Magento webportal with 1 Million electrical and mechanical products

001
Toegang tot gemak
Elektrotechnische en
mechanische producten
in één webportal
37Mechatronica
Techniek van de
toekomst
JAARGANG13-AUGUSTUS2016
KENNISMAGAZINE VOOR DE INDUSTRIËLE MARKT
Een rondje NY
in 35 minuten
Starneth laat het
New York Wheel draaien
Electrical &
Mechanical

002
VOORWOORD
Mechatronica combineert werktuigbouwkunde,
elektrotechniek en informatica. Iedereen plukt er de vruchten
van. Zonder mechatronica geen 3D-printer, geen melkrobot,
geen drone en geen automatisch parkeersysteem in een auto.
Huishoudelijke en industriële apparaten worden steeds slimmer.
Een goede besturing van het systeem is dan essentieel.
Daar komt bijna altijd mechatronica bij kijken.
en simuleren. Dat alles ondersteund door productietechniek,
projectmanagement, logistiek en communicatie. Een
mechatronicus is dus een breed georiënteerde ingenieur en
een systeemdenker. Toch vinden studenten mechatronica maar
moeizaam een stageplek.
Misschien komt dat omdat mechatronica in bedrijven nog niet
verenigd is in één afdeling. Maar volgens professor Jo Geraedts
hoeft dat helemaal niet. De mechanicus, elektrotechnicus
en informaticus bepalen samen hoe iets eruit gaat zien.
Samenwerken is de kern van succesvolle innovatie. Bij itsme
geloven we daarin. Vandaar dat itsme Industrial Automation
de mechatronische combinatie ondersteunt met advies,
helpdesk, training en consultancy. Vandaar dat we de com-
binatie leveren met ES Elektro en Hoogland-Mennens. Dan zijn
grote dingen mogelijk.
Over grote dingen gesproken: wat te denken van een 192
meter hoog mechatronisch staaltje van Hollands glorie in
New York? Op de punt van Staten Island, met uitzicht op de
zuidpunt van Manhattan, wordt hard gewerkt aan het grootste
reuzenrad ter wereld. Starneth uit Enschede is de spin in
dit web; het bedrijf ontwerpt en bouwt het ‘brein’ van het
New York Wheel. Ook hierbij speelt samenwerking een cru-
ciale rol, onder andere met itsme. Zo is Starneth met ES Elektro
en itsme Industrial Automation via brainstormen, adviseren
en testen tot de beste oplossingen gekomen. En dat geeft
vertrouwen voor de toekomst!
Henk Oude Brunink
Informatica is de grote motor achter de ontwikkeling van
mechatronica. Informatica zorgt dat mechatronische op-
lossingen steeds sneller, meer verbonden en slimmer worden.
Sensoren worden goedkoper, netwerken beter beschikbaar
en sneller en intelligentie door machine learning praktischer
bruikbaar. En misschien nog wel het belangrijkste op korte
termijn: door informatica wordt virtueel testen en in bedrijf
nemen mogelijk, waardoor ontwikkelkosten en ontwikkeltijd
sterk afnemen. We hebben er geen omkijken meer naar.
Gaat dat vanzelf goed? Nog niet.
Er is een groot gebrek aan hoogopgeleid technisch personeel
met verstand van mechatronica. Opleidingen mechatronica
bevatten een veelvoud aan disciplines. Van PLC-techniek via
pneumatiek en hydrauliek tot objectgeoriënteerd program-
meren. En van regeltechniek via materiaalkunde tot modelleren

003
37
Gaat de intelligente robot
uw werk overnemen?
004
020Mechatronica
Techniek van de toekomst
Een rondje New York in 35 minuten
Starneth laat het New York Wheel draaien
010
Gaat de intelligente robot uw werk overnemen?
Uniek Festo dealerschap met focus op elektrotechniek
Toegang tot gemak. Elektrotechnische en
mechanische producten in één webportal
Een rondje New York in 35 minuten
Graf Holland vervangt drives.
Een knap staaltje samenwerking
itsme Breemes maakt het waar
Gevolgen van de ErP-richtlijn
Mechatronica. Techniek van de toekomst
Training industriële automatisering
Relux trainingsprogramma
Overzicht beurzen 2016
Beveiligde stroomcircuits op nog geen halve centimeter
004
007
008
010
014
016
019
020
022
024
025
026
027
028
029
030
031
032
033
034
035
036
037
038
039
Unieke, elektrische aandrijvingen via IO-Link
SKF Sensorlager unit voor positionering van de rotor
Snel en efficiënt produceren met mechatronische oplossingen
Populaire veldbussen en ethernet nu ook voor VLT® Micro Drive
Wereldprimeur van Hitachi
Een toekomst voor hybride kabelconstructies
Nieuwe hybride kabels voor de aandrijftechniek
De industrie in beweging
Altivar 320 combineert flexibiliteit met efficiëntie
Eenvoudig en flexibel veiligheid garanderen met de SICK laserscanner
De klant Centraal
De eerste stap bij gesynchroniseerde motion control
Bedradingskanalen tehalit.BA7, en tehalit.BA6

004
Jo Geraedts kwam de afgelopen jaren als onderzoeker in het nieuws.
Hij ontwikkelde samen met Canon-Océ een printtechniek waarmee
schilderijen van de oude meesters levensecht kunnen worden
nagemaakt, compleet mét reliëf van de penseelstreken. 2,5D-printing
wordt deze techniek genoemd. In het 3D-lab van de faculteit Industrieel
Ontwerpen in Delft hangt zo’n geprint schilderij: aanraken mag. In dit
lab, een werken ontmoetingsplek waar onderzoekers en studenten van
verschillende disciplines samenwerken, staat ook een indrukwekkende
3D-printer die verschillende materialen kan printen. Nadat we een
robot de hand hebben geschud – knijp je hard, dan knijpt hij hard
terug – praten we met de professor over de verbinding tussen mens en
technologie.
Machines die zijn gemaakt voor de mens
Het vakgebied van professor Geraedts is mechatronica in relatie met
de mens. Geraedts combineert een functie bij Canon-Océ met het
hoogleraarschap aan de TU Delft. Als we over mechatronisch design
Gaat de
intelligente
robot uw werk
overnemen?
Geavanceerde technologie en kunstmatige intelligentie. Ontwikkelingen die niet
zijn te stoppen. Gaan robots de productie straks compleet overnemen? En zo ja,
hoe moeten we daar als maakindustrie in Nederland mee omgaan? Signaal sprak met
Jo Geraedts, hoogleraar New Mechatronic Design op de Technische Universiteit in Delft.
De toekomst van mechatronica

005
praten, gebruikt hij het voorbeeld van een kopieermachine om uit te
leggen hoe belangrijk die relatie is: “We vinden het heel normaal dat
iedereen een kopieermachine kan bedienen. En dat terwijl er allerlei
opties zijn waar we uit kunnen kiezen: enkelzijdig, dubbelzijdig,
sorteren, nieten. Als de kopieermachine stopt, dan weten we zelfs hoe
we papier of toner moeten bijvullen. Zo’n machine is dus eigenlijk
ongelofelijk gebruiksvriendelijk. Gemaakt voor de mens. Kijken we naar
de maakindustrie, dan zien we iets heel anders. De machines en robots
die hier staan, zijn vaak complex en ontoegankelijk. De operators op de
werkvloer kunnen ze niet of lastig bedienen. Zeker niet als er problemen
zijn. Er moet extra kennis en expertise worden ingehuurd. Niet gek
dus dat veel bedrijven in het MKB nog niet staan te springen om te
robotiseren.”
Out of the box denken
Toch kan robotisering een belangrijke bijdrage leveren aan het sneller,
beter en goedkoper maken van een productieproces. Maar niet door
simpelweg de handeling van de mens te vervangen door een machine,
zegt Geraedts. “Belangrijk is dat je het totale proces opnieuw bekijkt.
Wat gebeurt er nou echt, hoe zou ik dat kunnen oplossen? Het kan altijd
efficiënter. Door het proces anders in te richten, door stappen over te
slaan of samen te voegen. Bijvoorbeeld: in plaats van een robot die
alleen bestaande doosjes dichtplakt, heb je misschien wel meer aan een
robot die de doosjes zelf kan vouwen van een vel karton, dichtplakken
én labelen. Het proces moet altijd centraal staan, niet de afzonderlijke
stappen of handelingen. Alleen dan kun je innoveren.”
Kunstmatige intelligentie
Computers worden steeds slimmer. In 1997 wint IBM’s schaakcomputer
Deep Blue van grootmeester Kasparov, nu is er Watson: een zelflerende
computer die in 2011 de menselijke deelnemers van kennisquiz
"Het proces moet altijd centraal staan,
niet de afzonderlijke stappen of handelingen."

006
Jeopardy! versloeg. “De zelflerende computer brengt de technologie
in een stroomversnelling. Kijk naar Industrie 4.0 en Smart Industry:
machines die met elkaar communiceren, het product dat zelf weet
hoe het gemaakt wordt. Die zelflerende systemen staan nu weliswaar
nog in de kinderschoenen, maar worden de komende jaren steeds
toegankelijker. Het gaat dan niet meer om de intelligente robot, de
slimme sensor of de lopende band, maar om het overkoepelende
netwerk met zelflerende computer die het hele proces aanstuurt. Ik ver-
wacht dat dit over twintig jaar de standaard is in de meeste bedrijven.”
Wat is de rol van de mens dan nog?
“De mens blijft onmisbaar. Robots zullen ons nooit volledig kunnen
vervangen. De operator op de werkvloer is en blijft nodig. Vergelijk
het met een meester-gezelrelatie: de operator krijgt hulp van de
robot, het systeem leert. Belangrijke voorwaarde: de operator heeft
het vertrouwen om met die computer samen te werken. Om nog even
terug te gaan naar de kopieermachine: als je bang bent dat je iets
fout doet, durf je de lade niet open te maken om het papier bij te
vullen. Dan houdt het op. Die gebruiksvriendelijkheid van systemen
en machines is dus cruciaal. Want de machine werkt in dienst van
de mens. En niet andersom. De mens is onderdeel van het proces.
Het geheel moet geoptimaliseerd zijn zodat de mens effectief kan
werken. Zo bereiken we de maximale arbeidsproductiviteit.”
De risico’s
De technologie maakt gigantische stappen. Het lijkt voor veel
vakgebieden de oplossing. Toch zijn er ook risico’s. Uiteraard, knikt
Geraedts. “Het is simpelweg niet mogelijk om alle scenario’s vooraf
te bedenken en te gaan testen. Het aantal mogelijkheden is enorm.
Dus zullen er dingen fout gaan. Softwareontwikkeling is een vrij jong
vakgebied. Het is dan ook een uitdaging voor de wetenschappelijke
wereld en de industrie hoe we daarmee om moeten gaan.”
Hoe moeten we de volgende generatie hiervoor opleiden?
“Simpel: leer je vakken, zodat je snapt hoe het werkt. De voorbeelden
die op de scholen worden gebruikt, moeten meegroeien met wat
er nu gebeurt in de maatschappij. Ik ben van mening dat scholen
niet de universele allround medewerker moeten opleiden, maar
gespecialiseerde mensen die in multidisciplinaire teams samen kunnen
werken. Want de mechanicus, elektrotechnicus en informaticus
besluiten samen hoe iets eruit gaat zien. Samenwerken is heel
belangrijk. Dat geldt ook voor de industrie. Ga samenwerkingen
aan met universiteiten en field-labs. Doe mee met initiatieven als
Factory-in-a-Day, een Europees project om geavanceerde robotica
toegankelijk te maken voor het MKB. Sta open voor nieuwe dingen.
Samen kunnen we bouwen aan de nieuwe productieomgeving.
Want één ding is zeker: de veranderingen gaan nu sneller dan ooit.”
Over Jo Geraedts
Prof. dr. ir. Jo Geraedts (1952) studeerde natuurkunde aan de
Technische Universiteit Eindhoven en promoveerde aan de
Radboud Universiteit in Nijmegen. Hij werkt vanaf 1983 bij Océ,
waar hij verschillende functies vervulde op het gebied van research
en productinnovaties. In 2008 werd hij hoogleraar Mechatronic
Design bij de faculteit Industrial Design Engineering, aan de
Technische Universiteit Delft. Hij doet daar onder andere onderzoek
naar 3D-printing en robotica.
prof. dr. ir. Jo Geraedts
"Ik vergelijk het graag met een
meester-gezelrelatie: de operator krijgt hulp
van de robot, het systeem leert."

