SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 18
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike




                   UNIVERSITETI I PRISHTINЁS

                       FAKULTETI JURIDIK




                   PUNIM SEMINARIK



    Tema : Krahasimi i Bankës Qendrore të Kosovës me Bankat
       Qendrore Rajonale dhe Bankës Qendrore të BE-së




Kandidate :                                 Mentori:

Sebahate Neziri                             Prof.ast.Dr.jur Korab Sejdiu


                             Prishtinë 2011




                                                                      1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike


    PЁRMBAJTJA

1. Hyrje............................................................................................................ 3

2. Zhvillimi i bankave në evropë........................................................... ................3

         2.1. Banka Qendrore.................................................................................... 4

         2.2. Qëllimet e politikës monetare............................................................................ 4

         2.3. Pavarsia e Bankës Qendrore............................................................................... 5

         2.4. Banka Qendrore Evropiane................................................................................ 5



  3. Eurosistemi.............................................................................................. 6



  4. Banka Qendrore e Kosovës........................................................................ 7



         4.1. Objektivat e BQK-së............................................................................................ 7

         4.2. Detyrat e BQK-së................................................................................................. 8



  5. Bankat Qendrore të Rajonit...................................................................... 9



         4.1.Banka Qendrore e Kroacisë........................................................................ 9

          4.1.1 Lidhjet Ndërkombëtare të Bankës Qendrore të Kroacisë................................ 10

          4.1.2 Menaxhmenti dhe organizimi i Bankës Qendrore te Kroacise.........................11

         4.2.Banka Qendrore e Shqipërisë...........................................................................12

          4.2.1 Funksionet e Bankës Qendrore të Shqipërisë...................................................12

         4.3.Banka Qendrore e Sllovenisë............................................................................13

          4.3.1 Detyrat e Bankës se Sllovenisë........................................................................ 14




                                                                                                                            1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike


 6. Biblografia................................................................................................... 15

 7. Përfundim.................................................................................................. 16




   1. Hyrje




Banka Qendrore është një institucion publik që zakonishtë mirret me qështjen e

monedhës,rregullimin e ofertës së parasë dhe kontrollon normat e interesit të

vendit.Poashtu, Banka është një instituicion i rëndësishëm që ka ngjajshmëri me

organizatat ekonomike sipas: statusit te pavarur juridik, pjesmarrja në qarkullimin

monetar të ekonomisë e shoqërisë , afarizmin sipas parimit të ekonimizimit dhe të

rentabilitetit.Funksioni kryesor i një banke qendrore është të sigurojë vendit

furnizimin me të holla, si dhe detyra më aktive e bankës është përfshirja e normave

të interesit. Banka Qendrore gjithashtu vepron si autoritet i rregullativës i politikës

monetare të vendit dhe është ofruesi                       i vetëm për shtypjen e shënimeve të

monedhave në qarkullim.




                                                                                                               1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike




                      2. Zhvillimi i Bankave në Evropë




Gjatë periudhës së feudalizmit të zhvilluar, operacionet bankare janë kufizuar në

këmbimin e parave.

 •   Më 1407 themelohet banka e parë “CASA DI SAN GIORGO” në Gjenovë të

     Italisë.

 •   Më paraqitjen e makinës me avullë dhe prodhimit masiv zhvillimi i punëve

     bankare mori hov të madhë

 •    Më 1694 themelohet banka e parë qendrore (bank of England) nga Ëilliam

      Peterson e cila konsiderohet si banka e parë emisionare.

 •   Më 1716 themelohet “BANQUE DE GENERALE” nga John Laë e cila

     falimentoi për 4 vite për shkak të mashtrimeve të shtetit francez.

 •   Më 1800 ”BANQUE DE FRANCE “ u themelua nga Napoleoni për të financuar

     luftën.




                     2.1. Banka Qendrore


Banka qëndrore është zhvilluar nga tipi universal I bankave të cilat krahas kryerjes

së punëve tjera kanë bërë edhe emisionin e parave . Me zhvillimin e sistemeve

monetare këto banka ndahen nga bankat e tjera dhe specializohen per emisionin e


                                                                               1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



parave, të cilën e kryejnë    si institucion I previlegjuar në bazë të autorizimit të

veqantë                                     të                                  shtetit.


   o Banka qendrore kryen këto punë me rëndësi:


             a) Ajo bënë emisionin e kartë monedhave, monedhave dhe të kredisë.

             b) Është e vetmja bankë që ka të drejtë të bëjë emisionin e parave të

                 cilat paraqesin mjetin ligjor të pagesës në një vend . Po ashtu duke

                 u dhënë kredi bankave të tjera ose duke blerë prej bankave

                 kërkesat ende të pa skaduara , banka qendrore formon të

                 ashtuquajturat para primare

             c) .Zbaton politiken monetare – kreditore , e cila ka të bëjë me

                 regullimin e sasisë së parave varsisht nga qëllimet dhe detyrat e

                 politikës ekonomike.




                      2.2.   Qëllimet e politikës monetare:


       Ruajtja e stabilitetit të qmimeve paraqet gjendjen që niveli I përgjithshëm I

          qmimeve të jetë në norme të ultë dhe stabile të inflacionit.

       Rritja ekonomike paraqet rritjen e kapaciteteve të prodhimit të cilat për

          kokën e një banori siguron më shumë mallra dhe shërbime ,e cila arrihet

          nga rritja e prodhimit që qon në plotësimin e të mirave materiale dhe

          nevojave tjera.

       Punësimi I plotë do të thotë që të ketë punë për të gjithë personat të cilët

          dëshirojnë të punojnë.




                                                                                  1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



        Ekuilibri i bilancit të pagesave arrihet me intervenimet e bankës qendrore

          në llogarinë kapitale dhe llogarinë rrjedhse.




                        2.3.     Pavarsia e Bankës Qendrore



Parimisht, Banka Qendrore duhet të jetë e pavarur, në mënyrë që t’I realizojë
qëllimet kryesore të politikës monetare. Kështu që ekzistojnë Banka Qendrore me
pavarësi në raport me pushtetin ekzekutiv, por edhe Banka Qendrore plotësisht të
varura nga pushteti ekzekutiv.


                     2.4. Banka Qendrore Evropiane(ECB)


   -   Banka Qendrore Evropiane është institucion i Bashkimit Evropian (BE), i cili
       administron politikën monetare të 17 shteteve anëtare të eurozonës. Kjo
       është një nga bankat qendrore më të rëndësishme të botës.

   -   Banka është themeluar nga Traktati i Amsterdamit në 1998, dhe është me
       seli në Frankfurt,Gjermani. Presidenti aktual i BQE-së është Jean-
       Claude Trichet, ish-president i bankës qendrore të Francës.

   -   Objektivi kryesor i BQE-së është ruajtja e stabilitetit të çmimeve.

   Stabiliteti i çmimeve kontribun në arritjen e niveleve të larta të aktivitetit ekonomik
   dhe të punësimit.




                                                                                     1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike


                                     3. Eurosistemi


Dy institucionet të cilat plotësojnë qëllimet dhe detyrat e bankes qendrore evropiane

jane: sistemi evropian I bankave qendrore (SEBQ) dhe Eurosistemi.Sistemi evropian

është I kompozuar nga banka qendrore evropiane (THE EUROPEAN CENTRAL

BANK-ECB) dhe nga bankat qendrore nacionale të të gjitha vendeve antare të

unionit evropian ,ndërsa eurosistemi përdoret si nacion I cili I referohet bankes

qendrore evropiane dhe bankave qendrore nacionale të vendeve antare të cilat e

kanë adoptuar euron si valut të tyre nacionale.

