More Related Content
Similar to แผนการสอนอาเซียนศึกษา ป.4-6
Similar to แผนการสอนอาเซียนศึกษา ป.4-6 (20)
More from sompriaw aums (20)
แผนการสอนอาเซียนศึกษา ป.4-6
- 1. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป.4-6 1
คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม
อาเซียนศึกษา ป. 4-6
ระดับประถมศึกษา
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
• ออกแบบการจัดการเรียนรูโดยใชมาตรฐานการเรียนรูและผลการเรียนรูเปนเปาหมาย
• ออกแบบการจัดการเรียนรูโดยเนนผูเรียนเปนศูนยกลาง
• ใชแนวคิด Backward Design ผสมผสานกับแนวคิดทฤษฎีการเรียนรูตาง ๆ อยางหลากหลาย
• ออกแบบการเรียนรูเพื่อพัฒนาสมรรถนะสําคัญของนักเรียนในการสื่อสาร การคิด
การแกปญหา การใชทักษะชีวิต และการใชเทคโนโลยี
• แบงแผนการจัดการเรียนรูเปนรายชั่วโมง สะดวกในการใช
• มีองคประกอบครบถวนตามแนวทางการจัดทําแผนการจัดการเรียนรูของสถานศึกษา
• นําไปพัฒนาเปนผลงานทางวิชาการเพื่อเลื่อนวิทยฐานะได
- 2. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป.4-6 2
คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม
อาเซียนศึกษา ป. 4-6
ระดับประถมศึกษา
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
้
สงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย
หามละเมิด ทําซ้า ดัดแปลง และเผยแพร
ํ
สวนใดสวนหนึ่ง เวนแตจะไดรับอนุญาต
ผูเรียบเรียง
สมพร ออนนอม พธ.บ. (เกียรตินยม), นศ.บ.
ิ
บุญรัตน รอดตา ศษ.บ.
ประจวบ ตรีภักดิ์ พธ.บ., สส.ม.
กุสุมาวดี ชัยชูโชติ ศ.บ., ศ.ม.
พงษศักดิ์ แคลวเครือ ศศ.บ. (เกียรตินิยม), ร.ม.
จุลพงษ อุดมพรพิบล วท.บ.
ู
นฤชภรณ กมลนฤเมธ ศศ.บ.
บรรณาธิการ
สุระ ดามาพงษ กศ.บ., กศ.ม.
ISBN 978–974–18–6768-4
พิมพที่ บริษัท โรงพิมพวัฒนาพานิช จํากัด นายเริงชัย จงพิพฒนสุข กรรมการผูจัดการ
ั
- 3. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป.4-6 3
คํานํา
คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4–6 เลมนี้เปนสื่อการเรียนรูที่จัดทํา
ขึ้นเพื่อใชเปนแนวทางในการจัดการเรียนรูโดยยึดหลักการออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward
Design ที่เนนผูเรียนเปนศูนยกลาง (Child-centered) ตามหลักการเนนผูเรียนเปนสําคัญ ใหนักเรียนมีสวนรวม
ในกิจกรรมและกระบวนการเรียนรู สามารถสรางองคความรูไดดวยตนเอง ทั้งเปนรายบุคคลและเปนกลุม
บทบาทของครูมหนาที่เอื้ออํานวยความสะดวกใหนักเรียนประสบผลสําเร็จ โดยสรางสถานการณการเรียนรูท้ัง
ี
ในหองเรียนและนอกหองเรียน ทําใหนักเรียนสามารถเชื่อมโยงความรูในกลุมสาระการเรียนรูอื่น ๆ ไดในเชิง
บูรณาการดวยวิธีการที่หลากหลาย เนนกระบวนการคิดวิเคราะห สังเคราะห และสรุปความรูดวยตนเอง ทําให
นักเรียนไดรับการพัฒนาทั้งดานความรู ดานทักษะ/กระบวนการ และดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยมที่ดี
นําไปสูการอยูรวมกันในสังคมอยางสันติสุข
การจัดทําคูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4–6 เลมนี้ไดจัดทําตาม
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งครอบคลุมสาระการเรียนรูทั้ง 5 สาระ ภายใน
เลมไดนําเสนอแผนการจัดการเรียนรูเปนรายชั่วโมงตามหนวยการเรียนรู เพื่อใหครูนําไปใชในการจัดการ
เรียนรูไดสะดวกยิ่งขึ้น นอกจากนี้แตละหนวยการเรียนรูยังมีการวัดและประเมินผลการเรียนรูทั้ง 3 ดาน ไดแก
ดานความรู ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม และดานทักษะ/กระบวนการ ทําใหทราบผลการเรียนรูแตละ
หนวยการเรียนรูของนักเรียนไดทันที
คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4–6 เลมนี้นําเสนอเนื้อหาแบงเปน 3
ตอน คือ
ตอนที่ 1 คําชี้แจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู ประกอบดวยแนวทางการใชแผนการจัดการเรียนรู
สัญลักษณลักษณะกิจกรรมการเรียนรู การออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design
เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู–การวัดและประเมินผลการเรียนรู ตารางวิเคราะหผลการเรียนรูกับสาระการ
เรียนรูในหนวยการเรียนรู และโครงสรางการแบงเวลารายชั่วโมงในการจัดการเรียนรู
ตอนที่ 2 แผนการจัดการเรียนรูรายชั่วโมง ไดเสนอแนะแนวทางการจัดการเรียนรูแ ตละหนวยการ
เรี ยนรูในหนั ง สือ เรียน แบ ง เป น แผนย อ ยรายชั่ ว โมง ซึ่ง แผนการจั ด การเรียนรู แ ตล ะแผนมี อ งค ประกอบ
ครบถวนตามแนวทางการจัดทําแผนการจัดการเรียนรูของสถานศึกษา
ตอนที่ 3 เอกสาร/ความรูเสริมสําหรับครู ประกอบดวยแบบทดสอบตาง ๆ และความรูเสริมสําหรับครู
ซึ่งบันทึกลงในแผนซีดี (CD) เพื่ออํานวยความสะดวกใหครูใชในการจัดกิจกรรมการเรียนรู
คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4–6 เลมนี้ไดออกแบบการเรียนรูดวย
เทคนิคและวิธีการสอนอยางหลากหลาย หวังวาจะเปนประโยชนตอการนําไปประยุกตใชในการจัดการเรียนรู
ใหเหมาะสมกับสภาพแวดลอมของนักเรียนตอไป
คณะผูจดทํา
ั
- 4. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป.4-6 4
สารบัญ