007
De focus op elektrotechniek is niet nieuw;
net als de samenwerking tussen de twee
bedrijven. Wel nieuw is de manier van
presenteren. Begin dit jaar werd daarom
besloten om de samenwerking vast te leggen
in een officiële samenwerkingsovereenkomst.
“We gaan hier ontzettend veel plezier van
hebben de komende jaren” - Dennis van Beers,
Directeur Festo Nederland.
Het contact was er al jarenlang; dat er nu
een overeenkomst is bereikt voor de steeds
intensievere samenwerking is voor beide
partijen een feestelijk moment. Maurice
Marchée, Member of the Board van itsme:
“Het uitgangspunt van onze samenwerking
is gebaseerd op de marktbehoefte van aan-
toonbare betere oplossingen in technologie en
toelevering voor de Machinebouw en Industrie.
Deze voorzien wij in het combineren van de
Festo-producten, -systemen en diensten met
het assortiment, de diensten en de support
van itsme en haar verkoopmaatschappijen
ES Elektro en Hoogland-Mennens. Het Festo-
dealerschap stelt ons in staat om onze beoogde
samenwerking in complementariteit verder
vorm te geven.”
Over Festo
Festo is een wereldwijd actief, onafhankelijk
familiebedrijf met de hoofdvestiging in
Esslingen am Neckar, Duitsland. De onder-
neming levert pneumatische en elektrische
automatiseringstechnologie aan 300.000
klanten in de fabrieks- en procesautomatisering
in meer dan 200 industrietakken. Wereldwijd
genereerden Festo's 17.800 medewerkers
in 61 landen in 2014 een omzet van zo’n
2,45 miljard euro. Elk jaar wordt 9% van
deze omzet geïnvesteerd in onderzoek
en ontwikkeling. Festo levert elk jaar
ongeveer 30.000 catalogusproducten in
honderdduizenden varianten en zo’n 10.000
klantspecifieke oplossingen aan klanten in
176 landen overal ter wereld.
Over itsme
itsme making you succeed! Industrial
Technology and Supply for Mechanical and
Electrical biedt industriële eindgebruikers en de
maakindustrie unieke technische en logistieke
diensten die concurrentievoordeel opleveren.
itsme is van oorsprong een Nederlands
familiebedrijf en heeft een jaaromzet van
ca. € 200 miljoen. De internationale groep
kent zes bedrijven met 28 vestigingen en
570 medewerkers verspreid over Nederland,
Duitsland, België, Roemenië en Spanje. In
Nederland zijn dit ES Elektro en Hoogland-
Mennens, leiders in toelevering van logistieke
diensten, componenten en kennis op gebied
van elektrotechniek en mechanica. itsme
stelt het succes van haar klanten centraal
en onderscheidt zich in de markt door
state-of-the-art producten, diensten en
oplossingen te bieden die exact aansluiten
op de behoeften van de klant. De organisatie
adviseert over technische innovatie en slimme
procesoptimalisatie (lean) en levert klanten
meerwaarde die meetbaar is. Resultaat: hoger
rendement door hogere productie, betere
kwaliteit en lagere kosten.
Festo en itsme gaan
partnerschap aan
Uniek Festo dealerschap met focus op elektrotechniek
Dennis van Beers (l) en Maurice Marchée (r)
proosten op het getekende contract.
itsme richt zich met een gevarieerd aanbod van elektrotechniek
en werktuigbouw op industriële eindgebruikers, machine-
bouwers, paneelbouwers en technische installateurs. Samen bieden
Festo en itsme oplossingen aan klanten die meerwaarde bieden.

008
“De ontwikkelingen in e-commerce gaan
razendsnel”, zegt Theo. “Onze klanten
verwachten dat ze online productinformatie
krijgen en hun bestelling digitaal kunnen
plaatsen. Zowel ES Elektro als Hoogland-
Mennens hadden al een webshop. We brachten
beide disciplines onder in één modern
webportal, waar je met een paar muisklikken
zowel elektrotechnische als mechanische
producten kunt bestellen. Binnen de industrie
worden beide vakgebieden steeds meer
geïntegreerd. Mechatronisch ontwerpen zal
zeker nog verder groeien. De kracht van itsme
ligt in de totaalaanpak. Daar onderscheiden
we ons ook met dit webportal mee.”
Speciaal voor de industrie
Het webportal richt zich op de industrie
in de breedste zin van het woord. Van
machinebouwers en paneelbouwers tot
de grote industriële eindgebruiker. Met
producten voor alle mogelijke industriële
branches zoals de voedingsmiddelen-,
maritieme en chemische industrie. Het
webportal is beschikbaar in zes talen:
Nederlands, Engels, Duits, Spaans, Frans
en Roemeens. Inmiddels zijn er al ruim één
miljoen artikelen beschikbaar in een online
catalogus. Dit aantal wordt wekelijks verder
uitgebreid.
Feedback van klanten
Bij het ontwikkelen van de webshop zijn
klanten intensief betrokken. Theo vertelt
hoe de projectgroep het heeft aangepakt.
“Voordat we zijn gaan bouwen, vroegen we
eerst onze klanten waar zij behoefte aan
hebben. Ook tijdens de realisatie heeft een
groep klanten de site grondig getest. Die
feedback was zeer waardevol. Eind maart ging
het portal voor het eerst online. We werken
nu hard aan het toevoegen van nieuwe
relevante content en meer functionaliteiten.
Ook gaan we dit jaar het webportal uitrollen
naar de andere landen waar we actief zijn zoals
België, Spanje, Roemenië en Duitsland.”
Realtime productinformatie
Iedere bezoeker heeft via de homepage direct
toegangtotdeuitgebreidetechnischecatalogus
met alle productinformatie. Je hoeft dus niet
ingelogd te zijn om even snel iets op te zoeken.
“Om prijs, levertijd of voorraadinformatie
te zien of een product te bestellen, moeten
klanten uiteraard wel inloggen”, laat Theo zien.
“Je komt dan op je eigen account – Mijn dash-
board – en ziet meteen je eigen bestelhistorie
en condities. De webshop is realtime
verbonden met ons ERP-systeem. Informatie
over producten, prijzen, levertijden en
bestellingen is dus altijd actueel en kloppend.”
Toegang
tot gemak
Elektrotechnische en mechanische
producten in één webportal
Al gezien? Het nieuwe
webportal shop.itsme.eu is live.
Hier bestelt u artikelen van
ES Elektro en/of Hoogland-
Mennens. Theo Schiebroek,
Projectmanager E-Business
itsme: “De basis staat. Hierop
gaan we verder bouwen.”

009
Eigen artikelnummers gebruiken
De hoofdgebruiker kan onder ‘rollenbeheer’
aangeven wie binnen het bedrijf welke
rechten heeft. Bijvoorbeeld om prijzen
aan te vragen, bestellingen te doen tot
een bepaald bedrag of artikelnummers te
beheren. Dit is per persoon met een vinkje
aan en uit te zetten. Daarnaast bevat de
webshop allerlei handige functionaliteiten.
“Je kunt makkelijk zoeken, producten met
elkaar vergelijken, boodschappenlijstjes
maken, eigen artikelbestanden uploaden en
het winkelmandje exporteren naar je eigen
systeem. Klanten kunnen ook gebruikmaken
van hun eigen artikelnummers door ze
eenvoudig aan onze artikelnummers te
koppelen. Bovendien past de content op de
website zich aan het profiel van de klant aan.
Zo bieden we altijd relevante producten en
informatie aan.”
Makkelijk bestellen met OCI
De webshop kan met OCI geïntegreerd
worden aan het ERP-systeem van de klant.
Het voordeel hiervan is dat productinformatie
van de webshop in één klik geïmporteerd
kan worden in het eigen ordersysteem van
de klant. Ook alle actuele productinformatie
uit de webshop, zoals prijs, voorraad en
levertijd, is direct beschikbaar. Dit wordt
ook wel PunchOut RoundTrip genoemd.
“Vooral voor de grotere klanten kan dit veel
tijdbesparing en efficiëntie opleveren.”
Trots op het team
Theo is tevreden over de eerste resultaten.
Hij benadrukt ook dat er nog veel werk te
verzetten is. “Dit is de start. Ontwikkelingen
gaan snel en we blijven vernieuwen en
innoveren. Zo gaan we de zoekmachine
uitbreiden en ook de kwaliteit van de
productinformatie verder aanscherpen,
bijvoorbeeld door bij ieder product een
afbeelding te plaatsen. Voor dat laatste
werken we nauw samen met onze leveranciers.
Waar ik het meest trots op ben? Op het
teamwork binnen ons bedrijf. We hebben
hier de afgelopen jaren zeer intensief aan
gewerkt, met name mijn collega’s zijn daarom
verantwoordelijk voor dit succes. Al met al
hebben we veel nieuwe dingen geleerd en
zijn we uitdagingen niet uit de weg gegaan.
Het resultaat mag er zijn. Dit webportal sluit
aan bij onze missie: een bijdrage leveren aan
het succes van onze klanten.”
Wat vinden onze klanten ervan?
‘Wat er nu staat is goed’
Jan Willem Weeda van Index Elektro: “itsme
luisterde goed naar de opmerkingen die we
tijdens de testfase gaven. Wij gebruiken de
webshop inmiddels regelmatig, zeker voor
de producten die we vaak bestellen. Het
is snel en gemakkelijk. Wat er nu staat is
goed, maar itsme moet zeker door blijven
ontwikkelen. Zo zou het heel handig zijn als
er bij alle producten een foto staat of een
link naar de datasheet van de leverancier.
Dat dit met meer dan één miljoen producten
niet in een dag geregeld is, snap ik heel
goed. Dit is een megaklus.”
‘Overzichtelijk en gebruiksvriendelijk’
Tom Vrijenhoek van eReM: “Honderd procent
vooruitgang! Ik gebruik de site dagelijks
om bestellingen te doen, naleveringen te
checken, facturen op te vragen enzovoorts.
Hij is overzichtelijk en gebruiksvriendelijk.
Ook heb ik via rollenbeheer twee accounts
voor mijn collega’s op verkoop aangemaakt
waarmee ze ook prijzen kunnen opvragen.
Of ik nog tips heb? Ik zou het handig vinden
als niet alleen de nettoprijs getoond wordt,
maar in één overzicht onder elkaar de
brutoprijs, korting en de nettoprijs.”
‘We zien dat itsme echt iets doet
met onze feedback’
Marijn-Paul van Drunen, DH Automation
Technology: “Bestellen via de nieuwe
webshop is gebruiksvriendelijk, makkelijk
en snel. Ik voer de EAN-nummers in en vind
de producten die ik nodig heb meteen.
Ook de oude bestellingen kan ik snel
terugvinden. Het zou fijn zijn als we ook in
de ‘upload snel bestellen’ EAN-nummers
kunnen gebruiken. Dat staat nog op ons
wensenlijstje, maar ik begrijp dat daaraan
gewerkt wordt. We zien dat itsme echt iets
doet met onze feedback.”

010
192 meter hoog. Een diameter van 183 meter. 36 eivormige capsules van staal en glas
en een adembenemend uitzicht over Manhattan. In 2017 opent het grootste reuzenrad ter wereld
in New York. Wist u dat Nederlandse bedrijven verantwoordelijk zijn voor het ontwerp én de bouw?
Signaal ging op bezoek bij een van hen: Starneth.
Een rondje New York
in 38 minuten
Starneth laat het New York Wheel draaien

011
Het New York Wheel wordt uitgevoerd als
een EPC Project (Engineering, Procurement
en Construction). Het management hiervan
ligt bij de Joint Venture, de Mammoet-
Starneth LLC. Starneth LLC tekende voor
het design van het complete reuzenrad en
levering van het drive en control systeem.
Mammoet USA coördineert het transport
en is verantwoordelijk voor de lifting en de
assemblage van het wiel op de bouwplaats.
In de werkplaats van Starneth Europe BV in
Enschede bouwt een team van Nederlandse
engineers het ‘brein’ van het wheel: de panelen
voor het control system. Deze zorgen ervoor
dat het reuzenrad straks daadwerkelijk draait.
Made in Holland
Jan Smits, Manager Project Controls and
Logistics, is trots dat Starneth zich op de kaart
zet met deze miljoenenorder. We vragen hem
waarom het reuzenrad niet in Amerika wordt
gebouwd. Dat lijkt namelijk de meest logische
keuze. “In Europa is er een uitstekende balans
tussen kennis, kwaliteit en prijs”, legt hij uit.
“In de Verenigde Staten zijn de kosten veel
hoger en in Azië is de kwaliteitscontrole
lastiger. Wij hebben hier de knowhow en we
leveren hoogstaande kwaliteit. Het leuke is
dat het een Nederlands feestje is geworden:
Staalmeesters BV uit Losser levert het staal
voor de aandrijfunits, collector gears en
stormlocks, Huisman levert de drive towers,
a-frame brace, hub, spindle and rigid spokes,
Tecmacom levert de spoke cables, IHC levert
het push-pull systeem voor de installatie,
Philips verzorgt de ledverlichting en VDL
bouwt de capsules. Allemaal werken we sa-
men voor de joint venture en bouwen we een
stukje van het New York Wheel. Dat is als
klein landje best iets om trots op te zijn.”
Voldoen aan alle eisen
Jacco Bokkens is als Electrical and Controls
Expert verantwoordelijk voor het complete
controlsystem.Tweeënhalfjaargeledenstartte
hij al met het maken van het eerste ontwerp.
Aan de besturing van een gigantisch reuzenrad
worden heel wat eisen gesteld, vertelt hij.
“Omdat we leveren aan de Amerikaanse markt,
moesten we UL-gecertificeerd zijn. Dat hebben
we eerst geregeld. Bij UL gaat het vooral om
de elektrische veiligheid. Daarnaast werken
we al die tijd heel nauw samen met TÜV Süd
voor het testen en borgen van kwaliteit en de
machineveiligheid.”
Veiliger kan niet
Want veiligheid is het allerbelangrijkste
bij dit project. Op het moment dat er een
probleem optreedt, moeten de mensen zo
snel mogelijk geëvacueerd kunnen worden
uit de capsules. “We houden daarom met alle
denkbare scenario’s rekening en bouwen alles
redundant. Daarbij moeten alle ontwerpen
worden goedgekeurd door een third party:
een groep van onafhankelijke Amerikaanse
en Engelse engineers. Dit geldt trouwens
ook voor iedere kleine wijziging. Alles moet
geaccordeerd worden. Dat geeft extra ze-
kerheid, maar is ook best tijdrovend. Dit
project vraagt bevlogenheid en behoorlijk
wat geduld van het hele team.”
Jan Smits (l), Jacco Bokkens (r)
"In de werkplaats van Starneth Europe BV in Enschede bouwt een team
van Nederlandse engineers het ‘brein’ van het wheel."
"Het leuke is dat het een
Nederlands feestje is geworden."

