SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 52
Лекц 5 
ШУТИС 
Е-Hээлттэй 
Сургууль 
1
Control Panel ашиглах 
Control Panel нь шинээр төхөөрөмж нэмэх, 
програм суулгах, устгах, компьютерийн 
аюулгүй байдлыг хангах, хэрэглэгчдийг 
хязгаарлах гэх мэт системийн үндсэн 
тохируулгуудыг хийх боломж олгодог. 
Windows 7 үйлдлийн системийн хувьд Control 
Panel дараах найман төрлийн тохиргооны 
програмын хэсэгтэй. 
2
Control Panel ашиглах 
3 
Компьютерийн тохиргооны програмууд
System and Security - Системийн 
тохиргоо болон хамгаалалт 
Action Center – Windows 7 системийн орчинд 
дараах төрлийн хамгаалах програмуудыг 
ажиллуулж хэрэглэгчдэд мэдээлэл өгдөг. 
• Windows Update – Windows 7 програмыг 
4 
шинэчлэх програмууд 
• Internet security settings – Интернэтийн 
хамгаалалтын тохиргооны програмууд 
• Network Firewall – Сүлжээг гадны 
нөлөөллөөс хамгаалах програмууд
System and Security - Системийн 
тохиргоо болон хамгаалалт 
• Spyware and related protection – Туршуулын 
болон хамгаалалтын холбоос програмууд 
• User account control – Хэрэглэгчийн 
хяналтын програмууд 
• Virus protection – Вирус хамгаалалт 
• Windows backup – Windows системийн 
мэдээлэл хадгалалт 
• Windows troubleshooting – Windows 
системийн алдааг шалгах програмууд 
• Check for updates –Шинэчлэлийн системийг 
шалгах програмууд 
5
Network and Internet - Сүлжээ ба интернэт 
Энэ сонголтоор компьютерийн сүлжээний 
мэдээллийг харах болон сүлжээний холболтын 
тохиргоог хийнэ. 
• Network and Sharing Center – Сүлжээний 
төлөв болон үүргийг харуулах, сүлжээнд 
холбогдох, сүлжээний компьютер болон 
төхөөрөмжийг харах, сүлжээнд wireless 
төхөөрөмжийг нэмэх 
6
Network and Internet - Сүлжээ ба интернэт 
• HomeGroup – Homegroup үүсгээд бусад 
Windows 7 компьютеруудтай харилцан үйлчлэх 
талаарх зохицуулалтыг хийдэг ба Internet 
Explorer 8 вэб үзүүлэгч програмын тохиргоог 
хийдэг. 
• Internet Options – вэб сайтын нүүр хуудсыг 
солих, вэб үзүүлэгч програмыг удирдах, вэб 
хуудсыг устгах тохиргоог хийнэ. 
7
8 
Сүлжээний тохиргоо
• Change adapter settings – 
Сүлжээний картуудын тохиргоо хийх, тохируулах. 
• Change advanced sharing settings – Өргөтгөсөн 
хувааж ашиглах тохиргоог өөрчлөх. 
• Change your networking settings – Таны сүлжээний 
тохиргоог өөрчлөх 
– Set up a new connection or network – Интернетэд 
холбогдох шинэ холболт үүсгэх. 
– Connect to a network – Интернетэд холбогдох. 
– Choose homegroup and sharing options – 
Хэрэглэгчийн бүлэг болгон хувааж ашиглах 
тохиргоо хийх. 
– Troubleshoot problems – Алдаа гарсан тохиолдолд 
алдааг засах, шалгах. 
9 
Сүлжээний тохиргоо
• Devices and Printers команд сонгоно. 
• Add printer команд сонгоно. 
• Add Printer Wizard цонхноос Add a network, 
wireless or Bluetooth printer команд сонгоно. 
• Сүлжээгээр ашиглах зөвшөөрөлтэй принтерийн 
жагсаалтаас сонгож Next команд сонгоно. 
• Install driver командаар өөрийн компьютерт 
сүлжээгээр ашиглахыг зөвшөөрсөн принтерийг 
суулгана. 
• Finish товчлуур дарахад принтер ашиглахад 
бэлэн болно 
10 
Сүлжээний, утасгүй эсвэл Bluetooth 
принтер ашиглах
Hardware and Sound -Техник хангамж ба 
дууны тохиргоо 
Энэ сонголт нь таны компьютерт холбогдсон 
техник хангамжийн тохиргоог хийдэг. 
• Devices and Printers – төхөөрөмж нэмэх, 
принтерийн тохиргоо, хулганы болон гар, 
чанга яригч, аудио төхөөрөмж болон тоон 
камер, тоглоом хянагчууд, модем зэргээс 
гадна Device manager тохиргоог хийнэ. 
• Autoplay – Зөөврийн хөгжимийн өгөгдмөл 
тохиргоог өөрчлөх, CD болон бусад медиа 
төхөөрөмжийг автоматаар тоглуулна. 
11
Hardware and Sound -Техник хангамж ба 
• Sound – Дууны хэмжээний тохиргоо, дууны 
системийг өөрчлөх, аудио төхөөрөмжийг 
удирдах 
• Power Options – Эрчим хүчний Sleep горимыг 
өөрчлөх, компьютер унтраах, Restart хийх 
болон бусад товчлууруудын тохиргоог өөрчлөх 
• Display – Дэлгэцэнд харуулах текстийн 
хэмжээг ихэсгэх ба багасгах, дэлгэцийн 
нарийвчлалыг тохируулах, гадаад дэлгэцтэй 
холбох 
12 
дууны тохиргоо
• Speed хуудас 
 Character repeat – 
үсэг, тэмдэгт, тоог 
бичих хурдны 
тохиргоо 
 Cursor blick rate – 
курсорын анивчих 
хурдны тохиргоо 
• Hardware хуудас – гарын 
төхөөрөмжийн талаарх 
мэдээлэл болон тохиргоо 
13 
Гарын тохиргоо
Buttons хуудас 
• Button configuration – 
Хулганы баруун, зүүн 
товчийг солино 
• Double-click speed – 
Хулганы хоёр даралтын 
хурдыг тохируулна. 
• Click Lock – Хулганы 
даралтыг цоожлоно. 
14 
Хулганын тохиргоо
• Pointers хуудас 
Хулганы заагчийн ерөнхий 
хэлбэрийг тохируулна. 
• Hardware хуудас 
Төхөөрөмжийн талаарх 
мэдээлэл, төхөөрөмжийн 
тохируулга хийнэ. 
• Wheel хуудас 
Скролыг хөдөлгөхөд, 
хэдэн мөр гүйхийг заана. 
15 
Хулганын тохиргоо
• Select a pointer speed 
Хулганы заагчийн бичих хурдыг 
тохируулна. 
• Snap to – Заагчийг автоматаар 
харилцах цонхны өгөгдмөл 
товчлуурт шилжүүлнэ. 
• Display pointer trails – Хулганы 
заагчийн явсан замыг харуулах. 
• Hide pointer while typing – 
Шивэлтийн үед заагчийг нуух. 
• Show location of pointer when I 
press the CTRL key – CTRL 
товч дарах үед заагчийн 
16 
байрлалыг харуулна. 
Хулганын тохиргоо 
Pointer options хуудас
Ажиллаж байгаа төхөөрөмжүүдийн 
мэдээлэл - Device manager 
Компьютерт залгасан бүх 
төхөөрөмж, эд ангийн мэдээлэл 
энд харагддаг. Эд ангиудыг 
ангилсан байдаг. Жишээлбэл: Disk 
drives – Дискэн төхөөрөмжүүд, 
Network adapters – Сүлжээний 
картууд гэх мэт. 
Хараар тодруулсан хэсэгт шар 
тэмдэгтэй хэсэг нь 
компьютерт танигдаагүй төхөөрөм 
– жүүд бөгөөд төхөөрөмжийн 
програмыг суулгах шаардлагатай 
байгааг илтгэнэ. 17
