1. พฤษภาทมิฬ (Black may)
ชนวนเหตุ
เหตุการณ์ครั้งนี้ เริ่มต้นมาจากเหตุการณ์รัฐประหาร 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534
หรือ 1 ปีก่อนหน้าการประท้วง ซึ่ง รสช. ได้ยึดอานาจจากรัฐบาล ซึ่งมีพลเอกชาติชาย
ชุณหะวัณเป็น นายกรัฐมนตรี โดยให้เหตุผลหลักว่า มีการฉ้อราษฎร์บังหลวงอย่างหนัก
ในรัฐบาล และรัฐบาลพยายามทาลายสถาบันทหาร โดยหลังจากยึดอานาจ คณะ รสช.
ได้เลือก นายอานันท์ ปันยารชุน เป็นนายกรัฐมนตรีรักษาการ มีการแต่งตั้งสภานิติ
บัญญัติแห่งชาติขึ้น รวมทั้งการแต่งตังคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ 20 คน เพื่อร่าง
้
รัฐธรรมนูญใหม่
หลังจากร่างรัฐธรรมนูญสาเร็จ ก็ได้มีการจัดการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 22
มีนาคม พ.ศ. 2535 โดยพรรคที่ได้จานวนผูแทนมากที่สุดคือ พรรคสามัคคีธรรม (79
้
คน) ได้เป็นแกนนาจัดตั้งรัฐบาล โดยมีการรวมตัวกับพรรคร่วมรัฐบาลอืน ๆ คือ ่
พรรคชาติไทย พรรคกิจสังคม และพรรคราษฎรและมีการเตรียมเสนอนายณรงค์ วงศ์
วรรณ หัวหน้าพรรคสามัคคีธรรมในฐานะหัวหน้าพรรคที่มผู้แทนมากที่สุด ขึ้นเป็น
ี
นายกรัฐมนตรี แต่ปรากฏว่า ทางโฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกา นางมาร์
กาเร็ต แท็ตไวเลอร์ ได้ออกมาประกาศว่า นายณรงค์ นันเป็นผูหนึ่งที่ไม่สามารถขอวีซ่า
้ ้
เดินทางเข้าสหรัฐฯ ได้ เนื่องจากมีความใกล้ชิดกับนักค้ายาเสพติด
ในที่สุด จึงมีการเสนอชื่อ พลเอกสุจินดา คราประยูร ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีแทน
ซึ่งเมื่อได้รับพระราชทานแต่งตั้งอย่างเป็นทางการแล้ว ก็เกิดความไม่พอใจของประชาชน
ในวงกว้าง เนื่องจากก่อนหน้านี,้ ในระหว่างทีมีการทักท้วงโต้แย้งเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญที่
่
ร่างขึ้นมาใหม่ว่า ไม่มีความเป็นประชาธิปไตย, ซึ่งรัฐธรรมนูญฉบับนีก็ได้ถูกประกาศใช้
้

2. การต่อต้านของประชาชน
พลเอกสุจินดา คราประยูร ได้ให้
สัมภาษณ์หลายครั้งว่า ตนและสมาชิกในคณะ
รักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติจะไม่รับ
ตาแหน่งทางการเมืองใด ๆ แต่ภายหลังได้มา
รับตาแหน่งรัฐมนตรี ซึ่งไม่ตรงกับที่เคยพูดไว้
เหตุการณ์นี้ จึงได้เป็นที่มาของประโยคที่ว่า "เสียสัตย์เพื่อชาติ"
และเป็นหนึงในชนวนให้ฝ่ายที่คัดค้านรัฐธรรมนูญฉบับนี้ทาการ
่
เคลื่อนไหวอีกด้วย
การรับตาแหน่งนายกรัฐมนตรีของพลเอกสุจินดา
ดังกล่าว นาไปสู่การเคลื่อนไหวคัดค้านต่าง ๆ ของประชาชน
รวมถึงการอดอาหารของ ร้อยตรีฉลาด วรฉัตร และ พลตรี
จาลอง ศรีเมือง (หัวหน้าพรรคพลังธรรมในขณะนัน) สหพันธ์
้
นิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทย ที่มนายปริญญา เทวานฤมิตรกุล เป็นเลขาธิการ
ี
ตามมาด้วยการสนับสนุนของพรรคฝ่ายค้านประกอบด้วยพรรคประชาธิปัตย์, พรรค
เอกภาพ, พรรคความหวังใหม่และพรรคพลังธรรม โดยมีข้อเรียกร้องให้นายกรัฐมนตรี
ลาออกจากตาแหน่ง และเสนอว่าผู้ดารงตาแหน่งนายกรัฐมนตรีต้องมาจากการเลือกตั้ง
หลังการชุมนุมยืดเยื้อตังแต่เดือนเมษายน เมือเข้าเดือนพฤษภาคม รัฐบาลเริ่ม
้ ่
ระดมทหารเข้ามารักษาการในกรุงเทพมหานคร และเริ่มมีการเผชิญหน้ากันระหว่างผู้
ชุมนุมกับเจ้าหน้าที่ตารวจและทหารในบริเวณราชดาเนินกลาง ทาให้สถานการณ์ตึง
เครียดมากขึ้นเรื่อย ๆ
กระทั่งในคืนวันที่ 17 พฤษภาคม ขณะที่มีการเคลื่อนขบวนประชาชนจาก
สนามหลวงไปยังถนนราชดาเนินกลางเพื่อไปยังหน้าทาเนียบรัฐบาล ตารวจและทหาร
ได้สกัดการเคลื่อนขบวนของประชาชน เริ่มเกิดการปะทะกันระหว่างประชาชนกับ