012
Verschepen naar de Big Apple
Starneth bouwt in de werkplaats in Enschede
in totaal 150 kasten. Die komen straks allemaal
te staan in de elektrische ruimtes van de vier
gigantische drive towers, het A-frame en de
rim (velg). De drive towers zijn gebouwen op
zich. De stalen aandrijfunits komen daar weer
bovenop. Grote vrachtwagenbanden van
één meter twintig doorsnede draaien straks
het wiel rond. “Het is inderdaad gigantisch
en er komt heel wat bij kijken”, zegt Jacco.
“Elk detail is belangrijk. Van de airco in de
cabines tot de snelheid van de aandrijfassen.
Dat maakt dit project ook zo fantastisch om
te doen. We gaan eerst testen in Nederland.
Daarna verschepen we alles naar New York. In
december 2017 wordt het New York Wheel als
het goed is geopend voor publiek.”
'Ik kan dit niet alleen’
Ondanks de grootte en complexiteit van het
project streeft Jacco ernaar om alles zo simpel
mogelijk te houden, zodat het toegankelijk is
voor alle partijen. “Dit ontwerp is modulair.
Dus als we op een andere plaats in de wereld
weer een giant wheel gaan plaatsen, kan ik
dit design zo weer opnieuw gebruiken. Wel zo
efficiënt.”
Het New York Wheel
• Het grootste Observation Wheel ter wereld
• Hoogte: 192 meter
• Diameter: 183 meter
• 36 capsules met een capaciteit van 40
personen: 1440 mensen per rit
• Eén rondje duurt 38 minuten
• Verwachting: 3,5 miljoen toeristen per jaar
• Staat aan de waterkant naast de veerboot
in St. George, Staten Island
• Naast het reuzenrad worden ook een
hoogwaardig outlet winkelcentrum en
een hotel gebouwd. Hiernaast ligt het
New York Yankees baseball stadium’
Bouw live volgen? Dat kan! Check de
webcam: http://www.earthcam.net/
projects/newyorkwheel/
"Elk detail is belangrijk.
Van de airco in de cabines
tot de snelheid van de
aandrijfassen."

013
Jacco werkt vanaf de start van het project
intensief samen met partners die hun kennis
delen en met hem meedenken over de beste
oplossingen. Fabrikanten als Schneider en
Siemens en technisch distributeur itsme.
“Ik kan dit niet alleen. Er komt zoveel
specialisme bij kijken. ES Elektro speelt een
grote rol in de keuze en levering van de
juiste componenten. De afdeling Industrial
Automation van itsme geeft advies en test
ook zaken voor ons uit. Ik heb heel wat
uren met Charles Horck van ES Elektro en
Menno Buitenhuis van Industrial Automation
gebrainstormd. Samen komen we tot de
beste oplossingen. Heel fijn om op die
manier samen te werken. Dat geeft zoveel
vertrouwen.” En dan komt straks alles bij
elkaar en moet het rad gaan draaien.
Spannend? “Slapeloze nachten heb ik er
gelukkig niet van”, lacht Jacco. “Ik ben er
zeker van dat alles werkt. En dat het
veilig is. Het mooiste moment? Als ik de
eerste keer op die groene startknop mag
drukken en het wheel in beweging breng.
Dan trek ik wel een flesje bier open, ja.”
‘Het mooiste moment: als ik de eerste keer op die groene startknop mag drukken en het wheel in
beweging breng.’
Over Starneth
Starneth is een engineeringsbedrijf,
gespecialiseerd in het design en de
constructie van grote reuzenraden (giant
observation wheels). Het team was eerder
ook betrokken bij de bouw van de London
Eye en het nieuwe reuzenrad in Dubai.
Starneth heeft vestigingen in Dubai,
Florida, Hongkong, Singapore en Las
Vegas. Het hoofdkantoor is gevestigd in
Enschede. Voor alle projecten wereldwijd
worden hier de controlpanels ontworpen
en gemaakt. Ook externe partijen kunnen
gebruikmaken van de specialistische
kennis en expertise. Starneth ontwerpt en
assembleert namelijk ook panelen voor
derden, zowel CE als UL-gecertificeerde
kasten.

014
Graf Holland B.V. is een onderdeel van de Zwitserse Graf Groep. Het
bedrijf in Enschede produceert kaardenbeslagen: geprofileerde
staaldraad met (zaag)tanden. De textielindustrie gebruikt deze
kaardenbeslagen bij het bewerken van ruwe katoen. Per jaar levert
Graf miljoenen meters aan textielbedrijven over de hele wereld. In de
productiehallen in Enschede liggen grote bundels staaldraad – 6 mm
rond, gemaakt van een speciale legering – te wachten op bewerking.
Met behulp van speciale technieken waaronder beitsen, trekken,
warmtebehandeling, walsen en stansen wordt het ronddraad hier
omgevormd tot de juiste profielen met de gevraagde tandgrootte.
De aanleiding
De machines waar het om gaat, wikkelen het verhitte staaldraad van de
ene spoel op de andere. Ze draaien vijf dagen per week, 24 uur per dag.
René Blokhuis, hoofd technische dienst: “Deze machines gaan alweer
zo’n vijftien jaar mee. Mechanisch zijn ze nog in goede staat, maar de
elektronica was aan vervanging toe. We kregen steeds vaker te maken
met storing en uitval. Dat kostte ons iedere keer veel extra werk. Want
als de machine stopt, moet de draad helemaal opnieuw handmatig om
de spoelen gedraaid worden. Dat betekent ook een verlies van zo’n
tachtig meter draad per keer. Het was voor ons wel duidelijk dat het
tijd was om de besturing te vervangen.”
Het wensenlijstje van Graf
Graf wilde echter de bestaande processen in stand houden. Deze
moesten – ook met een nieuwe besturing – onveranderd blijven, zodat
de werkwijze voor de operators niet aangepast hoefde te worden. Een
tweede eis was dat de nieuwe besturing toegankelijk en begrijpelijk
moest zijn voor de eigen technische dienst. Zodat ze storingen ook zelf
op kunnen lossen zonder iedere keer een externe partij in te schakelen.
Van Siemens naar Siemens
Graf klopte met dit wensenlijstje aan bij ES Elektro Hengelo. Technisch
vertegenwoordiger Charles Horck schakelde meteen de collega’s van
de afdeling Industrial Automation in: Menno Buitenhuis en Guillaume
Schneijderberg. Guillaume vertelt: “De vraag van Graf was voor ons
een mooie uitdaging. De nieuwe regelaars moesten exact doen wat de
oude deden én ze moesten een open interface hebben naar de
bovenliggende controller die het complete proces aanstuurt. Na enig
onderzoek en puzzelwerk adviseerden we om bij Siemens te blijven.
De oude Siemens masterdrives konden het beste worden vervangen
door nieuwe Siemens S120 drives.”
Een knap staaltje
samenwerking
“Kunnen we de besturingen van vijf productielijnen vernieuwen zonder dat het
bestaande proces aangepast hoeft te worden?” Dat was de vraag die Graf Holland
neerlegde bij itsme. Mechatronica in optima forma.
Graf Holland vervangt drives
"De nieuwe regelaars moesten exact doen wat
de oude deden én ze moesten een open interface
hebben naar de bovenliggende controller."

015
Kennis van de nieuwe situatie
Omdat de technische dienst van Graf ook zelf voldoende kennis van
deze oplossing wilde hebben, kreeg het team een maatwerktraining
van één dag bij het opleidingscentrum van itsme in Raamsdonksveer.
De gewenste fabrieksopstelling werd in het klaslokaal nagebootst. “Dat
gaf ons meteen veel inzicht”, zegt Harry Mulder, technicus industriële
automatisering bij Graf en verantwoordelijk voor de programmering.
“Tijdens de installatie kwam Guillaume naar Enschede om te helpen
met instellen en extra instructies te geven. Ook tussendoor hadden we
regelmatig contact, ik kon de helpdesk altijd bellen met mijn vragen.
Heel fijn.”
Goede voorbereiding is het halve werk
Voor de praktische uitvoering van de ombouw werd Oostec
ingeschakeld. Dit bedrijf uit Almelo is expert op het gebied van
industriële automatisering. Koos Braam, hardware engineer Oostec:
“In totaal vervingen we de drives van vijf productielijnen. Het
voorbereiden daarvan gebeurde zo veel mogelijk bij ons op de zaak.
Zo maakten we bijvoorbeeld montageplaten met daarop alle com-
ponenten zoveel mogelijk bedraad vooraf helemaal klaar. Het was
daarna een kwestie van ter plekke monteren, aansluiten en testen.
Dat verliep probleemloos. Iedere lijn stond steeds maximaal één dag stil.”
Verbeterde en toegankelijke schema’s
Oostec zorgde daarnaast dat er duidelijke schema’s kwamen, getekend
in EPLAN. Koos: “Deze machines zijn van Italiaans fabricaat. Ook de
schema’s waren nog in het Italiaans en daarom niet echt goed te
begrijpen. Wij pasten dat aan. Nu zijn alle tekeningen duidelijk en
gewoon in het Nederlands. De technische dienst kan er zelf uitstekend
mee uit de voeten. In de pdf’s van de schema’s staan hyperlinks naar alle
gebruikte componenten. Klik je daarop, dan openen databladen waarop
precies staat om welk artikel het gaat, compleet met afbeelding. Handig
als er een component vervangen moet worden of als er bijvoorbeeld
een onbekende foutcode optreedt.”
Een voorbeeldproject
Half december 2015 startte Oostec met de ombouw van de eerste lijn.
Eindmaartwarenallevijfdelijnenopgeleverd.Storingenindeelektronica
zijn er sindsdien niet meer geweest. Graf is dan ook zeer te spreken over
het werk van Oostec en de samenwerking met en ondersteuning van
itsme. René: “De machines draaien weer als een zonnetje. Deze drives
kunnen zeker weer vijftien jaar mee. Dit was echt een voorbeeldproject.
Goed voorbereid en geïnstrueerd. We wisten waar we aan begonnen en
de uitvoering verliep geheel volgens planning.”
“De toegevoegde waarde van itsme? Kennis! Die ging diep en
specialistisch. We hebben daar echt veel aan gehad. Ook de scholing
van onze technische dienst was heel prettig. Hieruit blijkt maar weer
dat bij de keuze van partners niet alleen de prijs doorslaggevend is.
Juist de goede samenwerking, het onderling vertrouwen en kennis
maakten hier het verschil.”
"In totaal vervingen we de drives van vijf
productielijnen. Het voorbereiden daarvan
gebeurde zo veel mogelijk bij ons op de zaak."
Projectteam: ‘Goede samenwerking, vertrouwen en kennis maakten het verschil’

016
Signaal is uitgenodigd voor een bezoek aan
de Chaudfontaine-vestiging. We passeren
Luik en rijden door het schilderachtige land
schap van de Ardennen. Direct naast het
kleine dorpje, aan de rivier de Vesder, staat de
indrukwekkende Chaudfontaine-fabriek. De
thermale bron die zich hier bevindt is uniek en
onuitputtelijk. Het natuurlijke mineraalwater
(met een stabiele temperatuur van 37 graden!)
reist meer dan 60 jaar via zuiverende rotslagen
tot wel 1600 meter diep, voor het ontspringt.
De Chaudfontaine-site heeft drie productie
lijnen: één voor plat water, één voor bruiswater
en een RGB-lijn (return glass bottles) waar de
statiegeldflessen worden schoongemaakt en
opnieuw gevuld. Iedere lijn produceert 30.000
flessen water per uur.
Het vervangen van 78 drives in één week
Coca-Cola Enterprises België investeert
miljoenen in proces- en productverbeteringen.
In de tweede helft van 2015 werden in
Chaudfontaine 78 frequentiesturingen op de
RGB-lijn vervangen door nieuwe Danfoss-
drives - “de standaard” binnen Coca-Cola
Enterprises. Een flinke klus, aangezien iedere
frequentiesturing op een andere en unieke
plaats zat. Bovendien was er een productie-
stop van maar één week waarin al het werk
moest gebeuren. Georges Hardy, Maintenance
Manager Chaudfontaine, vertelt: “We zochten
contact met Danfoss om te bespreken hoe we
dit project zo goed mogelijk konden uitvoeren.
Chaudfontaine opteerde voor de Danfoss VLT®
Decentrale Drives FCD 302, die compatibel
zijn met de Danfoss OGD - een EHEDG goed
gekeurde PM gearmotor. Deze zijn specifiek
Bruisend
projectmanagement
itsme Breemes maakt het waar
Aan de voet van de Belgische Ardennen ontspringt een thermale bron die we
allemaal kennen: Chaudfontaine. De Chaudfontaine-site bottelt en distribueert
het mineraalwater en is sinds 2003 eigendom van Coca-Cola Enterprises België.
Dit najaar zijn alle 78 frequentiesturingen van één productielijn vervangen.
itsme Breemes tekende voor het projectmanagement.

