SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 42
Descargar para leer sin conexión
Stowarzyszenie
                                                                       Produkt lokalny
Lokalna Grupa Działania



                                                                 Podbabiogórza
   „Podbabiogórze”




                          Produkt lokalny Podbabiogórza
                                                                      Zembrzyce             Budzów

                                                                                               Maków
                                                          Stryszawa                            Podhalański




                                                                                                     Jordanów


                                                               Zawoja
ISBN  978-83-934165-0-9                                                           Bystra-Sidzina
Stowarzyszenie
Lokalna Grupa Działania
   „Podbabiogórze”
ISBN 978-83-934165-0-9

                                       Nakład 2000 egzemplarzy

                             Opracowanie graficzne i druk: Pasaż Sp. z o. o.




Europejski Fundusz Rolny na rzecz
  Rozwoju Obszarów Wiejskich




                                                   2
PRODUKT
   LOKALNY
PODBABIOGÓRZA




       3
Wydawca:
Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze”
                     ul. Kościelna 5b
                34-200 Sucha Beskidzka
                 tel/fax: /33/ 874 41 72
                   kom: 667 609 609
             e-mail: podbabiogorze@op.pl
               www.lgdpodbabiogorze.pl




                          4
Spis treści




              Gmina Budzów           11




              Gmina Bystra-Sidzina   15




              Gmina Jordanów         19
Gmina Maków Podhalański   23



   Gmina Stryszawa        27



   Gmina Zawoja           31



   Gmina Zembrzyce        35
„Podbabiogórze”
     Obszar Babiej Góry
      To nasz Cud Natury
 Stworzył go sam Stwórca Świata
     By urzekał długie lata.


     Nasze walory przyrody
   To smukłe świerki i jodły,
      To urwiska i potoki
Polnych kwiatów rodzaj wszelki.


     Szlaki Podbabiogórskie
Pełne są kultury i tradycji twórczej
     Jest w niej rozkochana
   „Lokalna Grupa Działania”.


    Dziedzictwo kulturowe
       Urzekło nasze gminy
 Stąd „Gmin Podbabiogórskich”
     działa Stowarzyszenie.


 Więc turysto chciej odwiedzić
       Ten zakątek Polski
   Ciekawych miejsc i ludzi
 Strome ścieżki, leśne dróżki.

  Autor: Poetka Maria Strączek




              7
„P O D B A B I
„Podbabiogórze”
   Podbabiogórze to obszar typowo górski, a naturalne bogactwo regionu stanowią lasy, co
ma swoje odbicie w gospodarce lokalnej, która w głównej mierze opiera się na przemyśle
drzewnym. Obszar Podbabiogórza to potężne zaplecze rękodzieła i sztuki ludowej, atrakcyj-
ne tereny turystyczne oraz wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze.
   Podbabiogórze to teren bliski kulturowo góralszczyźnie, krzyżują się tu bowiem wpływy
górali: od północy Babiogórcy; od południa Orawianie, od zachodu Żywczaki, od wschodu
Kliszczacy. Każda z  tych grup wykształciła swoisty typ budownictwa, stroju, zdobnictwa,
rzeźby, malarstwa, muzyki i obrzędów. Ważnym momentem w historii osadniczej całego rejo-
nu Babiej Góry, wspólnym zarówno dla północnych, jaki południowych jej stoków, było przy-
bycie na ten teren pasterskiej ludności wołoskiej, której najsilniejsza fala dotarła tu w XVII
wieku. Mieli oni duży wpływ na kulturę duchowąi materialną górali regionu Babiej Góry.
Na obszarze Podbabiogórza wyraźne są również wpływy kultury górali Podhala oraz Orawy.
Liczne ślady tych wpływów pozostały w miejscowym nazewnictwie pasterskim i topograficz-
nym. Na dziedzictwo kulturowe mieszkańców Podbabiogórza składa się przede wszystkim:
gwara, przebogata obrzędowość doroczno – rodzinna (do dziś kultywuje się tradycje zwią-
zane z dożynkami, kolędowaniem, jasełkami czy święceniem palm, przetrwały starodawne
przyśpiewki i opowieści z wieloma bardzo specyficznymi obrzędami jak chociażby palenie
hub, sobótki), folklor słowno - muzyczny, architektura tradycyjna: drewniana i murowana,
zabudowa wiejska i małomiasteczkowa, dworska i zamkowo – pałacowa, sakralna i świecka,
również i tzw. „mała architektura” (np. liczne kapliczki i krzyże przydrożne), sztuka ludo-
wa – nieprofesjonalna oraz rękodzieło ludowe (przede wszystkim: zabawkarstwo, rzeźba
w drewnie, malarstwo na szkle, hafciarstwo, plecionkarstwo – wyroby z wikliny i łuby dartej,
bibułkarstwo).
   Z tradycji wywodzą się również potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwa-
śnica z kiszonej kapusty z ziemniakami, a nie mniej smakowite są kluski bulate przygotowy-
wane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej, a także wyrabiane do dziś tradycyj-
nymi metodami wędzone i suszone sery, czy oryginalna nalewka – miodówka, przyrządzana
z miodu wielokwiatowego i spadziowego.
   Bogate tradycje rękodzieła dzisiaj najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu,
wyrobom z  wikliny, a  także produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jed-
nymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu i wciąż cieszą się niesłabnącą sławą
spełniając wszelkie wymogi tak poszukiwanych dziś produktów ekologicznych.




                                        8
O G Ó R Z E”
     Babia Góra (1725 m n.p.m.) – położona jest we wschodniej części Beskidu Żywieckie-
 go, a zarazem jest jego najwyższym wzniesieniem. Z najwyższego wierzchołka Babiej Góry
 roztacza się przepiękna panorama we wszystkich kierunkach. Możemy podziwiać ze szczytu
 większość pasm Beskidów (Śląski, Żywiecki, Makowski, Mały, Wyspowy, Gorce, Tatry oraz
 góry Słowacji, a także kotlinę Orawsko-Nowotarską).
     Dlaczego Babia? Nie dość, że kształtem przypomina siedzącą kobietę, czyli babę-góralkę,
 to jeszcze według ludowych opowieści w niedostępnych rozpadlinach pod szczytem, czy też
 w znajdującym się na nim zamku, zbójnicy więzili ujęte dla okupu brankii od obecności tych
 bab góra została nazwana Babią. Tutaj też miały spotykać się czarownice, w wigilie Świętej
 Łucji by odprawiać swoje doroczne sabaty. Bohaterkami opowieści o powstaniu Babiej Góry
 i jej nazwy były od niepamiętnych czasów baby, czyli niewiasty.
     Jedna z legend mówi, że góra ta została usypana przez olbrzymkę, która wyrzuciła śmieci
 po zamieceniu swojej chałupy grzebiąc pod nimi wsie i  miasteczka; stąd nieraz z  wnętrza
 góry dobiegają głosy dzwonów z zasypanych kościołów. Według innej, masyw Babiej Góry
 to zamieniona w kamień zbójnicka frajerka. Siadywała ona na pagórku nad Przełęczą Kro-
 wiarki, czekając na miłego sobie harnasia. Gdy zobaczyła jak towarzysze niosą go zabitego,
 skamieniała z żalu.
     Babia Góra z  całym swoim bogactwem jest nie tylko częścią krajobrazu ale i  ważnym
 składnikiem tożsamości ludzi mieszkających u  jej podnóża. Babia Góra słynie z  wspania-
 łych widoków, pięter roślinnych, wielu unikatowych gatunków zwierząt i roślin chronionych
 przez Babiogórski Park Narodowy (BPN) oraz z wspaniałych wschodów i zachodów słońca.
 Babia Góra znana jest z bardzo kapryśnych warunków atmosferycznych, gdzie pogoda potra-
 fi zmienić się w ciągu kilkunastu minut, dlatego też nazywana jest Matką Niepogód.
     Z niezwykle bogatą kulturą związało się aż siedem gmin: Budzów, Bystra-Sidzina, Jorda-
 nów, Maków Podhalański, Stryszawa, Zawoja oraz Zembrzyce.
     Niniejsza publikacja przybliży Państwu bogactwo tych ziem.


   	                                                        źródło: ZSROW Podbabiogórza




                                                  9
  10
Gmina Budzów

G
        mina wiejska Budzów położona jest w północno – wschodniej części Podba-
        biogórza. Graniczy od północy z gminą Lanckorona i Stryszów, od wschodu
        z gminą Sułkowice, Pcim i Tokarnia, od południa z gminą miejsko – wiejską
Maków Podhalański, od zachodu z gminą Zembrzyce.
W skład gminy Budzów wchodzi 6 wsi: Baczyn, Bieńkówka, Budzów, Jachówka, Palcza
i Zachełmna. Wszystkie wsie leżą na obszarze Beskidu Makowskiego (Średniego) nad
rzeką Paleczką (prawy dopływ Skawy) i jej dopływami: Jachówka (Kamieńcem) oraz
Zachełmką. Jednocześnie położone są u stóp górskich pasm: Babicy (727 m n.p.m.)
i Chełmu (603 m n.p.m.) oraz Koskowej Góry (866 m n.p.m.), najwyższej w tym re-
jonie. Cały obszar gminy stanowi kotlinę z najniższym punktem na zachodniej granicy
na wysokości około 330 m n.p.m. Teren ma charakter wyrównanych pasm górskich
oddzielonych dolinami rzek i usytuowanych równoleżnikowo. Cechą charakterystycz-
ną rzeźby terenu jest tu rozdolinienie. Stoki charakteryzują się spadkami w granicach
15 – 25 %. Są to stoki stosunkowo łagodne, ale nieprzychylne dla produkcji rolniczej,
sprzyjające natomiast erozji gleb.
Historyczne początki wsi należących do gminy Budzów związane są z czasami Kazi-
mierza Wielkiego w 2. poł. XIV stulecia. Na terenie gminy można odnaleźć przykła-
dy tradycyjnego drewnianego budownictwa i szereg kapliczek przydrożnych z XVIII
i XIX wieku. Od wielu lat mieszkańcy gminy zajmują się chałupniczą produkcją wy-
robów z łuby dartej i wikliny.
Walory krajobrazowe i klimatyczne stwarzają możliwości rekreacyjne i wypoczynko-
we. W sąsiedztwie gminy prowadzona jest budowa zbiornika wodnego Świnna Poręba.
Związane są z tym plany rozwoju turystyki i rekreacji. Przez teren gminy przebiegają
trzy znakowane szlaki turystyczne.

                                                    źródło: ZSROW Podbabiogórza
KOSZE z łuby - galanteria drewniana
Firma SECO

P
      owstała w 1992 roku. Właściciel Pan Czesław Sikora
      jest promotorem wyrobów z łuby. Wyrabiane produk-
      ty z łuby i drewna mają szeroki asortyment wzorów
i kolorów. Te ekologiczne produkty charakteryzuje niska
cena. Obecnie firma prowadzi sprzedaż na rynku krajowym
oraz Unii Europejskiej.




                                                                     Firma Seco
                                                                                 Adres:
                                                                                 34-211 Budzów 47
                                                                                 tel. 33 874 01 06
                                                                                 fax 33 874 00 34
                                                                                 e-mail: seco@pro.onet.pl
                                                                                 www.seco.org.pl



PASIEKA ,,NA STOKU''
Mirosławy i Adama Światłoń

P
       asieka rodzinna założona została w 1994 roku, która znajduje się przy leśni-
       czówce w Budzowie. Obecnie liczy około 50 rodzin pszczelich w ulach typu
       ostrowskiej. W pasiece pozyskuje się miód wielokwiatowy oraz spadziowy
z jodły. W niewielkich ilościach robione są świece. Pasiekę można odwiedzić i do-
wiedzieć się wszystkiego na temat pszczelich wyrobów, prowadzone są zajęcia
edukacyjne dla dzieci.
Właściciel jest Członkiem Koła Pszczelarzy „Jodła” w Budzowie z tytułem Mistrza
Pszczelarstwa.




                                  Mirosława                                           Adres:

                                  i Adam Światłoń                                     34-211 Budzów 1
                                                                                      tel. 33 874 00 03
                                                       12                             606 738 868
HAFT MAKOWSKI Maria
Maria Strączek Strączek
H
         afciarka, ceniona twórczyni ludowa, od lat angażująca się
         aktywnie w życie lokalnej społeczności i biorąca udział
         w licznych konkursach i przeglądach, organizowanych na
terenie powiatu suskiego oraz poza jego granicami. Wyrabia obrusy,
pościel, bieżniki, serwety, nakrycia ołtarzowe, obrazki, a także
bluzki i sukienki; ponadto pisze wiersze i krótkie opowiadania
oparte na własnych przeżyciach oraz podaniach i opowieściach
ludowych. Od urodzenia nieprzerwanie mieszka i tworzy
w rodzinnej Jachówce. Jej prace były prezentowane na
wielu wystawach lokalnych, a także na wystawie zbiorowej
„Beskidzka Sztuka Ludowa” w Lublinie w 1985 r. oraz
wystawie w Kłajpedzie na Litwie w 1990 r. Dwukrotnie
zdobywała II nagrodę w konkursie „Rękodzieło Ludowe
Górali Babiogórskich” (Sucha Beskidzka 2000 r. i 2002 r.). Prace
jej znajdują się też m.in. w zbiorach Muzeum Etnograficznego
w Toruniu. M. Strączek jest członkiem Stowarzyszenia Twórców
Ludowych. Przez wiele lat pracowała w Spółdzielni Rękodzieła
Ludowego i Artystycznego „Makowianka” w Makowie
Podhalańskim, a swoje umiejętności chętnie przekazuje dzieciom
i młodzieży podczas spotkań i specjalnych pokazów organizowanych                  Adres:
m.in. w przedszkolach i szkołach na terenie gminy Budzów.                         34-211 Budzów
M. Strączek jest również kilkukrotną laureatką Powiatowego                        Jachówka 92
Konkursu Literackiego „Podbabiogórskie Opowieści”.                                Kachnicówka Dolna
                                                                                  tel. 33 874 07 06




                                                                 RZEŹbA LuDOWA
                                                                 Jacek Skubisz

                                                                 P
                                                                        an Jacek to osoba, która samodzielnie kształtowa-
                                                                        ła swój ogromny talent artystyczny oraz zdolno-
                                                                        ści plastyczne. Zwiedzając jego pracownię można
                                                                 oglądać i podziwiać rzeźby wykonane przez artystę, po-
                                                                 słuchać opowieści i historii związanych z rzemiosłem oraz
                                                                 uczestniczyć w warsztatach malarstwa i rzeźby. Na pose-
                                                                 sji pana Skubisza znajduje się także pasieka z dziewięcio-
                                                                 ma pniami pszczelimi, dzięki którym można uczestniczyć
                                                                 w degustacji miodu. Zwiedzanie po uprzednim kontak-kontak
                                                                 cie telefonicznym.



                                                     Jacek
                                                     Skubisz                           Adres:
                                                                                       34-212 Bieńkówka 367
                                                                                       tel. 508 107 091
                                                 13
HAFCIARSTWO
 Marianna Jończyk

 P
       racownia haftu mieści się w domu pani Marianny z pięknym
       przydomowym ogrodem. Właścicielka organizuje pokazy
       haftu, prezentacje bibułkarstwa oraz w piękny sposób opo-
 wiada o rękodziele hafciarskim i tradycjach panujących w okoli-
 cach Bieńkówki.                                                                Adres: 34-211 Budzów
 Zwiedzanie codziennie po uprzednim kontakcie telefonicznym.                           Bieńkówka 372


Marianna Jończyk
                                                                                     tel. 33 874 01 87




 PASIEKA - MIODY WIELOKWIATOWE
 i ŚWiEcE WOSkOWE - Stanisław Rymarczyk

                                                         P
                                                               asieka znajduje się na rozległym zielonym obsza-
                                                               rze i liczy 40 uli. Miody są produktem zdrowot-
                                                               nym i leczniczym; mają wiele właściwości np.
                                                         miód wielokwiatowy łagodzi stany wyczerpania fi-
                                                         zycznego, a spadziowy korzystnie wpływa na przewód
                                                         pokarmowy i serce. Ponadto produkowane są świece
                                                         z naturalnego wosku pszczelego.




                                                      Stanisław
                                                      Rymarczyk
                                                                              Adres:
                                                                              34-212 Bieńkówka 264
                                                                              tel. 609 485 545


                                                     14
Gmina Bystra-Sidzina

G
        mina wiejska Bystra-Sidzina położona jest w południowej części obszaru Pod-
        babiogórza i graniczy z gminami Jordanów, Lipnica Wielka, Maków Podha-
        lański, Spytkowice i Zawoja. Tworzą ją dwie sąsiadujące wsie Bystra i Sidzina,
leżące na wschodnich krańcach Beskidu Żywieckiego pod Babią Górą. Oba sołectwa
są położone w dolinie potoku Bystrzanka, lewego dopływu Skawy, u południowych
podnóży Pasma Policy (1369 m n.p.m.).
Początki gminy sięgają XVI w. Z dokumentów wiadomo, że już pod koniec XVI w. stał
w Sidzinie drewniany kościół. Z ciekawych zabytków znajdujących się na terenie gmi-
ny na uwagę zasługuje zwłaszcza skansen, złożony z chałupy z 1806 roku, spichlerza
i kuźni, w którym urządzono muzeum regionalne.
Malownicze położenie, piękno krajobrazu, specyficzny mikroklimat, czyste potoki
i lasy to atuty sprzyjające rozwojowi w tej gminie zarówno turystyki zorganizowanej
jak i indywidualnej.
Przez obszar gminy przebiegają cztery znakowane szlaki turystyczne w tym czerwony
– przez Halę Krupową, Policę na Babią Górę i zielony
– z Sidziny do schroniska PTTK na Hali Krupowej.

