2. ÍNDICE
❏Que son e como se levan a cabo?
❏Historia
❏Tipos de transplantes
❏Tecidos e órganos que poden ser transplantados
❏Tipos de doantes
❏Compatibilidade e rexeitamento
❏Curiosidades
3. Que son e o como se levan a cabo?
Un transplante é un tratamento médico no que se traslada un
órgano, tecido ou un conxunto de células dunha persoa a
outra, de doante a receptor, ou ben un conxunto de células
dunha parte do corpo a outra da mesma persoa.
4. Calquera persoa que sofre un dano irreversible e non poden
curarse con outros métodos pode someterse a un transplante.
España é o país con maior tasa de doación en todo o mundo. É
un xesto altruísta e solidario, non se recibe ningunha
ganancia a cambio.
5. A lista de transplantes está determinada por criterios
territoriais e clínicos.
● Territorias: os órganos xerados nunha zona poden
transplantarse nesa mesma área para reducir ao mínimo o tempo
de isquemia*.
● Clínicos: Compatibilidade
Gravidade do paciente
● Hai un criterio que está por encima de todos: a URXENCIA 0,
que ten prioridade en todo o territorio.
*ISQUEMIA:tempo máximo que pode pasar entre a
obtención do órgano e o seu implante no receptor.
6. Historia
● Os primeiros intentos de transplantes datas do século VII
a.C, realizados por un cirurxián indio.
● Tamén atopamos indicios de transplantes en China no século
XI, aínda que as persoas a penas sobrevían xa que non se
sabía nada acerca da compatibilidade e o rexeitamento.
7. ● A primeira persoa en realizar un transplante con éxito
foi Gaspare Tagliacozzi e tamén se deu de conta da
posibilidade de rexeitamento ante un órgano. Foi un
pioneiro da cirurxía plástica e reconstructiva.
8. ● Os transplantes comezaron a ter éxito a partir das
investigacións de Louis Pasteur e o descubrimento dos
distintos tipos de sangue.
● Emerich Ullmann levou a cabo transplantes desde animais a
persoas, sendo dos pioneiros nos transplantes de riñón.
● En 1905, Eduard Zirm conseguiu transplantar unha córnea
dun neno a un señor que quedara cego. Isto marcou un
antes e un despois na historia dos tranplantes.
Eduard Zirm
Louis
Pasteur
9. ● A partir da II Guerra Mundial os transplantes foron cada
vez máis frecuentes e exitosos, sobre todo a partir do
desenvolvemento do fármaco inmunodepresor que reduce as
posibilidades de rexeitamento (1972)
● Destacamos a Christiaan Bamard,ciruxano sudafricano que
foi o primeiro home que levou a cabo un transplante de
corazón (1967)
10. Tipos de transplantes
➔ Autotrasplantes
É un tipo de transplante donde o doador e o receptor son a mesma
persoa, é dicir, utiliza o tecido de un lado do corpo , para
colocalo no outro. Outras veces gárdase para utilizalo no momento en
que se necesite. Exemplos deste tecido son: pel, músculo, ósos,
sangue e medula espinal.
11. ➔ Isotrasplantes
O doador e o receptor son xemelgos idénticos ou univitelinos, é
dicir, estes son xenéticamente idénticos. Pódese realizar con
todos os órganos e tecidos transplantables.
➔ Homotrasplantes ou alotransplante
O doador pertence ao mesmo sexo e/ou raza que o receptor, pero
que xeneticamente son diferentes. É o transplante máis común
pero o principal problema é o rexeitamento. Un exemplo de
alotransplante é o das células sanguíneas.
12. ➔ Heterotransplante ou xenetransplante
Realízase entre personas xeneticamente diferentes, dos
dous sexos, de calquera raza ou nos que se utilizan
órganos artificiales.
13. ➔ Transplante cardíaco
Función: Bombea o sangue a todo o corpo.
Aplicación: Pode facerse para tratar algún dano grave no
corazón despois dun paro cardíaco ou por insuficiencia
cardíaca cando os medicamentos xa non serven.
Non se utiliza en persoas que:
- Maiores de 65-70 anos
- Teñan VIH
- Fumen ou consumen alcohol ou drogas
- Que tivesen cáncer fai menos de 2 anos
- Accidente cerebrocascular ou demencia
Tecidos e órganos que poden ser transplantados
14. ➔ Transplante pulmonar
Función: Órgano responsable da respiración.
