Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı sunu ödevi

2. SAF(ÖZ) ŞİİR NEDİR?
Saf şiir anlayışı Paul Valery’nin şiirde dili her şeyin
üstünde tutan görüşünden hareketle, batı
edebiyatından ve divan şiirinin biçimci yapısından
bir hayli etkilenen şairlerimizde görülen ortak
zevk ve anlayışa verilen addır.

3. Öz şiir anlayışının öncüleri Yahya Kemal ve Ahmet
Haşim’ dir. Bu nedenle Türk Edebiyatında saf şiir
eğiliminin gerçekte Ahmet Haşim'in "Şiir Hakkında
Bazı Mülahazalar" (Şiir Hakkında Bazı Düşünceler)
adlı makalesiyle başladığı kabul edilir.

4. Yahya Kemal ve Ahmet Haşimin Fransız sembolist
şairlerinden (Baudelaire Rimbaud Mallerme vb.)
parnasçılardan yararlanarak oluşturdukları öz şiir
anlayışını Cumhuriyet Döneminde Ahmet Hamdi
Tanpınar, Cahit Sıtkı Tarancı, Ahmet Muhip
Dıranas, Necip Fazıl Kısakürek gibi şairler
sürdürmüştür.

5.  Şiirin asıl amacının estetik zevk vermek olduğunu
savunmuşlardır.
 Kendilerine özgü özel bir imge düzeni oluşturmuşlardır.
 Sade açık ve anlaşılır bir dil kullanmışlardır.
 Bireysel şiirler yazmaya yönelmişlerdir.
 Didaktik bilgiden uzak durmuşlardır.
 Anlaşılmak için değil, duyulmak hissedilmek için şiir
yazmışlardır.
 Biçim endişesini öne çıkarmışlardır.
 Gizemsellik,simgecilik,bireysellik,ruh,ölüm,masal,rüya,mit
temalarını yoğunca işlemişlerdir.
 Hece ölçüsünü de kullanmışlardır, serbest nazımla da şiirler
yazmışlardır.
Saf öz şiir anlayışını benimseyen
sanatçıların genel özellikleri :

6.  1928 yılında eserlerini Yedi Meşale adlı bir
kitapta toplayan sanat sanat içindir diyen
gençleri de saf şiir anlayışına dahil etmek
mümkündür.
Bu şairler; Muammer Lütfi, Sabri Esat
Siyavuşgil, Yaşar Nabi Nayır, Vasfi Mahir
Kocatürk ,Cevdet Kudret Solak ve Ziya
Osman Sabadır.

7. CAHİT SITKI
TARANCI
(1910-1956)

8. • Cumhuriyet dönemi şairlerindendir.
• İlk şiirleri Muhit ile Servet-i Fünun dergilerinde çıkmıştır.
• Ahmet Hamdi Tanpınar ve Necip Fazıl Kısakürek’ in şiir
çizgisine özenmiştir.
• Ünlü Otuz Beş Yaş adlı şiiriyle bir yarışmada birincilik ödülü
kazanmıştır.
• Sanat için sanat anlayışına bağlı kalmış.
• Şiirlerini konuşma diliyle yazmıştır.
• Ona göre şiir, kelimelerle güzel şekiller kurma sanatıdır.
• Ölçülü veya serbest, her türlü şiirin güzel olabileceğini
söylemiştir.
• Ölüm ve yalnızlık karşısında duygulanan bir şair olarak
tanınır.
• Onun şiirlerinde ölüm korkusu ile yaşama sevinci iç içedir.
Cahit Sıtkı Tarancı(1910-1956)