• Компьютерт шууд холбогдох принтер 
Хамгийн түгээмэл ашигладаг принтер 
суулгах арга нь принтерийг шууд холбох 
бөгөөд үүнийг шууд холбогдсон принтер 
гэнэ. USB портоор холбогддог принтер нь 
компьютерт залгах үед шууд автоматаар 
танигдана. 
• Сүлжээний принтер 
Албан газар, оффист нэг принтерийг 
сүлжээгээр олон хүн зэрэг ашиглах 
боломжийг олгоно. 
18 
Хэвлэх төхөөрөмж буюу 
принтер суулгах
Байрлал мэдэрч хэвлэх сонголтыг 
тохируулах 
Devices and Printers команд сонгоно. 
1. Байнга ашиглахаар тохируулах принтерийг сонгож 
Manage default printers команд сонгоно. 
2. Change my default printer when I change 
networks сонголтыг тохируулна. 
3. Select network жагсаалтад хадгалагдсан өөрийн 
утасгүй интернетийн хэвлэх бүсийг сонгоно. 
4. Select printer сонгогдсон хэвлэх бүсэд байнга 
хэвлэхээр тохируулах принтерийг тохируулна. 
5. Add товчлуур ашиглан сонгогдох цонхонд 
оруулна. 
6. Өөрийн хэвлэх боломжтой утасгүй интернетийн 
бүс бүрт дээрх үйлдлийг давтан хийнэ. 19
Programs - Програмууд 
Шинээр програм суулгах, суулгасан програмыг 
компьютераас бүрмөсөн буцаах, эдгээр 
програмууд ямар төрлийн файл болохыг 
харуулах, мөн дэлгэцийн нэмэлт элементийг 
зохицуулдаг. 
• Programs and Features – windows системийн 
онцлог програмуудыг буцаах, компьютерт 
суулгасан програмуудыг харах 
20
Programs - Програмууд 
• Default Programs – медиа төхөөрөмжүүдийн 
өгөгдмөл сонголтыг өөрчлөх, тухайлсан 
програмыг файлын төрлөөр үргэлж нээх 
• Desktop Gadgets – үндсэн дэлгэцэнд шинээр 
нэмэлт элемент нэмэх болон онлайн 
элементийг олох, дэлгэцээс буцаах, дэлгэцэнд 
сэргээх 
21
User Accounts and Family Safity 
Нэг компьютер дээр ээлжлэн ажиллах хэд хэдэн 
хэрэглэгчийг гэртээ болон ажил дээрээ 
ажиллахад бие биедээ саад болохгүй байх 
боломжийг User Accounts, Parental controls, 
CardSpace програмуудаар зохицуулдаг. 
• User Accounts – хэрэглэгчийн тохиргоог 
хийх болон бүртгэлийг устгах, Windows 
системд хандах паспортыг өөрчлөх, 
бүртгэхэд ашиглагддаг зургийг солих 
22
• Parental Controls – насанд хүрээгүй хүүхдийг 
удаан хугацаагаар компьютер дээр тоглуулах 
болон аливаа зохисгүй вэб сайтанд хандах 
эрхийг хязгаарлах 
• Windows CardSpace – Онлайн үйлчилгээний 
үед мэдээллийн картыг удирдах 
23 
User Accounts and Family Safity
User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо 
Windows систем нь хоёр төрлийн хэрэглэгчтэй. 
1. Administrator – Онцгой эрхтэй хэрэглэгч 
2. Standard user – Энгийн хэрэглэгч 
Онцгой эрхтэй хэрэглэгч нь компьютерийн 
үйлдлийн систем, програм хангамжийн тохиргоо 
зэрэг бүх төрлийн тохиргоог хийх боломжтой. 
24
User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо 
25
User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо 
• Change your password – Хэрэглэгчийн нууц 
үгийг солих. 
• Remove your password – Хэрэглэгчийн нууц 
үгийг устгах. 
• Change your picture – Хэрэглэгчийн зургийг 
солих. 
• Change your account name – Хэрэглэгчийн 
нэрийг солих. 
26 
Хэрэглэгчийн тохиргоонд өөрчлөлт оруулах
User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо 
27 
• Change your account type – Хэрэглэгчийн 
төрлийг солих. 
• Manage another account – Бусад 
хэрэглэгчийн мэдээллийг гаргаж, өөрчлөлт, 
тохиргоо хийх. 
• Change User account control settings – 
Хэрэглэгчийн тохиргоо руу шилжих. 
• Create a new account – Шинэ хэрэглэгч 
үүсгэх.
• Create a new user account – 
шинэ хэрэглэгч үүсгэнэ. 
• Нээгдэх цонхонд хэрэглэгчийн нэрийг өгнө. 
Жишээлбэл: Child, Kids, Temka, Bold гэх мэт. 
Create account товчийг дарна. 
28 
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
1. Temka хэрэглэгчээ сонгож дарна. 
2. Parential Controls – Эцэг эхийн хяналт хэсэгт: 
On, enforce current settings – тухайн заасан 
тохиргоонуудаас сонгоно. 
29 
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
Time limits сонгоод, нээгдэх цонхонд долоо 
хоногийн аль гаригт, хэдэн цагаар компьютер 
ашиглахыг зааж өгнө. Цэнхэрээр будагдсан хэсэг 
нь хориглогдсон, цагаанаар будагдсан хэсэг нь 
зөвшөөрөгдсөн цагийг заана. Аль нэг дурын нүдэн 
дээр дарахад нүд цэнхэрээр будагдана. Хуваарийг 
зохиож дуусаад, Оk товч дарна. 
30 
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт 
Games дарж, ямар тоглоом тоглохыг зааж өгнө. 
Нээгдэх цонхны Can Child play games? Хүүхэд 
тоглож болох тоглоомууд уу? хэсэгт таны хүүхэд 
тоглоом тоглож болох эсэхийг тохируулна. 
• Yes – тоглоом тоглож болно 
• No – тоглоом тоглож болохгүй. 
Ок товч дарна. 
Block games by rating and content types – 
Тоглоомыг түвшин болон агуулгаар нь хориглох 
хэсэг дээр: 
• Set game ratings холбоосыг дарж тоглоомын 
түвшинг тогтооно. 31
32 
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
Block any game on your computer by name – 
Таны компьютер дээрх аль нэг тоглоомыг 
хориглох хэсэг дээр: 
Block or Allow specific games – Тухайн 
тоглоомуудыг блоклох эсвэл зөвшөөрөх 
холбоосыг дарж ямар тоглоом тоглохыг нь 
зааж өгнө. 
• Always allow – Байнга зөвшөөрнө 
• Always block – Байнга хориглоно. 
33 
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
34 
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт 
Дараах маш олон төрлийн сайтуудыг эцэг эхчүүд 
хүүхдүүддээ үзүүлэхээс татгалзаж блоклодог.
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт 
Allow and block specific programs хэсэгт ямар 
төрлийн програм, тоглоом ашиглах болон 
хориглохыг зааж өгнө. Нээгдэх цонхонд: 
• Child can use all programs – хүүхэд бүх 
програмыг ашиглах эрхтэй. 
• Child can only use the programs I allow – таны 