                                                     źródło: ZSROW Podbabiogórza




                       15
bALSAM kARMELitAńSki W MiODZiE
  Pasieka beskidzka Romana i łukasza Schodnickich

                                                 P
                                                      asieka jest gospodar-
                                                      stwem rodzinnym z sie-
                                                      dzibą w Bystrej – Rola
                                                 Wiertelowa Dolna. W obec-
                                                 nym miejscu pasieka usytu-
                                                 owana jest już od 1921 r. Od           Adres:
                                                 początku 1990 roku następuje           34-235 Bystra 50,
                                                 rozwój ilościowy pasieki i jej         k./Jordanowa
                                                 wędrówki. Wtedy to zaczęto
                                                 wyrabiać w pasiece miód z do-
                                                                                        tel. 33 82 27 568
                                                 datkiem ziołowych olejków ete-         e-mail:
                                                 rycznych. Balsam Karmelitański         pasiekabeskidzka@gmail.com
                                                               w miodzie to esen-
                                                               cja karmelitańska
                                                               będąca mieszaniną
                                                               olejków eterycznych


Pasieka Beskidzka                                              podawana w biologicznie aktywnym miodzie rzepako-
                                                               wym. Balsam działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie,
                                                               uspokajająco, reguluje zaburzenia trawienia a stoso-
                                                               wany na skórę działa antyseptycznie. Posiada Certyfi-


Romana i Łukasza Schodnickiego                                 kat nr 19 Polskiego Związku Pszczelarskiego. Produkt
                                                               jest corocznie prezentowany na Międzynarodowych
                                                               Targach Pszczelarskich „API EXPO” w Lublinie, gdzie
                                                               miody z tej pasieki otrzymały srebrny medal. Balsam
                                                               Karmelitański otrzymały Znak Promocyjny „Łączy
                                                               nas Babia Góra” w roku 2006.




  RZEŹbA LuDOWA
  Aleksander Basiura

  W
            jego rękach drewno ożywa. Tam, gdzie jeszcze przed chwilą była płaska powierzchnia, dzięki kilku ruchom
                                                                                          Adres:
           dłuta, wyłania się twarz. Magiczny pokaz sprawności i talentu. A trzeba przyznać, że właśnie twarze sprawia-
           ją, że obok prac Aleksandra Basiury nie można przejść obojętnie. Jego rzeźby żyją. Każda Bystra 502
                                                                                          34-235 postać jest charak-
                                                                                          tel. 18 268 11 81
  terystyczna, każda twarz ma niepowtarzalny grymas – skrzywienie warg, kształt nosa, wyraz oczu.
  Aleksander Basiura rzeźbi w drewnie, kamieniu, węglu i soli. Okazjonalnie wyrabia także figurki z gliny. Pracuje w każ-
  dym rodzaju drewna.
  Tematyka rzeźb Aleksandra Basiury jest bardzo szeroka. Mówi, że robi wszystko, co przychodzi mu do głowy, ale są
  to głównie rzeźby sakralne i postacie z ludowych wierzeń.
  Aleksander Basiura zajmuje się także odnawianiem okolicz-
                                     nych kapliczek. Sporadycz-
                                     nie wyrabia figurki z gliny
                                     i maluje obrazy na szkle.




                                                           16    Aleksander Basiura
KORONKARSTWO -
                                                                katarzyna chorąży

                                                                W
                                                                          jej domu odnajdujemy zarówno serwety, obrusy,
                                                                         chusty, jak i niezliczone ilości kapeluszy, czape-
                                                                         czek, sukienek, spódniczek, bluzek czy narzutek.
                                                                Nie sposób wymienić wszystkiego.
                                                                Pani Katarzyna ozdabia wszystko, co tylko ozdobić moż moż-
                                                                na. Szklanki stoją w koszyczkach z muliny, a pokrywki
                                                                słoików ukryte są pod wymyślnymi białymi czepeczkami.
                                                                Pani Katarzyna ma nawet, robione na szydełku, podstawki
                                                                do jajek. Do szydełkowania pani Katarzyna używa głów-
                                                                nie barwnych nici. Wielokrotnie podkreśla, że lubi kolory
                                                                i bardzo cieszy ją ozdabianie.




                                                            Katarzyna
                                                            Chorąży                        Adres:
                                                                                           34-235 Bystra 750
                                                                                           ul. Kowalczykowa 539
                                                                                           tel. 508 343 871




PASiEkA DyDAktycZNA - ZAJĘ
   iEkA               ZAJĘciA EDukAcyJNE
Janina i Marian totoś

P
       asieka i pracownia w której można prześledzić
       produkcję miodu, wosku, pyłku kwiatowego
       oraz propolisu. Bezpiecznie obserwować pracę
i życie pszczół w ulu dydaktycznym. Tu degustując mio-
dowe ciasteczka lub miodówkę sidzińską można po-
słuchać ciekawych opowieści o życiu pszczół,
rozwoju rodziny pszczelej, zobaczyć królową
i zastępy robotnic. Można również zaopa-
trzyć się w produkty z pasieki, a mają one
właściwości lecznicze i odżywcze. Pasieka
jest prowadzona zgodnie z zasadą „przyja-
zny dla środowiska”, bez użycia środków
chemicznych. Właściciele pasieki zapra-
szają do siebie przez cały rok. Pasieka
spełnia wymogi jakościowe oraz wpro-
wadziła system HACAP Posiada również
                        .
certyfikat gospodarstwa ekologicznego.
Produkt otrzymał Znak Promocyjny
„Łączy nas Babia Góra” w roku 2003,


Janina i Marian
2005, 2006.
                                                                                                     Adres:
                                                                                                     34-236 Sidzina 694
                                                                                                    tel. 18 26 73 732

Totoś                                                      17
SKANSEN W SIDZINIE
     Muzeum Kultury Ludowej

     S
           kansen Muzeum Kultury Ludowej w Sidzinie powstał z inicja-                                     Adres:
           tywy księdza Józefa Świstka i jego kontynuatora Adama Le-                           34-236 Sidzina
           śniaka. Podjęli się oni w latach 50-tych XX wieku zbierania                       tel. 501 597 208
     lokalnych zabytków kultury ludowej. Szybko powiększające się zbio-                                  e-mail:
     ry przeniesiono na teren skansenu wraz z zabytkowymi chałupami                 skansensidzina@interia.
     z okolicznych przysiółków. Otwarcie nastąpiło w 1963 roku – pierw-
                                                                                                             pl
                                                                                         www.skansen.bystra
     szym oddanym do zwiedzana budynkiem była chałupa Banasików
     z 1809 roku. W 1967 roku odbyło się tutaj pierwsze powojenne spo-                             -sidzina.net
     tkanie byłych partyzantów Armii Krajowej z rejonu Policy i Babiej
     Góry. W 1968 roku otwarto na poddaszu chałupy Banasików Izbę
     Pamięci Narodowej. W kolejnych latach na teren skansenu przenie
                                                                przenie-


                                         Skansen w Sidzinie
     siono kuźnię z Górnej Sidziny, chałupę wójta z Sidziny i chałupę ze
     Spytkowic. Obecnie na terenie Skansenu znajdują się zabytkowe bu-
     dynki i przedmioty codziennego użytku typowe dla XIX i pierwszej
     połowy XX wieku.
                                                                     bu-




     RZEŹbA LuDOWA
     bartłomiej trzop

                                     P
                                           an Bartłomiej jest rzeźbiarzem. Materiał który wykorzystuje do rzeźbienia
                                           to drewno lipowe, brzoza, czereśnia. Otrzymał nagrodę w XXVI Konkur-
                                           sie Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży w Częstochowie – 2003, na-
                                     grodę w konkursie „Ziemia Ojczysta” w Zakopanym 2003, wyróżnienie w XXV
                                     Wojewódzkim Konkursie Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży w Nowym
                                     Sączu – 2003, III miejsce w konkursie „Boże Narodzenie w obrazach” w Makowie
                                     Podhalańskim – 2004, II miejsce w konkursie ogólnopolskim im. E. Zegadłowicza
                                     w Gorzeniu – 2004, I i III miejsce w II Konkursie Malarstwa i Rzeźby „Boże Na-
                                     rodzenie w obrazach”, II miejsce w konkursie na rzeźbę ludową przyznaną przez
                                     Stowarzyszenie Twórcze Artystyczno-Literackie. Jego prace można również zoba-
                                     czyć podczas lokalnych wystaw. Jest członkiem Stowarzyszenia „Tradycja i Natu-
                                                                            ra”. Produkty otrzymały Znak Promocyjny
                                                                              „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003,
                                                                                             2005, 2006.




Adres:
34-236 Sidzina 185
                  Trzop
tel. 696 187 625
                  Bartłomiej   18
e-mail: bartek439@vp.pl
Gmina Jordanów

G
        mina wiejska Jordanów położona jest we wschodniej części obszaru Podbabio-
        górza i graniczy z miastem Jordanów oraz gminami Lubień, Tokarnia, Raba
        Wyżna, Bystra-Sidzina i gmina Maków Podhalański. Gmina Jordanów obejmu-
je swoim zasięgiem 5 wsi – Łętownia, Osielec, Toporzysko, Naprawa, Wysoka. Gmina
położona jest na pograniczu Beskidu Wysokiego i Beskidu Średniego. Całe terytorium
gminy można zaliczyć do terenów górskich, z uwagi na fakt, iż jej terytorium mieści się
w przedziale 397-859 m n.p.m. Miejscowości położone są na różnych wysokościach
i w zróżnicowanych formach topograficznych, tj. zarówno w dolinach poprzecinanych
rzekami – głównie Skawą i Rabą, jak też i na wododziałach i zboczach poszczególnych
pasm górskich.
Historyczne początki wsi należących do gminy Jordanów związane są z akcjami osie-
dleńczymi z XIV i XVI w. Szczególnie cennym zabytkiem znajdującym się na terenie
gminy jest obronny dwór w Wysokiej pochodzący z I poł. XVII w. Cennym zabytkiem
budownictwa sakralnego jest drewniany kościół parafialny w Łętowni pochodzący
z lat 1760 - 1765. Warto wspomnieć także o bohaterskiej postawie ludności wsi Wy-
soka, w czasie walk we wrześniu 1939 roku. Lasy, malownicze wzgórza, rzeki i górskie
potoki oraz bliskie sąsiedztwo Podhala i Orawy czynią z tych terenów atrakcyjne miej-
sce zarówno dla krótkich jak i długich pobytów turystycznych.

                                                      źródło: ZSROW Podbabiogórza
GOSPODARSTWO EKOLOGICZNE
       I AGROTURYSTYCZNE - Halina Grubarek

     G
            ospodarstwo oferuje wyżywienie z domowej ekologicznej
            kuchni z własnych upraw. Posiada „Certyfikat Zgodności”
            potwierdzający prowadzenie produkcji rolnej metodami
     ekologicznymi oraz dyplomy i nagrody za ogródek i gospodar-
     stwo rolne w Gminie Jordanów. Produkt otrzymał Znak Promo-                 Adres:
     cyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003, 2006.                            34-242 Łętownia 204

            Halina Grubarek                                                     tel. 18 27 73 024




       DWÓR NA WYSOKIEJ
       Antoni Pilch

      S
           taropolski dwór, w którym można usłyszeć dawne pieśni dworskie i ludowe,
           zaprasza do wypoczynku i spotkania z tradycją. Staropolska kuchnia domowa
           zadowoli wszelkie gusta. Do dyspozycji Gości czeka 30 miejsc w 2 – 5 osobo-
      wych komfortowych pokojach w zabytkowym domu gościnnym i we dworze. Dwór
      otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003.



                                                                        Antoni Pilch


Adres:
34-240 Jordanów
Wysoka
tel. 18 267 29 32
e-mail: fundacja@lutnia.pl
www.lutnia.pl                                             20
HiPOtERAPiA, JEŹDZiEctWO, kOLARStWO
KLUB SPORTOWY ,,BÓR''

P
      owstał w 1995 roku, a dwa lata później założono Stowarzy-
      szenie KS „BÓR”- ośrodek rehabilitacji i hipoterapii. Stowa-
      rzyszenie w 2004 roku otrzymało statut organizacji pożytku
publicznego. Klub oferuje jazdę konną dla początkujących jak i za-
awansowanych, hipoterapię oraz zakwaterowanie wraz z pełnym
wyżywieniem. Prowadzi sekcję kolarstwa górskiego. Klub Sporto-
wy posiada Certyfikat Polskiego Towarzystwa Hipoterapeutyczne-
go oraz Ośrodka Patronackiego Polskiego Związku Jeździeckie-
go. Produkt otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra”
w roku 2003, 2006.


                                       BÓR
    Adres:
    34-240 Jordanów
    Toporzysko 454
    tel. 18 28 73 832
    604 690 489
    e-mail:
                           .pl
     folwark@toporzysko.iaw
     www.toporzysko.pl




bibułkARStWO
Małgorzata kowalczyk-Mysza

P
      ani Małgorzata Kowalczyk-Mysza jest rodowitą
      mieszkanką Toporzyska. Jest artystką wszechstron-
      ną. Artystka swoje inspiracje czerpie głównie z na-
tury. Obserwując żywy kwiat, potrafi wyczarować jego
wierną kopię. Do swoich wyrobów używa głównie krepi-
ny i bibuły marszczonej, ale zdobi je również naturalnymi
elementami florystycznymi (patyki, gałęzie, susz).


                              Małgorzata
 Adres:
                              Kowlaczyk-Mysza
 34-240 Jordanów
 Toporzysko 518
 tel 889 080 046
 e-mail:
 adriankowalczyk13@wp.pl                                21
bibułOWE kWiAty
   Maria Kania
                                                             Adres
                                                             34-240 Jordanów

   P
         ani Maria Kania mieszkanka Naprawy.                 Naprawa 525
         Pani Maria od dziecka zajmuje się bibuł-
         karstwem. Wykonuje bibułkowe kwiaty,
                                                             tel 788 849 679
   żywo przypominające te stworzone przez natu-
   rę; róże, narcyzy, krokusy, tulipany, maki, cha-
   bry itp. Swoje umiejętności przekazuje młod-
   szemu pokoleniu. Co roku bierze udział w ko-
   misji oceniającej konkurs palm wielkanocnych.
   Jest wieloletnią członkinią Koła Gospodyń,
   a wykonywane przez nią kwiaty zdobią wieńce
   i kosze dożynkowe.




Maria Kania
   bibułkARStWO
             WO
   GOK w Jordanowie

   R
        óże z bibuły i inne kwiaty są wytwarzane
        w Gminnym Ośrodku Kultury Jordanów fi-
        lia w Naprawie gdzie odbywają się warsztaty
   zdobnictwa bibułkarskiego. Miejscowa twórczyni
   ludowa pani Maria Kania oraz instruktor kultury
   pani Anna Wyka przekazują technikę wykonywania
   kwiatów z bibuły. Na stronie internetowej Gminy
   Jordanów ogłaszane są terminy warsztatów. Produkt
   otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra”
   w roku 2006.




Adres:
GOK Jordanów filia
Naprawa
tel. 18 26 72 165
e-mail:
bib.naprawa@interia.pl




   GOK                                                  22
Gmina Maków Podhalański

G
        Gmina miejsko – wiejska Maków Podhalański położona jest w beskidzkiej czę-
        ści Karpat Zachodnich w Beskidzie Średnim zwanym też Makowskim. Obszar
        gminy obejmuje również część Beskidu Wysokiego pogranicze Pasma Jałowiec-
kiego i Pasma Policy. Poszczególne miejscowości, tworzące gminną jednostkę admini-
stracyjną, układają się wzdłuż rzeki Skawy oraz jej dopływów: Grzechynki, Skawicy,
Cadyńki, Tarnowianki i Wieprzczanki.
Miasto rozbudowało się wzdłuż rozległej doliny rzeki Skawy – po jej prawej stro-
nie. Od północy otoczone jest łagodnymi wzniesieniami Pasma Koskowej Góry, po
wschodniej stronie miasto sięga po ujście potoku Żarnowianka i Kamienną Górę.
Miasto i Gmina Maków Podhalański obejmuje obszar 108,94 km2. Oprócz miasta Ma-
kowa Podhalańskiego /20,12 km2/ w skład gminy wchodzą następujące miejscowości:
Białka, Grzechynia, Juszczyn, Kojszówka, Wieprzec, Żarnówka.
Początki Makowa sięgają 2. poł. XIV w.
W Makowie istniała od schyłku XIX wieku szkoła hafciarska, a tzw. haft makowski
znany był i jest szeroko nie tylko w kraju.
Zdrowy, leczniczy mikroklimat, na którego właściwości zwrócono uwagę już na po-
czątku tego wieku, a także piękno krajobrazu – łagodne, górskie zbocza, ukwiecone
łąki i czyste potoki – sprawiają, że Maków i okoliczne wioski odwiedza corocznie
wielu turystów. Przez teren gminy prowadzą cztery znakowane szlaki turystyczne.


                                                   źródło: ZSROW Podbabiogórza
ObRuSy, biEŻNiki, POŚciELE
      Anna Koziana Anna Koziana                                                             Adres:
                                                                                            34-220
                                                                                            Maków Podhalański

      A
             nna Koziana jest hafciarką. Haftem zajęła się już w wieku 17 lat, przejmu-     oś. Makowska Góra 11
             jąc umiejętności od matki. Wykonuje obrusy, serwety, pościele, bluzki i far-
             tuszki do strojów regionalnych. Prowadzi własną działalność gospodarczą
                                                                                            tel. 33 87 71 281
      i prowadzi kursy hafciarskie. Jej hafty posiadają symbol jakościowy PKWiU
      17.40.13- 55.00. Prace artystki były prezentowane na wielu wystawach
      w kraju i za granicą. Jest twórcą zasłużonym dla sztuki hafciarskiej Regio-
      nu Babiogórskiego. Otrzymała odznakę „Zasługi dla województwa biel-
      skiego – 1979, odznakę „Zasłużony dla Cepelii” – 1984, odznaczenie Mi-
      nistra Kultury i Sztuki „Zasłużony Działacz Kultury” – 1989 oraz cenną
      Nagrodę im. Oskara Kolberga – 1997. Posiada Medal 40-lecia Ogólno-
                                                     polskiego Festiwalu Kapel
                                                     i Śpiewaków Ludowych
                                                     w Kazimierzu Dolnym
                                                     nad Wisłą 2006 oraz me-
                                                     dal Sigullum – Civitatis za
                                                     zasługi dla turystyki 2006.
                                                     Jest członkiem Stowarzy-
                                                     szenia Twórców Ludo-
                                                     wych. Produkty otrzymały
                                                     Znak Promocyjny „Łączy
                                                     nas Babia Góra” w roku
                                                     2005, 2006.




