health

1. Эрдэм шинжилгээний илтгэл
бэлтгэх,танилцуулах
Д.Гантуяа /MD, MPH, PhD/
Эпидемиологи Биостатистикийн тэнхим
Нийгмийн Эрүүл Мэндийн Сургууль
Анагаахын Шинжлэх Ухааны Үндэсний Их Сургууль

2. Илтгэлийн ач холбогдол
Шаардлаггүй
 Илтгэл сонсож буй хүмүүст эерэг
сэтгэгдэл төрүүлэх
 Тухайн сэдвийн талаар өөрийн
мэдлэгээ гайхуулах
 Өөрийн хийсэн судалгааны ажлын
талаарх бүх мэдээллийг
дэлгэрэнгүй өгөх
Гол зорилго
 Таны илтгэлийг сонсож буй
хүмүүст өөрийн хийсэн ажил/гол
шинэ санаа юу байсныг
тайлбарлах
 Таны илтгэлийг сонссоны дараа
ЭШ-ний ажлыг дэлгэрүүлэн судлах
сэдэл төрүүлэх
 Өөрийн хийсэн ажлын талаар
бусдаас санал, зөвлөмж, шүүмж
авах

3. Илтгэл сонсогчид хэн байх вэ?
 Таны илтгэлийг сонсох гэж буй сонсогчид хэн байх вэ? Тэдний
мэдлэгийн түвшин ямар вэ?
Таны хамт олон уу?
Таньтай ижил төстэй судалгаа хийдэг судлаачид уу?
Таны судалгааны гол үр дүнг хүлээж буй захиалагч, эмч? (Жишээ нь:
мэдрэлийн өвчнийг эмчлэх шинэ эмчилгээний арга боловсруулж болох үүдэл
эсийн судалгаа)?
Оюутан, резидент?
Жирийн соносгчид?
Хэн ч байж болно!

4. Илтгэл сонсогчид хэн байх вэ?

5. Илтгэл сонсогчид хэн байх вэ?
 Анхаарах
 Тэд ядарсан байж болно
 Тэд таны илтгэлийг уншиж чадна 
 Магадгүй тэд дотроо “Би яагаад үүнийг сонсох ёстой гэж?Надад чухал ажил зөндөө
байгаа” гэж бодож байгаа
 Жирийн хүмүүс эхний 2 минут л таны илтгэлийг анхааралтай сонсох магадлалтай
 Мэргэжил нэгт хүмүүс 5 минут л сонсох магадлалтай
 Би яах вэ?

6. Би одоо юу хийх вэ?
 Эрт идэвхжүүлэх – өөрийн илтгэлээ эхлэхээс өмнө энгийн, хялбар,
сонирхолтой жишээнээс эхэл
 Уламжлалт хэв маягийг эвдэх – Уламжлалт илтгэх аргачлалаас татгалзан
судалгааны гол үр дүнг шууд танилцуулах
 Харааны ой санамжинд тулгуурлах – Илтгэлд зөвхөн зураг, хүснэгт,
диаграмм оруулж ашиглах
 Сэтгэлийг нь хөдөлгөх – тухайн сэдэвтэй холбоотой болсон үйл явдал, шинэ
нээлт, анекдот ярих, сонирхолтой бодлого бодуулах, таавар таалгах гэх мэт

7. Сонсогчдод үлдээх мессеж
 Би энэ илтгэлийг сонсоод гол тулгамдсан асуудал юу байсан, яагаад судлах
шаардлагатай байсныг ойлголоо
 Энэхүү тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэсэн аргачлалын талаар мөн энэ арга
нь бусад ижил төстэй судалгаанаас юугаараа ялгаатай байсныг би ойлголоо
 Судлаач энэ судалгааны ажлын хүрээнд маш олон эрдэм шинжилгээний
бүтээлтэй уншиж танилцсан байна, цаашид хамтарч ажиллах боломжтой

