1. Tema 3: A industrialización das
sociedades europeas 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Aumento demográfico e expansión
agrícola
O nacemento da industria
A expansión da industrialización
O capitalismo industrial
A segunda fase da industrialización
A nova sociedade industrial Os
movementos sociais: marxismo e
anarquismo
SILVIA FERNÁNDEZ FREIRÍA

2. 
Aumento demográfico e expansión
agrícola Revolución industrial, resultado
dun conxunto de cambios económicos e
tecnolóxicos relacionados entre si.
Comezou en Gran Bretaña a mediados do
século XVIII

3. 
A revolución demográfica Crecemento da
poboación (revolución demográfica)
Aumento da produción. Unha mellor
alimentación fixo á poboación máis
resistente ás enfermidades Diminución da
mortalidade e lixeiro incremento da
natalidade. Crecemento da poboación no
continente, pasou de 140 millóns de
habitantes no ano 1750 a 266 en 1850

4. 
A revolución agrícola O incremento da poboación
provocou un aumento da demanda de alimentos
e unha alza dos prezos agrícolas. Foi posible
grazas á: • Introdución de cambios na estrutura
e máis na propiedade da terra. A propiedade
señorial converteuse nunha propiedade privada,
os propietarios podían cercar as propiedades,
realizar transformacións e expulsar ós
campesiños • Aplicación de novos métodos e
técnicas de cultivo. Supresión do barbeito e a
súa substitución por plantas forraxeiras(sistema
Norfolk). Progresiva mecanización das tarefas
agrícolas. Introdución de novos cultivos e
expansión da gandaría.

6. 

O nacemento da industria
• 2.1. Máquinas, vapor e fábricas Innovación
tecnolóxica. As máquinas foron substituíndo
o traballo manual. Primeiras máquinas
accionadas pola forza humana e,
posteriormente, por enerxía hidráulica
(vapor). Máquina de vapor creada por James
Watt. Sistema fabril de produción, consiste
na concentración dos obreiros e das
máquinas en grandes edificios, as fábricas.

7. 
A industria téxtil Primeiro sector en
mecanizarse foi a industria do algodón A
lanzadeira volante aumentou a velocidade
do proceso de tecido Novas máquinas de
fiar. O tear mecánico completou o proceso
de mecanización.

8. 
Carbón e ferro: A siderurxia A siderurxia
foi o sector pioneiro Carbón de coque foi
un invento de Darby Bessemer inventou
un convertedor que transformou o ferro
en aceiro

9. A expansión da industrialización
3.1. A revolución dos transportes
Incorporación da máquina de vapor ao
transporte terrestre e marítimo.
 O ferrocarril utilizábase nas minas.
Invención da locomotora, por Stephenson
Primeira liña de pasaxeiros construíuse en
Inglaterra unindo Manchester e Liverpool.
Despois a máquina de vapor aplicouse aos
barcos de vapor



10. O incremento do comercio
 A Revolución Industrial deu paso a unha
economía de mercado. Aumento do
comercio interior. Incrementouse o
comercio exterior. Teorías do librecambio.
Moitos Estados impuxeron o
proteccionismo.


11. 
4. O capitalismo industrial A Revolución
Industrial impuxo o capitalismo, un novo
sistema económico sustentado no
librecambio económico.

12. 
4.1. Liberalismo e capitalismo Adam Smith
estableceu os principios do liberalismo: • O
interese persoal e a procura do máximo beneficio
é o motor da economía • Os diversos intereses
equilíbranse no mercado grazas ao mecanismo
dos prezos que adopta a oferta á demanda •
O Estado debe absterse de intervir no
funcionamento da economía e permitir o libre
desenvolvemento dos intereses particulares O
capitalismo industrial estrutúrase nun sistema de
propiedade privada. No capitalismo orixínanse
crises económicas e aumenta o paro.

13. 
Bancos e finanzas A banca converteuse en
intermediaria. Os bancos subministraron
préstamos a empresas, compraron
accións e facilitaron pagamentos.
Adquiriron importancia as sociedades
anónimas.os propietarios poden vender as
súas accións na bolsa de valores.

14. 
A expansión do capitalismo industrial A
industrialización estendeuse a Francia e
Bélxica Despois, tamén o fixeron Rusia,
Alemaña, Estados Unidos e Xapón. No Sur
de Europa coexistiron rexións
industrializadas e zonas esencialmente
rurais. Europa oriental á marxe da
industrialización ata o século XX.

15. 
A segunda fase da industrialización O
mundo entrou nunha nova fase do
proceso de industrialización, a Segunda
Revolución Industrial.

16. 
Novas fontes de enerxía e novas industrias A
electricidade e mais o petróleo desbancaron o carbón.
A invención da dínamo permitiu producir
electricidade. O alternador e o transformador
posibilitaron o seu traslado. O petróleo comezou a
extraerse en Estados Unidos. A invención do motor de
explosión permitiu o petróleo como combustible nos
transportes. A metalurxia tivo un gran impulso debido
á produción de novos materiais. Na industria do
automóbil, Henry Ford inventou o coche utilitario. A
industria química tivo un importante
desenvolvemento en Alemaña. Produción en masa de
aceiro e de cemento armado permitiu a edificación
dos edificios.

17. 
Unha nova organización industrial A finais do
século XIX creouse a fabricación en serie.
Isto coñécese como taylorismo. Naceu en
Estados Unidos, a fabrica de Ford foi a
primeira en utilizalo. Concentración
industrial. Naceu o cartel
(acordos entre empresas), o trust (fusión de
empresas), o holding (grupo financeiro
formado por empresas e bancos) e o
monopolio (dereito exclusivo dunha empresa
a comercializar un produto)

18. 
A nova sociedade industrial Paso á
sociedade de clases, dous grandes grupos
que se diferencian pola riqueza: a
burguesía e o proletariado.

19. 



A burguesía:
• Gran burguesía: formada por banqueiros,
xente que vivía de rendas e propietarios de
grandes fábricas.
• Mediana burguesía: composta por
profesionais liberais (avogados, médicos…),
altos funcionarios e comerciantes.
• Pequena burguesía: elevado número de
empregados, tendeiros e artesáns, cuxas
condicións de vida apenas se diferenciaban
do proletariado.

20. 
Os obreiros Os traballadores das fábricas
e outros asalariados urbanos, así como os
campesiños a xornal formaban o
proletariado. A xornada laboral duraba de
12 a 14 horas diarias e as remuneracións
eran insuficientes para manter unha
familia. Os salarios e as festividades eran
establecidas arbitrariamente polos
empresarios.

21. 

Os movementos sociais: marxismo e
anarquismo
7.1. As primeiras asociacións obreiras
Oposición ao maquinismo. A súa protesta
dirixiuse ao ludismo, destrución de máquinas
e o incendio de fábricas. Conciencia de clases
sociais. Creáronse asociacións de
traballadores (Sociedade dos Socorros
Mutuos) co obxectivo de axudar
economicamente os seus membros en caso
de enfermidades ou paro.

23. 
O sindicalismo En 1825 fundáronse os
primeiros sindicatos obreiros dun mesmo
ramo En 1834 fundouse a Great Trade
Union, sindicato que unía obreiros de
distintos oficios Co obxectivo de mellorar
as condicións de traballo dos obreiros

24. Marxismo e anarquismo Karl Marx
estableceu as bases do pensamento
marxista. Friedrich Engels denunciou a
explotación da clase traballadora e
defendeu a revolución
obreira para destruír o capitalismo.
Acadouse a sociedade comunista,
sociedade sen clases. Creación de
partidos obreiros socialistas

25. 



O anarquismo Conxunto de pensadores que
compartían tres principios básicos:
• Exaltación da liberdade individual
• Defensa de formas de propiedade colectiva
• Rexeitamento á autoridade Defendían a
acción revolucionaria dos obreiros e
campesiños, mediante a folga xeral Defendía
a acción directa Creación de sindicatos
revolucionarios chamado anarcosindicalismo

26. As internacionais obreiras
Internacionalismo proletario. En 1864
creación da Asociación Internacional de
Traballadores En 1889 fundouse a II
Internacional Coa II Internacional creouse
o himno Internacional e a festa do Día dos
Traballadores