1. Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ
Νεοελληνική Γλώσσα Β΄Γυμνασίου
1ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΙΛΙΟΥ Εύη Καρούνια

2. Η παράγραφος αποτελεί το δομικό υλικό με το οποίο
χτίζεται ένα κείμενο.Οι περίοδοι μιας παραγράφου έχουν
νοηματική συνέχεια.Εξηγούν και αναπτύσσουν ένα θέμα.
Τα μέρη της(δομή παραγράφου)είναι :
Α.Η θεματική περίοδος από την οποία εξαρτάται η
ανάπτυξη της παραγράφου.Αυτή είναι ο σίγουρος
οδηγός,γιατί αυτή εκφράζει την κύρια ιδέα που θέλουμε
να αναπτύξουμε(το θέμα της) και τη γνώμη μας γι’ αυτήν.
Β.Τα σχόλια ή λεπτομέρειες υποστηρίζουν και εξηγούν τη
γνώμη μας για το θέμα.
Γ.Η περίοδος-κατακλείδα επιβεβαιώνει τη θεματική
περίοδο.Δεν υπάρχει υποχρεωτικά στην παράγραφο.

3. ΟΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΜΙΑΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ
ΤΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ
ΑΝΑΠΤΥΧΘΟΥΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΞΗΣ ΤΡΟΠΟΥΣ:
1)Με ειδικές λεπτομέρειες:ο καλύτερος τρόπος, για να
γίνει σαφής η θεματική πρόταση, είναι να παραθέσουμε
ουσιώδεις και επαρκείς λεπτομέρειες σχετικά με το
περιεχόμενό της.Προστιθέμενες στη θεματική πρόταση,μαζί
με την κατακλείδα,δίνουν μια παράγραφο,όπου έχουμε
αναπτύξει την κύρια ιδέα χρησιμοποιώντας ειδικές
λεπτομέρειες.

4. 2)Με παραδείγματα :η θεματική πρόταση
πολλές φορές αναπτύσσεται καλύτερα και με
σαφήνεια ,όταν αναφέρουμε συγκεκριμένα
παραδείγματα από την ιστορία ή την
καθημερινότητα και τα σχολιάζουμε.

5. 3)Με αιτιολόγηση:
η θεματική περίοδος μιας
παραγράφου πολλές φορές είναι
μια άποψη,που χρειάζεται να
αποδειχτεί,αν ισχύει,με
αιτιολογήσεις.(θα πρέπει να
αιτιολογήσουμε τη γνώμη μας
στη θεματική περίοδο με λογικά
επιχειρήματα).
4)Με σύγκριση-αντίθεση:
στη θεματική περίοδο αναφέρουμε
τους ανθρώπους,τα αντικείμενα
ή τις ιδέες,που σκοπεύουμε να
συγκρίνουμε ή να
αντιθέσουμε.Διαλέγουμε τις
χαρακτηριστικές
ομοιότητες(σύγκριση)και
διαφορές τους(αντίθεση) και τις
τοποθετούμε στη σειρά που
θέλουμε στο μεσαίο τμήμα της
παραγράφου(σχόλια).Στην
κατακλείδα διατυπώνουμε το
συμπέρασμά μας από τη
σύγκριση ή αντίθεση ,που έχει
προηγηθεί.

6. 5)Με ορισμό: ο συγγραφέας που
αναπτύσσει τη θεματική του
περίοδο με ορισμό,πρέπει να
απαντά στην υποτιθέμενη
ερώτηση του αναγνώστη: «τι
εννοείτε με αυτό;».Πρέπει εκτός
από τον ορισμό μιας έννοιας να
τον αναλύσει περισσότερο ,για
να γίνει πιο σαφής η
παράγραφος.Θα ακολουθήσει
γι’αυτό τους γνωστούς τρόπους
στην ανάπτυξη μιας
παραγράφου(παραδείγματα,αντί
θεση,σύγκριση…)
6)Με διαίρεση:ο τρόπος αυτός μας
αποκαλύπτει τα συστατικά στοιχεία
από τα οποία αποτελείται ένα
αντικείμενο ή μια έννοια της
θεματικής πρότασης και μας βοηθά
στην κατανόησή τους,γιατί κάνει
σαφή τα κύρια χαρακτηριστικά τους.

7. 7)Με αίτια και αποτελέσματα:
Παρουσιάζουμε ένα γεγονός που
είναι η αιτία και στη συνέχεια
δίνουμε τα αποτελέσματά του με
σχολιασμό.Μπορεί να ακολουθη-
θεί και η αντίστροφη πορεία:
δίνουμε τα αποτελέσματα και
κατόπιν την αιτία ή τις αιτίες που
τα προκάλεσαν.

8. 8)Με αναλογία:σε μια παράγραφο
που αναπτύσσεται με αναλογία ο
συγγραφέας βεβαιώνει μια
ομοιότητα ανάμεσα σε δύο ή
περισσότερα πράγματα ανόμοια
εντελώς από μία άποψη.
Χρησιμοποιούμε αυτόν τον
τρόπο,όταν έχουμε να
διασαφηνίσουμε ιδέες ή να
τονίσουμε τα κύρια σημεία μιας
προσπάθειας.Η υπόλοιπη παρά-
γραφος εξηγεί αυτήν την
ομοιότητα.

9. 9)Με συνδυασμό μεθόδων: πολλές
φορές ο συγγραφέας
χρησιμοποιεί συνδυασμό δύο ή
περισσότερων μεθόδων από
αυτές που αναφέρθηκαν ,για να
αναπτύξει μία παράγραφο.

10. https://filologikaek.blogspot.com/ ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ
Πηγές για την παράγραφο:1)Ν.Γρηγοριάδη: Το δημιουργικό γράψιμο-Η
Παράγραφος 2)΄Αρη Γιαβρή:Παράγραφος:Η Δομή και η Λειτουργία της.