3. ~ Mesonjetorja e pare shqipe e Korces veproi 15 vjet, duke perballuar
veshtiresite e pengesat e njerra nga autoritetet osmane.
~ Pas nje lufte kemengulese gati dyvjecare, me 7 Mars 1887 u cel ne Korce
shkolla e pare kombetare shqiptare.
~ Ne prag te shekullit XX ajo u be me gjashte klasa.
~ Mësonjëtorja e Korçës ishte qendër e rëndësishme për
formimin kulturor dhe ngritjen e ndërgjegjes dhe moralit në
popull.
~ Ajo nxiti edukimin patriotik të brezit të ri e të masave të gjera.
~ Shkolla tërhoqi interesin dhe admirimin e shumë shqiptarëve,
nën shembullin e saj u frymëzuan më vonë edhe banorë të viseve
dhe trevave të tjera shqiptare.
7. Pandeli Sotiri
~ Mesues dhe drejtori I pare I shkolles ishte
Pandeli Sotiri
~ Pandeli Sotiri lindi ne vitin 1843 ne
fshatin Selcke e Luxhit te Gjirokastres.
~ Pandel Sotiri ishte nje Rilindas qe punoi per
hartimin e abetares se pare ne gjuhen shqipe
~ Ishte një patriot dhe mëmëdhetar, por ishte i
martuar me një grua greke.
~ Viktimë i parë e atentateve ndaj shkollës shqipe
ishte Pandel Sotiri i cili nga agjentët grekë u vra në
Stamboll më 1891.
8. Petro Nini Luarasi
~ Petro Nini Luarasi lindi në 22 prill të vitit
1865 në Luaras të Kolonjës
~Punoi si mësues në fshatrat e Kolonjës, ku u
mësonte fëmijëve fshehurazi gjuhën shqipe dhe
përgatiti një grup shokësh si mësues.
~ Më 1882 hapi Shkollën e Parë Shqipe në
fshatin Bezhan të Kolonjës, kurse më 1887 hapi
shkollën shqipe në Ersekë dhe pak më vonë
shkollat shqipe në krahinën e Kolonjës e të
Vakëfeve, punoi si drejtor dhe mësues i
Mësonjëtores së parë shqipe të Korçës dhe më
vonë i shkollës së Negovanit.
10. Shkolla e pare per vajza ne Korce
~ Më 1892 u hap shkolla e parë për vajza në Korçë ku
mësimet i jepnin Motrat Sevasti dhe Parashqevi Qiriazi.
~ Drejtor i kësaj shkolle u emërua Gjerasim Qiriazi, njeri me
tipare të larta patriotike.
~ Okupatori shekullor turk dhe shovinistët grekë bënin çdo gjë për
pengimin e këtyre shkollave
~ Ata nuk lanë mjet pa përdorur, vetëm që shkolla shqipe të mos
ekzistojë.
12. E dashur ishte ajo
Kur te shikonte, kishte veshtrim te bute.
Por ama, fytyren e kishte e embel si embelsir.
Ishte zojne e mencur.
Ishte nje prindi i dyte.
Thoshte histori, perralla te cuditshem, dhe na
mesonte.
Mire ishte ajo si grua.
Ndihmonte, edukonte shume vajza.
Ajo ishte krenar se ishte shqiptar!
-Jason Vasha
13. Mbi shqiparët kanë kaluar stuhitë e shumta dhe rrallë mund të ketë
ndonjë popull në botë që të ketë pasur pushtime dhe pushtues kaq të
egër, siç kanë njohur shqiptarët. Veprimtarët e shqiptarisë gjatë gjithë
jetës punuan për kombin dhe vendin duke jetuar në të. Lidhja e
përhershme me ambientin e jetës shqiptare, ashtu si dhe perkushtimi
shpirtëror i tyre i vunë pergjithnjë vulën e artit dhe dashurinë e
zjarrtë për vendin, për tokë e qiell dhe horizont të caktuar që quhej
Shqipëri.