1. 1
४३३) Maturity हणजे काय ?
Maturity श दाचे मु य असे दोन अथ आहेत. एक psychological आ ण दुसरा अथ हणजे आ थक गुंतवणूक
(Fixed Deposits etc.) या दवशी आपण परत withdraw क शकतो तो दवस.
या लेखात मला या वषयाची चचा क
े वळ psychological ट कोनातून करायची आहे. माणूस जे हा वचार
कर यात, बोल यात आ ण कृ तीत एकवा यता दाख वतो, ते हा आपण याला matured य ती हणून
ओळखतो.
थोड यात सांगायचे तर Maturity हणजे संगानुसार यो य वेळी, यो य जागी, यो य माणात वागणे. परंतु हे
येकाला जमतेच असे नाह .
वयानुसार माणसा या बु ीची व मनाची वाढ होते असे हटले जाते. ह मनाची -बु ीची वाढ साधरण १८ वषापयत
होत असते. हणूनच १८ वषाखाल ल गु हेगार मुलांसाठ वेगळी याय यव था क
े लेल असते.
वय हणजे माणसा या आयु यातील एक वलंत वषय आहे. वय नेमक
े कसे मोजायचे? एकाच माणसाचे
वेगवेग या मापदंडानुसार वेगळे वय असते का ?
ि यांसाठ वय हा खूप संवेदनशील वषय असतो. अनेक पु ष सु ा क
े साला कलप लावून वय कमी दाख व याचा
य न करत असतात. मा या मते माणसाचे वय हे जे हडे शार रक असते, ते हडेच मान सक असते. संवाद सु
झा यानंतर या या वचारातून याचे खरे वय लपून राहूच शकत नाह .
संवाद करायला माणूस साधारणपणे २ वषाचा असताना शकतो. पण काय बोलावे , कसे बोलावे, काय बोलू नये वगैरे
शकायला कधी कधी एक ज म सु ा अपुरा पडतो. अ यावेळी या माणसाचे नेमक
े वय कती समजायचे?
मनात या भावनेनुसार एका ना याची तमा मनात अनुभवणं याला वयाचं काह बंधन नसावे असे मला वाटते.
क येक वेळा लहान मुले मो या माणसासारखी बोलतात - स ला देतात. ते हा ते बोलणे गांभीयाने घेतले पा हजे.
आपला मु ा जर बरोबर असेल तर मो या माणसांसमोर बोलताना घाबरायचे काह च कारण नाह , फ त न पणे
व ठामपणे बोलावे.
वय आ ण संवाद यात तफावत हो याचे मु य कारण हणजे माणसाचा जीवन वास हा Child - Adult -
Parent या मागाव न होतोच असे नाह . ( या वासाला Transactional Analysis असे हणतात) काह
माणसांचे वय वाढते पण यांचा पोरकटपणा (Child instinct ) कमी होत नाह .
श णाने लहानपणीची व ने आ ण यातील फोलपणा कळला तर माणूस Adult होतो. या या वचारसरणीत
सकारा मक बदल होतो. यामुळे या या संवादात पो तपणा येतो व ते बोलणे वयानुसार असू शकते.
-----------------------------------------------------------------------------------------------

2. 2
दोन श द Transactional Analysis ब ल :
Transactional Analysis Approach of analyzing our behavior.
We all inherit 3 ego status such as Parent (attitude, opinion) Child (feelings, emotions) and
adult (thoughts, learning)
All these egos are essential and play vital role in balancing our behavior.
We move in and out of these egos in response to what is going on around us.
Child ego wants something, Adult ego makes the decision and Parent okays the decision of
adult.
Child Ego State: Emotions, Love, Joy, Fear, wants, excitement
Adult Ego State: Learning & Experience
Parent Ego State: Dos & Don't s , Rules of Living, Prejudice.
-----------------------------------------------------------------------------------
येक पालकांनी काळजी घेतल पा हजे क आपले अप य वयानुसार बोलते का नाह ? लहान त डी मोठा घास
घे याची सवय तर याला लागल नाह ये ना ? अनेक वेळा लहान मुले copy + paste style चा अवलंब क न संवाद
साधतात. पालक हेच यांचे प हले गु असतात. यामुळे पालकांनी मुलां या समोर काय, कसे , कोणासंबंधी आ ण
कती बोलावे, कसे वागावे याचे भान ठेवणे आव यक आहे.
आप या मुलाचे वय वाढतेय पण तो ख या अथाने मोठा होतोय का, हे बघणे गरजेचे आहे. Age and growing
up should be automatic. But in many cases, age advances automatically but growing up is kept
optional. Parents should make this Growing up of his kid compulsory.
------------------------------------------------------------------------------------------
चच या या ट यावर Maturity (मनाची ग भता) हणजे नेमक
े काय हे श दां कत कर याचा य न करणार
आहे.
१) Maturity हणजे आले या संगाला सामोरे जाणे. आयु यात येक वेळी आप या मनासारखे होत नाह . जे
हवे आहे ते मळत नाह . आप या मना माणे दुसरा माणूस वागत नाह . अ या संगात त ड वाकडे क न,
न शबाला दोष देत न बसता, आप या वा याला आलेल प रि थती वीकारणे व याचे यो य व लेषण क न
वत: यात बदल घडवून आणणे याला जमते तो Matured माणूस.
२) Maturity हणजे दुस याला बदल याचा य न न करणे. परंतु वत: या वाग याचे व लेषण क न वत:चे
वागणे पारखून यो य ते बदल वत: म ये घड व याचा य न करतो.