зөвшөөрсөн програм дээр хүүхэд ажиллах 
эрхтэй. 
• Check the programs that can be used – энэ 
хэсэгт ямар програм ашиглаж болохыг тухайн 
програмын нэрийн хяналтын хайрцагт чагт 
тавина. 35
36 
Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт 
Temka can only use the programs I allow – Temka 
зөвхөн миний зөвшөөрсөн програмуудыг ашиглаж 
чадна.
Appearance and Personalization 
• Personalization – компьютерийн дэлгэцийн 
дэвсгэр зураг болон нээлттэй цонхнуудын 
харагдах байдлыг өөрчлөх, цонхны өнгөний 
эффект, дууны эффект, дэлгэцийг амраах 
тохиргоо 
• Display – үсгийн фонтыг том болон жижгээр 
харуулах, дэлгэцийн цэгийн нягтрал, проектор 
гэх мэт гадаад төхөөрөмжтэй холбогдох 
дэлгэцийн тохиргоо 
37
Appearance and Personalization 
Screen resolution хэсгийн 
• Display – ямар 
дэлгэцээр дүрсийг 
гаргахыг заана. 
• Resolution – дэлгэцийг 
ямар pixel – тэй 
дүрслэхийг заана. 
• Orientation – хөндлөн, 
босоогоор дэлгэц дээр 
харуулахыг заана. 
38 
Дэлгэцийн тохиргоо
Appearance and Personalization 
• Desktop Gadgets – Дэлгэцийн нэмэлт онлайн 
элементүүдийг шинээр оруулах, Windows 
систем суулгах явцад шинэ элемент нэмэх 
зэрэг төрөл бүрийн тохиргоо 
• Taskbar and Start menu – Ажлын мөр болон 
Start цэсний төрөл бүрийн тохиргоо 
• Font Options – Үсгийн фонтыг харах, устгах, 
нуух, ил гаргах зэрэг төрөл бүрийн тохиргоо 
• Folder Options – Хавтасны тохиргоо 
39
Хавтасны тохиргоо 
General хуудас – Хавтасыг 
нээлттэй цонхонд нээх болон 
хавтаснууд чиглүүлэгч 
цонхонд хэрхэн харагдах 
командыг агуулна. 
• Click items as follows – 
Хавтасыг нээхдээ нэг 
болон хоёр дарж нээхийг 
тохируулна. 
• Navigation pane – 
Хавтасыг хэрхэн 
харуулахыг заана. 40
• View хуудас – 
файл хавтасын 
харагдах хэлбэрийг 
тохируулна. 
• Search хуудас – хайлт 
хийх тохиргоо 
41 
Хавтасны тохиргоо
Clock, Language and Region 
Таны компьютерийн цаг, хугацаа, компьютер 
дээр суулгасан хэлний багц, бусад тоон болон 
мөнгөний нэгжийн форматын өөрчлөлтийг энд 
хийж болно. 
42
Цаг хугацаа харах, тохируулах 
• Ажлын мөр дээрх цаг, огноо 
дээр нэг дарна. 
• Нээгдэх цонхноос Change date 
and time settings командыг 
дарна. 
• Change date and time 
сонголтоор Огноог өөрчилнө. 
Additional Clocks хэсэгт аль 
улсын ямар хотын цагийг 
гаргахыг тохируулна. Internet 
Time хэсэгт Интернет цаг 
хугацааг татна. 43
Хэл тохируулах цонх 
• Formats хуудас – Урт, 
богино огнооны 
өгөгдлүүдийн хувьд ямар 
төрлийн хэвжүүлэлт 
компьютерт сонгохыг 
тохируулна. 
• Location хуудас – 
Windows системийн зарим 
програмууд тодорхой 
байршилын хувьд нэмэлт 
агуулгатай байдаг ба 
үүнийг тохируулна. 44
• Keyboards and 
languages хуудас – 
Change Keyboard 
товчлуурыг дарж, ямар 
хэл дээр бичихийг 
заана. 
• Administrative хуудас 
– Хэрэглэгчийн 
мэдээлэл гаргах эсэх 
болон Unicode 
тохируулна. 
45 
Хэл тохируулах цонх
Компьютер нь зөвхөн тоонууд дээр ажилладаг. 
Үсэгтүүд болон бусад тэмдэгтүүдэд тус бүрт 
оноогдсон тоо өгч хадгална. Unicode – с өмнө 
Европын Холбоонд өөрсдийн хэлэнд зориулсан 
хэд хэдэн кодлох систем шаардлагатай байлаа. 
Учир нь англи хэлэнд төрөл бүрийн тэмдэгтүүд 
болон элбэг хэрэглэгдэх техникийн 
тэмдэглэгээнүүд ашиглахад нэг ганц тоон 
кодлох систем хангалтгүй байв. 
46 
Unicode гэж юу вэ?
Тоон кодлох системд давхардалт болон нэг 
нэгэнтэйгээ зөрөлдөх тохиолдлууд их гардаг 
байв. Энэ нь хоёр өөр системийн хоёр өөр 
тэмдэгт дээр нэг тоот хэрэглэх, эсвэл нэг тэмдэгт 
дээр хоёр өөр тоот хэрэглэх тохиолдолууд юм. 
Ямарваа нэгэн компьютер (ялангуяа сервер) маш 
олон тооны кодлох систем дэмжих хэрэгтэй 
болох ба тийм байлаа ч өгөгдөл өөр кодлох 
систем руу дамжуулагдах тоолонд өгөгдөл 
алдагдах буюу гажна. 
47 
Unicode гэж юу вэ?
Үүний нэг тод жишээнь бид Монгол вэб 
сайтуудаа бүтээхдээ Оросын Windows – 1251 
кодчлолын "ү" үсгийг англи "v" үсгээр орлуулах 
үе саяхан хүртэл байсан. Бид өнөөг хүртэл ASCII 
кодчлол дээр суурилан тусгайлан бүтээсэн 
"Arial", "Times New Roman" үсгийн фонтуудыг 
хэрэглэн, тусгай хөрвүүлэгч програм буюу гарын 
драйвер (MonKey, RealMon, Parawin г.м.) 
ашиглан бичиг баримтаа хөтөлсөөр байгаа нь 
ялангуяа Монгол хэл дээр програм хангамж 
бүтээхэд нилээн төвөгтэй байдаг. 
48 
Unicode гэж юу вэ?
Unicode – н түүх 1987 онд Joe Becker (Xerox), Lee 
Collins (Apple), Mark Davis (Apple) нар анх 
дэлхий даяар хэрэглэж болох энгийн кодчлолын 
системийг судалж эхэлснээр эхэлжээ. Үүний дараа 
жил Joe Becker орчин үеийн соёл иргэншил бүрт 
хэрэглэгдэж байгаа бүх үсгийг багтаасан, нэг 
тэмдэгтэд 16 – бит оноох замаар нийтдээ 
өнөөгийн хэрэглээнд байгаа ойролцоогоор 
214=16384 тэмдэгтийг багтаан мөн цаашид тусгай 
хувийн тэмдэглэгээгээр өргөжүүлэх боломжтой 
кодчлолын систем "Unicode" – ийг санал 
болгожээ. 
49 
Unicode гэж юу вэ?
Олон Улсын Стандартын Байгууллага – ISO 
болон Unicode нэгдэл (http://www.unicode.org) 
нь энэхүү олон улсын нэгдмэл стандарт кодчлол 
дээр тус тусдаа ажиллаж эхэлсэн боловч хэсэг 
хугацааны дараа нягт хамтран ажилласнаар 
хуучны ASCII, Latin болон Eastern Europe 
кодчлолуудыг бүрэн багтаасан сайн стандартыг 
бий болгож амжилтанд хүрчээ. 
50 
Unicode гэж юу вэ?
51 
Програм устгах
• View installed updates – Програмын 
шинэчлэн татсан мэдээлэл үзнэ. 
• Turn Windows features off – Үйлдлийн 
системийн програмуудыг ажиллуулах, 
хаахыг тохируулна. 
• Organize – Хуулах, зөөх, цонхны бүтэц 
өөрчлөх, тохиргооны хэсгийг гаргах эсэхийг 
сонгоно. 
• Uninstall – Суулгасан програмыг устгана. 
• Change – Суулгасан програмыг өөрчлөнө. 
• Repair – Суулгасан програмыг засна. 
52 
Програм устгах