Aplicación: Realízase en persoas con destrución das vías
respitatorias grandes e de pulmón, hipertensión arterial nas
arterias dos pulmóns, enfermidade pulmonar obstrutiva crónica...
Non se utiliza en persoas que:
- Persoas enfermas ou desnutridas
- Que teñas hepatite B ou C
- Cunha enfermidade pulmonar que poida
afectar ao novo pulmón
- Cunha enfermidade grave doutros órganos
- Que tivesen cáncer nos dous últimos anos
- Que consuman alcohol ou drogas e fumen
15. ➔ Transplante hepático
Función: É o órgano que regula a enerxía, produce proteínas e elimina
as substancias de refugallo do sangue.
Aplicación: Realízase en persoas debido atresia biliar (nenos), pola
cirrose, coágulo de sangre na vena hepática (trombose), problema nas
vías biliares...
Non se utiliza en persoas que:
- Teñan infeccións como tuberculose
- Padezan dalgunhas enfermidade cardíaca
ou pulmonar
- Teñan antecedentes de cáncer
- Que teñan hábitos de vida peligrosos
(tabaco, drogas)
16. ➔ Transplante de páncreas
Función: Secreta enzimas para a dixestión. Secreta insulina para
regular a glicosa do sangue.
Aplicación: En persoas que teñan diabetes debido a que pode causar
enfermidades como por exemplo: accidente cerebrovascular,
cardiopatía, cegueira, enfermidade das arterias, nefropatía….
Non se utiliza en personas que teñan:
- VIH
- Obesidade
- Antecedentes de cáncer
- Infeccións (hepatite)
- Cardiopatía grave
- Hábitos malos (tabaco, drogas,
alcohol)
17. ➔ Transplante renal
Función: Eliminar substancias de refugallo do sangue e producen
hormonas moi importantes.
Aplicación: Realízase en persoas con algunha enfermidade terminal,
como por exemplo, a diabetes.
Non se pode facer en persoas que teñan:
- Enfermidade hepática, cardiopatía
ou neumopatía
- Enfermidades mortais
- Antecedentes de cáncer
- Infeccións (hepatite)
- Malos hábitos (tabaco, drogas…)
18. ➔ Transplante de pel
Función: Protexer o corpo do exterior entre outras.
Aplicación: A causa de queimaduras, feridas moi grandes, zonas donde
houbo infeccións e causou unha gran pérdida de pel, cixurxía por
cáncer de pel...
➔ Transplante de córnea
Función: Permite a entrada de luz no ollo
Aplicación: A causa de problemas de visión polo adelgazamento da
córnea, cicatrización da córnea, pérdida de visión
19. ➔ Transplante de ósos
Función: Apoio para o corpo, protexe os órganos
vitais
Aplicación: Fusionar articulacións para impedir o
movemento, reparar ósos rotos (fracturas) ou reparar
o óso lesionado que non foi curado
➔ Transplante de médula ósea
Función: Producción de células vermellas e brancas
do sangue
Aplicación: certos cánceres (leucemia, linfoma,
mielodisplasia e mieloma múltiple), enfermidade que
afecte a producción de células da médula ósea ou
se foi sometida a persona a quimioterapia que
destruiu a médula ósea
20. Tipos de doantes de órganos
*DOANTES
VIVOS
Neste caso o doante está vivo(obviamente) e
segue vivo despois da doazón, a cal pode ser
dun fluído, tecido renovable ou células dun
órgano ou partes del que teñen capacidade de
rexeneración
● Ril
● Tecidos óseos(médula
ósea, sangue, cordón
umbilical)
● Parte do fígado,
páncreas ou pulmón
21. *DOANTES FALECIDOS
Neste caso o doante está morto(obviamente).
Para que este poda doar a súa morte tivo que
ser producida por lesións cerebrais
irreversibles ou ben por unha parada cardíaca,
e o seu lugar de falecemento un hospital. En
caso de morte non natural é precisa unha
autorización xudicial.● Córneas
● Ósos
● Pel
● Ligamentos
● Tendóns
● Válvulas cardíacas
● Vasos sanguíneos
● Ril
● Fígado
● Páncreas
● Pulmóns
● Intestino
22. Compatibilidade e rexeitamento
REXEITAMENTO
Proceso polo cal o sistema
inmunolóxico dun receptor do
transplante ataca ao órgano ou
tecido transplantado
Producese debido a
Falta de compatibilidade co doante
a > nº de antíxenos parecidos >
compatibilidade
< grao de rexeitamento
23. TIPOS DE
REXEITAMENTO
Ocorre uns poucos minutos despois do transplante cando os antíxenos
son completamente incompatibles. O tecido debese retirar enseguida
para que o receptor non morra. Adoitase observar cando a un receptor
se lle suministra o tipo de sangue equivocado.
