εκθεση απολογισμου 2016

ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ
ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1/1 ΕΩΣ 31/12/2016 ΚΑΙ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2017
Σελίδα 1 από 248
ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ
ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ
ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ
ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ
1/1 ΕΩΣ 31/12/2016
ΚΑΙ
ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2017
www.ekpse.gr
2016
2017
ΜΑΡΤΙΟΣ 2017

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΛ
1 Μήνυμα του Προέδρου του Δ.Σ. και Επιστημονικού Υπευθύνου
Καθηγητή Παναγιώτη Σακελλαρόπουλου
3
2 Μήνυμα της Συντονιστικής Επιτροπής 4
3 Λίγα λόγια για το Φορέα και Υπηρεσίες που προσφέρθηκαν 6
4 Υπηρεσίες και Μονάδες με μια Ματιά 8
5 Στρατηγικός Σχεδιασμός ΕΚΨ&ΨΥ 2016-2018 9
6 Δήλωση Αποστολής, Αξιών και Στόχων 10
7 Ελληνικά και Ευρωπαϊκά Δίκτυα στα οποία συμμετέχει η ΕΚΨ&ΨΥ 12
8 Συνεργάτες της ΕΚΨ&ΨΥ με την ιδιότητα του Εμπειρογνώμονα 16
9 Προγράμματα και Έργα που ολοκληρώθηκαν το 2016 17
10
Αιτήσεις που υποβλήθηκαν για την ανάληψη κι υλοποίηση νέων
προγραμμάτων και έργων
21
11
Εκδόσεις επιστημονικών εγχειριδίων
Εγχειρίδιο Αγωγής Κοινότητας
Η παρέμβαση στο ψυχιατρείο της Λέρου 1990-1993
22
12 Απολογισμός δράσεων επικοινωνίας – Γραφείο Επικοινωνίας 25
13
Απολογισμός Έργου 2016 Δομών και Μονάδων Ψυχικής Υγείας της
Ε.Κ.Ψ.&Ψ.Υ.
32
13.1 Μονάδες Ψυχικής Υγείας Δομής Αττικής 33
13.2 Μονάδες Ψυχικής Υγείας Δομής Φωκίδας 86
13.3 Μονάδες Ψυχικής Υγείας Δομής Φθιώτιδας 173
13.4 Μονάδες Ψυχικής Υγείας Δομής Θράκης 181
14 Εσωτερικό Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα 2016- IN SERVICE TRAINING
Προσωπικού και στελεχών της ΕΚΨ&ΨΥ
208
15 Εκπαίδευση φοιτητών – Εθελοντών 215
16 Εκπαιδευτικές δράσεις προς τρίτους 218
17 Αξιολόγηση του Εσωτερικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος ΕΚΨ&ΨΥ της
προηγούμενης Ακαδημαϊκής Περιόδου Σεπτέμβριος 2015-Ιούλιος 2016
219
18 Ανακοινώσεις σε Συνέδρια 223
19 Οικονομικά Στοιχεία Απολογισμού και Προϋπολογισμού 232
20 Οικονομικός Απολογισμός Έτους 2016 233
21 Οικονομικός Προϋπολογισμός Έτους 2017 239
22 Πόρισμα ορκωτών Λογιστών Έτους 2015 242
23 Επικοινωνία και Ενημέρωση 247

1. ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ Δ.Σ. ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ
ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ
Αγαπητοί Συνεργάτες,
Η χρονιά που πέρασε ήταν δύσκολη, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Ο κοινωνικός
αποκλεισμός, η αβεβαιότητα για το μέλλον, η ανεργία, η φτώχια, η επαγγελματική
ανασφάλεια, το προσφυγικό, είναι παράγοντες που προκαλούν πόνο, κατάθλιψη, ψυχολογικό
στρες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, η ΕΚΨ&ΨΥ, με επιστημονικότητα, ευθύνη, αγάπη για τον
άνθρωπο, θα συνεχίσει να παρέχει τις υπηρεσίες της, αντιμετωπίζοντας τις νέες προκλήσεις.
Δεν υπάρχει αμφιβολία επίσης, ότι για την αντιμετώπιση μιας πολυεπίπεδης κρίσης, είναι
απαραίτητη η διασύνδεση μεταξύ φορέων, η συνεργασία με τις Εποπτεύουσες Αρχές,
(Υπουργεία Υγείας, Εργασίας), η εκπαίδευση και η ανταλλαγή καλών πρακτικών και
εμπειριών με αντίστοιχους φορείς στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Χρειάζεται αυτή η κοινή
προσπάθεια. Όλοι μαζί μπορούμε να έχουμε θετικά αποτελέσματα.
Είναι φανερό ότι οι από κοινού ενέργειες λύνουν τα προβλήματα, επιτυγχάνουν τους στόχους
για μια πιο αποτελεσματική λειτουργία του τομέα της ψυχικής υγείας.
Για την ΕΚΨ&ΨΥ, η διασύνδεση αποτελεί ένα από τα θέματα πρώτης προτεραιότητας.
Στόχοι της Εταιρίας για τα επόμενα χρόνια είναι οι κατευθύνσεις που σχεδιάζει και οι οποίες
ανταποκρίνονται στις νέες ανάγκες και προκλήσεις που έχουν προκύψει στην περίοδο της
οικονομικής κρίσης :
- Βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών και αναβάθμιση τους
- Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών με προσανατολισμό στην κοινότητα, οι οποίες θα
ανταποκρίνονται σε νέες κοινωνικές ανάγκες, όπως π.χ. αξιοποίηση του μοντέλου
παρέμβασης των Κ.Μ. που απευθύνεται σε πρόσφυγες
- Ανάπτυξη παρεμβάσεων προάσπισης ανθρώπινων δικαιωμάτων
- Ανάπτυξη υπηρεσιών πρόληψης, έγκαιρης παρέμβασης για την ψυχική υγεία
- Εκπαίδευση και έρευνα στον τομέα ψυχικής υγείας – ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού
του φορέα
- Δημοσιότητα, ενίσχυση της αυτοχρηματοδότησης
Είναι σημαντικό, ότι όλοι οι συνεργάτες ανταποκρίνονται στα καθήκοντα της θέσης τους με
ενδιαφέρον και αφοσίωση στην εργασία, για την επίτευξη αυτών των στόχων.
Το Διοικητικό Συμβούλιο τους ευχαριστεί για τη συνέπεια, ακρίβεια, δημιουργικότητα και
αποτελεσματικότητα τους.
Ευχαριστεί ιδιαίτερα το προσωπικό που ασκεί θεραπευτικά καθήκοντα, για την ευαισθησία και
το σεβασμό που έχουν για τον άρρωστο, ο οποίος, με βάση τη φιλοσοφία μας, είναι ο
πρωταγωνιστής της δουλειάς μας.
Κλείνοντας θα ήθελα να ευχηθώ σε όλους να συνεχίσουμε με τον ίδιο ζήλο και την ίδια
αγάπη και αφοσίωση το δύσκολο έργου που έχουμε αναλάβει, αψηφώντας τις συμπληγάδες
της γραφειοκρατίας και των δημοσιοοικονομικών δυσκολιών της χώρας.
Για το Δ.Σ.,
Π. Σακελλαρόπουλος, Πρόεδρος
Πρόεδρος Καθηγητής Παναγιώτης Σακελλαρόπουλος
Αντιπρόεδρος Δρ Αθηνά Φραγκούλη
Γεν. Γραμματέας Ειρήνη Μαρκουλάκη
Ταμίας κ. Αικατερίνη Μυλωνοπούλου
Μέλος Παναγιώτης Γκέγκιος

2. ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
Αγαπητά μέλη τη Γ.Σ της ΕΚΨ&ΨΥ, Αγαπητοί συνεργάτες
Το 2016 ήταν μια «περίεργη» χρονιά.
Η χρηματοδότηση προς τον φορέα μας ήταν κανονική. Όμως η οικονομικό-κοινωνική
κρίση μαίνεται στη χώρα, επηρεάζοντας ωφελούμενους, προσωπικό και τις οικογένειες
τους. Η προσπάθεια της πολιτείας να ελέγξει τα οικονομικά κόστη της παροχής υπηρεσιών
και να επιβάλει διαφάνεια στην χρήση των πόρων είχε ως αποτέλεσμα από τη μια πλευρά
να επιβληθούν συστήματα παρακολούθησης που προστατεύουν απέναντι σε κακόβουλη
κριτική, αλλά από την άλλη να επιβαρύνει με γραφειοκρατία και να «στενέψει» τα όρια
των κλινικών παρεμβάσεων. Επιπλέον ξέσπασε η προσφυγική κρίση, η οποία θέτει ηθικά
ζητήματα και απειλεί την κοινωνική συνοχή
Ο φορέας αποφάσισε να αντιμετωπίσει την κατάσταση ως εξής:
1. Θεωρεί την κρίση ως μια κατάσταση που θα παραταθεί και ενδεχομένως θα
βαθύνει. Έτσι θα έχει μια στάση αυστηρή, αλλά και υποστηρικτική απέναντι στο
προσωπικό, ζητώντας την υπευθυνοποίηση όλων, προκειμένου να συνεχίσει
στοχεύοντας στο μέλλον και όχι απλώς αντιμετωπίζοντας το παρόν
2. Το έργο μας θα παρέχεται με βάση τις αρχές και την φιλοσοφία μας
3. Η σχέση κεντρικής διοίκησης και προσωπικού θα είναι στενή
4. Θα αφουγκραζόμαστε συνεχώς την κοινότητα για να απαντήσουμε στις
αναδυόμενες ανάγκες της
5. Θα συνεργαζόμαστε στενά με το υπουργείο για να πετύχουμε βελτιώσεις στο
σύστημα ελέγχου και καταγραφής του έργου μας, με γνώμονα το καλό των
ασθενών και όχι της γραφειοκρατίας
6. Θα εκπαιδεύσουμε στελέχη, ώστε να πετύχουμε μια αποτελεσματική –
αποκεντρωμένη διοίκηση
7. Θα καταγράφουμε και θα προβάλουμε το επιστημονικό μας έργο
8. Θα διεκδικήσουμε την ανάληψη νέων δράσεων – προγραμμάτων τα οποία θα
προάγουν την εμπέδωση της κοινοτικής ψυχιατρικής, αλλά και θα απαντούν στις
νέες ανάγκες της κοινωνίας και της χώρας
9. Θα κάνουμε την παροχή εκπαίδευσης βασικό μοχλό ανάπτυξης και εξωστρέφειας
της ΕΚΨ&ΨΥ
10. Θα αναζητήσουμε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης
Με γνώμονα αυτό το πλάνο καταρτίστηκαν οι στρατηγικοί σχεδιασμοί του φορέα για την
επόμενη τριετία. Το στοίχημα είναι όχι απλώς να επιτευχθούν οι στόχοι, αλλά να
συμμετάσχει ενεργά το προσωπικό στην υλοποίηση τους – όπως άλλωστε συμμετείχε και
στην εκπόνηση τους