9. Yaş otuz beş! yolun yarısı eder.
Dante gibi ortasındayız ömrün.
Delikanlı çağımızdaki cevher,
Yalvarmak, yakarmak nafile bugün,
Gözünün yaşına bakmadan gider.
Şakaklarıma kar mı yağdı ne var?
Benim mi Allahım bu çizgili yüz? Ya
gözler altındaki mor halkalar? Neden
böyle düşman görünürsünüz, Yıllar yılı
dost bildiğim aynalar?
Zamanla nasıl değişiyor insan! Hangi
resmime baksam ben değilim. Nerde
o günler, o şevk, o heyecan? Bu güler
yüzlü adam ben değilim; Yalandır
kaygısız olduğum yalan.
Hayal meyal şeylerden ilk aşkımız;
Hatırası bile yabancı gelir. Hayata
beraber başladığımız, Dostlarla da
yollar ayrıldı bir bir; Gittikçe artıyor
yalnızlığımız.
Gökyüzünün başka rengi de varmış!
Geç farkettim taşın sert olduğunu. Su
insanı boğar, ateş yakarmış! Her
doğan günün bir dert olduğunu, İnsan
bu yaşa gelince anlarmış.
Ayva sarı nar kırmızı sonbahar! Her yıl
biraz daha benimsediğim. Ne dönüp
duruyor havada kuşlar? Nerden çıktı
bu cenaze? ölen kim? Bu kaçıncı
bahçe gördüm tarumar?
Neylersin ölüm herkesin başında.
Uyudun uyanamadın olacak. Kimbilir
nerde, nasıl, kaç yaşında? Bir
namazlık saltanatın olacak, Taht
misali o musalla taşında.

10. AHMET MUHİP
DIRANAS
(1909 1980)

11. • Yayımlanan ilk şiiri Milli Mecmuada çıkan Bir Kadına adlı
şiiridir.
• Şiirde biçime önem vermiştir.
• Ölçü ve uyağa sıkı sıkıya bağlı kalmıştır.
• Şiirlerinde konu olarak Anadolu' yu, memleket
manzaralarını,doğa ve tarih sevgisini işlemiştir.
• Destanımsı şiirler yazmıştır.
• Şiirlerinde aşkı, tabiatı, ölümü, hatıraları düşündürücü
boyutta vermiştir.
• ESERLERİ
• Şiir:Şiirler
• Oyun:Gölgeler,O Böyle İstemezdi
• İnceleme:Fransa'da Müstakil Resim
AHMET MUHİP DIRANAS

12. Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar,
Kapanırdı daha gün batmadan kapılar.
Bu, afyon ruhu gibi baygın mahalleden,
Hayalimde tek çizgi bir sen kalmışsın, sen!
Hülyasındaki geniş aydınlığa gülen
Gözlerin, dişlerin ve ak pak gerdanınla
Ne güzel komşumuzdun sen, Fahriye abla!
…
Önce upuzun, sonra kesik saçın vardı;
Tenin buğdaysı, boyun bir başak kadardı.
İçini gıcıklardı bütün erkeklerin
Altın bileziklerle dolu bileklerin.
Açılırdı rüzgârda kısa eteklerin;
Açık saçık şarkılar söylerdin en fazla.
Ne çapkın komşumuzdun sen, Fahriye abla!
FAHRİYE ABLA

13. NECİP FAZIL
KISAKÜREK
(1904-1983)

14. • Şair, yazar ve fikir adamıdır.
• Üstat mahlası vardır.
• Modern Türk Şiirinin mistik şairidir.
• Felsefi şiirin en önemli temsilcisidir.
• Bütün şiirlerini heceyle yazmış ve biçime ısrarla bağlı kalmış
• Ağaç ve Büyük Doğu dergilerini çıkartan ve çile şairi olarak
bilinen şairin Kaldırımlar ve Sakarya Türküsü şiirleri popülerdir.
ESERLERİ
Şiir: Örümcek Ağı ,Kaldırımlar,Ben ve Ötesi,Sonsuzluk
Kervanı
Öykü: Hikayelerim
Roman: Aynadaki Yalan
Oyun: Tohum,Bir Adam Yaratmak,Künye, Para, Reis Bey
NECİP FAZIL KISAKÜREK

15. Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında;
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum.
Yolumun karanlığa saplanan noktasında,
Sanki beni bekleyen bir hayal görüyorum.
…
Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi;
Kaldırımlar, içimde yaşamış bir insandır.
Kaldırımlar, duyulur, ses kesilince sesi;
Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır.
Bana düşmez can vermek, yumuşak bir kucakta;
Ben bu kaldırımların emzirdiği çocuğum!
Aman, sabah olmasın, bu karanlık sokakta;
Bu karanlık sokakta bitmesin yolculuğum!
…
KALDIRIMLAR

