1. અહો! આશ્ચર્ય! અનાદિ કાળથી સંસારમાં િેહ, સ્ત્રી,
પુત્રાદિ પર દ્રવ્ર્ોથી જ સતત દ ંતા કરતો મોહશેે,
ભ્ાંદતથી, હું આજ સુધી ભમ્ર્ો.
હશે આ પદરભ્મણથી થાકેલો, તેથી દનશતયશાની
ઇચ્છાશાળો હું, હશે જે મહાત્મા પરદ્રવ્ર્ોનો ત્ર્ાગ કરીને
ેુદ્ધજ્ઞાનાનંિના મંદિરરૂપ પોતાના ેુદ્ધ સ્શતંત્ર
આત્મદ્રવ્ર્ સહજાત્મસ્શરૂપમાં સિાર્ દશહાર કરી રહ્યા
છે, દશલાસ કરી રહ્યા છે.
એશા આત્મારામી જ્ઞાની પુરુષને મારા હ્રિર્માં
અપૂશયપ્રેમે ધારણ કરું છ
ું . તેના આશ્રર્ે મારા આત્માને
ેોધું છ
ું , સિા ેુદ્ધ પદશત્ર બનાશું છ
ું .
2. પૂશે અનંતભશમાં જે મેં કર્ુું તે હશે નથી કરશું.
તેથી હું દશરામ પામું છ
ું .
પૂશે મેં કિી નથી કરી તે આત્મઓળખાણ,
આત્મદશ ારણા, આત્મભાશના, આત્મઅનુભશ,
સહજત્મસ્શરૂપમાં અખંિ રમણતારૂપ ેુદ્ધદ દ્રૂપની
પ્રાદિ એ જ હશે આ ભશમાં મારો સશોત્તમ લક્ષ, ધ્ર્ેર્,
સ્શાધ્ર્ાર્ છે.
3. સશય જીશ સુખને ઇચ્છે છે. િુ:ખ સશયને અદપ્રર્ છે.
પરંતુ સત્સુખ તે છે કે જ્ાં દનરાકુલતા છે, જે સ્શશે,
સ્શાધીન છે, જેની પ્રાદિ પછી તે ત્રણે કાળ ટકી રહેનાર
છે.
નાે પામી જનાર હોર્ તો તે શેળા તે ફરી િુ:ખનું કારણ
થાર્ તેથી તે સુખ નદહ પણ િુ:ખ જ છે.
સત્સુખ જ્ાં છે, ત્ર્ાં પરમ તૃદિ, પરમ સંતોષ, પરમ
ેાંદત, પરમ આનંિ સિા સશયિા સશોત્કૃષ્ટપણે પ્રગત છે.
અહો! હું તે સત્સુખ ઇચ્છ
ું છ
ું .
4. હે આત્મન! દનજ દનમયળ ેુદ્ધ દ દ્રૂપનાં લક્ષણ આદિ
સારી રીતે જાણીને, અનાદિની પર ભાશ આદિમાં અહં
મમત્શરૂપ, કમય-કલંકતાને ટાળીને દનજ દનમયળ
સ્શભાશરૂપ અમૃતમર્ ેુદ્ધ દ દ્રૂપને ગ્રહણ કરી કૃતાથય
થા.
હે જીશ તને શ્રી સદ્ગુરુએ કહ્યો છે એશા દનગ્રયથ માગયનો
સિાર્ આશ્રર્ રહો.
5. હે જીશ, જે સમસ્ત જગતને એક સાથે જુશે છે, જાણે છે,
જે નોકમય અને કમયના સશય પરમાણુથી મુક્ત છે તે ેુદ્ધ
દ દ્રૂપને દશશેક શડે જાણ.
ેરીર કે સશય પર પુદ્ગલ પિાથય તો અ ેતન જડ છે અને
તેનાથી તું પર છે. તે તારું સ્શરૂપ નથી.
તેનાથી તું શ્રેર્ ેું સાધી ેકે તેમ છે?
માટે સમ્ર્ગિેયન આદિની પ્રાદિના અદભલાષી એશા
તને એક ેુદ્ધ દ દ્રૂપનું સ્મરણ મનન ધ્ર્ાન કતયવ્ર્ છે.
6. સશયને ર્ાિ રાખનાર જ્ઞાનિેયન સ્શરૂપ એ તારો આત્મા
છે.
તેનો ર્થાથય દનશ્ચર્ કરીને સમ્ર્ક બુદદ્ધ શડે આત્માના
સંપૂણય દશેુદદ્ધના ક્રમને પરમ ઉલ્લલ્લલદસત શીર્યથી
આરાધી મનુષ્ર્ભશ સફળ કરશા સશયથા અપ્રમત્ત ભાશે
શતય.