ตอนที่ 1 คําชีแจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู ........................... ..................................................... 1
้
1. แนวทางการใชแผนการจัดการเรียนรู ........................................................................................... 2
2. การออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design ..................................................... 5
3. เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู–การวัดและประเมินผลการเรียนรู .............................................. 20
4. คําอธิบายรายวิชา ........................................................................................................................... 23
5. โครงสรางรายวิชา ......................................................................................................................... 24
6. ตารางวิเคราะหผลการเรียนรูกับสาระการเรียนรูในหนวยการเรียนรู ........................................... 25
7. โครงสรางการแบงเวลารายชั่วโมงในการจัดการเรียนรู ................................................................. 27
ตอนที่ 2 แผนการจัดการเรียนรู ......................................................................................................... 29
หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลทั่วไปเกี่ยวกับอาเซียน ..................................................................................... 30
ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน/ชิ้นงาน......................................................... 30
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลทั่วไปเกี่ยวกับอาเซียน ........................ 31
แผนการจัดการเรียนรูที่ 1 เรื่อง เรื่องของอาเซียน ...................................................................... 34
แผนการจัดการเรียนรูที่ 2 เรื่อง กฎบัตรอาเซียน ....................................................................... 39
แผนการจัดการเรียนรูท่ี 3 เรื่อง กลไกการบริหารของอาเซียน ................................................... 43
หนวยการเรียนรูท่ี 2 ประเทศสมาชิกอาเซียนและความสัมพันธกับไทย ...................................................... 46
ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน/ชิ้นงาน ........................................................ 46
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 2 ประเทศสมาชิกอาเซียนและความสัมพันธ
กับไทย ........................................................................................................................................ 47
แผนการจัดการเรียนรูที่ 4 เรื่อง ธงชาติและตราประจําแผนดินของประเทศสมาชิกอาเซียน .... 55
แผนการจัดการเรียนรูที่ 5 เรื่อง สภาพทางภูมิศาสตรของประเทศสมาชิกอาเซียน ..................59
แผนการจัดการเรียนรูที่ 6 เรื่อง ประวัติความเปนมาและการเมืองการปกครอง
ของประเทศสมาชิกอาเซียน ............................................................ 63
แผนการจัดการเรียนรูที่ 7 เรื่อง เศรษฐกิจของประเทศสมาชิกอาเซียน .....................................67
แผนการจัดการเรียนรูที่ 8 เรื่อง สังคมและวัฒนธรรมของประเทศสมาชิกอาเซียน .................. 71
แผนการจัดการเรียนรูที่ 9 เรื่อง ความสัมพันธระหวางประเทศกับไทย
ของประเทศสมาชิกอาเซียน ............................................................ 75
- 5. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป.4-6 5
หนวยการเรียนรูที่ 3 บทบาทของไทยกับอาเซียน .........................................................................................79
ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน/ชิ้นงาน ........................................................ 79
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 3 บทบาทของไทยกับอาเซียน ......................... 80
แผนการจัดการเรียนรูที่ 10 เรื่อง บทบาทของประเทศไทยในอาเซียน ...................................... 83
แผนการจัดการเรียนรูที่ 11 เรื่อง ประเทศไทยกับการดํารงตําแหนงประธานอาเซียน .............. 87
แผนการจัดการเรียนรูที่ 12 เรื่อง ประโยชนที่ประเทศไทยไดรับจากการเปนสมาชิกอาเซียน ... 91
แผนการจัดการเรียนรูที่ 13 เรื่อง ประเทศไทยกับกฎบัตรอาเซียน ............................................ 95
หนวยการเรียนรูที่ 4 อาเซียนกับความรวมมือภายนอกอาเซียน ................................................................. 99
ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน/ชิ้นงาน ...................................................... 99