Bankat Qendrore të vendeve antare të bashkimit evropian, të cilat nuk participojnë

në eurozonë , megjithatë janë antare të sistemit europian te bankave qendrore por

me status special , të cilave u lejohet që të drejtojnë politikat e tyre nacionale

respektive.



Detyrat dhe zotimet kryesore të eurosistemit janë:



1) Të definojë dhe të zbatoj politikën monetare të eurozones

2) Të administrojë operacionet e këmbimit të jashtëm

3) Te mbaje dhe te menaxhoj rezervat e jashtme zyrtare te vendeve antare

4) Të promovojë operacionet e hapura të sistemeve të pagesave

5) Të mbledhë informatat e domosdoshme statistikore

6) Të definoje dhe të zbatoj politiken monetare të eurozones

7) Të promovoj një kembim të efekshëm të informacioneve midis sistemit evropian te

bankave qendrore dhe autoriteteve mbikqyrëse.




                                                                                     1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



              o

                  Trupat vendimarrëse të bankës qendrore evropiane janë: Këshilli

                  Qeverisës dhe Bordit Ekzekutiv. Derisa egzistojnë ende vende antare

                  të unionit evropian që nuk e kanë adoptuar do të egzistojë edhe këshilli

                  I përgjithshëm.

                                                                                    1
       Eurosistemi operon brenda kornizes ligjore të dizajnuar në nivel tëBE-s.




                          4. Banka Qendrore e Kosovës



Më 27 korrik 2010, Kuvendi i Kosovës ka miratuar Ligjin nr. 03/L-209 për “Bankën

Qendrore të Republikës së Kosovës”.




Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK), pasardhëse e Autoritetit Qendror
Bankar të Kosovës, është subjekt juridik publik bazuar në nenet 11 dhe 140 të
Kushtetutës dhe të dispozitave të këtij ligji, që ka autonomi administrative, financiare
dhe menaxhuese.




                     4.1 Objektivat e Bankës Qendrore të Kosovës


1
    www.ecb.int

                                                                                        1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



   1. Objektivi parësor i Bankës Qendrore është të nxisë dhe të mbajë një sistem

        financiar stabil, duke përfshirë një sistem të sigurt, të qëndrueshëm dhe efikas

        të pagesave.

   2. Objektiv shtesë i Bankës Qendrore i cili i nënshtrohet objektivit parësor të saj,

        është të kontribuojë në arritjen dhe ruajtjen e stabilitetit të çmimeve vendore.

   3. Pa paragjykuar arritjen e këtyre objektivave, Banka Qendrore mbështet

        politikat e përgjithshme ekonomike të Qeverisë.

   4.   Banka Qendrore vepron në pajtim me parimin e ekonomisë së tregut të hapur

        me konkurrencë të lirë, duke favorizuar shpërndarjen efikase të resurseve.




                        4.2    Detyrat e Bankës Qendrore të Kosovës



Janë të orientuara në;

   a) përcaktimin dhe zbatimin e politikave të një sistemi financiar stabil duke
        përfshirë mbikëqyrjen e një skeme të sigurimit të depozitave, kryerjen e
        operacioneve të tregut, si dhe ofrimin e likuiditetit emergjent;
   b) rregullimin, licencimin, regjistrimin dhe mbikëqyrjen e institucioneve financiare
        ashtu si specifikohet më tej në këtë ligj apo ndonjë ligj tjetër;
   c) promovimin dhe mbikëqyrjen e sistemeve të sigurta, të qëndrueshme dhe
        efikase të pagesave, të kliringut dhe të shlyerjes së letrave me vlerë;
   d) sigurimin e një furnizimi të duhur të kartëmonedhave dhe monedhave në
        Kosovë;
   e) mbajtjen dhe menaxhimin e rezervave ndërkombëtare;
   f) mbledhjen dhe publikimin e statistikave;
   g) kontribuon në arritjen dhe mbajtjen e stabilitetit të çmimeve vendore;
   h) informimin e Kuvendit të Republikës së Kosovës, Qeverisë dhe publikut



                                                                                     1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



      i) të gjerë rreth politikave, detyrave dhe operacioneve të saj ashtu siç
           përcaktohet më tej në këtë ligj;

      j)   veprimin si bankier, këshilltar financiar dhe agjent fiskal për Qeverinë dhe çdo
           organ publik dhe organizatë publike të Kosovës;

      k)   bashkëpunimin dhe pjesëmarrjen në këshillat dhe organizatat ndërkombëtare
           përkitazi me çështje brenda fushës së saj të kompetencave dhe,

      l)    realizimin e çdo aktiviteti ndihmës që rrjedhë nga ushtrimi i detyrave të saj
                                                        2
           sipas këtij ligji apo ndonjë ligji tjetër.




                                  5. Bankat Qendrore të Rajoni


                              5.1.    Banka Qendrore e Kroacisë



Banka Kombëtare e Kroacisë e njohur si HNB ( Hrvatska Narodna Banka) është

banka qendrore e Republikës së Kroacisë.

Banka Kombëtare është krijuar nga Kushtetua e Kroacisë e cila u miratua nga

Parlamenti Kroat më 21 Dhjetor 1990. Ajo udhëhiqet nga Ligji për Bankën

Kombëtare si dhe nga Parlamenti, ndërsa kryhesohet nga Guvernatori i bankës. Që

nga korriku i vitit 2000 guvernator i Bankës Kombëtare Kroate është Zeljko

Rohatinski.

Neni 53 i       Kushtetutës së Republikës         së        Kroacisë, të   miratuar më   21 Dhjetor

1990, përcakton Bankën               Kombëtare          Kroate si banka      qendrore e Republikës

së Kroacisë me përgjegjësitë e mëposhtme:


2
    www.bqk.org.

                                                                                              1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike


      "Banka Kombëtare e Kroacisë do të jetë banka
      qendrore e Republikës të Kroacisë. Banka Kombëtare e Kroacisë në kuadër të të
      drejtave të tij dhe detyrave, të jetë përgjegjës për stabilitetin e
      monedhës dhe për likuiditet gjeneral të pagesave në vend dhe jashtë
      vendit. Banka Kombëtare e Kroacisë do të jetë e pavarur në punën e saj si
      dhe do të jetë përgjegjëse për Parlamentin Kroat. Fitimet e
      bëra përmes operacioneve të Bankës Kombëtare të Kroacisë do
      të grumbullohen në buxhetin e shtetit. Statusi iBankës Kombëtare të Kroacisë,
      duhet të rregullohet me ligj.

Bankës Kombëtare Kroate i është dhënë emri i tashëm në Aktin Themelues mbi

Rishikimin dhe Amandamentet e Kushtetutës së Republikës së Kroacisë të 15

Dhjetorit 1997.