017
geschikt voor transportbandtoepassingen en
installatie in natte en hygiënische ruimtes, met
name in de voedsel- en drankenindustrie en
de verpakkingsindustrie.” Op deze manier be-
komt men het Danfoss VLT® Flex concept; een
open concept, dat een flexibele combinatie van
energie-efficiëntie componenten garandeert.
Breemes als aanspreekpunt
Al snel kwam Breemes met het voorstel om
ons het hele project uit handen te nemen.
Daar hadden we wel oren naar, aangezien we
in een korte tijd veel werk moesten verrichten
waar veel verschillende partijen bij nodig
waren. Zo gezegd, zo gedaan. Breemes werd
ons enige aanspreekpunt. Zij droegen de
verantwoordelijkheid voor het hele project.”
Kiezen van de juiste partner
Josse Balthasar van Breemes was project
manager. Hoe pakte hij deze omvangrijke klus
aan? “Ik zocht contact met Dirk Paesen van
Induzz3 uit Houthalen. Ik kende dit bedrijf en
wist dat Dirk de juiste kennis en ervaring in huis
had voor deze job. Samen gingen we kijken bij
Chaudfontaine en brachten we de situatie in
kaart. Vervolgens zorgden we dat de technische
voorbereiding geheel volgens de wensen van
de klant verliep. Hierbij moesten we uiteraard
ook rekening houden met voedselhygiëne- en
veiligheidseisen.”
Dirk Paesen van Induzz3 legt uit hoe de situatie
was: “Iedere drive moest worden voorzien
van een RVS halfopen behuizing volgens de
HACCP-normen. We behandelden daarom
iedere drive als een uniek project, legden
dossiers aan met foto’s, maatvoeringen en
instellingen. Dat resulteerde uiteindelijk in 78
verschillende sets met materialen (de juiste
voorgeboorde dozen, bevestigingsmiddelen
etc.) en uitleg voor onze monteurs. We
programmeerden de drives zoveel als mogelijk
op voorhand in ons laboratorium in Houthalen.
Kortom; alles was tot in detail voorbereid. Dat
was ook nodig. Op maandagmorgen konden
we beginnen en de zaterdag erna moest het
klaar zijn. Die deadline was onwrikbaar.”
De uitvoering
De fabriek lag gedurende één week stil.
In totaal werkten er tachtig technici van
verschillende contractors op een erg compacte
productielijn. Dirk: “Organisatorisch hadden
we onze handen vol met het juist afstemmen
van onze werken op die van de andere
contractors. Gelukkig was iedereen zeer
meewerkend. De communicatie tussen alle
verschillende monteurs verliep zeer goed.”
"Op maandagmorgen
konden we beginnen en
de zaterdag erna moest
het klaar zijn. Die deadline
was onwrikbaar."
Josse Balthasar (l), Georges Hardy (m), Dirk Paesen (r)

018
Nadat alle mechanische en elektrische werken
waren afgerond volgde het tweede grote luik:
het fijn afstellen van de drives en de integratie
in het bestaande PLC-programma. In deze
fase werd de kracht van de samenwerking
tussen Induzz3 en Breemes nog beter zicht-
baar. Dirk: “Terwijl Guillaume Schneijderberg
van itsme Industrial Automation de PLC
programmeerde, stelden onze mensen de
drives af. Na ongeveer twee uur konden
we de volledige installatie al autonoom
laten draaien. Als je dan weet dat
dit voor ons het eerste project van deze
omvang was dat we samen met Breemes
uitvoerden, dan kan ik niet anders dan
concluderen dat we de juiste mensen op de
juiste plaats hadden en dat de communicatie
met de Breemes medewerkers ontzettend
vlot is verlopen!”
Tevreden?
“Jazeker.Alletussentijdsedeadlineszijngehaald
dankzij de inzet van alle medewerkers. We
hadden alle drives al na vier dagen geplaatst,
dus er was nog voldoende tijd om te testen.
Het vlotte verloop was vooral ook te danken aan
de goede voorbereiding en duidelijke structuur
die Breemes ons bood. Het was een zeer
intensieve week met lange dagen, maar ik heb
geen moment gedacht dat we het niet zouden
kunnen halen. Geen slapeloze nachten dus.”
Ook Josse is trots: “Met dit project bewijzen
we dat Breemes naast het leveren van juiste
componenten ook goed is in ontzorgen.
We voegen hiermee waarde toe aan de
keten. Chaudfontaine had één aanspreek-
punt en hoefde zich verder nergens
mee te bemoeien. Mede door de goede
samenwerking en know-how van Induzz3
is dit voor ons een succesverhaal dat zeker
een vervolg gaat krijgen.”
En wat vindt Coca-Cola Enterprises
België ervan?
Georges: “Wij zijn zeer tevreden. De samen
werking met Breemes is ons heel goed
bevallen. De communicatie was helder en
duidelijk. Breemes is proactief en denkt mee in
oplossingen. Prijs en service zijn daarnaast ook
uitstekend. De ingeschakelde monteurs waren
vakmensen. Zij volgden onze strenge regels
op het gebied van veiligheid en hygiëne.
Dat is voor Coca-Cola Enterprises erg belangrijk.
De lijn draaide direct op volle kracht, zonder
problemen. Er zijn tot nu toe geen storingen
geweest. Ik kan itsme Breemes dan ook van
harte aanbevelen. Als leverancier, distributeur
én projectmanager.”
"We voegen hiermee
waarde toe aan de keten."
artikel uit Signaal Breemes – maart 2016

019
Festo heeft als eerste een I/O-Link aangestuurde servo-aandrijving
gelanceerd op basis van de CMMO-LK motor controller. De CMMO-LK
kan worden aangesloten op elke PLC met IO-Link-master en gangbare
bussystemen zoals Profibus, Profinet, DeviceNet, Ethernet/IP, EtherCAT,
etc. via een CTEU gateway. Aansturing van de CMMO is tevens mogelijk
via Ethernet of Modbus/TCP.
De CMMO motor controller is onderdeel van Festo’s Optimised Motion
Series, een totaal pakket aan elektrische aandrijvingen op basis van
stappenmotor technologie. Elk product uit deze serie bestaat uit
mechaniek, koppeling, flenzen, servomotor, motor controller en
bekabeling. Het is een compleet systeem dat met één artikelnummer
geleverd wordt. De OMS is flexibel en gemakkelijk te configureren
zonder dedicated software.
Met de Optimised Motion Series maakt u de eerste stap naar Smart
Industry!
De voordelen van Optimised Motion Series zijn:
• Unieke IO-Link aansturing voor servo-aandrijving
• Prijsvoordeel ten opzichte van standaard servo-systemen
• Eén artikelnummer zorgt voor een besparing op logistiek
• Zeer eenvoudige inbedrijfname, waarborgt deadlines en vermindert
ondersteuningskosten
Unieke, elektrische
aandrijvingen via IO-Link

020
De Japanse engineer Tetsura Mori van de
Yaskawa Electric Company bedacht in 1969
het woord mechatronics. Hij was zijn tijd
ver vooruit. Tot in de jaren tachtig waren de
bouw en het ontwerp van machines nog
altijd strikt gescheiden in mechanica en
elektronica. Pas begin jaren tachtig werd in
de consumentenelektronica een enorme stap
gezet door de introductie van de cd-speler: een
intelligente combinatie van optiek, mechanica,
software en elektronica. Revolutionair!
De laatste jaren staat mechatronica hoog
op de agenda. Zowel bij machinebouwers
als bij industriële eindgebruikers. Logisch,
want door de vergaande ontwikkeling van
IT is er steeds meer mogelijk. Intelligente
ontwerpen besturingssoftware brengt beide
werelden bij elkaar. Technici op het gebied van
aandrijving en besturing werken steeds vaker
samen. Het resultaat: machines of systemen
die intelligenter, beter, slimmer, efficiënter,
betrouwbaarder en duurzamer zijn. Cruciaal om
in de huidige snelle markt aan de klantvraag
te voldoen en de concurrentie voor te blijven.
Hoe ziet dat er in de praktijk uit?
“We zien bij onze klanten dat beide disciplines
toch vaak nog los van elkaar functioneren”,
zegt Henk Oude Brunink, Directeur itsme.
“Dat is enerzijds de cultuur; we zijn het nou
eenmaal gewend om zo te werken. Anderzijds
is het soms ook een gemis aan kennis. Want
als je niet weet wat er allemaal kan, dan maak
je er ook geen gebruik van. Juist daar zien we
een belangrijke rol voor itsme weggelegd. Wij
houden de laatste ontwikkelingen bij, weten
wat er in de markt gebeurt en identificeren de
mogelijkheden.
Onze visie? We verwachten dat over tien jaar
mechatronica geheel geïntegreerd is. Mecha-
nisch en elektronisch engineers ontwerpen
dan met gebruiksvriendelijke ontwerpsoftware
complete applicaties die virtueel getest en ver-
volgens gebouwd worden. De combinatie van
beweging en intelligentie is er vanaf scratch.”
Zover is het nog niet. Welke rol speelt itsme
op dit moment?
Klaas de Vos, Manager Technical Application
Support: “We geven advies, organiseren
trainingen en bieden support en
ondersteuning op locatie. Zo helpen we
onze klanten om nieuwe technologie te
implementeren. Op de afdeling Industrial
Automation werken we met multidiscipli-
naire teams. Sommige medewerkers zijn sterk
in mechanica, anderen in elektrotechniek.
Ze denken vakoverstijgend en vullen elkaar
uitstekend aan. De helpdesk staat open voor
alle vragen. We benaderen een probleem
altijd vanuit de klantapplicatie: wat is de beste
oplossing? Verder hebben we nauw contact
met fabrikanten; zij betrekken ons onder
mechatronica
me·cha·tro·ni·ca
zelfstandig naamwoord · de v · g.mv.
samentrekking van mechanica + elektronica
multidisciplinaire studie met componenten van mechanica
(werktuigbouwkunde), elektrotechniek en informatica
1
Mechatronica
Techniek van
de toekomstMechanisch en elektronisch. Aandrijving en besturing.
Beweging en intelligentie. Vergelijk het met een voetbalteam en
de trainer: om succesvol te zijn, kan het een niet zonder het ander.
Mechatronica is hot. En de ontwikkelingen gaan vliegensvlug.
Welke rol speelt itsme?
"Wij houden de laatste ontwikkelingen bij, weten wat er in de markt
gebeurt en identificeren de mogelijkheden."

021
andere bij de pre-releases van producten.
We bezoeken beurzen en congressen. Kortom:
we weten wat er in de markt speelt en welke
oplossingen er zijn.”
De stap naar verbetering
“Aanleiding voor aanpassingen zijn vaak
terugkerende storingen. Iedereen weet dat
stilstand door storing de industrie heel veel
geld kost. Via onze technisch adviseurs
komt de vraag bij onze afdeling Industrial
Automation terecht. Wij kijken vervolgens
wat het probleem is en hoe het proces
duurzaam beter en slimmer kan worden
ingericht. Zodat niet alleen de oorzaak van
de storing is opgelost, maar er ook efficiënter
kan worden geproduceerd. Daarnaast helpen
we machinebouwers om hun proces én hun
eindproduct te verbeteren. Het is voor kleine
en middelgrote machinebouwers behoorlijk
uitdagend om klantspecifieke machines in
kleine oplages te bouwen. Iedere machine is
immers anders. Als wij slimme mechatronische
oplossingen voor hen weten te vinden, dan
zijn ze in staat om die speciale machines
seriematig te bouwen.”
Met beide benen op de grond
“Dat wil niet zeggen dat we onze klanten
alleen maar het nieuwste van het nieuwste
adviseren”, vult Henk aan. “We bekijken het
altijd zeer pragmatisch. Zekerheid voor alles.
Wat goed werkt, hoef je niet altijd te
veranderen. We helpen klanten door hen
te wijzen op de mogelijkheden en zetten
de alternatieven op een rijtje. We zijn eerlijk.
Ook als het gaat om kostprijs, marge en
levensduur. Het tempo van vernieuwingen
gaat omhoog. Dat zien we overal om ons heen.
De technisch adviseurs van Hoogland-Mennens
en ES Elektro signaleren de mogelijkheden.
Onze afdeling Industrial Automation slaat
de brug. Het is mooi om te zien dat we onze
klanten daar keer op keer mee kunnen
verrassen. Zonder onszelf nou op de borst te
kloppen: ik denk dat we daar redelijk uniek
in zijn als technisch distributeur. Daarnaast is
het natuurlijk handig voor onze klanten dat
we alle materialen kunnen leveren; Hoogland-
Mennens voor alle mechanische en ES Elektro
voor de elektrotechnische producten. En
dat we alles in huis hebben om slimme
logistieke oplossingen te kunnen bieden
zoals kitting, 2-binsystemen en bin-tainers.
Wereldwijd!”
Kennis delen
Een belangrijk onderdeel van de
dienstverlening is het aanbod van trainingen.
itsme biedt een grote diversiteit aan
trainingen en cursussen. Klaas geeft aan
waarom dat zo belangrijk is: “Wij helpen bij
aanschaf, implementatie en programmering
van applicaties, maar het is belangrijk dat de
klant ook zelf de kennis van de applicaties
in huis krijgt. We delen onze kennis graag. Er
is een algemeen aanbod open trainingen.
Daarnaast bieden we maatwerk. Dit kunnen
losse trainingen zijn, maar ook trajecten die
meerdere jaren lopen. Ook internationaal.
Zo sluiten we aan op de diversiteit van onze
klanten. Want die is er zeker. Op ieder niveau,
van heel simpel tot heel complex, staan we
open voor vragen. We werken samen met onze
partners proactief aan een oplossing. Want
uiteindelijk gaat het niet om ons, maar om het
succes van onze klant.”
Klaas de Vos (l), Henk Oude Brunink (r)
‘Sommige medewerkers zijn
sterk in mechanica, anderen
in elektrotechniek. Ze denken
vakoverstijgend en vullen
elkaar uitstekend aan.’
‘Het tempo van vernieuwingen
gaat omhoog. Dat zien we
overal om ons heen.’