* HIPERAGUDO
* AGUDO
Pode ocorrer en calquera momento desde a 1ª semana despois do
transplante ata 3 meses despois. Todos os receptores teñen algún
grao de rexeitamento agudo.
*CRÓNICO
Pode suceder durante moitos anos. A resposta inmunolóxica
constante do corpo contra o novo órgano dana lentamente os tecidos
ou órganos transplantados.
25. Curiosidades
*Que lexislación regula a doazón e o transplante?
En España esta lexislación comprende a Lei 30/79 e os reais decretos
2070/1999 e 411/1996, que desenvolven, respectivamente, as actividades
relativas á utilización de órganos e tecidos humanos.
No ámbito autonómico, o Decreto 217/97 regula todas as actividades
relacionadas coa utilización de tecidos humanos no ámbito da Comunidade
Autonóma de Galicia.
*Que é o consentimento presunto?
A lexislación española establece que todo cidadán español que en vida
non manifestase a súa opinión á doazón de órganos e tecidos será
doador no momento do seu falecemento se fose válido para iso. Aínda
así, esta práctica,obedece a un consentimento informado por parte da
familia do falecido.
26. *Canto tempo dura unha extración de órganos e tecidos?
Normalmente, oscila entre 3 e 6 horas. Depende do tipo e das
características dos órganos e tecidos doados.
*Canto tempo se poden manter os órganos e tecidos extraídos antes
do transplante?
ÓRGANOS
● Ril: 24h(con
conservación en frío ata
36h)
● Fígado e páncreas:12h
● Corazón e pulmóns:6h
TECIDOS
● Ósos,cartilaxes, ligamentos e
pel: durante anos(conxelados)
● Córneas:7 días(4ºC)
● Médula ósea:entre días e
semanas(períodos variables
conxelada)
27. *Cales son os resultados dos transplantes de órganos?
Aos 10 anos de realizado un transplante de corazón, fígado ou ril,
7 de cada 10 transplantados teñen o órgano transplantado
funcionando correctamente. Son persoas que realizan a actividade
usual propia de calquera outro cidadán san da súa mesma idade.
*Cal é a duración dos transplantes de órganos?
Estes non teñen unha duración ilimitada. É moi variable dunhas persoas
a outras. En calquera caso, o tempo medio de funcionamento dun ril
transplantado é arredor dos 10 anos, o dun corazón, de 13 anos e o dun
fígado, de 17 anos. Ademais, a calidade de vida percibida polos
pacientes é moi boa.
28. *Cal é o tipo de transplante máis demandado?
Sempre é o ril porque, a diferenza do que ocorre cos órganos
vitais, que de non conseguirse nun prazo determinado conducen á
morte do enfermo, os pacientes en diálise poden permanecer durante
moitos anos en espera dun transplante e, afortunadamente, cunha
calidade de vida decente.
*Cantas persoas están en lista de espera para seren transplantadas?
Ao final de cada ano, en España esperan un ril 4.000 persoas, un fígado
600, un corazón 80 e pulmón 100.
*Está permitido vender órganos humanos?
NON!A Lei española de transplantes prohibe absolutamente calquera
tipo de recompensa económica, ou doutro tipo, para o doador ou
para a súa familia. Ocorre o mesmo en todo o mundo occidental.
29. *Como se realiza a selección dos enfermos que se van
transplantar?
Hai que garantir que se cumpran os principios de igualdade e
equidade na distribución dos órganos. Debido a que o nº de
enfermos que esperan un transplante superan o número de órganos
dispoñibles, é preciso realizar sempre algún tipo de selección de
receptores entre toda a lista de espera.
criterios de distribución aspectos fundamentais
Territoriais
Clínicos
TERRITORIAIS
Permiten que os órganos doados nunha área ou zona
se transplanten nesa mesma área para diminuír o
tempo desde o falecemento da persoa e o momento do
transplante do órgano
30. ClÍNICAS
Urxencia “0”: o paciente ten prioridade
absoluta en todo o territorio nacional
Compatibilidade doador/receptor
Gravidade do paciente
Se non hai urxencia “0”
seguense os criterios
territoriais