Er heerste reeds geruime tijd onvrede onder de jongeren van 18-27 jaar over het uitgaansleven in Rotterdam.
Genoeg reden voor de RJR om dit eens flink onder de loep te nemen.
Één van de bevindingen die sterk naar voren kwam tijdens het jongerendebat is het missen van goede kwaliteit in het uitgaansleven. Voor de totstandkoming van het advies heeft de RJR onder andere interviews afgenomen bij verschillende belanghebbenden uit de uitgaanswereld waar onder andere DJ’s, horecaondernemers, studenten en feestorganisatoren.
In dit boekje lees je het resultaat.
3. INLEIDING OPZET EN AFBAKENING
De adviescommissie bepaalde de eerste richting van het onderzoek, de
expertmeeting is daarna opgezet voor het bepalen van een gerichte focus en verdere
afbakening voor ons onderzoek. Voor het schrijven van het uitgaansadvies hebben
wij na de uitkomsten van de brainstormsessie uit de expertmeeting ons onderzoek
definitief afgebakend tot de (uitgaans)faciliteiten en (uitgaans)sfeer in Rotterdam.
Dit heeft gezorgd voor een stevige bodem en richting voor de voortgang van ons
uitgaansadvies! Daarna neemt het bestuur en de adviescommissie interviews af bij
diverse doelgroepen met als doel om oplossingen en aanbevelingen aangedragen
te krijgen. Als laatst bevestigt of ontkent het jongerendebat hoe breed het draagvlak
is onder jongeren wat is voortgekomen uit de voorgaande resultaten.
VOLLEDIG ADVIES
In deze uitgave richten wij ons op de kernpunten uit ons advies. De RJR heeft bewust
‘ROTTERDAM SUKKELT IN SLAAP: MEPPEL AAN DE MAAS!: luidt een opvallende gekozen voor het houden van een kwalitatief onderzoek. Zij heeft namelijk haar
kop in de Trouw op december 2010. Dit terwijl Rotterdam bekend staat als focus gelegd op de belevingswereld van haar doelgroepen en het verkrijgen van
groot festivalstad. Met jaarlijks terugkerende evenementen zoals het Ortel diepgaande informatie over het Rotterdams uitgaansleven. Kwalitatief onderzoek
Zomercarnaval, North Sea Jazz festival, Dunya festival en Museumnacht, trekt geeft namelijk een goed beeld weer over de wensen, ervaringen, meningen en/of
Rotterdam altijd tienduizenden bezoekers vanuit alle hoeken uit het land. behoeften!
Voor de volledige versie verwijzen wij door naar onze website
Ondanks deze grensoverschrijdende feestelijke gebeurtenissen waarvan wij
http://www.rjr.nl/RJR/AdviesUitgaan.html
apetrots zijn dat deze in de stad plaatsvinden signaleert de RJR onvrede onder
Hierop vindt u het complete uitgaansadvies inhoudende:
jongeren over het uitgaansaanbod in onze stad. Waar komt het geklaag vandaan,
wat mist Rotterdam en bovenal hoe fleurt het Rotterdams uitgaansleven weer op? • Rotterdamse Jongerenraad • Relevantie
Voor het onderzoek stelt de RJR daarom de onderstaande vraag centraal: • Informatie • Economische relevantie
• Lidorganisaties • Culturele relevantie
‘Hoe komt het dat Rotterdamse jongeren in de leeftijdscategorie • Colofon • Onderzoeksmethoden
18 tot en met 27 jaar ontevreden zijn over het uitgaansleven in Rotterdam?‘ • Voorwoord • Bevindingen
• Inhoudsopgave • Aanbevelingen
Voor het schrijven van het uitgaansadvies is een adviescommissie opgesteld. Deze • Inleiding • Conclusie
bestaat uit de volgende personen: Marlou van Vianen, Famke Houthoff, Nando • Afbakening • Dankwoord
Houthoff, Theo Koppe, Maaike Hoedemakers, Odair Innocencio, Alex Soares , Fouad • Literatuurlijst
Dadda, Pim Miroux, Brenda Stoter, Ruben Arnhem en Dennis Boose.
In het uitgaansadvies benadrukken wij het belang van het hebben van goede
uitgaansmogelijkheden. Als eerst beschrijven we de opzet, afbakening en het
verloop van ons onderzoek. Naar aanleiding van de resultaten trekken wij hier onze
conclusies uit. Daarna worden de bevindingen in een samenvatting weergegeven.
Tot slot eindigt ons advies met drie concrete aanbevelingen.
