Δράση για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και τη διαχείριση σχέσεων

1. Δράση για τη
σεξουαλική
διαπαιδαγώγηση
και τη διαχείριση
σχέσεων
Υπεύθυνη προγράμματος:
Κατερίνα Αβδελά
Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο
Σερρών Κων/νος Καραμανλής

2. Σεξουαλική διάσταση στη ζωή
του ανθρώπου
• Η σεξουαλικότητα αποτελεί σημαντική διάσταση της όλης
λειτουργίας και συμπεριφοράς του ανθρώπου και είναι σύμφυτη με
την ανθρώπινη υπόσταση.
• Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στα άλλα έμβια όντα, η ανθρώπινη
σεξουαλικότητα, πέραν της αναπαραγωγικής της σκοπιμότητας,
συνυπάρχει, συλλειτουργεί και συνυφαίνεται με τις νοητικές,
κοινωνικές και ψυχοσυναισθηματικές λειτουργίες του ανθρώπου,
καθορίζοντας πολλές φορές, τις βασικές επιλογές και συμπεριφορές
του.
• Δηλαδή, η ερωτική ορμή του ανθρώπου, περνάει από το φίλτρο του
συναισθήματος, των κοινωνικών εμπειριών και των νοητικών
διεργασιών, ακόμα κι αν αυτό δεν είναι άμεσα ορατό ή αντιληπτό.

3. Η σεξουαλικότητα ενός παιδιού
Η σεξουαλικότητα του παιδιού, όπως διαβεβαιώνουν και οι ειδικοί
επιστήμονες, ενυπάρχει υπόρρητη από την ώρα που γεννιέται και
αφυπνίζεται σταδιακά, από την παιδική ηλικία, με κορύφωση στην
εφηβεία. Στο σημαντικό αυτό διάστημα, το παιδί αποκτά την
ταυτότητα του φύλου του, μαζί με την ταυτότητα της όλης
προσωπικότητάς του. Κατά συνέπεια, η σεξουαλική αγωγή, είναι
απαραίτητη από την παιδική ηλικία, ώστε να αποκτήσει ο άνθρωπος
τις σωστές γνώσεις για το σώμα του και τις λειτουργίες του, αλλά και
για ολόκληρο τον εαυτό του.
Να μάθει, δηλαδή, να αγαπάει, να φροντίζει και να προστατεύει το
σώμα του,
να γνωρίζει τη σημασία των γεννητικών του οργάνων, καθώς και να
καταλαβαίνει τις φυσιολογικές και ψυχολογικές του ανάγκες,
τις επιθυμίες του και τα συναισθήματά του.

4. Επίτευξη των
προαναφερόμενων στόχων
• Για να επιτευχθούν όλοι αυτοί οι στόχοι, είναι καθοριστική η
συμβολή των γονιών, του σχολείου, του ευρύτερου κοινωνικού
περιβάλλοντος και της πολιτείας.
• Τον πρώτο ρόλο στη ζωή ενός παιδιού, έχει η οικογένειά του και
ειδικότερα, οι γονείς του. Από εκεί ξεκινάει το παιδί να χτίζει μία υγιή
σχέση με το σώμα του και τον εαυτό του. Από εκεί παίρνει τα πρώτα
του ερεθίσματα και μηνύματα για τη ζωή, τον εαυτό του, τους
άλλους γύρω του και τον κόσμο ενώ παράλληλα μαθαίνει να
διαχειρίζεται τη σεξουαλικότητά του.
• Δυστυχώς, ένα τείχος προκαταλήψεων και στερεοτύπων, αλλά και η
σχετική άγνοια διαχείρισης του θέματος, εμποδίζει πολλές φορές
τους γονείς να ενημερώσουν σωστά τα παιδιά τους και να τα
υποστηρίξουν στην εμπέδωση της σεξουαλικής τους ταυτότητας.

5. Η συμβολή του σχολείου
• Έτσι, έρχεται το σχολείο, όχι μόνο για να προσφέρει ακαδημαϊκές
γνώσεις, αλλά για να υπηρετήσει έναν σπουδαίο ρόλο, να συμβάλει
στην κοινωνικοποίηση του παιδιού, στην απόκτηση κοινωνικών
ικανοτήτων, δεξιοτήτων επικοινωνίας και συναναστροφής με τους
άλλους ανθρώπους (συμμαθητές-εκπαιδευτικούς).
• Η ελληνική εκπαίδευση, είναι χρόνια αδιάφορα σιωπηλή στο θέμα
αυτό και το έχει αφήσει στη διακριτική ευχέρεια των εκπαιδευτικών.
Έτσι τα Ελληνόπουλα πηγαίνουν στην Πρώτη Δημοτικού νομίζοντας
πως τα παιδιά τα φέρνει ο πελαργός,ενώ οι συμμαθητές τους στη
Βρετανία έχουν ήδη ξεκινήσει από την ηλικία των πέντε ετών, την
ειδική διδασκαλία που τους βοηθά να συνειδητοποιήσουν τις
αλλαγές στο σώμα τους, συμπεριλαμβάνοντας ως υποχρεωτικό το
μάθημα της σεξουαλικής αγωγής από το Νηπιαγωγείο μέχρι και το
Γυμνάσιο, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι ανεπιθύμητες
εγκυμοσύνες στην εφηβεία, που έχουν λάβει διαστάσεις επιδημίας
στην Αγγλία.