Η Συντονιστική Επιτροπή ανέλαβε το δύσκολο έργο της υλοποίησης αυτών των
αποφάσεων. Ήταν μια πρόκληση, αλλά και συνάμα ένα έργο πραγματικά ζωτικής σημασίας
για την συνέχιση του φορέα.
Βασίστηκε στην αποτελεσματική συνεργασία με το Δ.Σ του φορέα, στην στενή
συνεργασία μεταξύ των μελών της, στην ποιοτική δουλειά όλων των συνεργατών, στην
σταθερή επικοινωνία με υπευθύνους και εργαζομένους, στην αξιοποίηση εποπτειών και
εκπαίδευσης, στο καταμερισμό του έργου.
Αν και υπήρξε μεγάλη πίεση και πολλές επείγουσες καταστάσεις νομίζουμε ότι η
Συντονιστική Επιτροπή αντεπεξήλθε στο έργο της. Δημιούργησε κλίμα σταθερότητας και
εμπιστοσύνης στο προσωπικό και έδωσε προοπτική περαιτέρω ανάπτυξης.
Η Συντονιστική Επιτροπή
Αθηνά Φραγκούλη
Καίτη Μυλωνοπούλου
Μαρία Λαζαρίδου
Δημήτρης Ταταρίδης

3. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΦΟΡΕΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΘΗΚΑΝ
Η ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ είναι επιστημονικό
Σωματείο, μη κερδοσκοπικό, μη κυβερνητικό. Ιδρύεται το 1986, έχοντας ήδη ξεκινήσει
την προετοιμασία από το 1981 και από τότε έχει αναπτύξει ένα ευρύ δίκτυο
δραστηριοτήτων σε όλους τους τομείς, που σχετίζονται με την Ψυχική Υγεία και
παράλληλα έχει συμβάλλει ιδιαίτερα στην Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα. Μια
ομάδα συνεργατών με τον Π. Σακελλαρόπουλο από το 1964 άρχισε να εργάζεται για την
Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση στη χώρα μας, εμπνευσμένη από το πνεύμα της Κοινωνικής –
Κοινοτικής Ψυχιατρικής. Άρχισαν να δουλεύουν το μοντέλο της Ψυχιατρικής Περίθαλψης
στο σπίτι του αρρώστου (Ψ.Π.Σ.Α.). Έκτοτε, επεκτείνει τις δραστηριότητες διαρκώς σε
διάφορες υποβαθμισμένες περιοχές της επικράτειας.
Οι παρεχόμενες από την Εταιρία υπηρεσίες καλύπτουν ένα μεγάλο τμήμα των ψυχιατρικών
και παιδοψυχιατρικών αναγκών των κατοίκων των περιοχών, όπου λειτουργούν δομές
της, και συγκεκριμένα του Νομού Φωκίδας και όμορων νομών, του Νομού Φθιώτιδας, του
Νομού Έβρου και ευρύτερα της Θράκης, και του Νομού Αττικής.
Η Εταιρία επιδιώκει πρωτίστως την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, την έγκαιρη
αντιμετώπισή τους και την κοινωνική και επαγγελματική αποκατάσταση των ψυχικά
ασθενών. Βασικό χαρακτηριστικό των προληπτικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων είναι
ότι αυτές παρέχονται στην κοινότητα και διαπνέονται από το πνεύμα και την ιδεολογία της
Κοινωνικής Ψυχιατρικής. Πιστεύουμε ότι η εξωνοσοκομειακή περίθαλψη (πρωτοβάθμια)
θα πρέπει να σηκώνει το ουσιαστικότερο βάρος των υπηρεσιών που έχει ανάγκη ένας
πληθυσμός. Το νοσοκομείο και το ψυχιατρείο βοηθούν μόνον όταν συνεργάζονται στενά
και εναρμονίζονται με τις προσπάθειες των εξωνοσοκομειακών δομών. Χωρίς αυτές,
μοιραία, οι νοσοκομειακές υπηρεσίες οδηγούν τον πάσχοντα στην ασυλοποίηση.
Παράλληλα με την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας η Εταιρία υλοποιεί εκπαιδευτικά
προγράμματα, που έχουν ως στόχο τη δημιουργία στελεχών υψηλής εξειδίκευσης, τα
οποία θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη ενός νέου μοντέλου παροχής υπηρεσιών ψυχικής
υγείας και θα συνδράμουν στην ολοκλήρωση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης,
αναπτύσσοντας και αναβαθμίζοντας τις εξωνοσοκομειακές δομές και υπηρεσίες ψυχικής
υγείας της Χώρας.
Οι πόροι της Εταιρίας προέρχονται από επιδοτήσεις, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού
του Υπουργείου Υγείας και το ΕΣΠΑ, προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ασφαλιστικά
ταμεία, χορηγίες και δωρεές.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της αναφερόμενης περιόδου, οι Μονάδες της Εταιρίας προσέφεραν
υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και στήριξης σε 170 άτομα, που διαμένουν στα
διαμερίσματα και οικοτροφεία και υπηρεσίες πρόληψης, διάγνωσης, θεραπείας,
συμβουλευτικής και φαρμακευτικής βοήθειας σε περισσότερα από δύο χιλιάδες πεντακόσια
(2.500) άτομα με ψυχολογικά & ψυχοκοινωνικά προβλήματα και τις οικογένειές τους, που
διαμένουν στην κοινότητα.

Πραγματοποιήθηκαν ενέργειες και δραστηριότητες Αγωγής Κοινότητας για την
ευαισθητοποίηση της Κοινότητας, με στόχο την αλλαγή της στάσης της απέναντι στην
ψυχική νόσο. Η Αγωγή Κοινότητας δίνει το μήνυμα, για σεβασμό στην ανθρώπινη
υπόσταση και ισοτιμία του ψυχικά πάσχοντα με οποιονδήποτε άλλο άρρωστο και κατ’
επέκταση με κάθε πολίτη.
Παράλληλα αναπτύχθηκαν προγράμματα εκπαίδευσης του προσωπικού και φοιτητών και
εθελοντών.

4. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
ΑΘΗΝΑ
 Έδρα – Κεντρική Διοίκηση Φορέα / Εκπαιδευτική / Οικονομική / Νομική Υπηρεσία
 Μονάδα Διαχείρισης Έργων / Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Δικτύων / Γραφείο
Επικοινωνίας
ΔΟΜΗ ΑΤΤΙΚΗΣ
 Προγράμματα Προστατευμένων Διαμερισμάτων
 Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Οικοτροφείο Α’
 Προστατευμένο διαμέρισμα-Δορυφόρος Οικοτροφείου Α΄
 Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Οικοτροφείο Β’
 Προστατευμένο διαμέρισμα-Δορυφόρος Οικοτροφείου Β΄
 Κέντρο Ημέρας για την Ψυχολογικής Υποστήριξη Ασθενών με Καρκίνο
 Κέντρο Ημέρας για το follow-up ενηλίκων ψυχικά ασθενών που διαβιούν στην
κοινότητα
ΔΟΜΗ ΦΩΚΙΔΑΣ
 Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Ν. Φωκίδας
 Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Οικοτροφείο
 Προστατευμένο διαμέρισμα-Δορυφόρος Οικοτροφείου
 Κέντρο Ημέρας για παιδιά, εφήβους και ενήλικες με ψυχικές διαταραχές που
διαβιούν στην κοινότητα
ΔΟΜΗ ΘΡΑΚΗΣ
 Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Ν. Έβρου-Ροδόπης
 Πρόγραμμα προ και επαγγελματικής κατάρτισης
 Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Οικοτροφείο Α’
 Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Οικοτροφείο Β’
 Προστατευμένο διαμέρισμα-Δορυφόρος Οικοτροφείου Β
ΔΟΜΗ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
 Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Οικοτροφείο
 Προστατευμένο διαμέρισμα-Δορυφόρος Οικοτροφείου

5. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΨ&ΨΥ 2016-2018
Τον Σεπτέμβρη του 2016 ολοκληρώθηκε ο στρατηγικός σχεδιασμός της Εταιρίας για το
χρονικό διάστημα 2016-2018. Οι αρχές και η φιλοσοφία της Εταιρίας αποτελούν τη βάση
για τον σχεδιασμό και τη στρατηγική της συγκεκριμένης περιόδου και είναι μέρος των
στρατηγικών στόχων 2014-2010 και των αναγκών που έχουν προκύψει στην ελληνική
κοινωνία. Μέσα από την στρατηγική της η Εταιρία στοχεύει στη διασφάλιση της ποιότητας,
της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των υπηρεσιών που παρέχει τόσο προς
τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας όσο και προς τις οικογένειες τους και την
ευρύτερη κοινότητα.
Η λειτουργία και η στρατηγική της Εταιρίας διέπονται από τις παρακάτω αρχές στη βάση
των οποίων διαμορφώθηκαν και οι στόχοι της:
 Αξιολόγηση, αποτελεσματικότητα και συνέχεια
 Ορθή διακυβέρνηση και δημοκρατικότητα στη λήψη των αποφάσεων
 Διαφάνεια και λογοδοσία
 Σεβασμός και ευαισθησία
 Αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμός
 Αποδοτικότητα
 Ανοιχτή σχέση με την κοινωνία
 Ενδυνάμωση και Εκπαίδευση Ανθρώπινου Δυναμικού
Η διαμόρφωση των στόχων ακολούθησε την μεθοδολογία του ανοικτού διαλόγου με τις
δομές και τις μονάδες του φορέα σε συνεργασία με την Συντονιστική Επιτροπή. Ο
σχεδιασμός περιλαμβάνει συγκεκριμένους επιμέρους στόχους, ενέργειες και δράσεις μέσω
των οποίων θα επιτευχθεί ο κάθε στόχος, χρονοδιάγραμμα και φορείς υλοποίησης των
δράσεων και ενεργειών. Συγκεκριμένα οι στόχοι περιλαμβάνουν:
1) Βελτίωση της ποιότητας και αναβάθμισης της αποτελεσματικότητας των παρεχόμενων
υπηρεσιών
2) Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών με προσανατολισμό στην Κοινότητα & Ολοκλήρωση
δικτύου υπηρεσιών ανά τομέα
3) Ανάπτυξη υπηρεσιών που θα ανταποκρίνονται σε νέες κοινωνικές ανάγκες
4) Ανάπτυξη παρεμβάσεων προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων
5) Ανάπτυξη υπηρεσιών πρόληψης, έγκαιρης παρέμβασης για την ψυχική υγεία
6) Διασύνδεση και Δικτύωση με άλλους Φορείς, Υπηρεσίες και αρμόδια Υπουργεία
7) Εκπαίδευση, κατάρτιση και έρευνα στον τομέα της ψυχικής υγείας
8) Ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού του φορέα (εκπαίδευση, αξιολόγηση, εποπτεία
9) Βελτίωση της εικόνας και προβολής του φορέα
10) Ενίσχυση της αυτοχρηματοδότησης
Ο τρόπος με τον οποίο έχει αποφασιστεί να γίνει η επεξεργασία των στόχων σκοπό έχει
την ενεργοποίηση και την υπευθυνοποίηση του μεγαλύτερου μέρους των συνεργατών της
Εταιρίας.

6. ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ, ΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΧΩΝ
Η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας (Ε.Κ.Ψ.& Ψ.Υ.)
υπάρχει για να
“Παρέχει υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε όσους τις χρειάζονται. Παράλληλα,
εργάζεται με τον πληθυσμό για να διαμορφωθεί το αίτημα για βοήθεια”
Αυτό επιτυγχάνεται με τους παρακάτω τρόπους:
 Δίνει έμφαση και σέβεται τα δικαιώματα του ατόμου
 Προσφέρει θεραπεία στο σπίτι του ασθενούς, στην οικογένειά του, και λειτουργεί
με τις εξωνοσοκομειακές της δομές
 Πιστεύει ότι κάθε άτομο που βρίσκεται σε ανάγκη
 Έχει το δικαίωμα να ζει μια κανονική ζωή, μέσα στην κοινότητα, να εργάζεται, να
χαίρεται τις κοινωνικές δραστηριότητες, να εκπαιδεύεται και να επιμορφώνεται, να
λαμβάνει ατομική θεραπεία ανάλογα με τις ανάγκες του στο σπίτι ή στην κοινότητα
 Επικεντρώνει τις προσπάθειές της στην πρόληψη και την έγκαιρη παρέμβαση σε
στενή συνεργασία με την κοινωνική ομάδα.
 Προσφέρει τις υπηρεσίες της σε παιδιά, εφήβους, ενήλικες, υπερήλικες με απλά ή
/και σοβαρά προβλήματα.
 Εκπαιδεύει το προσωπικό της (in service training) επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας
Για να εφαρμόσει το πιο πάνω ιδεολογικό πλαίσιο,
1. Η Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ. παρέχει:
 Συνέχεια στη φροντίδα του ατόμου στον τόπο διαμονής του
 Μια σειρά λύσεων στέγασης σε αστικές και αγροτικές περιοχές
 Μια σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τη βελτίωση της καθημερινής διαβίωσης
και των κοινωνικών δεξιοτήτων των ψυχικά ασθενών
 Εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα ανάλογα με τις προσωπικές ανάγκες
του προσωπικού
 Μια σειρά εργασιακών ευκαιριών μέσα στα πλαίσια συνεταιρισμών, και υποστήριξης
στην αγορά εργασίας για τους ψυχικά ασθενείς
2. Η Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ.:
 Προσλαμβάνει προσωπικό και παρέχει την κατάλληλη εκπαίδευση σε αυτό. Η
εκπαίδευση προσφέρεται σε μορφή πρακτικής άσκησης, εντός του φορέα
εκπαίδευση (in service training), και μεταπτυχιακών πανεπιστημιακών
προγραμμάτων
 Τοποθετεί προσωπικό στις κοινότητες, στις οποίες παρέχει υπηρεσίες
 Το προσωπικό εργάζεται για τους ασθενείς μαζί τους, στα σπίτια τους και στις
κοινότητες, μέσα στα πλαίσια κινητών μονάδων
3. Η Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ. ως φορέας, επίσης:

 Είναι αποτελεσματικός και δραστικός, ώστε οι παρεχόμενες υπηρεσίες να είναι
πάντα υψηλής ποιότητας
 Είναι ευπροσάρμοστος και ανταποκρίνεται στις αλλαγές
 Είναι καλός στην εσωτερική και εξωτερική επικοινωνία
 Έχει υποβάλλει εκθέσεις προς τις αρχές, στατιστικά δελτία και δημοσιεύσεις,
ευρύτερα, που δείχνουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και των
προγραμμάτων κοινωνικοποίησης
 Εφαρμόζει έρευνα, ώστε να προσδιορίζεται το πιο αποδοτικό κλινικό έργο και η
επιμορφωτική διαδικασία, που θα βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν
τις συνέπειες της ψυχικής αρρώστιας με την ελάχιστη δυνατή επίδραση στην
κανονική καθημερινή διαβίωση
 Χρησιμοποιεί πείρα και γνώσεις, οι οποίες έχουν αποκτηθεί μέσα από την παροχή
υπηρεσιών, ώστε να ενθαρρύνει και να επηρεάσει τη συνεχιζόμενη μεταρρύθμιση
των υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην Ελλάδα
4. Η Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ.:
 Εργάζεται με τις οικογένειες και τις τοπικές κοινότητες
 Εφαρμόζει εκπαιδευτικά προγράμματα για την αγωγή της κοινότητας, όσον αφορά
την ψυχική υγεία
 Εργάζεται σε συνεργασία με τις υπηρεσίες των τοπικών κοινοτήτων, όπως: σχολεία,
αστυνομία, εκκλησία και τοπικές αρχές
5. Η Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ.:
 Εργάζεται με οργανισμούς ψυχικής υγείας για την προώθηση της αποασυλοποίησης
των ανθρώπων που δε χρειάζονται πια τον εγκλεισμό και την επιστροφή στην
κοινότητα, κοντά στους δικούς τους,
6.Η Ε.Κ.Ψ.&Ψ.Υ προωθεί και ενισχύει και υποστηρίζει την σύσταση και λειτουργία
ΚΟΙΣΠΕ (Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης Τομέα Ψυχικής Υγείας)
 ΚΟΙΣΠΕ «ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ» Αττικής ιδρύθηκε το 2006 και λειτουργει τα εξής
προγράμματα:
Συνεργείο καθαρισμού- καθαρισμός και συντήρηση εσωτερικών και κοινοχρήστων
χώρων
Χονδρικό Εμπόριο- προμήθεια επιχειρήσεων με γραφική ύλη
Πολιτιστικό Καφενείο
 ΚΟΙΣΠΕ Ν.ΦΩΚΙΔΑΣ «ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΟΛΙΚΑΣ» ιδρύθηκε το 2006 και λειτουργεί τα εξής
προγράμματα:
Κατάστημα με βιολογικά προιόντα ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΠΙΤΙ
Γραφείο Εναλλακτικού Τουρισμού
Εργαστήρι Παραγωγής Σαπουνιού « Αγνός Σάπων Ελαίο Δελφών»
 Υπό ίδρυση ΚΟΙΣΠΕ ΕΒΡΟΥ-ΡΟΔΟΠΗΣ «ΝΑΥΤΙΛΟΣ»
 Υπό ίδρυση ΚΟΙΣΠΕ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ – ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ «ΑΝΕΜΩΝΗ».

7. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ Η ΕΚΨ&ΨΥ
ΕΛΛΑΔΑ
Η ΕΚΨ&ΨΥ ανταλλάσει την πείρα και τις γνώσεις, οι οποίες έχουν αποκτηθεί μέσα από την
παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με άλλους εταίρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό,
ώστε να ενθαρρύνει και να επηρεάζει τη συνεχιζόμενη ψυχιατρική μεταρρύθμιση στην
Ελλάδα.
1. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχοκοινωνικής
Αποκατάστασης και Ψυχικής Υγείας "Αργώ" και εκπροσωπείται στο ΔΣ δια της
Αικατερίνης Μυλωνοπούλου.
2. Εκπροσωπείται στο ΔΣ του Δικτύου για το Δικαίωμα στην Στέγη και την
Κατοικία (δια της Π. Φίτσιου), το οποίο είναι μέλος της FEANTSA - του Ευρωπαϊκού
Οργανισμού- ομπρέλα για τις οργανώσεις που ασχολούνται με τους αστέγους. Το Ελληνικό
Δίκτυο για το Δικαίωμα στην Στέγη και την Κατοικία ιδρύθηκε το 2010 από είκοσι
κοινωνικές οργανώσεις και κοινωφελείς οργανισμούς οι οποίοι συμβάλλουν στην
καταπολέμηση της έλλειψης στέγης στην Ελλάδα, υποστηρίζουν κοινωνικά αποκλεισμένες
ομάδες και αστέγους και συνηγορούν για το δικαίωμα στην ποιοτική κατοικία για όλους
τους πολίτες.
http://astegoi.gr/
3. Mental Health and Psychosocial Working Group (MHPSS WG), που
υλοποιείται υπό την αιγίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες
Η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας συμμετέχει στο Mental Health and
Psychosocial Working Group (MHPSS WG), που υλοποιείται υπό την αιγίδα της Ύπατης
Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και υπό τον συντονισμό του Κέντρου Ημέρας
«Βαβέλ». Στόχος του είναι η δημιουργία ενός δικτύου επικοινωνίας, συνεργασίας και
διασύνδεσης των οργανισμών που δραστηριοποιούνται ανά την Ελλάδα για την
ψυχοκοινωνική υποστήριξη των προσφύγων.
Στο ίδιο πλαίσιο δραστηριοποιείται μια υπό-ομάδα με τον τίτλο «Assessment Sub-WG».
Στόχος της είναι η δημιουργία ενός ερωτηματολογίου διερεύνησης των συνθηκών που
επικρατούν στα διάφορα κέντρα φιλοξενίας (camps και sites) σε όλη την ελληνική
επικράτεια. Το ερωτηματολόγιο αυτό θα χορηγηθεί τόσο στους πρόσφυγες όσο και στους
επαγγελματίες που εργάζονται σε αυτούς τους χώρους. Στόχος είναι να καταδειχθούν οι
όποιες ελλείψεις, να αναδειχθεί το υπάρχον πρόβλημα με στοιχεία και αποδείξεις, αλλά και
να προκύψουν προτάσεις για βελτιώσεις και πιθανές λύσεις. Οι προτάσεις αυτές θα

προέρχονται από τους ίδιους τους λήπτες υπηρεσιών και τους επαγγελματίες που
εργάζονται στα κέντρα φιλοξενίας, προκειμένου να ακουστεί και η δική τους φωνή, αλλά
και να διαφανεί η κατάσταση που επικρατεί, ώστε να ασκηθεί πίεση προς τους αρμόδιους
και να ληφθούν κάποια μέτρα στο πλαίσιο του ευρύτερου εθνικού σχεδιασμού.
Στο ίδιο πλαίσιο δραστηριοποιείται μια ακόμη υπό-ομάδα με τον τίτλο «Staff Care Sub-
WG». Στόχος της είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον εποπτείας του προσωπικού των
διαφόρων οργανισμών που δραστηριοποιούνται στο πεδίο, καθώς ο φόρτος εργασίας και
οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικά.
Συμμετέχουν οι ακόλουθοι οργανισμοί: International Rescue Committee (IRC), Medecins
Sans Frontiers-MSF (Γιατροί χωρίς Σύνορα), Victims of Torture (VOT=Οργανισμός
Θυμάτων Βασανιστηρίων), METAdrasi, Medecins du Monde-MdM (Γιατροί του κόσμου),
International Organization for Migration-IOM (Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης),
International Federation of Red Cross (Διεθνής Ομοσπονδία του Ερυθρού Σταυρού),
ΑΡΣΙΣ, ΠΡΑΚΣΙΣ, Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, Solidarity Now, UNICEF, Φάρος, Εταιρία
Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας. Οι συναντήσεις των ομάδων
πραγματοποιούνται ανά δεκαπενθήμερο και είναι δίωρες. Η ΕΚΨ&ΨΥ εκπροσωπείται από
την Αθηνά Φραγκούλη, την Νίκη Δαρμογιάννη και τον Σοφούλη Ταταρίδη.
ΕΥΡΩΠΗ
1. Είναι ιδρυτικό μέλος του ευρωπαϊκού δικτύου φορέων ψυχικής υγείας
ASKLEPIOS Foundation. Στόχος του Δικτύου είναι:
• Η πραγματοποίηση εκπαιδευτικών επισκέψεων του προσωπικού, των στελεχών και των
μελών των δομών για την ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών στο χώρο της
ψυχικής υγείας.
• Η στήριξη των δικαιωμάτων των ατόμων με ψυχοκοινωνικά προιβλήματα στην εργασία,
εκπαίδευση, κοινωνική προστασία, κοινωνική ελευθερία.
• Η εργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αποφυγή του στίγματος και του κοινωνικού
αποκλεισμού.
• Η έρευνα και η συμβολή στην Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ασκληπιού είναι ο Καθηγητής Παναγιώτης
Σακελλαρόπουλος, η κ. Καίτη Μυλωνοπούλου, και ο κ. Φάνης Κλεόπας
Από το 2011 το Δίκτυο Ασκληπιός έγινε μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου European
Health Management Association (EHMA) είναι ένας συμμετοχικός οργανισμός που
αριθμεί 160 μέλη σε περισσότερες από 30 χώρες, o οποίος ιδρύθηκε με στόχο την
ενίσχυση των δυνατοτήτων και τη βελτίωση της διαχείρισης του τομέα της Υγείας στην
Ευρώπη.
2. Είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Μental Health Europe (MHE). Ως εθνικός
κόμβος επικοινωνίας (Νational Focal Point- NFP) του Mental Health Europe στην Ελλάδα

ενημερώνει τόσο τους φορείς του Δικτύου «Αργώς» όσο και το Υπουργείο Υγείας για τις
δράσεις του ΜΗΕ. Διαχέει επίσης όλη την πληροφόρηση, ενισχύοντας τους κοινωνικούς
και πολιτικούς εταίρους της να υποστηρίξουν ενεργά τις εξελίξεις για την ψυχική υγεία
σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης μέσα στις υποχρεώσεις ως εθνικός κόμβος επικοινωνίας
είναι και η γνωμοδότηση, όταν μας ζητηθεί, σε διάφορα θέματα της ψυχικής υγείας
(συνήθως το ΜΗΕ γνωμοδοτεί προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όταν του ανατίθεται). H
ΕΚΨ&ΨΥ συμμετείχε σε όλες τις παραπάνω δραστηριότητες το 2016. Η ΕΚΨ&ΨΥ
εκπροσωπείται στο ΔΣ του ΜΗΕ δια της κ. Μυλωνοπούλου και στην Επιτροπή
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τον κ. Δ. Ταταρίδη.
3. Είναι ιδρυτικό μέλος της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας με την ονομασία Social Firms
Europe CEFEC, που στοχεύει στην επαγγελματική αποκατάσταση των ατόμων με
αναπηρία και προβλήματα ψυχικής υγείας. Η ΕΚΨ&ΨΥ εκπροσωπείται στο ΔΣ του SFE
CEFEC από την Δρα. Αθηνά Φραγκούλη.
4. Εκπροσωπεί το SFE CEFEC στο European Disability Forum (δια της Α.
Φραγκούλη). Το EDF είναι μια ανεξάρτητη ΜΚΟ η οποία εκπροσωπεί τα συμφέροντα 80
εκατομμύρια Ευρωπαίων με Αναπηρίες. Το EDF είναι η μοναδική Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα
την οποία διαχειρίζονται αποκλειστικά άτομα με Αναπηρίες. Το EDF δημιουργήθηκε το
1996 και στόχος του ήταν να εξασφαλίσει ότι η λήψη αποφάσεων για τα άτομα με
Αναπηρία γίνεται από αυτά και με τη συμμετοχή αυτών.
5. Η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας εκπροσωπείται στο
Διοικητικό Συμβούλιο του Δικτύου για το Δικαίωμα στην Στέγη και την Κατοικία από
την συνεργάτη κα Παναγιώτα Φίτσιου. Το Δίκτυο είναι μέλος της FEANTSA - του
Ευρωπαϊκού Οργανισμού- ομπρέλα για τις οργανώσεις που ασχολούνται με τους
αστέγους.
6. Συμμετέχει στο European Community based Mental Health Services
(EuCoMS) Νetwork που είναι ένα δίκτυο οργανισμών και φορέων που παρέχουν
υπηρεσίες σε άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα χωρίς να αποκλείονται και οργανισμοί
ή δίκτυα που προσφέρουν υπηρεσίες και σε άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Βασική
αρχή είναι η παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα ως το κλειδί για τη
βελτίωση των συστημάτων ψυχικής υγείας στην Ευρώπη.
Ένα ολοκληρωμένο δίκτυο παροχής ποιοτικών υπηρεσιών ψυχικής υγείας ενσωματωμένων
στην κοινότητα συνδέεται με καλύτερη εξυπηρέτηση και αξιοποίηση των υπηρεσιών αυτών
(καλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες, λιγότερο αυστηρά μέτρα και λιγότερα περιστατικά
παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων), με καλύτερα αποτελέσματα για τους ίδιους τους
λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας (βελτίωση της ποιότητας ζωής, τήρηση της θεραπείας)
και καλύτερη κοινωνικά αποτελέσματα (περιορισμό κοινωνικού στίγματος, στεγαστική