      BRYCZKI KOLOROWE I WYPALANE,
      KARUZELE, PTASZKI BUJANE,
      kONiki NA kÓłkAcH i iNNE
      barbara Piaseczny

      Z
            ajmuje się produkcją wyrobów z drewna takich jak zabawki i pamiąt-
            ki, które są związane z regionem. Pani Barbara Piaseczny swoje pro-
            dukty wykonuje przeważnie ręcznie. Mają one szeroką gamę kolorów
      i wzorów, które można nabyć w przystępnej cenie. Jest to produkt natu-
      ralny, przyjazny dla środowiska. Produkty były wystawiane w Galerii pod
      Cylem w Zawoi, w Babiogórskim Parku Narodowym. Produkty otrzymały
      Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005 oraz 2006.


     Barbara Piaseczny

Adres:
Białka 127
34-220 Maków Podhalański
tel. 33 87 73 214
     880 593 845
e-mail:
marian.piaseczny@neostrada.pl                               24
ObRuSy, biEŻNiki, SERWEty
                               Anna Malinowska

                                R
                                     ęcznie haftowane (haft Makowski) na płótnie lnianym. Wzory
                                     posiadają atest i są zatwierdzone przez Krajową Komisję Arty-
                                     styczną i Etnograficzną w Krakowie. Autorem i wykonawcą pro-
                                duktów jest Pani Anna Malinowska.




Adres:
34-220
Maków Podhalański
Białka 438
tel. 33 8773-147
e-mail:
globusek@poczta.fm        Anna
                          Malinowska
                        RZEŹbA W DREWNiE
                        Mieczysław Głuch
                        P
                               an Mieczysław jest rzeźbiarzem od prawie czterdziestu lat. Jego działal-
                               ność obejmuje rozmaite rodzaje rzeźb: monumentalne, modernistyczne,
                               klasyczne, ceramiczne, sakralne oraz stylizowane ludowo. Dodatkowo zaj-
                        muje się rzeźbą użytkową oraz wyrobem kapliczek.
                        Dzięki stałemu kontaktowi ze sztuką i środowiskiem twórców, w głowie pana
                        Mieczysława zakiełkował pomysł stworzenia organizacji artystycznej. Tak po-
                        wstało Babiogórskie Stowarzyszenie Twórców Kultury, którego prezesem został
                        – i jest do tej pory – pan Mieczysław. Jednocześnie od 2000 r. organizuje on
                        w Makowie Podhalańskim międzynarodowe plenery malarstwa, rzeźby i cera-
                        miki. W Makowie znajduje się również jego autorska galeria (ponad 147 rzeźb),
                        która jest zarazem placówką Ekomuzeum Babia Góra.




                          Mieczysław
Adres:
34-220
                          Głuch
Maków Podhalański
ul. 3-go Maja 37
tel. 33 877 30 62;
     600 407 051
e-mail: gluch@onet.eu
www.rzezba-gluch.pl                      25
kWiAty Z bibuły                                                                   Adres:
Wiesława Wolczko                                                                  34-220
                                                                                  Maków Podhalański
                                                                                  ul. Jodłowa 5/15


K
        olejną prezentującą się bibułkarką, uprawiającą swą pasję                 tel. 33 877 32 64
        od 10 roku życia jest Pani Wiesława Wolczko, która miesz-                      504 567 520
        ka w Makowie Podhalańskim. Swe niezwykłe umiejętności
przejęła od matki. Tematyką wiodącą jej twórczości jest roślinność.
Spod jej palców powstają najczęściej kwiaty, wieńce, bukiety, gałąz-
ki, gaiki. Brała udział w licznych wystawach m.in.w Myślenicach,
Jeleśni, Suchej Beskidzkiej i Żywcu. Zdobyła także liczne nagrody:
- dwukrotnie III miejsce w Wojewódzkim Konkursie Zdobnictwa Bi-  Bi
bułkowego (1997r. i 2000r.) w Żywcu.
                                                       Wiesława Wolczko




HAFt PEłNy i kOLOROWy - ObRuSy,
SERWETY, FIRANY, ZAPASKI I BLUZKI
teresa Schnetzer
J
    est hafciarką, która kontynuuje tradycje rodzinne. Mama, babcia i ciocia przekazały jej tą pasję. Na swoje obru-
    sy, serwety nanosi nowe wzory o motywach kwiatowych, wykonuje haft makowski. Igła jest dla niej jak pędzel
    dla malarza. Hafty są starannie wykonane i efektownie pakowane. Pani Teresa ma zarejestrowaną działalność.
   Hafty były prezentowane podczas I Wystawy
AGRO-EKO 2005, wystawy prac „Twórcy Rodzi-
mej Kultury”, I Festiwalu Haftu Koronki i Ręko-
dzieła - Łódź 2006, wystawy „Orawa Dzieciom”
2006, X wystawy Twórców Ludowych i Rzemiosła
Artystycznego Prudnik 2007. Hafty mają atest nr
17.40.13-55.00 przyznany przez Krajową Komisję
Artystyczną i Etnograficzną oraz otrzymały Znak
Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2006.


   Teresa Schnetzer
Adres:
34-220
Maków Podhalański
os. Bryńdze 1
tel. 33 87 73 616
     503 549 573                                       26
terestas@wp.pl
Gmina Stryszawa

G
       mina wiejska położona jest w zachodniej części obszaru Podbabiogórza,
       na wysokości ok. 500 m n.p.m.. Graniczy od południa z gminami Zawo-
       ja i Koszarawa, od zachodu z gminami Jeleśnia i Gilowice-Ślemień, od
północy z Andrychowem i Mucharzem, a od wschodu z Zembrzycami, Suchą
Beskidzką i Makowem Podhalańskim. Ukształtowanie terenu sprzyja rozwojowi
turystyki pieszej i rowerowej oraz rozwojowi narciarstwa (ze względu na ostry
klimat i długie zaleganie śniegu). Wchodzące w skład gminy wioski położone
są w kotlinach i na zboczach gór opasującego je masywu Beskidu Żywieckiego.
Najwyższe wzniesienie to: Jałowiec (1150 m.n.p.m.), Jaworzyna (990 m n.p.m.),
Leskowiec (969 m n.p.m.), oraz Solnisko (860 m n.p.m.).
Najcenniejszym zabytkiem gminy jest pochodzący z 1789r., drewniany kościół
w Lachowicach, który zaliczany jest do ważniejszych przykładów drewnianej ar-
chitektury sakralnej.
Stryszawa wraz z okolicznymi wioskami należy do głównych ośrodków za-
bawkarstwa ludowego w Polsce. Zabawki zaczęto tu wytwarzać w pierwszej
połowie XIX wieku, obok produkcji innych przedmiotów z drewna. Zabawki
z drewna wykonywało się przy użyciu tradycyjnych narzędzi i wzorów, które
stanowiły i nadal stanowią własność rodzinną. Dla podtrzymania tradycji za-
bawkarskich w Stryszawie powstały Warsztaty Twórcze, gdzie dzieci i młodzież
uczą się wytwarzania prostych zabawek. Tutaj mieści się również stała ekspozy-
cja zabawek twórców z terenu Gminy Stryszawa.
Przez obszar gminy przebiega kilka znakowanych szlaków turystycznych. Bo-
gactwo przyrodnicze, zwarte kompleksy leśne (świerkowo-bukowe i jodłowe),
zalety klimatyczne i piękno krajobrazu sprawiają, że gmina Stryszawa jest do-
skonałym wymarzonym miejscem do wypoczynku rodzinnego w pensjonatach
prowadzących regionalną kuchnię, której podstawą są miejscowe, ekologiczne
produkty. Nie przez przypadek gospodarstwa agroturystyczne gminy były wzo-
rem dla wielu tego typu placówek kraju.
                                              źródło: ZSROW Podbabiogórza




             27
RZEŹ
                                                  RZEŹbA W DREWNiE
                                                               DREWN
                                                  Emilia Leśniak

                                                                     R
                                                                            zeźby drewniane wykonywane ręcznie przy
                                                                            użyciu narzędzi tradycyjnych, malowane far-
                                                                            bami akwarelowymi. Umiejętność rzeźbienia
                                                                     w drewnie jest dziś rzadka. Emilia Leśniak rzeź-
                                                                     bieniem zajmuje się w wolnych chwilach. Zwykle
                                                                     pracuje wieczorem w kuchni, czego dowodem są
                                                                     ścinki drewna na stole kuchennym i wokół niego.
                                                                     Teraz, kiedy nie musi już tworzyć na zamówienie,
                                                                     rzeźbi przede wszystkim drewniane ptaszki, które
                                Adres                                sama maluje, oraz rzeźby o charakterze sakralnym.
                                34-205 Stryszawa 721a                Zaznacza, że te ostatnie robi przede wszystkim dla
                                                                     siebie, z pasji, nie dla pieniędzy.
                                tel. 33 874 71 00

                                                                             Emilia Leśniak
      TROJACZKI - SZACHY DLA TRÓJKI GRACZY
      Jan Żurek
                                S
                zachy powstały z połączenia i modyfikacji
                                      istniejących pomysłów. Trojaczki produko-
                                      wane są z drewna lipy, topoli, osiki, buku
                                i jaworu. Prace wykończeniowe wykonywane są
Adres:                          ręcznie. Zakład pana Jana Żurek jest umieszczo-
34-205                          ny na ścieżce dydaktycznej Szkoły Podstawowej
Stryszawa 656a                  Nr 4 w Zawoi Przysłop i jest chętnie odwiedzany
tel. 33 87 28 529               przez grupy turystów. W okolicach Zawoi mieści
     503 196 780                się przecież zagłębie szachowe, a Polska jest już
                                znanym producentem szachów na świecie. Pro-
                                dukt posiada znak CE oraz otrzymał Znak Pro- Pro-
                                mocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005.
                                                                           Jan Żurek
       GALANtERiA DRZEWNA, PAMiĄtki
       Antoni Janik                                                            Antoni Janik
      P
            an Antoni Janik wykonuje pamiątki z drewna w postaci zwierząt, wiatraczków i ozdób. Są one w różnych
            kolorach, charakteryzuje je staranne wykończenie. Zakład stolarski umieszczony jest na „Ścieżce dydaktycznej
            Szkoły Podstawowej Nr 4 w Zawoi Przysłop”. Pan Antoni chętnie poka-
      zuje swój warsztat pracy dzieciom i opowiada o pracy stolarza.
      Produkty te można zakupić poprzez stronę internetową




                                                                                          Adres:
                                                                                          34-205 Stryszawa 658
                                                                                          tel. 33 872 98 01
                                                                                          e-mail:
                                                                                          antoni-janik@wp.pl
                                                              28
ZABAWKI RUCHOME
Józef Lasik

J
    est rzeźbiarzem oraz ludowym zabawkarzem. Swoje pierwsze prace wy-
    konał w wieku 9-10 lat., ale dopiero w wieku 23 lat na dobre rozpoczął
    swoją przygodę z rzeźbiarstwem. Zabawki, które cieszą się największą
    popularnością to chodzące po pochylni kaczki, kurki czy też krasnal oraz
machający skrzydłami bocian. Józef Lasik jest zdobywcą wielu nagród i wy-
różnień, m.in.: III nagroda w kategorii tradycyjnej zabawki ludowej w V Mię-
dzynarodowym Konkursie Zabawki i Form Zdobniczych „Fantastyczna Fau-
na i Flora” 2002 r., wyróżnienie w zespole tradycyjnej zabawki ludowej w IV
Międzynarodowym Konkursie Zabawki pt. „Przyjaciele naszego dzieciństwa”
2001 r., wyróżnienie w I Międzynarodowym Konkursie Zabawki pt. „Koni-
ki” 1998 r. wyróżnienie w I Ogólnopolskim Konkursie na Zabawkę Ludową,
organizowanym przez Muzeum Zabawkarstwa w Kielcach 1995 r. Oprócz                                  Adres:
udziału w wielu konkursach, pan Józef bierze udział w wystawach twórczości                         34-205
ludowej. Produkty te otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra”

                                                Józef Lasik
                                                                                                   Stryszawa 240 a
w roku 2003.
                                                                                                   tel. 33 874 73 97


  EKOSIANKO
  Wyroby z siana i słomy
                                                                               Z
                                                                                      ajmują się wyrobem i sprzedażą
     Marian i Danuta Gałuszka                                                         figurek zwierzęcych – koty, ko- ko
                                                                                      nie, zające, ptaki, jeże itp., cha-
                                                                                                                     cha
                                                                               rakterystyczne ‘włóczykije’ (zwane też
     Adres:                                                                    ‘dziadkami’), a także ozdoby bardziej
     34-205 Stryszawa 705                                                      abstrakcyjne, np. serduszka. Pomysły na

     tel. 888 732 009
          33 874 75 34
                                  Marian i Danuta                              zabawki „same przychodzą do głowy”
                                                                               lub inspirowane są zbliżającymi się oka-
                                                                                                                     oka
                                                                               zjami i świętami, np. Wielkanocą (zającz-
                                                                                                                 (zającz
                                                                               ki), Dniem Matki (serduszka). Państwo

                                  Gałuszka                                     Gałuszka prowadzą również warsztaty
                                                                               ekologiczne dla dzieci, młodzieży oraz
                                                                               nauczycieli.

  PTASZKI STRYSZAWSKIE
  tadeusz Leśniak
  Z
         ajmuje się wyrobem regionalnych ptaszków, rzeźb, zaba-
         wek nawiązujących do 200-letniej tradycji zabawek stry-
         szawskich. Jest to produkcja ręczna. Produkty posiadają
  atest Krajowej Komisji Artystycznej i Etnograficznej w Krakowie.
  Tadeusz Leśniak jest laureatem nagrody Stowarzyszenia Twórców
  Ludowych w Lublinie – 1994, laureatem Fundacji Cepelia w War-
  szawie – 1997, oraz laureatem nagrody Regionalnego Ośrodka
  Kultury w Bielsku Białej – 2001. Swoje umiejętności przekazuje
  uczniom podczas Warsztatów Twórczych w Stryszawie. Jest człon-
  kiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Produkty otrzymały
  Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005, 2006.



       Adres:           Tadeusz Leśniak
       34-205 Stryszawa 103a
       tel. 33 874 78 71
            602 502 048
       e-mail:
       tadeusz_lesniak@wp.pl
                                                          29
WARSZTATY EDUKACYJNE                                                           Adres:
                                                                               34-205 Stryszawa 263
GOK Stryszawa                                                                  tel/fax 33 874 72 36
                                                                               e-mail:
                                                                               gokstryszawa@poczta.fm

J
    uż od 1995 roku otwarto w GOK Stryszawie Warsztaty                         www.stryszawa.ug.pl
    Twórcze gdzie pod okiem instruktora dzieci i młodzież
    obcują ze sztuką ludową poznając technikę wykonywania
    najprostszych zabawek. Prowadzone przez instruk-
torów warsztaty plastyczne: ptaszki stryszawskie, zdob-
nictwo bibułkowe, ekozabawka z siana oraz malarstwo
na szkle cieszą się dużym zainteresowaniem. W okresie
przedświątecznym organizowane są zajęcia z malowania
pisanek czy bombek na choinkę oraz wytwarzania ozdób
choinkowych ze słomy i bibuły. GOK w Stryszawie jest
Polskim Laureatem Konkursu Konsorcjum EPCE „Posza-
nowanie dziedzictwa: przyroda, tradycja i ludzie” – 2003
oraz Laureatem Nagrody Starosty Suskiego za rok 2004.
Produkt otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia


     GOK Stryszawa
Góra” w roku 2003, 2005, 2006.




  bibułkARStWO - kWiAty,, OZDOby
                          OZDO
  Zofia kucia
                                        Zofia Kucia
  B
        ibułkarstwem zajmuje się od 19 lat a inspiracje czerpie z przyrody.
        Prowadzi pokazy w przedszkolach i szkołach oraz zakładach tera-
                                                                      tera
        pii zajęciowej i domach opieki społecznej. Wielokrotnie można było
                                               spotkać jej produkty na
                                               kiermaszach sztuki ludowej.
                                               Wyroby zajęły III miejsce
                                               w konkursie na tradycyjne
                                               ozdoby choinkowe zorga-
                                                                     zorga
                                               nizowanym przez Muzeum
                                               Etnograficzne w Krakowie
                                               w roku 2003, natomiast
                                               w     Muzeum      Rolnictwa
                                               w Szreniawie w 2007 roku
                                               Pani Zofia pokazywała tra-
                                                                       tra
                                               dycyjny wyrób palm wielka-
                                                                    wielka
                                               nocnych.
                                                                              Adres:
                                                                              34-205 Stryszawa 278d
                                                                              tel. 600 288 953

bibułkARStWO
Weronika Targosz Weronika Targosz
G
        łówną inspirację dla Pani Weroniki sta-   kiem.
        nowi przyroda, górskie kwiaty, stokrot-
        ki, chabry, niezapominajki, maki. Wy-
konane przez nią bibułkowe kwiaty przypomi-
nają te stworzone przez naturę. Na uwagę za-
sługują szczególnie czerwone maki wykonane
z krepiny, zwłaszcza środki maków, w których
wykorzystano kaszę mannę. Wzór ten jest jej
    Adres:
własnego autorstwa, przypisany przez Stowa-
    34-206 Kuków 76b
rzyszenie Twórców Ludowych którego człon-

                                                      30
Gmina Zawoja

G
       mina wiejska Zawoja położona jest w południowo – zachodniej części
       obszaru Podbabiogórza i graniczy z gminami Bystra-Sidzina, Koszarawa,
       Lipnica Wielka, Maków Podhalański i Stryszawa, a także ze Słowacją.
W skład gminy Zawoja wchodzą dwie duże wsie Zawoja i Skawica. Siedzibą
gminy jest Zawoja. Gmina położona jest w dolinie Skawicy (dopływ Skawy),
między Pasmem Babiogórskim a Pasmem Jałowieckim (Beskid Żywiecki).
Początki Zawoi sięgają XVI w. Tutejsi górale należą do grupy etnograficznej tzw.
Babiogórców. W skansenie PTTK w Zawoi-Rówienki znajdują się trzy drew-
niane chaty reprezentujące typowe dla rejonu babiogórskiego budownictwo
mieszkalne.
Zawoja jest siedzibą utworzonego w 1954r. Babiogórskiego Parku Narodowe-
go. W siedzibie BPN znajduje się Ośrodek Edukacyjny, w skład którego wcho-
dzi Wystawa Stała i Ogród Roślin Babiogórskich. W Markowych Szczawinach
poniżej szczytu Babiej Góry, znajduje się najstarsze beskidzkie schronisko PTTK
(1906r.).
Przez obszar gminy prowadzi wiele znakowanych szlaków turystycznych. Nie-
zwykle piękne krajobrazy, z dominującym nad gminą masywem Babiej Góry
- Królowej Beskidów, unikatowy ekosystem, wieloletnie tradycje w podejmo-
waniu gości, sprawiają że Zawoja jest obecnie jedną z najatrakcyjniejszych miej-
scowości wypoczynkowych na południu Polski, w której realizowane mogą być
o każdej porze roku najróżniejsze formy wypoczynku.
                                                 źródło: ZSROW Podbabiogórza




             31
GALERIA ,,NA uciEcHĘ''
Barbara Trzebuniak

G
       aleria „Na Ucieche” to niezwykłe miejsce w Zawoi. Mie-
       ści się w stylowej przedwojennej willi. Zgromadzono tutaj
       produkty wykonane z naturalnych surowców przez miej-
scowych rzemieślników, rękodzielników i artystów.
Od drobnych pamiątek, upominków, poprzez przedmioty użytko-
we, elementy wystroju wnętrz, ozdoby a skończywszy na sztuce
ludowej z tego regionu. Wszystko to można znaleźć w galerii „Na
Ucieche”. W galerii organizowane są wystawy rzeźb, obrazów
i fotografii jak również organizowane są warsztaty rękodzieła.
Poprzez swoją działalność Galeria „Na Uciechę”
przybliża kulturę i tradycje regionu podbabio-
górskiego.