022
Friesland Campina:
‘Met een maatwerktraining benutten we de tijd maximaal’
Friesland Campina schakelt itsme regelmatig in om een maatwerktraining
voor technici te verzorgen. Tien monteurs – storingstechnici besturings-
techniek – volgden dit najaar de vijfdaagse cursus PCS7 Applicatiediagnose.
Bij Friesland Campina in Leeuwarden wordt jaarlijks meer dan 1 miljard
liter melk verwerkt. Voornamelijk tot geëvaporeerde melk oftewel EVAP,
bekend als koffiemelk. Daarnaast produceert deze vestiging melkpoeder
en een aantal speciaalproducten zoals hot choq en gesuikerde melk.
De tijd maximaal benutten
Alex de Jong is Groepsleider Maintenance bij Friesland Campina
Leeuwarden. Hij geeft leiding aan een groep van 27 storingsmonteurs
in de fabriek. Waarom kiest Friesland Campina voor maatwerk? “Het is
belangrijk om bij te blijven, dat geldt zeker voor onze monteurs. Met
een maatwerktraining benutten we de tijd efficiënt en maximaal. De
monteurs houden zich enkel en alleen bezig met zaken die voor ons
productieproces van toepassing zijn. Dat is ook heel motiverend voor
onze mensen.”
Cursisten geven zelf aan wat ze willen leren
Vooraf vraagt Alex aan de monteurs wat er speelt en welke onderwerpen
zij graag behandeld zouden hebben. Vervolgens bespreekt hij dat
met Marcel Steijger, Training Manager van itsme. Marcel: “Ik ga altijd
naar de klant toe om te inventariseren: wat is het huidige kennisniveau,
wat is de functie van deelnemers en wat zijn de doelstellingen? Pas als
ik dat weet, kan ik de training goed vormgeven. We gaan daar bij itsme
behoorlijk ver in.”
De trainingen vinden plaats op de vestiging van itsme ES Elektro in
Groningen. Alex: “Als we het binnen ons bedrijf doen, is er kans dat
mensen eruit gehaald worden als er een storing is. Bovendien
is er in Groningen een volledig ingericht klaslokaal. Hier zijn alle
opstellingen nagebouwd. Dat werkt fantastisch.”
Docent uit de praktijk
Alex is zeer tevreden over de aanpak van de docent. Alex: “Hij kwam
vooraf bij ons in de fabriek kijken hoe ons proces is ingericht en welke
applicaties we gebruiken. Dat geeft een belangrijke meerwaarde. Hij
vertaalt onze eigen praktijk naar een training die past als een jas.” Daar
is Bert Zwerver, Storingselektricien, het mee eens. Hij volgde dit najaar
de PCS7 training. “Het zit heel goed in elkaar. Precies toegespitst op de
applicaties die we hier in Leeuwarden gebruiken. De docent weet heel
veel. Soms zelfs een beetje te veel”, lacht hij. “Op echt al onze vragen
heeft hij een uitgebreid antwoord. Een ander voordeel is dat alle
benodigde hardware aanwezig is, zoals PLC’s en laptops. Materiaal van
zeer goede kwaliteit.”
De hamvraag: wat levert de maatwerktraining Friesland Campina op?
Alex denkt even na. “Het is lastig te meten of storingen nu sneller zijn
opgelost. Misschien wel. Maar geen storing is hier gelijk. Ik zie wel dat
de monteurs na de training meer inzicht en vertrouwen hebben. Ze
hebben geen angst om een probleem aan te pakken. Daardoor zetten
we aantoonbaar minder externe besturingsspecialisten in.” Bert knikt:
“Dat klopt. De kennis kan ik meteen in de praktijk toepassen. Er is zeker al
een storing geweest die ik kon oplossen dankzij deze training.”
Training industriële automatisering
Standaardaanbod
of maatwerk.
Wat kiest u?
Onze cursussen industrial automation
staan bekend om de praktijkgerichte
aanpak. Naast het brede algemene aan-
bod leveren we ook maatwerktrainingen.
Twee verhalen uit de praktijk.

023
GEA de Klokslag Bolsward:
"Kennis van onze mensen op
niveau brengen"
GEA de Klokslag maakt gebruik van het stan-
daard itsme cursusaanbod en vult dat aan
met incompany maatwerktrainingen.
GEA de Klokslag is een machinefabriek in het
Friese Bolsward. Het bedrijf maakt kaas-
productielijnen. Er zijn drie onderdelen:
de engineering, de machinefabriek en de
automatisering. In totaal werken er zo’n 100
werknemers, waarvan 35 op de automati-
seringsafdeling. Jelle van der Meer is er
Head of Automation.
Waarom trainingen?
Jelle: “Om ervoor te zorgen dat de kennis
van onze mensen altijd up-to-date is.
Ontwikkelingen in de branche gaan snel. We
moeten bijblijven. We maken dan ook re-
gelmatig gebruik van het vaste cursusaanbod
van itsme.” Zo volgden technici van GEA de
Klokslag de cursus Expert Machineveiligheid
(EMV). “Veiligheid speelt een steeds grotere rol,
ook in besturingen. De markt vraagt machines
met CE-markering. Dit onderwerp leent zich
uitstekend voor een algemene cursus, waarin
onze mensen leren hoe ze aan de juiste wet-
en regelgeving op het gebied van veiligheid
kunnen voldoen. Voor andere issues regelen
we maatwerktrainingen.”
Bijspijkeren
“Die maatwerktrainingen zijn er onder andere
voor onze nieuwe collega’s. We willen ze snel
op het juiste niveau brengen. Met name als
het gaat om de merken waar we mee werken:
Danfoss en Siemens. Voorheen werkten onze
eigen collega’s de nieuwe mensen in. We
merkten dat de begeleiding heel wat tijd en
inzet vraagt. Naast het gewone werk is dat
best belastend. Dus besloten we het anders
aan te pakken. Met een maatwerktraining
van itsme zijn nieuwe collega’s vliegensvlug
bijgespijkerd.”
Het voordeel van incompany
“We kiezen ervoor om de cursus bij ons op het
bedrijf te laten geven. Dat heeft vooral met
kosten te maken. Onze ligging in Bolsward
is niet echt centraal in Nederland. De reis- en
verblijfskosten van onze medewerkers kunnen
dan aardig oplopen. Nu hebben we alleen
te maken met de kosten van de docent. Hij
neemt al het materiaal mee en bouwt de
praktijksituaties bij ons in het klaslokaal na.
Dat werkt prima. Cursisten kunnen van alles
uitproberen en vragen stellen. Als de trainer
het antwoord niet meteen weet, dan zoekt hij
het uit en komt hij er later op terug.”
Op niveau
“Het niveau van de trainingen is hoog en
sluit uitstekend aan bij wat wij wensen. In de
praktijk verschilt het aanvangsniveau van onze
medewerkers nog wel eens. Dat lossen we op
door de groepen slim samen te stellen. Anders
is het voor de een te moeilijk en voor de ander
te makkelijk.”
Al met al is Jelle zeer te spreken over de
combinatie van standaardcursussen aange-
vuld met maatwerktrainingen. “Dit werkt
voor ons uitstekend. Het geeft de ervaren
collega’s meer ruimte. Ze hoeven nieuwe
collega’s niet meer vanaf het eerste begin
op te leiden. De training is een goede basis.
Bovendien verhoogt het ons kennispeil op
alle vlakken. Daarmee kunnen we ons van
anderen onderscheiden.”
"Ontwikkelingen in de branche
gaan snel. We moeten bijblijven."
‘Met een maatwerktraining van itsme zijn nieuwe collega’s
vliegensvlug bijgespijkerd.’
Cursussen itsme IA
• Cursusleiders zijn praktijkmensen
• Ondersteuning ook na de cursus:
helpdesk, consultancy en engineering
• Handig naslagwerk voor iedere cursist
• Landelijke dekking
• Internationaal en meertalig
• Cedeo-gecertificeerd: tevredenheidsscore
van 99,4%
Voor de itsme maatwerktrainingen geldt
daarbovenop:
• Persoonlijk contact over inhoud en opzet
• Nulmeting
• Bedrijfs- en/of applicatiegericht
• Zeer effectief
• Slim gebruik van beschikbare tijd
• Op bedrijfslocatie of bij vestiging itsme

024
RELUX ACCESS
Indien u nog in een beginnend stadium bent met Relux of u wilt uw
kennis opfrissen, dan laten wij u zien hoe u efficiënt en moeiteloos
projecten kunt berekenen met ReluxPro en hoe u deze succesvol kunt
presenteren.
RELUX INTERIOR I
Bent u reeds bekend met ReluxPro maar wilt u hier vertrouwder mee
raken? Met behulp van praktijkvoorbeelden die op de huidige normen
in lichtberekeningen voor binnenruimtes worden gebaseerd, zult u
meer leren over de standaarden NEN EN 12464 en EN 1838 en hoe het
programma u ondersteunt.
RELUX INTERIOR II
U bent bekend met ReluxPro en u wilt aantrekkelijke visualisaties en
projecten creëren met CAD-files. Wij gaan visualisaties creëren met
de Raytracing methode en laten u oefenen met de verschillende
mogelijkheden van importeren en exporteren.
RELUX ROAD & EXTERIOR
Als u werkt met terrein- en buitenverlichting en u adviseur voor
gemeentes of stedelijk beleid aangaande verlichting bent, zullen wij de
huidig geldende normen introduceren en zullen samen met u projecten
met ReluxPro creëren.
RELUX DAYLIGHT & ENERGY
Bent u een architect en op zoek naar een programma ten behoeve van het
optimaliseren van de toelating van daglicht of, bent u een engineer die
daglicht afhankelijke controles berekent en wordt er van u verwacht de
economische uitvoerbaarheid van installaties in te schatten? Wij zullen u
met de normen geschikt voor dat doel vertrouwd maken en zullen nood-
zakelijke oplossingen die op voorbeelden worden gebaseerd uitwerken.
RELUX TUNNEL
Bent u een expert in het plannen van tunnelverlichting? We presenteren
u de nieuwste generatie software voor dit soort projecten. We zorgen
er voor dat u zorgvuldig vertrouwd raakt met de fundamenten van
ReluxPro, alvorens door te gaan om ons te concentreren op het maken
van lichtberekeningen van tunnel projecten.
Module Cursus Dagen Prijs Locatie Datum
RELUX Access 1 € 449,00 Raamsdonksveer 08/09/2016
RELUX Interior I 1 € 449,00 Raamsdonksveer 22/09/2016
1 € 449,00 Raamsdonksveer 24/11/2016
RELUX Interior II & Upgrade 1 € 449,00 Raamsdonksveer 23/09/2016
1 € 449,00 Raamsdonksveer 25/11/2016
RELUX Road & Exterior 1 € 449,00 Raamsdonksveer 06/10/2016
RELUX Daylight & Energy 1 € 449,00 Alleen op aanvraag & in overleg
RELUX Tunnel 1 Alleen op aanvraag & in overleg
Al onze trainingen vinden plaats in Raamsdonksveer, van 09.00 tot 16.00 uur. itsme Lighting
Technology kan ook klant specifieke Incompany trainingen ontwikkelen, deze kunnen in
overleg binnen uw bedrijf plaatsvinden. Het volgen van de Relux Access training is vereist vóór
het volgen van één of meerdere van de overige Relux trainingen! Heeft u nog vragen of wilt u
meer informatie, dan kunt contact opnemen met onze helpdesk via relux@itsme.eu of per
telefoon +31 (0)76 578 28 14 of kijk op www.itsme.eu/opleidingen/lighting. light simulation tools
Relux trainingsprogramma

025
Overzicht beurzen 2016
Beurs Locatie Datum
TECHNISCHE INDUSTRIËLE VAKBEURS Hardenberg 06 t/m 08/09/2016
WORLD OF TECHNOLOGY & SCIENCE Utrecht 04 t/m 07/10/2016
INDUSTRIE- EN ELEKTROTECHNIEK ZUID-NEDERLAND Venray 25 t/m 27/10/2016
ELEKTRO VAKBEURS Hardenberg 29/11 t/m 01/12/2016
NEW INDUSTRIES & ENGINEERING MATERIALS Gorinchem 06 t/m 08/10/2016

026
Met de nominale-stroom-assistent wordt
de instelling van de benodigde nominale
stromen van de belasting aanmerkelijk
vereenvoudigd. Bovendien bieden de beide
nieuwe apparatenbeveiligingsschakelaars met
vier en acht kanalen een elektronische
vergrendeling van de ingestelde nominale
stromen. Hierdoor worden ongewilde
wijzigingen voorkomen. Door de onder-
verdeling van de nominale stroom van
0,5 A tot 10 A per kanaal wordt de
keuze van de passende beveiligingsma-
terialen vereenvoudigd. Een meertraps
signalering geeft continu informatie over
de status van de aangesloten verbruikers en
de voeding van de beveiligingsschakelaar
zelf. Over- en onderspanningen worden
door de beveiligingsschakelaar herkend en
gesignaleerd en aangesloten belastingen
worden gedefinieerd afgeschakeld. De sig-
nalering helpt bij het opsporen van fouten
in nageschakelde installatiedelen.
Beveiligde
stroomcircuits
Op nog geen halve centimeter
De meerkanaals elektronische apparatenbeveiligingsschakelaars CBM van Phoenix Contact beveiligen
stroomcircuits tegen overbelasting en kortsluitstromen op slechts 41 mm.