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

техник хангамж ба програм хангамж
техник хангамж ба програм хангамжтехник хангамж ба програм хангамж
техник хангамж ба програм хангамжdenkhee68
 
компьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамжкомпьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамжBaaya Badrakh
 
хэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмуудхэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмуудTsetsenkhuu Otgonbayar
 
компьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүдкомпьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүдTegshee myagmar
 
Ram гэж юу вэ
Ram гэж юу вэRam гэж юу вэ
Ram гэж юу вэKisoGaki
 
Багц мэдээлэл
Багц мэдээлэлБагц мэдээлэл
Багц мэдээлэлNandia Naagii
 
Мэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгж
Мэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгжМэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгж
Мэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгжTudevdagva Uranchimeg
 
Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)
Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)
Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)Tsetsenkhuu Otgonbayar
 
цэс командууд
цэс командуудцэс командууд
цэс командуудhenjii
 
компьютерийн програм хангамж
компьютерийн програм хангамжкомпьютерийн програм хангамж
компьютерийн програм хангамжtseegii6
 
Word
WordWord
Wordtsbmb
 
Шуурхай санах ой
Шуурхай санах ойШуурхай санах ой
Шуурхай санах ойCeka Moogii
 
оролт гаралтын төхөөрөмжүүд
оролт гаралтын төхөөрөмжүүдоролт гаралтын төхөөрөмжүүд
оролт гаралтын төхөөрөмжүүдerdenetuya_glu
 
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүдкомпьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүдKhishighuu Myanganbuu
 

La actualidad más candente (20)

7 р анги
7 р анги7 р анги
7 р анги
 
техник хангамж ба програм хангамж
техник хангамж ба програм хангамжтехник хангамж ба програм хангамж
техник хангамж ба програм хангамж
 
компьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамжкомпьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамж
 
хэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмуудхэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
 
компьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүдкомпьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүд
 
Ram гэж юу вэ
Ram гэж юу вэRam гэж юу вэ
Ram гэж юу вэ
 
Багц мэдээлэл
Багц мэдээлэлБагц мэдээлэл
Багц мэдээлэл
 
3. word
3. word3. word
3. word
 
Мэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгж
Мэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгжМэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгж
Мэдээлэл, мэдээллийг хэмжих нэгж
 
Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)
Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)
Компьютерийн бүтэц (Mother board & RAM)
 
цэс командууд
цэс командуудцэс командууд
цэс командууд
 
компьютерийн програм хангамж
компьютерийн програм хангамжкомпьютерийн програм хангамж
компьютерийн програм хангамж
 
Cs101 lec4
Cs101 lec4Cs101 lec4
Cs101 lec4
 
Word
WordWord
Word
 
Шуурхай санах ой
Шуурхай санах ойШуурхай санах ой
Шуурхай санах ой
 
Cs101 lec1
Cs101 lec1Cs101 lec1
Cs101 lec1
 
11-LESSON-01-2021.09
11-LESSON-01-2021.0911-LESSON-01-2021.09
11-LESSON-01-2021.09
 
Computer hereglee1.lekts
Computer hereglee1.lektsComputer hereglee1.lekts
Computer hereglee1.lekts
 
оролт гаралтын төхөөрөмжүүд
оролт гаралтын төхөөрөмжүүдоролт гаралтын төхөөрөмжүүд
оролт гаралтын төхөөрөмжүүд
 
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүдкомпьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
 

Destacado

Destacado (20)

Control panel
Control panelControl panel
Control panel
 
Control panel
Control panelControl panel
Control panel
 
үйлдлийн систем
үйлдлийн системүйлдлийн систем
үйлдлийн систем
 
Windows 7 operation system
Windows 7 operation systemWindows 7 operation system
Windows 7 operation system
 
Control Panel
Control PanelControl Panel
Control Panel
 
U.it101 bie daalt1
U.it101 bie daalt1U.it101 bie daalt1
U.it101 bie daalt1
 
4
44
4
 
Windows7
Windows7Windows7
Windows7
 
Computer%202010
Computer%202010Computer%202010
Computer%202010
 
үйлдлийн систем
үйлдлийн системүйлдлийн систем
үйлдлийн систем
 
Microsoft word 2007
Microsoft word 2007Microsoft word 2007
Microsoft word 2007
 
3
33
3
 
2015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.12015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.1
 
U.It101-Лекц- 8
U.It101-Лекц- 8U.It101-Лекц- 8
U.It101-Лекц- 8
 
S.CS101 Лекц-03
S.CS101 Лекц-03S.CS101 Лекц-03
S.CS101 Лекц-03
 
сүлжээний хичээл
сүлжээний хичээлсүлжээний хичээл
сүлжээний хичээл
 
Biedaalt 2-enkhtaivan
Biedaalt 2-enkhtaivanBiedaalt 2-enkhtaivan
Biedaalt 2-enkhtaivan
 
дотоод сүлжээ
дотоод сүлжээдотоод сүлжээ
дотоод сүлжээ
 
лабораторийн ажил 7
лабораторийн ажил 7лабораторийн ажил 7
лабораторийн ажил 7
 
компьютеийн бүтэц
компьютеийн бүтэцкомпьютеийн бүтэц
компьютеийн бүтэц
 

Similar a C.CS101 Лекц-5

Upointer and i pro ok
Upointer and i pro okUpointer and i pro ok
Upointer and i pro okssusere62843
 
Cs101 lecture4
Cs101 lecture4Cs101 lecture4
Cs101 lecture4Purev
 
Lab12 computer component
Lab12 computer componentLab12 computer component
Lab12 computer componentBPurev
 