   Adres:
   34-222 Zawoja 1008
   tel. 696 818 211
                       Barbara
   e-mail:
   galeria@naucieche.pl
   www.naucieche.pl
                       Trzebuniak

MIODY PSZCZELE NIESTANDARYZOWANE,
PyłEk kWiAtOWy - Gospodarstwo pasieczne ,,Jodła''
Stanisław ceremuga

P
       asieka znajduje na terenie regionu Babio-
       górskiego, dokładniej w Skawicy i Za-
       woi. Miody odmianowe, pyłek kwiatowy,
propolis, roztwór z propolisu i świece z wosku
pszczelego to produkty z gospodarstwa, które
można spotkać na lokalnych jarmarkach oraz za-
kupić bezpośrednio w gospodarstwie. Produkty
spełniają wymogi jakościowe PN-88/A-77626,
certyfikat nr 16 wydany przez Polski Związek
Pszczelarski w Warszawie – 2001. Produkty otrzy-
mały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra”
w roku 2005, 2006.




                    Stanisław Ceremuga
 Adres:
 34-221 Skawica 215
 tel. 33 87 75 423
 e-mail:
 pasiekajodla@op.pl                                  32
SCHRONISKO
                                                           ,,W Murowanej Piwnicy''
                                                           S
                                                                  chronisko „ Murowanej Piwnicy” z Zawoi Opaczne,
                                                                             W
                                                                  położone jest na pięknej polanie (876 m.n.p.m) w Pa-
                                                                  śmie Jałowieckim, będącym częścią Beskidu Makow-
                                                           skiego. Położone z dala od osad ludzkich gwarantuje spokój
                                                           i ciszę. Ze schroniska widać piękną panoramę Babiej Góry
                                                           i pasma Policy. Równie piękne widoki rozciągają się z pobli-
                                                           skiego szczytu Jałowca (1111 m.n.p.m). Schronisko stanowi


W                                Adres:                    doskonałą bazę wypadową dla wycieczek w Beskid Makow-
                                                           ski i okolice Babiej Góry.
                        34-222 Zawoja,                     Właścicielami i gospodarzami schroniska są Renata Cy-
                           Opaczne 518                     bulska – Front i Stanisław Front.


Murowanej
                       tel. 606 573 671                    Schronisko „W Murowanej Piwnicy” posiada Certyfikat
                                 e-mail:                   potwierdzający wpisanie schroniska do obiektów hotelar-
                opaczne-zawoja@o2.pl                       skich Marszałka Województwa Małopolskiego.
              www.opaczne.wordpress.com
Piwnicy
  biŻutERiA: kOLcZyki, WiSiORy
  Anna Fabiańczyk
                                                                                                 Anna
  A
         nna Fabiańczyk w tworzeniu biżuterii z powodze-
         niem wykorzystuje haft sutasz.


                                                                                                 Fabiańczyk
         Kolczyki i wisiory wykonane w pracochłonnej
  technice sutasz, łączą czerwone, bordowe i srebrne taśmy
  połączone z czeskimi szkiełkami, perłami i drobinkami ko-
  rali. Wisior wykonany także w technice sutusz, naturalny
  agat opleciony niebieską i granatową taśmą która harmonij-                                Adres:
  nie łączy piękno agatu i pereł, blasku dodają korale z kryształu                          34-223 Zawoja Mosorny
  górskiego. Wisior jest zawieszony na obróżce z sutusz.                                    tel. 608 879 491


  RZEŹbA
  Józef Mazur
  J
      ózef Mazur naukę rzeźbienia zaczął pod okiem swojego ojca rzeźbia-
      rza. Rzeźbienie rozpoczął od wykonywania figur świętych dla osób
      prywatnych. Nie lubi wystaw ani kiermaszy, jednak dał się namówić
     na wystawy „Patroni naszych kościołów”, w których bierze udział
  od pięciu lat i zdobywa wyróżnienia. Można powiedzieć, że branie
  udziału w tego typu wystawach stało się już jego pasją, pomimo, iż na-
  gród i dyplomów ma już pokaźna liczbę. Pan Józef żartuje, że chciałby
  już być na emeryturze by móc rzeźbić od rana do wieczora. Rzeźby
  Józefa Mazura powstają wyłącznie z drewna lipowego.




     Adres:
     34-223 Zawoja 631
                                         Józef Mazur
     tel. 604 152 223                                     33
uSłuGi PRZEWODNickiE ,,SASANKA''
 Mariusz Zasadziński

 F
       irma „Sasanka” istnieje 10 lat w Zawoi, świadcząc usługi przewodnickie dla grup turystycznych
       zwiedzających region Babiej Góry. Motto firmy „Z przewodnikiem ciekawiej i bezpieczniej”. Ofe-
       ruje wycieczki piesze, rowerowe i autokarowe, wędrówki edukacyjne po ścieżkach przyrodniczych,
 wycieczki objazdowe po lokalnych twórcach ludowych. Organizuje warsztaty edukacyjne związane z ręko-
 dziełem ludowym, gry terenowe na orientację i zabawy z edukacji ekologicznej na wesoło.



                                                                  Mariusz
                                                                  Zasadziński
                                                                           Adres:
                                                                           tel. 33 877 60 60
                                                                                505 088 486
                                                                           e-mail:
                                                                           itsasanka@wp.pl




 WYROBY BEDNARSKIE
 Ryszard Zajda

 W
           ykonuje z drewna wiaderka,
           skopce, miski, maślniczki oraz
           kufle. Są one w różnych rozmia-
 rach. Produkty te można zakupić poprzez
 stronę internetową


Ryszard Zajda

  Adres:
  34-222 Zawoja 689
  tel. 602 596 839
  www.przyslop.zawoja.pl/
  sklepik



                                                   34
Gmina Zembrzyce

G
        mina wiejska położona jest w północnej części obszaru Podbabiogórza
        i graniczy z gminami Budzów, Maków Podhalański, Mucharz, Strysza-
        wa, Stryszów, Sucha Beskidzka, Wadowice.
W skład gminy Zembrzyce wchodzą następujące wsie: Zembrzyce (siedziba gmi-
ny), Marcówka, Śleszowice, Tarnawa Dolna i Tarnawa Górna. Gmina jest silnie
rozciągnięta ze wschodu na zachód wzdłuż dwóch rzek Skawy (2,8 km długości)
i Paleczki oraz ich dopływów Tarnawki i Paleczki. Skawa stanowi główną oś gmi-
ny, wzdłuż której biegnie droga krajowa i linia kolejowa z Suchej Beskidzkiej do
Wadowic.
Gmina położona jest na granicy Beskidu Średniego Makowskiego i Beskidu Ma-
łego. W części wschodniej Beskidu Małego najwyższy szczyt to Leskowiec (922
m n.p.m.). W Beskidzie Średnim wzniesienia przebiegają równoleżnikowo na za-
chód od doliny Skawy – w pasmach Tarnawskiej Góry i Żurawicy rozdzielone do-
liną potoku Tarnawka. Na wschód w pasmach Chełmu (603 m n.p.m.) i Kosko-
wej Góry (868 m n.p.m.) góry rozdzielone są doliną rzeki Paleczka. Wzniesienia
sięgają 500 – 600 m n.p.m., nachylenia w dolinach 9-15 %, w górnych partiach
powyżej 20%. Wzniesienie Beskidu Średniego rozdziela dolina Skawy.
Najstarsze wsie gminy istniały już w I poł. XIV w. Na lewym brzegu Skawy wi-
doczne są ślady dworu obronnego wystawionego w XVI w. przez Jana Zembrzyc-
kiego, według archeologów w miejscu tym, już w okresie kultury łużyckiej znaj-
dował się gród.
Zembrzyce słyną z biegłości w uprawianiu garbarstwa. Gmina Zembrzyce jest dziś
miejscem, w którym znaleźć można ciszę, spokój i bezpośredni kontakt z przyro-
dą. W przyszłości gmina zyska mocne atuty, na części jej terenów rozciągać się
będzie jezioro, powstałe po przegrodzeniu Skawy zaporą budowaną w Świnnej
Porębie.
Szlakami turystycznymi, prowadzącymi przez teren gminy, można wędrować po
górach Beskidu Małego i Średniego (Makowskiego).

                                               źródło: ZSROW Podbabiogórza
BUGLE ZEMBRZYCKIE - PIEKARNIA
    WYROBÓW REGIONALNYCH ,,BUGIELEK''
    Jolanta, Teresa Fidelus
                                                                              Jolanta, Teresa
Jolanta, TeresaP
                                               iekarnia Wyrobów Regionalnych
                                               „BUGIELEK” to firma rodzin-
                                                                        rodzin-
                                               na. Bugle były wypiekane w tej
                                        rodzinie już od dwóch wieków. „Bu-
                                        gle zembrzyckie” to dawniejszy rarytas    Fidelus
Fidelus
  Adres:
                                        sprzedawany niegdyś na odpustach, jar-
                                        markach jak również w Krakowie gdzie
                                        był zagryzką do piwa i innego alkoholu.
  34-210                                Produkt ten jest wykonywany tradycyj-
  Zembrzyce 630                         nie, ręcznie. To właśnie dlatego bugle
                                        zembrzyckie mają wyjątkowe walory
  tel. 33 87 46 344                     smakowe. Produkty otrzymały Znak
                                        Promocyjny „Łączy nas Babia Góra”
                                        w roku 2005, 2006.



    HAFt RĘcZNy
    krystyna Matyszkowicz

   K
           rystyna Matyszkowicz swoje prace haftuje na
           naturalnym lnie, nićmi bawełnianymi mulina.
           Bogactwo możliwości artystycznych w hafcie
   ludowym jest dla niej inspiracją do samodzielnej pra-
   cy twórczej, w której próbuje się realizować poprzez
   takie techniki jak haft angielski, atłasowy, toledo, ri-
   chelieu, dziergany, mereżka. W jej pracach znajdą                                            Adres:
   Państwo również bogate wzory richelieu, zawdzię-                                             tel: 33 87 46 237
   czające swój niepowtarzalny urok dzięki charaktery-                                               503 87 15 19
   stycznym, misternym azurom. Haftuje: obrusy, bież-                                           e-mail: krysiaa33@wp.pl

   Krystyna Matyszkowicz
   niki, serwety, zasłony, firany, pościel.
                                                                                                haftkm@wp.pl
                                                                                                www.haftreczny.com


  PIEKARNIA ,,ANIA'' ZEMBRZYCE
  Jan Lorek
                                                               F
                                                                    irma istnieje od 19 lat i jest firmą rodzinną. Oferuje
                                                                    produkty tradycyjne, standardowe i nowe. Piekar-
                                                                    nia posiada produkty o własnej recepturze takie jak
                                                               chleb razowy-wieloziarnisty, razowy ze śliwką kalifornij-
                                                               ską, beret szefa, chleb góralski. Wypieki, jeszcze ciepłe
                                                               można zakupić w sklepiku firmowym, który jest czynny
                                                               codziennie. Częstymi klientami piekarni są turyści odwie-
                                                               dzający „Podbabiogórze”.



                                                              Jan Lorek
                                                                                            Adres:
                                                                                            34-210 Zembrzyce 101
                                                                36                          tel. 33 874 60 67
k
                        kWiAty Z bibuły
                        Stowarzyszenie KGW „Marcowianki”
Adres


                                             P
34-210 Zembrzyce                                   olne maki, chabry i rumian-
Marcówka 120                                       ki i wykonane z bibuły, to były
                                                   najczęściej spotykane kwiaty
tel: 504 821 230                             w naszych zbożach. Kwiaty z bibuły to
e-mail:                                      dzieło członkiń Koła Gospodyń Wiej-
marcowianki@gmail.com                        skich „Marcowianki” to tradycja jaką
                                             kultywują. Podtrzymywanie lokalnej
                                             działalności w zakresie rękodzielnic-
                                             twa artystycznego to zadanie KGW
                                             „Marcowianki”, polega na przekazy-
                                             waniu umiejętności takich jak pędze-
                                             nie wełny, haftowanie, szydełkowanie,


KGW
                                             wyszywanie makatek. Marcówka po-
                                             siada duży i znaczący dorobek w za-
                                             kresie rękodzielnictwa tekstylnego.


Marcowianki
   MiODy, PyłEk kWiAtOWy, RZEŹby WOSkOWE
   Monika i Marek Kadela

Monika i Marek
Kadela Adres:
       34-210 Zembrzyce
       Tarnawa Dolna 155
       tel. 510 261 157




                                        T
                                              eren na którym znajduje się pasieka
                                              Państwa Moniki i Marka Kadela ma
                                              idealne warunki na produkcję zdro-
                                        wego i pysznego miodu. Pasieka umieszczo-
                                        na jest z dala od szosy, a wokoło rosną lasy.
                                        Miód, pyłek kwiatowy i rzeźby woskowe
                                        można nabyć wprost od właścicieli lub na
                                        lokalnych imprezach.



                                   37
KORONKARSTWO
Wanda Talaga
W  
          anda Talaga szydełkować nauczyła się już w szkole
          podstawowej i wróciła do tej pasji kilkanaście lat temu.
          Zaczynała od haftu richelieu i robótek na drutach, jed-
nak najwięcej prac wykonuje przy użyciu szydełka.
Uczestniczyła w wystawach zbiorowych i pokazach prac arty-
stów ludowych na imprezach organizowanych w regionie m.
in. w Zawoi, Marcówce, Suchej Beskidzkiej. W ramach zacie-
śniania współpracy między artystami stowarzyszonymi w Lo-
kalnych Grupach Działania Gorce – Pieniny i Podbabiogórze,
brała udział w Kiermaszu Twórczości Ludowej w Sromowcach
Niżnych i Ochotnicy Górnej. Zajęła III miejsce w konkursie


                                   Wanda Talaga
Produkt Lokalny Podbabiogórza w kategorii Haft, Koronkar-
                                                       Koronkar-
stwo, organizowanym przez Stowarzyszenie LGD Podbabiogó-
                                                    Podbabiogó-
rze. Szydełkowanie traktuje jako sposób na spędzanie wolnego
czasu i relaks. Swoje prace sprzedaje i rozdaje w formie prezen
                                                           prezen-
tów rodzinie i znajomym. Należy również do Stowarzyszenia
Koło Gospodyń Wiejskich Marcowianki.

                                                                                  Adres:
                                                                                  34-210 Zembrzyce 414
                                                                                  tel. 33 874 61 56
                                                                                       694 701 035




kONiE NA biEGuNAcH, kONiki NA kÓłkAcH,
WÓZKI DRABINIASTE I SKRZYNIOWE, TACZKI,
SANki, kOłySki DLA LALEk - Józef Krzak

Z
       akład Produkcyjny “Stol-Hand” - Właściciel Pan Józef Krzak. Tradycje ro-
                                                                            ro
       dzinne wytwarzania wyrobów z drewna sięgają 1830 roku, były przekazy-
                                                                     przekazy
       wane z ojców na synów. Wytwórczość rzemieślnicza zarejestrowana została
w 1962 roku. Firma ta zajmuje się wytwarzaniem tradycyjnych wyrobów gospo-
                                                                        gospo
darstwa domowego: bednarstwo, kołodziejstwo oraz zabawek wykonywanych
według dawnych wzorów z terenu Gmin Zembrzyce i Stryszawy. Pan Józef Krzak
jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie. Konie na biegu-
                                                                        biegu
nach posiadają świadectwo PN-EN 71-6 1998, PN-EN 71-1:2001 oraz świadec-
                                                                      świadec
two zarejestrowania w Urzędzie Patentowym.




