2. Gross National Product (GNP) - kabuuang halaga ng produkto at serbisyo ng nilikha
ng mga mamamayanan ng isang bansa sa loob ng isang taon at ipinapakita nito ang
mga sektor na lubusang nkapag ambag sa kaunlaran ng isang bansa.
KITA KONTRIBUSYON
GNP
GASTOS
3. May ibat ibang paraan ng pag kukuwenta ng Gross National Product sa dito ang
Industrial Origin Approach o Value Added Approach
Sa pag buo at paggawa ng mga produkto at serbisyo ay may inaambag na halaga ang
bawat sektor na pinagbabatayan ng mga presyo ng mga produkto at serbisy.Kapag
pinagsama sama ang lahat ng presyo ng mga produkto at serbisyo na nilikha sa
loob ng bansa ay makukuha ang Gross Domestic Product o GDP ng
bansa.Matapos malaman ang GDP ay idadagdag ang Net Factor Income from
Abroad(NFIA) upang makuwenta ang GNP .Upang makuha ang GDP at GNP,
Kailangan pagsamasamahin ang mga idinagdag na halaga
Factor Income Approach
Ang mga Salik ng produksiyon na ginagamit sa paglikha ng produkto at serbisyo ay
tumatanggap na kabayaran na nagsisilbing kita ng bawat salik.Ang pag alam ng
pambansang kita ay kailangan upang makuwenta ang GNP sa paraang
ito.Kailangang alamin ang sumusunod:
4. 1. Kita ng Entreprenyur at Ari-arian (KEA)
Ito ang kita ng isang entreprenyur bilang salik ng produksyon, tulad ng
tubo.Ang mga ari-arian na ginagamit sa produksyon ay tumatanggap
ng kita,tulad ng upa.
2.Kita ng Gobyerno (KG)
Ang mga ibinabayad na buwis mga interes sa pag papautang, at mga
kita ng stocks,ng mga korporasyon at negosyo na pag-aari ng
gobyerno ay tinuturing na kitang gobyerno.
3.Kita ng mga Empleyado at Manggagawa (KEM)
ito ang sahod at benepisyo na tinatanggap ng mga empleyado at
manggagawa na nakasaad sa kanilang kontrata tulad ng clothing
allowance,transportation allowance, komisyon,bonuses.at mga non-
monetary benefits ay kabilang sa kita ng mga empleyado at
manggagawa.
5. 4. Kita ng korporasyon at kompanya (KK)
Ito ang kita ng tinatanggap ng korporasyon at kompanya mula sa
nilikhang produkto at serbisyo, pati ang kinikita sa pangangapital
ng kompanya.
Kapag pinagsama –sama ang lahat ng kita ng ibant ibang sektor ay
makukuha ang National Income(NI) . Sa pagkuha ng
pambansang kita ay gagamitin ang paraang ito :
NI= KEA+KG+KEM+KK
Halimbawa
KEA = PhP26 milyon
KG= PhP120 milyon
KEM=PhP132 milyon
KK=PhP109 milyon
6. 26milyon+120milyon+132milyon+109milyon =387m. At upang makuha
ang GNP, kailangang isama ang ibang babayaran sa paglikha ng
produkto tulad ng :
1. Capital Consumption Allowance (CCA)
2.Indirect Business Taxes (IBT)
kaya ang pagkompyut ng GNP ay NI+CCA+IBT = GNP
Kapag lahatt ng gastusin ng bawat sektor ay pinagsama-sama ay
makuha ang GNP. Kaya sa paraang ito ay gagamitin ang pormula
na :
GNP = GP+GG+GK+(X-M)+NFIA+SD
Kapansin-pasin na kahit anong paraan ang gamitin sa pagkukuwenta
ng GNP o ang Total ay pare-pareho sa tatlong paraan