3 4
4. BEVINDINGEN BEHOEFTE AAN DOELHORECA
Tussen de winkelsluitingstijden
openingstijden van diverse nachtclubs is
en
ontbreekt of is niet voldoende aanwezig.
Zoals een bekend gezegde luidt: stilstand is
achteruitgang!
‘In je vrije tijd hoef je je als jongere nooit te vervelen... De stad is constant in beweging een interactiedal in de levendigheid van
en is bovendien dé evenementenstad van Nederland! Het uitgaansleven staat bekend om de binnenstad. Juist daar waar vraag en VICIEUZE CIRKEL VAN SUBSIDIES
zijn diversiteit. Het sfeervolle Stadhuisplein, de gezellige studentenkroegen aan de Oude behoefte naar is verdwijnt steeds meer Aan steeds dezelfde organisatoren worden
Haven, de hippe clubs aan de Kruiskade, de eet-, muziek-, en danscafé’s rond de Nieuwe en meer…Doelhoreca! Hierbij kan gedacht subsidies verstrekt. Het is belangrijk dat
Binnenweg. Voor ieder wat wils! Kort gezegd: Rotterdam bruist..! of toch niet..?!‘ worden aan loungeplekken, biljartcafés, mogelijkheden worden gecreëerd voor de
bowlingbanen en arcade- en gamehallen. nieuwe generatie. Op het moment dat de
Uit het onderzoeksrapport van het Jong RRKC (Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur: Dit zorgt voor meer beweging en sociale subsidies worden verspreid, wordt de kans
2010. Dance en clubsector Rotterdam) is geconstateerd dat 28% onder de Rotterdammers cohesie op verschillende plekken in de stad. op succes vergroot. Bovendien creëert dit
in de leeftijdscategorie van 16 tot en met 40 jaar dat uitgaan als één van de belangrijkste vernieuwing in het aanbod.
activiteiten in het weekend beschouwd. Uitgaan in danceclubs en discotheken is het meest OVERSCHOT AAN LEEGSTAANDE PANDEN
populair onder de Rotterdamse jongeren van 16 t/m 25 jaar en de hoger opgeleide jongeren Het aantal leegstaande panden is hoog in KLEINE ORGANISATOREN
gaan voornamelijk naar (grand)cafés en kroegen. Rotterdam. In de uitgaansscene zijn dit ONDERGESNEEUWD
onder andere: de Baja Beach Club, American Kleinschalige feesten hebben op dit
Het onderzoek leidt ons naar een verhelderend en inspirerend inzicht. Sommige spreken Dream Café en de Catwalk. Daarnaast moment geen groot bereik, omdat zij geen
wellicht voor zich, maar andere deden ons totaal versteld staan. Hieronder volgt een staan diverse oude (kantoor)panden op de promobudget hebben. PR wordt vaak alleen
samenvatting van hetgeen wij hebben achterhaald uit de expertmeeting, interviews en het Willem Ruyslaan, rond het Centraal Station, onder vrienden en via Facebook, Twitter
jongerendebat: boven het Stadhuisplein en het voormalig en andere social media instrumenten
recreatieoord Tropicana leeg. verspreid.
ROTTERDAMMERS HOUDEN VAN UITGAAN BEREIKBAARHEID VAN OPENBAAR VERVOER GEEN CONTINUÏTEIT IN HET KWALITATIEF HOOGWAARDIG, GROOT
Wij feesten het hardst van het land! De bereikbaarheid van het openbaar UITGAANSAANBOD POPPODIUM
vervoer naar het centrum en vice versa is Het ene moment is er té veel te doen, het Er is behoefte aan een kwalitatief hoog-
ROTTERDAMMERS LOVE TO SPEND THEIR niet optimaal voor jongeren die niet bij een andere moment gaan jongeren op zoek waardig, groot poppodium waar artiesten
EUROS! bekend(e) station/halte wonen. Ook rijden naar een speld in de hooiberg. Hoogtijdagen zich kunnen ontplooien.
