Helburua, udalerri jakineko gazteei begirako politika integralak diseinatzeko oinarriak jartzea da, gazteek beraiek esandakoan oinarrituta.

1. Gazteen
proposamena
parte politika diseinatzeko
hartze integralak prozesua
prozesua
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
2013ko Martxoa

2. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
0
aurkibidea
1. Sarrera 2
2. Helburuak 3
3. Prozesuaren urratsak 4-9
4. Egitura eta funtzionamendua 10-11
5. Oinarriak eta metodologia 12-14
6. Kronograma 15
7. Aurrekontua 16

3. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
1
Sarrera
Nola eta Mundumirak lankidetzan landutako proposamena da honakoa. Nola
herritarren parte-hartzearen inguruko aholkularitza metodologikoan aritzen da eta
Mundumira, aldiz, komunikazio gaietan.
2012an beste proiektu baten lankidetzan aritu ondoren eta azkeneko urteetan
gazteek harremanak egiteko modua eta aisialdia asko aldatu denez, proposamen hau
diseinatu dugu eta eskaini nahi dugu.
Gazteen egoera eta joerak aldatu egin dira, eta herri gehienetan gazte lokaletan
elkartzen dira. Uste dugu udalek eta erakunde publikoek, gazteei begirako politikak
zehazterakoan, egoera berrira egokitu behar dutela. Proposamen hau premia horri
erantzutera dator; gazteen egoera ezagutzera eta horren arabera beraiei begirako politika
integralak diseinatzeko oinarriak jartzera.
Nolanahi ere, proposamen hau irekia da, interesa izan dezakeen erakunde
publikoaren premia, nahi eta ezaugarrietara egokitzeko.
2

4. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
2
Helburuak
Helburu orokorra
Udalerri jakineko gazteei begirako politika integralak diseinatzeko oinarriak
jartzea, gazteek beraiek esandakoan oinarrituta.
Helburu zehatzak
» Udalerri jakineko gazteen diagnostiko kuantitatiboa eta kualitatiboa egitea eta
langintza horretan gazteak subjektu aktibo izatea
» Gazte lokalen egoera ezagutzea. Gazte lokalen inguruko araua zehaztea
» Gazteak udalerrian parte-hartzea, elkar ezagutzea, saretzea, koordinatzea
» Udalak gazteen berri izatea, subjektuaren araberako politikak diseinatzea,
integralak
3

5. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
3
Prozesuaren urratsak
Prozesua hiru fasetan banatuko da eta 6 hilabete irautea aurreikusten da:
Lehen fasea: Aurrelanak
Esan gabe doa, gazteak eta instituzioen artean soma daitekeen distantzia.
Horregatik, gazteei dagokien protagonismoa aitortzea izango da lehen fase honetako
komunikazio planaren helburu nagusia. Honela, gazteei euren behar eta arazoak guztion
arazo direla jakinarazi eta parte hartze prozesuan parte hartzeko motibatzea bilatu nahi
da. Egingo direnak:
» Udalerriko gazteen mundua dimentsionatuko dugu talde
eragilean (ikus egitura, 4. puntua), neurria hartuko diogu gaiari.
Horretarako egingo ditugun galderak: Ze gazteri buruz ari gara? Zenbat
urtekoak? Nolakoak? Zeintzuk dira herrian gazte erreferenteak? Nola
baliatu ditzakegu prozesua erakargarria bihurtzeko?...
» Elkarrizketak egingo ditugu informazio biltzeko. Zeintzuei?
gazte batzuei, udaltzainei, higiezinen agentzietako langileei, eskola/
institutuko irakasleei, gazte teknikariari, kale hezitzaileei (baleude),
gazte lokaletako hezitzaileei (baleude).... Elkarrizketetan horrelako
informazioa jasotzen ahaleginduko gara: Non mugitzen dira gazteak
herrian? Non daude lokalak? Nolakoak dira?...
» Gazteak prozesuan parte hartzera gonbidatzeko bideak
zehaztuko ditugu talde eragilean. Nola zuzendu gazteengana? Zer
egin? Zer azaldu? Nora jo? Nor? Nola motibatu parte hartzeko?
4

6. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
3
Lehen fase honetan komunikaziorako erabiliko diren bitarteko edo baliabideei
dagokionez, ohiko hedabideetatik haratago, gazteek gertuen sentitzen dituzten sare
sozialen lanketa berezitua egingo da.
Hala ere, ez dago inolako zalantzarik komunikazio biderik eraginkorrena zuzeneko
harremanak direla. Eta prozesua arrakastatsua izan dadin, aurrez aurreko saioak, email-ak
edota telefono deiak egingo ditugu. Horretarako, talde eragilean gonbidatu nahi ditugun
gazteen email edota telefonoen zerrenda osatuko da. Aurrez zehaztutako bideen arabera,
gazteengana joko dute (ahal dela talde eragilean parte hartuko duten gazteak edo kale/
gazte hezitzaileak) parte hartzeko prozesura gonbidatzeko.
Prozesua girotzeko, diptiko edota kartel propioak ere atera daitezke beharrezko
ikusten bada. Kasuan, diseinuari garrantzia emango zaio, instituzioek ohi duten irudi
hertsitik atera eta gazteen izateko moduari hobekiago egokitzen zaion estiloa erabiliz.
5

7. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
3
Bigarren fasea:
Parte hartzeko prozesua gazteekin
Aurrelanetan identifikatutako gazteak zein udalerri jakineko gazte guztiak (deialdi
ireki bidez) gonbidatuko ditugu parte hartzeko prozesuan bi topaketatan parte hartzera.
Topaketak 4 ordu ingurukoak izatea aurreikusten da, aisialdi garaian (aurrelanetan
zehazteko). Horietan egingo direnak:
» 1.TOPAKETA: Diagnostiko kuantitatiboa eta kualitatiboa
landuko dugu gazteekin, horrelako galderei erantzunez:
Kuantitatiboa: Zenbat gazte lokal daude gure herrian? Zenbat
gazte bakoitzean? Sexuaren araberako banaketa zein da? Adinaren
araberakoa?... Kualitatiboan: Nola ikusten duzue zuen egoera? Ze arazo
eta behar dituzue? Ze interes?
Horretaz gain, elkarren artean ezagutzeko, lokalen arteko
koordinazioa eta elkarri eragitea ere landuko dugu.
» 2.TOPAKETA: Egoeraren gaineko azterketa eginda, aurrera
begirako ekintzen proposamenak landuko ditugu horrelako galderei
erantzunez:
Zer bilatzen duzue lokaletan? Ze irtenbide ikusten diezue dituzuen
arazoei? Ze ekintza bideratuko zenukete egoera hobetzeko? Eta
indarguneak hobetzeko?
Diagnostikoan oinarrituta, udalerriko gazte lokalen egoera arautzeko oinarriak
jarriko ditugu.
Topaketa honetan ere, elkarren artean ezagutzea, lokalen arteko koordinazioa eta
elkarri eragitea landuko dugu.
Prozesuaren azalpena eta landutakoa, emaitza, memoria-txosten batean jasoko
dira.
6

8. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
3
Komunikazioa:
BIgarren fase hau izango da prozesua egosiko den unea, honela, barne mailako
komunikazioak bere biziko garrantzia izango du. Lehen fasean osaturiko email sarea
tresna baliagarria bilakatuko zaigu, eta sare sozialak ere baliatuko dira prozesuaren gaineko
informazioa elkartrukatzeko. Komunikazio orokorrari dagokionean, batzarretako
argazkiak eta landu diren gaien gaineko informazioa bideratuko da hedabideetara.
Gazteekin egingo diren batzarrak amaituta, gazteen proposamen edota
hausnarketak bilduta izango ditugunez, garrantzitsua izango da informazio horren
kudeaketa egokia egitea. Lehenik eta behin, ateratako ondorioak gazteei zabaltzeko
bideak jorratuko dira. Aurrez aipatu moduan, email sarea eta sare sozialak baliatuz.
Segidan, herritar orori gazteen ikuspegia jakinarazi asmoz hedabideetara egingo dugu
jauzi, edo kasuan, hala erabakiz gero, bitarteko propioak ere atera daitezke herritarrei
helarazteko.
7

9. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
3
Hirugarren fasea:
Parte hartzeko prozesua Udalarekin
Gazteen parte hartzeko prozesuan landutakoarekin, Udaleko hainbat arlotako
teknikariak (ongizatea, berdintasuna, droga brebentzioa, euskara, kultura, kirola,
gazteria...) prozesu batean parte hartzera gonbidatuko ditugu. Prozesuan bi topaketa
egitea aurreikusten da, 2 ordu ingurukoak. Egingo direnak:
» 1.TOPAKETA: Diagnostikoa ezagutuko dugu. Topaketa honetan
gazteen parte hartzeko prozesuko topaketetan parte hartu duten zenbait
gazte ere izango dira, ordezkari modura, topaketan landutakoaren berri
zuzena emango dutenak.
Diagnostiko horren gainean, gazteak subjektu modura izango
dituen politika integralak diseinatzen hasiko da taldea, bakoitza
bere arlotik: ongizatea, berdintasuna, euskara, kultura, kirola... Egingo
diren galderak: Nola ikusten duzue zuek gazteen egoera? Bat dator zuen
susmoarekin? Gaur egun zure arlotik martxan jartzen diren politika edota
ekintzak bat datoz proposatutakoarekin? Zertan? Zertan ez? Zergatik?
Aurrerantzean nola hartuko zenituzke kontuan?
Topaketa batetik bestera udal teknikariak hausnartutakoa landuko
dute bakoitzak bere arlotik.
» 2. TOPAKETA: Proposatutako politika integralak aztertuko dira
eta gazteen plan integrala diseinatzeko oinarriak zehaztuko dira.
Egingo diren galderak: Nola koordinatuko gara arlo desberdinak gazteei
begirako politikak edota ekintzak garatzerakoan? Nola planifikatuko
ditugu? Nola egingo diegu segimendua? Nork edo non jarriko ditugu neurri
zuzentzaileak?
Prozesuaren azalpena eta landutakoa, emaitza, memoria-txosten batean jasoko
dira.
8

10. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
3
Komunikazioa:
Udalak gazteekiko hartzen dituen konpromisoen berri eman beharko die gazte
zein herritarrei. Horretarako, lehen fasean irekitako bideak erabiliko dira gazteengana
zuzentzeko. Baina herritarren aurrean ere, gazteen arazoei tamainako garrantzia emanez
ariketa berbera errepikatuko du udalak, hartutako konpromisoak prentsaurreko bidez
jakinaraziz.
Prozesuaren azken balantze-balorazioa egingo den aldizkari bat osatuko da, herrian
etxez etxe zabaltzeko. Aldizkari hau osatzeko, oso modu berezian landuko da prozesuan
parte hartu duten gazteen parte hartzea. Finean, prozesuko protagonista izan diren horien
iritzi eta ekarpenekin osatu beharreko aldizkaria litzateke.
9

11. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
4
Egitura eta funtzionamendua
Ondorengo hiru hauek izango dira prozesuan parte hartuko duten hiru lantaldeak:
Talde eragilea:
» Gazteria zinegotzia
» Gazteria teknikaria (herriaren arabera aztertzeko)
» Hezitzaileak (baleude)
» Gaztetxeko edo gazte asanbladako kideak
» Lokaletako gazte batzuk
» Aholkulariak
Talde honek bost bilera egingo ditu aurrelanetan: proposamena adostu, egokitu
eta finkatzeko; komunikazio-plana zehazteko, komunikazio-ekintzak antolatzeko
(elkarrizketak, gazteengana nola jo...), topaketak prestatzen hasteko...
Gazteen prozesua martxan den bitartean, topaketa bakoitzaren aurretik, bilera bat
egingo du, bileraren planteamenduaren inguruko ekarpenak jasotzeko eta aurreko saioa
baloratzeko; guztira bi bilera.
Hirugarren fasean berriz, hiru bilera egingo ditu, topaketa bakoitzaren aurretik
planteamenduaren ekarpenak egiteko eta azkena prozesuaren balorazioa egiteko.
Talde eragileak, beraz, guztira hamar bilera egingo ditu.
10

12. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
4
Gazteen taldea / topaketa:
» Lokal bakoitzeko kideak (ahalik eta gehien)
» Gaztetxe edo gazte asanbladako kideak (ahalik eta gehien)
» Herriko gazteak (lokala izan edo ez, deialdi irekiaren bidez erakarritakoak)
» Gazteria zinegotzia
» Gazteria teknikaria
» Hezitzaileak (baleude)
» Aholkulariak
Talde honetan herriko gazte gehienak elkartu nahi ditugu eta bi topaketetan guztiak
elkarrekin egongo dira. Aurrelanetan zehaztu beharko dugu zenbat gaztek parte hartzea
nahiko genukeen. Lantalde hau ahalik eta anitzena izateko, hainbat irizpide kontuan
hartuko ditugu: sexua, adina, gaztetxe edo gazte asanbladako kidea den, lokala duen...
Udaleko taldea / topaketa:
» Gazteria zinegotzia
» Udaleko hainbat alorretako teknikariak (ongizatea, berdintasuna, euskara,
kultura, kirola, gazteria, drogomenpekotasuna…)
» Topaketetan parte hartu duten zenbait gazte (1. topaketan)
» Aholkulariak
Talde honek bi topaketa egingo ditu gazteek egindako diagnostikoa ezagutzeko
eta gazteen politika integralak diseinatzeko.
11

13. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
5
Oinarriak eta metodologia
Prozesuan kontuan izango diren oinarriak honakoak izango dira:
Parte-hartzea: parte-hartzea ez dugu informazioa eman eta iritzia eskatzera
mugatuko, guretzat benetako parte-hartzea gauzak ezagutu, elkarrekin landu, aztertu
eta denon artean zerbait sortzean gertatzen baita. Uneko errealitatea aldatzeko baldintza
subjektiboak eta objektiboak sortu behar dira; horretarako bidea lan-prozesua bera izango
delarik.
Komunikazioa: Komunikazioa arrakastarako gakoa da horrelako prozesuetan:
herritarrengana iritsi eta bueltan prozesua beraien ekarpenekin aberasteko, balorazioak
egiteko (egindakoa eta egiteke geratu dena identifikatzeko)...
Nola ulertzen dugu beraz prozesu honetan komunikazioa? Komunikazioaren gaia
talde eragilean landuko da prozesu osoan zehar, eta markoa aurrelanetan diseinatuko
den komunikazio-plana izango da. Herrian dauden hedabideen gaineko azterketa
egitea beharrezkoa izango da, tokiko komunikabideen, udalaren web orria edota udalak
aldizkaririk baduen...
Komunikazioa bi planotan bereiziko dugu; batetik herri osoari begirako komunikazio
orokorra eta bestetik gazteei zuzendutakoa. Honela, osagarriak izango diren bi plano hauek
prozesuak izango dituen hiru faseetako bakoitzean helburu eta bitarteko desberdinak
izango dituzte.
Hasiera batean Udalak (kanpo aholkulariaren laguntzaz) prozesuaren berri emateko
eta parte-hartzera motibatzeko komunikazio-ekintzak bideratuko ditu. Lantaldeak martxan
direnean, informazioak aurrera eta atzera etengabe egingo du herritarren iritzietatik, talde
eragiletik, etab. aterako den informazioak; feed-backa bermatuko da, informazio hori osatua
eta adostua izatea lortzeraino. Bestalde, prozesua gardena izan dadin, beharrezkoa izango
da komunikazio lan jarraia egitea. Eta honela, bai gazteek bai herritarrek ere prozesuaren
logika barneratu ahal izango dute.
Malgutasuna: pertsonekin lana egitea oinarri izango denez, aurreikusitako
lanak eta epeak moldagarriak izango dira. Bidean parte hartzaileek beharrezko jotzen
dituzten aldaketak proposatuko dituzte prozesuaren egokitzapenak egiteko.
12

14. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
5
Hezkuntza-prozesua: partaidetza-prozesu hau eraldaketa-prozesu bat
izango da, hau da, eraldaketa-prozesu guztien moduan hezkuntza-prozesu bat suposatuko
du.
Emaitzez gain, prozesuak berak protagonismo berezia izango du eta parte
hartzen dugun guztiok (norbanako, talde eta erakundeek) ikasiko dugu prozesuaz, bata
bestearengatik jaso eta elikatuko dugu ezagutza, elkarrekin.
Subjektibitatea: prozesuaren ardatza pertsonak izango dira eta horregatik,
pertsona arteko harremanek ere pisu nabarmena izango dute prozesuaren urrats
guztietan; hala nola: lantaldeetan parte hartuko dutenak ezagutzen denbora emango da,
bilera dinamikoak eta alaiak egingo dira (ondo pasatzea helburu dutenak), beraien arteko
giroa landuko da, etab.
Eraldaketa-prozesua arrakastatsua izateko, gure ustez, beharrezkoa da jarrerak
aldatzea eta norbanako bakoitzaren alderdi “pertsonala” ukitzea, hots, subjektibitatea
lantzea. Modu berean, eraikuntza kolektiboa egitea lortzeko ezinbestekoa izango da.
Hizkuntzen erabilera: taldeetan parte hartuko duten pertsonen errealitate
soziolinguistikotik abiatuko gara eta prozesu honetan gazteekin lan egingo da, hain zuzen
udalerri jakinean euskararen ezagutza altuena duen adin-multzoarekin. Beraz, euskararen
erabilerari lehentasuna emango zaio lan-taldeen funtzionamenduan zein komunikazio-
mailan.
Emakumeen eta gizonen berdintasuna: Nola hartuko da kontuan
proiektu honetan berdintasunaren gaia?
Parte hartzaileei dagokienez: prozesuaren egitura edo talde guztietan parte hartuko
duten emakume eta gizon kopurua parekoa izaten saiatuko gara.
Landuko diren gaien aldetik: emakume zein gizonen interesak, nahiak, ikuspegiak,
arazoak, proposamenak, irtenbideak... aintzat hartuko dira.
Kultura-aniztasuna: Herrian dagoen kultura-aniztasuna kontuan hartuta
osatuko dira lantaldeak eta landuko dira gaiak saioetan: bizitza-modu desberdinak, kultura
eta nortasun aniztasuna, elkarbizitza...
13

15. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
5
Metodologia:
Nolak Reflect Ekintza1 ikuspegi metodologikoan oinarritzen du bere lana. Lan
egiteko ikuspegi berri hau 1994ean sortu zen Reflect izenarekin, El Salvadorren, Ugandan
eta Bangladeshen egindako esperientzia pilotuetan, Paulo Freire brasildar pedagogoaren
ikuspegi psikosoziala eta DRPko (Diagnostico Rural Participativo) teknikak helduen
alfabetatze-prozesuetan elkarrekin aplikatu zirenean (Archer,1997).
Ikuspegi honekin lan eginez gero, prozesua (pertsonek beraien artean eta
errealitatearekin erlazionatzeko eta jarduteko duten modua) izaten da giltzarri, eta
edukiak edo gaiak bigarren mailara pasatzen dira. RE esperientziek erakutsi dute aldaketa
indibidualak eta kolektiboak nola eta zergatik lortzen diren.
Prozesu honen abiapuntua pertsonak dira, ekintza eragiten, bideratzen edota
egiten duten pertsonak, hain zuzen ere. Hortik abiatuta, gure errealitatea, bai gertukoa,
baita estrukturala ere, “irakurri” egiten dugu.
Ondoren REk dituen ezaugarriak zerrendatuko ditugu:
» Parte-hartzea eragiten du.
» Pertsonek zerbait bizi dutenean, beraiena egiten dute (“jabetzen dira”) eta
horrela inplikatu egiten dira.
» Bibentziala da.
» Norberaren bizipenetan oinarrituta aztertzen da egoera.
» Talde-izaera sendotzen du.
» Horrela, taldea bera prozesuaren eragile izatea lortzen da.
» Pertsona bakoitzak bere espektatibak ditu eta garrantzitsua da taldearen
dinamikan kontuan hartzea.
» Kalitatezko parte-hartzea lortzeko lan-eskema mailakatua da.
» Banakako lanetik hasita, talde txikitan eztabaidatu eta adosten da, eta,
bukatzeko, denen artean berriz ere eztabaidatu eta adosten da.
» Bisuala da: egoerak bisualki planteatzen dira errazago aztertu ahal izateko.
» Denen artean eraikitako prozesua bideratzen du.
» Aldaketa eragiten du.
» Ekintzarekiko identifikazioak aurrera egitea dakar; taldeak berak proposa-
tutakoa bultzatzen baita.
Laburbilduz, hau lortzen da: Taldeko pertsonen esperientzietan oinarrituta eta
parte-hartzea eragiten duten zenbait teknika erabiliz, hausnarketarako bideak jarri
eta aldaketarako ekintzak lantzeko oinarriak finkatzen dira.
14

16. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
5
Hauxe da eraldaketa-prozesuaren eskema:
Beraz, ikuspegi metodologiko honekin lan egingo dugu proiektu
Beraz, ikuspegi metodologiko honekin lan egingo dugu proiektu honetan, nahiz
eta beharrezkoanahiz esatea batzuetan aukeraesatea dugula oinarri horietan guztietan
honetan, den eta beharrezkoa den izaten batzuetan aukera izaten
gehiago sakontzeko eta, beste batzuetan, berriz, elementu horien lanketabeste
dugula oinarri horietan guztietan gehiago sakontzeko eta azalekoagoa
izatenbatzuetan, berriz, elementu horien eta ezaugarrien arabera.izaten dela,
dela, betiere, proiektuaren baldintzen lanketa azalekoagoa
betiere, proiektuaren baldintzen eta ezaugarrien arabera.
15

17. 6 Kronograma Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
16

18. Gazteen Proposamena
NOLA & MUNDUMIRA KOMUNIKAZIOA
7
Aurrekontua
» Prozesua tekniko-metodologikoki bideratu eta Udalarekin koordinatu
» Elkarrizketak egin
» Komunikazio-plana diseinatu talde eragilearekin batera
» Komunikazio ekintzak bideratu talde eragilearekin batera
» Gazteen topaketak prestatu, bideratu eta txostena egin
» Udaleko topaketak prestatu, bideratu eta txostena egin
» Prozesuaren memoria-txostena landu
» Prozesuaren balorazioa bideratu
11.000 € + BEZ
Oharrak:
» Komunikazio euskarriak ez daude aurrekontu honetan kontuan hartuta.
» Gazteengana joatea ez dago aurrekontu honetan kontuan hartuta.
» Topaketetako baliabideak ez daude aurrekontu honetan kontuan hartuta.
» Prozesuaren memoria-txostena euskaraz landuko da.
17