σταθερότητα, επαγγελματική αποκατάσταση). Για να επιτευχθεί ένα ευρύ φάσμα στόχων,
υο Δίκτυο σχεδιάζει και υποστηρίζει τις ακόλουθες δράσεις:
 Προσδιορίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας στην κοινότητα
 Υποστηρίζει την πλήρη εφαρμογή ενός κοινοτικού συστήματος ψυχικής υγείας
 Ενθαρρύνει την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών από διαφορετικά συστήματα
ψυχικής υγείας, όπως και την ανάπτυξη και εφαρμογή κοινοτικών υπηρεσιών ψυχικής
υγείας
 Υποστηρίζει την ανάπτυξη και προαγωγή υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην κοινότητα
 Αναπτύσσει ένα πρόγραμμα ενδυνάμωσης ισότιμης συμμετοχής σε θέσεις λήψης
αποφάσεων ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, των οικογενειών και των φροντιστών
τους
Στις 15-18/1/2017, στο Belfast, Ιρλανδία, πραγματοποιήθηκε η 2η
Ευρωπαϊκή συνάντηση
του European Community based Mental Health Service Providers (EuCoMS), στην οποία
συμμετείχε η Δρ Α.Φραγκούλη. Η ομάδα πρωτοβουλίας (κυρίως μέλη του «Ασκληπιού»
από την Ολλανδία) δουλέψανε εδώ και 1,5 χρόνο ένα κείμενο Αρχών, Αξιών και
Προσδοκιών, όπου μελετήθηκε, επεξεργάστηκε, εμπλουτίστηκε και σ΄αυτή τη συνάντηση
υπογράφτηκε από τους οργανισμούς που παρεβρέθηκαν. Παραβρέθηκαν 14 χώρες, 20
οργανισμοί, μεταξύ αυτών η ΕΚΨ&ΨΥ, όπου εξουσιοδοτήθηκε να υπογράψει επίσης, εκ
μέρους του ΣΟΨΥ Κορυδαλλού.
Από την πλευρά της ΕΚΨΥ&ΨΥ, παρουσιάστηκε η πραγματικότητα της χώρας μας και με
περισσότερη λεπτομέρεια παρουσίασαν η Μολδαβία και το Βέλγιο. Η Κροατία και η Βόρειος
Ιρλανδία παρουσίασαν δεδομένα, προβληματισμούς και τρόπους αντιμετώπισης του
Μετατραυματικού Συνδρόμου στους πληθυσμούς τους. Τα κείμενα τους θα σταλούν προς
μελέτη, διότι είναι καταστάσεις που θα τις βρούμε ή τις βρίσκουμε μπροστά μας και με τα
θέματα του προσφυγικού αλλά και με τις επιπτώσεις της οικονομικο-κοινωνικο-πολιτικής
κρίσης στη χώρα μας.
Οργανώθηκαν έξι εργαστήρια. Σε ένα από αυτά παρουσιάστηκε το έργο της Ίριδας
Ζαχμανίδου «Η χώρα των Λοκρών» με τη δουλειά της ΕΚΨ&ΨΥ στις Μονάδες
Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης της Φωκίδας.
Σ΄ ένα άλλο εργαστήριο παρουσιάστηκε το μοντέλο του “peer worker/expertise”. Είναι
ένα μοντέλο που δουλεύεται τα τελευταία 10-15 χρόνια στην Ευρώπη, όπου χρήστες
υπηρεσιών ψυχικής υγείας προσλαμβάνονται στο δυναμικό των εργαζομένων της Μονάδας
Ψυχικής Υγείας και προσφέρουν την εμπειρία τους στην αντιμετώπιση διαφόρων
καταστάσεων που αφορούν τους ωφελούμενους αλλά και την καλύτερη οργάνωση των
υπηρεσιών. Και αυτός ο τομέας θα αποτελέσει ένα από τα θέματα ενασχόλησής του
Δικτύου.

8. ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΨ&ΨΥ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΑ
1. Η Παναγιώτα Φίτσιου, Ψυχολόγος και η Ευτυχία Αρτέμη, Κοινωνική Λειτουργός
ορίστηκαν με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής
Αλληλεγγύης (Αρ. Πρ. οικ. 4456/18) ως μέλη της "Ομάδας Εργασίας της Πράξης
«Δημιουργία Εργαλείων και Ορισμός Διαδικασιών για την Καταγραφή των Αστέγων» της
Γ.Γ. Πρόνοιας που συγχρηματοδοτείται από το ΕΠ ΕΜΔΤ 2014-2020".
2. H Παναγιώτα Φίτσιου συμμετέχει ως εμπειρογνώμων στο Health Working Group - WG
on Mental Health and Addictions της FEANTSA (European Federation of National
Organisations Working with the Homeless).

9. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΈΡΓΑ ΠΟΥ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΤΟ 2016 ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟ
ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Η ΕΚΨ&ΨΥ υλοποίησε δύο έργα (ολοκληρώθηκαν Απρίλιο 2016), τα οποία
χρηματοδοτήθηκαν από τα EEA Grants στο πλαίσιο του προγράμματος "Είμαστε
όλοι πολίτες" που διαχειρίζεται το Ίδρυμα Μποδοσάκη.
1. 1. "ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΤΗΝ
ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ"
Ο σκοπός του έργου ήταν η ανάπτυξη μιας δυναμικής
παρέμβασης με στόχο να αποτελέσει μια πιλοτική βάση για
την αντιμετώπιση θεμάτων που άπτονται της προστασίας
των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας από τις
διακρίσεις σε βάρος τους και από την παραβίαση μιας
σειράς θεμελιωδών δικαιωμάτων τους.
Η προσέγγιση του έργου βασίστηκε στην ενεργό κινητοποίηση και συνεργασία βασικών
παικτών του δίπολου ψυχική υγεία - δικαιώματα με πανελλήνια και διεθνή δράση και
δικτύωση: δικαιώματα (Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ΕΕΔΑ), και
ψυχική υγεία (Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας ΕΚΨ&ΨΥ και Ινστιτούτο
Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Ενηλίκων ΙΨΥΠΕ) με την υποστήριξη του αναπηρικού
κινήματος (ΕΣΑΜΕΑ) (με την οποία υπεγράφη σύμφωνο συνεργασίας για το παρόν έργο)
και αυτό ακριβώς αποτελεί και το συγκριτικό πλεονέκτημα του έργου.
Οι σκοποί του έργου προωθήθηκαν μέσα από στοχευμένες δράσεις, οι σημαντικότερες των
οποίων είναι: λειτουργία Γραφείου Συνηγορίας για την νομικο-κλινική στήριξη των
ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας και των οικογενειών τους (319 περιπτώσεις),
ανάπτυξη μεθοδολογίας καταγραφής περιστατικών παραβίασης & πιλοτική εφαρμογή της
(122 περιστατικά κατεγράφησαν), ανάπτυξη διαδικτυακής πλατφόρμας ενημέρωσης
(20.056 επισκέπτες), συγκέντρωση νομικών πληροφοριών που αφορούν στα δικαιώματα
και στις παραβιάσεις για τα άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας, συγγραφή Εγχειριδίου
για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων στην Ψυχική Υγεία, εκπαιδευτικά
σεμινάρια/workshops σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας, νομικούς, αστυνομία κτλ (394
συμμετέχοντες στα σεμινάρια και 150 συμμετέχοντες στην Πανελλήνια Συνάντηση για τα
Δικαιώματα στην Ψυχική Υγεία που διοργανώθηκε) με την ενεργό συμμετοχή των ληπτών
υπηρεσιών ψυχικής υγείας και των οικογενειών τους
Περισσότερες πληροφορίες: https://psy-dikaiomata.gr/el/
2. "ΔΕΣΜΟΙ: Ενδυνάμωση και Δικτύωση Φορέων Ψυχικής Υγείας για
Βελτίωση Υπηρεσιών στην κοινότητα"
Το πρόγραμμα “Δίκτυο Φορέων Ψυχικής Υγείας και Επανένταξης” έθεσε ως σκοπό τη
σωστή ενημέρωση, παραπομπή και δικτύωση των πολιτών με φορείς ψυχικής υγείας,
πρόνοιας, κοινωνικής και εργασιακής αποκατάστασης που χρειάζονται. Παράλληλα,

