4. 3. Regulatori
- kumukontrol/gumagabay sa kilos
o asal ng iba.
halimbawa:
pasalita: pagbibigay ng direksyon
pasulat: panuto
4. Personal
- nagpapahayag ng sariling
damdamin o opinyon.
halimbawa:
pasalita: pormal o di-pormal na talakayan
pasulat: liham sa patnugot
5. 5. Imahinasyon
- nagpapahayag ng imahinasyon
sa malikhaing paraan.
halimbawa:
pasalita: malikhaing pagsasabuhay/pamamaraan
pasulat: mga akdang pampanitikan
6. Heuristic
- naghahanap ng mga
impormasyon o datos.
halimbawa:
pasalita: pagtatanong
pasulat: survey
- nagbibigay ng mga
impormasyon.
7. Informative
halimbawa:
pasalita: pag-uulat
pasulat: balita sa pahayagan
7. 1. Dayalek/ Dayalekto
- pagkakaiba - iba o baryasyon sa loob ng isang
particular na wika.
- wikang sinasalita ng isang neyographical.
Halimbawa:
Pakiurong nga po ang plato (Bulacan - hugasan)
Pakiurong nga po ang plato (Maynila - iusog)
2. Idyolek
- nakagawiang pamamaraan sa pagsasalita ng
isang indibidwal o ng isang pangkat ng mga tao.
- Indibidwal na estilo ng paggamit ng isang tao sa
kanyang wika.
Halimbawa:
Tagalog Batangas Bataan -
Bakit?
Bakit ga?
Bakit ah?
8. 3. Sosyolek
- baryasyon ng wika batay sa katayuan sa lipunan ng
nagsasalita o sa pangkat na kanyang kinabibilangan.
- may kinalaman sa katayuang sosyo-ekonomiko ng
nagsasalita
Halimbawa:
Wika ng mag-aaral
Wika ng matanda
4. Register
- isang baryasyon sa wika na may kaugnayan sa
taong nagsasalit o gumagamit ng wika.
- mas madalas nakikita/nagagamit sa isang
particular na disiplina.
-pagkakaroon ng pagbabago ng wika sa taong
nagsasalit o gumagamit ng wika ayon sa:
a. Tono ng kausap o tagapakinig (tenor of discourse)
-- naaayon ang wika sa sino ang
nag-uusap. (para kanino)
9. b. Paksa ng pinag-uusapan (field of discourse)
-- batay sa larangan na tinatalakay at ss panahon. (layunin)
c. Paraan o paano nag-uusap (mode of discourse)
-- pasalita o pasulat pagtalima sa mga panunturan dapat sundin
batay sa uri ng piniling paraan ng pag-uusap.(papaano)
**Lubhang dinamiko ang wika kaya't nagkakaroon ito ng iba-ibang rehistro
batay sa konteksto ng paggamit nito at kung sino ang gumagamit nito.
Halimbawa ang salitang bato ay may iba't ibang ibig sabihin sa iba-ibang
larangan.
Larangang ng medisina - tumutukoy sa kidney
♥ Konstruksyon - maaaring tumukoy sa hollow block
♥ Pag-aalahas - mamahaling hiyas
♥ Adik - shabu
Mahalagang matukoy ang iba’t ibang rehistro ng wika upang maging tiyak
ang pag-unawa at paghahatid ng mensahe sa iba't ibang larangan o
disiplina.
