1. Visie op ICT
Kleuteronderwijs

2. Inhoudstafel
1. BLENDED LEARNING EN HYBRIDE LEREN
2. SAMR – MODEL
3. T-PACK
4. EINDTERMEN ICT
5. VIER IN BALANS
6. FAKE NEWS EN CLICKBAIT
7. AUTEURSRECHT EN PLAGIAAT
8. FLIPPED CLASSROOM
9. NOTEREN VS TYPEN
10. WEBQUESTS
11. BRONVERMELDING

3. Blended learning en hybride leren
Blended learning richt zich op een combinatie van online en offline leren. Hybride learning is eerder het
vinden van een juiste balans van alle mogelijkheden van leren, ongeacht of deze offline of online gegeven
worden. Het is leren op maat aanbieden.
De KUL zal volgens Van Elen evalueren naar een blended onderwijs mits een fundamentele wijziging in
het hoger onderwijs. Hij stelt ook een voorwaarde waarbij de leeromgevingen die worden aangeboden het
gevolg zijn een systematisch ontwerpproces van deskundigen.
Deze systematisch ontworpen leeromgevingen kunnen bijdragen tot een verdere professionalisering van
het hofger onderzijs en ook bijdragen tot de efficiëntie van het onderwijs
Het redesignen van een cursus kan helpen om de competentieontwikkeling te optimaliseren daarnaast komt
door blended learning meer tijd vrij voor de docent om zich te kunnen toespitsen op de studenten, hun leerpad,
hun ervaringen etc.
Dankzij corona is er een bredere kijk gekomen op het online lesgeven wat bijgevolg ook ruimte heeft gecreerd
voor blended learning.
Een MOOC of een massive open online course is een online cursus die in grote getalen kan gevolgd worden of
uitgesteld kan gevolgd worden.

4. Het SAMR-model
Het SAMR model is een classificatie verdeeld in 4 niveau’s om
technologie te selecteren, te gebruiken en te evalueren in het
onderwijs. Het doel van dit model is eerder de leeruitkomst te
verbeteren ipv het leerproces. Het geeft je het pedagogisch inzicht in
hoe je bij lesgeven bepaalde technologieën kan/moet gebruiken om
tot een succesvolle leeruitkomst te komen.
Het voorbeeld in onze onderwijscontext hiervan is dat wij vroeger
alles in een “heen & weer” schriftje noteerde, ook de algemene
communicaties van onze school. Deze tijden werd alles
gedigitaliseerd en komt deze communicatie via smartschool.
vervanging
Uitbreiding
Aanpassing
Herdefiniëring
SAMR
Voorbeeld herdefiniëring: Thema boerderij, in de kring hangen normaal gezien prenten over wat je allemaal
op een boerderij kan beleven. Dit jaar ging ik als juf zelf enkele filmpjes maken op de boerderij en liet ik elke
ochtend in de kring een filmpje hiervan zien. Dit zorgde er voor dat er meer betrokkenheid was van de kleuters
en ze op diverse doeleinde meer geprikkeld werden.

5. T-pack
TPACK staat voor Technological Pedagogical Content Knowledge, de specifieke deskundigheid van de
leraar om de kennis en de vaardigheden die bij een vak horen, op een aantrekkelijke en begrijpelijke
manier te presenteren aan de leerling met behulp van ict.
TPACK zijn 3 componenten waar je als leerkracht een balans in moet vinden om lessen te presenteren.
Vroeger werd alles old-school met pen en papier gedaan en stond de leraar vooraan aan het bord, maar
onze maatschappij gaat vooruit en het belang van digitaliseren wordt eens zo groot. Momenteel botsen
we vaak in lagere scholen nog op de financiële gebreken om een mooie balans van deze componenten
aan te bieden. Computers, laptops en tablets kosten enorm veel geld maar ook de uitstappen beginnen
een hoger kostenplaatje te krijgen. Hoe graag je soms mee wil in de versnelling van de maatschappij,
hoe hard je ook met je neus op de feiten wordt gedrukt dat dit niet voor ieder kind realiseerbaar is
omwille van de financiële situatie.
Als leerkracht in spe denk ik dat ik komende periode vooral mee moet inzetten op digitalisering en hier
mijn weg in moet vinden. Als je de studenten die nu starten hun basiskennis van ICT bekijkt tov mijn
kennis merk ik een groot verschil omwille dat we er niet mee opgegroeid zijn.