στόχευσε στην διασύνδεση των υπηρεσιών μεταξύ τους προκειμένου να καλυφθούν τα
κενά στην εξυπηρέτηση των πολιτών, ενώ επένδυσε και στην επιμόρφωση των εταίρων
ώστε να ανταποκρίνονται στην πολυπλοκότητα των σύγχρονων αναγκών (58 στελέχη
ΜΚΟ και λήπτες υπηρεσιών εκπαιδεύτηκαν).
Υλοποιήθηκε η χαρτογράφηση και οι δράσεις δικτύωσης με τις τοπικές υπηρεσίες. Τα
ΣΕΠΥΨΥ-Ε (Σημεία Ενημέρωσης των Πολιτών για Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και
Επανένταξης) προσφέρουν χρήσιμη καθοδήγηση στους πολίτες για να πάρουν τις
υπηρεσίες που έχουν ανάγκη. Παρά τις δυσκολίες λόγω έλλειψης κουλτούρας
διασύνδεσης χαρτογραφήθηκαν 201 υπηρεσίες και αναπτύχθηκαν συνεργασίες σε τοπικό
επίπεδο .
Τελικά καταγράφηκαν 509 ατομικά και 215 ομαδικά αιτήματα και αυτό κατέδειξε την
δύναμη που μπορούν να προσδώσουν οι συμμαχίες, παρά τις ελλείψεις σε υπηρεσίες.
Η ιστοσελίδα (www.mentalhelpnet.gr) περιλαμβάνει χρήσιμες πληροφορίες για τον χάρτη
των υπηρεσιών στις περιοχές που καλύπτουμε, καθώς και τον οδηγό δικτύωσης που
αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για τις υπηρεσίες.
Φορέας υλοποίησης ήταν η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας (ΕΚΨΥ &
ΨΥ) και οι εταίροι του έργου ήταν: Κοινωνικές Συνεταιριστικές Δραστηριότητες Ευπαθών
Ομάδων (Κ.Σ.Δ.Ε.Ο) - «ΕΔΡΑ», Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία ΑΚΤΑΙΑ, Πανελλαδική
Ένωση για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση και την Επαγγελματική Επανένταξη
(ΠΕΨΑΕΕ) και Πανελλήνια Ομοσπονδία Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης
Ευθύνης (Π.Ο.Κοι.Σ.Π.Ε.).
Περισσότερες πληροφορίες: http://mentalhelpnet.gr/
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ - ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ
Η ΕΚΨ&ΨΥ συμμετείχε ενεργά στο closing event του Προγράμματος "Είμαστε όλοι
Πολίτες" στις 19 Νοεμβρίου και η Παναγιώτα Φίτσιου (Υπεύθυνη των 2 Έργων του
Προγράμματος) πραγματοποίησε ομιλία με τίτλο: "Αγωγή Κοινότητας και Ψυχική Υγεία:
Σύγχρονες Προκλήσεις", στο πάνελ: Ψυχική Υγεία και Ενεργοί Πολίτες.
Η ΕΚΨ&ΨΥ συμμετέχει ως εταίρος στα προγράμματα :
1. ERASMUS +/Youth: " DELIBERATE SELF HARM POSITIVE CHOICES"
(1/4/2015 - 31/3/2017), Leader: PADMA (UK), partners: ZISPB (LT), SSP&MH (EL),
BEHDER (TR), AUTH (EL), BUCOVINA (RO)
Το σκεπτικό του προγράμματος
Πολλά παιδιά και έφηβοι βρίσκονται σε συνθήκες κοινωνικού αποκλεισμού και ανάμεσα σε
άλλα προβλήματα αυτό καταλήγει να είναι η αιτία να εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο.
Οι έρευνες έχουν δείξει ότι αυτή η ευάλωτη ομάδα παιδιών είναι περισσότερο σε ρίσκο να
αναπτύξει αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Οι έρευνες επίσης έχουν δείξει ότι οι
αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές συνδέονται με τις διαταραχές προσωπικότητας και πάρα

πολύ με ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό την "αλεξιθυμία", δηλαδή να αναγνωρίσουν και
να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και τα συναισθήματα των άλλων ή να μπορέσουν να
καταλάβουν τι τα προκάλεσε.
Στόχος του προγράμματος
Στα πλαίσια του προγράμματος και με την συνεισφορά ετερόκλητων εταίρων θα
δημιουργηθεί ένα σύνολο άτυπων εκπαιδευτικών σεμιναρίων τόσο για τους ίδιους τους
νέους όσο και για όλους τους φορείς και άτομα της κοινότητας που ασχολούνται μαζί τους
(γονείς, εκπαιδευτικοί, γιατροί κτλ) που στόχο θα έχει να αυξήσει την κατανόηση αυτών
των προβλημάτων και να "εκπαιδεύσει" και να ενδυναμώσει τα άτομα πώς να αυξήσουν
την ανθεκτικότητα και να αποκτήσουν περισσότερο έλεγχο στη ζωή τους. Η εκπαίδευση θα
αφορά κυρίως όσους εμπλέκονται με τα ευάλωτα αυτά άτομα και θα έχει στόχο να τους
βοηθήσει να κατανοούν και να στηρίζουν τους νέους με προβλήματα αλεξιθυμίας και
αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς.
Περισσότερες πληροφορίες: http://www.dshpc.eu/
2. ERASMUS+ DIGNITY & WELL-BEING : Exchange for changing (Νοέμβριος
2016 - Ιούνιος 2019), Leader: Centro Hospitalar Psiquiátrico de Lisboa
Partners: Santé Mentale Exclusion Sociale SMES-Europa, projekt UDENFOR, ISTITUTO
ANDREA DEVOTO - ISTITUTO DI RICERCA SULLA MARGINALITA' E LE POLIDIPENDENZE -
O.N.L.U.S., Caritas Archidiecezji Warszawskiej, PARC SANITARI SANT JOAN DE DEU,
Midladns Simon Community,
Το πρόγραμμα έχει στόχο την βελτίωση των ικανοτήτων των επαγγελματιών που
εργάζονται με άτομα που στερούνται στέγης ή/και μετανάστες με ιδιαίτερη στόχευση τις
πιο ευάλωτες από αυτές τις ομάδες οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ψυχικής
υγείας.
Μέσα από τα εκπαιδευτικά εργαστήρια, την μελέτη περιπτώσεων και την συλλογή
βέλτιστων και καινοτόμων πρακτικών θα παραχθεί ένα εκπαιδευτικό υλικό το οποίο θα
βοηθήσει τους αντίστοιχους επαγγελματίες να αντιμετωπίζουν πιο αποτελεσματικά τις
ανάγκες αυτών των ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων και να εξασφαλίζουν σε μεγαλύτερο
βαθμό τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους και την πρόσβαση σε αξιοπρεπείς υπηρεσίες και
διαβίωση.
Η ΕΚΨ&ΨΥ συμμετέχει ως φορέας υποδοχής πρακτικής άσκησης επαγγελματιών
ψυχικής υγείας στο πρόγραμμα Erasmus+ “ European Tutoring Process in
Psychiatry And Mental Health” που αφορά την πρακτική άσκηση των νέων
επαγγελματιών του χώρου της Ψυχικής Υγείας , σε Ευρωπαϊκές δομές.
Το πρόγραμμα υλοποιείται με ανταλλαγές διακρατικές και εκπαίδευση των ειδικών στις
πρακτικές και τα προγράμματα των φορέων υποδοχής.

Διάρκεια προγράμματος: από 01/09/2014 έως 31/08/2017
Οι χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι: Βέλγιο, Γαλλία, Λουξεμβούργο,
Ελλάδα, Ισπανία, Γερμανία.
Περισσότερες πληροφορίες http://www.tuto.network/
ERASMUS+/Youth "Mental Health and Youth" (MEHAY) 1/4/2016 - 31/3/2017.
Leader: ŠENT- Slovensko združenje za duševno zdravje
Partners: Fundación INTRAS and Society of Social Psychiatry and Mental Health
Το πρόγραμμα αφορά σε εκπαιδευτικές ανταλλαγές και δραστηριότητες που στόχο έχουν
να ενισχύσουν τις ικανότητες των επαγγελματιών και να προωθήσουν καινοτόμες
πρακτικές όσον αφορά την προαγωγή της ψυχικής υγείας, την πρόληψη και την έγκαιρη
παρέμβαση για νέους (παιδιά και εφήβους), ώστε να προληφθεί η ανάπτυξη ψυχικών
διαταραχών ή να μειωθεί ο αντίκτυπος που αυτές έχουν στην πορεία της ζωής των
ατόμων.
FACEBOOK PAGE Profile name: Mental Hay
Page: MEHAY (link: https://www.facebook.com/MEHAY-1828950163851237/)
3. SOCIAL DYNAMO
Από τον Ιανουάριο 2017 και για 6 μήνες η ΕΚΨ&ΨΥ θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα
Social Dynamo. Το Social Dynamo είναι μία πρωτοβουλία του Ιδρύματος Μποδοσάκη, σε
συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων (μέσω του συνΑθηνά), που στοχεύει στην ενδυνάμωση
της κοινωνίας των πολιτών, με άξονες την επιμόρφωση, την επαγγελματική υποστήριξη
και τη δικτύωση.