16. AHMET HAMDİ
TANPINAR
(1901-1962)

17. • Çok yönlü bir sanatçıdır.
• En önemli yönü şairliğidir.
• Tiyatro dışında edebiyatın her dalında eser vermiştir.
• Eserlerinde Doğu-batı çatışması, rüya,zaman, bilinçaltı
kavramları öne çıkar.
• Ne içindeyim Zamanın, Bursa’ da Zaman şiirleri tanınmıştır.
AHMET HAMDİ TANPINAR

18. Ne içindeyim zamanın,
Ne de büsbütün dışında;
Yekpare, geniş bir anın
Parçalanmaz akışında.
Bir garip rüya rengiyle
Uyuşmuş gibi her şekil,
Rüzgarda uçan tüy bile
Benim kadar hafif değil.
Başım sükutu öğüten
Uçsuz bucaksız değirmen;
İçim muradına ermiş
Abasız, postsuz bir derviş.
Kökü bende bir sarmaşık
Olmuş dünya sezmekteyim,
Mavi, masmavi bir ışık
Ortasında yüzmekteyim.
NE İÇİNDEYİM ZAMANIN

20. 1. Öz şiir anlayışını sürdüren şiirin özellikleri ile ilgili aşağıdaki cümlelerin
karşısına
yargılar doğru ise (D) , yanlış ise (Y) yazınız.
A. Şiirde ahenk söyleyiş tarzı, ritim, kafiye, iç kafiye vb. ile sağlanır. ( )
B. Şairler daha çok serbest nazmı tercih etmişlerdir. ( )
C. Şiirde yerli ve mahallî unsurlara çok yer verilmemiştir. ( )
D. Şairler şiire özgü düşsel bir âlem kurmuşlardır. ( )
E. Bu dönem şiirinin oluşmasında Millî Edebiyat Dönemi şiir hareketleri
etkili olmuştur. ( )
2. Aşağıdaki noktalı yeri uygun kelimeyle doldurunuz.
A. Öz şiir anlayışını sürdüren şairler daha çok Batı
edebiyatındaki................ ....................
akımından etkilenmişlerdir.
B. Saf şiir anlayışını benimseyen ilk edebi topluluk
………………………………………………………………… dir.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

21. • Saf şiirin temsilcileri toplumsal sorunları işlemek yerine sanat
değeri yüksek şiir yazmayı tercih etmişlerdir. ( )
• Şiir duyulmak ve hissedilmek için yazıldığından saf şiir,
imgelerle yüklü ve kapalı anlatıma sahiptir. ( )
• Saf şiirin öncüleri ……………. ve ……………. ‘dır.
• Saf şiirin öncüleri ve temsilcileri ………….., …………..
akımlarından etkilenmişlerdir.

22. 4.Öz şiir , her türlü ideolojik sapmanın dışında kalıp sadece
okuyucuda estetik haz uyandırmayı amaçlayan şiir yazma
eğilimidir.Buna göre aşağıdakilerin hangisinde verilen
dizeler öz şiire örnek gösterilebilir?
A.) Üzülme Aliş'im, sabana geçmezse hükmün Ağanın
davarlarına geçer.
Kim görecek kepenek altında eksiğini
Kapılanırsın boğaz tokluğuna
B.) Gaz fişi,ekmek karnesi derken
Kimler karışmadı ki piyasaya
Kimini sefil etti 39 harfi
Kimini şair etti

23. C.) Düştük eli kalem tutup da
Eli silah tutmayanların peşine
Cenk meydanlarını dolaştık
Denizler geçtik dağlar aştık
D.)Düştükse itibardan
Ölmedik ya, yaşıyoruz işte
Yaşıyoruz dedik,yaşıyoruz be
Heeeey,fincancı katırları
E.)Bir gamlı hazanın seherinde
Israra ne hacet yine bülbül
Bil,kalbimizin bahçelerinde
Can verdi senin söylediğin gül

24. SAF ŞİİR
SADE DİL VE HECEYLE
YAZILAN ŞİİR
MANZUME
YAHYA KEMAL BEYATLI
AHMET HAŞİM
ZİYA GÖKALP
MEHMET EMİN YURDAKUL
MEHMET AKİF ERSOY

25. • 5.) Yuklarıdaki eşleştirme sorularını doğru olarak
yerleştiriniz?
• 6.)Saf şiirdeki dil ve yapı anlayışı güzel sanatların hangi
dallarıyla ilişkilendirilebilir?