પોતાના અનંત ગુણોથી ર્ુક્ત અને કમય આદિ
પરદ્રવ્ર્ોથી મુક્ત એશા ેુદ્ધ દ દ્રૂપ, સહજાત્મા,
પરમાત્મા મારા હ્રિર્માં સિાર્ દશરાજમાન હો.
7. સંસાદરક પિાથોની પ્રાદિથી કંઇક સંતોષ અશશ્ર્ થાર્
છે. પરંતુ તે સંતોષ ક્ષદણક છે. તેમજ સંસાર િુ:ખ તેનાથી
િૂર થતાં નથી.
એક ેુદ્ધ આત્મા દસશાર્ બીજા કોઇ પણ પિાથયથી
શાસ્તદશક સુખ મળતું નથી.
બાહ્ય પિાથો મળશાથી તૃદિ થતી નથી. ઇચ્છાઓ
શધતી જાર્ છે તેથી સંતોષ થતો નથી.
સંતોષ શગર સુખ પણ નથી. તેથી સુખી થશા માટે તો
શાસ્તદશક તૃદિ, સંતોષ મેળશશાની જરૂર છે. તે સંતોષ
એક ેુદ્ધ દ દ્રૂપના અનુભશથી પ્રગટે છે.
8. હે જીશ, હું ેુદ્ધ દ દ્રૂપ છ
ું , ેુદ્ધ આત્મા છ
ું , એમ સ્મરણ
કરતાં અને આત્મદશ ારમાં, આત્મસ્મરણમાં,
આત્મભાશનામાં લીન થતાં સંસારમાં ડૂબાડનાર
દશભાશો અટકી જાર્ છે અને સત્ેાંદતમર્ સત્સુખની
પ્રાદિ થાર્ છે.
મોહનો દશજર્ થાર્ છે, અેુભ કમય આશતાં અટકી
જાર્ છે.
િુષ્કમોનો નાે થાર્ છે. સંસારના સશય ભર્નો નાે
થાર્ છે.
અપૂશય એશી સમતા શીતરાગતા પ્રગટે છે.
9. ેુદ્ધ દ દ્રૂપ, ેહજાત્મ સ્શરૂપ એ જ સશોપદર ધ્ર્ેર્ છે.
એક દનજ ેુદ્ધ દ દ્રૂપને સમ્ર્ક પ્રકારે સશય પ્રર્ત્ને
આરાધી ઉપલબ્ધ કરીને ભૂતકાળમાં મહાત્મા ર્ોગીશ્વરો
ઐશ્ચર્યને પામ્ર્ા, શધયમાનમાં પામે છે અને ભદશષ્ર્માં
પામેે. હે જીશ, તું પણ તેમ જ કર.
હે જીશ, જે દ્રવ્ર્, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાશ ેુદ્ધ
દ દ્રૂપનાસ્મરણમાં અદહતરૂપ, દશઘ્નરૂપ જણાર્ તે
સશયને સીઘ્ર તજ અને જે દ્રવ્ર્, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાશ
ેુદ્ધ આત્મ સ્શરૂપના સ્મરણમાં અનુકૂળ દહતરૂપ બને
તેનો પરમ પ્રર્ત્ને આશ્રર્ કર.
હે જીશ, ેુદ્ધ દ દ્રૂપની પ્રાદિમાં એકાંતશાસ, દ ંતાનો
ત્ર્ાગ, આસનભવ્ર્પણું અને ભેિજ્ઞાન એ કારણો
આશશ્ર્ક છે.
10. હે જીશ, ેુદ્ધ દ દ્રૂપના ધ્ર્ાનરૂપ દગદર પર ઢેલા
સાધકને જો પરકાર્યની (સાંસાદરક કાર્યની) અલ્લપ પણ
દ ંતા કે મમત્શ ભાશ ઉદ્ભશે છે તો તે દ ંતા કે મમત્શ
ેુદ્ધ આત્મધ્ર્ાનમાંથી લાર્માન કરે છે. અથાયત પર
પિાથોમાં દનમયમતા એ ેુદ્ધ દ દ્રૂપના ધ્ર્ાનમાં
સમુચ્ ર્ કારણ છે.
હે જીશ, શળી જે ભવ્ર્ો હજુ સમીપમાં મોક્ષ જશાના
નથી, ઘણા િીઘયકાળના સંસાર ભ્મણ પ ી જેનો મોક્ષ
થશનો છે તેશા િૂર ભવ્ર્ોને પણ ેુદ્ધ દ દ્રરૂપના
ધ્ર્ાનમાં રુદ જાગતી નથી. માતે મોક્ષાથીએ
ેુદ્ધાત્મધ્ર્ાનમાં રુદ જગાિશામાં પ્રમાિ કતયવ્ર્ નથી.