027
Schakelapparatuur voor IE3-motoren elimineert risico's
Om de energie-efficiëntie van elektromotoren te verbeteren, hebben
de fabrikanten het ontwerp van hun producten aangepast. Deze
wijzigingen beïnvloeden ook het elektrische profiel, wat leidt tot hogere
aanloopstromen in hoogefficiënte motoren. Deze situatie heeft ook een
impact op beveiligings- en schakelapparatuur. Mogelijke gevolgen zijn
een ongewenste uitschakeling doordat de hogere aanloopstroom een
motorbeveiliging in werking doet treden. Bij het sluiten en het daarbij
terugveren van de contacten bij een motorschakelaar kunnen deze
hoge stromen zorgen voor het verbranden van de contacten, wat de
levensduur beperkt, of in het ergste geval kunnen ze blijven vastzitten.
Het (vast) smelten van de contacten kan gevaarlijk zijn, en kan tevens
leiden tot dure uitval van machines en duur onderhoud.
Eaton heeft het gedrag van motor-beveiligingen en motorschakelaars in
praktijktests onderzocht. Er werd gecontroleerd of de DIL-contactoren
en de PKZ- en PKE-motorbeveiligingsschakelaars compatibel waren met
IE3-motoren van verschillende bekende fabrikanten, en werden deze
verbeterd indien nodig. De resultaten toonden aan dat de waarden die
in de huidige norm voor motorstarters (EN 60947-4-1) worden gegeven,
in de praktijk niet gelden voor IE3-motoren. Eatons huidige “IE3-ready”
productfamilies garanderen de betrouwbare werking van zowel IE2- als
IE3-motoren.
Efficiënte werking van pompen en ventilatoren
De juiste producten selecteren, is slechts één onderdeel van het
antwoord om aan de vereisten van de ErP-richtlijn te voldoen. Men
moet ook volledige processen en systemen analyseren om de vereiste
minimale efficiëntieniveaus te bereiken. Regelgeving voor pompen
en ventilatoren speelt ook een rol, aangezien het net als bij normale
toestellen voor de mechanische regeling van het debiet, zoals kleppen
of dempers, vaak moeilijk is om aan de efficiëntie-eisen te voldoen.
Variabele snelheidsregeling is vaak noodzakelijk om verlies te beperken.
Voor veel eenvoudige toepassingen is een frequentieregelaar vaak
een te complexe oplossing. Tot voor kort waren motorstarters het
enige alternatief voor de aandrijving van elektromotoren waarover de
ontwerpers beschikten. Motorstarters blijven, samen met IE3-motoren,
de energie-efficiëntste oplossing voor toepassingen met vaste snelheid
of een lage bedrijfscyclus. Maar als men de energie-efficiëntie wil
verbeteren van bestaande motoren die met een constante snelheid
maar niet met volle nominale belasting draaien, bestaat er nu een derde
optie: de variabele snelheidsstarter.
Er is geen ontkomen aan de ErP-richtlijn voor
machine- en systeembouwers. Tot nu toe focuste
de industrie voornamelijk op elektrische motoren,
maar dat is niet genoeg. Om de efficiëntie van
machines en systemen te optimaliseren, moet
er ook rekening worden gehouden
met schakelapparatuur.
Gevolgen van
de ErP-richtlijn

028
Borstelloze motoren hebben lagere
slip en maken een betere elektronische
regeling mogelijk. Om aan de behoeften
van de industrie te voldoen, heeft SKF
de SKF Rotor Positioning Sensor-Bearing
Unit ontwikkeld voor borstelloze permanent
magneet motoren. Deze sensor lager-
eenheden bieden zowel de functionaliteit
van het lager alsook de encoder. Ze zijn
compact en eenvoudig te installeren.
De uiterst betrouwbare sensor, die de
hoekpositie van 0 tot 12.000 omw/min
bewaakt, zendt een analoog signaal uit
naar de elektronische besturingseenheid.
Dit is bijzonder belangrijk voor het regelen
van het koppel en het energieverbruik tijdens
het opstarten en tijdens bedrijf.
Toepassingen
• Elektronische motorregeling: sinus of
vector-besturing, typisch voor borstelloze
multipool permanente magneetmotoren
• Machinepositie terugkoppeling
Ontwerp
• Lagereenheid integreert encoder
componenten en kabel met een SKF
Explorer groefkogellager
• Eén-turn punts uitgang, geschikt voor
diverse motor en controller opties
Kenmerken
• Één omwenteling positie informatie
via analoge sinus en cosinus voltage
uitgangssignalen
• Typische hoekfout < ±1°
• Hoekherhaalbaarheid < 0,1°
• Temperatuurbereik: –40 tot +125 °C
• Bestand tegen elektromagnetische
interferentie en elektromotor
magnetisch veld
• Hoek positie vanaf 0 r/min
(“true power-on” signaal)
• Hoog toerental mogelijk (afhankelijk van
de lager groote) tot 12.000 omw/min voor
lager type 6206
Voordelen
• Verbeterde efficiëntie van de elektromotor
• Minder electronische interfaces
• Levert een stabiel draaimoment
• Zeer betrouwbaar
Competitieve voordelen
• Lager, impulswiel en sensor geleverd als
een eenheid
• Compact
• Eenvoudig te installeren
• Signaalnauwkeurigheid niet beïnvloed door
mechanische toleranties van de motor
SKF Sensorlager unit
voor positionering
van de rotor
SKF sensorlager oplossingen
verbeteren de efficiëntie en
de robuustheid van elektromotoren
Om aan de vraag van klanten
voor efficiëntere aandrijfmotoren
te voldoen, richten producenten
van industriële elektromotoren
zich steeds meer op borstelloze
motoren als oplossing.
Voltage(V)
Hoek (°)
Analoog Signaal output
4.0
3.0
2.0
1.0
0
0 90 180 270 370

029
Mitsubishi Electric biedt innovatieve en betrouwbare oplossingen
op het gebied van industriële automatisering. Robotica en
servo aandrijvingen zijn hier een steeds groter wordend onderdeel
van. Dankzij servomotoren kan sneller, nauwkeuriger en
energiezuiniger geproduceerd worden ten opzichte van
bijvoorbeeld draaistroommotoren, mechanische of pneumatische
oplossingen. Robots bieden een flexibele ‘out-of-the-box’ oplossing
voor de meest uiteenlopende pick-and-place, verpakkings- en
palletiseringstoepassingen. Door vernieuwende functionaliteiten
is het ook mogelijk om deze technologie optimaal samen te
laten werken met mensen. Daarbij heeft Mitsubishi Electric be-
trouwbaarheid en gebruiksvriendelijkheid hoog in het vaandel staan.
Mitsubishi iQ Platform
Met behulp van het Mitsubishi iQ Platform kunnen zowel de robot- als
servo/motion controllers direct in de machinebesturing geïntegreerd
worden wat zorgt voor eenvoudige configuratie en supersnelle
dataoverdracht. Uiteraard is het ook mogelijk om de Mitsubishi robot
en servo oplossingen stand-alone of in combinatie met een bestaande
besturing toe te passen. In alle gevallen kan het proces eenvoudig
bediend en gemonitord worden met een Mitsubishi HMI touchscreen.
Vanuit deze HMI, of direct vanuit de besturing, is het tevens mogelijk om
via een MES interface data te laten synchroniseren met een SQL, Oracle of
Access database. Hiermee kunnen nieuwe producties centraal ingevoerd
en opgestart worden, en kunnen vanuit de productiedata duidelijke
analyses gemaakt worden ten behoeve van het verder verbeteren en
stroomlijnen van het productieproces.
De vraag naar snelle en efficiënte productieprocessen wordt steeds groter.
Mechatronische oplossingen spelen een belangrijke rol om hier aan te
beantwoorden. In combinatie met het
real-time beschikbaar maken van
productiedata, open communicatie
en het koppelen van systemen
wordt de productiviteit verhoogd
en levert dit grote besparingen
op voor de eindgebruiker.
Snel en efficiënt produceren met
mechatronische oplossingen
Mitsubishi Electric

030
Met deze module wordt het Modbus RTU-
protocol (standaard op alle Danfoss VLT®
frequentieregelaars) omgezet naar diverse
gangbare veldbussen en ethernetstandaarden
en biedt Danfoss, nu ook voor de eenvoudigere
drives, maximale flexibiliteit!
De UNIGATE MB wordt tussen de PLC en
drive(s) geplaatst en converteert Modbus RTU-
telegrammen één op één naar een gekozen
veldbus of ethernetstandaard. Hierdoor blijft
de communicatie eenvoudig en transparant.
De module kan, zonder moeilijke pro-
grammeerwerkzaamheden, worden ingezet.
Modbus RTU kan in principe 247 deelnemers
adresseren. Danfoss garandeert een
functionele werking tot en met 10 fre-
quentieregelaars (bewezen performance).
De responsetijd per drive is 100 ms. Dit is
onafhankelijk van het aantal deelnemers
(drives) op Modbus RTU. Het communiceren
met deelnemers op Modbus RTU is sequentieel.
Dit houdt in dat bij het ‘tegelijkertijd’ aansturen
van meerdere drives, een vertraging van 100 ms
per drive in acht moet worden genomen.
Hierdoor is deze oplossing minder geschikt
voor complexe tijd kritische applicaties waar
meerdere drives tegelijkertijd moeten worden
gecontroleerd. Overigens bij het aansturen
van één drive op een bepaald adres (point
to point), reageert deze direct ongeacht het
aantal deelnemers.
Communicatie is ontzettend betrouwbaar,
stabiel en “hot swappable”. Het is mogelijk
om tijdens bedrijf drives te ontkoppelen
of toe te voegen en te wisselen van com-
municatiepoort zonder dat de communicatie
uit de lucht gaat.
Danfoss biedt hiermee een voordelige
oplossing voor eenvoudige applicaties.
Daar waar het vroeger noodzakelijk was om
puur voor een bepaalde veldbus, drives in
het hogere segment met ieder een eigen
communicatie optie te kiezen (bijv. VLT®
Automation Drive FC 302 met PROFINET-
optie), is het nu mogelijk om dit te realiseren
met meerdere VLT® Micro Drives FC 51 op één
module. Ook is het mogelijk om andere drives
zoals FC 102, FC 202 of FC 302 in het netwerk
op te nemen.
UNIGATE MB-modules voor PROFIBUS en
PROFINET zijn beschikbaar. Modules voor
andere veldbussen of ethernet-standaarden
zijn op aanvraag.
NIEUW!
Populaire veldbussen
en ethernet
Nu ook voor VLT® Micro Drive
Danfoss VLT® Micro Drive FC
51 aansturen en controleren
via populaire veldbussen
zoals PROFIBUS of ethernet-
standaarden zoals PROFINET?
Bij deze drives, waar het
voorheen alleen mogelijk
was om te communiceren via
Modbus RTU, heeft Danfoss nu
een antwoord met de UNIGATE
MB Protocol Convertor van
Deutschmann Automation.
PLC
PROFINET (of ander bus)
Deutschmann Unigate MB
Modbus RTU (RS485)