Test1
Test1Test1
Test1orgil
 
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэкомпьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэOyuka Oyuk
 
Компьютерийн бүтэц, зохион байгуулалт №1-2
Компьютерийн  бүтэц, зохион байгуулалт №1-2Компьютерийн  бүтэц, зохион байгуулалт №1-2
Компьютерийн бүтэц, зохион байгуулалт №1-2EnkhjargalDashdorjEn
 
02 it concepts
02 it concepts02 it concepts
02 it conceptsnyamka0928
 
программ хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголтпрограмм хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголтshulam
 
Medeelel
MedeelelMedeelel
Medeelelhenjii
 
Mtms2b software
Mtms2b   softwareMtms2b   software
Mtms2b softwareBabaa Naya
 

Similar a C.CS101 Лекц-5 (20)

Cs101 lec5
Cs101 lec5Cs101 lec5
Cs101 lec5
 
2
22
2
 
Upointer and i pro ok
Upointer and i pro okUpointer and i pro ok
Upointer and i pro ok
 
Cs101 lec3
Cs101 lec3Cs101 lec3
Cs101 lec3
 
Cs101 lecture4
Cs101 lecture4Cs101 lecture4
Cs101 lecture4
 
Teh hangamj
Teh hangamjTeh hangamj
Teh hangamj
 
Lab12 computer component
Lab12 computer componentLab12 computer component
Lab12 computer component
 
Test1
Test1Test1
Test1
 
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэкомпьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
 
Компьютерийн бүтэц, зохион байгуулалт №1-2
Компьютерийн  бүтэц, зохион байгуулалт №1-2Компьютерийн  бүтэц, зохион байгуулалт №1-2
Компьютерийн бүтэц, зохион байгуулалт №1-2
 
Lecture1
Lecture1Lecture1
Lecture1
 
Cs101 lec2
Cs101 lec2Cs101 lec2
Cs101 lec2
 
Computer
ComputerComputer
Computer
 
02 it concepts
02 it concepts02 it concepts
02 it concepts
 
программ хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголтпрограмм хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголт
 
Лекц №2
Лекц №2Лекц №2
Лекц №2
 
02 it concepts
02 it concepts02 it concepts
02 it concepts
 
Mtms lec-2
Mtms lec-2Mtms lec-2
Mtms lec-2
 
Medeelel
MedeelelMedeelel
Medeelel
 
Mtms2b software
Mtms2b   softwareMtms2b   software
Mtms2b software
 

Más de taivna

U.IT101-бие-даалт-2
U.IT101-бие-даалт-2U.IT101-бие-даалт-2
U.IT101-бие-даалт-2taivna
 
2015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.12015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.1taivna
 
2015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.12015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.1taivna
 
бие даалт энхтайван
бие даалт энхтайванбие даалт энхтайван
бие даалт энхтайванtaivna
 
бие даалт энхтайван
бие даалт энхтайванбие даалт энхтайван
бие даалт энхтайванtaivna
 
Lab 12 (1)
Lab 12 (1)Lab 12 (1)
Lab 12 (1)taivna
 
U.it101-lecture-13
U.it101-lecture-13U.it101-lecture-13
U.it101-lecture-13taivna
 
U.It101-lecture-12
U.It101-lecture-12U.It101-lecture-12
U.It101-lecture-12taivna
 
Bie daalt 2-enkhtaivan
Bie daalt 2-enkhtaivanBie daalt 2-enkhtaivan
Bie daalt 2-enkhtaivantaivna
 
U.it101 lab13
U.it101 lab13U.it101 lab13
U.it101 lab13taivna
 
Cs101 lecture6
Cs101 lecture6Cs101 lecture6
Cs101 lecture6taivna
 
U.IT101-lecture-11
U.IT101-lecture-11U.IT101-lecture-11
U.IT101-lecture-11taivna
 
U.IT101 lecture-10
U.IT101 lecture-10U.IT101 lecture-10
U.IT101 lecture-10taivna
 
It101-lecture-9
It101-lecture-9It101-lecture-9
It101-lecture-9taivna
 
Лаб-10-11
Лаб-10-11Лаб-10-11
Лаб-10-11taivna
 
U.IT101-Лекц-7
U.IT101-Лекц-7U.IT101-Лекц-7
U.IT101-Лекц-7taivna
 
Лекц-6
Лекц-6Лекц-6
Лекц-6taivna
 
Лаборатор-8
Лаборатор-8Лаборатор-8
Лаборатор-8taivna
 
бие даалт 2014 намар реферат
бие даалт 2014 намар рефератбие даалт 2014 намар реферат
бие даалт 2014 намар рефератtaivna
 
Бие даалтын сэдэв
Бие даалтын сэдэвБие даалтын сэдэв
Бие даалтын сэдэвtaivna
 

Más de taivna (20)

U.IT101-бие-даалт-2
U.IT101-бие-даалт-2U.IT101-бие-даалт-2
U.IT101-бие-даалт-2
 
2015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.12015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.1
 
2015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.12015 hawar-bie-daalt.1
2015 hawar-bie-daalt.1
 
бие даалт энхтайван
бие даалт энхтайванбие даалт энхтайван
бие даалт энхтайван
 
бие даалт энхтайван
бие даалт энхтайванбие даалт энхтайван
бие даалт энхтайван
 
Lab 12 (1)
Lab 12 (1)Lab 12 (1)
Lab 12 (1)
 
U.it101-lecture-13
U.it101-lecture-13U.it101-lecture-13
U.it101-lecture-13
 
U.It101-lecture-12
U.It101-lecture-12U.It101-lecture-12
U.It101-lecture-12
 
Bie daalt 2-enkhtaivan
Bie daalt 2-enkhtaivanBie daalt 2-enkhtaivan
Bie daalt 2-enkhtaivan
 
U.it101 lab13
U.it101 lab13U.it101 lab13
U.it101 lab13
 
Cs101 lecture6
Cs101 lecture6Cs101 lecture6
Cs101 lecture6
 
U.IT101-lecture-11
U.IT101-lecture-11U.IT101-lecture-11
U.IT101-lecture-11
 
U.IT101 lecture-10
U.IT101 lecture-10U.IT101 lecture-10
U.IT101 lecture-10
 
It101-lecture-9
It101-lecture-9It101-lecture-9
It101-lecture-9
 
Лаб-10-11
Лаб-10-11Лаб-10-11
Лаб-10-11
 
U.IT101-Лекц-7
U.IT101-Лекц-7U.IT101-Лекц-7
U.IT101-Лекц-7
 
Лекц-6
Лекц-6Лекц-6
Лекц-6
 
Лаборатор-8
Лаборатор-8Лаборатор-8
Лаборатор-8
 
бие даалт 2014 намар реферат
бие даалт 2014 намар рефератбие даалт 2014 намар реферат
бие даалт 2014 намар реферат
 
