3. Жүргенов Темірбек Қараұлы
Жүргенов Темірбек Қараұлы (1898 – 25.02.1938) –
мемлекет қайраткері. Тұрмағамбет Ізтңлеуов ұстаздық
еткен ауыл мектебінде сауат ашып, кейін Аламсектегі
орыс-қазақ мектебінде, Перовскідегі(қазіргі Қызылорда)
Суханский атындағы училищеде бастауыш білім алған.
Т.Жүргеновтің тікелей атсалысуымен «Қазақстан мектеп
жүйесін реттеу және қазақ орта мектептерін көбейту
туралы» қаулықабылданып, қазақ орта мектептерінің
саны артты. Ол 1934 жылы Алматыда өткен
Бүкілқазақстандық халық өнерпаздарының 1-слетін,
1936 жылы Мәскеудегі Қазақстан өнері мен әдебиетінің
онкүндігін негізгі ұйымдастырушылардың бірі болды.
Менің өмірбаяным / Т. Жүргенов;
Текст : непосредственный // Аңыз
адам. Жұлдыздар отбасы. - 2014. - №
18. - 8 б.
4. Халық комиссары
Адамзат тарихының арнайы таңы Ұлы
Октябрь қазақ топырағында талай ерлерді
өсіріп шығарып, талай жарық жұлдыздарды
күнес көкке көтерді. Жылдар өтсе де
жарығы әлсіремей, жарқырай түсетін
сондай жұлдыз, сондай ерлердің бірі –
Темірбек Қараұлы Жүргенов еді.
Т.Жүргеновтың қарауында қызмет істеген
қазіргі көрнекті жазушы Ғабит Мүсірепов
өзінің жазған естелігінде ол кісінің аса
принципшіл, табанды большевик және
республикадағы іскер басшының бірі
екендігін айтып келіп, «Жүргенов – қамқор
комиссар, нағыз Нарком болды» деп
бағалағаны бар.
5. Жүргеновтің қоғамдық-саяси
қызметі
Т.Жүргеновтің қоғамдық-саяси жұмыстарға араласуы 1916
жылы Түркістан генерал-губернаторы Куропаткинге қойған
талабын орындатуынан, 1917 жылы Алашорданың
Торғайдағы бекді өкілі Т.,Жаманмұрыновпан ел аралап,
заман бағытын жұртшылыққа түсіндіруінен басталады.
Т.Жүргеновтің қоғамдық саяси қызметіне ықпал еткен
Алашорда қайраткерлері А.Байтұрсынов, Т.Шонанұлы,
Т.Жаманмұрынов, Б.Сисекеновтер болса, Кеңес
қызметкерлерінен ә.Жангеллдин, Ұ.Құлымбетов,
Н.Төрекұловты атауға болады.
6.
7. Жүргенов, Темірбек.
Шығармалары : әдеби-
публицистикалық және ғылыми
мұралары / Т. Жүргенов. - Алматы :
Ел-шежіре, 2013. - 574, [2] б.
Бұл кітапта Қазақстанның
білімі мен мәдениетін,
әдебиеті мен өнерін
өркендетуге ерекше еңбек
сіңірген көрнекті
мемлекет және қоғам
қайраткері, әдебиетші,
журналист Темірбек
Қараұлы Жүргеновтің әр
жылдарда жазған әдеби-
публицистикалық
шығармалары, биік
мінберлерде жасаған
баяндамалары,
кітаптарынан үзінділер
кірген.
8. Темірбек Жүргенов – мұрағат
құжаттарында : құжаттар жинағы /
ҚР Білім және ғылым м-гі, Қорқыт ата
атын. ҚМУ ; [құраст.: А. Ж.
Оразбақов, У. С. Ибраев, Б. Б.
Енсепов]. - Астана : Фолиант, 2014. -
156 б.
Жинақта Қазақстанның
көрнекті мемлекет және
қоғам қайраткері Темірбек
Жүргеновке қатысты
Қазақстан, Өзбекстан,
Тәжікстан
Республикаларының орталық
мемлекеттік мұрағаттарынан,
Қазақстан Республикасының
Президенті мұрағатынан
алынған құжаттар берілген.
9. Сулейменов, Рамазан Бимашевич.
Темирбек Жургенов : очерк / Р. Б.
Сулейменов ; Ин-т истории партии
при ЦК КПСС. - Алматы : Изд-во
Казахстан, 1968. - 102 с.
В настоящем очерке дается обзор
жизни, государственной и научной
деятельности Т.Қ.Жургенева на
основе изучения его
многочисленных архивных
документов, рукописей и
опубликованных работ,
воспоминаний видных партийных
и советских работников, деятелей
культуры и просвещения
республики.