031
De koolborstelloze motor is licht en compact, waardoor het gereedschap
beter beheersbaar is en gemakkelijk te gebruiken voor langdurige
klussen. Omdat er in de koolborstelloze motor geen wrijving optreedt
heeft de motor een hoger toerental en koppel. De warmte ontwikkeling
is minimaal en vindt alleen plaats op de behuizing (stator) van de
motor en kan daardoor eenvoudig afgevoerd worden. De Hitachi
koolborstelloze motor heeft geen vonkvorming en stoort minder op
EMC gevoelige circuits.
Minder slijtage, minder onderhoud, langere levensduur
Het ontbreken van de collector met borstels betekent dat een
koolborstelloze motor minder weerstand ondervindt. Minder weerstand
betekent minder slijtage van bijvoorbeeld die koolborstels en het
anker kan niet verbranden, dus minder onderhoud en minder kosten!
Minder onderhoud betekent ook meer bedrijfszekerheid. Dat scheelt
in de kosten en bevordert de betrouwbaarheid van de machine!
Vangt voltagepieken op dus constante kracht
Ook bij gebruik van lange verlengsnoeren zorgt de Hitachi
koolborstellozemotor er voor dat spanningspieken in de stroom-
voorziening opgevangen en afgevlakt worden. Dat betekent voor de
machine een vlekkeloze werking met een constante krachtopbrengst.
Ontwikkeld voor werken met generatoren en lange verlengsnoeren
Overal aan de slag dankzij een uniek en zeer efficient circuit van
omvormers.
Koolborstelloze motor in accu machines
Met een koolborstelloze motor van Hitachi haalt u tot wel 30% meer
rendement uit de batterijen van uw machine. Maar dat is niet het enige
voordeel. Deze motor maakt ook minder geluid en gaat veel langer mee.
Geen wonder dat deze typische Hitachi innovatie bij de professionele
gebruiker steeds meer aan populariteit wint. Een koolborstelloze motor
heeft een aanzienlijk lager energieverbruik. Door het ontbreken van de
koolborstels wordt ook het geluid sterk gereduceerd. Dat maakt het
werken met een dergelijke machine veel aangenamer. Naast zuinig en
geluidsarm is de koolborstelloze motor vonkvrij. Hij is aanzienlijk minder
aan slijtage onderhevig en gaat veel langer mee.
Kiezen voor de Hitachi koolborstelloze motor is kiezen voor innovatieve
duurzaamheid…
Met de introductie van de koolborstelloze
motor heeft Hitachi een werkelijke doorbraak
bewerkstelligd. Dat is niet vreemd want de
voordelen zijn vooral praktisch en winstgevend te
noemen. Zowel in accu als AC machines.
Wereldprimeur
van HitachiKoolborstelloze motor in elektrische machines

032
Klanten zijn steeds meer op zoek naar
maatwerk voor hun installaties. Reden hier-
voor is dat de op maat gemaakte bekabeling
voor hun nieuw te ontwerpen machine of
apparaat economisch gunstiger is dan een
combinatie van in de markt beschikbare
afzonderlijke kabels.
De verschillende combinaties die in één kabel
worden samengevoegd zijn afhankelijk van
de toepassing. Zo zien we voor industriële
toepassingen vaak een combinatie van
flexibele voeding-, stuurstroom- en data
kabels terwijl bij tunnelkabels een combinatie
van voeding-, video- en glasvezelkabels vaker
voorkomt.
Waarom ontstaat deze behoefte
Één van de belangrijkste redenen is de
reductie van de installatietijd. Vooral als in
een (bestaande) installatie van begin tot einde
verschillende kabels parallel lopen raden wij
aan om een hybride kabel te gebruiken. In
plaats van meerdere kabels hoeft men nu
maar één kabel te installeren waardoor de
kosten aanzienlijk dalen.
Een andere reden is dat bij de installatie
van hybride kabels de afzonderlijke kabels
minder kwetsbaar zijn omdat ze niet meer
als afzonderlijke kabels in de installatie
voorkomen. Denk hierbij aan installaties in
o.a. landbouwmachines, waar de kabels aan
zware belasting onderhevig zijn.
In deze kabels worden bijvoorbeeld
voedingsaders, montagesnoeren en een bus-
component gecombineerd.
Tenslotte maakt men de overweging of
het noodzakelijk is dat de afzonderlijke
componenten nog van een mantel moeten
worden voorzien of kunnen volstaan met een
dunnere mantel. In het geval van een dunne
mantel worden minder grondstoffen gebruikt
waardoor de totale kabel veel lichter is dan
de afzonderlijke componenten samen en
wordt de totale brandlast ook aanzienlijk
lager. Kortom de beste oplossing voor
milieutechnische en commerciële aspecten.
Eldra denkt op dit gebied graag mee
met de klant en wil samen met de klant
in de ontwerpfase aan tafel zitten om
ook de nieuwe trends op het gebied van
kunststoffen, milieuaspecten, brandveiligheid,
installatietechniek en MVO mee te nemen.
Zo zijn ook onze klanten verzekerd van
een toekomstgerichte oplossing voor hun
toepassing.
Een toekomst
voor hybride
kabelconstructies
De afgelopen jaren zien we bij
Eldra een toenemende vraag
naar hybride kabelconstructies
in de industriële toepassingen.
Ook voor klantspecifieke
installaties in onder andere
tunnels en huisinstallaties
stijgt de vraag.

033
Betrouwbaarheid, functionaliteit, kwaliteit
Het assortiment van elektronische producten en relais biedt een brede
keus aan innovatieve producten en kostenbesparende componenten.
Verhoog de betrouwbaarheid en maximale beschikbaarheid van uw
proces door het toepassen van intelligente besturingsproducten.
Ook onder zware omstandigheden. De nieuwe serie thermistor
motorbeveiligingsrelais is een goede keus om motoren te beschermen
tegen oververhitting.
Bescherm motoren tegen oververhitting
De CM-MSS range thermistor motorbeveiligingsrelais bieden motoren
optimale bescherming tegen oververhitting. Zij bewaken de temperatuur
van motoren die zijn uitgerust met PTC-temperatuursensoren.
Deze sensoren zijn ingebouwd in de motorwikkelingen om de
warmteontwikkeling in de motor te meten. Het relais wordt aangesloten
op de PTC-sensoren van de motor voor een directe temperatuurmeting
in de motor. Dit maakt directe controle en evaluatie van verschillende
bedrijfsomstandigheden mogelijk:
• Trage, zware opstart
• Verhoogde schakelfrequentie
• Eén-fase werking
• Fase-onbalans
ATEX goedkeuringen voor explosiegevaarlijke omgevingen
De CM-MSS thermistor motorbeveiligingsrelais zijn, afhankelijk van
het type, met ATEX-goedkeuringen beschikbaar voor toepassing in
explosiegevaarlijke ruimtes. Zowel het detecteren van kortsluiting als
ook een handmatige reset zijn essentieel. Het assortiment elektronische
producten en relais is geschikt voor uiteenlopende applicaties voor
industrie, infra, ATEX en marinetoepassingen.
Eenvoudig aansluiten
Naast een goede en betrouwbare functionaliteit moet een product
ook eenvoudig aan te sluiten zijn. Alle CM-MSS relais zijn leverbaar
met twee bedradingstechnieken: schroeftechniek en push-in techniek.
Productkenmerken
• Dynamische detectie van kabelbreuk
• Kortsluitbewaking van de sensoren
• Foutmelding blijft bewaard na spanningsuitval
• Reset op afstand
• Schroefaansluiting of push-in techniek
De industrie in beweging
Bescherm motoren tegen oververhitting
Producten die onder de meest zware elektrische,
mechanische en milieu omstandigheden moeten
functioneren. Eisen die in een industriële omgeving
hand in hand gaan met duurzaamheid, veiligheid
en productiviteit. Bij het ontwikkelen van nieuwe
producten staat de behoefte van onze klanten
voorop. Met innovatieve producten helpt ABB
u het installatieproces te vereenvoudigen en uw
kosten te verlagen.
• Hoge omgevingstemperatuur
• Onvoldoende koeling
• Onderbreking van het proces
1
3
2
4
5
6 7
1 Thermistor motorbeveiligingsrelais
2 Output relais open
3 Bedrading CM-MSS naar PTC-sensor en van de motor
4 Magneetschakelaar open
5 Motor
6 Output relais gesloten
7 Magneetschakelaar gesloten
Directe temperatuurmeting
Basis setup Operationele toestand

034
De installatie wordt ook een stuk eenvoudiger en in omstandigheden
waar gewichts- en plaatsbesparing speciale aandachtspunten zijn
(kabelrups, robot), worden meer en meer hybride kabelconfiguraties
geëngineerd. In de voeding- en drankindustrie wordt omwille van de
verhoogde hygiëne-eisen het aantal kabels tot een minimum beperkt,
waardoor ook hier met buitengewone aandacht gekeken wordt naar
de laatste ontwikkelingen van hybride kabels.
Tot op heden wordt de verbinding tussen de regelaar en de motor in een
servosysteem met 2 kabels uitgevoerd: enerzijds de motorkabel voor
de voeding van de motor (+ evt. stuursignalen); anderzijds de feedback-
kabel voor de terugkoppeling van positie en draairichting.
De kabels ÖLFLEX® SERVO FD 7DSL en ÖLFLEX® SERVO 7DSL zijn het
resultaat van doorgedreven ontwikkeling van onze bestaande hybride
kabels. Ze zorgen voor de optimale verbinding van regelaar en motor
die uitgerust zijn met de HIPERFACE DSL® interface. (High Performance
Interface Digital Servo Link) van SICK.
Belangrijkste eigenschappen:
• 1 kabel voor voeding en data
• Beperking aantal kabels en aansluitkosten
• Voor systemen met Hiperface DSL® interface
• Laagcapacitief design
• Oliebestendig
• UL Recognized
Bovendien kan de uitlezing van PTC op hetzelfde aderpaar gebeuren.
Optioneel kan de kabel uitgevoerd worden met een extra aderpaar voor
de aansturing van de motorrem.
De ÖLFLEX® SERVO 7DSL is de versie voor statische toepassing en
occasionele buiging. De ÖLFLEX® SERVO FD 7DSL wordt gebruikt voor
(hoog)dynamische toepassingen in een kabelrups. Beide kabels zijn
getest in samenwerking met SICK en voldoen aan de strenge EMC-eisen
die steeds belangrijker worden in een geautomatiseerde omgeving.
De Lapp Group ondersteunt de trend om
verschillende toepassingen (functionaliteiten)
in één kabelcomplex onder te brengen, de zgn.
hybride kabels. Dit concept vindt op industrieel
niveau meer en meer ingang. Het betekent
immers een substantiële besparing op kabels,
connectoren en wartels.
Nieuwe hybride kabels
voor de aandrijftechniek
De kabel bevat de motorvoeding (3+PE) en 1 paar data-/stuurstroomdraden
waar, bovenop het voedingssignaal van de encoder, de digitale feedback
(positie en draairichting) van de encoder gemoduleerd wordt.

035
Maak kennis met de Altivar 320. De sterke combinatie van veiligheid,
betrouwbaarheid en eenvoud maken deze frequentieregelaar tot een
veelzijdige keuze waarmee je kosten reduceert, zowel tijdens installatie
als gedurende de gehele levenscyclus van de machine.
De Altivar 320 is eenvoudig in te stellen en te integreren binnen
de automatiseringsarchitectuur, onafhankelijk van de lay-out van
de besturingskast of het communicatienetwerk. Dit betekent dat
machines stukken efficiënter gebouwd kunnen worden. Zowel tij-
dens de installatie als gedurende de hele levenscyclus van de machine
wordt de kostenstructuur zo geoptimaliseerd.
Efficiënt & betrouwbaar
Er kan efficiënt gebruik worden gemaakt van de ruimte in verschillende
besturingskasten dankzij de beschikbaarheid van twee bouwvor-
men, namelijk een compact- en een book-formaat. Het book-formaat
is bij uitstek geschikt voor gebruik in een besturingskast. Door de
langwerpige vormgeving kunnen meerdere drives handig zij-aan-zij
in een besturingskast worden geplaatst. De compact-vorm is speciaal
ontworpen voor integratie in een machineframe. De Altivar 320 maakt
gebruik van betrouwbare en bewezen motorsturing voor zowel
asynchroon als synchroon motoren en is geschikt voor ononderbroken
werking in een omgevingstemperatuur tot maar liefst 60°C.
Optimale machineveiligheid
Daarnaast is de Altivar 320 standaard voorzien van een vijftal
geïntegreerde veiligheidsfuncties, van eenvoudige applicatievereisten
als Safe Torque Off (STO) tot volledige controle met Safe Limited Speed
(SLS), Safe Stop 1 (SS1), Safe Maximum Speed (SMS) en Guard Door
Locking (GDL)-functies. Deze functies voldoen aan de machinerichtlijn
2006/42/EC en zorgen voor een vereenvoudigde certificering van uw
machine.
Flexibiliteit & eenvoud
DeAltivar320frequentieregelaarisbovendieneenvoudigteconfigureren
en is bijzonder flexibel in het gebruik. Geavanceerde verbinding is
mogelijk via verschillende netwerken, gebaseerd op Ethernet (Modbus
TCP, Ethernet/IP, Profinet, EtherCAT) of serieel (Modbus RTU, CANopen,
Profibus DP, DeviceNet).
De krachtige combinatie van flexibiliteit, eenvoud, veiligheid en
betrouwbaarheid maken deze frequentieregelaar tot een allround
frequentieregelaar die machinebouwers optimaal helpt.
Altivar 320 combineert
flexibiliteit met efficiëntie
De nieuwe standaard voor machinebouw
Kunt u een frequentieregelaar noemen die uw
machines op een industrieel toonaangevend
niveau brengt? Een die eenvoudig is in te stellen
en te integreren binnen uw automatiserings-
architectuur, onafhankelijk van de lay-out van
de besturingskast of communicatienetwerk?