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 4 อาเซียนกับความรวมมือภายนอกอาเซียน . 100
แผนการจัดการเรียนรูที่ 14 เรื่อง ความรวมมือระหวางอาเซียนกับประเทศคูเจรจา .............. 103
แผนการจัดการเรียนรูที่ 15 เรื่อง อาเซียน+3 และความรวมมือในเวทีการประชุมสุดยอด
เอเชียตะวันออก............................................................................ 107
แผนการจัดการเรียนรูที่ 16 เรื่อง อาเซียนกับสหภาพยุโรปและสหประชาชาติ ................. ..... 111
หนวยการเรียนรูที่ 5 เตรียมตัวสูประชาคมอาเซียน ................................................................................. 116
ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน/ชิ้นงาน .................................................... 116
ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู หนวยการเรียนรูที่ 5 เตรียมตัวสูประชาคมอาเซียน .................. 117
แผนการจัดการเรียนรูที่ 17 เรื่อง ภูมิหลังประชาคมอาเซียน ................................................... 120
แผนการจัดการเรียนรูที่ 18 เรื่อง เสาหลักประชาคมอาเซียน .................................................. 123
แผนการจัดการเรียนรูที่ 19 เรื่อง บทบาทของไทยในการจัดตั้งประชาคมอาเซียน .................. 126
ตอนที่ 3 เอกสาร/ความรูเสริมสําหรับครู ................................................................................... 129
1. ผลการเรียนรู จุดประสงคการเรียนรู และสาระการเรียนรูรายวิชาเพิ่มเติม
อาเซียนศึกษา ป. 1–3
2. โครงงาน (Project Work)
3. แฟมสะสมผลงาน (Portfolio)
4. ผังการออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design
5. รูปแบบแผนการจัดการเรียนรูรายชั่วโมง
6. แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน
7. แบบทดสอบปลายภาค
8. แบบบันทึกและแบบประเมินตาง ๆ
- 7. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 2
1. แนวทางการใชแผนการจัดการเรียนรู
คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 เลมนี้จดทําขึ้นเพื่อเปน
ั
แนวทางใหครูใชประกอบการจัดการเรียนรูเรือง อาเซียนศึกษา ระดับประถมศึกษา ตามหลักสูตร
่
แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งการแบงหนวยการเรียนรูสําหรับจัดทําแผนการ
จัดการเรียนรูรายชั่วโมงในคูมือครู แผนการจัดการเรียนรูเลมนี้แบงเนื้อหาเปน 5 หนวย สามารถใชควบคู
กับหนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 ประกอบดวยหนวยการเรียนรูดงนี้ ั
หนวยการเรียนรูที่ 1 ขอมูลทั่วไปเกี่ยวกับอาเซียน
หนวยการเรียนรูที่ 2 ประเทศสมาชิกอาเซียนและความสัมพันธกับไทย
หนวยการเรียนรูที่ 3 บทบาทของไทยกับอาเซียน
หนวยการเรียนรูที่ 4 อาเซียนกับความรวมมือภายนอกอาเซียน
หนวยการเรียนรูที่ 5 เตรียมตัวสูประชาคมอาเซียน
คูมือครู แผนการจัดการเรียนรูเลมนี้ไดนําเสนอรายละเอียดไวครบถวนตามแนวทางการจัดทํา
แผนการจัดการเรียนรู นอกจากนี้ยังไดออกแบบกิจกรรมการเรียนรูใหนักเรียนไดพัฒนาองคความรู
สมรรถนะสําคัญ และคุณลักษณะอันพึงประสงคไวอยางครบถวนตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้น
พื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ครูควรศึกษาคูมือครู แผนการจัดการเรียนรูนี้ใหละเอียดเพื่อปรับใชให
สอดคลองกับสภาพแวดลอม สถานการณ และสภาพของนักเรียน
ในแตละหนวยการเรียนรูจะแบงแผนการจัดการเรียนรูออกเปนรายชั่วโมง ซึ่งมีจํานวนมากนอยไม
เทากันขึ้นอยูกับความยาวของเนื้อหาสาระ และในแตละหนวยการเรียนรูมองคประกอบดังนี้
ี
1. ผังมโนทัศนเปาหมายการเรียนรูและขอบขายภาระงาน/ชินงาน แสดงขอบขายเนื้อหาการจัดการ
้
เรียนรูที่ครอบคลุมความรู คุณธรรม จริยธรรม คานิยม ทักษะ/กระบวนการ และภาระงาน/ชิ้นงาน
2. ผังการออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design (Backward Design
Template) เปนกรอบแนวคิดในการจัดการเรียนรูของแตละหนวยการเรียนรู แบงเปน 3 ขั้น ไดแก
ขั้นที่ 1 ผลลัพธปลายทางที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียน
ขั้นที่ 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานที่แสดงวานักเรียนมีผลการ
เรียนรูตามที่กําหนดไวอยางแทจริง
ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู จะระบุวาในหนวยการเรียนรูนี้แบงเปนแผนการจัดการเรียนรูกี่
แผน และแตละแผนใชเวลาในการจัดกิจกรรมกี่ชั่วโมง
3. แผนการจัดการเรียนรูรายชัวโมง เปนแผนการจัดการเรียนรูตามกรอบแนวคิดการออกแบบการ
่
จัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design ประกอบดวย
- 8. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 3
3.1 ชื่อแผนการจัดการเรียนรู ประกอบดวยลําดับที่ของแผน ชื่อแผน และเวลาเรียน เชน
แผนการจัดการเรียนรูที่ 1 เรืองของอาเซียน เวลา 5 ชั่วโมง
่
3.2 สาระสําคัญ เปนความคิดรวบยอดของเนือหาที่นํามาจัดการเรียนรูในแตละแผนการจัดการ
้
เรียนรู
3.3 ผลการเรียนรู เปนผลการเรียนรูที่ใชตรวจสอบนักเรียนหลังจากเรียนจบเนื้อหาที่นําเสนอ
ในแตละแผนการจัดการเรียนรูนั้น ๆ ซึ่งสอดคลองกับมาตรฐานการเรียนรูของหลักสูตร
3.4 จุดประสงคการเรียนรู เปนสวนที่บอกจุดมุงหมายที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียนภาย
หลังจากเรียนจบในแตละแผน ทั้งในดานความรู (K) ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม (A) และดาน
ทักษะ/กระบวนการ (P) ซึ่งสอดคลองสัมพันธกับผลการเรียนรูและเนื้อหาในแผนการจัดการเรียนรูนั้น ๆ
3.5 การวัดและประเมินผลการเรียนรู เปนการตรวจสอบผลการจัดการเรียนรูวาหลังจากจัดการ
เรียนรูในแตละแผนการจัดการเรียนรูแลว นักเรียนมีพัฒนาการ มีผลสัมฤทธิทางการเรียนตามเปาหมายที่
์
คาดหวังไวหรือไม และมีสิ่งที่จะตองไดรับการพัฒนาปรับปรุงสงเสริมในดานใดบาง ดังนั้น ในแตละ
แผนการจัดการเรียนรูจึงไดออกแบบวิธีการและเครื่องมือในการวัดและประเมินผลการเรียนรูดานตาง ๆ
ของนักเรียนไวอยางหลากหลาย เชน การทําแบบทดสอบ การตอบคําถามสั้น ๆ การตรวจผลงาน การ
สังเกตพฤติกรรมทั้งที่เปนรายบุคคลและเปนกลุม โดยเนนการปฏิบัติใหสอดคลองและเหมาะสมกับผล
การเรียนรู
วิธการและเครื่องมือในการวัดและประเมินผลการเรียนรูเหลานี้ครูสามารถนําไปใชประเมิน
ี
นักเรียนไดทั้งในระหวางการจัดการเรียนรูและการทํากิจกรรมตาง ๆ ตลอดจนการนําความรูไปใชใน
ชีวิตประจําวัน
3.6 สาระการเรียนรู เปนหัวขอยอยที่นํามาจัดการเรียนรูในแตละแผนการจัดการเรียนรู ซึ่ง
สอดคลองกับสาระการเรียนรูในหนวยการเรียนรู
3.7 แนวทางบูรณาการ เปนการเสนอแนะแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรูในเรื่องที่เรียนรู
ของแตละแผนใหเชื่อมโยงสัมพันธกับสาระการเรียนรูอื่น ๆ ไดแก ภาษาไทย คณิตศาสตร วิทยาศาสตร
สุขศึกษาและพลศึกษา ศิลปะ การงานอาชีพและเทคโนโลยี และภาษาตางประเทศ เพื่อใหการเรียนรู
สอดคลองและครอบคลุมสถานการณจริง
3.8 กระบวนการจัดการเรียนรู เปนการเสนอแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรูเนื้อหาในแตละ
เรื่อง โดยใชแนวคิดและทฤษฎีการเรียนรูตาง ๆ ตามความเหมาะสม ทั้งนี้เพื่อใหครูนําไปใชประโยชนใน
การวางแผนการจัดการเรียนรูไดอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งกระบวนการจัดการเรียนรูประกอบดวย 5 ขั้น
ไดแก
ขั้นที่ 1 นําเขาสูบทเรียน
- 9. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 4
ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู
ขั้นที่ 3 ฝกฝนผูเรียน
ขั้นที่ 4 นําไปใช
ขั้นที่ 5 สรุป
3.9 กิจกรรมเสนอแนะ เปนกิจกรรมเสนอแนะสําหรับใหนักเรียนไดพัฒนาเพิ่มเติมในดานตาง
ๆ นอกเหนือจากที่ไดจัดการเรียนรูมาแลวในชั่วโมงเรียน กิจกรรมเสนอแนะมี 2 ลักษณะ คือ กิจกรรม
สําหรับผูที่มีความสามารถพิเศษและตองการศึกษาคนควาเนื้อหานั้น ๆ ใหลึกซึ้งกวางขวางยิงขึ้น และ
่
กิจกรรมสําหรับการเรียนรูใหครบตามเปาหมาย ซึ่งมีลักษณะเปนการซอมเสริม
3.10 สื่อ/แหลงการเรียนรู เปนรายชื่อสื่อการเรียนรูทุกประเภทที่ใชในการจัดการเรียนรู ซึ่งมีทั้ง
สื่อธรรมชาติ สื่อสิ่งพิมพ สื่อเทคโนโลยี และสื่อบุคคล เชน หนังสือ เอกสารความรู รูปภาพ เครือขาย
อินเทอรเน็ต วีดทัศน
ิ
3.11 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู เปนสวนที่ใหครูบันทึกผลการจัดการเรียนรูวาประสบ
ความสําเร็จหรือไม มีปญหาหรืออุปสรรคอะไรเกิดขึ้นบาง ไดแกไขปญหาและอุปสรรคนั้นอยางไร สิ่งที่
ไมไดปฏิบัติตามแผนมีอะไรบาง และขอเสนอแนะสําหรับการปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรูครั้งตอไป
นอกจากนี้ยังอํานวยความสะดวกใหครู โดยจัดทําแบบทดสอบ ใบความรู ใบงาน แบบบันทึก แบบ
ประเมินตาง ๆ และความรูเสริมสําหรับครูบันทึกลงในแผนซีดี (CD) ประกอบดวย
1. แบบทดสอบกอนเรียนและหลังเรียน เปนแบบทดสอบเพื่อใชวัดและประเมินผลนักเรียนกอน
การจัดการเรียนรูและหลังการจัดการเรียนรู
2. แบบทดสอบปลายป เปนแบบทดสอบเพื่อใชวัดและประเมินผลการเรียนรูปลายป 3 ดาน ไดแก
2.1 ดานความรู มีแบบทดสอบทั้งที่เปนแบบปรนัยและแบบอัตนัย
2.2 ดานคุณธรรม จริยธรรม และคานิยม เปนตารางการประเมิน
2.3 ดานทักษะ/กระบวนการ เปนตารางการประเมิน
3. ใบความรู ใบงาน แบบบันทึก และแบบประเมินตาง ๆ
4. เอกสาร/ความรูเสริมสําหรับครู เปนการนําเสนอความรูในเรื่องตาง ๆ แกครู เชน
4.1 ผลการเรียนรู จุดประสงคการเรียนรู และสาระการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา
ป. 4-6
4.2 โครงงาน (Project Work)
4.3 แฟมสะสมผลงาน (Portfolio)
4.4 ผังการออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design
- 10. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 5
4.5 รูปแบบของโครงสรางแผนการจัดการเรียนรูรายชัวโมงที่ออกแบบการจัดการเรียนรูตาม
่
แนวคิด Backward Design
ครูควรศึกษาแผนการจัดการเรียนรูเพือเตรียมการสอนอยางมีประสิทธิภาพ จัดกิจกรรมใหนักเรียน
่
ไดพัฒนาครบทุกสมรรถนะสําคัญที่กําหนดไวในหลักสูตร กลาวคือ สมรรถนะในการสื่อสาร การคิด การ
แกปญหา การใชทักษะชีวิต และการใชเทคโนโลยี รวมถึงคุณลักษณะอันพึงประสงคตามหลักสูตร และ
กิจกรรมเสนอแนะเพื่อการเรียนรูเพิ่มเติมใหเต็มตามศักยภาพของนักเรียนแตละคน ซึ่งไดกําหนดไวใน
แผนการจัดการเรียนรูนี้แลว
นอกจากนี้ครูสามารถปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรูใหสอดคลองกับสภาพความพรอมของ
นักเรียนและสถานการณเฉพาะหนาได ซึ่งจะใชเปนผลงานเพื่อเลื่อนวิทยฐานะได แผนการจัดการเรียนรูนี้
ไดอํานวยความสะดวกใหครู โดยไดพิมพโครงสรางแผนการจัดการเรียนรูที่ออกแบบการจัดการเรียนรู
ตามแนวคิด Backward Design ใหครูเพิ่มเติมเฉพาะสวนที่ครูปรับปรุงเองไวดวยแลว
2. การออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design
การจัดการเรียนรูหรือการสอนเปนงานที่ครูทุกคนตองใชกลวิธีตาง ๆ มากมายเพื่อใหนักเรียนสนใจ
ที่จะเรียนรูและเกิดผลตามที่ครูคาดหวัง การจัดการเรียนรูจัดเปนศาสตรที่ตองใชความรูความสามารถ
ตลอดจนประสบการณอยางมาก ครูบางคนอาจจะละเลยเรื่องของการออกแบบการจัดการเรียนรูหรือการ
ออกแบบการสอน ซึ่งเปนงานที่ครูจะตองทํากอนการเขียนแผนการจัดการเรียนรู
การออกแบบการจัดการเรียนรูทําอยางไร ทําไมจึงตองออกแบบการจัดการเรียนรู
ครูทุกคนผานการศึกษาและไดเรียนรูเกียวกับการออกแบบการจัดการเรียนรูมาแลว ในอดีตการ
่
ออกแบบการจัดการเรียนรูจะเริ่มตนจากการกําหนดจุดประสงคการเรียนรู การวางแผนการจัดการเรียนรู
การดําเนินการจัดการเรียนรู และการวัดและประเมินผลการเรียนรู ปจจุบันการเรียนรูไดมการเปลี่ยนแปลง
ี
ไปตามสภาพแวดลอม เศรษฐกิจ และสังคม รวมทั้งการเปลียนแปลงดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีที่เขา
่
มามีบทบาทตอการเรียนรูของนักเรียน ซึ่งนักเรียนสามารถเรียนรูไดจากสื่อและแหลงการเรียนรูตาง ๆ ที่มี
อยูรอบตัว ดังนันการออกแบบการจัดการเรียนรูจึงเปนกระบวนการสําคัญที่ครูจําเปนตองดําเนินการให
้
เหมาะสมกับศักยภาพของนักเรียนแตละคน
แกรนต วิกกินส (Grant Wiggins) และเจย แมกไท (Jay McTighe) นักการศึกษาชาวอเมริกัน
ไดเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการออกแบบการจัดการเรียนรู ซึ่งเรียกวา Backward Design อันเปนการออกแบบ
การจัดการเรียนรูที่ครูจะตองกําหนดผลลัพธปลายทางที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียนกอน โดยทั้งสองให
ชื่อวา ความเขาใจที่คงทน (Enduring Understandings) เมื่อกําหนดความเขาใจที่คงทนไดแลว ครู
- 11. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 6
จะตองบอกใหไดวาความเขาใจที่คงทนของนักเรียนนี้เกิดจากอะไร นักเรียนจะตองมีหรือแสดงพฤติกรรม
อะไรบาง ครูมีหรือใชวธีการวัดอะไรบางที่จะบอกวานักเรียนมีหรือแสดงพฤติกรรมเหลานันแลว จากนั้น
ิ ้
ครูจึงนึกถึงวิธการจัดการเรียนรูที่จะทําใหนักเรียนเกิดความเขาใจที่คงทนตอไป
ี
แนวคิด Backward Design
Backward Design เปนการออกแบบการจัดการเรียนรูที่ใชผลลัพธปลายทางเปนหลัก ซึ่ง
ผลลัพธปลายทางนี้จะเกิดขึ้นกับนักเรียนก็ตอเมื่อจบหนวยการเรียนรู ทั้งนี้ครูจะตองออกแบบการจัดการ
เรียนรู โดยใชกรอบความคิดที่เปนเหตุเปนผล มีความสัมพันธกัน จากนั้นจึงจะลงมือเขียนแผนการจัดการ
เรียนรู ขยายรายละเอียดเพิ่มเติมใหมีคุณภาพและประสิทธิภาพตอไป
กรอบความคิดหลักของการออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design มีขั้นตอน
หลักที่สําคัญ 3 ขั้นตอน คือ
ขั้นที่ 1 กําหนดผลลัพธปลายทางที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียน
ขั้นที่ 2 กําหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานที่แสดงวานักเรียน
มีผลการเรียนรูตามที่กําหนดไวอยางแทจริง
ขั้นที่ 3 วางแผนการจัดการเรียนรู
ขั้นที่ 1 กําหนดผลลัพธปลายทางที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียน
กอนที่จะกําหนดผลลัพธปลายทางที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียนนั้น ครูควรตอบคําถามสําคัญ
ตอไปนี้
1. นักเรียนควรจะมีความรู ความเขาใจ และสามารถทําสิ่งใดไดบาง
2. เนื้อหาสาระใดบางที่มีความสําคัญตอการสรางความเขาใจของนักเรียนและความเขาใจที่คงทน
(Enduring Understandings) ที่ครูตองการจัดการเรียนรูใหแกนักเรียนมีอะไรบาง
เมื่อจะตอบคําถามสําคัญดังกลาวขางตน ใหครูนึกถึงเปาหมายของการศึกษา มาตรฐานการเรียนรู
ดานเนื้อหาระดับชาติที่ปรากฏอยูในหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 รวมทั้ง
มาตรฐานการเรียนรูระดับเขตพื้นที่การศึกษาหรือทองถิ่น การทบทวนความคาดหวังของหลักสูตร
แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน เนื่องจากมาตรฐานแตละระดับจะมีความสัมพันธกับเนื้อหาสาระตาง ๆ ซึ่ง
มีความแตกตางลดหลั่นกันไป ดวยเหตุนี้ขั้นที่ 1 ของ Backward Design ครูจึงตองจัดลําดับความสําคัญ
และเลือกผลลัพธปลายทางของนักเรียน ซึ่งเปนผลการเรียนรูที่เกิดจากความเขาใจที่คงทนตอไป
ความเขาใจที่คงทนของนักเรียน
ความเขาใจที่คงทนคืออะไร ความเขาใจที่คงทนเปนความรูที่ลึกซึ้ง ไดแก ความคิดรวบยอด
ความสัมพันธ และหลักการของเนื้อหาและวิชาที่นักเรียนเรียนรู หรือกลาวอีกนัยหนึ่ง คือ เปนความรูที่อง
ิ
- 12. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 7
เนื้อหา ความรูนี้เกิดจากการสะสมขอมูลตาง ๆ ของนักเรียนและเปนองคความรูที่นักเรียนสรางขึ้นดวย
ตนเอง
การเขียนความเขาใจที่คงทนในการออกแบบการจัดการเรียนรู
ถาความเขาใจที่คงทนหมายถึงสาระสําคัญของสิ่งที่จะเรียนรูแลว ครูควรจะรูวาสาระสําคัญ
หมายถึงอะไร คําวา สาระสําคัญ มาจากคําวา Concept ซึ่งนักการศึกษาของไทยแปลเปนภาษาไทยวา
สาระสําคัญ ความคิดรวบยอด มโนทัศน มโนมติ และสังกัป ซึ่งการเขียนแผนการจัดการเรียนรูนิยมใชคํา
วา สาระสําคัญ
สาระสําคัญเปนขอความที่แสดงแกนหรือเปาหมายเกี่ยวกับเรื่องใดเรืองหนึง เพื่อใหไดขอสรุปรวม
่ ่
และขอแตกตางเกี่ยวกับเรืองใดเรื่องหนึ่ง โดยอาจครอบคลุมขอเท็จจริง กฎ ทฤษฎี ประเด็น และการสรุป
่
สาระสําคัญและขอความที่มีลักษณะรวบยอดอยางอื่น
ประเภทของสาระสําคัญ
1. ระดับกวาง (Broad Concept)
2. ระดับการนําไปใช (Operative Concept หรือ Functional Concept)
ตัวอยางสาระสําคัญระดับกวาง
− ประชาคมอาเซียนประกอบดวย 3 เสาหลัก
ตัวอยางสาระสําคัญระดับการนําไปใช
− ประชาคมอาเซียนประกอบดวย 3 เสาหลัก ไดแก ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน
ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน
แนวทางการเขียนสาระสําคัญ
1. ใหเขียนสาระสําคัญของทุกเรื่อง โดยแยกเปนขอ ๆ (จํานวนขอของสาระสําคัญจะเทากับจํานวน
เรื่อง)
2. การเขียนสาระสําคัญที่ดีควรเปนสาระสําคัญระดับการนําไปใช
3. สาระสําคัญตองครอบคลุมประเด็นสําคัญครบถวน เพราะหากขาดสวนใดไปแลวจะทําให
นักเรียนรับสาระสําคัญที่ผิดไปทันที
4. การเขียนสาระสําคัญที่จะใหครอบคลุมประเด็นสําคัญ วิธีการหนึ่ง คือ การเขียนแผนผัง
สาระสําคัญ
- 13. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 8
ตัวอยางการเขียนแผนผังสาระสําคัญ
เพื่อสงเสริมความรวมมือ
ประชาคมการเมือง ในดานการเมืองและความ
และความมั่นคง มั่นคง เพื่อธํารงไวซึ่ง
อาเซียน สันติภาพและอยูรวมกัน
อยางสันติสุข
เพื่อใหอาเซียนมีตลาดและ
ฐานการผลิตเดียวกัน และมี
ประชาคมเศรษฐกิจ
ประชาคมอาเซียน การเคลื่อนยายสินคา
อาเซียน บริการ การลงทุน และ
แรงงานมีฝมืออยางเสรี
เพื่อใหประชาชนอยูดีกินดี
ประชาคมสังคมและ ปราศจากโรคภัยไขเจ็บ มี
วัฒนธรรมอาเซียน สิ่งแวดลอมที่ดี และมี
ความรูสึกเปนอันหนึ่งอัน
เดียวกัน
สาระสําคัญของประโยชนของประชาคมอาเซียน: ประชาคมอาเซียนประกอบดวย 3 เสาหลัก
ไดแก ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน และประชาคมสังคมและ
วัฒนธรรมอาเซียน ซึ่งประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียนกอตั้งขึ้นเพื่อสงเสริมความรวมมือ
ในดานการเมืองและความมั่นคง เพื่อธํารงไวซึ่งสันติภาพและอยูรวมกันอยางสันติสุข ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
กอตั้งขึ้นเพื่อใหอาเซียนมีตลาดและฐานการผลิตเดียวกัน และมีการเคลื่อนยายสินคา บริการ การลงทุน และ
แรงงานมีฝมืออยางเสรี สวนประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียนกอตั้งขึ้นเพื่อใหประชาชนอยูดีกินดี
ปราศจากโรคภัยไขเจ็บ มีสิ่งแวดลอมที่ดี และมีความรูสึกเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน
5. การเขียนสาระสําคัญเกี่ยวกับเรื่องใดควรเขียนลักษณะเดนที่มองเห็นไดหรือนึกไดออกมาเปนขอ
ๆ แลวจําแนกลักษณะเหลานั้นเปนลักษณะจําเพาะและลักษณะประกอบ
6. การเขียนขอความที่เปนสาระสําคัญควรใชภาษาที่มีการขัดเกลาอยางดี เลี่ยงคําที่มีความหมาย
กํากวมหรือฟุมเฟอย
- 14. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 9
ตัวอยางการเขียนสาระสําคัญ เรื่อง อาเซียน
อาเซียน ลักษณะจําเพาะ ลักษณะประกอบ
มีสมาชิก 10 ประเทศ −
ตั้งอยูในภูมิภาคเอเชีย −
ตะวันออกเฉียงใต
ประชาชนสวนใหญนับถือ –
คริสตศาสนา
มีระบบการปกครองแบบ –
ประชาธิปไตย
สาระสําคัญของอาเซียน: อาเซียน คือ กลุมประเทศที่ตั้งอยูในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต มี
สมาชิก 10 ประเทศ ประชาชนสวนใหญนับถือคริสตศาสนา และมีระบบการปกครองแบบประชาธิปไตย
ขั้นที่ 2 กําหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรูซึ่งเปนหลักฐานที่แสดงวานักเรียน
มีผลการเรียนรูตามที่กําหนดไวอยางแทจริง
เมื่อครูกําหนดผลลัพธปลายทางที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียนแลว กอนทีจะดําเนินการขั้นตอไป
่
ขอใหครูตอบคําถามสําคัญตอไปนี้
− นักเรียนมีพฤติกรรมหรือแสดงออกในลักษณะใดจึงทําใหครูทราบวา นักเรียนบรรลุผลลัพธ
ปลายทางตามที่กําหนดไวแลว
− ครูมีหลักฐานหรือใชวิธีการใดที่สามารถระบุไดวา นักเรียนมีพฤติกรรมหรือแสดงออกตาม
ผลลัพธปลายทางที่กาหนดไว
ํ
การออกแบบการจัดการเรียนรูตามแนวคิด Backward Design เนนใหครูรวบรวมหลักฐานการวัด
และประเมินผลการเรียนรูที่จาเปนและมีหลักฐานเพียงพอที่จะกลาวไดวา การจัดการเรียนรูทําใหนักเรียน
ํ
เกิดผลสัมฤทธิ์แลว ไมใชเรียนแคใหจบตามหลักสูตรหรือเรียนตามชุดของกิจกรรมการเรียนรูที่ครูกําหนด
ไวเทานั้น วิธีการของ Backward Design ตองการกระตุนใหครูคิดลวงหนาวา ครูควรจะกําหนดและ
รวบรวมหลักฐานเชิงประจักษอะไรบางกอนที่จะออกแบบหนวยการเรียนรู โดยเฉพาะอยางยิ่งหลักฐาน
ดังกลาวควรจะเปนหลักฐานที่สามารถใชเปนขอมูลยอนกลับที่มีประโยชนสําหรับนักเรียนและครูไดเปน
อยางดี นอกจากนี้ครูควรใชวิธีการวัดและประเมินผลการเรียนรูแบบตอเนื่องอยางไมเปนทางการและเปน
ทางการตลอดระยะเวลาที่ครูจัดกิจกรรมการเรียนรูใหแกนักเรียน ซึ่งสอดคลองกับแนวคิดที่ตองการใหครู
ทําการวัดและประเมินผลการเรียนรูระหวางการจัดกิจกรรมการเรียนรูที่เรียกวา สอนไปวัดผลไป
- 15. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 10
จึงกลาวไดวา ขั้นนี้ครูควรนึกถึงพฤติกรรมหรือการแสดงออกของนักเรียน โดยพิจารณาจากผลงาน
หรือชิ้นงานที่เปนหลักฐานเชิงประจักษ ซึ่งแสดงใหเห็นวานักเรียนเกิดผลลัพธปลายทางตามเกณฑที่
กําหนดไวแลว และเกณฑที่ใชประเมินควรเปนเกณฑคุณภาพในรูปของมิติคุณภาพ (Rubrics) อยางไรก็
ตาม ครูอาจจะมีหลักฐานหรือใชวิธีการอื่น ๆ เชน การทดสอบกอนและหลังเรียน การสัมภาษณ การศึกษา
คนควา การฝกปฏิบัติขณะเรียนรูประกอบดวยก็ได
หลังจากที่ครูไดกําหนดผลลัพธปลายทางที่ตองการใหเกิดขึ้นกับนักเรียนแลว ครูควรกําหนดภาระ
งานและวิธการประเมินผลการเรียนรู ซึ่งเปนหลักฐานที่แสดงวานักเรียนมีผลการเรียนรูตามผลลัพธ
ี
ปลายทางที่กําหนดไวแลว
ภาระงาน หมายถึง งานหรือกิจกรรมที่กําหนดใหนักเรียนปฏิบัติ เพื่อใหบรรลุตามจุดประสงคการ
เรียนรู/ผลการเรียนรูที่กําหนดไว ลักษณะสําคัญของงานจะตองเปนงานที่สอดคลองกับชีวิตจริงใน
ชีวิตประจําวัน เปนเหตุการณจริงมากกวากิจกรรมที่จําลองขึ้นเพื่อใชในการทดสอบ ซึ่งเรียกวา งานที่
ปฏิบัติเปนงานที่มีความหมายตอนักเรียน (Meaningful Task) นอกจากนี้งานและกิจกรรมจะตองมี
ขอบเขตที่ชัดเจน สอดคลองกับจุดประสงคการเรียนรู/ตัวชี้วดชั้นป/มาตรฐานการเรียนรูที่ตองการใหเกิด
ั
ขึ้นกับนักเรียน
ทั้งนี้เมื่อไดภาระงานครบถวนตามที่ตองการแลว ครูจะตองนึกถึงวิธีการและเครื่องมือที่จะใชวัด
และประเมินผลการเรียนรูของนักเรียนซึ่งมีอยูมากมายหลายประเภท ครูจะตองเลือกใหเหมาะสมกับภาระ
งานที่นักเรียนปฏิบัติ
ตัวอยางภาระงาน/ชิ้นงานเรื่อง กําเนิดอาเซียนและสมาชิกอาเซียน รวมทั้งการกําหนดวิธีการวัดและ
ประเมินผลการเรียนรูของนักเรียนดังตาราง
- 16. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 11
ตัวอยาง ภาระงาน/ชิ้นงาน แผนการจัดการเรียนรูที่ 1 เรื่องของอาเซียน
ผลการเรียนรูที่ 1 รูและเขาใจเกี่ยวกับอาเซียนในเรื่องความเปนมาของอาเซียน ปฏิญญาอาเซียน วัตถุประสงคของอาเซียน คําขวัญอาเซียน ธงอาเซียน สัญลักษณอาเซียน
เพลงประจําอาเซียน กฎบัตรอาเซียน และกลไกการบริหารของอาเซียน
จุดประสงค การวัดและประเมินผล
สาระการเรียนรู ภาระงาน/ชิ้นงาน กิจกรรมการเรียนรู สื่อการเรียนรู
การเรียนรู วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ
บอกความ 1. ความเปนมา ศึกษาและสืบคน 1. สืบคนขอมูล 1. แบบบันทึก 1. เกณฑคุณภาพ 1. ซักถามความรู 1. ภาพเกี่ยวกับ
เปนมาของ ของอาเซียน ขอมูลเกี่ยวกับความ ผลการ 4 ระดับ 2. ศึกษาและสืบคน การประชุม
อาเซียน 2. ปฏิญญาอาเซียน เปนมาของอาเซียน สืบคนขอมูล 3. บันทึกสรุป อาเซียน
ปฏิญญาอาเซียน 3. วัตถุประสงค ปฏิญญาอาเซียน สาระสําคัญ 2. แบบบันทึก
วัตถุประสงค ของอาเซียน วัตถุประสงคของ 2. ตรวจ 2. แบบ 2. เกณฑคุณภาพ 4. ทํากิจกรรมเกี่ยวกับ ผลการสืบคน
4. คําขวัญ อาเซียน และคําขวัญ ผลงาน ตรวจสอบ 4 ระดับ กําเนิดอาเซียน ปฏิญญา ขอมูล
ของอาเซียน
อาเซียน อาเซียน ผลงาน อาเซียน และวิสัยทัศน 3. แบบประเมิน
คําขวัญอาเซียน
5. ธงอาเซียน 3. ประเมิน 3. แบบประเมิน 3. เกณฑคุณภาพ อาเซียน พฤติกรรมใน
ธงอาเซียน
6. คําขวัญอาเซียน พฤติกรรม พฤติกรรม 4 ระดับ การทํางานเปน
สัญลักษณ ในการ การทํางาน
7. สัญลักษณ รายบุคคล
อาเซียน และ ทํางาน เปนราย
อาเซียน และเปนกลุม
เพลงประจํา 8. เพลงประจํา บุคคลและ 4. หนังสือเรียน
อาเซียน อาเซียน เปนกลุม รายวิชาเพิ่มเติม
อาเซียนศึกษา
ป. 4-6
- 18. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 13
การสรางความเขาใจที่คงทน
ความเขาใจที่คงทนจะเกิดขึ้นได นักเรียนจะตองมีความสามารถ 6 ประการ ไดแก
1. การอธิบาย ชี้แจง เปนความสามารถที่นักเรียนแสดงออกโดยการอธิบายหรือชี้แจงในสิงที่เรียนรู
่
ไดอยางถูกตอง สอดคลอง มีเหตุมีผล และเปนระบบ
2. การแปลความและตีความ เปนความสามารถที่นักเรียนแสดงออกโดยการแปลความและตีความ
ไดอยางมีความหมาย ตรงประเด็น กระจางชัด และทะลุปรุโปรง
3. การประยุกต ดัดแปลง และนําไปใช เปนความสามารถที่นักเรียนแสดงออกโดยการนําสิ่งที่ได
เรียนรูไปสูการปฏิบัติไดอยางมีประสิทธิผล มีประสิทธิภาพ และคลองแคลว
4. การมีมุมมองที่หลากหลาย เปนความสามารถที่นักเรียนแสดงออกโดยการมีมุมมองที่นาเชื่อถือ
เปนไปได มีความลึกซึ้ง แจมชัด และแปลกใหม
5. การใหความสําคัญและใสใจในความรูสึกของผูอื่น เปนความสามารถที่นักเรียนแสดงออกโดย
การมีความละเอียดรอบคอบ เปดเผย รับฟงความคิดเห็นของผูอื่น ระมัดระวังที่จะไมใหเกิดความ
กระทบกระเทือนตอผูอื่น
6. การรูจักตนเอง เปนความสามารถที่นักเรียนแสดงออกโดยการมีความตระหนักรู สามารถ
ประมวลผลขอมูลจากแหลงขอมูลที่หลากหลาย ปรับตัวได รูจักใครครวญ และมีความเฉลียวฉลาด
นอกจากนี้หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ไดกําหนดสมรรถนะสําคัญ
ของนักเรียนหลังจากสําเร็จการศึกษาตามหลักสูตรไว 5 ประการ ดังนี้
1. ความสามารถในการสื่อสาร เปนความสามารถในการรับและสงสาร มีวัฒนธรรมในการใชภาษา
ถายทอดความคิด ความรู ความเขาใจ ความรูสึก และทัศนะของตนเอง เพื่อแลกเปลี่ยนขอมูลขาวสารและ
ประสบการณ อันจะเปนประโยชนตอการพัฒนาตนเองและสังคม รวมทั้งการเจรจาตอรองเพื่อขจัดและ
ลดปญหาความขัดแยงตาง ๆ การเลือกรับหรือไมรับขอมูลขาวสารดวยหลักเหตุผลและความถูกตอง
ตลอดจนการเลือกใชวิธีการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ โดยคํานึงถึงผลกระทบที่มีตอตนเองและสังคม
2. ความสามารถในการคิด เปนความสามารถในการคิดวิเคราะห การคิดสังเคราะห การคิดอยาง
สรางสรรค การคิดอยางมีวิจารณญาณ และการคิดอยางเปนระบบ เพื่อนําไปสูการสรางองคความรูหรือ
สารสนเทศเพื่อการตัดสินใจเกี่ยวกับตนเองและสังคมไดอยางเหมาะสม
3. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอุปสรรคตาง ๆ ที่เผชิญได
อยางถูกตองเหมาะสมบนพื้นฐานของหลักเหตุผล คุณธรรม และขอมูลสารสนเทศ เขาใจความสัมพันธ
และการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณตาง ๆ ในสังคม แสวงหาความรู ประยุกตความรูมาใชในการปองกัน
และแกไขปญหา และมีการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพโดยคํานึงถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นตอตนเอง สังคม
และสิ่งแวดลอม
- 19. คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู รายวิชาเพิ่มเติม อาเซียนศึกษา ป. 4-6 14
4. ความสามารถในการใชทักษะชีวต เปนความสามารถในการนํากระบวนการตาง ๆ ไปใชใน
ิ
การดําเนินชีวิตประจําวัน การเรียนรูดวยตนเอง การเรียนรูอยางตอเนื่อง การทํางาน และการอยูรวมกันใน
สังคม ดวยการสรางเสริมความสัมพันธอันดีระหวางบุคคล การจัดการปญหาและความขัดแยงตาง ๆ
อยางเหมาะสม การปรับตัวใหทันกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสภาพแวดลอม และการรูจัก
หลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ไมพึงประสงคซ่งจะสงผลกระทบตอตนเองและผูอื่น
ึ
5. ความสามารถในการใชเทคโนโลยี เปนความสามารถในการเลือกและใชเทคโนโลยีดาน
ตาง ๆ มีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี เพื่อการพัฒนาตนเองและสังคมในดานการเรียนรู การสื่อสาร
การทํางาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถูกตอง เหมาะสม และมีคุณธรรม
นอกจากสมรรถนะสําคัญของนักเรียนหลังจากสําเร็จการศึกษาตามหลักสูตรที่กลาวแลวขางตน
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ไดกําหนดคุณลักษณะอันพึงประสงคเพื่อให
สามารถอยูรวมกับผูอื่นในสังคมไดอยางมีความสุขในฐานะเปนพลเมืองไทยและพลโลก ดังนี้
1. รักชาติ ศาสน กษัตริย เปนคุณลักษณะที่แสดงออกถึงการเปนพลเมืองดีของชาติ ธํารงไวซึ่งความ
เปนชาติไทย ศรัทธา ยึดมั่นในศาสนา และเคารพเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย ผูที่รักชาติ ศาสน กษัตริย
จะแสดงออกถึงการเปนพลเมืองดีของชาติ มีความสามัคคีปรองดอง ภูมใจ เชิดชูความเปนชาติไทย ปฏิบัติ
ิ
ตนตามหลักศาสนาที่ตนนับถือ และแสดงความจงรักภักดีตอสถาบันพระมหากษัตริย
2. ซื่อสัตยสุจริต เปนคุณลักษณะที่แสดงออกถึงการยึดมั่นในความถูกตอง ประพฤติตรงตามความ
เปนจริงตอตนเองและผูอื่นทั้งทางกาย วาจา และใจ ผูที่มีความซื่อสัตยสุจริต จะประพฤติตรงตามความ
เปนจริงทั้งทางกาย วาจา ใจ และยึดหลักความจริง ความถูกตองในการดําเนินชีวิต มีความละอายและเกรง
กลัวตอการกระทําผิด
3. มีวินัย เปนคุณลักษณะที่แสดงออกถึงการยึดมั่นในขอตกลง กฎเกณฑ และระเบียบขอบังคับของ
ครอบครัว โรงเรียน และสังคม ผูที่มีวินัยจะปฏิบัติตนตามขอตกลง กฎเกณฑ และระเบียบขอบังคับของ
ครอบครัว โรงเรียน และสังคมเปนปกติวิสัย ไมละเมิดสิทธิของผูอื่น
4. ใฝเรียนรู เปนคุณลักษณะที่แสดงออกถึงความตั้งใจ เพียรพยายามในการเรียน แสวงหาความรู
จากแหลงการเรียนรูทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน ผูที่ใฝเรียนรูจะแสดงออกถึงความตั้งใจ เพียรพยายาม
ในการเรียนและเขารวมกิจกรรมการเรียนรู แสวงหาความรูจากแหลงการเรียนรูทั้งภายในและภายนอก
โรงเรียนอยางสม่ําเสมอ ดวยการเลือกใชสื่ออยางเหมาะสม บันทึกความรู วิเคราะห สรุปเปนองคความรู
แลกเปลี่ยนเรียนรู ถายทอด เผยแพร และนําไปใชในชีวิตประจําวันได
5. อยูอยางพอเพียง เปนคุณลักษณะที่แสดงออกถึงการดําเนินชีวิตอยางพอประมาณ มีเหตุผล
รอบคอบ มีคุณธรรม มีภูมิคุมกันในตัวที่ดี และปรับตัวเพื่ออยูในสังคมไดอยางมีความสุข ผูที่อยูอยาง
พอเพียงจะดําเนินชีวิตอยางประมาณตน มีเหตุผล รอบคอบ ระมัดระวัง อยูรวมกับผูอื่นดวยความ
รับผิดชอบ ไมเบียดเบียนผูอื่น เห็นคุณคาของทรัพยากรตาง ๆ มีการวางแผนปองกันความเสี่ยงและพรอม
รับการเปลี่ยนแปลง