Në tekstin e konsoliduar të Kushtetuës së Republikës së Kroacisë neni 53 citoi

ndryshimet si më poshtë :



      "Banka Kombëtare Kroate, do të jetë banka qendrore e
      Republikëssë Kroacisë. , statusi të drejtat dhe detyrimet e Bankës Kombëtare
      kroate do të rregullohen me ligj. Banka Kombëtare Kroate, do të jetë i
      pavarur në punën e saj dhe do të jetë përgjegjëse për Parlamentin kroat. "



Akti tjetër i miratuar më 5 Prill 2001 i Bankës Kombëtare Kroate ndër të tjera

përcakton statusin, operacionet , statusin e pronësisë, kompetencat dhe organizimin

e bankës kombëtare. Ky akt promovon pavarësinë institucionale, financiare dhe

personale të Bankës Qendrore Kroate dhe ofron një kornizë ligjore të operacioneve

të saja e cila është në përputhje me ligjet e Bashkimit Evropian.Ky akt përcakton

edhe objektivin kryesor të Bankës Qendrore Kroate që të arrijë dhe të ruajë

stabilitetin e çmimeve.

Fillimisht shteti Kroat si monedhë përdori dinarin Kroat i cili përdoret që nga 23

Dhjetor 1991 fillimisht si monedhë e përkohshme e shtetit të pavarur Kroat, kurse si

monedhë e vetme zyrtarisht u bë më 1 Janar 1992.Dinari Kroat u zëvendësua nga



                                                                                    1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



Kuna më 30 Maj 1994 dhe tash e tutje është monedha zyrtare e përhershme e
                          3
Republikës së Kroacisë.




                 5.1.1 Lidhjet ndërkombëtare të Bankës Qendrore Kroate




Banka Kombëtare Kroate mund të jetë një anëtare e institucioneve ndërkombëtare

dhe organizatave kompetente për politikën monetare, politikën e jashtme të

këmbimit, operacionet e pagesave, mbikëqyrjen e institucioneve të kreditit dhe fusha

të tjera brenda kompetencave të saj, dhe mund të merr pjesë në punën e tyre. Banka

Kombëtare Kroate mund të përfaqësojë Republikën e Kroacisë në institucionet dhe

organizatat ndërkombëtare.

      o Banka Kombëtare Kroate është një anëtare e Bankës për Rregullime

         Ndërkombëtare.




            5.1.2    Menaxhimi dhe organizimi i Bankës Qendrore Kroate



Këshilli i Bankës Kombëtare Kroate përbëhet nga Guvernatori, Zëvendës

Guvernatori i Bankës Kombëtare kroate, dhe jo më shumë se tetë anëtarë të

jashtëm. Këshilli i Bankës Kombëtare kroate është kompetent dhe përgjegjës për

arritjen e objektivit dhe për politikat e kryerjes së detyrave të Bankës Kombëtare

Kroate dhe përcakton në lidhje me veprimtaritë e Bankës Kombëtare Kroate.

Këshilli i Bankës Kombëtare Kroate merr vendime për çështjet brenda fushës së tij të

aktivitetit në mbledhjet e tij,të Statutit të Bankës Kombëtare Kroate specifikon

çështjet brenda kompetencave të Këshillit të Bankës Kombëtare Kroate, të cilin

3
    www.hnb.hr

                                                                               1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



Këshilli i Bankës Kombëtare Kroate mund t'ia delegojë Guvernatorit të Bankës

Kombëtare Kroate.

Guvernatori i Bankës Kombëtare Kroate është kryetar i Këshillit të Bankës

Kombëtare Kroate. Mbledhjet e Këshillit të Bankës Kombëtare Kroate janë të

mbledhura dhe kryesohen nga Guvernatori i Bankës Kombëtare Kroate. Në

mungesë të tij, Kryetari i Këshillit të Bankës Kombëtare Kroate zëvendësohet nga

Guvernatori zëvendës i Bankës Kombëtare Kroate. Këshilli i Bankës Kombëtare

Kroate merr vendime me shumicën e dy të tretave të anëtarëve të pranishëm në

takim.


                      5.2. Banka Qendrore e Shqipërisë


Historia e Bankës së Shqipërisë dhe e sistemit monetar e të kreditit në Shqipëri

është historia e përpjekjeve që i paraprijnë krijimit të Bankës Kombëtare të

Shqipërisë (1925-1944), kalimit në Bankën e Shtetit Shqiptar (1944-1992), për të

përfunduar në vitin 1992 me Bankën e Shqipërisë, e cila sot gëzon atributet e një

banke qendrore moderne.

Në fund të vitit 1990, ndërrimi i sistemit politik në Shqipëri do të pasqyronte

ndryshime thelbësore, duke bërë që ekonomia të hynte në një fazë transformimi nga

një ekonomi shtetërore në një ekonomi tregu të lirë, transformim ky që do ti jepte jetë

sistemit bankar dynivelësh në Shqipëri. Për rrjedhim, në 22 prill 1992, u krijua Banka

e Shqipërisë nëpërmjet miratimit të ligjit nr. 7559, “Për Bankën e Shqipërisë”, i cili u

rishikua më vonë sipas modeleve të vendeve perëndimore e rekomandimeve të

organizmave ndërkombëtare.

Statusi i Bankës së Shqipërisë sanksionohet në nenin 161 të Kushtetutës së

Shqipërisë dhe ligjin nr. 8269, datë 27.12.1997 "Për Bankën e Shqipërisë", i cili

përcakton objektivat, detyrat, marrëdhëniet me sistemin bankar dhe me shtetin,



                                                                                   1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



organizimin dhe drejtimin, pronësinë mbi kapitalin, pasqyrat financiare dhe

shpërndarjen e fitimit.

Banka e Shqipërisë ka të drejtën ekskluzive për emetimin e kartëmonedhës dhe të

monedhës kombëtare me kurs ligjor brenda territorit të Republikës së Shqipërisë. Ajo

është emetuesja e vetme e kartëmonedhës dhe e monedhës kombëtare shqiptare.

Njësia monetare në Republikën e Shqipërisë është "Leku".


                     5.2.1 Funksionet e Bankës Qendrore të Shqipërisë


 o       Banka e Shqipërisë gëzon funksionet e mëposhtme:

     •   Harton, miraton dhe zbaton politikën monetare të vendit, për realizimin e

         objektivave të së cilës ajo përdor instrumentet e duhura monetare;

     •   Ka të drejtën ekskluzive të nxjerrjes e të qarkullimit të kartëmonedhës dhe të

         monedhës kombëtare;

     •   Mban dhe administron rezervat valutore të Republikës së Shqipërisë;

     •   Harton, miraton e zbaton regjimin e këmbimit valutor si dhe politikën e kursit

         të këmbimit;

     •   Licencon ose revokon licencën për ushtrimin e veprimtarisë bankare si dhe

         mbikëqyrë aktivitetin bankar me qëllim sigurimin e stabilitetit të sistemit

         bankar;

     •   Shërben si bankier, këshilltar e agjent fiskal i Republikës së Shqipërisë;

     •   Shërben si bankë e bankave të nivelit të dytë;

     •   Nxit funksionimin normal të sistemit të pagesave.




                                                                                       1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike


                          5.3     Banka Qendrore e Sllovenisë


Banka e Sllovenisë është banka qendrore e Republikës së Sllovenisë. Ajo është

themeluar më 25 qershor 1991 nga miratimi i Aktit të Bankës së Sllovenisë (Bosa).

Kjo bankë është një entitet ligjor që qeveriset nga ligji publik. Ajo është autonome në

dispozicion të mjeteve të saj. Banka e Sllovenisë është e pavarur në vendim-marrje

dhe, në zbatim të Bankës së Sllovenisë(Bosa).

Që nga futja e euros me 1 janar 2007, Banka e Sllovenisë, në kryerjen e detyrave

është plotësisht dakord me dispozitat e Bashkimit Evropian.