10.ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΩΝ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ-ΕΡΓΩΝ
1. COST
Η ΕΚΨ&ΨΥ συμμετείχε ως partner στην αίτηση (Νοέμβριος 2016) COST Action Proposal
OC-2016-2-21155 " Mental Health Literacy in Europe ", με leader το τμήμα Experimental-
Clinical and Health Psychology του Πανεπιστημίου Ghent - Belgium. Το έργο (εφόσον
εγκριθεί) έχει ως στόχο μέσα από διακρατικές συνεργασίες και μια σειρά από καλές
πρακτικές και "οδηγούς", να προωθήσει την προαγωγή της ψυχικής υγείας, την πρόληψη,
την έγκαιρη παρέμβαση και να μειώσει το κοινωνικό κόστος, τις ανισότητες και το στίγμα
που συνδέεται με την ψυχική ασθένεια.
2. ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ
Το Ίδρυμα Μποδοσάκη, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, το Κοινωφελές Ίδρυμα
ΤΙΜΑ και ο οργανισμός Hellenic Hope ανακοίνωσαν τη δημόσια πρόσκληση για την
υποβολή αιτήσεων συμμετοχής στον δεύτερο κύκλο του προγράμματος «Σημεία
Στήριξης», που απευθύνεται σε ελληνικά, μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού
δικαίου, καθώς και σε κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις (στο εξής «Οργανώσεις»),
που δραστηριοποιούνται στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας.
Οι προτεραιότητες ήταν οι κάτωθι και η ΕΚΨ&ΨΥ υπέβαλε πρόταση στην προτεραιότητα 3,
πιο συγκεκριμένα υπέβαλε πρόταση για δράσεις υποστήριξης παιδιών και γονέων στο
Δίκτυο Αλληλεγγύης Καλλιθέας. Τα αποτελέσματα αναμένονται τον Μάρτιο.
1. «Κοινωνική ενσωμάτωση ατόμων με αναπηρία» (Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση)
2. «Υποστήριξη ατόμων της τρίτης ηλικίας» (ΤΙΜΑ Κοινωφελές Ίδρυμα)
3. «Ενίσχυση οργανώσεων παιδικής προστασίας» (Hellenic Hope)
3. Η ΕΚΨ&ΨΥ έχει καταθέσει πρόταση σε Πρόσκληση Ενδιαφέροντος της Ύπατης
Αρμοστείας του ΟΗΕ με τίτλο «Βοήθεια και Προστασία των Προσφύγων στην Ελλάδα».
Αναμένονται τα αποτελέσματα.
4. Η ΕΚΨ&ΨΥ συμμετείχε ως εταίρος στην κατάθεση πρότασης "Technical Assistance
to the Sector Reform Contract: Social Protection Kyrgyzstan" η οποία εντάσσεται στο
πρόγραμμα EuropeAid. Leading Applicant: European Profiles. Η αίτηση δεν ήταν επιτυχής.
5. Η ΕΚΨ&ΨΥ συμμετείχε ως εταίρος στην κατάθεση πρότασης "Support to the
Development of Social Welfare Regulatory Mechanisms Location: Republic of Serbia" η
οποία εντάσσεται στο πρόγραμμα EuropeAid. Leading Applicant: European Profiles. Η
αίτηση δεν ήταν επιτυχής.

11.ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΩΝ
ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΓΩΓΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ
Τον Οκτώβριο του 2016 ολοκληρώθηκε (μετά από δύο χρόνια προετοιμασίας) η συγγραφή
ενός εγχειριδίου Αγωγής Κοινότητας με τίτλο: «Εγχειρίδιο για την Αγωγή Κοινότητας-
Αλληλεγγύη-Δικτύωση-Συμμαχίες και Άσκηση Πίεσης στα Κέντρα Λήψης Αποφάσεων
(Lobbying)».
Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί συλλογικό έργο, με τη συμμετοχή των συνεργατών από όλες
τις δομές της Εταιρίας και επιμέλεια από τις Παναγιώτα Φίτσιου, Νίκη Δαρμογιάννη και
Αθηνά Φραγκούλη.
Στόχος του είναι να θεωρητικοποιηθεί το βίωμα από την πολύχρονη εμπειρία του φορέα με
τέτοιον τρόπο, ώστε να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο και κοινό πλαίσιο αναφοράς για κάθε
ενδιαφερόμενο είτε πρόκειται για τον νέο επαγγελματία ψυχικής υγείας είτε για τον λήπτη
υπηρεσιών και την οικογένειά του είτε ακόμη και για τον κάθε πολίτη που ενδιαφέρεται
να ενημερωθεί για θέματα ψυχικής υγείας.
Επιπρόσθετος στόχος είναι να προκύψει μια κοινή γλώσσα στην "εφαρμογή" της Αγωγής
Κοινότητας, να διαφανεί η δυναμική της στο πέρασμα των χρόνων και να γίνει αντιληπτό
σε όλους ότι αυτή είναι η βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη εξωνοσοκομειακών δομών
μέσα στην κοινότητα. Γιατί μόνο η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση, σε συνδυασμό με
την αποτελεσματική κλινική πρακτική, μπορούν να συμβάλουν με τέτοιον τρόπο, ώστε η
αλληλεπίδραση των "ψυχικά πασχόντων" με τους "υγιείς" να γίνεται με όσο το δυνατόν
λιγότερες προκαταλήψεις και στερεότυπα.
Το εγχειρίδιο αυτό περιέχει κάποια θεωρητικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα τι ορίζεται ως
Αγωγή Κοινότητας και ποια η σημασία της, αλλά και ένα πρωτόκολλο με τη διαδικασία που
ακολουθούμε στην εφαρμογή της Αγωγής Κοινότητας τόσο σε επίσημους φορείς όσο και
στην καθημερινή μας πρακτική. Επίσης, περιέχει τις δράσεις που έχουν πραγματοποιηθεί
από τις δομές του φορέα κυρίως τα τελευταία χρόνια. Οι δράσεις αυτές συνοδεύονται τόσο
από φωτογραφικό υλικό όσο και από τα αποτελέσματά τους κατά τη διασύνδεση με τις
κατά τόπους κοινότητες.
Τέλος, μια σύντομη αγγλόφωνη έκδοση του εγχειριδίου διανεμήθηκε στους εταίρους της
ΕΚΨ&ΨΥ στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Άμφισσα στο πλαίσιο του
προγράμματος Erasmus+/Youth: " DELIBERATE SELF HARM POSITIVE CHOICES"
(1/4/2015 - 31/3/2017).

ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΤΟ ΨΥΧΙΑΤΡΕΙΟ ΤΗΣ ΛΕΡΟΥ
Υπό έκδοση είναι μια εργασία για την καταγραφή της εμπειρίας από την παρέμβαση της
Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας στο Κρατικό Θεραπευτήριο Λέρου το
χρονικό διάστημα 1990-1993.
Η πρωτοβουλία της εν λόγω εργασίας ανήκει στην Αθηνά Φραγκούλη η οποία
παρακινήθηκε από τη διαπίστωση του Π. Σακελλαρόπουλου (επιστημονικά υπεύθυνου και
προέδρου της ΕΚΨ&ΨΥ) ότι «δουλεύουμε πολύ και καλά, αλλά ελάχιστα γράφουμε για την
εργασία μας». Επιθυμία της, λοιπόν, ήταν να γίνει η βιωματική καταγραφή της εμπειρίας
από την παρέμβαση στο ψυχιατρείο της Λέρου και τη μεταφορά των ασθενών στα
οικοτροφεία της ΕΚΨ&ΨΥ σε Αθήνα, Άμφισσα και Αλεξανδρούπολη. Η υλοποίηση του
εγχειρήματος αυτού έγινε από τη Νίκη Δαρμογιάννη.
Η καταγραφή έγινε αφενός μέσω έρευνας των αρχείων από το Κρατικό Θεραπευτήριο
Λέρου και τις δομές του φορέα σε Αττική, Φωκίδα και Θράκη και αφετέρου με τη μορφή
συνεντεύξεων από τους εργαζομένους που συμμετείχαν τόσο στις ομάδες παρέμβασης όσο
και υποδοχής.
Παρακάτω παρατίθεται ένα απόσπασμα από την εισαγωγή της εργασίας αυτής:
«Όταν ξεκινήσαμε την έρευνα για την καταγραφή της παρέμβασης στο ψυχιατρείο της
Λέρου ήταν χειμώνας του 2015. Αφορμή στάθηκε η συμπλήρωση τότε των 25 χρόνων από
την εκκίνηση του εγχειρήματος και ένα τριήμερο αποτίμησης αυτής της διαδρομής που θα
διοργανωνόταν στη Λέρο στις 19-21 Ιουνίου 2015. Εξαιτίας όμως άλλων προτεραιοτήτων
η εργασία αυτή πέρασε τελικά σε δεύτερη μοίρα και διακόπηκε, για να ξαναπιάσουμε το
νήμα σχεδόν έναν χρόνο μετά.
Οι λόγοι, άλλωστε για τους οποίους επιλέγουμε να κάνουμε αυτή την καταγραφή τώρα,
δεν έχουν μεταβληθεί. Η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση, αλλά και η ίδια η χώρα, βρίσκονται
σε μία πολύ κρίσιμη στενωπό, καθώς βιώνουμε μία άνευ προηγουμένου κρίση και ένα
αδιέξοδο οικονομικό, κοινωνικό, αλλά ταυτόχρονα και ιδεολογικό, θεωρητικό και
επιστημονικό. Το κράτος πρόνοιας και δικαίου, και ειδικά το σύστημα υπηρεσιών ψυχικής
υγείας, διακυβεύεται, με αποτέλεσμα τα άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα να είναι ο
πρώτος και πιο εύκολος στόχος στο να στερηθούν ακόμη και τα πιο αυτονόητα δικαιώματά
τους.
Η επιστροφή στην «εμπειρία της Λέρου», λοιπόν, είναι ίσως σήμερα πιο επιτακτική από
ποτέ, προκειμένου να αναζητήσουμε τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση, τι
είναι αυτό δηλαδή που παρήγαγε όσα συνέβησαν στη Λέρο. Ανατρέχοντας στο παρελθόν
για να μάθουμε τι συνέβη, τι συνθήκες επικρατούσαν τότε, αλλά και ποια λάθη και
παραλείψεις έγιναν, είμαστε σε θέση να επανεκτιμήσουμε τις κινήσεις μας, να διδαχτούμε
από τα σφάλματά μας και να προσπαθήσουμε να αποφύγουμε τέτοια ατοπήματα στο
μέλλον.
Η παρούσα εργασία χωρίζεται σε πέντε μέρη. Το πρώτο αφορά στην ιστορική αναδρομή
του Κρατικού Θεραπευτηρίου Λέρου, από την ίδρυσή του ως το σκάνδαλο και την

