Rekenen van cognitieve zwakke leerlingen

1. Ronald LucassenDocent beroepsgerichte economieVMBO CSG Het NoordikVan Renneslaan Voorstellen

2. Master Leren & Innoveren September 2009 2 Jaar Leiding geven aan veranderingsprocessen in het onderwijs De opleiding

3. Ontwerponderzoek Ontwerpen en onderzoeken: Op een systematische wijze bedenken en ontwikkelen van oplossingen voor een onderwijsprobleem Vooronderzoek Ontwikkelen van een interventie Uitvoeren van de interventie Evaluatie Inhoud opleiding

4. Rekenen Balansen Facturen Voorraadkaarten Debiteurenkaarten Resultatenrekening Onderwerp onderzoek

5. De onderzoeksgroep Zeven leerlingen in klas 3BB VMBO. Zij hebben allen een lwoo indicatie. Leerachterstanden op lezen en rekenen De achterstand is 1,5 tot 2 jaar Functioneren groep 6 basisschool Allochtone leerlingen Context

6. Ik kan……. Rekenen….er maar niet op Hoofdrekenen 25% korting van € 10,00 Uitspreken €2.150,50 De aanleiding

7. Analyse van het probleem? Wat moeten leerlingen weten en kunnen om goed te rekenen? Benodigde kennis Wat kunnen zij al wel en wat nog niet? Aanwezige kennis Hoe help je ze daarbij? Onderwijs Ook van toepassing bij taal Probleemanalyse

8. Centrale vraag probleemstelling Wat moeten cognitief zwakke leerlingen minimaal goed kunnen en weten om te rekenen in de bovenbouw van het VMBO BB en wat hebben zij nodig van het onderwijs om dit doel te bereiken. Probleemstelling

9. Het vooronderzoek Leerlingen Enquête Behoefte Kennis basisvaardigheden wel / niet Instaptoets Welke eisen worden gesteld door: De verschillende vakdocenten Welke rekenvaardigheden Aanvullende kennis De overheid Commissie Meijerink Expert Marc van Zanten Vooronderzoek

11. 0,75 als breuk 29% wel

12. ¼ op rekenmachine

13. Rekenen belangrijk

14. Beter leren rekenen, 29% niet

15. Uitleg + voorbeelden.Opbrengsten vooronderzoek

16. De instaptoets Software programma: Rekenblokken, Referentieniveau 1F Vermenigvuldigen, optellen, vermenigvuldigen + optellen Aftrekken +negatieve getallen, Delen+rest, optellen + aftrekken, breuken, tafels en delen, breuken en procenten, procenten en decimalen. Opbrengsten vooronderzoek

17. Conclusie vooronderzoek Instaptoets < groep 8 Verlaten basisschool gemeten achterstand >2 jaar Literatuur en expert bevindingen sluiten hierbij aan Leerlingen positief beeld Docenten bevestiging Conclusie er is veel te verbeteren er is behoefte aan verbetering Conclusie

18. De literatuurstudie Het aanleren van rekenvaardigheden Basisvaardigheden optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Het aanleren van rekenstrategieën Een stappenplan: procenten berekenen. Eerst delen door 100, dan keer het percentage = Het automatiseren van rekenvaardigheden en rekenstrategieën Automatiseren = zonder bedenktijd direct het antwoord kunnen geven. Literatuurstudie vooronderzoek

20. 14

21. 14

22. 16

23. 4

24. 1

25. 15 -5 + -3 = 5 + 3 x 3 = 3 x 3 + 5 = 8 : 2 x 4 = 8 x 2 : 4 = 8 : (2 x 4) = -5 x -3 = Simpele opgaven of toch niet??

26. Ontwerpprincipe Als leerlingen met een laag cognitief niveau moeten leren rekenen op het niveau 1f dan is het verstandig om leerlingen rekenstrategieën te laten automatiseren omdat uit onderzoek blijkt dat door gebruik te maken van geautomatiseerde strategieën, de belasting van het geheugen beperkt wordt en het oplossen van rekenopgaven aanzienlijk vereenvoudigt wordt. (Campione, Brown & Ferrara, 1982; Geary, Brown & Samanayake, 1991) Ontwerpprincipe

27. Hoe kom ik tot een goede instructiestrategie De literatuur verwijst naar docent gestuurd onderwijs. De leerlingen willen graag veel uitleg met veel voorbeelden.(sluit aan bij vooronderzoek leerlingen) Op basis bovenstaande en informatie uit het boek Valcke ben ik uitgekomen op Direct Instruction. Instructiestrategie

28. Indeling lessen 7 weken, 2 uur les per week Ieder les één rekenstrategie uitvoerig behandeld. De 2e week, korte herhaling 1e les. De 3e week korte herhaling 1 en 2. De 4e week korte herhaling 1, 2 en 3. De 5e week korte herhaling 2, 3 en 4 De 6e week korte herhaling 3, 4 en 5 De 7e week herhaling alle lessen. Instructiestrategie Direct Instruction

29. De waarneembare resultaten in de klas: De leerlingen waren actief betrokken Geen last van een korte spanningsboog Leerlingen waren verbaasd hoe eenvoudig rekenen soms is. Een Leerling zei na afloop, ik heb echt iets geleerd, en was zichtbaar blij en trots op zichzelf. Opbrengsten

30. Opbrengsten van de interventie Onvoldoende Matig Goed % Verandering Opbrengst interventie

31. Opbrengsten interventie Doel niet volledig bereikt Wel grote vorderingen Het is zinvol Conclusie

32. Wat vonden de leerlingen observatie Zelfvertrouwen Trots Simpel Echt geleerd Conclusie

33. Wat heb ik geleerd Bepaal de voorkennis  Sluit hier bij aan Zorg voor een veilige omgeving Stap voor stap uitleggen  controle opbrengsten Pas op voor automatisme Maak het concreet, geef veel voorbeelden Conclusie

34. Wat heb ik geleerd Bepaal de voorkennis  Sluit hier bij aan Vaardigheden Strategieën Automatiseren Zorg voor een veilige omgeving (fouten maken is normaal) Stap voor stap uitleggen  controleer opbrengsten Pas op voor automatisme Conclusie

35. Advies Start in leerjaar 1 met rekenonderwijs Vervolg in alle leerjaren Klas 3 en 4, één uur per week tijdens het beroepsgerichte programma rekenen op maat Leren van strategieën en automatiseren.