2. Si te keni parasysh qe paisjet elektrike ti bleme
me dB te ulet , per te mos shkarkuar probleme ?
• Ne frigoriferë, ngrirës, furra, lavatriçe dhe larëse enësh ka etiketë
energjetike qe përdoruesit të informohen mbi konsumin e energjisë
elektrike të pajisjes .Nëse lexohet etiketa me kujdes, kupton lehtësisht
që pajisjet elektroshtëpiake me konsum te ulët, të cilat kushtojnë pak
më shumë se të tjerat, përbëjnë një kursim të sigurt! Në etiketën
energjetike janë vendosur 7 shigjeta të ngjyrosura, ku çdonjëra nga të
cilat i përket niveleve te ndryshme të eficencës. A-ja tregon nivelet më
të ulëta të konsumit, G-ja ato më të lartat, dhe germat e tjera tregojnë
nivelet e ndërmjetme. Gjithashtu, etiketa energjetike të jep të tjera
informacione të dobishme. Por etiketa energjetike të tregon jo vetëm
konsumin në kwh/vit, por dhe zhurmën që ai shkakton si dhe volumin e
pranishëm për ushqimet. Niveli I zhurmës ka shumë rëndesi nese do
ishte në vlera më të ulta. Një vlerë më e ulët do të thotë pajisje më e
qetë që nuk do t'ju shqetësojë në aktivitete e ndryshme të
përditshmerisë, por nuk do te sjellin probleme shendetsore .
3. • Ngacmuesit që ndikojnë në shqisën tonë të të dëgjuarit janë valët zanore Këto janë
ndryshimet më të shpeshta në presionin e ajrit të shkaktuara nga një objekt vibrues,
si kordat vokale në kontakt me ajrin.Valët zanore në ajër janë të ngjashme me
valëzimin e ujit, të shkaktuara nga një guralec i hedhur në një pellg të qetë.Valët
zanore janë valë mekanike dhe përbëjnë një ngacmues mekanik për organin e veshit.
• Një cikël i një vale zanore përfshin një kulm të presionit më të lartë dhe nivelin e ulët
të presionit më të ulët.Valët zanore ndryshojnë në frekuencë, amplitudë dhe
timbër. Frekuenca është numri i cikleve të presionit zanor për sekondë i matur në
Hertz (Hz) e cila përcakton shkallën e lartësisë së tyre.Veshi i një të riu mund të
dëgjojë tinguj nga 20 Hz deri në 20,000 Hz.Tingujt me lartësi të madhe janë rezultat i
frekuencave të shpejta të vibracionit, ndërsa frekuencat e ulta prodhojnë tinguj me
lartësi të ulët.Valët zanore ndryshojnë gjithashtu në amplitudë ose në intensitet i cili
përcakton volumin e zërit. Amplituda është niveli më i lartë i kulmit të presionit të
valës zanore.Amplituda e lartë krijon tinguj të fortë, ndërsa amplituda e ulët krijon
tinguj të dobët.Volumi i zërit matet zakonisht me decibel (dB). Kompleksiteti i
përzierjes së valëve zanore përcakton timbrin e dallueshëm të një tingulli. Zëri i dy
njerëzve të cilët flasin me të njëjtin nivel amplitude dhe frekuence tingëllon ndryshe
sepse çdo zë ka timbrin e vet karakteristik.Tingulli më i thjeshtë është një ton i pastër
i vetëm, si ai që prodhon nga një pirun muzikor.
4. Zhurma në Europë
• Zhurma mbetet një problem serioz për mjedisin në Europë.
Është vlerësuar se: • Rreth 450 milionë njerëz ne Europë (65%
e popullsisë), janë të ekspozuar ndaj niveleve të larta të
zhurmës (për 24 orë në 55 dB), e cila shkakton acarime dhe
shqetësime të ndryshme; • Rreth 113 milionë njerëz (17%) janë
të ekspozuar ndaj niveleve të zhurmës në mjedis më të mëdha
se 65 dB, nivele, në të cilat ndikimet serioze të zhurmave janë
të dukshme; • Rreth 10 milionë njerëz janë të ekspozuar ndaj
niveleve të papranueshme të zhurmës (për 24 orë në 75 dB).
Në qytetet e mëdha, përqindja e njerëzve të cilët ekspozohen
ndaj niveleve të papranueshme të zhurmës, është dy – tre herë
më e madhe se përqindja kombëtare. Ka një konsensus se
niveli i zhurmës në mjediset e hapura nuk duhet të kalojë 65 dB
gjatë ditës, ndërsa në vendbanimet e reja ai nuk duhet të jetë
më shumë se 55 dB.
5. Mënyrat për zvogëlimin e
ndotjes së mjedisit nga zhurma
1. Masat teknike/inxhinierike
Shfrytëzimi i territorit në mënyrë të planifikuar dhe orientimi i
saktë i ndërtimeve;
• Zvogëlimi i niveleve të zhurmave, duke modifikuar burimin e
tyre (krijimi i produkteve më pak të zhurmshme);
• Masa për të penguar depërtimin e zhurmave (siç janë
paretet kundër zhurmave, vendosja e mureve ndarës
përreth makinerive);
• Masa për të mbrojtur publikun nga zhurmat (suvatim i
dyfishtë ose i trefishtë i fasadave të ndërtesave);
• Krijimi i sipërfaqeve më pak të zhurmshme dhe zvogëlimi i
zhurmave të gomave të makinave;
•Teknologji të reja motorrike;
• Përdorimi i skemave më efikase në menaxhimin e trafikut.
6. 2. Masat ligjore
• Përcaktimi i kufijve për ekspozimin ndaj
niveleve të zhurmës; • Caktimi i zonave më të
zhurmshme përgjatë arterieve rrugore dhe
rreth aeroporteve;
• Specifikimi i kushteve ligjore për nivelin
maksimal të zhurmave të prodhuara nga
produktet e ndryshme;
• Plotësimi i kushteve minimale për veçoritë
akustike;
• Kontrolli lokal mbi zhurmat që shkaktohen nga
veprimtaritë argëtuese, përmes licensimit të
këtyre veprimtarive;
•Vendosja e kufizimeve për shpejtësinë e
automjeteve.
7. • 3. Edukimi dhe informimi
• Përmirësimi i sistemit të monitorimit të
zhurmave në zonat urbane;
• Rritja e numrit të ekspertëve për
zhurmat;
• Ndërmarrja dhe zhvillimi i kërkimeve
adekuate rreth zhurmave;
• Rritja e informimit publik për zhurmat
nëpërmjet informimit të bazuar në
fakte;
• Ndikimi në mënyrën e sjelljes së
njerëzve për të parandaluar prodhimin e
zhurmave.