8. Анхаарах зүйлс
 Тухайн сэдэвтэй холбоотой бүтээлийг маш сайн уншсан байх
 Онолын мэдлэг!!!
 Мэргэжлийн үг хэллэг, орчуулга анхаарах!!!
 Илтгэлд бэлтгэсэн бүх слайдыг нэгбүрчлэн унших шаардлаггүй
 Судалгааны ажлынхаа гол үр дүнг танилцуулахдаа илтгэлийнхээ ихэнх цагийг
зарцуул
 Хамтран ажилласан бүх хүмүүст талархал илэрхийлэхээ бүү мартаарай

9. Чухал зөвлөмжүүд
 1. Илтгэл тавих тайз, байршлаа бэлтгэх, шалгах.
Тоног төхөөрөмж бэлэн эсэх, өрөөний гэрэлтүүлгийг шалгах, илтгэлийн
үсгийн фонт тохирч байгаа эсэхийг нягтлах, хэрэв та уг газар өмнө нь ирж
байгаагүй бол эрт ирж танилцах.
Уух ус !!!

10.  2. Өөрийгөө бэлтгэх.
Илтгэл танилцуулах гэдэг нь нэг төрлийн тоглолт юм. Тоглолт бүхэн өөрийн
гэсэн дүрэмтэй байдаг.
Үзэгч, сонсогчоо мэдэр.
Өөрийн биеийн хэлээ ашигла.
Цагаа баримтлах

11.  3. Илтгэл тавих индэрт очих
Өөртөө илтгэлтэй, цог жавхаатай алхаж очих
Сонсогчдод анхны сэтгэгдэл маш чухал

12.  4. Хувцаслалт – өөрийгөө болон бусдыг хүндэтгах
Өөрт эвтэйхэн, хөдөлгөөн чөлөөтэй хийх боломжтой
Цэх зогс
Гарны байрлал

13.  5. Инээмсэглэ.
Та өөртөө итгэлтэй байгааг илэрхийлнэ
Стрессийг бууруулна
Сонсогчдод эерэг сэтгэгдэл төрүүлнэ. Ялангуяа судалгааны ажил ойлгоход
хүндрэлтэй тохиолдолд

14.  6. Дууны өнгө.
Микрофон ашиглах
Үгээ тод, чанга хэлэх
Дуу хоолойгоо өрцнөөсөө гарга

15.  7. Сонсогчтой ярилц, харилцах
Сонсогчийнхоо нүд рүү харж ярих
Дэлгэц рүү аль болох бага харах

16. Слайдны харагдах байдал
 ДЭМБ-ын статистик тоо баримтанд 2012 онд 3,7 сая хүн гадаад орчны агаарын
бохирдлын улмаас нас барсан гэжээ. Эдгээр нас баралтын 3,3 сая (88 хувь) нь
буурай, дунд зэргийн хөгжилтэй улсууд буюу Зүүн Өмнөд Ази, Номхон Далайн
Баруун эргийн бүсийн орнуудад тохиолдсон байна. Мөн 4,3 сая хүн дотоод орчны
агаарын бохирдлын улмаас нас барсан ба 2.6 сая нь буурай болон дунд зэргийн
хөгжилтэй улсад бүртгэгджээ (1). Дэлхий нийтийн болон бүс нутгийн хэмжээнд
хүний эрүүл мэндэд нөлөөлж буй 10 эрсдэлт хүчин зүйлийн нэгд агаарын бохирдол
орж байна. 2011 оны ДЭМБ-ын илтгэлд дурьдсанаар 91 улсын 1100 хотоос агаарын
бохирдол ихтэй 10 хотыг нэрлэхэд Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хот Иран
улсын Абхаз хотын дараа хоёрдугаар байранд орсон байна (2). Тухайн жилийн
гадаад орчны агаарын дундаж бохирдлыг үзэхэд Хятад, Энэтхэг, Монгол зэрэг улсууд
нарийн ширхэгт тоосонцрын тоо хэмжээгээр ДЭМБ –ын стандарт түвшингээс олон
дахин их байна (3).