Бие даалтын сэдэв
Бие даалтын сэдэвБие даалтын сэдэв
Бие даалтын сэдэв
 

C.CS101 Лекц-5

  • 1. Лекц 5 ШУТИС Е-Hээлттэй Сургууль 1
  • 2. Control Panel ашиглах Control Panel нь шинээр төхөөрөмж нэмэх, програм суулгах, устгах, компьютерийн аюулгүй байдлыг хангах, хэрэглэгчдийг хязгаарлах гэх мэт системийн үндсэн тохируулгуудыг хийх боломж олгодог. Windows 7 үйлдлийн системийн хувьд Control Panel дараах найман төрлийн тохиргооны програмын хэсэгтэй. 2
  • 3. Control Panel ашиглах 3 Компьютерийн тохиргооны програмууд
  • 4. System and Security - Системийн тохиргоо болон хамгаалалт Action Center – Windows 7 системийн орчинд дараах төрлийн хамгаалах програмуудыг ажиллуулж хэрэглэгчдэд мэдээлэл өгдөг. • Windows Update – Windows 7 програмыг 4 шинэчлэх програмууд • Internet security settings – Интернэтийн хамгаалалтын тохиргооны програмууд • Network Firewall – Сүлжээг гадны нөлөөллөөс хамгаалах програмууд
  • 5. System and Security - Системийн тохиргоо болон хамгаалалт • Spyware and related protection – Туршуулын болон хамгаалалтын холбоос програмууд • User account control – Хэрэглэгчийн хяналтын програмууд • Virus protection – Вирус хамгаалалт • Windows backup – Windows системийн мэдээлэл хадгалалт • Windows troubleshooting – Windows системийн алдааг шалгах програмууд • Check for updates –Шинэчлэлийн системийг шалгах програмууд 5
  • 6. Network and Internet - Сүлжээ ба интернэт Энэ сонголтоор компьютерийн сүлжээний мэдээллийг харах болон сүлжээний холболтын тохиргоог хийнэ. • Network and Sharing Center – Сүлжээний төлөв болон үүргийг харуулах, сүлжээнд холбогдох, сүлжээний компьютер болон төхөөрөмжийг харах, сүлжээнд wireless төхөөрөмжийг нэмэх 6
  • 7. Network and Internet - Сүлжээ ба интернэт • HomeGroup – Homegroup үүсгээд бусад Windows 7 компьютеруудтай харилцан үйлчлэх талаарх зохицуулалтыг хийдэг ба Internet Explorer 8 вэб үзүүлэгч програмын тохиргоог хийдэг. • Internet Options – вэб сайтын нүүр хуудсыг солих, вэб үзүүлэгч програмыг удирдах, вэб хуудсыг устгах тохиргоог хийнэ. 7
  • 9. • Change adapter settings – Сүлжээний картуудын тохиргоо хийх, тохируулах. • Change advanced sharing settings – Өргөтгөсөн хувааж ашиглах тохиргоог өөрчлөх. • Change your networking settings – Таны сүлжээний тохиргоог өөрчлөх – Set up a new connection or network – Интернетэд холбогдох шинэ холболт үүсгэх. – Connect to a network – Интернетэд холбогдох. – Choose homegroup and sharing options – Хэрэглэгчийн бүлэг болгон хувааж ашиглах тохиргоо хийх. – Troubleshoot problems – Алдаа гарсан тохиолдолд алдааг засах, шалгах. 9 Сүлжээний тохиргоо
  • 10. • Devices and Printers команд сонгоно. • Add printer команд сонгоно. • Add Printer Wizard цонхноос Add a network, wireless or Bluetooth printer команд сонгоно. • Сүлжээгээр ашиглах зөвшөөрөлтэй принтерийн жагсаалтаас сонгож Next команд сонгоно. • Install driver командаар өөрийн компьютерт сүлжээгээр ашиглахыг зөвшөөрсөн принтерийг суулгана. • Finish товчлуур дарахад принтер ашиглахад бэлэн болно 10 Сүлжээний, утасгүй эсвэл Bluetooth принтер ашиглах
  • 11. Hardware and Sound -Техник хангамж ба дууны тохиргоо Энэ сонголт нь таны компьютерт холбогдсон техник хангамжийн тохиргоог хийдэг. • Devices and Printers – төхөөрөмж нэмэх, принтерийн тохиргоо, хулганы болон гар, чанга яригч, аудио төхөөрөмж болон тоон камер, тоглоом хянагчууд, модем зэргээс гадна Device manager тохиргоог хийнэ. • Autoplay – Зөөврийн хөгжимийн өгөгдмөл тохиргоог өөрчлөх, CD болон бусад медиа төхөөрөмжийг автоматаар тоглуулна. 11
  • 12. Hardware and Sound -Техник хангамж ба • Sound – Дууны хэмжээний тохиргоо, дууны системийг өөрчлөх, аудио төхөөрөмжийг удирдах • Power Options – Эрчим хүчний Sleep горимыг өөрчлөх, компьютер унтраах, Restart хийх болон бусад товчлууруудын тохиргоог өөрчлөх • Display – Дэлгэцэнд харуулах текстийн хэмжээг ихэсгэх ба багасгах, дэлгэцийн нарийвчлалыг тохируулах, гадаад дэлгэцтэй холбох 12 дууны тохиргоо
  • 13. • Speed хуудас  Character repeat – үсэг, тэмдэгт, тоог бичих хурдны тохиргоо  Cursor blick rate – курсорын анивчих хурдны тохиргоо • Hardware хуудас – гарын төхөөрөмжийн талаарх мэдээлэл болон тохиргоо 13 Гарын тохиргоо
  • 14. Buttons хуудас • Button configuration – Хулганы баруун, зүүн товчийг солино • Double-click speed – Хулганы хоёр даралтын хурдыг тохируулна. • Click Lock – Хулганы даралтыг цоожлоно. 14 Хулганын тохиргоо
  • 15. • Pointers хуудас Хулганы заагчийн ерөнхий хэлбэрийг тохируулна. • Hardware хуудас Төхөөрөмжийн талаарх мэдээлэл, төхөөрөмжийн тохируулга хийнэ. • Wheel хуудас Скролыг хөдөлгөхөд, хэдэн мөр гүйхийг заана. 15 Хулганын тохиргоо
  • 16. • Select a pointer speed Хулганы заагчийн бичих хурдыг тохируулна. • Snap to – Заагчийг автоматаар харилцах цонхны өгөгдмөл товчлуурт шилжүүлнэ. • Display pointer trails – Хулганы заагчийн явсан замыг харуулах. • Hide pointer while typing – Шивэлтийн үед заагчийг нуух. • Show location of pointer when I press the CTRL key – CTRL товч дарах үед заагчийн 16 байрлалыг харуулна. Хулганын тохиргоо Pointer options хуудас
  • 17. Ажиллаж байгаа төхөөрөмжүүдийн мэдээлэл - Device manager Компьютерт залгасан бүх төхөөрөмж, эд ангийн мэдээлэл энд харагддаг. Эд ангиудыг ангилсан байдаг. Жишээлбэл: Disk drives – Дискэн төхөөрөмжүүд, Network adapters – Сүлжээний картууд гэх мэт. Хараар тодруулсан хэсэгт шар тэмдэгтэй хэсэг нь компьютерт танигдаагүй төхөөрөм – жүүд бөгөөд төхөөрөмжийн програмыг суулгах шаардлагатай байгааг илтгэнэ. 17