3. 3
३) Maturity हणजे संपकात येणा या माणसाना जसे आहेत तसे वीकारणे.
४) Maturity हणजे येक जण वत:पुरता बरोबर असतो हे मा य करणे. परंतु जे हा या वत: या ' बरोबरचा
' दुस या या बरोबर झगडा होतो ते हा खर सम या उभी राहते. अ यावेळी याचे चुकले आहे तो माघार घेतो, तो
matured माणूस असतो.
५) Maturity हणजे याला दुस याला माफ करणे. संगा नुसार let go असे हणता येणे.
६) Maturity हणजे नातेसंबंधात अपे ा न ठेवता आपले ाथ मक कत य पार पाडणे.
७) Maturity हणजे क
े वळ वत: या मन:शांती साठ वागणे . लोकां या डो यात वत:ची तमा बघ यासाठ
नाह .
८) Maturity हणजे दुस याचे गुण थम ओळखणे. समोरचा दसतो कसा या पे ा तो आहे कसा याला
मह वाचे देणे.
९) Maturity हणजे जगाला आपण कती हुशार आहोत हे सांग याचा य न न करणे.
१०) Maturity हणजे वत: या कमावर, वचारांवर व वास ठेवणे आ ण दुस या या मा यतेची (certificate )
गरज न वाटणे.
११) Maturity हणजे दुस याबरोबर तुलना न करणे.
१२) Maturity हणजे चेह यावर मनातील शांतीचे त बंब दसतणे.
१३) Maturity हणजे ' गरज ' आ ण ' इ छा ' यात फरक करता येणे.
१४) Maturity हणजे आनंद - समाधान हे मळणा या व तूवर अवलंबून नसतणे.
१५) Maturity हणजे आयु यात सकारा मक ट कोन जपणे.
१६) Maturity हणजे अपयश आले तर य न न सोडणे. अपयशाचे मु य मापन क न येय ा तीसाठ धडपड
करणे.
१७) Maturity हणजे आप या व नपूत साठ ामा णकपणे य न करणे.
१८) Maturity हणजे खाल ल नांची उ तरे शोधणे.
i) I don't know what I don't know.
ii) I don't know what I know.

4. 4
iii) I know what I know.
iv) I know what I don't know.
१९) Maturity हणजे आयु यातील छो या छो या गो ट ंचे खरे अथ कळणे. The sign of Maturity is not
when U start saying Big things but actually it is when U start Understanding Small Things.
२०) Maturity हणजे यो य वेळी हो कं वा नाह हणणे. नाह लवकर हट यामुळे कं वा हो उ शरा
हट यामुळे, आयु यात ब याच गो ट आप याला मळत नाह त, याचे भान ठेवणे.
२१) Maturity हणजे अपयशाने खचून न जाता य न करणे. जे हा एक माग बंद होतो, ते हा देव दुसरा माग
दाखवत असतो. तो शोधून कम करणे अपे त असते.
२२) Maturity हणजे जे मळाले आहे यावर ेम करणे, कारण जे पा हजे ते मळेल याची कधीच खा ी देत येत
नाह .
२३) Maturity हणजे हसून सम या सोड वणे कं वा मौन त धारण क न सम या टाळणे.
२४) Maturity हणजे जे मळाले आहे याब ल देवाचे आभार मानणे, भ व यातील वाटचाल साठ देवावर ा
ठेवणे, समाज सेवा करणे, आप या मनात डोकावून देव शोधणे.
२५) Maturity हणजे आयु यातील गत काळातील चुक चे नणय बदलता येत नाह त पण भ व यात बरोबर
नणय कसे घेत येतील हे कळणे.
२६) Maturity हणजे सुखाचा खरा अथ कळणे. Your Life should be like square meal. Your destination
of ‘Happiness’ in life will be your mind it self if you can manage to keep balance between your
educational/occupational career, family, health and friendship.
म ानो, जे हा लहायला घेतले ते हा वाटले नाह क हा लेख इतका लांबेल. तु हाला काह सुचले तर न क कळवा.
सुधीर वै य
२८-०८-२०१५