17. Эх үүсвэр: ДЭМБ: http://gamapserver.who.int/
Том ширхэгт тоосонцрын
бохирдлын тархалт
(2008-2013)
0-5 насны хүүхдүүдийн гадаад орчны
агаарын бохирдлоор нөхцөлдсөн нас
баралтын тархалт, 2008
Слайдны харагдах байдал

18. Үсгийн фонт
 Гарчгийг 28-44 фонтоор
 Текстэнд 18-28 фонтоор
 Ном зүй 12-14 фонтоор
 Стандарт фонт хэрэглэх Times New Roman эсвэл Arial

19. Үсгийн фонт
 If you use a small font, your audience won’t be able to read what you have written
 CAPITALIZE ONLY WHEN NECESSARY. IT IS DIFFICULT TO READ
 Don’t use a complicated font

20. Өнгө
 Арын суурь хэсгээс тод ялгарах өнгөөр бичих
 Цагаан дээр хар өнгөөр
 Цагаан дээр тод хөх өнгөөр
 Нэг өнгөөс нөгөө өнгө руу уусгасан
 Ex: Гарчиг тод хөх өнгөтэй, техт цайвар хөх өнгөтэй
 Анхаарал хандуулах тоо баримт, мэдээллийг үндсэн текстээс ялгах өөр
өнгөөр бичих
 Гол анхаарах үгийг тодруулах

21. Өнгө
 Слйдны суухь өнгөнөөс ялгарахгүй өнгөтэй байх, нүд ядраах өнгөөр бичих
 Using color for decoration is distracting and annoying.
 Using a different color for each point is unnecessary
 Same for secondary points
 Trying to be creative can also be bad

22. Слайдны суурь
 Avoid backgrounds that are distracting or difficult to read from
 Always be consistent with the background that you use

23. График
January February March April
Blue Balls 20.4 27.4 90 20.4
Red Balls 30.6 38.6 34.6 31.6

24. График
Items Sold in First Quarter of 2002
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
January February March April
Blue Balls
Red Balls

25. График
20.4
27.4
90
20.4
30.6
38.6
34.6
31.6
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
January February March April
Blue Balls
Red Balls

26. “Your Amazing Research Topic”
Presented By : Your Good Name
Research Supervisor: Dr. Stephen Hawking
26

27. CONTENTS
Introduction
Methodology
Objectives
Results and Discussion
Conclusion
Future Recommendations
27

28. GLAUCOMA
28
POAG
PACG
Types
- Irreversible damage to optic nerve
- Progressive
- Loss of peripheral vision

29. Cataract
47.8%
FREQUENCY of OCULAR ANOMALIES
29

30. PATHOGENESIS

30

31. OBJECTIVES
1. Objective 1
2. Objective 2
10

32. 32
STUDY DESIGN
1 2
A
B

33. RESULTS
Objective 1
Objective 2
33

34. OBJECTIVE 134
Gene 1 Gene 2
RFLP ARMS-PCR

35. 35

36. Conclusion
36

37. Future Recommendations
Studies targeting different ethnic groups should be
carried out.
Molecular pathways and genes
Hypertension
Formation of trabecular meshwork
Secretion of aqueous humor
Ciliary muscle
37

38. Ном зүй
 http://research.microsoft.com/~simonpj/papers/giving-a-talk/writing-a-paper-
slides.pdf
 http://wit.tuwien.ac.at/research/tips/good_research_talk_slides.pdf
 http://research.microsoft.com/~simonpj/papers/giving-a-talk/giving-a-talk-
html.html
 http://www.cse.buffalo.edu/~rapaport/howtowrite.html
 http://www.iasted.org/conferences/formatting/Presentations-Tips.ppt

39. Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа