Trefdag 2017

1. LEIDERSCHAP
SLEUTEL TOT VERANDERING
IN DE SUPERDIVERSE SL
LODE DRAELANTS (INTERNATIONAAL COMITÉ VZW)
& JORIS PIOT (UCLL – CAMPUS SOC. SCHOOL HEVERLEE)
TREFDAG SOCIUS 2017

2. LEIDERSCHAP
IC visie / middel
tot maatschappelijke verandering

3. LEIDERSCHAP
Waar vonden Joris en ik elkaar?
Tendensen in verenigingsleven
Leiderschap als een spoor om hier antwoord op te bieden.

4. INTERNATIONAAL
COMITÉ VZW (IC) :
SCvW -vereniging van en voor “zelforganisaties van mensen
en gemeenschappen met migratiegeschiedenis.”
+/- 350 lidverenigingen in VL en BXL
Superdiversiteit!
Daarom: ondersteuning op maat/lidvereniging!

5. INTERNATIONAAL
COMITÉ VZW (IC) ?
Vaak grote noden bij mensen/gemeenschappen met
migratiegeschiedenis
In fundamenteel belangrijke levensdomeinen (opvoeding,
onderwijs, werk, zorg, armoede, beleidsparticipatie, …)

6. INTERNATIONAAL
COMITÉ VZW (IC) ?
Nieuwe emancipatiebeweging nodig! (volwaardige plek)
Vanuit collectieve probleemdefiniëring en oplossing
Enorme drang, nood, dynamiek tot verandering!
Overtuiging dat samenleving maakbaar is!

7. INTERNATIONAAL
COMITÉ VZW (IC) ?
Maar HOE?!

8. CONCEPT LEIDERSCHAP
Gegroeid vanuit vrijwilligersbeleid
Besef : basisbegrippen SCW (bestuurder, vrijwilliger,
vereniging, voorzitter, …) zijn
- niet universeel
- niet cultuurneutraal
- rolbeperkend

9. CONCEPT LEIDERSCHAP
Op zoek naar begrip dat meer cultuurneutraal, universeel,
breed is.
Idee van leiderschap

10. CONCEPT LEIDERSCHAP
Leiderschap
- Standaard in jeugdwerk / afwezig in SCvW
- Iedereen kan zich iets bij een leider voorstellen
- Verantwoordelijkheid voor bredere gemeenschap!
- Sleutelfiguur tss achterban en rest wereld

11. CONCEPT LEIDERSCHAP
Vraag aan voorzitter:
“Wat heeft uw vereniging nodig?”
Diezelfde persoon als leiderfiguur:
“Wat heeft uw gemeenschap nodig?”

12. CONCEPT LEIDERSCHAP
Lokale vereniging wordt instrument
tot verandering

13. KOPPELEN
@ONDERZOEK VERENIGINGEN
JORIS:
Koppelen aan onderzoek Joris “Love, eat, volunteer”
Wat houdt (democratisch) leiderschap in? -> cfr Obama vs
Trump.
Types leiderschap?

14. KOPPELEN
@ONDERZOEK VERENIGINGEN
Zijn er vragen?
Suggesties?
Bedenkingen?
Twijfels?

15. AAN DE SLAG
MODELLEN TOT MAATSCHAPPELIJKE VERANDERING!
Gebaseerd op Democracy in Action: community organizing
and urban change, Kristina Smock, Columbia university press,
New York, 2004.
Modellen tot maatschappelijke verandering!

16. AAN DE SLAG
MODELLEN TOT MAATSCHAPPELIJKE VERANDERING!
Model Theorie v stedelijke
verandering
Organiseren van een
gemeenschap
Impact op publieke
sfeer
Machtsmodel Macht opbouwen Organiseren van
mensen via grote,
formele organisaties
Conflict en confrontatie
Gemeenschaps-
opbouwend model
Heropbouw sociaal
weefsel
Collaboratief
partnerschap
Legitimiteit en
samenwerking
Burgerschapsmodel Herstellen sociale orde Informeel forum Gebruik van bestaande
kanalen
Doelgroepgericht
model
Verbind publieke en
private sferen
Ondersteuningsteams Interpersoonlijke
relaties
Transformatief
model
Structurele
verandering
Sociale beweging Maak alternatieve
denkkaders

17. AAN DE SLAG
GERICHTE LEIDERSCHAPSONTWIKKELING (LO)
Model Doelgroep vr LO Methoden vr LO Te ontwikkelen
vaardigheden
Machtsmodel Mensen die zelfzeker zijn,
expressief, interesse in
publieksbetrokkenheid, die
anderen knn motiveren
Intensieve 1-op-1 begel.
Praktijkgerichte ervaring
Formele training, workshops
Publiek spreken, strategisch werken,
onderhandelen, begrijpen van
machtsdynamieken, …
Gemeenschaps-
opbouwend
model
Gemeenschapsstructuren en
gevestigde leiders van lokale
groepen
Geen leiderschapstraining of
ondersteuning. Voorzie coördinatie
en facilitatie. Charismatische leiders
zorgen vr collectieve stem i/d groep.
Geen individuele vaardigheden.
Meedoen aan gemeenschappelijk
leiderschap met als kenmerk: sterke,
verenigde, collectieve stem.
Burgerschap
model
Iedereen die leiderschapsrol wil
opnemen en ook over nodige
vaardigheden en zelfvertrouwen
beschikt
Geen leiderschapstraining of
ondersteuning. Men wordt
gestimuleerd om elke leidersrol op te
nemen die hen past.
Geen nieuwe vaardigheden
ontwikkelen. Bestaande
administratieve en faciliterende
vaardigheden inzetten gemeenschap
Doelgroep –
gericht model
Mensen met laag inkomen,
weinig verbinding met de
doorsnee bevolking en niet
vertrouwend op hun eigen stem
Training en ondersteuning gericht op
persoonlijke en gezinsdoelen,
blijvende ondersteuning in
leiderschapsteams waarbij het
persoonlijke verbreedt nr
gemeenschapskwesties
Relationele vaardigheden,
ontwikkelen van netwerken, focus op
zelfbeeld en zelfrealisatie
Transformatief
model
Mensen met laag inkomen, geen
leiderservaring. Progressieve
activisten uit middenklasse ook
betrokken.
Begrensde 1-op-1-mentoring en
ondersteuning. Educatieve
workshops en discussies met focus
op vaardig zijn in kritisch denken.
Basis organisatievaardigheden,
kritisch denken en mogelijkheid om
persoonlijke ervaringen te
analyseren tot bredere sociale

18. AAN DE SLAG
Voorbeeld
Toepassen van modellen van verandering op IC:
= afhankelijk van het niveau in de organisatie
- Woman centered/kansengroep centraal model: lokale
groepen
- Comm. Building : RvB/AV
- Transformatief kader: MF, beweging.net, …

19. AAN DE SLAG
TOEPASSEN VAN MODELLEN VAN VERANDERING
OP JE EIGEN ORGANISATIE
Kleine groepen van 6 (+/- 8 groepen)
Verslaggever / groep + Joris en Lode wandelen rond.
30’
Flap voor notities
- Noteer in welk model je je organisatie herkent
- Bespreek
- Bemerkingen
(is wat je vandaag gehoord hebt bruikbaar vr jouw organisatie?)

20. AAN DE SLAG
TOEPASSEN VAN MODELLEN VAN VERANDERING
OP JE EIGEN ORGANISATIE
Terugkoppeling in plenum
Was dit herkenbaar, bruikbaar?