พฤติกรรมการบริโภคอาหารฟาสต์ฟู้ด

1. พฤติกรรมการบริโภคอาหารฟาสต์ ฟู้ดที่มีผลต่ อภาวะ
โภชนาการของวัยรุ่ นในกรุ งเทพมหานคร
The fast food consumer behavior that effect to the
nutrition status of Bangkok teenage

2. ปัจจุบันวัฒนธรรมการบริโภคอาหารของคนไทยสามารถถ่ ายทอดถึงกันได้
อย่ างแพร่ หลาย โดยเฉพาะอาหารจานด่ วนจากตะวันตกที่เข้ ามามีบทบาท และมี
อิทธิพลต่ อพฤติกรรมการบริโภคโดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่นในกรุงเทพมหานครมี
อาหารประเภทฟาสต์ ฟู้ดหลายชนิด เช่ น ไก่ทอด ฮอดดอก แฮมเบเกอร์
แซนด์ วช พิซซ่ า มันฝรั่งทอด เป็ นต้ น พบว่ าพฤติกรรมการบริโภคของคนไทย
ิ
ในกรุงเทพมหานครเปลียนแปลงไปมาก โดยเฉพาะกลุ่มวัยรุ่น มีการบริโภค
่
อาหารประเภทไขมัน และนาตาลสู งขึนในขณะเดียวกันมีการบริโภคผัก ผลไม้
้ ้
และอาหารกากใยลดน้ อยลง จากการสารวจพบว่ าลูกค้ าส่ วนใหญ่ ของอาหาร
ประเภทนีเ้ ป็ นกลุ่มวัยรุ่น ที่เป็ นนักเรียน นักศึกษาถึงร้ อยละ 75 ทีเ่ หลือเป็ นกลุ่ม
บุคคลวัยทางาน แม่ บ้านและเด็ก นอกจากนียงพบว่ าร้ านอาหารเหล่านียงเป็ นที่
้ั ้ั
พบปะสั งสรรค์ และแหล่งนัดพบทีสาคัญของวัยรุ่น ซึ่งเป็ นสาเหตุหนึ่งของ
่
ปัญหาภาวะทางโภชนาการทีเ่ กิดกับวัยรุ่น

3. ภาวะโภชนาการจากวัยรุ่นทีบริโภคอาหารฟาสต์ ฟู้ด
่
ภาวะโภชนาการ
17.67%
ภาวะโภชนาการเกิน
82.33% ภาวะโภชนาการปกติ

4. เครื่องมือและวิธีการในการวิจัย
กลุ่มตัวอย่ างทีใช้ ในการวิจัยครั้งนี้ เป็ นวัยรุ่นในกรุงเทพมหานคร ทีมา
่ ่
ใช้ บริการร้ านอาหารฟาสต์ ฟู้ดตามแหล่งจับจ่ ายใช้ สอยต่ าง ๆ เช่ น
สยามสแควร์ สี ลม สุ ขุมวิท และห้ างสรรพสิ นค้ าชั้นนาต่ าง ๆ โดยใช้
วิธีการสุ่ มตัวอย่ าง เพือการตรวจสอบแบบ Taro Yamane สุ่ มตัวอย่ าง
่
จานวน 300 คนทีมีอายุระหว่ าง 13 – 22 ปี เครื่องมือที่ใช้ ในการวิจัยครั้งนี้
่
เป็ แบบสอบถาม มี 4 ตอน ประกอบด้ วย ข้ อมูลพืนฐาน ได้ แก่ เพศ อายุ
้
การศึกษา อาชีพบิดามารดา รายรับต่ อเดือน พฤติกรรมในการบริโภค
อาหารฟาสต์ ฟู้ด ได้ แก่ ประเภทของอาหารฟาสต์ ฟู้ดทีนิยมบริโภค ความ
่
บ่ อยในการบริโภค ปริมาณในการบริโภคต่ อครั้ง

5. ข้ อมูลพืนฐานของกลุ่มตัวอย่ าง
้
ข้ อมูลพืนฐาน้ ร้ อยละ
เพศ หญิง 60.00
ชาย 40.00
อายุ 13 – 15 ปี 39.00
16 – 18 ปี 51.67
19 – 21 ปี 6.33
22 ปี ขึ ้นไป 3.00
ระดับการศึกษา 31.33
มัธยมต้ น 60.67
มัธยมปลาย 8.0
อุดมศึกษา