11. હે જીશ, જ્ાં સુધી સશય પર દ્રવ્ર્થી ભીન્ન એક દનજ
ેુદ્ધ આત્મસ્શરૂપની ર્થાથય ઓળખાણ તે ભેિજ્ઞાન
ગુરુગમે કરીને પ્રાિ ન થાર્ ત્ર્ાં સુધી ેુદ્ધ દ દ્રૂપનું
જ્ઞાન થઇ ેકતું નથી.
12. હે જીશ, જો તું દ દ્રૂપની પ્રાદિ ાહે છે તો તારે
ભગશાનનો અદભષેક, સ્તુદત, પૂજા, મંદિરની અને
પૂજાની ર ના, પ્રદતમાની સ્થાપના, આહાર, ઔષધ,
અભર્ અને ેાસ્ત્ર (જ્ઞાન) એ ાર િાન, ેાસ્ત્રોનો
અભ્ર્ાસ, ઇદરદ્રર્ોનો જર્, ધ્ર્ાન, વ્રત્, ેીલ,
તીથયગમન, અને ઉત્તમ ક્ષમા આદિ ધમય, એ આદિ
સેશશાથી ક્રમે કરીને તેની પ્રાદિ થાર્ છે.
એ સશે કારણો દ દ્રૂપ તરફ દ્રદષ્ટ કરાશશાનાં દનદમત્તો
છે, તેથી દ દ્રૂપનું સ્મરણ થાર્ છે. અને સ્મરણ, મનન,
ધ્ર્ાન આદિથી સાક્ષાત દ દ્રૂપ પ્રગત થાર્ છે.
13. હે જીશ, સત્િેશ, સત્ેાસ્ત્ર, સદ્ગુરુ, તીથયક્ષેત્ર અને
આત્મિેા સાધક મુદન તથા તે સશયની મૂદતય પ્રદતમા
ેુદ્ધ દચ દ્રૂપના ધ્ર્ાનમાં કારણ છે. તેની પૂજા સેશા કર્ાય
દશના ેુદ્ધ દ દ્રૂપ તરફ ધ્ર્ાન જશું મુશ્કેલ છે. માટે ેુદ્ધ
સ્શરૂપ પ્રાદિના અદભલાષી મદતમાન એશો તું અશશ્ર્
િેશ ગુરુ આદિને પરમ પ્રેમે ભજ.
હે જીશ જે પિાથો, ઇં દદ્રર્ના દશષર્ો, મનને દપ્રર્ હોર્ તે
પિાથો ઇષ્ટ હોશા છતાં ેુદ્ધ આત્માના ધ્ર્ાનમાં
દશઘ્નરૂપ થાર્ છે તેશા છે. તેને શગર દશલંબે તજી િે.
14. હે જીશ, આશા અમૂલ્લર્ મનુષ્ર્પણાનો એક સમર્ પણ
પરશૃદત્તએ જશા િેશો ર્ોગ્ર્ નથી અને કંઇ પણ તેમ થર્ા
કરે છે તેનો ઉપાર્ કંઇ દશેેષે કરી ગશેષશા ર્ોગ્ર્ છે.
જ્ઞાની પુરુષનો દનશ્ચર્ થઇ અંતર ભેિ ન રહે, તો
આત્મપ્રાદિ સાશ સુલભ છે.
હે જીશ એશો સમર્ ક્યારે આશેે કે હું ેુદ્ધ સ્શરૂપ છ
ું ,
એમ સશયિા ક્ષણે ક્ષણે શાણીથી બોલું, ગાઉં, ધૂન લગાશું,
ેરીરથી ેુદ્ધ દ દ્રૂપનો અનુભશ કરું, હ્રિર્થી, મનથી
તેને જ પ્રદત સમર્ સ્મરણ રટણ દ્વારા સેશું.
15. હે જીશ, ધ્ર્ાનમાં કારણરૂપ ગુરુિેશની પ્રદતમાદિનાં
અશલંબન, સ્તુદત આદિ સશય, મન એકાગ્ર કરી, તે ેુદ્ધ
સ્શરૂપનો લક્ષ લઇ તેમાં જાગૃત રહેશા પ્રથમ આશશ્ર્ક
છે. ધ્ર્ાનમાં જાગૃદત થર્ા પછી પર કારણોનું આપોઆપ
છ
ૂ ટી જેે.
હે જીશ, હું દ દ્રૂપ અરર્ દ્રવ્ર્ોના સંગથી રદહત, અદદ્વતીર્
કેશલ અસંગ છ
ું , કમયમલ રદહત ેુદ્ધ છ
ું અને
આનંિસ્શરૂપ છ
ું ; એમ હું દનજસ્શરૂપનુંસ્મરણ કરું છ
ું .
આ ઉપિેે જો આત્મામાં પદરણમે તો મુદક્ત અશશ્ર્
પ્રાિ થાર્ છે.