Organet ekzekutive të bankës janë Guvernatori dhe Bordi drejtues. Bordi drejtues
përbëhet nga pesë anëtarë, Guvernatori dhe katër zëvendës-Guvernatorëve.

Guvernatori dhe zëvendës Guvernatorët e Bankës së Sllovenisë janë propozuar në

Asamblenë Kombëtare nga Presidenti i RS-së.

Selia e Bankës së Sllovenisë është në Lubljanë dhe që nga antarësimi I saj në

Eurosistem në vitin 2007 përdor Euron si monedhë zyrtare të saj.

    o Si një anëtar i Sistemit Evropian të Bankave Qendrore, në përputhje me Traktatin

        themelues të Komunitetit Europian dhe dy statutet e sapo përmendur, Banka e

        Sllovenisë kryen detyrat e mëposhtme:




      Zbaton politikën monetare.

      Bashkë menaxhon rezervat zyrtare të shteteve të huaja anëtare në përputhje

         me Traktatin për themelimin e Komunitetit Evropian.

      Banka e Sllovenisë gjithashtu kryen të gjitha detyrat e tjera në pajtim me Bosa
                                           4
         ( Akti i Bankës së Sllovenisë).



4
      www.bsi.si

                                                                                   1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike




                5.3.1 Detyrat e Bankës së Sllovenisë




            Stabiliteti financiar është detyrë ligjore e Bankës së Sllovenisë.




Në Bankën e Sllovenisë, stabiliteti financiar është përcaktuar si një situatë në të cilën

elementet e sistemit financiar (tregjeve financiare, institucioneve financiare dhe të

infrastrukturës financiare) të funksionojnë pa ndërprerje sistematike, dhe në të cilën

çdo pjesë përbërëse e sistemit siguron shkallën më të madhe të mundshme të

fleksibilitetit në përgjigje të      goditjeve që mund të ndodhin.        Akti për Bankën e

Sllovenisë përcakton :




“Në ndjekjen e objektivit kryesor të specifikuar në paragrafin e parë të këtij neni, dhe

objektivi i përcaktuar në paragrafin e dytë të këtij neni, Banka e Sllovenisë, do të

përpiqet për stabilitetin financiar, duke marrë parasysh parimet e një ekonomie tregu

të hapur dhe të pa konkurrencë.”




Rritja e rëndësisë së stabilitetit financiar detyroi Bankën e Sllovenisë në formimin e

Departamentin për Stabilitetin Financar në vitin 2004. Departamenti sistematikisht

grumbullon informata që ndikojnë në stabilitetin financiar, i proceson ato, i analizon,

dhe paraqet rezultatet për drejtuesit e lartë të Bankës së Sllovenisë dhe të publikut të
         5
gjerë.



5
        www..bsi.si

                                                                                       1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike




6.     Përfundim;


Siç është cekur më lartë ndër objektivat kryesore të Bankave Qendrore është

stabiliteti ekonomik financiar .Për realizimin e qëllimeve kryesore të politikës

bankare, Bankat Qendrore duhet të jenë të pavarura në raport me shtetin dhe të

posedojnë autonomi. Po ashtu edhe natyra e marrëdhënjes në mes            bankës

qendrore dhe regjimit në pushtet ndryshon nga vendi ne vend dhe kjo po vazhdon të

zhvillohet me kalimin e kohës.

Një ndër dallimet e Bankës Qendrore e Kosovës me Bankat Qendrore rajonale

është varësia nga shteti si dhe nuk lëshon kartemonedha dhe monedha por bënë

ruajtjen dhe furnizimin e tyre.




     6. Biblografia


       o   Gazmend Luboteni – Banka dhe afarizmi bankar


       o   Safet MerovcI - Tregjet Financiare


       o Sabaudin Komoni – Financat




                                                                            1
E drejta Ndërkombëtare Ekonomike



o   www.Wikipedia.com



o   www.BQK.org



o   www.BSI.si



o   www.HNB.com



o   www.bankofalbania.com




                                                     1

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Banka Qendrore Shqiptare
Banka Qendrore ShqiptareBanka Qendrore Shqiptare
Banka Qendrore ShqiptareGoogle
 
Banka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankarBanka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankarMuhamet Sopa
 
Banka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankarBanka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankarMuhamet Sopa
 
Sistemi bankar islamik
Sistemi bankar islamikSistemi bankar islamik
Sistemi bankar islamikVilma Hoxha
 
Banka dhe punët bankare
Banka dhe punët bankareBanka dhe punët bankare
Banka dhe punët bankareShpejtim Rudi
 
Projekt ekonomie/Sistemi Bankar ne Shqiperi
Projekt ekonomie/Sistemi Bankar ne ShqiperiProjekt ekonomie/Sistemi Bankar ne Shqiperi
Projekt ekonomie/Sistemi Bankar ne ShqiperiMatilda Gremi
 
Makro: Banka qendrore (1)
Makro: Banka qendrore (1)Makro: Banka qendrore (1)
Makro: Banka qendrore (1)Kastriot Gashi
 
7. politika monetare dhe fiskale e be
7. politika monetare dhe fiskale e be7. politika monetare dhe fiskale e be
7. politika monetare dhe fiskale e beekonomia
 
Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT"
Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT"    Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT"
Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT" Valmir Nuredini
 
Banka tregtare
Banka tregtareBanka tregtare
Banka tregtarePristina
 
Banka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankar
Banka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankarBanka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankar
Banka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankarMenaxherat
 
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02Ramë Hajraj
 
Punimi seminarik bankat qendrore
Punimi seminarik   bankat qendrorePunimi seminarik   bankat qendrore
Punimi seminarik bankat qendroreEdonis Hoxha
 
Politika monetare
Politika monetarePolitika monetare
Politika monetareMenaxherat
 
Universiteti i prishtinës
Universiteti i prishtinësUniversiteti i prishtinës
Universiteti i prishtinësJeton Bytyqi
 
Ligjerata fshab NJOFTIM
Ligjerata fshab NJOFTIMLigjerata fshab NJOFTIM
Ligjerata fshab NJOFTIMfshab-kf-iii
 

La actualidad más candente (19)

Banka Qendrore Shqiptare
Banka Qendrore ShqiptareBanka Qendrore Shqiptare
Banka Qendrore Shqiptare
 
Banka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankarBanka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankar
 
Banka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankarBanka dhe afarizem bankar
Banka dhe afarizem bankar
 
Sistemi bankar islamik
Sistemi bankar islamikSistemi bankar islamik
Sistemi bankar islamik
 
Banka dhe punët bankare
Banka dhe punët bankareBanka dhe punët bankare
Banka dhe punët bankare
 
Projekt ekonomie/Sistemi Bankar ne Shqiperi
Projekt ekonomie/Sistemi Bankar ne ShqiperiProjekt ekonomie/Sistemi Bankar ne Shqiperi
Projekt ekonomie/Sistemi Bankar ne Shqiperi
 
Makro: Banka qendrore (1)
Makro: Banka qendrore (1)Makro: Banka qendrore (1)
Makro: Banka qendrore (1)
 
Menaxhment Bankar
Menaxhment BankarMenaxhment Bankar
Menaxhment Bankar
 
7. politika monetare dhe fiskale e be
7. politika monetare dhe fiskale e be7. politika monetare dhe fiskale e be
7. politika monetare dhe fiskale e be
 
Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT"
Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT"    Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT"
Punim seminarik "PARAJA DHE BANKAT"
 
