Cultura Precolombina

1. CULTURA
MOLLO

2. UBICACIÓN
CRONOLÓXICA : Esta civilización apareceu
aproximadamente no ano 700 d.C. e estendeuse ata o 1300
ou 1400 d.C.
AN
XEOGRÁFICA: Habitou a zona occidental da cordillera
Real no actual departamento de La Paz en Bolivia.

4. SOCIEDADE e POLÍTICA
A Cultura Mollo baseábase nunha sociedade militarista igualitaria. O
goberno era fundamentalmente un aparato burocrático – militar, no que
destacaban os xefes que, vivindo en medio da población tiñan a cargo a
función defensiva de cerrar el paso aos pobos de terras baixas. A
presenza do aparato de Estado confirmase polos arqueólogos ,
historiadores etc., de forma sinxela ao observar a marcada planificación
das ciudadelas.

5. ECONOMÍA
• A base do progreso económico e social da civilización foi o intenso
desenvolvemento da agricultura. Ao longo dos vales había unha
inmensa cantidade de terrazas ou plataformas de cultivo, conectadas
por redes de canles que permitían a distribución da auga. As canles
procedían das partes superiores do val, onde había fontes de
almacenamento.
Os principais produtos alimentarios cultivados eran o millo, as fabas,
as patacas e as patacas lisas. As plantas de algodón e tabaco atopáronse
en estado salvaxe e tamén se coñecían as árbores froiteiras.
• A agricultura complementouse coa caza de especies salvaxes e a cría
de animais domésticos (llama e cobaia), o que permitiu o acceso a
unha dieta variada polos habitantes.

7. RELIXIÓN
Relixión politeísta , caracterizada polo culto rendido a
algúns corpos celestes: sol ,lúa ,estrelas e planetas.
Ademais expedicións arqueolóxicas afirman a práctica de
rituales relixiosos relacionados coa fertilidade , propio
dunha sociedade cuxa economía se basea na agricultura.

9. CONOCEMENTOS
HIDRÁULICOS
A CULTURA MOLLO destacou no desarrollo da tecnoloxía hidráulica:
• O sistema de andenería consistía en terrazas illadas e contínuas
(provistas de muros de contención) ás que se accedía a través de
chanzos situados no muro principal. Clasificáronse as terrazas illadas
en terrazas secas e terrazas de regadío.
• As canles, que tiñan diferentes formas, dividíronse segundo a súa
función en canles de auga potable, canles de rego e canles de drenaxe.
• As charcas e os tanques de auga estaban espallados polos ríos. Un
exemplo importante dos tanques de auga é Iskanwaya, que tiña unha
capacidade de doce mil litros, e que subministrou auga potable a toda a
cidade.

10. PRODUCIÓN ARTESANAL
A Cultura Mollo tamén tivo un marcado desenvolvemento no ámbito artesanal:
• A cerámica tivo un desenvolvemento importante. Representaba o ambiente
circundante, con figuras zoomorfas (papagaios, sapos, serpes, lagartos, aves), así
como antropomorfas. A característica principal era unha decoración tricolor cun
resbalón vermello que actuaba como fondo e motivos trazados en negro con borde
branco. As mostras máis frecuentes foron as cunetas dobres enlazadas por unha
ponte.
• A industria lítica (ferramentas de pedra, en oposición á metalurxia ) desenvolveuse
co fin de proporcionar os instrumentos necesarios para o traballo agrícola; a
industria ósea fornecía as chamadas "wichuñas" ou agullas para tecer, así como
artigos de luxo ou instrumentos musicais como frautas; a industria do metal
proporcionou eixes, armas de combate e adornos persoais; e a industria da madeira
logrou a produción de vasos, culleres, caixas e outros utensilios para uso diario.

12. ARQUITECTURA
Os MOLLOS fixeron as súas construcións en ladeiras entre a Cordilleira Real
e o Amazonas, entre 1500 e 3000 msnm (metros sobreo nivel do mar). Un
dos seus restos arqueolóxicos máis destacados é o xacemento de
Iskanwaya, encaixado na cordilleira a 1672 msnm. , na provincia de Muñecas.
• Destacan os seus sistemas de acueductos para o rego en plataformas ou
terrazas de cultivos.
• Utilizaban pedra de lousa para as súas construcións, xuntándoas con barro
mesturado con grava.

13. RESTOS ARQUEOLÓXICOS
1. ISKANWAYA
2. MARKA PATA: É un complexo arquitectónico anexo a Iskanwaya. Ten
habitacións adxacentes entre si, unha gran cantidade de plataformas equipadas
con canais de rego e tumbas subterráneas. O xacemento está en constante
deterioro e desaparición porque a poboación estivo a usar e expandir as súas
terras ata a zona arqueolóxica.
3. MAMAKHORU: Ciudadela construída enriba dun outeiro, ten muros como
fortificación e cuartos construídos en terrazas na ladeira. Crese que ademais de
ser un sitio defensivo, tamén levou a cabo tarefas cerimoniais. Un dos mellores
traballos realizados no «mama khoru» foi o acueducto que abasteceu de auga
a cidade,.
4. CHAKANWAYA: É un xacemento arqueolóxico de descubrimento recente no
que se atoparon enterramentos nos que se observa o enterro xerárquico do
Mollo.
5. PUKANWAYA: É unha ciudadela que está situada preto do cruzamento dos ríos
Kankorani e Llika no departamento da Paz - Bolivia.

15. IMPORTANCIA HISTÓRICA/
LEGADO
A cultura Mollo alcanzou un alto grao de complexidade. O máximo uso do medio
polo control de chans ecolóxicos, xunto coa tecnoloxía hidráulica que impulsou a
produción agrícola, permitiu o sustento da comunidade e a súa expansión a
novas zonas. Ao mesmo tempo, coa base alimentaria asegurada, fixo posible a
aparición dunha importante clase de produtores especializados e de líderes
militares con funcións defensivas.
DESAPARICIÓN
A desaparición desta cultura é ocasionada pola invasión dos Incas,
quenes tras sometelos dispersaronos e conseguindo a sua desaparición
como cultura

16. WEBGRAFÍA
https://prezi.com/q8jti6z1a1em/culturas-mollo-y-caral/
http://www.redescuela.org/WikiEscuela/LaCulturaMollo
https://es.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Portada
PRESENTACIÓN REALIZADA
POR:
SOFÍA CAMPOS SEOANE
3º DE E.S.O.
XEODRAFÍA E HISTORIA