036
Hoe werkt een laserscanner.
De veiligheidslaserscanners van SICK worden
al sinds 1994 toegepast voor het beveiligen
van machines. Oorspronkelijk werden de
veiligheidslaserscanners vooral gebruikt
op zelf-rijdende-voertuigen (AGV’s), maar
tegenwoordig worden ze overal toegepast.
Het principe van lichtlooptijdmeting
De laserscanner is een optische sensor
die zijn omgeving twee dimensioneel aftast
met infrarode laserstralen. De scanner
werkt volgens het principe van de
lichtlooptijdmeting
De laserscanner zendt zeer korte lichtimpulsen
uit (S). Tegelijkertijd loopt er een ‘elektronische
stopwatch’ mee. Als het licht op een object
terechtkomt, wordt het gereflecteerd en
ontvangt de laserscanner het licht (E). Aan
de hand van de tijdspanne tussen het tijdstip
van verzenden en het tijdstip van ontvangen
(Δt) berekent de laserscanner zijn afstand ten
opzichte van het object. In de laserscanner
zit bovendien een gelijkmatig roterende
spiegel, die de lichtimpulsen afbuigt, zodat zij
een cirkelsector aftast. Door de draaiingshoek
van de spiegel te bepalen, weet de laser-
scanner in welke richting het object zich
bevindt. Aan de hand van de gemeten afstand
en de richting ten opzichte van het object
bepaalt de laserscanner de exacte positie van
het object.
20 jaar ervaring met veiligheidslaserscanners
In de afgelopen 20 jaar heeft de ontwikkeling
van laserscanners niet stilgestaan. Na de
PLS in 1994 is in 2003 de S3000 geïntrodu-
ceerd en zo’n 10 jaar geleden alweer het
kleinere broertje de ‘S300 series’. Inmiddels
heeft SICK dit jaar de 4e generatie
veiligheidslaserscanners geïntroduceerd. De
MicroScan3. Naast de geoptimaliseerde
bevestigingsmogelijkheden, de nieuwe
intuïtieve configuratie- en diagnose software
en het multifunctionele display, is de grootste
innovatie de robuustheid tegen omgevings-
invloeden door middel van de SafeHDDMtm
scantechnologie.
SafeHDDMTM
De MicroScan3 werkt nog steeds op basis van
lichtlooptijdmeeting. Het verschil met alle
andere veiligheidsscanners is echter dat niet 1
puls maar meer dan 100 pulsen per keer worden
uitgezonden. Deze gepatenteerde techniek
wordt safeHDDMTM genoemd (high definition
distance measurement). De hoeveelheid data,
welke deze techniek oplevert, maakt het
mogelijk slimme algoritmes toe te passen op de
meetgegevens. Hierdoor is de SICK MicroScan3
veel beter bestand tegen omgevingsinvloeden
zoals licht, stof, insecten, etc.
Eenvoudig en flexibel de veiligheid
garanderen met de SICK laserscanner
Veel machines worden
mechanisch beveiligd door
middel van hekwerken. Een
hekwerk heeft veel voordelen,
zoals bijvoorbeeld de prijs
en een duidelijke scheiding
ten opzichte van het gevaar.
Nadeel is echter de flexibiliteit.
Moet je vaak in het gevaarlijke
gebied aanwezig zijn dan is een
veiligheidslaserscanner een
flexibel alternatief.

037
Sinds jaar en dag is deze partij een trouwe klant van itsme. itsme levert
vele materialen aan deze prachtige onderneming die zich toelegt op
offshore- en baggerwerkzaamheden.
Om de klant optimaal te kunnen bedienen op het gebied van reinigen
en onderhoud van de schepen, en de daarop geplaatste installaties, zijn
er recent gesprekken gevoerd tussen Kärcher Nederland en de inkoper
van de klant.
Belangrijk voor de inkoper is het centraliseren van producten en
oplossingen. En de beheersbaarheid van het leveranciersbestand.
itsme zal volwaardig aanspreekpunt worden voor de zaken die spelen
op de schepen als het gaat over reinigen.
Technische ondersteuning en specifieke productkennis wordt
geboden door Kärcher Nederland. Het assortiment van Kärcher
is zeer groot en omvangrijk geworden. Daarvoor zal Kärcher
Nederland zijn productspecialisten inschakelen waar nodig. Naast
de standaard hogedrukreinigers levert Kärcher tegenwoordig ook
ultra hogedruksystemen van Woma vanaf 500 bar en meer.
De schepen zijn geïnformeerd over het brede productaanbod. Hier
zal de vraag moeten ontstaan. itsme en Kärcher staan de schepen en
de inkoop met raad en daad bij. Het assortiment wat op de schepen is
gepresenteerd bestaat uit de volgende productgroepen;
• Hogedrukreinigers koud/warmwater
• Stof- / stofwaterzuigers
• Industriële stofzuigers
• Schrob-/zuigmachines
• Veeg-/ veegzuigmachines
• Woma Ultra Highpressure machines
• Werktuigdragers
Daarnaast hecht Kärcher Nederland een grote waarde aan het milieu.
Eco efficiency staat hoog in het vaandel en wordt op vele machines
toegepast. Dit draagt bij aan een langere werktijd van de accu
of verminderde stroomafname. Zonder concessies te doen aan
het resultaat.
Een sterk driemanschap; dat is de insteek van alle partijen. Bovenstaande
is een voorbeeld hoe we als importeur en leverancier de klant centraal
kunnen stellen.
Een klant optimaal bedienen is onontbeerlijk
in deze tijd. Voor een importeur en leverancier
is het bieden van de juiste oplossing cruciaal.
Kärcher Nederland en itsme hebben zich samen
gepresenteerd aan een gemeenschappelijke klant
in de maritieme dienstverlening.
De klant Centraal
leverancier en dealer slaan handen in een!

038
Compact Motion is een derde keuze tussen
point-to-point positionering (standaard PLC-
functie) en supersnelle, nauwkeurige en
complexe motion control (specifieke motion
controller) in.
Voordelen van Compact Motion:
• Snelle realisatie van uw toepassing
• Complete aansturing van de toepassing
met één Omron-PLC
• Ondersteunt frequentieregelaars en servo
drives voor synchronisatie
• Flexibele ondersteuning van een variëteit
aan Compact Motion-wensen (gesloten
regelkring, volgen, cambox, etc.)
• Keuze uit analoge, netwerk- of
pulstreinuitgang
• Snelle afstelling, ondersteuning en
onderhoud
• Economische oplossing omdat u slechts
één CPU voor uw complete toepassing
gebruikt
Ideale oplossing voor kleine machines
Ons Compact Motion-concept is bedoeld
om u de bouwstenen aan te reiken waarmee
u uw toepassing gemakkelijk en snel kunt
realiseren. Op basis van het principe van
master/slave-assen en met de aanwezige
basisfuncties kunt u met Compact Motion
zeer uiteenlopende toepassingen realiseren.
Afhankelijk van de vereisten van de toepassing
kunt u voor de aansturing van de assen
gebruikmaken van een servoaandrijving of
een frequentieregelaar.
Wanneer synchrone functionaliteit bij kleine
machines vereist is, vraagt dat meestal om
meer specifieke hardware. Integratie van de
functies in de PLC kan dan een goedkopere en
eenvoudigere oplossing zijn.
Bij Compact Motion staat het complete
programma van de toepassing uitsluitend in
de PLC. Dat biedt u de volgende voordelen:
• Gebruik van slechts één softwarepakket
voor het programmeren van de PLC en
motion control (CX-One)
• Gebruik van slechts één taal; logica
en motion worden in functieblok
ladderdiagrammen geprogrammeerd
• Gemakkelijk voor remote assistance:
één verbinding
• Besturing is niet afhankelijk van de
leverancier van de aandrijving
• Handig wanneer een defecte aandrijving
moet worden vervangen (de aandrijving is
'dom')
De eerste stap bij
gesynchroniseerde
motion control met een
standaard PLC
De meeste compacte PLC's
bieden de mogelijkheid om
point-to-point te positioneren,
waarbij gebruik wordt
gemaakt van snelle tellers
voor het uitlezen van een
positie en van pulsuitgangen
voor de aansturing van de
(servo)aandrijving. Echter,
tegenwoordig is er ook behoefte
aan gesynchroniseerde of
closed-loop regelingen voor
één of slechts enkele assen. Dit
noemen wij 'Compact Motion'.

039
Kanaal tehalit.BA7 werd doorontwikkeld op basis van het BA6-kanaal
en biedt daarmee een aantal extra productvoordelen. Eén van de
voordelen is de insnijding bij de zijpoorten. Bij het uitbreken van een
poort, blijft een gladde ondergrond over. Dit voorkomt beschadiging
van leidingen of persoonlijk letsel bij het bedraden. Door een lichte
buigbeweging naar binnen of naar buiten van de zijpoort (zonder
gereedschap), kan deze eenvoudig en braamloos uitgebroken worden.
Compact en eenvoudig; Hager Aardlekcombinatie
Met een HACO (Hager Aardlekcombinatie) heeft u een plaatsbesparende
combinatie van installatieautomaat en aardlekschakelaar in één
component. De combinatie van een aardlekschakelaar en in-
stallatieautomaat biedt bescherming tegen aardfouten, alsmede
overbelasting en kortsluiting. Dankzij de combinatie van de twee
beveiligingscomponenten in een 4-modulen brede oplossing kunnen
de Hager-verdeelsystemen nu nog sneller en compacter gebouwd
worden.
Inmiddels is de HACO-range uitgebreid met een 300 mA, klasse A
variant. Deze is leverbaar in de uitschakelkarakteristieken B en C.
De kanalen beantwoorden aan de verschillende
manieren, waarop bekabeld wordt in of rond de
verdeelborden: de distributie van elektriciteit,
het bekabelen van automatiseringsapparaten,
het bekabelen van apparatuur op de deur of in
de omgeving van de verdeler. Hager biedt onder
andere de bedradingskanalen tehalit.BA6 en
tehalit.BA7 aan, uit moeilijk ontvlambaar PVC
in de kleur grijs RAL7030.
Bedradingskanalen
tehalit.BA7, en tehalit.BA6

040
VESTIGINGEN
Breemes
Vogelsancklaan 260
3520 Zonhoven
België
Telefoon: +32 11 399 499
Fax: +32 11 399 498
E-mail: info@breemes.be
ES Elektro Romania
No 12, Muncii Blvd.
RO - 400641, Cluj-Napoca
Roemenië
Telefoon: +40 364 41 63 33
Fax: +40 364 41 73 33
E-mail: info@eselektro.com
Schultz+Erbse
Feldmühlenstraße 41
58099 Hagen
Duitsland
Telefoon: +49 2331 36 10
Fax: +49 2331 36 11 23
E-mail: service@erbse.de
Oplage: 15.000 stuks
SIGNAAL verschijnt vier keer per jaar
SIGNAAL Redactie: Postbus 128 - 4940 AC Raamsdonksveer
tel. +31 162 58 22 00 - E-mail: redactie@itsme.eu
Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen mogelijk na
schriftelijke toestemming van de redactie.
Vormgeving: dBOD – Amsterdam
Grafische adviezen en productie: SITNO – Bergen op Zoom - www.sitno.nl
Wilt u in het vervolg geen uitgave van SIGNAAL meer missen?
Stuur dan een e-mail met als onderwerp ‘aanmelding’ naar redactie@itsme.eu.
Vergeet dan niet uw gegevens in de e-mail te vermelden.
Wenst u Signaal niet langer te ontvangen of wilt u een wijziging doorgeven?
Laat het ons weten op www.itsme.eu/signaal
SIGNAAL is een uitgave van itsme
COLOFON
itsme - Hoofdkantoor
Steurweg 2 - 4941 VR Raamsdonksveer
Postbus 128 - 4940 AC Raamsdonksveer
Nederland
Telefoon: +31 162 484 200
Fax: +31 162 484 299
E-mail: info@itsme.eu
ES Elektro
Nederland
Telefoon: +31 162 484 200
Fax: +31 162 484 299
E-mail: info@eselektro.nl
Hoogland-Mennens
Nederland
Telefoon: +31 162 484 200
Fax: +31 162 484 299
E-mail: info@hooglandmennens.nl
Elektres
Crta. Santa Coloma, 82 pis 2
17005 Girona
Spanje
Telefoon +34 972 237 883
Fax: +34 972 239 604
E-mail: info@elektres.es

Magento webportal with 1 Million electrical and mechanical products

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Similar a Magento webportal with 1 Million electrical and mechanical products

Similar a Magento webportal with 1 Million electrical and mechanical products (20)

Más de itsme group

Más de itsme group (7)

Magento webportal with 1 Million electrical and mechanical products