1. 4. Με τη λατρεία εκφράζουμε
την πίστη μας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α'
Η ΛΑΤΡΕΙΑ ΜΑΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ
2. α) Η πίστη αποτυπώνεται στη λατρεία:
Η λατρεία είναι το
ασίγαστο στόμα
της Ορθοδοξίας, το
στόμα που
καθημερινά
ομολογεί την πίστη
της Εκκλησίας και
των αγίων της.
3. Η λατρεία είναι η έκφραση και η ομολογία
της πίστης στον Τριαδικό Θεό.
Ύμνοι, ευχές,
λειτουργικές
πράξεις, τέχνη
(ζωγραφική,
ποίηση, μουσική
και ναοδομία).
4. β) Οι ευχές και οι ύμνοι, βασικοί τρόποι
έκφρασης της πίστης
Ευχές και
ύμνοι είναι η
καρδιά της
ορθόδοξης
λατρείας και
συγχρόνως η
εκλεκτότερη
δημιουργία
του
Βυζαντίου.
Περιεχόμενο των λειτουργικών μας
κειμένων είναι τα δόγματα
(διδασκαλίες) των ιερών Συνόδων
για την Αγία Τριάδα και τον Ιησού
Χριστό.
Αλλά και όλη η επίγεια ζωή, το
κήρυγμα και το έργο του Ιησού
Χριστού, τα Πάθη και η Ανάστασή
του περιγράφονται στη λατρεία με
μοναδικό τρόπο.
5. Επίσης, ο «βίος
και η πολιτεία»
των αγίων μας
και οι
πνευματικοί
τους αγώνες.
6. Οι ευχές και οι ύμνοι
φανερώνουν την
ενότητα του
εκκλησιαστικού
σώματος, διαχρονικά
και συγχρονικά,
διότι όλοι οι
ορθόδοξοι με τον ίδιο
τρόπο ομολογούμε
την πίστη επί αιώνες
σε κάθε τόπο.
7. Κείμενο
« Διά τοῦτο τά ἐναρμόνια ταῦτα
μέλη τῶν ψαλμῶν ἡμῖν
ἐπινενόηται, ἵνα οἱ παῖδες τήν
ἡλικίαν, ἢ καί ὃλως οἱ νεαροί τό
ἦθος. τῷ μέν δοκεῖν μελῳδῶσι,
τῇ δέ ἀληθείᾳ τάς ψυχάς
ἐκπαιδεύωνται... ἐνταῦθα ἔνι
θεολογία τελεία πρόρρησις τῆς
διά σαρκός ἐπιδημίας Χριστοῦ,
ἀπειλή κρίσεως, ἀναστάσεως
ἐλπίς, φόβος κολάσεως,
ἐπαγγελία δόξης, μυστήριων
ἀποκαλύψεις».
(Μ. Βασιλείου. Ὁμιλία Εἰς Ψαλμ.
1. 1-3, ΕΠΕ 5. 14-16)
Μετάφραση
Γι' αυτό έχουν επινοηθεί για
χάρη μας οι μελωδίες των
ψαλμών, ώστε και τα μικρά
στην ηλικία παιδιά και οι
αρχάριοι στην πνευματική ζωή
να νομίζουν πως ψάλλουν,
στην πραγματικότητα όμως να
παιδαγωγούνται ψυχικά... εδώ
(στους ύμνους) υπάρχει
θεολογία τέλεια, προαγγελία
της έλευσης του Χριστού με τη
σάρκωση, η απειλή για την
κρίση, η ελπίδα της ανάστασης,
ο φόβος της κόλασης, η
υπόσχεση της (μελλοντικής)
δόξας, αποκαλύψεις των
μυστηρίων (του Θεού).
8. γ) Η ταύτιση του «κανόνα προσευχής»
με τον «κανόνα πίστης»
9. Στην πατερική
συνείδηση ο
«κανόνας της
προσευχής»
ταυτίζεται με τον
«κανόνα της πίστης».
Η πίστη της
Εκκλησίας και η
λατρεία της είναι
αδιαχώριστα μεγέθη
και το ένα στηρίζει
το άλλο.
10. Η λατρεία
προσφέρει θεολογία
(«λειτουργική
θεολογία») που
διδάσκει το
πλήρωμα,
οδηγώντας το στην
αλήθεια και στη
σωτηρία.
11. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:
Όλη η Λειτουργία είναι πρόσκληση σε
συμμετοχή σ' αυτά που συμβαίνουν, κατά την
πορεία του Χριστού στο δημόσιο βίο, στο
Μυστικό Δείπνο, στο Πάθος και στην
Ανάσταση.
Το σύμβολο της πίστεως διαμορφώνει
ορθόδοξο φρόνημα.
12. Στη λατρεία
διαμορφώνεται το
ορθόδοξο φρόνημα, η
αυτοσυνειδησία του
πιστού.
Συμπορευόμαστε με
τους αγίους, ζούμε την
πνευματικότητα που
έζησαν και ζουν, για να
αποκτήσουμε και μεις
τη συνείδηση των
αγίων της Εκκλησίας
μας.