αναμόρφωση, καθώς και στον ρόλο της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής
Υγείας (ΕΚΨ&ΨΥ) στην παρέμβαση στη Λέρο. Προκειμένου να υπάρχει μια σύνδεση των
γεγονότων εκείνης της περιόδου παρατίθενται κάποια στοιχεία για την ταυτότητα της
ΕΚΨ&ΨΥ, αλλά και τις δομές και τις δραστηριότητές της, οι οποίες οδήγησαν και στην
απόφαση για συμμετοχή του φορέα στο όλο εγχείρημα.
Το δεύτερο μέρος αφορά σε αυτή καθαυτή την παρέμβαση. Το χρονικό της θα το
παρακολουθήσουμε αρχικά με δύο κείμενα που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο του
Μάαστριχτ το 1993 και αναφέρονται στον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό των δράσεων,
σε κάποιες προτάσεις, αλλά και προβληματισμούς. Στη συνέχεια, παρατίθενται οι
συνεντεύξεις που μας παραχώρησαν τα μέλη της ομάδας παρέμβασης της ΕΚΨ&ΨΥ, τα
οποία μετέβησαν στο νησί για όσον καιρό διήρκησε αυτή.
Το τρίτο μέρος, αναφέρεται στην περίοδο μετεγκατάστασης και περιλαμβάνει συνεντεύξεις
με μέλη των ομάδων υποδοχής των ασθενών από το ψυχιατρείο της Λέρου στα
οικοτροφεία της ΕΚΨ&ΨΥ σε Άμφισσα, Αθήνα και Αλεξανδρούπολη, αλλά και
συνεντεύξεις από τους ενοίκους που διαμένουν στις στεγαστικές δομές της ΕΚΨ&ΨΥ και
προήλθαν τόσο από το ψυχιατρείο της Λέρου όσο και από άλλα ψυχιατρεία της χώρας.
Επιχειρούμε με αυτόν τον τρόπο να μεταφέρουμε το κλίμα που επικρατούσε εκείνη την
περίοδο μέσα από τα μάτια των άμεσα αφορώμενων και εμπλεκομένων.
Στο τέταρτο μέρος, καταγράφουμε τη μεθοδολογία που αποκτήθηκε στην ΕΚΨ&ΨΥ μέσα
από την παρέμβαση, αλλά και την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη χώρα μας,
καταλήγοντας σε κάποια συμπεράσματα.
Τέλος, το πέμπτο μέρος περιλαμβάνει ένα παράρτημα: α) με κείμενα που αναφέρονται
στην πρώτη περίοδο μετεγκατάστασης των ασθενών από το ψυχιατρείο της Λέρου, αλλά
και στην αποτίμηση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, β) με πεπραγμένα και πρακτικά από
τις πρώτες συναντήσεις του προσωπικού σε Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης γ)
με το πόρισμα της Ειδικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Ψυχικά Ασθενών από την
επίσκεψή τους στο Κ.Θ. Λέρου δέκα χρόνια μετά την προσπάθεια εξυγίανσής του, δ) με
ένα κείμενο που μας παραχώρησε ο κ. Μωρόγιαννης (ένας από τους ειδικευομένους
ψυχιάτρους που προέβησαν σε αποκαλύψεις για το τι συνέβαινε στο ψυχιατρείο τότε), ε)
συνέντευξη από τον κ. Ιωαννίδη, μέλους της ομάδας των ειδικευομένων ψυχιάτρων που
αντέδρασαν στις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στην «Ψυχοαποικία της Λέρου»
και στ) φωτογραφίες από την περίοδο της παρέμβασης που πραγματοποίησε η ομάδα της
ΕΚΨ&ΨΥ».

12. ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 2016
Μέσα στο 2016 η προβολή και η προώθηση του φορέα έγινε σε μεγάλο βαθμό στο πλαίσιο
των προγραμμάτων του «Είμαστε Όλοι Πολίτες» καθώς και με διάφορες αφορμές μέσα
στη χρονιά, όπως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου (4/2), η Παγκόσμια Ημέρα
Ψυχικής Υγείας (10/10) και η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με
Αναπηρία (10/12). Τα επικοινωνιακά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα
παραδοσιακά Μ.Μ.Ε. (εφημερίδες, περιοδικά, ραδιόφωνο, τηλεόραση), το διαδίκτυο καθώς
και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (social media/fb, twitter).
Εμφανίσεις στα Μ.Μ.Ε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2016 καταγράφηκαν συνολικά 79 αναφορές για το φορέα
στον Τύπο (άρθρα, ρεπορτάζ-αφιέρωμα, δημοσιεύσεις δελτίων τύπου, συνεντεύξεις).
Δόθηκαν 15 συνεντεύξεις, δημοσιεύτηκαν 5 άρθρα γνώμης (opinion articles). Στο πλαίσιο
του προγράμματος «Δεσμοί: Ενδυνάμωση & Δικτύωση Φορέων Ψυχικής Υγείας για
Βελτίωση Υπηρεσιών στην Κοινότητα» παρήχθη και μεταδόθηκε ραδιοφωνικό σποτ με
χορηγούς επικοινωνίας τον ΑΘΗΝΑ 9,84 στην Αττική και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς
Status Radio 94,2 και Ράδιο Μελωδία 88 fm σε Αλεξανδρούπολη και Λαμία αντίστοιχα.
Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (Social Media)
Στο πλαίσιο των δυο προγραμμάτων Μποδοσάκη (‘Πλατφόρμα Δράσης για τα Δικαιώματα
στην Ψυχική Υγεία’ και ‘Δεσμοί: Ενδυνάμωση & Δικτύωση Φορέων Ψυχικής Υγείας για
Βελτίωση Υπηρεσιών στην Κοινότητα’) λειτούργησαν σελίδες facebook με συνολικό αριθμό
2.000 περίπου like. Η επίσημη σελίδα του φορέα στο facebook, αύξησε τον αριθμό των
like κατά το 2ο
εξάμηνο του 2016 (βλ. σχεδιάγραμμα παρακάτω, πηγή: fb stats) οπότε και
τέθηκε σε εφαρμογή ένας πιο συστηματοποιημένος και επαγγελματικός μηχανισμός
διαχείρισης του συγκεκριμένου εργαλείου μέσω της προώθησης διαφόρων επικοινωνιακών
δράσεων (π.χ. καμπάνιες).

Ιστοσελίδες
Στο πλαίσιο της ανανέωσης της εικόνας του φορέα, μέσα στο 2016 επανασχεδιάστηκε
πλήρως η επίσημη ιστοσελίδα της Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ. (www.ekpse.gr), ενώ δημιουργήθηκε νέα
ιστοσελίδα της μονάδας Κέντρο Ημέρας για την Ψυχολογική Υποστήριξη Ασθενών με
Καρκίνο (www.psychooncology.gr), του οποίου o ξεχωριστός ιστότοπος παρέμεινε
ανενεργός για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Λογότυπο
Προς την κατεύθυνση ανανέωσης της εικόνας του φορέα, αποφασίστηκε η ανανέωση του
λογοτύπου μέσω της υιοθέτησης μιας πιο μοντέρνας εκδοχής του.
Καμπάνιες ενημέρωσης
Μέσα στο 2016 ο φορέας συμμετείχε σε δυο ευρωπαϊκές εκστρατείες με αφορμή την
Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας (10 Οκτωβρίου 2016) και την Παγκόσμια Ημέρα για τα
Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία (10 Δεκεμβρίου).
Η πρώτη καμπάνια με τίτλο “Each of Us”/«O
Καθένας από εμάς» ήταν μια καμπάνια
ευαισθητοποίησης που υλοποίησε το δίκτυο
Mental Health Europe (www.mhe-sme.org)-
μέλος του οποίου είναι η Ε.Κ.Ψ. & Ψ.Υ.- με
στόχο την καταπολέμηση του στίγματος και των
διακρίσεων στην ψυχική υγεία.
Η προώθηση των μηνυμάτων της καμπάνιας που στήριξε ο φορέας έγινε τόσο μέσω των
Μ.Μ.Ε. σε εθνικό και τοπικό επίπεδο (Δελτίο Τύπου, tv spot, ρεπορτάζ, συνεντεύξεις) όσο
και των social media (facebook, twitter) ενώ παράλληλα διοργανώθηκε δράση στο κέντρο
της Αθήνας (πλατεία Συντάγματος) καθώς και σε κεντρικές πλατείες ή σημεία σε Άμφισσα,
Λαμία και Αλεξανδρούπολη, όπου διανεμήθηκε ενημερωτικό υλικό, έγινε ενημέρωση των
πολιτών και δόθηκαν συνεντεύξεις από εκπροσώπους του φορέα. Η δεύτερη ευρωπαϊκή
καμπάνια που υποστηρίχθηκε από το φορέα μέσα στη χρονιά, εντάχθηκε στην
«Ευρωπαϊκή Εβδομάδα για την Αναπηρία και την Ανάπτυξη» και i
αποτελούσε μια
πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης για την Αναπηρία και την Ανάπτυξη (International
Disability & Development Consortium-IDDC), όπου η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και
Ψυχικής Υγείας είναι μέλος. Στόχος της καμπάνιας ήταν η διοργάνωση δράσεων
ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα
των Ατόμων με Αναπηρία σε διαφορετικά σημεία της Ευρώπης.
Προς την κατεύθυνση της καλύτερης οργάνωσης του Γραφείου Επικοινωνίας με τις
δομές του φορέα συντάχθηκε ένας οδηγός που προτείνει τρόπους διασύνδεσης και

εκθεση απολογισμου 2016

εκθεση απολογισμου 2016

εκθεση απολογισμου 2016

εκθεση απολογισμου 2016

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente(19)

Destacado

Destacado(18)

Similar a εκθεση απολογισμου 2016

Similar a εκθεση απολογισμου 2016 (20)

Más de Θεόδωρος Γκιώσης

Más de Θεόδωρος Γκιώσης(20)

εκθεση απολογισμου 2016