Banka tregtare
Banka tregtareBanka tregtare
Banka tregtare
 
Ekonomi
EkonomiEkonomi
Ekonomi
 
Banka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankar
Banka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankarBanka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankar
Banka qendrore dhe politika monetare, si dhe paraja dhe sistemi bankar
 
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
 
Punimi seminarik bankat qendrore
Punimi seminarik   bankat qendrorePunimi seminarik   bankat qendrore
Punimi seminarik bankat qendrore
 
Politika monetare
Politika monetarePolitika monetare
Politika monetare
 
Banka qendrore
Banka qendroreBanka qendrore
Banka qendrore
 
Universiteti i prishtinës
Universiteti i prishtinësUniversiteti i prishtinës
Universiteti i prishtinës
 
Ligjerata fshab NJOFTIM
Ligjerata fshab NJOFTIMLigjerata fshab NJOFTIM
Ligjerata fshab NJOFTIM
 

Similar a Universiteti i prishtinёs

Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.
Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.
Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.Tani Len
 
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02emiliosm
 
European central bank
European central bank European central bank
European central bank Lejla Aljel
 
Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.
Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.
Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.Vilma Hoxha
 
Slide 121102082907-phpapp01
Slide 121102082907-phpapp01Slide 121102082907-phpapp01
Slide 121102082907-phpapp01Ramë Hajraj
 
Mbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europiane
Mbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europianeMbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europiane
Mbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europianeVilma Hoxha
 
Integrime ekonomike evropiane seminar
Integrime ekonomike evropiane seminarIntegrime ekonomike evropiane seminar
Integrime ekonomike evropiane seminarVeton Sopjani
 
Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1
Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1
Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1Fidan Hasani
 
Bem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dvBem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dvBesart Zhuja
 
Bem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dvBem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dvBesart Zhuja
 
Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?
Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?
Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?Xhino Brokaj
 
Insitucionet financiare dhe fondet kryesore kub gjakove
Insitucionet financiare dhe fondet kryesore   kub gjakoveInsitucionet financiare dhe fondet kryesore   kub gjakove
Insitucionet financiare dhe fondet kryesore kub gjakoveMenaxherat
 
Integrimet Evropiane Finale
Integrimet Evropiane FinaleIntegrimet Evropiane Finale
Integrimet Evropiane FinaleMenaxherat
 
Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.
Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.
Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.Anita Dogani
 
Mpra paper 24536
Mpra paper 24536Mpra paper 24536
Mpra paper 24536Thee Endd
 
Paraja dhe banka
Paraja dhe bankaParaja dhe banka
Paraja dhe bankaMenaxherat
 
Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)Vilma Hoxha
 
Detyre kursi bq&pm
Detyre kursi bq&pmDetyre kursi bq&pm
Detyre kursi bq&pmXhuljo Guga
 

Similar a Universiteti i prishtinёs (19)

Banka qendrore
Banka qendroreBanka qendrore
Banka qendrore
 
Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.
Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.
Menaxhimi i zevendesimit te Lek me Euro. Dritan Lena.pw.point.
 
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
Punimiseminarik bankatqendrore-110513164651-phpapp02
 
European central bank
European central bank European central bank
European central bank
 
Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.
Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.
Traktati i Komunitetit Europian dhe statuti i ESCB-se.
 
Slide 121102082907-phpapp01
Slide 121102082907-phpapp01Slide 121102082907-phpapp01
Slide 121102082907-phpapp01
 
Mbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europiane
Mbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europianeMbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europiane
Mbikeqyrja e tregut financiar.Prespektiva europiane
 
Integrime ekonomike evropiane seminar
Integrime ekonomike evropiane seminarIntegrime ekonomike evropiane seminar
Integrime ekonomike evropiane seminar
 
Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1
Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1
Fidan Hasani-punim ne makroekonomi1
 
Bem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dvBem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dv
 
Bem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dvBem 2 prezentimi_dv
Bem 2 prezentimi_dv
 
Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?
Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?
Sistemi financiar i bazuar mbi tregun apo mbi bankat ? Cili është më i miri ?
 
Insitucionet financiare dhe fondet kryesore kub gjakove
Insitucionet financiare dhe fondet kryesore   kub gjakoveInsitucionet financiare dhe fondet kryesore   kub gjakove
Insitucionet financiare dhe fondet kryesore kub gjakove
 
Integrimet Evropiane Finale
Integrimet Evropiane FinaleIntegrimet Evropiane Finale
Integrimet Evropiane Finale
 
Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.
Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.
Mbikqyrja e tregjeve financiare ne Europe.
 
Mpra paper 24536
Mpra paper 24536Mpra paper 24536
Mpra paper 24536
 
Paraja dhe banka
Paraja dhe bankaParaja dhe banka
Paraja dhe banka
 
Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)Institucionet financiare(leksion)
Institucionet financiare(leksion)
 