                                                                                  Adres:
                                                                                  34-210 Zembrzyce
                                                                                  Śleszowice 76
                                                                                  tel. 33 874 62 83
                                                                                  e-mail:
                                                           38                     stolhand@poczta.onet.pl
Produkt Lokalny Podbabiogórza
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
                          Europa inwestująca w obszary wiejskie
            Publikacja opracowana przez Stowarzyszenie LGD „Podbabiogórze”
  i współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Funkcjonowanie
Lokalnej Grupy Działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja PROW na lata 2007-2013.
Instytucja zarządzająca PROW na lata 2007-2013 - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi




                 Europejski Fundusz Rolny na rzecz
                   Rozwoju Obszarów Wiejskich




                                      Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania
                                                    „Podbabiogórze”
                                      ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka
                                             tel./fax: (+48 33) 874 41 72
                                            e-mail: podbabiogorze@op.pl
                                           http://www.lgdpodbabiogorze.pl
Stowarzyszenie
                                                                       Produkt lokalny
Lokalna Grupa Działania



                                                                 Podbabiogórza
   „Podbabiogórze”




                          Produkt lokalny Podbabiogórza
                                                                      Zembrzyce             Budzów

                                                                                               Maków
                                                          Stryszawa                            Podhalański




                                                                                                     Jordanów


                                                               Zawoja
ISBN  978-83-934165-0-9                                                           Bystra-Sidzina

Más contenido relacionado

Destacado

Hala produkcyjna - Jasło
Hala produkcyjna - JasłoHala produkcyjna - Jasło
Hala produkcyjna - Jasłocoirzeszow
 
Proces zmian w edukacji (dydaktyka nauczania)
Proces  zmian            w  edukacji (dydaktyka nauczania)Proces  zmian            w  edukacji (dydaktyka nauczania)
Proces zmian w edukacji (dydaktyka nauczania)Mrtinez86
 
Jak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literatury
Jak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literaturyJak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literatury
Jak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literaturyPiotr Siuda
 
MARKETING / E-MARKETING 360 stopni
MARKETING / E-MARKETING 360 stopniMARKETING / E-MARKETING 360 stopni
MARKETING / E-MARKETING 360 stopniDariusz Kieda
 

Destacado (14)

E-learning
E-learningE-learning
E-learning
 
Klasa 1b
Klasa 1bKlasa 1b
Klasa 1b
 
Prezentacja kowalik
Prezentacja kowalikPrezentacja kowalik
Prezentacja kowalik
 
Klasa Ia -prezentacja
Klasa Ia -prezentacjaKlasa Ia -prezentacja
Klasa Ia -prezentacja
 
Muzyka
MuzykaMuzyka
Muzyka
 
Klasa i c
Klasa i cKlasa i c
Klasa i c
 
Hala produkcyjna - Jasło
Hala produkcyjna - JasłoHala produkcyjna - Jasło
Hala produkcyjna - Jasło
 
Projekt badawczy Rudzik
Projekt badawczy RudzikProjekt badawczy Rudzik
Projekt badawczy Rudzik
 
Ps.georgianus druk
Ps.georgianus drukPs.georgianus druk
Ps.georgianus druk
 
Prezentacja jabłko
Prezentacja jabłkoPrezentacja jabłko
Prezentacja jabłko
 
Prezentacja 2
Prezentacja 2Prezentacja 2
Prezentacja 2
 
Proces zmian w edukacji (dydaktyka nauczania)
Proces  zmian            w  edukacji (dydaktyka nauczania)Proces  zmian            w  edukacji (dydaktyka nauczania)
Proces zmian w edukacji (dydaktyka nauczania)
 
Jak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literatury
Jak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literaturyJak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literatury
Jak napisać dobry abstrakt i zrobić przegląd literatury
 
MARKETING / E-MARKETING 360 stopni
MARKETING / E-MARKETING 360 stopniMARKETING / E-MARKETING 360 stopni
MARKETING / E-MARKETING 360 stopni
 

Más de online2008

Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego ProduktuPolski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktuonline2008
 
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGDPodbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGDonline2008
 
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy ZembrzyceStrategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyceonline2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009online2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009online2008
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009online2008
 
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)online2008
 
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)online2008
 
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa GornaPlan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa Gornaonline2008
 
Plan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy SleszowicePlan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy Sleszowiceonline2008
 
Plan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy MarcowkaPlan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy Marcowkaonline2008
 
Podbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty InformacjiPodbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty Informacjionline2008
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikPodbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikonline2008
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie EkomuzeumPodbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie Ekomuzeumonline2008
 
Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007
Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007
Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007online2008
 

Más de online2008 (20)

Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego ProduktuPolski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
Polski i Szwedzki Szlak Lokalnego Produktu
 
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGDPodbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
Podbabiogórscy i Pienińsko - Gorczańscy twórcy ludowi bogactwem LGD
 
LSR
LSRLSR
LSR
 
prezentacja
 				prezentacja 				prezentacja
prezentacja
 
Kwartalnik4
Kwartalnik4Kwartalnik4
Kwartalnik4
 
Lsr
LsrLsr
Lsr
 
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy ZembrzyceStrategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
Strategia Rozwoju Gminy Zembrzyce
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 3/2009
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 2/2009
 
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
Kwartalnik Gminy Zembrzyce nr 1/2009
 
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)Plan Odnowy Zembrzyce (1)
Plan Odnowy Zembrzyce (1)
 
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
Plan Odnowy Tarnawy Dolnej (1)
 
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa GornaPlan Odnowy Tarnawa Gorna
Plan Odnowy Tarnawa Gorna
 
Plan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy SleszowicePlan Odnowy Sleszowice
Plan Odnowy Sleszowice
 
Plan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy MarcowkaPlan Odnowy Marcowka
Plan Odnowy Marcowka
 
Lsr
LsrLsr
Lsr
 
Podbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty InformacjiPodbabiogórskie Punkty Informacji
Podbabiogórskie Punkty Informacji
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnikPodbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
Podbabiogórskie Ekomuzeum - przewodnik
 
Podbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie EkomuzeumPodbabiogórskie Ekomuzeum
Podbabiogórskie Ekomuzeum
 
Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007
Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007
Nowoczesne Produkty I UsłUgi Podbabiogórza 2007
 