6. De eindtermen in ICT
Sinds 1 september 2019 zijn er nieuwe ICT eindtermen voor het secundaire onderwijs
voorzien. ICT wordt meer en meer basiscompetentie in onze maatschappij waarbij we
leerlingen moeten voorbereiden. Het gebruik van ICT zorgt voor meer zelfstandigheid en
een volwaardig functioneren in onze maatschappij en het bedrijfsleven van nu. Met
vernieuwing creëer je altijd kansenongelijkheid. De jeugd die meer mogelijkheden heeft
om bezig te zijn in zijn/haar vrije tijd met ICT zet snellere en grotere stappen vooruitgang
in het leerproces rond ICT dan kinderen met minder mogelijkheden. Dankzij het opnemen
van deze eindtermen hoopt men zo in het onderwijs deze kloof wat kleiner te maken.
veiligheid
problemen
oplossen
inhoud
creëren
informatie
verwerking
communiceren
&
samenwerken

7. Vier in balans
Vier in balans is een model dat scholen de bouwstenen laat zien om ICT optimaal te kunnen laten
renderen en de kwaliteit op onderwijs kunnen verbeteren. Het helpt scholen mee om hun visie rond ICT
te laten ontwikkelen en hier samen mee aan de slag te gaan.
Helaas merken we enerzijds vaker dat door een diverse groep aan leerkrachten niet iedereen
altijd mee is in de visie die vooropgesteld wordt. Oudere leerkrachten zijn niet opgegroeid in
een digitale omgeving en komen soms handvaten te kort om hierin het juiste lesmateriaal aan
te bieden. Anderzijds heb je scholen die vaak te weinig financiële middelen hebben om elke
graad of klas evenveel kansen tot digitale ontwikkeling te geven.
Bv: op het wijkschooltje in je dorp heeft de instap/1e kleuterklas net een digibord mogen ontvangen.
Hierop kunnen kleuters digitaal tekeningen maken en leren ontdekken. In de 2e kleuterkas en 3e
kleuterklas hebben ze nog geen verdere investeringen tot digitalisering kunnen doen. Dit staat in een
later stadium op het programma als er weer voldoende financiële middelen zijn om dit aan te kopen.

8. Fake news & clickbait
Het nieuws is op 1 of andere manier altijd beïnvloedt of partijdig opgesteld. Onze grote bekende
nieuwszenders brengen ons nog het meest van al neutraal nieuws. Nieuws dat we lezen op sociale
media is eerder gebaseerd op clicks & vieuws
Het internet en tal van andere media zijn sterk beïnvloed
door cookies zo kunnen ze je kijkhistorie of wat je hebt
opgezocht nagaan en hiernaar suggesties aanbieden.
Deepfake zijn video’s of foto’s die gemanipuleerd zijn door artificiële intelligentie. Het is vooral
verontrustend omdat hierdoor levensechte boodschappen de wereld in gestuurd kunnen
worden. Mensen gaan zo twijfelen en uitgaan van dingen die niet echt/realistisch zijn.
Omwille van het vaker opkomen van fake news of video’s/foto’s die bewerkt zijn is het geen
goed idee om blind te geloven wat er op het internet staat. Het is vooral belangrijk de juiste
bronnen te raadplegen en alles te dubbel checken/controleren.

9. Auteursrechten en plagiaat
Do’s
Stukken tekst, citaten of
beelden gebruiken met
correcte bronvermelding
Je eigen ervaringen neer
schrijven of resultaten uit je
eigen onderzoek
Als er netjes aan de regels
van het citaatsrecht wordt
voldaan
Dont’s
Het letterlijk overnemen van
teksten of structuren zonder
bronvermelding
Anderen een stuk tekst voor
jou laten schrijven
Het letterlijk vertalen,
samenvatten of parafraseren
zonder brondvermelding
Meest voorkomende fouten:
• Niet noteren of foutief noteren
van de bronvermelding
• Plotse stijlbreuken of
verandering van woordkeuze
waarbij je merkt dat dit niet
van de persoon zelf komt
Leerkrachten kunnen hun leerlingen
controleren dankzij de website van KU
Leuven waarop een plagiaat detectie
aangeboden wordt.