Op landelijk niveau geven Rotterdammers de nachtbussen rijden minder vaak dan zijn vooral tijdens evenementen zoals de
het meest uit per uitgaansavond: gemiddeld voorheen en een enkele rit kost 4,50 euro Museumnacht en het International Film FEESTEN MET IDENTITEIT
zo’n 43 euro! Echter gaan zij minder vaak uit per persoon. Festival Rotterdam, maar de continuïteit Jongeren zijn op zoek naar feesten en
dan het landelijk gemiddelde. in de tussenliggende periodes laat af en locaties met een eigen identiteit. Zij hebben
bron: NL10, november 2010 UITGAANSROUTING ONDUIDELIJK toe te wensen over. Kleinschalige, intieme vaak het idee dat organisatoren feesten
Voor jongeren die minder of onbekend feesten kunnen dit goed aanvoelen en de organiseren om geld te verdienen, niet om
PRIJS-/KWALITEITVERHOUDING zijn in onze stad spreekt de Rotterdamse tussenliggende open ruimtes opvullen. het publiek te amuseren.
UITGAANSSECTOR AF EN TOE VER TE uitgaansroute niet voor zich. Zij moeten
ZOEKEN iemand kennen die bekend is in de stad om ORGANISATOREN ZIJN VOORSPELBAAR JONGEREN WILLEN MEER INVLOED OP HET
Jongeren ondervinden dat uitgaan steeds hen naar de juiste hotspots te brengen. Dit Het aanbod in de Rotterdamse UITGAANSAANBOD
duurder wordt. Zij vinden de entree- en komt mede, doordat de uitgaansgebieden uitgaansscene is mainstream. Dezelfde Jongeren willen gehoord worden en meer
drankprijzen erg hoog. Op de bewuste te ver van elkaar afliggen, zij zijn namelijk terugkerende thema’s door dezelfde invloed hebben op het aanbod van de clubs
avond is er een dj en een club, maar verder niet met elkaar verbonden. Daarbij zijn organisatoren. In Rotterdam is er behoefte en feesten in Rotterdam.
niets speciaals voor het bedrag dat wordt op de routing geen duidelijke licht/ aan vernieuwing, open minded thinking en
gevraagd. Volgens hen is het voornamelijk herkenningspunten aangegeven, waardoor creativiteit! Organisatoren mogen meer out DUIDELIJKHEID VANUIT DE GEMEENTE
te commercieel gericht, oftewel het de plekken lastig te vinden zijn. Daarom of the box denken en meer moeite doen om Vergunningenbeleid is lastig voor starters.
‘binnenhalen’. De verwachtingen van het is er behoefte aan tussenlocaties om de hun publiek te vermaken. Nu wordt er nog te Zij hebben behoefte aan transparantie
uitgaansleven in Rotterdam sluiten niet verschillende ‘eilanden’ zoals de Oude veel op safe gespeeld. Dit heeft als gevolg en duidelijkheid in het doorlopen van het
(meer voldoende) aan bij de beleving en zij Haven, Binnenweg, Witte de Withstraat en dat het uitgaansavond vast blijft steken als vergunningsproces.
geven vaak aan, geen waar te krijgen voor Stadhuisplein met elkaar te verbinden. een hangende grammofoonplaat. Diversiteit
hun geld.
5 6
5. AANBEVELING #1
Culturele Hotspot: Samenwerken,
Mixen & Doorgroeimogelijkheden
Samenwerken, het mixen van verschillende groepen jongeren en het bieden van
doorgroeimogelijkheden! Dit waren alsmaar terugkerende adviezen.
Concreter: Zorg voor een centrale ruime locatie waar altijd wat anders te beleven
is, voor ieder wat wils. Dat kan in twee vormen:
• Elke avond een ander thema
• Meerdere thema’s per avond
De organisatie van deze avonden wordt overgelaten aan een stuurgroep,
bestaande uit feestorganisatoren, horecaondernemers, artiesten en DJ’s en
programmeurs van verschillende poppodia. Zij selecteren talenten die voldoende
kwaliteit bezitten om betrokken te raken bij een feest van groter formaat. Dankzij
deze vorm van samenwerking wordt een mix van publiek bewerkstelligd en krijgen
jonge talenten de kans zich te ontplooien.
CULTURELE
HOTSPOT
7 8
6. AANBEVELING #2 Rotterdam bruist niet tussen het begin van
de winkelsluitingstijd en openingstijd van de
uitgaansgelegenheden. Het centrum is ineens
Tussenlocaties: uitgestorven. Waar zijn alle jongeren?
Overbruggen dood punt Het ontbreekt in en rond het centrum aan
ontmoetingsplaatsen: bv. doelhoreca waar
jongeren kunnen floreren, voordat zij naar hun plek
van bestemming gaan. Dit zorgt voor levendigheid,
interactie en inkomsten voor de stad. Hierbij
wordt niet alleen gedacht aan het realiseren van
bowlingbanen, pool- en biljartcentra, arcade- en
gamehallen, maar ook simpele loungeruimtes met
een huiskamergevoel waar jongeren gezamenlijk
een drankje doen, voordat zij gaan stappen.