Detyre kursi bq&pm
Detyre kursi bq&pmDetyre kursi bq&pm
Detyre kursi bq&pm
 

Universiteti i prishtinёs

  • 1. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike UNIVERSITETI I PRISHTINЁS FAKULTETI JURIDIK PUNIM SEMINARIK Tema : Krahasimi i Bankës Qendrore të Kosovës me Bankat Qendrore Rajonale dhe Bankës Qendrore të BE-së Kandidate : Mentori: Sebahate Neziri Prof.ast.Dr.jur Korab Sejdiu Prishtinë 2011 1
  • 2. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike PЁRMBAJTJA 1. Hyrje............................................................................................................ 3 2. Zhvillimi i bankave në evropë........................................................... ................3 2.1. Banka Qendrore.................................................................................... 4 2.2. Qëllimet e politikës monetare............................................................................ 4 2.3. Pavarsia e Bankës Qendrore............................................................................... 5 2.4. Banka Qendrore Evropiane................................................................................ 5 3. Eurosistemi.............................................................................................. 6 4. Banka Qendrore e Kosovës........................................................................ 7 4.1. Objektivat e BQK-së............................................................................................ 7 4.2. Detyrat e BQK-së................................................................................................. 8 5. Bankat Qendrore të Rajonit...................................................................... 9 4.1.Banka Qendrore e Kroacisë........................................................................ 9 4.1.1 Lidhjet Ndërkombëtare të Bankës Qendrore të Kroacisë................................ 10 4.1.2 Menaxhmenti dhe organizimi i Bankës Qendrore te Kroacise.........................11 4.2.Banka Qendrore e Shqipërisë...........................................................................12 4.2.1 Funksionet e Bankës Qendrore të Shqipërisë...................................................12 4.3.Banka Qendrore e Sllovenisë............................................................................13 4.3.1 Detyrat e Bankës se Sllovenisë........................................................................ 14 1
  • 3. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike 6. Biblografia................................................................................................... 15 7. Përfundim.................................................................................................. 16 1. Hyrje Banka Qendrore është një institucion publik që zakonishtë mirret me qështjen e monedhës,rregullimin e ofertës së parasë dhe kontrollon normat e interesit të vendit.Poashtu, Banka është një instituicion i rëndësishëm që ka ngjajshmëri me organizatat ekonomike sipas: statusit te pavarur juridik, pjesmarrja në qarkullimin monetar të ekonomisë e shoqërisë , afarizmin sipas parimit të ekonimizimit dhe të rentabilitetit.Funksioni kryesor i një banke qendrore është të sigurojë vendit furnizimin me të holla, si dhe detyra më aktive e bankës është përfshirja e normave të interesit. Banka Qendrore gjithashtu vepron si autoritet i rregullativës i politikës monetare të vendit dhe është ofruesi i vetëm për shtypjen e shënimeve të monedhave në qarkullim. 1
  • 4. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike 2. Zhvillimi i Bankave në Evropë Gjatë periudhës së feudalizmit të zhvilluar, operacionet bankare janë kufizuar në këmbimin e parave. • Më 1407 themelohet banka e parë “CASA DI SAN GIORGO” në Gjenovë të Italisë. • Më paraqitjen e makinës me avullë dhe prodhimit masiv zhvillimi i punëve bankare mori hov të madhë • Më 1694 themelohet banka e parë qendrore (bank of England) nga Ëilliam Peterson e cila konsiderohet si banka e parë emisionare. • Më 1716 themelohet “BANQUE DE GENERALE” nga John Laë e cila falimentoi për 4 vite për shkak të mashtrimeve të shtetit francez. • Më 1800 ”BANQUE DE FRANCE “ u themelua nga Napoleoni për të financuar luftën. 2.1. Banka Qendrore Banka qëndrore është zhvilluar nga tipi universal I bankave të cilat krahas kryerjes së punëve tjera kanë bërë edhe emisionin e parave . Me zhvillimin e sistemeve monetare këto banka ndahen nga bankat e tjera dhe specializohen per emisionin e 1
  • 5. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike parave, të cilën e kryejnë si institucion I previlegjuar në bazë të autorizimit të veqantë të shtetit. o Banka qendrore kryen këto punë me rëndësi: a) Ajo bënë emisionin e kartë monedhave, monedhave dhe të kredisë. b) Është e vetmja bankë që ka të drejtë të bëjë emisionin e parave të cilat paraqesin mjetin ligjor të pagesës në një vend . Po ashtu duke u dhënë kredi bankave të tjera ose duke blerë prej bankave kërkesat ende të pa skaduara , banka qendrore formon të ashtuquajturat para primare c) .Zbaton politiken monetare – kreditore , e cila ka të bëjë me regullimin e sasisë së parave varsisht nga qëllimet dhe detyrat e politikës ekonomike. 2.2. Qëllimet e politikës monetare:  Ruajtja e stabilitetit të qmimeve paraqet gjendjen që niveli I përgjithshëm I qmimeve të jetë në norme të ultë dhe stabile të inflacionit.  Rritja ekonomike paraqet rritjen e kapaciteteve të prodhimit të cilat për kokën e një banori siguron më shumë mallra dhe shërbime ,e cila arrihet nga rritja e prodhimit që qon në plotësimin e të mirave materiale dhe nevojave tjera.  Punësimi I plotë do të thotë që të ketë punë për të gjithë personat të cilët dëshirojnë të punojnë. 1
  • 6. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike  Ekuilibri i bilancit të pagesave arrihet me intervenimet e bankës qendrore në llogarinë kapitale dhe llogarinë rrjedhse. 2.3. Pavarsia e Bankës Qendrore Parimisht, Banka Qendrore duhet të jetë e pavarur, në mënyrë që t’I realizojë qëllimet kryesore të politikës monetare. Kështu që ekzistojnë Banka Qendrore me pavarësi në raport me pushtetin ekzekutiv, por edhe Banka Qendrore plotësisht të varura nga pushteti ekzekutiv. 2.4. Banka Qendrore Evropiane(ECB) - Banka Qendrore Evropiane është institucion i Bashkimit Evropian (BE), i cili administron politikën monetare të 17 shteteve anëtare të eurozonës. Kjo është një nga bankat qendrore më të rëndësishme të botës. - Banka është themeluar nga Traktati i Amsterdamit në 1998, dhe është me seli në Frankfurt,Gjermani. Presidenti aktual i BQE-së është Jean- Claude Trichet, ish-president i bankës qendrore të Francës. - Objektivi kryesor i BQE-së është ruajtja e stabilitetit të çmimeve. Stabiliteti i çmimeve kontribun në arritjen e niveleve të larta të aktivitetit ekonomik dhe të punësimit. 1
  • 7. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike 3. Eurosistemi Dy institucionet të cilat plotësojnë qëllimet dhe detyrat e bankes qendrore evropiane jane: sistemi evropian I bankave qendrore (SEBQ) dhe Eurosistemi.Sistemi evropian është I kompozuar nga banka qendrore evropiane (THE EUROPEAN CENTRAL BANK-ECB) dhe nga bankat qendrore nacionale të të gjitha vendeve antare të unionit evropian ,ndërsa eurosistemi përdoret si nacion I cili I referohet bankes qendrore evropiane dhe bankave qendrore nacionale të vendeve antare të cilat e kanë adoptuar euron si valut të tyre nacionale. Bankat Qendrore të vendeve antare të bashkimit evropian, të cilat nuk participojnë në eurozonë , megjithatë janë antare të sistemit europian te bankave qendrore por me status special , të cilave u lejohet që të drejtojnë politikat e tyre nacionale respektive. Detyrat dhe zotimet kryesore të eurosistemit janë: 1) Të definojë dhe të zbatoj politikën monetare të eurozones 2) Të administrojë operacionet e këmbimit të jashtëm 3) Te mbaje dhe te menaxhoj rezervat e jashtme zyrtare te vendeve antare 4) Të promovojë operacionet e hapura të sistemeve të pagesave 5) Të mbledhë informatat e domosdoshme statistikore 6) Të definoje dhe të zbatoj politiken monetare të eurozones 7) Të promovoj një kembim të efekshëm të informacioneve midis sistemit evropian te bankave qendrore dhe autoriteteve mbikqyrëse. 1
  • 8. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike o Trupat vendimarrëse të bankës qendrore evropiane janë: Këshilli Qeverisës dhe Bordit Ekzekutiv. Derisa egzistojnë ende vende antare të unionit evropian që nuk e kanë adoptuar do të egzistojë edhe këshilli I përgjithshëm. 1  Eurosistemi operon brenda kornizes ligjore të dizajnuar në nivel tëBE-s. 4. Banka Qendrore e Kosovës Më 27 korrik 2010, Kuvendi i Kosovës ka miratuar Ligjin nr. 03/L-209 për “Bankën Qendrore të Republikës së Kosovës”. Banka Qendrore e Republikës së Kosovës (BQK), pasardhëse e Autoritetit Qendror Bankar të Kosovës, është subjekt juridik publik bazuar në nenet 11 dhe 140 të Kushtetutës dhe të dispozitave të këtij ligji, që ka autonomi administrative, financiare dhe menaxhuese. 4.1 Objektivat e Bankës Qendrore të Kosovës 1 www.ecb.int 1
  • 9. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike 1. Objektivi parësor i Bankës Qendrore është të nxisë dhe të mbajë një sistem financiar stabil, duke përfshirë një sistem të sigurt, të qëndrueshëm dhe efikas të pagesave. 2. Objektiv shtesë i Bankës Qendrore i cili i nënshtrohet objektivit parësor të saj, është të kontribuojë në arritjen dhe ruajtjen e stabilitetit të çmimeve vendore. 3. Pa paragjykuar arritjen e këtyre objektivave, Banka Qendrore mbështet politikat e përgjithshme ekonomike të Qeverisë. 4. Banka Qendrore vepron në pajtim me parimin e ekonomisë së tregut të hapur me konkurrencë të lirë, duke favorizuar shpërndarjen efikase të resurseve. 4.2 Detyrat e Bankës Qendrore të Kosovës Janë të orientuara në; a) përcaktimin dhe zbatimin e politikave të një sistemi financiar stabil duke përfshirë mbikëqyrjen e një skeme të sigurimit të depozitave, kryerjen e operacioneve të tregut, si dhe ofrimin e likuiditetit emergjent; b) rregullimin, licencimin, regjistrimin dhe mbikëqyrjen e institucioneve financiare ashtu si specifikohet më tej në këtë ligj apo ndonjë ligj tjetër; c) promovimin dhe mbikëqyrjen e sistemeve të sigurta, të qëndrueshme dhe efikase të pagesave, të kliringut dhe të shlyerjes së letrave me vlerë; d) sigurimin e një furnizimi të duhur të kartëmonedhave dhe monedhave në Kosovë; e) mbajtjen dhe menaxhimin e rezervave ndërkombëtare; f) mbledhjen dhe publikimin e statistikave; g) kontribuon në arritjen dhe mbajtjen e stabilitetit të çmimeve vendore; h) informimin e Kuvendit të Republikës së Kosovës, Qeverisë dhe publikut 1
  • 10. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike i) të gjerë rreth politikave, detyrave dhe operacioneve të saj ashtu siç përcaktohet më tej në këtë ligj; j) veprimin si bankier, këshilltar financiar dhe agjent fiskal për Qeverinë dhe çdo organ publik dhe organizatë publike të Kosovës; k) bashkëpunimin dhe pjesëmarrjen në këshillat dhe organizatat ndërkombëtare përkitazi me çështje brenda fushës së saj të kompetencave dhe, l) realizimin e çdo aktiviteti ndihmës që rrjedhë nga ushtrimi i detyrave të saj 2 sipas këtij ligji apo ndonjë ligji tjetër. 5. Bankat Qendrore të Rajoni 5.1. Banka Qendrore e Kroacisë Banka Kombëtare e Kroacisë e njohur si HNB ( Hrvatska Narodna Banka) është banka qendrore e Republikës së Kroacisë. Banka Kombëtare është krijuar nga Kushtetua e Kroacisë e cila u miratua nga Parlamenti Kroat më 21 Dhjetor 1990. Ajo udhëhiqet nga Ligji për Bankën Kombëtare si dhe nga Parlamenti, ndërsa kryhesohet nga Guvernatori i bankës. Që nga korriku i vitit 2000 guvernator i Bankës Kombëtare Kroate është Zeljko Rohatinski. Neni 53 i Kushtetutës së Republikës së Kroacisë, të miratuar më 21 Dhjetor 1990, përcakton Bankën Kombëtare Kroate si banka qendrore e Republikës së Kroacisë me përgjegjësitë e mëposhtme: 2 www.bqk.org. 1
  • 11. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike "Banka Kombëtare e Kroacisë do të jetë banka qendrore e Republikës të Kroacisë. Banka Kombëtare e Kroacisë në kuadër të të drejtave të tij dhe detyrave, të jetë përgjegjës për stabilitetin e monedhës dhe për likuiditet gjeneral të pagesave në vend dhe jashtë vendit. Banka Kombëtare e Kroacisë do të jetë e pavarur në punën e saj si dhe do të jetë përgjegjëse për Parlamentin Kroat. Fitimet e bëra përmes operacioneve të Bankës Kombëtare të Kroacisë do të grumbullohen në buxhetin e shtetit. Statusi iBankës Kombëtare të Kroacisë, duhet të rregullohet me ligj. Bankës Kombëtare Kroate i është dhënë emri i tashëm në Aktin Themelues mbi Rishikimin dhe Amandamentet e Kushtetutës së Republikës së Kroacisë të 15 Dhjetorit 1997. Në tekstin e konsoliduar të Kushtetuës së Republikës së Kroacisë neni 53 citoi ndryshimet si më poshtë : "Banka Kombëtare Kroate, do të jetë banka qendrore e Republikëssë Kroacisë. , statusi të drejtat dhe detyrimet e Bankës Kombëtare kroate do të rregullohen me ligj. Banka Kombëtare Kroate, do të jetë i pavarur në punën e saj dhe do të jetë përgjegjëse për Parlamentin kroat. " Akti tjetër i miratuar më 5 Prill 2001 i Bankës Kombëtare Kroate ndër të tjera përcakton statusin, operacionet , statusin e pronësisë, kompetencat dhe organizimin e bankës kombëtare. Ky akt promovon pavarësinë institucionale, financiare dhe personale të Bankës Qendrore Kroate dhe ofron një kornizë ligjore të operacioneve të saja e cila është në përputhje me ligjet e Bashkimit Evropian.Ky akt përcakton edhe objektivin kryesor të Bankës Qendrore Kroate që të arrijë dhe të ruajë stabilitetin e çmimeve. Fillimisht shteti Kroat si monedhë përdori dinarin Kroat i cili përdoret që nga 23 Dhjetor 1991 fillimisht si monedhë e përkohshme e shtetit të pavarur Kroat, kurse si monedhë e vetme zyrtarisht u bë më 1 Janar 1992.Dinari Kroat u zëvendësua nga 1
  • 12. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike Kuna më 30 Maj 1994 dhe tash e tutje është monedha zyrtare e përhershme e 3 Republikës së Kroacisë. 5.1.1 Lidhjet ndërkombëtare të Bankës Qendrore Kroate Banka Kombëtare Kroate mund të jetë një anëtare e institucioneve ndërkombëtare dhe organizatave kompetente për politikën monetare, politikën e jashtme të këmbimit, operacionet e pagesave, mbikëqyrjen e institucioneve të kreditit dhe fusha të tjera brenda kompetencave të saj, dhe mund të merr pjesë në punën e tyre. Banka Kombëtare Kroate mund të përfaqësojë Republikën e Kroacisë në institucionet dhe organizatat ndërkombëtare. o Banka Kombëtare Kroate është një anëtare e Bankës për Rregullime Ndërkombëtare. 5.1.2 Menaxhimi dhe organizimi i Bankës Qendrore Kroate Këshilli i Bankës Kombëtare Kroate përbëhet nga Guvernatori, Zëvendës Guvernatori i Bankës Kombëtare kroate, dhe jo më shumë se tetë anëtarë të jashtëm. Këshilli i Bankës Kombëtare kroate është kompetent dhe përgjegjës për arritjen e objektivit dhe për politikat e kryerjes së detyrave të Bankës Kombëtare Kroate dhe përcakton në lidhje me veprimtaritë e Bankës Kombëtare Kroate. Këshilli i Bankës Kombëtare Kroate merr vendime për çështjet brenda fushës së tij të aktivitetit në mbledhjet e tij,të Statutit të Bankës Kombëtare Kroate specifikon çështjet brenda kompetencave të Këshillit të Bankës Kombëtare Kroate, të cilin 3 www.hnb.hr 1