10. Flipped classroom
Flipped classroom is een manier waarbij men de traditionele manier van lesgeven op zijn kop zet. Dit
door studenten voor de les al een voorbereiding te geven om de basiskennis van het vakdomein te leren
en zo nadien in de les zelf dieper op het onderwerp te kunnen ingaan adh van opdrachten. De lesinhoud
wordt op voorhand aan de studenten gegeven aan de hand van een powerpoint met voice over,
filmpjes,… zo kan de student zelfstandig aan de slag met de inhoud van het vakdomein. Als leerkracht
kan je hieraan ook een opdracht koppelen zodat je zeker bent dat de studenten de zelfstudie goed
begrepen hebben. Dit kan je doen door vragen te laten oplossen, filmpje te laten maken of andere leuke
alternatieven,…
Het voordeel is dat als je studenten deze voorbereidingen laat uploaden op een digitaal
platform je als leerkracht ook vlotter kan overgaan tot verbeteren. Anderzijds kan je ook
een platform zoals teams gebruiken om een discussie/argumentatie op te zetten waarbij
studenten hun voorbereiding aan elkaar kunnen tonen en kunnen beoordelen.
Dankzij dit gegeven kan je dus inspelen op onvoorziene situaties zoals een corona
epidemie omwille dat studenten zelfstandig, digitaal aan de slag kunnen met lesinhouden
en je als leerkracht een ondersteuning kan geven op diverse platformen zoals teams,
toledo,…

11. Noteren VS typen
Uit een onderzoek van 2014 is gebleken dat mensen die schriftelijk noteren veel beter scoren op een
test dan mensen die typen. Dit heeft een duidelijke conclusie: Mensen die noteren met de hand moeten
langer nadenken en zijn motorisch bezig waardoor hun hersenactiviteit veel groter is dan bij mensen die
typen.
Het is belangrijk dat lesgevers voldoende varia in hun presentatie steken. Dit zodat studenten die willen
noteren met de hand tijd genoeg hebben om mee te blijven bij het onderwerp van de les maar ook meer
tijd krijgen om na te denken over wat er gezegd werd en daarop in te spelen. Lange doorlopende teksten
of uitleg is veel moeilijker om de essentie te noteren of de focus te behouden.

12. webquest
Webquest is een didactische werkvorm waarbij leerlingen zelfstandig leerinhouden verwerven en taken
vervullen binnen een concrete leercontext.
Inleiding Opdracht Werkwijze Pagina met
Informatie
bronnen
Beoordeling
pagina
Afsluitpagina
Webquest kan je voorstellen als een werkplan. Leuke websites voor wat kennis op te doen voor
leerlingen: www.webquests.nl
Wij maken dit bv aan de hand van ons portfolio, onze website maken we toegankelijk voor kleuters, we
laten ze zelf kijken wat ze allemaal kunnen doen, laten hun aan de hand van spelletjes opdrachten
uitvoeren. In een makkelijke vorm kan je dit op het einde navragen met smiley’s of ze het een leuk of
minder leuke manier van leren vonden..

13. Bronvermelding
*Het hoger onderwijs zal blended zijn of niet zijn (kuleuven.be)
* SAMR model / Wetenschappelijke kaders | Technology enhanced learning
environments – good practices (technologie-ondersteunde-leeromgevingen.be)
* T-PACK – Hybride leren (ucll.be)
* Visie op de ICT-eindtermen - Schoolbeleidsplan KW IBIS (ibiswerk.be)
* Digitale competenties waarmee je aan ICT-eindtermen werkt - KlasCement
* Het herwerkte Vier in balans-model | Vlaanderen.be
* Nepnieuws | Mediawijs
* Plagiaatdetectie - Onderwijs (kuleuven.be)
* Flipped classroom: een traditionele les omgedraaid | Onderwijstips (ugent.be)
* Schrijven of typen, wat is er beter? - Vernieuwenderwijs
* Microsoft Word - Webquest - het hoe en het waarom.doc (kuleuven.be)
* De bouwstenen van een webquest (webkwestie.nl)