Dit laatste kan gerealiseerd worden in tijdelijk
leegstaande panden (waar trouwens meerdere
mogelijkheden voor zijn zoals bijvoorbeeld tijdelijke
slaapplaatsen, oefenruimtes voor dansers en
studio’s voor fotografen/modeshows).
Tussen 18.00 en 00.00 uur = Saai!
overdag tot 18.00 uur = Levendig!
And last but not least: een uitnodigende hotspot!
Het Schouwburgplein en de Binnerotte zijn twee
parels in de dop van Rotterdam. Wij adviseren om
deze plekken op te fleuren!
Na 00.00 uur = Levendig!
9 10
7. AANBEVELING #3 OVERIGE AANBEVELINGEN
e normen ontbreken,
Veel feestlocaties hebben geen eigen identiteit. De culturele en artistiek
Vergunningenbeleid: waardoor het publiek geen gemeenschappelijke normen met elkaar deelt. Dit kan leiden tot
botsingen binnen het publiek en onderlinge agressie opwekken. Zodra
een club een eigen
Kansen bieden identiteit ontwikkeld, trekt het slechts één bepaalde doelgroep. Deze mensen voelen zich
met elkaar verbonden en zorgen met elkaar voor een prettige en feestelij
ke sfeer.
Het vergunningenbeleid is een grote drempel voor potentiële organisatoren. De Dit kan deels opgelost
Zorg dat de sfeer op straat ‘s avonds gezelliger en levendiger wordt.
wegen die bewandeld moeten worden zijn lang, moeilijk en demotiverend. Er worden door tussenlo caties. Ook sfeerverlichting en muziek op straat door speakers
st zou het een
kunnen maanden voorbij gaan vanaf het begin van het idee tot aan de uitvoering kan dit oplossen. De weg naar het feest moet al een feest zijn! Daarnaa
daarvan. goed idee zijn om op termijn meer (studenten-/starters)woningen in het centrum te
van een woonstad.
plaatsen. Momenteel is Rotterdam te veel een werkstad in plaats
Oplossing: rt vernieuwing van
Breng differentiatie aan in het verstrekken van subsidies. Dit stimulee
Zorg voor een stappenplan, zodat het overzichtelijk en transparant Floppende feesten moeten niet constant gesubsidieerd worden. Spreidt
de
het aanbod.
wordt voor starters welke stappen zij moeten doorlopen. Nog kansen: liever tien organisaties die een ton krijgen dan één organisatie die een miljoen
mooier zou zijn om de stappen te vereenvoudigen om het proces ontvangt.
te versnellen. Daarnaast spreekt het idee van een strippenkaart
ek hoeft niet slechts
organisatoren aan. Als een organisator heeft bewezen een feest Maak frequenter gebruik van de bestaande locaties. Een grote discothe
te kunnen geven waar ook publiek op af komt, biedt hem dan de op vrijdag- en zaterdag nacht geopend te zijn. Er kunnen ook doordeweeks en overdag
twikkeling zoals
mogelijkheid om zijn of haar initiatief een X aantal keer voort te activiteiten worden georganiseerd. Maak het toegankelijker voor talenton
dans, zang, fotografie en mode.
kunnen zetten door middel van een strippenkaart, zonder telkens
opnieuw dezelfde bureaucratische gang te moeten doorlopen. Wees omen op een locatie.
Momenteel raken veel jongeren gefrustreerd wanneer zij niet binnenk
vooral mild tegenover kleinschalige feesten. Het is daar gemakkelijker Schep duidelijkheid over de eisen die worden gesteld aan de deur. Zorg dat het deurbeleid
de orde te handhaven dan op een grootschalig evenement. Daardoor ook zichtbaar is.
zorgen deze nauwelijks voor problemen. Leg de verantwoordelijkheid
grote. De kleinere
bij de organisator. Zorg voor meer kleine locaties voor kleinere feesten en slechts enkele
kans om door
feesten zijn de voedingsbodem voor grotere feesten. Bovendien krijgt talent
te groeien.