  • 13. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike Këshilli i Bankës Kombëtare Kroate mund t'ia delegojë Guvernatorit të Bankës Kombëtare Kroate. Guvernatori i Bankës Kombëtare Kroate është kryetar i Këshillit të Bankës Kombëtare Kroate. Mbledhjet e Këshillit të Bankës Kombëtare Kroate janë të mbledhura dhe kryesohen nga Guvernatori i Bankës Kombëtare Kroate. Në mungesë të tij, Kryetari i Këshillit të Bankës Kombëtare Kroate zëvendësohet nga Guvernatori zëvendës i Bankës Kombëtare Kroate. Këshilli i Bankës Kombëtare Kroate merr vendime me shumicën e dy të tretave të anëtarëve të pranishëm në takim. 5.2. Banka Qendrore e Shqipërisë Historia e Bankës së Shqipërisë dhe e sistemit monetar e të kreditit në Shqipëri është historia e përpjekjeve që i paraprijnë krijimit të Bankës Kombëtare të Shqipërisë (1925-1944), kalimit në Bankën e Shtetit Shqiptar (1944-1992), për të përfunduar në vitin 1992 me Bankën e Shqipërisë, e cila sot gëzon atributet e një banke qendrore moderne. Në fund të vitit 1990, ndërrimi i sistemit politik në Shqipëri do të pasqyronte ndryshime thelbësore, duke bërë që ekonomia të hynte në një fazë transformimi nga një ekonomi shtetërore në një ekonomi tregu të lirë, transformim ky që do ti jepte jetë sistemit bankar dynivelësh në Shqipëri. Për rrjedhim, në 22 prill 1992, u krijua Banka e Shqipërisë nëpërmjet miratimit të ligjit nr. 7559, “Për Bankën e Shqipërisë”, i cili u rishikua më vonë sipas modeleve të vendeve perëndimore e rekomandimeve të organizmave ndërkombëtare. Statusi i Bankës së Shqipërisë sanksionohet në nenin 161 të Kushtetutës së Shqipërisë dhe ligjin nr. 8269, datë 27.12.1997 "Për Bankën e Shqipërisë", i cili përcakton objektivat, detyrat, marrëdhëniet me sistemin bankar dhe me shtetin, 1
  • 14. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike organizimin dhe drejtimin, pronësinë mbi kapitalin, pasqyrat financiare dhe shpërndarjen e fitimit. Banka e Shqipërisë ka të drejtën ekskluzive për emetimin e kartëmonedhës dhe të monedhës kombëtare me kurs ligjor brenda territorit të Republikës së Shqipërisë. Ajo është emetuesja e vetme e kartëmonedhës dhe e monedhës kombëtare shqiptare. Njësia monetare në Republikën e Shqipërisë është "Leku". 5.2.1 Funksionet e Bankës Qendrore të Shqipërisë o Banka e Shqipërisë gëzon funksionet e mëposhtme: • Harton, miraton dhe zbaton politikën monetare të vendit, për realizimin e objektivave të së cilës ajo përdor instrumentet e duhura monetare; • Ka të drejtën ekskluzive të nxjerrjes e të qarkullimit të kartëmonedhës dhe të monedhës kombëtare; • Mban dhe administron rezervat valutore të Republikës së Shqipërisë; • Harton, miraton e zbaton regjimin e këmbimit valutor si dhe politikën e kursit të këmbimit; • Licencon ose revokon licencën për ushtrimin e veprimtarisë bankare si dhe mbikëqyrë aktivitetin bankar me qëllim sigurimin e stabilitetit të sistemit bankar; • Shërben si bankier, këshilltar e agjent fiskal i Republikës së Shqipërisë; • Shërben si bankë e bankave të nivelit të dytë; • Nxit funksionimin normal të sistemit të pagesave. 1
  • 15. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike 5.3 Banka Qendrore e Sllovenisë Banka e Sllovenisë është banka qendrore e Republikës së Sllovenisë. Ajo është themeluar më 25 qershor 1991 nga miratimi i Aktit të Bankës së Sllovenisë (Bosa). Kjo bankë është një entitet ligjor që qeveriset nga ligji publik. Ajo është autonome në dispozicion të mjeteve të saj. Banka e Sllovenisë është e pavarur në vendim-marrje dhe, në zbatim të Bankës së Sllovenisë(Bosa). Që nga futja e euros me 1 janar 2007, Banka e Sllovenisë, në kryerjen e detyrave është plotësisht dakord me dispozitat e Bashkimit Evropian. Organet ekzekutive të bankës janë Guvernatori dhe Bordi drejtues. Bordi drejtues përbëhet nga pesë anëtarë, Guvernatori dhe katër zëvendës-Guvernatorëve. Guvernatori dhe zëvendës Guvernatorët e Bankës së Sllovenisë janë propozuar në Asamblenë Kombëtare nga Presidenti i RS-së. Selia e Bankës së Sllovenisë është në Lubljanë dhe që nga antarësimi I saj në Eurosistem në vitin 2007 përdor Euron si monedhë zyrtare të saj. o Si një anëtar i Sistemit Evropian të Bankave Qendrore, në përputhje me Traktatin themelues të Komunitetit Europian dhe dy statutet e sapo përmendur, Banka e Sllovenisë kryen detyrat e mëposhtme:  Zbaton politikën monetare.  Bashkë menaxhon rezervat zyrtare të shteteve të huaja anëtare në përputhje me Traktatin për themelimin e Komunitetit Evropian.  Banka e Sllovenisë gjithashtu kryen të gjitha detyrat e tjera në pajtim me Bosa 4 ( Akti i Bankës së Sllovenisë). 4 www.bsi.si 1
  • 16. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike 5.3.1 Detyrat e Bankës së Sllovenisë  Stabiliteti financiar është detyrë ligjore e Bankës së Sllovenisë. Në Bankën e Sllovenisë, stabiliteti financiar është përcaktuar si një situatë në të cilën elementet e sistemit financiar (tregjeve financiare, institucioneve financiare dhe të infrastrukturës financiare) të funksionojnë pa ndërprerje sistematike, dhe në të cilën çdo pjesë përbërëse e sistemit siguron shkallën më të madhe të mundshme të fleksibilitetit në përgjigje të goditjeve që mund të ndodhin. Akti për Bankën e Sllovenisë përcakton : “Në ndjekjen e objektivit kryesor të specifikuar në paragrafin e parë të këtij neni, dhe objektivi i përcaktuar në paragrafin e dytë të këtij neni, Banka e Sllovenisë, do të përpiqet për stabilitetin financiar, duke marrë parasysh parimet e një ekonomie tregu të hapur dhe të pa konkurrencë.” Rritja e rëndësisë së stabilitetit financiar detyroi Bankën e Sllovenisë në formimin e Departamentin për Stabilitetin Financar në vitin 2004. Departamenti sistematikisht grumbullon informata që ndikojnë në stabilitetin financiar, i proceson ato, i analizon, dhe paraqet rezultatet për drejtuesit e lartë të Bankës së Sllovenisë dhe të publikut të 5 gjerë. 5 www..bsi.si 1
  • 17. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike 6. Përfundim; Siç është cekur më lartë ndër objektivat kryesore të Bankave Qendrore është stabiliteti ekonomik financiar .Për realizimin e qëllimeve kryesore të politikës bankare, Bankat Qendrore duhet të jenë të pavarura në raport me shtetin dhe të posedojnë autonomi. Po ashtu edhe natyra e marrëdhënjes në mes bankës qendrore dhe regjimit në pushtet ndryshon nga vendi ne vend dhe kjo po vazhdon të zhvillohet me kalimin e kohës. Një ndër dallimet e Bankës Qendrore e Kosovës me Bankat Qendrore rajonale është varësia nga shteti si dhe nuk lëshon kartemonedha dhe monedha por bënë ruajtjen dhe furnizimin e tyre. 6. Biblografia o Gazmend Luboteni – Banka dhe afarizmi bankar o Safet MerovcI - Tregjet Financiare o Sabaudin Komoni – Financat 1
  • 18. E drejta Ndërkombëtare Ekonomike o www.Wikipedia.com o www.BQK.org o www.BSI.si o www.HNB.com o www.bankofalbania.com 1