3. เจ้าหน้าที่ตารวจในบางจุด และมีการบุกเผาสถานีตารวจนครบาลนางเลิ้ง จากนั้นเมื่อเข้า
สู่วันที่ 18 พฤษภาคม รัฐบาลได้ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินในกรุงเทพมหานครและให้
ทหารทาหน้าที่รักษาความสงบ แต่ได้นาไปสู่การปะทะกันกับประชาชน มีการใช้กระสุน
จริงยิงใส่ผู้ชุมนุมในบริเวณถนนราชดาเนินจากนั้นจึงเข้าสลายการชุมนุมในเข้ามืดวัน
เดียวกันนั้น ตามหลักฐานที่ปรากฏมีผู้เสียชีวตหลายสิบคน
ิ
เวลา 15.30 นาฬิกา ของวันที่ 18 พฤษภาคม ทหาร
ได้ควบคุมตัวพลตรีจาลอง ศรีเมือง จากบริเวณที่ชุมนุมกลาง
ถนนราชดาเนินกลาง และรัฐบาลได้ออกแถลงการณ์หลาย
ฉบับและรายงานข่าวทางโทรทัศน์ของรัฐบาลทุกช่องยืนยันว่า
ไม่มีการเสียชีวิตของประชาชน แต่การชุมนุมต่อต้านของ
ประชาชนยังไม่สิ้นสุด เริ่มมีประชาชนออกมาชุมนุมอย่างต่อเนื่องในหลายพืนทีทั่ว
้ ่
กรุงเทพ โดยเฉพาะทีมหาวิทยาลัยรามคาแหง พร้อมมีการตั้งแนวป้องกันการ
่
ปราบปรามตามถนนสายต่าง ๆ ขณะที่รฐบาลได้ออกประกาศจับแกนนาอีก 7 คน คือ
ั
นายปริญญา เทวานฤมิตรกุล, นายแพทย์เหวง โตจิราการ, นายแพทย์สนต์ หัตถีรัตน์,
ั
นายสมศักดิ์ โกศัยสุข, นางประทีป อึ้งทรงธรรม ฮาตะ, นางสาวจิตราวดี วรฉัตร และ
นายวีระ มุสิกพงศ์โดยระบุว่าบุคคลเหล่านี้ยงคงชุมนุมไม่เลิก และยังปรากฏข่าวรายงาน
ั
การปะทะกันระหว่างเจ้าหน้าที่กับประชาชนในหลายจุดและเริ่มเกิดการปะทะกันรุนแรง
มากขึ้นในคืนวันนันในบริเวณถนนราชดาเนิน
้
19 พฤษภาคม เจ้าหน้าที่เริ่มเข้าควบคุมพื้นทีบริเวณถนนราชดาเนินกลางได้
่
และควบคุมตัวประชาชนจานวนมากขึนรถบรรทุกทหารไปควบคุมไว้พลเอกสุจินดา ครา
้
ประยูร นายกรัฐมนตรี แถลงการณ์ย้าว่าสถานการณ์เริ่มกลับสู่ความสงบและไม่ให้
ประชาชนเข้าร่วมชุมนุมอีก แต่ยังปรากฏการรวมตัวของประชาชนใหม่ทมหาวิทยาลัย
ี่
รามคาแหงในคืนวันเดียวกัน และมีการเริ่มก่อความไม่สงบเพื่อต่อต้านรัฐบาลโดยกลุ่ม

4. จักรยานยนต์หลายพืนที่ในกรุงเทพมหานคร เช่นการทุบทาลายป้อมจราจรและสัญญาณ
้
ไฟจราจร
วันเดียวกันนันเริ่มมีการออกแถลงการณ์
้
เรียกร้องให้นายกรัฐมนตรีลาออกจากตาแหน่งเพื่อ
รับผิดชอบต่อการเสียชีวิตของประชาชน ขณะที่สื่อ
ของรัฐบาลยังคงรายงานว่าไม่มีการสูญเสียชีวตของ
ิ
ประชาชน แต่สานักข่าวต่างประเทศได้รายงานภาพของการสลายการชุมนุมและการทา
ร้ายผู้ชุมนุม หนังสือพิมพ์ในประเทศไทยบางฉบับเริ่มตีพิมพ์ภาพการสลายการชุมนุม
ขณะที่รัฐบาลได้ประกาศให้มีการตรวจและควบคุมการเผยแพร่ข่าวสารทางสื่อมวลชน
เอกชนในประเทศ
ซึ่งการชุมนุมในครั้งนี้ ด้วยผู้ชุมนุมส่วนใหญ่เป็นชนชัน
้
กลางในเขตตัวเมือง เป็นนักธุรกิจหรือบุคคลวัยทางาน ซึ่ง
แตกต่างจากเหตุการณ์ 14 ตุลา ในอดีต ซึ่งผู้ชุมนุมส่วนใหญ่
เป็นนิสิต นักศึกษา ประกอบกับเทคโนโลยีโทรศัพท์มือถือที่เพิ่ง
เข้ามาในประเทศไทย และใช้เป็นเครื่องมือสาคัญในการ
ติดต่อสื่อสารในครั้งนี้ เหตุการณ์พฤษภาทมิฬนี้จึงได้ชื่อเรียกอีก
ชื่อนึงว่า "ม็อบมือถือ"
ไอ้แหลม เป็นชื่อที่เรียกบุคคลลึกลับซึ่งไม่ทราบว่าเป็นผู้ใดจนถึงทุกวันนี้ เป็น
ชายที่ส่งเสียงรบกวนวิทยุสื่อสารของทหารและตารวจตลอดระยะเวลาการชุมนุม โดยมัก
กวนเป็นเสียงแหลมสูง และมีประโยคด่าทอรัฐบาล ทหารและตารวจด้วยวาทะที่เจ็บ
แสบ