Produkt Lokalny Podbabiogórza

  • 1. Stowarzyszenie Produkt lokalny Lokalna Grupa Działania Podbabiogórza „Podbabiogórze” Produkt lokalny Podbabiogórza Zembrzyce Budzów Maków Stryszawa Podhalański Jordanów Zawoja ISBN  978-83-934165-0-9 Bystra-Sidzina
  • 3. ISBN 978-83-934165-0-9 Nakład 2000 egzemplarzy Opracowanie graficzne i druk: Pasaż Sp. z o. o. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich  2
  • 4. PRODUKT LOKALNY PODBABIOGÓRZA  3
  • 5. Wydawca: Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b 34-200 Sucha Beskidzka tel/fax: /33/ 874 41 72 kom: 667 609 609 e-mail: podbabiogorze@op.pl www.lgdpodbabiogorze.pl  4
  • 6. Spis treści Gmina Budzów 11 Gmina Bystra-Sidzina 15 Gmina Jordanów 19
  • 7. Gmina Maków Podhalański 23 Gmina Stryszawa 27 Gmina Zawoja 31 Gmina Zembrzyce 35
  • 8. „Podbabiogórze” Obszar Babiej Góry To nasz Cud Natury Stworzył go sam Stwórca Świata By urzekał długie lata. Nasze walory przyrody To smukłe świerki i jodły, To urwiska i potoki Polnych kwiatów rodzaj wszelki. Szlaki Podbabiogórskie Pełne są kultury i tradycji twórczej Jest w niej rozkochana „Lokalna Grupa Działania”. Dziedzictwo kulturowe Urzekło nasze gminy Stąd „Gmin Podbabiogórskich” działa Stowarzyszenie. Więc turysto chciej odwiedzić Ten zakątek Polski Ciekawych miejsc i ludzi Strome ścieżki, leśne dróżki. Autor: Poetka Maria Strączek  7
  • 9. „P O D B A B I „Podbabiogórze” Podbabiogórze to obszar typowo górski, a naturalne bogactwo regionu stanowią lasy, co ma swoje odbicie w gospodarce lokalnej, która w głównej mierze opiera się na przemyśle drzewnym. Obszar Podbabiogórza to potężne zaplecze rękodzieła i sztuki ludowej, atrakcyj- ne tereny turystyczne oraz wyjątkowe walory krajobrazowe i przyrodnicze. Podbabiogórze to teren bliski kulturowo góralszczyźnie, krzyżują się tu bowiem wpływy górali: od północy Babiogórcy; od południa Orawianie, od zachodu Żywczaki, od wschodu Kliszczacy. Każda z  tych grup wykształciła swoisty typ budownictwa, stroju, zdobnictwa, rzeźby, malarstwa, muzyki i obrzędów. Ważnym momentem w historii osadniczej całego rejo- nu Babiej Góry, wspólnym zarówno dla północnych, jaki południowych jej stoków, było przy- bycie na ten teren pasterskiej ludności wołoskiej, której najsilniejsza fala dotarła tu w XVII wieku. Mieli oni duży wpływ na kulturę duchowąi materialną górali regionu Babiej Góry. Na obszarze Podbabiogórza wyraźne są również wpływy kultury górali Podhala oraz Orawy. Liczne ślady tych wpływów pozostały w miejscowym nazewnictwie pasterskim i topograficz- nym. Na dziedzictwo kulturowe mieszkańców Podbabiogórza składa się przede wszystkim: gwara, przebogata obrzędowość doroczno – rodzinna (do dziś kultywuje się tradycje zwią- zane z dożynkami, kolędowaniem, jasełkami czy święceniem palm, przetrwały starodawne przyśpiewki i opowieści z wieloma bardzo specyficznymi obrzędami jak chociażby palenie hub, sobótki), folklor słowno - muzyczny, architektura tradycyjna: drewniana i murowana, zabudowa wiejska i małomiasteczkowa, dworska i zamkowo – pałacowa, sakralna i świecka, również i tzw. „mała architektura” (np. liczne kapliczki i krzyże przydrożne), sztuka ludo- wa – nieprofesjonalna oraz rękodzieło ludowe (przede wszystkim: zabawkarstwo, rzeźba w drewnie, malarstwo na szkle, hafciarstwo, plecionkarstwo – wyroby z wikliny i łuby dartej, bibułkarstwo). Z tradycji wywodzą się również potrawy regionalne. Królową góralskich potraw jest kwa- śnica z kiszonej kapusty z ziemniakami, a nie mniej smakowite są kluski bulate przygotowy- wane z tartych ziemniaków z dodatkiem mąki razowej, a także wyrabiane do dziś tradycyj- nymi metodami wędzone i suszone sery, czy oryginalna nalewka – miodówka, przyrządzana z miodu wielokwiatowego i spadziowego. Bogate tradycje rękodzieła dzisiaj najbardziej znane są dzięki tzw. haftowi makowskiemu, wyrobom z  wikliny, a  także produkcji oryginalnych, drewnianych zabawek, będących jed- nymi z bardziej charakterystycznych wizytówek regionu i wciąż cieszą się niesłabnącą sławą spełniając wszelkie wymogi tak poszukiwanych dziś produktów ekologicznych.  8
  • 10. O G Ó R Z E” Babia Góra (1725 m n.p.m.) – położona jest we wschodniej części Beskidu Żywieckie- go, a zarazem jest jego najwyższym wzniesieniem. Z najwyższego wierzchołka Babiej Góry roztacza się przepiękna panorama we wszystkich kierunkach. Możemy podziwiać ze szczytu większość pasm Beskidów (Śląski, Żywiecki, Makowski, Mały, Wyspowy, Gorce, Tatry oraz góry Słowacji, a także kotlinę Orawsko-Nowotarską). Dlaczego Babia? Nie dość, że kształtem przypomina siedzącą kobietę, czyli babę-góralkę, to jeszcze według ludowych opowieści w niedostępnych rozpadlinach pod szczytem, czy też w znajdującym się na nim zamku, zbójnicy więzili ujęte dla okupu brankii od obecności tych bab góra została nazwana Babią. Tutaj też miały spotykać się czarownice, w wigilie Świętej Łucji by odprawiać swoje doroczne sabaty. Bohaterkami opowieści o powstaniu Babiej Góry i jej nazwy były od niepamiętnych czasów baby, czyli niewiasty. Jedna z legend mówi, że góra ta została usypana przez olbrzymkę, która wyrzuciła śmieci po zamieceniu swojej chałupy grzebiąc pod nimi wsie i  miasteczka; stąd nieraz z  wnętrza góry dobiegają głosy dzwonów z zasypanych kościołów. Według innej, masyw Babiej Góry to zamieniona w kamień zbójnicka frajerka. Siadywała ona na pagórku nad Przełęczą Kro- wiarki, czekając na miłego sobie harnasia. Gdy zobaczyła jak towarzysze niosą go zabitego, skamieniała z żalu. Babia Góra z  całym swoim bogactwem jest nie tylko częścią krajobrazu ale i  ważnym składnikiem tożsamości ludzi mieszkających u  jej podnóża. Babia Góra słynie z  wspania- łych widoków, pięter roślinnych, wielu unikatowych gatunków zwierząt i roślin chronionych przez Babiogórski Park Narodowy (BPN) oraz z wspaniałych wschodów i zachodów słońca. Babia Góra znana jest z bardzo kapryśnych warunków atmosferycznych, gdzie pogoda potra- fi zmienić się w ciągu kilkunastu minut, dlatego też nazywana jest Matką Niepogód. Z niezwykle bogatą kulturą związało się aż siedem gmin: Budzów, Bystra-Sidzina, Jorda- nów, Maków Podhalański, Stryszawa, Zawoja oraz Zembrzyce. Niniejsza publikacja przybliży Państwu bogactwo tych ziem. źródło: ZSROW Podbabiogórza  9
  • 12. Gmina Budzów G mina wiejska Budzów położona jest w północno – wschodniej części Podba- biogórza. Graniczy od północy z gminą Lanckorona i Stryszów, od wschodu z gminą Sułkowice, Pcim i Tokarnia, od południa z gminą miejsko – wiejską Maków Podhalański, od zachodu z gminą Zembrzyce. W skład gminy Budzów wchodzi 6 wsi: Baczyn, Bieńkówka, Budzów, Jachówka, Palcza i Zachełmna. Wszystkie wsie leżą na obszarze Beskidu Makowskiego (Średniego) nad rzeką Paleczką (prawy dopływ Skawy) i jej dopływami: Jachówka (Kamieńcem) oraz Zachełmką. Jednocześnie położone są u stóp górskich pasm: Babicy (727 m n.p.m.) i Chełmu (603 m n.p.m.) oraz Koskowej Góry (866 m n.p.m.), najwyższej w tym re- jonie. Cały obszar gminy stanowi kotlinę z najniższym punktem na zachodniej granicy na wysokości około 330 m n.p.m. Teren ma charakter wyrównanych pasm górskich oddzielonych dolinami rzek i usytuowanych równoleżnikowo. Cechą charakterystycz- ną rzeźby terenu jest tu rozdolinienie. Stoki charakteryzują się spadkami w granicach 15 – 25 %. Są to stoki stosunkowo łagodne, ale nieprzychylne dla produkcji rolniczej, sprzyjające natomiast erozji gleb. Historyczne początki wsi należących do gminy Budzów związane są z czasami Kazi- mierza Wielkiego w 2. poł. XIV stulecia. Na terenie gminy można odnaleźć przykła- dy tradycyjnego drewnianego budownictwa i szereg kapliczek przydrożnych z XVIII i XIX wieku. Od wielu lat mieszkańcy gminy zajmują się chałupniczą produkcją wy- robów z łuby dartej i wikliny. Walory krajobrazowe i klimatyczne stwarzają możliwości rekreacyjne i wypoczynko- we. W sąsiedztwie gminy prowadzona jest budowa zbiornika wodnego Świnna Poręba. Związane są z tym plany rozwoju turystyki i rekreacji. Przez teren gminy przebiegają trzy znakowane szlaki turystyczne. źródło: ZSROW Podbabiogórza
  • 13. KOSZE z łuby - galanteria drewniana Firma SECO P owstała w 1992 roku. Właściciel Pan Czesław Sikora jest promotorem wyrobów z łuby. Wyrabiane produk- ty z łuby i drewna mają szeroki asortyment wzorów i kolorów. Te ekologiczne produkty charakteryzuje niska cena. Obecnie firma prowadzi sprzedaż na rynku krajowym oraz Unii Europejskiej. Firma Seco Adres: 34-211 Budzów 47 tel. 33 874 01 06 fax 33 874 00 34 e-mail: seco@pro.onet.pl www.seco.org.pl PASIEKA ,,NA STOKU'' Mirosławy i Adama Światłoń P asieka rodzinna założona została w 1994 roku, która znajduje się przy leśni- czówce w Budzowie. Obecnie liczy około 50 rodzin pszczelich w ulach typu ostrowskiej. W pasiece pozyskuje się miód wielokwiatowy oraz spadziowy z jodły. W niewielkich ilościach robione są świece. Pasiekę można odwiedzić i do- wiedzieć się wszystkiego na temat pszczelich wyrobów, prowadzone są zajęcia edukacyjne dla dzieci. Właściciel jest Członkiem Koła Pszczelarzy „Jodła” w Budzowie z tytułem Mistrza Pszczelarstwa. Mirosława Adres: i Adam Światłoń 34-211 Budzów 1 tel. 33 874 00 03   12 606 738 868
  • 14. HAFT MAKOWSKI Maria Maria Strączek Strączek H afciarka, ceniona twórczyni ludowa, od lat angażująca się aktywnie w życie lokalnej społeczności i biorąca udział w licznych konkursach i przeglądach, organizowanych na terenie powiatu suskiego oraz poza jego granicami. Wyrabia obrusy, pościel, bieżniki, serwety, nakrycia ołtarzowe, obrazki, a także bluzki i sukienki; ponadto pisze wiersze i krótkie opowiadania oparte na własnych przeżyciach oraz podaniach i opowieściach ludowych. Od urodzenia nieprzerwanie mieszka i tworzy w rodzinnej Jachówce. Jej prace były prezentowane na wielu wystawach lokalnych, a także na wystawie zbiorowej „Beskidzka Sztuka Ludowa” w Lublinie w 1985 r. oraz wystawie w Kłajpedzie na Litwie w 1990 r. Dwukrotnie zdobywała II nagrodę w konkursie „Rękodzieło Ludowe Górali Babiogórskich” (Sucha Beskidzka 2000 r. i 2002 r.). Prace jej znajdują się też m.in. w zbiorach Muzeum Etnograficznego w Toruniu. M. Strączek jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Przez wiele lat pracowała w Spółdzielni Rękodzieła Ludowego i Artystycznego „Makowianka” w Makowie Podhalańskim, a swoje umiejętności chętnie przekazuje dzieciom i młodzieży podczas spotkań i specjalnych pokazów organizowanych Adres: m.in. w przedszkolach i szkołach na terenie gminy Budzów. 34-211 Budzów M. Strączek jest również kilkukrotną laureatką Powiatowego Jachówka 92 Konkursu Literackiego „Podbabiogórskie Opowieści”. Kachnicówka Dolna tel. 33 874 07 06 RZEŹbA LuDOWA Jacek Skubisz P an Jacek to osoba, która samodzielnie kształtowa- ła swój ogromny talent artystyczny oraz zdolno- ści plastyczne. Zwiedzając jego pracownię można oglądać i podziwiać rzeźby wykonane przez artystę, po- słuchać opowieści i historii związanych z rzemiosłem oraz uczestniczyć w warsztatach malarstwa i rzeźby. Na pose- sji pana Skubisza znajduje się także pasieka z dziewięcio- ma pniami pszczelimi, dzięki którym można uczestniczyć w degustacji miodu. Zwiedzanie po uprzednim kontak-kontak cie telefonicznym. Jacek Skubisz Adres: 34-212 Bieńkówka 367 tel. 508 107 091   13
  • 15. HAFCIARSTWO Marianna Jończyk P racownia haftu mieści się w domu pani Marianny z pięknym przydomowym ogrodem. Właścicielka organizuje pokazy haftu, prezentacje bibułkarstwa oraz w piękny sposób opo- wiada o rękodziele hafciarskim i tradycjach panujących w okoli- cach Bieńkówki. Adres: 34-211 Budzów Zwiedzanie codziennie po uprzednim kontakcie telefonicznym. Bieńkówka 372 Marianna Jończyk tel. 33 874 01 87 PASIEKA - MIODY WIELOKWIATOWE i ŚWiEcE WOSkOWE - Stanisław Rymarczyk P asieka znajduje się na rozległym zielonym obsza- rze i liczy 40 uli. Miody są produktem zdrowot- nym i leczniczym; mają wiele właściwości np. miód wielokwiatowy łagodzi stany wyczerpania fi- zycznego, a spadziowy korzystnie wpływa na przewód pokarmowy i serce. Ponadto produkowane są świece z naturalnego wosku pszczelego. Stanisław Rymarczyk Adres: 34-212 Bieńkówka 264 tel. 609 485 545   14
  • 16. Gmina Bystra-Sidzina G mina wiejska Bystra-Sidzina położona jest w południowej części obszaru Pod- babiogórza i graniczy z gminami Jordanów, Lipnica Wielka, Maków Podha- lański, Spytkowice i Zawoja. Tworzą ją dwie sąsiadujące wsie Bystra i Sidzina, leżące na wschodnich krańcach Beskidu Żywieckiego pod Babią Górą. Oba sołectwa są położone w dolinie potoku Bystrzanka, lewego dopływu Skawy, u południowych podnóży Pasma Policy (1369 m n.p.m.). Początki gminy sięgają XVI w. Z dokumentów wiadomo, że już pod koniec XVI w. stał w Sidzinie drewniany kościół. Z ciekawych zabytków znajdujących się na terenie gmi- ny na uwagę zasługuje zwłaszcza skansen, złożony z chałupy z 1806 roku, spichlerza i kuźni, w którym urządzono muzeum regionalne. Malownicze położenie, piękno krajobrazu, specyficzny mikroklimat, czyste potoki i lasy to atuty sprzyjające rozwojowi w tej gminie zarówno turystyki zorganizowanej jak i indywidualnej. Przez obszar gminy przebiegają cztery znakowane szlaki turystyczne w tym czerwony – przez Halę Krupową, Policę na Babią Górę i zielony – z Sidziny do schroniska PTTK na Hali Krupowej. źródło: ZSROW Podbabiogórza   15
  • 17. bALSAM kARMELitAńSki W MiODZiE Pasieka beskidzka Romana i łukasza Schodnickich P asieka jest gospodar- stwem rodzinnym z sie- dzibą w Bystrej – Rola Wiertelowa Dolna. W obec- nym miejscu pasieka usytu- owana jest już od 1921 r. Od Adres: początku 1990 roku następuje 34-235 Bystra 50, rozwój ilościowy pasieki i jej k./Jordanowa wędrówki. Wtedy to zaczęto wyrabiać w pasiece miód z do- tel. 33 82 27 568 datkiem ziołowych olejków ete- e-mail: rycznych. Balsam Karmelitański pasiekabeskidzka@gmail.com w miodzie to esen- cja karmelitańska będąca mieszaniną olejków eterycznych Pasieka Beskidzka podawana w biologicznie aktywnym miodzie rzepako- wym. Balsam działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie, uspokajająco, reguluje zaburzenia trawienia a stoso- wany na skórę działa antyseptycznie. Posiada Certyfi- Romana i Łukasza Schodnickiego kat nr 19 Polskiego Związku Pszczelarskiego. Produkt jest corocznie prezentowany na Międzynarodowych Targach Pszczelarskich „API EXPO” w Lublinie, gdzie miody z tej pasieki otrzymały srebrny medal. Balsam Karmelitański otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2006. RZEŹbA LuDOWA Aleksander Basiura W jego rękach drewno ożywa. Tam, gdzie jeszcze przed chwilą była płaska powierzchnia, dzięki kilku ruchom Adres: dłuta, wyłania się twarz. Magiczny pokaz sprawności i talentu. A trzeba przyznać, że właśnie twarze sprawia- ją, że obok prac Aleksandra Basiury nie można przejść obojętnie. Jego rzeźby żyją. Każda Bystra 502 34-235 postać jest charak- tel. 18 268 11 81 terystyczna, każda twarz ma niepowtarzalny grymas – skrzywienie warg, kształt nosa, wyraz oczu. Aleksander Basiura rzeźbi w drewnie, kamieniu, węglu i soli. Okazjonalnie wyrabia także figurki z gliny. Pracuje w każ- dym rodzaju drewna. Tematyka rzeźb Aleksandra Basiury jest bardzo szeroka. Mówi, że robi wszystko, co przychodzi mu do głowy, ale są to głównie rzeźby sakralne i postacie z ludowych wierzeń. Aleksander Basiura zajmuje się także odnawianiem okolicz- nych kapliczek. Sporadycz- nie wyrabia figurki z gliny i maluje obrazy na szkle.   16 Aleksander Basiura
  • 18. KORONKARSTWO - katarzyna chorąży W jej domu odnajdujemy zarówno serwety, obrusy, chusty, jak i niezliczone ilości kapeluszy, czape- czek, sukienek, spódniczek, bluzek czy narzutek. Nie sposób wymienić wszystkiego. Pani Katarzyna ozdabia wszystko, co tylko ozdobić moż moż- na. Szklanki stoją w koszyczkach z muliny, a pokrywki słoików ukryte są pod wymyślnymi białymi czepeczkami. Pani Katarzyna ma nawet, robione na szydełku, podstawki do jajek. Do szydełkowania pani Katarzyna używa głów- nie barwnych nici. Wielokrotnie podkreśla, że lubi kolory i bardzo cieszy ją ozdabianie. Katarzyna Chorąży Adres: 34-235 Bystra 750 ul. Kowalczykowa 539 tel. 508 343 871 PASiEkA DyDAktycZNA - ZAJĘ iEkA ZAJĘciA EDukAcyJNE Janina i Marian totoś P asieka i pracownia w której można prześledzić produkcję miodu, wosku, pyłku kwiatowego oraz propolisu. Bezpiecznie obserwować pracę i życie pszczół w ulu dydaktycznym. Tu degustując mio- dowe ciasteczka lub miodówkę sidzińską można po- słuchać ciekawych opowieści o życiu pszczół, rozwoju rodziny pszczelej, zobaczyć królową i zastępy robotnic. Można również zaopa- trzyć się w produkty z pasieki, a mają one właściwości lecznicze i odżywcze. Pasieka jest prowadzona zgodnie z zasadą „przyja- zny dla środowiska”, bez użycia środków chemicznych. Właściciele pasieki zapra- szają do siebie przez cały rok. Pasieka spełnia wymogi jakościowe oraz wpro- wadziła system HACAP Posiada również . certyfikat gospodarstwa ekologicznego. Produkt otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003, Janina i Marian 2005, 2006. Adres: 34-236 Sidzina 694 tel. 18 26 73 732 Totoś   17