6. Η σημασία της έγκαιρης
έναρξης της σεξουαλικής
αγωγής στο σχολείο
• Η επιστημονική κοινότητα της χώρας μας θεωρεί ότι κάτι ανάλογο
πρέπει να γίνει και στα ελληνικά σχολεία. Η έγκαιρη έναρξη της
σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο επιβάλλεται στην εποχή μας για
πολλούς λόγους.
• Καταρχήν, τα παιδιά έχουν πολλαπλές και πρώιμες σεξουαλικές
«εμπειρίες» και «πληροφορίες».
• Εξάλλου στην εφηβεία, η άγνοια της αντισύλληψης οδηγεί όχι μόνο
σε ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, αλλά και σε έξαρση των
σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.

7. Το όφελος της σεξουαλικής
διαπαιδαγώγησης
• Η Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής υγείας της Ελληνικής
Εταιρείας Αγωγής Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, σε 2250
τηλεφωνήματα σε γονείς, έθεσε το ερώτημα: «πιστεύετε ότι η
σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα φέρει όφελος στην
ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη των παιδιών σας». Οι απαντήσεις ήταν
οι εξής:
• Το 90% των γονέων πιστεύει ότι το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής
θα έχει επιτυχία, γιατί οι ίδιοι οι γονείς, εκφράζουν την σημαντική
δυσκολία που έχουν να διαχειριστούν αυτό το θέμα και να
απαντήσουν στις ερωτήσεις των παιδιών τους.
• Το 60% πιστεύει ότι πρέπει να αρχίζει από το δημοτικό, γιατί από
αυτή την ηλικία το παιδί αντιλαμβάνεται το ρόλο του μέσα στην
ομάδα και του δημιουργούνται απορίες, με συνέπεια να
διαμορφώνει λάθος συμπεριφορές.

8. Το όφελος της σεξουαλικής
διαπαιδαγώγησης
• Το 25% πιστεύει ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, πρέπει να
αρχίζει από το νηπιαγωγείο, γιατί θεωρούν ότι το παιδί αρχίζει να
επικοινωνεί με τα παιχνίδια και τις εικόνες του, έχοντας ανάγκη να
καταλάβει περισσότερο το φύλο του.
• Το 71% των δασκάλων είναι υπέρ της σεξουαλικής
διαπαιδαγώγησης μέσα από διάφορα μαθήματα.
• Το 65% των καθηγητών πιστεύει ότι η σεξουαλική
διαπαιδαγώγηση πρέπει να είναι ξεχωριστό μάθημα.

9. Τι πρέπει να κάνουμε;
• Μία ουσιαστική προφύλαξη για την υγεία του παιδιού και αργότερα
του ενήλικα, είναι να του δοθεί νωρίς μία αντικειμενική σεξουαλική
ενημέρωση και φυσικά αναφερόμαστε στα πρώτα στάδια της
παιδικής ηλικίας, τονίζοντας πάντα ότι ο λόγος που χρησιμοποιείται
είναι ανάλογος της ηλικίας του παιδιού.
• Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι γονείς, οφείλουν να συμπεριφέρονται
με απόλυτα φυσιολογικό τρόπο στις ερωτήσεις ενός παιδιού, να
λύνουν τις απορίες του και να του μιλούν για τα σημεία του σώματος
του που οι περισσότεροι θεωρούν «απαγορευμένα».

10. Βιβλιογραφία
• «Τα μωρά τα φέρνει ο πελαργός;» Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση
στο Δημοτικό Σχολείο (Εισήγηση Όλγας Μούσιου-Μυλωνά
Σχολικής Σύμβουλου Π.Ε. Φλώρινας)
• ΘΑΝΟΣ ΑΣΚΗΤΗΣ – ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΑΓΩΓΗ (Άρθρο στην εφημερίδα
καθημερινή)
• Δήμητρα Κ. Βαΐτσου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Bsc, Οικογενειακή
Ψυχοθεραπεύτρια (Άρθρο με τίτλο: ποια είναι η σεξουαλική
συμπεριφορά και διαπαιδαγώγηση των παιδιών στην νηπιακή,
παιδική και εφηβική ηλικία).

11. ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