6. ผลจากการวิเคราะห์ ข้อมูลทางสถิติ พบว่ ากลุ่มตัวอย่ างมากกว่ า
ครึ่งหนึ่ง (ร้ อยละ 60.00) เป็ นผู้หญิง ร้ อยละ 51.67 มีอายุระหว่ าง
16 – 18 ปี รองลงมาร้ อยละ 39.00 มีอายุระหว่ าง 13 – 15 ปี ร้ อยละ 6.33
มีอายุระหว่ าง 19 – 21 ปี มีเพียงร้ อยละ 3.00 ทีมีอายุ มากกว่ า 22 ปี ส่ วน
่
ระดับการศึกษาพบว่ า ร้ อยละ 60.67 กาลังศึกษาอยู่ในระดับมัธยมปลาย
รองลงมาร้ อยละ 31.33 กาลังศึกษาอยู่ระดับมัธยมต้ น และร้ อยละ 8.00
ศึกษาอยู่ในระดับอุดมศึกษา

7. ประเภทอาหารฟาสต์ ฟู้ดที่นิยมบริโภค
90 85.33
80
ไก่ทอด
70 64 62
มันฝรั่งทอด
60 51.67
47.33 47.33 45 ฮอทดอก
50 41.33 แซนด์ วช
ิ
40
โดนัท
30
สลัด
20
พิซซ่ า
10
แฮมเบเกอร์
0
ประเภทอาหาร

8. จากผลการวิเคราะห์ ข้อมูลพบว่ า อาหารทีวยรุ่นนิยมบริโภคส่ วนใหญ่ ร้ อย
่ั
ละ 85.33 คือ ไก่ทอด รองลงมาร้ อยละ 64.00 ได้ แก่ มันฝรั่งทอด ฮอทดอกร้ อย
ละ 62.00 แซนด์ วชร้ อยละ 51.67 และน้ อยทีสุด คือแฮมเบเกอร์ ร้อยละ 41.33
ิ ่
วัยรุ่นนิยมบริโภคไก่ทอดสู งสุ ด อาจเนื่องมาจากไก่ทอดบริโภคได้ ง่าย รสชาติ
อร่ อย และมีเนือสั ตว์ เป็ นส่ วนประกอบหลัก ทาให้ คุ้มกับราคาอาหารซึ่งให้ ผล
้
ตรงกับข้ อมูลของมติชนสุ ดสั บดาห์ ปี 2545 ว่ า ฟาสต์ ฟู้ดที่ได้ รับความนิยมจาก
ผู้บริโภคมี 4 ประเภท ได้ แก่ ไก่ทอด ร้ อยละ 35.00 แฮมเบเกอร์ ร้ อยละ 30.00
พิซซ่ าร้ อยละ25.00 ส่ วนโดนัท และเบเกอรี่ร้อยละ 15.00 และร้ านอาหาร
ประเภทไก่ทอดยังมีการใช้ กลยุทธทางการตลาดในการเข้ าถึงผู้บริโภคกลุ่ม
วัยรุ่นได้ อย่ างรวดเร็ว คือการใช้ ธุรกิจระบบแฟรนไชส์

9. แหล่งการรับรู้ข้อมูลข่ าวสารเกียวกับอาหารฟาสต์ ฟู้ดที่
่
แหล่ งข้ อมูล จานวนร้ อยละ
โทรทัศน์ 75.33 %
เพื่อน 68.67 %
ใบปลิว 52.33 %
ด้ วยตนเอง 51.00 %
หนังสือพิมพ์ 31.33 %
พ่อแม่ 30.33 %
นิตยสาร 27.33 %
วิทยุ 16.33 %
สื่ออินเตอร์ เนต 15.00 %

10. จากการวิคราะห์ ข้อมูลทางสถิติพบว่ า วัยรุ่นส่ วนใหญ่ ร้อยละ
75.33 ได้ รับข้ อมูลจากโทรทัศน์ รองลงมาร้ อยละ 68.67 ได้ รับข้ อมูลจาก
การบอกกล่าวของเพือน มีเพียงร้ อยละ 15.00 ได้ รับสื่ อจากทาง
่
อินเตอร์ เน็ตเมื่อพิจารณาผลการวิจัยพบว่ า วัยรุ่นได้ รับข้ อมูลเกียวกับ
่
อาหารฟาสต์ ฟู้ด จากสื่ อทางโทรทัศน์ มากทีสุดนั่นก็เป็ นเพราะว่ า
่
โทรทัศน์ เป็ นสื่ อทีเ่ ข้ าถึงผู้บริโภคได้ ดทสุด อีกทั้งผลิตภัณฑ์ อาหารฟาสต์
ี ่ี
ฟูด้ ยังมีการลงทุนในการโฆษณาทางโทรทัศน์ สูงขึน ทาให้ สื่อเป็ นที่
้
สนใจกับกลุ่มวัยรุ่น

11. เอกสารอ้ างอิง
มาริน สาลี Marin Salee
คณะเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล
ธัญบุรี
Faculty of Home Economics Technology, Rajamangala
University of Technology Thanyaburi.
_Corresponding author. E-mail: marinsalee@yahoo.co.th