  • 19. SKANSEN W SIDZINIE Muzeum Kultury Ludowej S kansen Muzeum Kultury Ludowej w Sidzinie powstał z inicja- Adres: tywy księdza Józefa Świstka i jego kontynuatora Adama Le- 34-236 Sidzina śniaka. Podjęli się oni w latach 50-tych XX wieku zbierania tel. 501 597 208 lokalnych zabytków kultury ludowej. Szybko powiększające się zbio- e-mail: ry przeniesiono na teren skansenu wraz z zabytkowymi chałupami skansensidzina@interia. z okolicznych przysiółków. Otwarcie nastąpiło w 1963 roku – pierw- pl www.skansen.bystra szym oddanym do zwiedzana budynkiem była chałupa Banasików z 1809 roku. W 1967 roku odbyło się tutaj pierwsze powojenne spo- -sidzina.net tkanie byłych partyzantów Armii Krajowej z rejonu Policy i Babiej Góry. W 1968 roku otwarto na poddaszu chałupy Banasików Izbę Pamięci Narodowej. W kolejnych latach na teren skansenu przenie przenie- Skansen w Sidzinie siono kuźnię z Górnej Sidziny, chałupę wójta z Sidziny i chałupę ze Spytkowic. Obecnie na terenie Skansenu znajdują się zabytkowe bu- dynki i przedmioty codziennego użytku typowe dla XIX i pierwszej połowy XX wieku. bu- RZEŹbA LuDOWA bartłomiej trzop P an Bartłomiej jest rzeźbiarzem. Materiał który wykorzystuje do rzeźbienia to drewno lipowe, brzoza, czereśnia. Otrzymał nagrodę w XXVI Konkur- sie Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży w Częstochowie – 2003, na- grodę w konkursie „Ziemia Ojczysta” w Zakopanym 2003, wyróżnienie w XXV Wojewódzkim Konkursie Twórczości Plastycznej Dzieci i Młodzieży w Nowym Sączu – 2003, III miejsce w konkursie „Boże Narodzenie w obrazach” w Makowie Podhalańskim – 2004, II miejsce w konkursie ogólnopolskim im. E. Zegadłowicza w Gorzeniu – 2004, I i III miejsce w II Konkursie Malarstwa i Rzeźby „Boże Na- rodzenie w obrazach”, II miejsce w konkursie na rzeźbę ludową przyznaną przez Stowarzyszenie Twórcze Artystyczno-Literackie. Jego prace można również zoba- czyć podczas lokalnych wystaw. Jest członkiem Stowarzyszenia „Tradycja i Natu- ra”. Produkty otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003, 2005, 2006. Adres: 34-236 Sidzina 185 Trzop tel. 696 187 625 Bartłomiej   18 e-mail: bartek439@vp.pl
  • 20. Gmina Jordanów G mina wiejska Jordanów położona jest we wschodniej części obszaru Podbabio- górza i graniczy z miastem Jordanów oraz gminami Lubień, Tokarnia, Raba Wyżna, Bystra-Sidzina i gmina Maków Podhalański. Gmina Jordanów obejmu- je swoim zasięgiem 5 wsi – Łętownia, Osielec, Toporzysko, Naprawa, Wysoka. Gmina położona jest na pograniczu Beskidu Wysokiego i Beskidu Średniego. Całe terytorium gminy można zaliczyć do terenów górskich, z uwagi na fakt, iż jej terytorium mieści się w przedziale 397-859 m n.p.m. Miejscowości położone są na różnych wysokościach i w zróżnicowanych formach topograficznych, tj. zarówno w dolinach poprzecinanych rzekami – głównie Skawą i Rabą, jak też i na wododziałach i zboczach poszczególnych pasm górskich. Historyczne początki wsi należących do gminy Jordanów związane są z akcjami osie- dleńczymi z XIV i XVI w. Szczególnie cennym zabytkiem znajdującym się na terenie gminy jest obronny dwór w Wysokiej pochodzący z I poł. XVII w. Cennym zabytkiem budownictwa sakralnego jest drewniany kościół parafialny w Łętowni pochodzący z lat 1760 - 1765. Warto wspomnieć także o bohaterskiej postawie ludności wsi Wy- soka, w czasie walk we wrześniu 1939 roku. Lasy, malownicze wzgórza, rzeki i górskie potoki oraz bliskie sąsiedztwo Podhala i Orawy czynią z tych terenów atrakcyjne miej- sce zarówno dla krótkich jak i długich pobytów turystycznych. źródło: ZSROW Podbabiogórza
  • 21. GOSPODARSTWO EKOLOGICZNE I AGROTURYSTYCZNE - Halina Grubarek G ospodarstwo oferuje wyżywienie z domowej ekologicznej kuchni z własnych upraw. Posiada „Certyfikat Zgodności” potwierdzający prowadzenie produkcji rolnej metodami ekologicznymi oraz dyplomy i nagrody za ogródek i gospodar- stwo rolne w Gminie Jordanów. Produkt otrzymał Znak Promo- Adres: cyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003, 2006. 34-242 Łętownia 204 Halina Grubarek tel. 18 27 73 024 DWÓR NA WYSOKIEJ Antoni Pilch S taropolski dwór, w którym można usłyszeć dawne pieśni dworskie i ludowe, zaprasza do wypoczynku i spotkania z tradycją. Staropolska kuchnia domowa zadowoli wszelkie gusta. Do dyspozycji Gości czeka 30 miejsc w 2 – 5 osobo- wych komfortowych pokojach w zabytkowym domu gościnnym i we dworze. Dwór otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003. Antoni Pilch Adres: 34-240 Jordanów Wysoka tel. 18 267 29 32 e-mail: fundacja@lutnia.pl www.lutnia.pl   20
  • 22. HiPOtERAPiA, JEŹDZiEctWO, kOLARStWO KLUB SPORTOWY ,,BÓR'' P owstał w 1995 roku, a dwa lata później założono Stowarzy- szenie KS „BÓR”- ośrodek rehabilitacji i hipoterapii. Stowa- rzyszenie w 2004 roku otrzymało statut organizacji pożytku publicznego. Klub oferuje jazdę konną dla początkujących jak i za- awansowanych, hipoterapię oraz zakwaterowanie wraz z pełnym wyżywieniem. Prowadzi sekcję kolarstwa górskiego. Klub Sporto- wy posiada Certyfikat Polskiego Towarzystwa Hipoterapeutyczne- go oraz Ośrodka Patronackiego Polskiego Związku Jeździeckie- go. Produkt otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2003, 2006. BÓR Adres: 34-240 Jordanów Toporzysko 454 tel. 18 28 73 832 604 690 489 e-mail: .pl folwark@toporzysko.iaw www.toporzysko.pl bibułkARStWO Małgorzata kowalczyk-Mysza P ani Małgorzata Kowalczyk-Mysza jest rodowitą mieszkanką Toporzyska. Jest artystką wszechstron- ną. Artystka swoje inspiracje czerpie głównie z na- tury. Obserwując żywy kwiat, potrafi wyczarować jego wierną kopię. Do swoich wyrobów używa głównie krepi- ny i bibuły marszczonej, ale zdobi je również naturalnymi elementami florystycznymi (patyki, gałęzie, susz). Małgorzata Adres: Kowlaczyk-Mysza 34-240 Jordanów Toporzysko 518 tel 889 080 046 e-mail: adriankowalczyk13@wp.pl   21
  • 23. bibułOWE kWiAty Maria Kania Adres 34-240 Jordanów P ani Maria Kania mieszkanka Naprawy. Naprawa 525 Pani Maria od dziecka zajmuje się bibuł- karstwem. Wykonuje bibułkowe kwiaty, tel 788 849 679 żywo przypominające te stworzone przez natu- rę; róże, narcyzy, krokusy, tulipany, maki, cha- bry itp. Swoje umiejętności przekazuje młod- szemu pokoleniu. Co roku bierze udział w ko- misji oceniającej konkurs palm wielkanocnych. Jest wieloletnią członkinią Koła Gospodyń, a wykonywane przez nią kwiaty zdobią wieńce i kosze dożynkowe. Maria Kania bibułkARStWO WO GOK w Jordanowie R óże z bibuły i inne kwiaty są wytwarzane w Gminnym Ośrodku Kultury Jordanów fi- lia w Naprawie gdzie odbywają się warsztaty zdobnictwa bibułkarskiego. Miejscowa twórczyni ludowa pani Maria Kania oraz instruktor kultury pani Anna Wyka przekazują technikę wykonywania kwiatów z bibuły. Na stronie internetowej Gminy Jordanów ogłaszane są terminy warsztatów. Produkt otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2006. Adres: GOK Jordanów filia Naprawa tel. 18 26 72 165 e-mail: bib.naprawa@interia.pl GOK   22
  • 24. Gmina Maków Podhalański G Gmina miejsko – wiejska Maków Podhalański położona jest w beskidzkiej czę- ści Karpat Zachodnich w Beskidzie Średnim zwanym też Makowskim. Obszar gminy obejmuje również część Beskidu Wysokiego pogranicze Pasma Jałowiec- kiego i Pasma Policy. Poszczególne miejscowości, tworzące gminną jednostkę admini- stracyjną, układają się wzdłuż rzeki Skawy oraz jej dopływów: Grzechynki, Skawicy, Cadyńki, Tarnowianki i Wieprzczanki. Miasto rozbudowało się wzdłuż rozległej doliny rzeki Skawy – po jej prawej stro- nie. Od północy otoczone jest łagodnymi wzniesieniami Pasma Koskowej Góry, po wschodniej stronie miasto sięga po ujście potoku Żarnowianka i Kamienną Górę. Miasto i Gmina Maków Podhalański obejmuje obszar 108,94 km2. Oprócz miasta Ma- kowa Podhalańskiego /20,12 km2/ w skład gminy wchodzą następujące miejscowości: Białka, Grzechynia, Juszczyn, Kojszówka, Wieprzec, Żarnówka. Początki Makowa sięgają 2. poł. XIV w. W Makowie istniała od schyłku XIX wieku szkoła hafciarska, a tzw. haft makowski znany był i jest szeroko nie tylko w kraju. Zdrowy, leczniczy mikroklimat, na którego właściwości zwrócono uwagę już na po- czątku tego wieku, a także piękno krajobrazu – łagodne, górskie zbocza, ukwiecone łąki i czyste potoki – sprawiają, że Maków i okoliczne wioski odwiedza corocznie wielu turystów. Przez teren gminy prowadzą cztery znakowane szlaki turystyczne. źródło: ZSROW Podbabiogórza
  • 25. ObRuSy, biEŻNiki, POŚciELE Anna Koziana Anna Koziana Adres: 34-220 Maków Podhalański A nna Koziana jest hafciarką. Haftem zajęła się już w wieku 17 lat, przejmu- oś. Makowska Góra 11 jąc umiejętności od matki. Wykonuje obrusy, serwety, pościele, bluzki i far- tuszki do strojów regionalnych. Prowadzi własną działalność gospodarczą tel. 33 87 71 281 i prowadzi kursy hafciarskie. Jej hafty posiadają symbol jakościowy PKWiU 17.40.13- 55.00. Prace artystki były prezentowane na wielu wystawach w kraju i za granicą. Jest twórcą zasłużonym dla sztuki hafciarskiej Regio- nu Babiogórskiego. Otrzymała odznakę „Zasługi dla województwa biel- skiego – 1979, odznakę „Zasłużony dla Cepelii” – 1984, odznaczenie Mi- nistra Kultury i Sztuki „Zasłużony Działacz Kultury” – 1989 oraz cenną Nagrodę im. Oskara Kolberga – 1997. Posiada Medal 40-lecia Ogólno- polskiego Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą 2006 oraz me- dal Sigullum – Civitatis za zasługi dla turystyki 2006. Jest członkiem Stowarzy- szenia Twórców Ludo- wych. Produkty otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005, 2006. BRYCZKI KOLOROWE I WYPALANE, KARUZELE, PTASZKI BUJANE, kONiki NA kÓłkAcH i iNNE barbara Piaseczny Z ajmuje się produkcją wyrobów z drewna takich jak zabawki i pamiąt- ki, które są związane z regionem. Pani Barbara Piaseczny swoje pro- dukty wykonuje przeważnie ręcznie. Mają one szeroką gamę kolorów i wzorów, które można nabyć w przystępnej cenie. Jest to produkt natu- ralny, przyjazny dla środowiska. Produkty były wystawiane w Galerii pod Cylem w Zawoi, w Babiogórskim Parku Narodowym. Produkty otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005 oraz 2006. Barbara Piaseczny Adres: Białka 127 34-220 Maków Podhalański tel. 33 87 73 214 880 593 845 e-mail: marian.piaseczny@neostrada.pl   24
  • 26. ObRuSy, biEŻNiki, SERWEty Anna Malinowska R ęcznie haftowane (haft Makowski) na płótnie lnianym. Wzory posiadają atest i są zatwierdzone przez Krajową Komisję Arty- styczną i Etnograficzną w Krakowie. Autorem i wykonawcą pro- duktów jest Pani Anna Malinowska. Adres: 34-220 Maków Podhalański Białka 438 tel. 33 8773-147 e-mail: globusek@poczta.fm Anna Malinowska RZEŹbA W DREWNiE Mieczysław Głuch P an Mieczysław jest rzeźbiarzem od prawie czterdziestu lat. Jego działal- ność obejmuje rozmaite rodzaje rzeźb: monumentalne, modernistyczne, klasyczne, ceramiczne, sakralne oraz stylizowane ludowo. Dodatkowo zaj- muje się rzeźbą użytkową oraz wyrobem kapliczek. Dzięki stałemu kontaktowi ze sztuką i środowiskiem twórców, w głowie pana Mieczysława zakiełkował pomysł stworzenia organizacji artystycznej. Tak po- wstało Babiogórskie Stowarzyszenie Twórców Kultury, którego prezesem został – i jest do tej pory – pan Mieczysław. Jednocześnie od 2000 r. organizuje on w Makowie Podhalańskim międzynarodowe plenery malarstwa, rzeźby i cera- miki. W Makowie znajduje się również jego autorska galeria (ponad 147 rzeźb), która jest zarazem placówką Ekomuzeum Babia Góra. Mieczysław Adres: 34-220 Głuch Maków Podhalański ul. 3-go Maja 37 tel. 33 877 30 62; 600 407 051 e-mail: gluch@onet.eu www.rzezba-gluch.pl   25
  • 27. kWiAty Z bibuły Adres: Wiesława Wolczko 34-220 Maków Podhalański ul. Jodłowa 5/15 K olejną prezentującą się bibułkarką, uprawiającą swą pasję tel. 33 877 32 64 od 10 roku życia jest Pani Wiesława Wolczko, która miesz- 504 567 520 ka w Makowie Podhalańskim. Swe niezwykłe umiejętności przejęła od matki. Tematyką wiodącą jej twórczości jest roślinność. Spod jej palców powstają najczęściej kwiaty, wieńce, bukiety, gałąz- ki, gaiki. Brała udział w licznych wystawach m.in.w Myślenicach, Jeleśni, Suchej Beskidzkiej i Żywcu. Zdobyła także liczne nagrody: - dwukrotnie III miejsce w Wojewódzkim Konkursie Zdobnictwa Bi- Bi bułkowego (1997r. i 2000r.) w Żywcu. Wiesława Wolczko HAFt PEłNy i kOLOROWy - ObRuSy, SERWETY, FIRANY, ZAPASKI I BLUZKI teresa Schnetzer J est hafciarką, która kontynuuje tradycje rodzinne. Mama, babcia i ciocia przekazały jej tą pasję. Na swoje obru- sy, serwety nanosi nowe wzory o motywach kwiatowych, wykonuje haft makowski. Igła jest dla niej jak pędzel dla malarza. Hafty są starannie wykonane i efektownie pakowane. Pani Teresa ma zarejestrowaną działalność. Hafty były prezentowane podczas I Wystawy AGRO-EKO 2005, wystawy prac „Twórcy Rodzi- mej Kultury”, I Festiwalu Haftu Koronki i Ręko- dzieła - Łódź 2006, wystawy „Orawa Dzieciom” 2006, X wystawy Twórców Ludowych i Rzemiosła Artystycznego Prudnik 2007. Hafty mają atest nr 17.40.13-55.00 przyznany przez Krajową Komisję Artystyczną i Etnograficzną oraz otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2006. Teresa Schnetzer Adres: 34-220 Maków Podhalański os. Bryńdze 1 tel. 33 87 73 616 503 549 573   26 terestas@wp.pl
  • 28. Gmina Stryszawa G mina wiejska położona jest w zachodniej części obszaru Podbabiogórza, na wysokości ok. 500 m n.p.m.. Graniczy od południa z gminami Zawo- ja i Koszarawa, od zachodu z gminami Jeleśnia i Gilowice-Ślemień, od północy z Andrychowem i Mucharzem, a od wschodu z Zembrzycami, Suchą Beskidzką i Makowem Podhalańskim. Ukształtowanie terenu sprzyja rozwojowi turystyki pieszej i rowerowej oraz rozwojowi narciarstwa (ze względu na ostry klimat i długie zaleganie śniegu). Wchodzące w skład gminy wioski położone są w kotlinach i na zboczach gór opasującego je masywu Beskidu Żywieckiego. Najwyższe wzniesienie to: Jałowiec (1150 m.n.p.m.), Jaworzyna (990 m n.p.m.), Leskowiec (969 m n.p.m.), oraz Solnisko (860 m n.p.m.). Najcenniejszym zabytkiem gminy jest pochodzący z 1789r., drewniany kościół w Lachowicach, który zaliczany jest do ważniejszych przykładów drewnianej ar- chitektury sakralnej. Stryszawa wraz z okolicznymi wioskami należy do głównych ośrodków za- bawkarstwa ludowego w Polsce. Zabawki zaczęto tu wytwarzać w pierwszej połowie XIX wieku, obok produkcji innych przedmiotów z drewna. Zabawki z drewna wykonywało się przy użyciu tradycyjnych narzędzi i wzorów, które stanowiły i nadal stanowią własność rodzinną. Dla podtrzymania tradycji za- bawkarskich w Stryszawie powstały Warsztaty Twórcze, gdzie dzieci i młodzież uczą się wytwarzania prostych zabawek. Tutaj mieści się również stała ekspozy- cja zabawek twórców z terenu Gminy Stryszawa. Przez obszar gminy przebiega kilka znakowanych szlaków turystycznych. Bo- gactwo przyrodnicze, zwarte kompleksy leśne (świerkowo-bukowe i jodłowe), zalety klimatyczne i piękno krajobrazu sprawiają, że gmina Stryszawa jest do- skonałym wymarzonym miejscem do wypoczynku rodzinnego w pensjonatach prowadzących regionalną kuchnię, której podstawą są miejscowe, ekologiczne produkty. Nie przez przypadek gospodarstwa agroturystyczne gminy były wzo- rem dla wielu tego typu placówek kraju. źródło: ZSROW Podbabiogórza   27
  • 29. RZEŹ RZEŹbA W DREWNiE DREWN Emilia Leśniak R zeźby drewniane wykonywane ręcznie przy użyciu narzędzi tradycyjnych, malowane far- bami akwarelowymi. Umiejętność rzeźbienia w drewnie jest dziś rzadka. Emilia Leśniak rzeź- bieniem zajmuje się w wolnych chwilach. Zwykle pracuje wieczorem w kuchni, czego dowodem są ścinki drewna na stole kuchennym i wokół niego. Teraz, kiedy nie musi już tworzyć na zamówienie, rzeźbi przede wszystkim drewniane ptaszki, które Adres sama maluje, oraz rzeźby o charakterze sakralnym. 34-205 Stryszawa 721a Zaznacza, że te ostatnie robi przede wszystkim dla siebie, z pasji, nie dla pieniędzy. tel. 33 874 71 00 Emilia Leśniak TROJACZKI - SZACHY DLA TRÓJKI GRACZY Jan Żurek S zachy powstały z połączenia i modyfikacji istniejących pomysłów. Trojaczki produko- wane są z drewna lipy, topoli, osiki, buku i jaworu. Prace wykończeniowe wykonywane są Adres: ręcznie. Zakład pana Jana Żurek jest umieszczo- 34-205 ny na ścieżce dydaktycznej Szkoły Podstawowej Stryszawa 656a Nr 4 w Zawoi Przysłop i jest chętnie odwiedzany tel. 33 87 28 529 przez grupy turystów. W okolicach Zawoi mieści 503 196 780 się przecież zagłębie szachowe, a Polska jest już znanym producentem szachów na świecie. Pro- dukt posiada znak CE oraz otrzymał Znak Pro- Pro- mocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005. Jan Żurek GALANtERiA DRZEWNA, PAMiĄtki Antoni Janik Antoni Janik P an Antoni Janik wykonuje pamiątki z drewna w postaci zwierząt, wiatraczków i ozdób. Są one w różnych kolorach, charakteryzuje je staranne wykończenie. Zakład stolarski umieszczony jest na „Ścieżce dydaktycznej Szkoły Podstawowej Nr 4 w Zawoi Przysłop”. Pan Antoni chętnie poka- zuje swój warsztat pracy dzieciom i opowiada o pracy stolarza. Produkty te można zakupić poprzez stronę internetową Adres: 34-205 Stryszawa 658 tel. 33 872 98 01 e-mail: antoni-janik@wp.pl   28
