1. “Chè Thái, gái Tuyên”, đó là câu cửa miệng của nhiều người khi nói về hai vùng đất của trung du
miền núi phía Bắc. Chè ngon phải kể đến chè Thái Nguyên, còn con gái đẹp, dịu dàng thì phải kể
đến con gái Tuyên Quang, hẳn rằng câu nói đó không quá đề cao nét độc đáo của hai vùng đất,
nhưng ẩn dấu trong đó những điều hoàn toàn khiến cho người ta tin tưởng.
Chè Thái Nguyên độc đáo ẩm thực Việt
Nói đến văn hóa ẩm thực Việt Nam, người ta không chỉ nói về sự đa dạng trong các cách thưởng
thức món ăn hàng ngày của người Việt, và các cách chế biến đến nguyên liệu của món ăn ra sao
mà cách uống cũng có nhiều sự đến lạ kì!
Trong cách uống của người Việt Nam, phải kể đến cái thú uống nước chè (trà), đây là một cái thú có
từ lâu trên đất nước ta, cho đến nay nó vẫn là một trong những điểm nổi bật trong văn hóa ẩm thực
của dân tộc.
Cái thú uống để bắt đầu câu chuyện, bắt đầu của một ngày mới, trong những buổi làm đồng áng vất
vả có chén trà xanh, rồi lãng mạn cao hứng thì vừa uống trà vừa ngâm thơ, âu đó là một cái nét đẹp
trong cách uống trà vậy. Mỗi khi cái tên Thá iNguyê nđược nhắc đến, gợi cho nhiều người về một
vùng đất có một bề dày truyền thống cách mạng, vốn là một ATK của Đảng và Bác Hồ trước và sau
cách mạng Tháng Tám. Với Hồ Núi Cốc, Đền Đuổm, con Sông Công…song cái đặc sắc nhất đóng
góp vào văn hóa của vùng là cây chè và các sản phẩm từ chè.
Đất Thái Nguyên có điều kiện cho cây chè phát triển và nó thực sự trở thành một sản phẩm mang
tính đặc thù của quê hương. Khác với các vùng đất trồng chè khác của đất nước, chè Thái Nguyên
đã trở thành một “thương hiệu” nổi tiếng được người tiêu dùng đánh giá cao. Đất Thái Nguyên, đặc
biệt là vùng chè đặc sản Tân Cương được coi là mộ ttrong những vùng cung cấp những loại chè
ngon nổi tiếng. Đây chính là vùng đất chè truyền thống của tỉnh. Sản phẩm chè của quê hương
được đem đi khắp các vùng miền và cả thị trường nước ngoài, được những người sành chè và

2. nhiều thị trường khó tính chấp nhận. Để có được điều hạnh phúc và tự hào đó, Che Thai Nguyen đã
thực sự tự mình làm cho mình “đứng” được trong lòng người tiêu dùng. Sở dĩ ở Tân cương có
những loại chè ngon cũng bởi một phần chất đất ở đây được trời phú cho tươi tốt và có “duyên” với
cây chè. Cũng chả vì thế mà mỗi khi người ta nhắc đến hai chữ Thái Nguyên, đâu chỉ là vùng đất
gang thép, đâu chỉ là một thành phố công nghiệp, mà còn được biết đến một sản phẩm không có
vùng đất nào của Tổ quốc có được, đó chính là “chè xanh”.
Một cân chè Thái Nguyên ngon phải là một cân chè khi sao không cháy, đều lửa, không có mùi
khét, các cánh chè khi sao đều đặn không nát vụn mà cuộn tròn với nhau, màu của chè ngon
thường là màu mốc cau, dáng hình ngọn chè thành phẩm là hình móc câu. Khi trồng chè người ta
không được trồng cạnh xoan vì nó làm mất đi vị của cây chè. Bên cạnh đó là khi nhai thử, nhả bã
thấy chè xanh như khi sao, khi uống, ngậm lâu trong cổ họng thấy ngọt dần của vị chè chứ không
phải là ngọt của mì chính pha lẫn trong đó để đánh lừa cảm giác. Cách pha chè cũng phải hết sức
sành sỏi, phải chọn ấm thích hợp, tráng ấm và nhiều thủ thuật khác mà co ù lẽ chỉ có những bậc
cao nhân mới hiểu hết được. Mở gói chè, mùi hương có thể bay khắp gian phòng làm ngây ngất
ngay từ khi chưa uống. Vì vậy, một cân chè Thái Nguyên ngon luôn được người uống chon lựa rất
kĩ càng. Khi chế biến chè cũng phải hết sức cẩn thận trong việc hái, sao và sản phẩm cuối cùng đến
với người uống là bằng mồ hôi và công sức của bao ngày.
Ngày hội chè Thái Nguyên
Ngày nay, chúng ta đang tiến nhanh trên con đường hiện đại hóa đất nước, sự tất bật khiến cho con
người ta luôn thèm một cảm giác thanh thản và nhẹ nhàng để quên đi những giờ phút lao động mệt
nhọc và căng thẳng. Bên cạnh đó là, sự chia sẻ và lắng nghe giữa mọi người trong cuộc sống. Và vì
thế, chè Thái Nguyên ngày càng có vị trí quan trọng trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Khi một
người con Thái Nguyên đi xa, luôn tâm niệm trong mình niềm tự hào về “đứa con tinh thần” của
vùng đất. Khi du khách đến thăm Thái Nguyên, hãy thưởng thức chè dù chỉ một lần, cái cảm giác

3. ngây ngất, được đắm mình trong cái ngào ngạt, thơm ngát, nhẹ nhàng nhưng lan tỏa khắp da thịt,
thì lúc đó, bạn đã đến Thái Nguyên rồi đấy! Nghệ thuật uống chè trở thành một “đạo”, và là một thú
vui hết sức tao nhã và đôi khi hết sức cầu kì. Do đó, chúng ta thấy “trà đạo” của Nhật Bản là một
trong những nghi thức văn hóa mang đậm phong cách phương Đông. Chỉ có trong cách uống chè ta
mới thấy được những điều đó.
Khi bước chân lên mỗi vùng miền của đất nước là mỗi cảm nhận khác nhau trong bức tranh tươi
đẹp chung của Tổ quốc. Chậm rãi, khoan thai, thong thả đi dạo trên những cánh đồng chè, những
đồi chè của Thái Nguyên ngút tầm mắt, bạn sẽ cảm thấy lâng lâng và như hít sâu vào lồng ngực
mình một thứ cảm giác chỉ có được ở nơi đây mà thôi. Trồng chè, chế biến chè, sao chè và đảm
bảo chất lượng qua thời gian là cả một quá trình nghệ thuật. Quá trình ấy là một nét đẹp cần được
bảo tồn và lưu giữ cho con cháu muôn đời. Nhưng song song với đó là việc làm cho chè Thái
Nguyên trở thành một thương hiệu để có thể cạnh tranh trên thị trường là điều vô cùng cần thiết.
Mỗi khi Tết đến, xuân về, ngồi bên ấm chè xanh nóng trong không khí ấm cúng của ngày mồng 1,
mọi người đều cảm thấy sức xuân đang đâm chồi nảy lộc như chính những mầm chè xanh đang
vươn lên nhìn cánh én. Trong cái không khí nóng bức của mùa hè, những giây phút thư giãn bên
chén trà Tân Cương, Thái Nguyên thực là những giây phút thư thái.