11 12
8. CONCLUSIE DANKWOORD
Rotterdamse jongeren gaan niet vaak uit, maar wanneer zij gaan, dan zijn het ook Via deze weg willen wij iedereen bedanken voor het bijdragen en leveren van
echte partygangers! Elk moment is voor hen een ultieme beleving en het is aan alle input vanaf de eerste brainstormsessie tot en met fysieke vorming van het
belanghebbenden om hiervoor zorg te dragen. Elke herinnering of verwachting die eindresultaat van ons uitgaansadvies.
niet waargemaakt kan worden, veroorzaakt niet alleen schade bij de organisator,
maar ook aan het imago van onze stad. Martin Scheijgrond (Popunie), Pim Bottema (Off Corso), Stichting Young
Up, Jong Democraten, DWARS, Youth for Christ, E-beweging, Stanvaste, alle
Rotterdam is de enige met zoveel verschillende nationaliteiten in één stad en commissieleden adviezen, vrijwilligers en enthousiaste jongeren, Mario Martinez
ook nog de jongste! Maak gebruik van deze USP’s, maar houdt het dicht bij jezelf, (Herr Zimmerman), Aziz Yagoub (Perron), Ted Langenbach, Jetti Steffers en
zowel dichtbij de identiteit van de stad als die van de organisator. Hetgeen moet Kristian de Leeuw (Maatschappij voor Volksgeluk), Charissa Kerk (XXY), Marc
elkaar aanvullen en stimuleren op een positieve manier. Wanneer een fysieke Oudshof (Stadspodium), Manuele Goncalves Tavares (Manu-events), Remco
plek aanwezig is waar een ieder tezamen kan komen, ontstaat er een prachtige Beeskow (FART), Jeffrey Ghazi (Passie, Crazy Sexy Cool), Gyz la Rivière, Reinier
kruisbestuiving en kan deze doorontwikkelen. Van deze sterke krachten mag Weers (Rotterdam Festivals), Tom van ’t Hof (WeOwnRotterdam), Germaine
én moet (de) Rotterdam(se) uitgaansscene het maximale uithalen, want het Cooman (party promotie), Marianne van de Velde en Reinier Gerritsen (Jong
ontbreekt op dit moment nog aan creativiteit in het uitgaansaanbod. RRKC), Hans Mosselman en Frank Mosselman (Cultuurbrigade), Peter van der
Stelt, Theo Hensen, Pascal Blinker (RADAR), Liesbeth de Koning (oud-voorzitter
In de jongste stad van Nederland is het ideale beeld dat jongeren zich hier RJR), Rianne van Loon (beleidsadviseur KVK), Appie voor ’t Gemakkie, Jessica
vanzelfsprekend thuis voelen. Door verschillende doelhorecagelegenheden fysiek Bouwman (oud-medewerker RJR).
vorm te geven, creëer je als stad een open huiskamer waarop jongeren zullen
zeggen: ‘Dit is MIJN stad!’ De één houdt van loungen, de ander van biljart. Door Wij hopen dat u het met veel plezier gelezen heeft!
het inzetten hiervan ontstaan er zowel tussenlocaties als levendigheid, beweging
en interactie in de daluren van Rotterdam (voornamelijk tussen 18.00 uur – 00.00 Mocht u naar aanleiding van ons advies nog vragen hebben
uur). Rotterdam heeft potentie, geen enkele stad heeft zoveel leegstand in het dan kunt u deze stellen aan: Cecilia Adriaanse,
centrum. bestuurslid Adviezen RJR: ceciel@rjr.nl
Rotterdam staat bekend als beste evenementen en festivalstad. Dat vraagt nogal Wellicht tot gauw!
wat van ons. Op dit moment zijn er zeker hoogtijdagen tijdens grote evenementen
en festivals, maar de continuïteit laat af en toe te wensen over. Kleinschalige, Met vriendelijke groet,
intieme feesten kunnen dit goed aanvoelen en de tussenliggende open ruimtes
opvullen.
Betreft het vergunningenbeleid hebben organisatoren het gevoel dat de gemeente
Rotterdam nog te bureaucratisch is met betrekking tot het afgeven en routing van Jared Hiwat Marilyn Esseboom Alen Mujagic
vergunningen(beleid). Wanneer hierin transparantie geschept wordt door en voor Voorzitter Secretaris Penningmeester
alle partijen bespaart dit geld, tijd en frustratie.
Al met al kan geconcludeerd worden dat het uitgaansleven niet weerspiegelt wat
de stad te bieden heeft. Maar de stad potentie heeft om te bruisen als nooit Cecilia Adriaanse Dennis Boose Diandra Munz
tevoren. Bestuurslid Adviezen Bestuurslid Adviezen Bestuurslid Communicatie
‘Wat Rotterdam overdag biedt, is hetgeen men ’s nachts niet ziet.’ Het Bestuur van de Rotterdamse Jongerenraad
13 14