  • 30. ZABAWKI RUCHOME Józef Lasik J est rzeźbiarzem oraz ludowym zabawkarzem. Swoje pierwsze prace wy- konał w wieku 9-10 lat., ale dopiero w wieku 23 lat na dobre rozpoczął swoją przygodę z rzeźbiarstwem. Zabawki, które cieszą się największą popularnością to chodzące po pochylni kaczki, kurki czy też krasnal oraz machający skrzydłami bocian. Józef Lasik jest zdobywcą wielu nagród i wy- różnień, m.in.: III nagroda w kategorii tradycyjnej zabawki ludowej w V Mię- dzynarodowym Konkursie Zabawki i Form Zdobniczych „Fantastyczna Fau- na i Flora” 2002 r., wyróżnienie w zespole tradycyjnej zabawki ludowej w IV Międzynarodowym Konkursie Zabawki pt. „Przyjaciele naszego dzieciństwa” 2001 r., wyróżnienie w I Międzynarodowym Konkursie Zabawki pt. „Koni- ki” 1998 r. wyróżnienie w I Ogólnopolskim Konkursie na Zabawkę Ludową, organizowanym przez Muzeum Zabawkarstwa w Kielcach 1995 r. Oprócz Adres: udziału w wielu konkursach, pan Józef bierze udział w wystawach twórczości 34-205 ludowej. Produkty te otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” Józef Lasik Stryszawa 240 a w roku 2003. tel. 33 874 73 97 EKOSIANKO Wyroby z siana i słomy Z ajmują się wyrobem i sprzedażą Marian i Danuta Gałuszka figurek zwierzęcych – koty, ko- ko nie, zające, ptaki, jeże itp., cha- cha rakterystyczne ‘włóczykije’ (zwane też Adres: ‘dziadkami’), a także ozdoby bardziej 34-205 Stryszawa 705 abstrakcyjne, np. serduszka. Pomysły na tel. 888 732 009 33 874 75 34 Marian i Danuta zabawki „same przychodzą do głowy” lub inspirowane są zbliżającymi się oka- oka zjami i świętami, np. Wielkanocą (zającz- (zającz ki), Dniem Matki (serduszka). Państwo Gałuszka Gałuszka prowadzą również warsztaty ekologiczne dla dzieci, młodzieży oraz nauczycieli. PTASZKI STRYSZAWSKIE tadeusz Leśniak Z ajmuje się wyrobem regionalnych ptaszków, rzeźb, zaba- wek nawiązujących do 200-letniej tradycji zabawek stry- szawskich. Jest to produkcja ręczna. Produkty posiadają atest Krajowej Komisji Artystycznej i Etnograficznej w Krakowie. Tadeusz Leśniak jest laureatem nagrody Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie – 1994, laureatem Fundacji Cepelia w War- szawie – 1997, oraz laureatem nagrody Regionalnego Ośrodka Kultury w Bielsku Białej – 2001. Swoje umiejętności przekazuje uczniom podczas Warsztatów Twórczych w Stryszawie. Jest człon- kiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Produkty otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005, 2006. Adres: Tadeusz Leśniak 34-205 Stryszawa 103a tel. 33 874 78 71 602 502 048 e-mail: tadeusz_lesniak@wp.pl   29
  • 31. WARSZTATY EDUKACYJNE Adres: 34-205 Stryszawa 263 GOK Stryszawa tel/fax 33 874 72 36 e-mail: gokstryszawa@poczta.fm J uż od 1995 roku otwarto w GOK Stryszawie Warsztaty www.stryszawa.ug.pl Twórcze gdzie pod okiem instruktora dzieci i młodzież obcują ze sztuką ludową poznając technikę wykonywania najprostszych zabawek. Prowadzone przez instruk- torów warsztaty plastyczne: ptaszki stryszawskie, zdob- nictwo bibułkowe, ekozabawka z siana oraz malarstwo na szkle cieszą się dużym zainteresowaniem. W okresie przedświątecznym organizowane są zajęcia z malowania pisanek czy bombek na choinkę oraz wytwarzania ozdób choinkowych ze słomy i bibuły. GOK w Stryszawie jest Polskim Laureatem Konkursu Konsorcjum EPCE „Posza- nowanie dziedzictwa: przyroda, tradycja i ludzie” – 2003 oraz Laureatem Nagrody Starosty Suskiego za rok 2004. Produkt otrzymał Znak Promocyjny „Łączy nas Babia GOK Stryszawa Góra” w roku 2003, 2005, 2006. bibułkARStWO - kWiAty,, OZDOby OZDO Zofia kucia Zofia Kucia B ibułkarstwem zajmuje się od 19 lat a inspiracje czerpie z przyrody. Prowadzi pokazy w przedszkolach i szkołach oraz zakładach tera- tera pii zajęciowej i domach opieki społecznej. Wielokrotnie można było spotkać jej produkty na kiermaszach sztuki ludowej. Wyroby zajęły III miejsce w konkursie na tradycyjne ozdoby choinkowe zorga- zorga nizowanym przez Muzeum Etnograficzne w Krakowie w roku 2003, natomiast w Muzeum Rolnictwa w Szreniawie w 2007 roku Pani Zofia pokazywała tra- tra dycyjny wyrób palm wielka- wielka nocnych. Adres: 34-205 Stryszawa 278d tel. 600 288 953 bibułkARStWO Weronika Targosz Weronika Targosz G łówną inspirację dla Pani Weroniki sta- kiem. nowi przyroda, górskie kwiaty, stokrot- ki, chabry, niezapominajki, maki. Wy- konane przez nią bibułkowe kwiaty przypomi- nają te stworzone przez naturę. Na uwagę za- sługują szczególnie czerwone maki wykonane z krepiny, zwłaszcza środki maków, w których wykorzystano kaszę mannę. Wzór ten jest jej Adres: własnego autorstwa, przypisany przez Stowa- 34-206 Kuków 76b rzyszenie Twórców Ludowych którego człon-   30
  • 32. Gmina Zawoja G mina wiejska Zawoja położona jest w południowo – zachodniej części obszaru Podbabiogórza i graniczy z gminami Bystra-Sidzina, Koszarawa, Lipnica Wielka, Maków Podhalański i Stryszawa, a także ze Słowacją. W skład gminy Zawoja wchodzą dwie duże wsie Zawoja i Skawica. Siedzibą gminy jest Zawoja. Gmina położona jest w dolinie Skawicy (dopływ Skawy), między Pasmem Babiogórskim a Pasmem Jałowieckim (Beskid Żywiecki). Początki Zawoi sięgają XVI w. Tutejsi górale należą do grupy etnograficznej tzw. Babiogórców. W skansenie PTTK w Zawoi-Rówienki znajdują się trzy drew- niane chaty reprezentujące typowe dla rejonu babiogórskiego budownictwo mieszkalne. Zawoja jest siedzibą utworzonego w 1954r. Babiogórskiego Parku Narodowe- go. W siedzibie BPN znajduje się Ośrodek Edukacyjny, w skład którego wcho- dzi Wystawa Stała i Ogród Roślin Babiogórskich. W Markowych Szczawinach poniżej szczytu Babiej Góry, znajduje się najstarsze beskidzkie schronisko PTTK (1906r.). Przez obszar gminy prowadzi wiele znakowanych szlaków turystycznych. Nie- zwykle piękne krajobrazy, z dominującym nad gminą masywem Babiej Góry - Królowej Beskidów, unikatowy ekosystem, wieloletnie tradycje w podejmo- waniu gości, sprawiają że Zawoja jest obecnie jedną z najatrakcyjniejszych miej- scowości wypoczynkowych na południu Polski, w której realizowane mogą być o każdej porze roku najróżniejsze formy wypoczynku. źródło: ZSROW Podbabiogórza   31
  • 33. GALERIA ,,NA uciEcHĘ'' Barbara Trzebuniak G aleria „Na Ucieche” to niezwykłe miejsce w Zawoi. Mie- ści się w stylowej przedwojennej willi. Zgromadzono tutaj produkty wykonane z naturalnych surowców przez miej- scowych rzemieślników, rękodzielników i artystów. Od drobnych pamiątek, upominków, poprzez przedmioty użytko- we, elementy wystroju wnętrz, ozdoby a skończywszy na sztuce ludowej z tego regionu. Wszystko to można znaleźć w galerii „Na Ucieche”. W galerii organizowane są wystawy rzeźb, obrazów i fotografii jak również organizowane są warsztaty rękodzieła. Poprzez swoją działalność Galeria „Na Uciechę” przybliża kulturę i tradycje regionu podbabio- górskiego. Adres: 34-222 Zawoja 1008 tel. 696 818 211 Barbara e-mail: galeria@naucieche.pl www.naucieche.pl Trzebuniak MIODY PSZCZELE NIESTANDARYZOWANE, PyłEk kWiAtOWy - Gospodarstwo pasieczne ,,Jodła'' Stanisław ceremuga P asieka znajduje na terenie regionu Babio- górskiego, dokładniej w Skawicy i Za- woi. Miody odmianowe, pyłek kwiatowy, propolis, roztwór z propolisu i świece z wosku pszczelego to produkty z gospodarstwa, które można spotkać na lokalnych jarmarkach oraz za- kupić bezpośrednio w gospodarstwie. Produkty spełniają wymogi jakościowe PN-88/A-77626, certyfikat nr 16 wydany przez Polski Związek Pszczelarski w Warszawie – 2001. Produkty otrzy- mały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005, 2006. Stanisław Ceremuga Adres: 34-221 Skawica 215 tel. 33 87 75 423 e-mail: pasiekajodla@op.pl   32
  • 34. SCHRONISKO ,,W Murowanej Piwnicy'' S chronisko „ Murowanej Piwnicy” z Zawoi Opaczne, W położone jest na pięknej polanie (876 m.n.p.m) w Pa- śmie Jałowieckim, będącym częścią Beskidu Makow- skiego. Położone z dala od osad ludzkich gwarantuje spokój i ciszę. Ze schroniska widać piękną panoramę Babiej Góry i pasma Policy. Równie piękne widoki rozciągają się z pobli- skiego szczytu Jałowca (1111 m.n.p.m). Schronisko stanowi W Adres: doskonałą bazę wypadową dla wycieczek w Beskid Makow- ski i okolice Babiej Góry. 34-222 Zawoja, Właścicielami i gospodarzami schroniska są Renata Cy- Opaczne 518 bulska – Front i Stanisław Front. Murowanej tel. 606 573 671 Schronisko „W Murowanej Piwnicy” posiada Certyfikat e-mail: potwierdzający wpisanie schroniska do obiektów hotelar- opaczne-zawoja@o2.pl skich Marszałka Województwa Małopolskiego. www.opaczne.wordpress.com Piwnicy biŻutERiA: kOLcZyki, WiSiORy Anna Fabiańczyk Anna A nna Fabiańczyk w tworzeniu biżuterii z powodze- niem wykorzystuje haft sutasz. Fabiańczyk Kolczyki i wisiory wykonane w pracochłonnej technice sutasz, łączą czerwone, bordowe i srebrne taśmy połączone z czeskimi szkiełkami, perłami i drobinkami ko- rali. Wisior wykonany także w technice sutusz, naturalny agat opleciony niebieską i granatową taśmą która harmonij- Adres: nie łączy piękno agatu i pereł, blasku dodają korale z kryształu 34-223 Zawoja Mosorny górskiego. Wisior jest zawieszony na obróżce z sutusz. tel. 608 879 491 RZEŹbA Józef Mazur J ózef Mazur naukę rzeźbienia zaczął pod okiem swojego ojca rzeźbia- rza. Rzeźbienie rozpoczął od wykonywania figur świętych dla osób prywatnych. Nie lubi wystaw ani kiermaszy, jednak dał się namówić na wystawy „Patroni naszych kościołów”, w których bierze udział od pięciu lat i zdobywa wyróżnienia. Można powiedzieć, że branie udziału w tego typu wystawach stało się już jego pasją, pomimo, iż na- gród i dyplomów ma już pokaźna liczbę. Pan Józef żartuje, że chciałby już być na emeryturze by móc rzeźbić od rana do wieczora. Rzeźby Józefa Mazura powstają wyłącznie z drewna lipowego. Adres: 34-223 Zawoja 631 Józef Mazur tel. 604 152 223   33
  • 35. uSłuGi PRZEWODNickiE ,,SASANKA'' Mariusz Zasadziński F irma „Sasanka” istnieje 10 lat w Zawoi, świadcząc usługi przewodnickie dla grup turystycznych zwiedzających region Babiej Góry. Motto firmy „Z przewodnikiem ciekawiej i bezpieczniej”. Ofe- ruje wycieczki piesze, rowerowe i autokarowe, wędrówki edukacyjne po ścieżkach przyrodniczych, wycieczki objazdowe po lokalnych twórcach ludowych. Organizuje warsztaty edukacyjne związane z ręko- dziełem ludowym, gry terenowe na orientację i zabawy z edukacji ekologicznej na wesoło. Mariusz Zasadziński Adres: tel. 33 877 60 60 505 088 486 e-mail: itsasanka@wp.pl WYROBY BEDNARSKIE Ryszard Zajda W ykonuje z drewna wiaderka, skopce, miski, maślniczki oraz kufle. Są one w różnych rozmia- rach. Produkty te można zakupić poprzez stronę internetową Ryszard Zajda Adres: 34-222 Zawoja 689 tel. 602 596 839 www.przyslop.zawoja.pl/ sklepik   34
  • 36. Gmina Zembrzyce G mina wiejska położona jest w północnej części obszaru Podbabiogórza i graniczy z gminami Budzów, Maków Podhalański, Mucharz, Strysza- wa, Stryszów, Sucha Beskidzka, Wadowice. W skład gminy Zembrzyce wchodzą następujące wsie: Zembrzyce (siedziba gmi- ny), Marcówka, Śleszowice, Tarnawa Dolna i Tarnawa Górna. Gmina jest silnie rozciągnięta ze wschodu na zachód wzdłuż dwóch rzek Skawy (2,8 km długości) i Paleczki oraz ich dopływów Tarnawki i Paleczki. Skawa stanowi główną oś gmi- ny, wzdłuż której biegnie droga krajowa i linia kolejowa z Suchej Beskidzkiej do Wadowic. Gmina położona jest na granicy Beskidu Średniego Makowskiego i Beskidu Ma- łego. W części wschodniej Beskidu Małego najwyższy szczyt to Leskowiec (922 m n.p.m.). W Beskidzie Średnim wzniesienia przebiegają równoleżnikowo na za- chód od doliny Skawy – w pasmach Tarnawskiej Góry i Żurawicy rozdzielone do- liną potoku Tarnawka. Na wschód w pasmach Chełmu (603 m n.p.m.) i Kosko- wej Góry (868 m n.p.m.) góry rozdzielone są doliną rzeki Paleczka. Wzniesienia sięgają 500 – 600 m n.p.m., nachylenia w dolinach 9-15 %, w górnych partiach powyżej 20%. Wzniesienie Beskidu Średniego rozdziela dolina Skawy. Najstarsze wsie gminy istniały już w I poł. XIV w. Na lewym brzegu Skawy wi- doczne są ślady dworu obronnego wystawionego w XVI w. przez Jana Zembrzyc- kiego, według archeologów w miejscu tym, już w okresie kultury łużyckiej znaj- dował się gród. Zembrzyce słyną z biegłości w uprawianiu garbarstwa. Gmina Zembrzyce jest dziś miejscem, w którym znaleźć można ciszę, spokój i bezpośredni kontakt z przyro- dą. W przyszłości gmina zyska mocne atuty, na części jej terenów rozciągać się będzie jezioro, powstałe po przegrodzeniu Skawy zaporą budowaną w Świnnej Porębie. Szlakami turystycznymi, prowadzącymi przez teren gminy, można wędrować po górach Beskidu Małego i Średniego (Makowskiego). źródło: ZSROW Podbabiogórza
  • 37. BUGLE ZEMBRZYCKIE - PIEKARNIA WYROBÓW REGIONALNYCH ,,BUGIELEK'' Jolanta, Teresa Fidelus Jolanta, Teresa Jolanta, TeresaP iekarnia Wyrobów Regionalnych „BUGIELEK” to firma rodzin- rodzin- na. Bugle były wypiekane w tej rodzinie już od dwóch wieków. „Bu- gle zembrzyckie” to dawniejszy rarytas Fidelus Fidelus Adres: sprzedawany niegdyś na odpustach, jar- markach jak również w Krakowie gdzie był zagryzką do piwa i innego alkoholu. 34-210 Produkt ten jest wykonywany tradycyj- Zembrzyce 630 nie, ręcznie. To właśnie dlatego bugle zembrzyckie mają wyjątkowe walory tel. 33 87 46 344 smakowe. Produkty otrzymały Znak Promocyjny „Łączy nas Babia Góra” w roku 2005, 2006. HAFt RĘcZNy krystyna Matyszkowicz K rystyna Matyszkowicz swoje prace haftuje na naturalnym lnie, nićmi bawełnianymi mulina. Bogactwo możliwości artystycznych w hafcie ludowym jest dla niej inspiracją do samodzielnej pra- cy twórczej, w której próbuje się realizować poprzez takie techniki jak haft angielski, atłasowy, toledo, ri- chelieu, dziergany, mereżka. W jej pracach znajdą Adres: Państwo również bogate wzory richelieu, zawdzię- tel: 33 87 46 237 czające swój niepowtarzalny urok dzięki charaktery- 503 87 15 19 stycznym, misternym azurom. Haftuje: obrusy, bież- e-mail: krysiaa33@wp.pl Krystyna Matyszkowicz niki, serwety, zasłony, firany, pościel. haftkm@wp.pl www.haftreczny.com PIEKARNIA ,,ANIA'' ZEMBRZYCE Jan Lorek F irma istnieje od 19 lat i jest firmą rodzinną. Oferuje produkty tradycyjne, standardowe i nowe. Piekar- nia posiada produkty o własnej recepturze takie jak chleb razowy-wieloziarnisty, razowy ze śliwką kalifornij- ską, beret szefa, chleb góralski. Wypieki, jeszcze ciepłe można zakupić w sklepiku firmowym, który jest czynny codziennie. Częstymi klientami piekarni są turyści odwie- dzający „Podbabiogórze”. Jan Lorek Adres: 34-210 Zembrzyce 101   36 tel. 33 874 60 67
  • 38. k kWiAty Z bibuły Stowarzyszenie KGW „Marcowianki” Adres P 34-210 Zembrzyce olne maki, chabry i rumian- Marcówka 120 ki i wykonane z bibuły, to były najczęściej spotykane kwiaty tel: 504 821 230 w naszych zbożach. Kwiaty z bibuły to e-mail: dzieło członkiń Koła Gospodyń Wiej- marcowianki@gmail.com skich „Marcowianki” to tradycja jaką kultywują. Podtrzymywanie lokalnej działalności w zakresie rękodzielnic- twa artystycznego to zadanie KGW „Marcowianki”, polega na przekazy- waniu umiejętności takich jak pędze- nie wełny, haftowanie, szydełkowanie, KGW wyszywanie makatek. Marcówka po- siada duży i znaczący dorobek w za- kresie rękodzielnictwa tekstylnego. Marcowianki MiODy, PyłEk kWiAtOWy, RZEŹby WOSkOWE Monika i Marek Kadela Monika i Marek Kadela Adres: 34-210 Zembrzyce Tarnawa Dolna 155 tel. 510 261 157 T eren na którym znajduje się pasieka Państwa Moniki i Marka Kadela ma idealne warunki na produkcję zdro- wego i pysznego miodu. Pasieka umieszczo- na jest z dala od szosy, a wokoło rosną lasy. Miód, pyłek kwiatowy i rzeźby woskowe można nabyć wprost od właścicieli lub na lokalnych imprezach.   37
  • 39. KORONKARSTWO Wanda Talaga W   anda Talaga szydełkować nauczyła się już w szkole podstawowej i wróciła do tej pasji kilkanaście lat temu. Zaczynała od haftu richelieu i robótek na drutach, jed- nak najwięcej prac wykonuje przy użyciu szydełka. Uczestniczyła w wystawach zbiorowych i pokazach prac arty- stów ludowych na imprezach organizowanych w regionie m. in. w Zawoi, Marcówce, Suchej Beskidzkiej. W ramach zacie- śniania współpracy między artystami stowarzyszonymi w Lo- kalnych Grupach Działania Gorce – Pieniny i Podbabiogórze, brała udział w Kiermaszu Twórczości Ludowej w Sromowcach Niżnych i Ochotnicy Górnej. Zajęła III miejsce w konkursie Wanda Talaga Produkt Lokalny Podbabiogórza w kategorii Haft, Koronkar- Koronkar- stwo, organizowanym przez Stowarzyszenie LGD Podbabiogó- Podbabiogó- rze. Szydełkowanie traktuje jako sposób na spędzanie wolnego czasu i relaks. Swoje prace sprzedaje i rozdaje w formie prezen prezen- tów rodzinie i znajomym. Należy również do Stowarzyszenia Koło Gospodyń Wiejskich Marcowianki. Adres: 34-210 Zembrzyce 414 tel. 33 874 61 56 694 701 035 kONiE NA biEGuNAcH, kONiki NA kÓłkAcH, WÓZKI DRABINIASTE I SKRZYNIOWE, TACZKI, SANki, kOłySki DLA LALEk - Józef Krzak Z akład Produkcyjny “Stol-Hand” - Właściciel Pan Józef Krzak. Tradycje ro- ro dzinne wytwarzania wyrobów z drewna sięgają 1830 roku, były przekazy- przekazy wane z ojców na synów. Wytwórczość rzemieślnicza zarejestrowana została w 1962 roku. Firma ta zajmuje się wytwarzaniem tradycyjnych wyrobów gospo- gospo darstwa domowego: bednarstwo, kołodziejstwo oraz zabawek wykonywanych według dawnych wzorów z terenu Gmin Zembrzyce i Stryszawy. Pan Józef Krzak jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie. Konie na biegu- biegu nach posiadają świadectwo PN-EN 71-6 1998, PN-EN 71-1:2001 oraz świadec- świadec two zarejestrowania w Urzędzie Patentowym. Adres: 34-210 Zembrzyce Śleszowice 76 tel. 33 874 62 83 e-mail:   38 stolhand@poczta.onet.pl
  • 41. Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie Publikacja opracowana przez Stowarzyszenie LGD „Podbabiogórze” i współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania, nabywanie umiejętności i aktywizacja PROW na lata 2007-2013. Instytucja zarządzająca PROW na lata 2007-2013 - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Podbabiogórze” ul. Kościelna 5b, 34-200 Sucha Beskidzka tel./fax: (+48 33) 874 41 72 e-mail: podbabiogorze@op.pl http://www.lgdpodbabiogorze.pl
  • 42. Stowarzyszenie Produkt lokalny Lokalna Grupa Działania Podbabiogórza „Podbabiogórze” Produkt lokalny Podbabiogórza Zembrzyce Budzów Maków Stryszawa Podhalański Jordanów Zawoja ISBN  978-83-934165-0-9 Bystra-Sidzina