  • 18. • Компьютерт шууд холбогдох принтер Хамгийн түгээмэл ашигладаг принтер суулгах арга нь принтерийг шууд холбох бөгөөд үүнийг шууд холбогдсон принтер гэнэ. USB портоор холбогддог принтер нь компьютерт залгах үед шууд автоматаар танигдана. • Сүлжээний принтер Албан газар, оффист нэг принтерийг сүлжээгээр олон хүн зэрэг ашиглах боломжийг олгоно. 18 Хэвлэх төхөөрөмж буюу принтер суулгах
  • 19. Байрлал мэдэрч хэвлэх сонголтыг тохируулах Devices and Printers команд сонгоно. 1. Байнга ашиглахаар тохируулах принтерийг сонгож Manage default printers команд сонгоно. 2. Change my default printer when I change networks сонголтыг тохируулна. 3. Select network жагсаалтад хадгалагдсан өөрийн утасгүй интернетийн хэвлэх бүсийг сонгоно. 4. Select printer сонгогдсон хэвлэх бүсэд байнга хэвлэхээр тохируулах принтерийг тохируулна. 5. Add товчлуур ашиглан сонгогдох цонхонд оруулна. 6. Өөрийн хэвлэх боломжтой утасгүй интернетийн бүс бүрт дээрх үйлдлийг давтан хийнэ. 19
  • 20. Programs - Програмууд Шинээр програм суулгах, суулгасан програмыг компьютераас бүрмөсөн буцаах, эдгээр програмууд ямар төрлийн файл болохыг харуулах, мөн дэлгэцийн нэмэлт элементийг зохицуулдаг. • Programs and Features – windows системийн онцлог програмуудыг буцаах, компьютерт суулгасан програмуудыг харах 20
  • 21. Programs - Програмууд • Default Programs – медиа төхөөрөмжүүдийн өгөгдмөл сонголтыг өөрчлөх, тухайлсан програмыг файлын төрлөөр үргэлж нээх • Desktop Gadgets – үндсэн дэлгэцэнд шинээр нэмэлт элемент нэмэх болон онлайн элементийг олох, дэлгэцээс буцаах, дэлгэцэнд сэргээх 21
  • 22. User Accounts and Family Safity Нэг компьютер дээр ээлжлэн ажиллах хэд хэдэн хэрэглэгчийг гэртээ болон ажил дээрээ ажиллахад бие биедээ саад болохгүй байх боломжийг User Accounts, Parental controls, CardSpace програмуудаар зохицуулдаг. • User Accounts – хэрэглэгчийн тохиргоог хийх болон бүртгэлийг устгах, Windows системд хандах паспортыг өөрчлөх, бүртгэхэд ашиглагддаг зургийг солих 22
  • 23. • Parental Controls – насанд хүрээгүй хүүхдийг удаан хугацаагаар компьютер дээр тоглуулах болон аливаа зохисгүй вэб сайтанд хандах эрхийг хязгаарлах • Windows CardSpace – Онлайн үйлчилгээний үед мэдээллийн картыг удирдах 23 User Accounts and Family Safity
  • 24. User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо Windows систем нь хоёр төрлийн хэрэглэгчтэй. 1. Administrator – Онцгой эрхтэй хэрэглэгч 2. Standard user – Энгийн хэрэглэгч Онцгой эрхтэй хэрэглэгч нь компьютерийн үйлдлийн систем, програм хангамжийн тохиргоо зэрэг бүх төрлийн тохиргоог хийх боломжтой. 24
  • 25. User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо 25
  • 26. User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо • Change your password – Хэрэглэгчийн нууц үгийг солих. • Remove your password – Хэрэглэгчийн нууц үгийг устгах. • Change your picture – Хэрэглэгчийн зургийг солих. • Change your account name – Хэрэглэгчийн нэрийг солих. 26 Хэрэглэгчийн тохиргоонд өөрчлөлт оруулах
  • 27. User Accounts – Хэрэглэгчийн тохиргоо 27 • Change your account type – Хэрэглэгчийн төрлийг солих. • Manage another account – Бусад хэрэглэгчийн мэдээллийг гаргаж, өөрчлөлт, тохиргоо хийх. • Change User account control settings – Хэрэглэгчийн тохиргоо руу шилжих. • Create a new account – Шинэ хэрэглэгч үүсгэх.
  • 28. • Create a new user account – шинэ хэрэглэгч үүсгэнэ. • Нээгдэх цонхонд хэрэглэгчийн нэрийг өгнө. Жишээлбэл: Child, Kids, Temka, Bold гэх мэт. Create account товчийг дарна. 28 Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
  • 29. 1. Temka хэрэглэгчээ сонгож дарна. 2. Parential Controls – Эцэг эхийн хяналт хэсэгт: On, enforce current settings – тухайн заасан тохиргоонуудаас сонгоно. 29 Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
  • 30. Time limits сонгоод, нээгдэх цонхонд долоо хоногийн аль гаригт, хэдэн цагаар компьютер ашиглахыг зааж өгнө. Цэнхэрээр будагдсан хэсэг нь хориглогдсон, цагаанаар будагдсан хэсэг нь зөвшөөрөгдсөн цагийг заана. Аль нэг дурын нүдэн дээр дарахад нүд цэнхэрээр будагдана. Хуваарийг зохиож дуусаад, Оk товч дарна. 30 Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
  • 31. Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт Games дарж, ямар тоглоом тоглохыг зааж өгнө. Нээгдэх цонхны Can Child play games? Хүүхэд тоглож болох тоглоомууд уу? хэсэгт таны хүүхэд тоглоом тоглож болох эсэхийг тохируулна. • Yes – тоглоом тоглож болно • No – тоглоом тоглож болохгүй. Ок товч дарна. Block games by rating and content types – Тоглоомыг түвшин болон агуулгаар нь хориглох хэсэг дээр: • Set game ratings холбоосыг дарж тоглоомын түвшинг тогтооно. 31
  • 32. 32 Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
  • 33. Block any game on your computer by name – Таны компьютер дээрх аль нэг тоглоомыг хориглох хэсэг дээр: Block or Allow specific games – Тухайн тоглоомуудыг блоклох эсвэл зөвшөөрөх холбоосыг дарж ямар тоглоом тоглохыг нь зааж өгнө. • Always allow – Байнга зөвшөөрнө • Always block – Байнга хориглоно. 33 Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт
  • 34. 34 Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт Дараах маш олон төрлийн сайтуудыг эцэг эхчүүд хүүхдүүддээ үзүүлэхээс татгалзаж блоклодог.
  • 35. Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт Allow and block specific programs хэсэгт ямар төрлийн програм, тоглоом ашиглах болон хориглохыг зааж өгнө. Нээгдэх цонхонд: • Child can use all programs – хүүхэд бүх програмыг ашиглах эрхтэй. • Child can only use the programs I allow – таны зөвшөөрсөн програм дээр хүүхэд ажиллах эрхтэй. • Check the programs that can be used – энэ хэсэгт ямар програм ашиглаж болохыг тухайн програмын нэрийн хяналтын хайрцагт чагт тавина. 35
  • 36. 36 Parental Controls - Эцэг эхийн хяналт Temka can only use the programs I allow – Temka зөвхөн миний зөвшөөрсөн програмуудыг ашиглаж чадна.
  • 37. Appearance and Personalization • Personalization – компьютерийн дэлгэцийн дэвсгэр зураг болон нээлттэй цонхнуудын харагдах байдлыг өөрчлөх, цонхны өнгөний эффект, дууны эффект, дэлгэцийг амраах тохиргоо • Display – үсгийн фонтыг том болон жижгээр харуулах, дэлгэцийн цэгийн нягтрал, проектор гэх мэт гадаад төхөөрөмжтэй холбогдох дэлгэцийн тохиргоо 37
  • 38. Appearance and Personalization Screen resolution хэсгийн • Display – ямар дэлгэцээр дүрсийг гаргахыг заана. • Resolution – дэлгэцийг ямар pixel – тэй дүрслэхийг заана. • Orientation – хөндлөн, босоогоор дэлгэц дээр харуулахыг заана. 38 Дэлгэцийн тохиргоо
  • 39. Appearance and Personalization • Desktop Gadgets – Дэлгэцийн нэмэлт онлайн элементүүдийг шинээр оруулах, Windows систем суулгах явцад шинэ элемент нэмэх зэрэг төрөл бүрийн тохиргоо • Taskbar and Start menu – Ажлын мөр болон Start цэсний төрөл бүрийн тохиргоо • Font Options – Үсгийн фонтыг харах, устгах, нуух, ил гаргах зэрэг төрөл бүрийн тохиргоо • Folder Options – Хавтасны тохиргоо 39
  • 40. Хавтасны тохиргоо General хуудас – Хавтасыг нээлттэй цонхонд нээх болон хавтаснууд чиглүүлэгч цонхонд хэрхэн харагдах командыг агуулна. • Click items as follows – Хавтасыг нээхдээ нэг болон хоёр дарж нээхийг тохируулна. • Navigation pane – Хавтасыг хэрхэн харуулахыг заана. 40
  • 41. • View хуудас – файл хавтасын харагдах хэлбэрийг тохируулна. • Search хуудас – хайлт хийх тохиргоо 41 Хавтасны тохиргоо
  • 42. Clock, Language and Region Таны компьютерийн цаг, хугацаа, компьютер дээр суулгасан хэлний багц, бусад тоон болон мөнгөний нэгжийн форматын өөрчлөлтийг энд хийж болно. 42
  • 43. Цаг хугацаа харах, тохируулах • Ажлын мөр дээрх цаг, огноо дээр нэг дарна. • Нээгдэх цонхноос Change date and time settings командыг дарна. • Change date and time сонголтоор Огноог өөрчилнө. Additional Clocks хэсэгт аль улсын ямар хотын цагийг гаргахыг тохируулна. Internet Time хэсэгт Интернет цаг хугацааг татна. 43
  • 44. Хэл тохируулах цонх • Formats хуудас – Урт, богино огнооны өгөгдлүүдийн хувьд ямар төрлийн хэвжүүлэлт компьютерт сонгохыг тохируулна. • Location хуудас – Windows системийн зарим програмууд тодорхой байршилын хувьд нэмэлт агуулгатай байдаг ба үүнийг тохируулна. 44
  • 45. • Keyboards and languages хуудас – Change Keyboard товчлуурыг дарж, ямар хэл дээр бичихийг заана. • Administrative хуудас – Хэрэглэгчийн мэдээлэл гаргах эсэх болон Unicode тохируулна. 45 Хэл тохируулах цонх
  • 46. Компьютер нь зөвхөн тоонууд дээр ажилладаг. Үсэгтүүд болон бусад тэмдэгтүүдэд тус бүрт оноогдсон тоо өгч хадгална. Unicode – с өмнө Европын Холбоонд өөрсдийн хэлэнд зориулсан хэд хэдэн кодлох систем шаардлагатай байлаа. Учир нь англи хэлэнд төрөл бүрийн тэмдэгтүүд болон элбэг хэрэглэгдэх техникийн тэмдэглэгээнүүд ашиглахад нэг ганц тоон кодлох систем хангалтгүй байв. 46 Unicode гэж юу вэ?
  • 47. Тоон кодлох системд давхардалт болон нэг нэгэнтэйгээ зөрөлдөх тохиолдлууд их гардаг байв. Энэ нь хоёр өөр системийн хоёр өөр тэмдэгт дээр нэг тоот хэрэглэх, эсвэл нэг тэмдэгт дээр хоёр өөр тоот хэрэглэх тохиолдолууд юм. Ямарваа нэгэн компьютер (ялангуяа сервер) маш олон тооны кодлох систем дэмжих хэрэгтэй болох ба тийм байлаа ч өгөгдөл өөр кодлох систем руу дамжуулагдах тоолонд өгөгдөл алдагдах буюу гажна. 47 Unicode гэж юу вэ?
  • 48. Үүний нэг тод жишээнь бид Монгол вэб сайтуудаа бүтээхдээ Оросын Windows – 1251 кодчлолын "ү" үсгийг англи "v" үсгээр орлуулах үе саяхан хүртэл байсан. Бид өнөөг хүртэл ASCII кодчлол дээр суурилан тусгайлан бүтээсэн "Arial", "Times New Roman" үсгийн фонтуудыг хэрэглэн, тусгай хөрвүүлэгч програм буюу гарын драйвер (MonKey, RealMon, Parawin г.м.) ашиглан бичиг баримтаа хөтөлсөөр байгаа нь ялангуяа Монгол хэл дээр програм хангамж бүтээхэд нилээн төвөгтэй байдаг. 48 Unicode гэж юу вэ?
  • 49. Unicode – н түүх 1987 онд Joe Becker (Xerox), Lee Collins (Apple), Mark Davis (Apple) нар анх дэлхий даяар хэрэглэж болох энгийн кодчлолын системийг судалж эхэлснээр эхэлжээ. Үүний дараа жил Joe Becker орчин үеийн соёл иргэншил бүрт хэрэглэгдэж байгаа бүх үсгийг багтаасан, нэг тэмдэгтэд 16 – бит оноох замаар нийтдээ өнөөгийн хэрэглээнд байгаа ойролцоогоор 214=16384 тэмдэгтийг багтаан мөн цаашид тусгай хувийн тэмдэглэгээгээр өргөжүүлэх боломжтой кодчлолын систем "Unicode" – ийг санал болгожээ. 49 Unicode гэж юу вэ?
  • 50. Олон Улсын Стандартын Байгууллага – ISO болон Unicode нэгдэл (http://www.unicode.org) нь энэхүү олон улсын нэгдмэл стандарт кодчлол дээр тус тусдаа ажиллаж эхэлсэн боловч хэсэг хугацааны дараа нягт хамтран ажилласнаар хуучны ASCII, Latin болон Eastern Europe кодчлолуудыг бүрэн багтаасан сайн стандартыг бий болгож амжилтанд хүрчээ. 50 Unicode гэж юу вэ?
  • 52. • View installed updates – Програмын шинэчлэн татсан мэдээлэл үзнэ. • Turn Windows features off – Үйлдлийн системийн програмуудыг ажиллуулах, хаахыг тохируулна. • Organize – Хуулах, зөөх, цонхны бүтэц өөрчлөх, тохиргооны хэсгийг гаргах эсэхийг сонгоно. • Uninstall – Суулгасан програмыг устгана. • Change – Суулгасан програмыг өөрчлөнө. • Repair – Суулгасан програмыг засна. 52 Програм устгах