Lorea Agirrek 12. Topaldian egindako hitzaldian erabilitako aurkezpena. Topaldia: "Kultur komunitate bizia: zein da eragile euskaltzaleen funtzioa?" Durango, 2015eko urtarrilaren 29a

1. Hizkuntza, kultura,
sormena eta elikadura
Durango, Kulturgintzaren Topaketak, 2105.01.29Durango, Kulturgintzaren Topaketak, 2105.01.29

2. HizkuntzaHizkuntza
Hizkuntza dena da.
Hizkuntza kultura da.
Hizkuntza bizitza da.
Hizkuntza gu gara
Hizkuntza komunitatea da.

3. HizkuntzaHizkuntza
Hizkuntza eta boterea
 Hizkuntza botere sisteman eta botere
menderakuntzan kapital bat da.
Kapital linguistikoa
Pribilegioak

4. HizkuntzaHizkuntza
Hizkuntza hegemonikoa
 Aukeratu behar ez denean.
 Aukerarik ez denean.
 Hiztunaren aukera indibidualik eza
Hizkuntza minorizatua
 Aukeratzea derrigorra denean.
 Aukera kolektiboa

5. HizkuntzaHizkuntza
Euskaldun izatea ez da garrantzitsuena.
Izateak ez du arrazoirik behar
Euskalduna ekitea da.
Euskaldun izatea ekitea da.

6. HizkuntzaHizkuntza
Hizkuntza ekologia:
Hizkuntza, politika (hizkuntz politika)
Aniztasunaren eta berdintasunaren etika.
Hizkuntzen arteko borroka.
Hizkuntzen arteko bizikidetza eta kooperazioa.
Babesguneak (gune hegemonikoak).

7. HizkuntzaHizkuntza
Giza eskubide linguistikoak:
 Giza eskubide indibidualak
 Eskubide linguistiko kolektiboak

8. HizkuntzaHizkuntza
Ondorioa I: Hizkuntzaren etorkizuna hizkuntz
politikak definituko du.
Hizkuntza erabiltzen duenarena da.
Ondorioa II: Euskararen etorkizuna erabilerak
definituko du.

9. KulturaKultura
Kultura dena da, baita naturarekiko gure begirada
ere. Gauza naturalik ez da. Ez berezkorik, ez
betierekorik.
Kultura eta hizkuntzaren arteko lotura ezinbestekoa
da.
Hizkuntza kultura sortzen duen tresna kontzeptual
eta soziala da.
Hizkuntzak kultura egiten du eta kulturak
hizkuntza egiten du.

10. KulturaKultura
Kultura hizkuntzan, eta hizkuntza kulturan.
Hizkuntzak gure iragana, oraina eta
etorkizunarekin lotzen gaituen heinean, hizkuntza
geure iragana, oraina eta etorkizuna bihurtzen da.
(Duranti)
Hizkuntza munduarekin harremanetan jartzeko
tresna prototipikoa da, eta hitz egitea bitartekaritza
ekintza prototipikoa. (Duranti)

11. KulturaKultura
Kohetea espaziora: mundua bukatzera doa eta nor
garen adieraziko duten bost gauza sartuko ditugu
kohete batean inork espazioan topatu eta gure berri
izan dezan: nor gara? zer sartuko dugu? zer
salbatuko dugu? zer salbatu izan dugu?

12. KulturaKultura
Kultura identitatea.
Nazio-estatu plano ideal edo praktikoan adostu
beharko genukeena.
Kultura / kulturgintza dekoratiboa al da?
Kapital kulturala
Kultur ekologoia

13. KulturaKultura
Nola lortu estaturik gabeko egoera batean, euskara
kapital linguistiko izan dadin? Eta euskal kultura
kapital kultural?

14. KulturaKultura
Harkaitz Cano: “Kulturalki buruaskitasunez
jokatzea egingarria da. Nazio bat bezala, alegia”.
Joan Vinyoli: “Katalanez idazten dut hizkuntza
minorizatu bat ez balitz bezala”.

15. KulturaKultura
Boteretzea. Jabetzea. Ahalduntzea. Nor izatea.
Gugan sinestea, gure sormenean sinestea da. Guk
sortzen dugun horretan, sortzailetzan.
Ondorioa III: Kulturaren etorkizuna kultur
politikak definituko du.

16. SormenaSormena

17. SormenaSormena
Sormena da bide bakarra
Euskaldun izatea ekitea da.
Ekitea sortzea da.
Ekiteko arrazoiak behar dira.
Euskaraz bizitzeko nahia birsortzeko kulturaren
egokitasuna, sormenaren bitartez.

18. SormenaSormena
Arrazoiak, bide guztiak:
 Kontzientzia (identitarioa), ideologiko-soziala,
legearen bortxa, justizia soziala, hizkuntza ekologia,
demokrazia, elkarbizitza, erakargarritasuna,
asegarritasuna, gozagarritasuna...
Maitasunagatik edo bortxaz.

19. SormenaSormena
Ondorioa IV: Euskararen eta kulturaren
etorkizuna sormen gaitasunak definituko du.

20. ElikaduraElikadura
Sormena elikadura bihurtu: zer eta nola gauza bera
direnean.

21. ElikaduraElikadura
Espazio libreak, edo liberatuak: aukeratu beharrik
ez izateko. Hegemonikoak. Euskaraz, euskararen
gainean aritzeko baino, euskaraz beste zerbait
egiteko. Sortzeko. Kultura eta kulturgintza.
Merkatutik kanpoko espazioak.

22. ElikaduraElikadura
Parte-hartzetik partaidetzara.
 Gobernantza modu berriak.
 Erabaki guneen sozializazioa eta publifikazioa.
 Publikotasunaren definizio berri baterantz: publikoa
ez da estatala.
 Kudeaketa partekatua.
 Boteregintza konpartitua.

23. ElikaduraElikadura
Artikulazioa
 Maila lokaleko artikulazioa, ezagutza, lankidetza,
tankera guztietako ekimenekin.
 Herritar antolatu eta administrazioaren arteko
artikulazioa. Administrazioa, produktore gisara.
Herritar antolatua sortzaile eta kudeatzaile gisara.
 Artikulazioa beste subalternitateekin.
 Koherentziaz, berdintasuna eskatzen badugu
berdintasun borrokekin bat egin behar da.

24. ElikaduraElikadura
Feminismoa eta euskara, ahizpak
 Menpeko perpausa naiz.Menpeko perpausa naiz.

25. ElikaduraElikadura
 Subalternook paradigma berria behar duguSubalternook paradigma berria behar dugu

26. ElikaduraElikadura
Hizkuntz eskubide kolektiboak, giza eskubideak,
bestelako eskubide kolektiboak eta sormena
defendatu eta garatu ahal izango diren paradigma
baten beharra.

27. ElikaduraElikadura
 kapitalismoa---------------------demokrazia soziala
 merkatua--------------------------truke espazioak
 gizabanakoa----------------------taldea
 eskubide indibiduala-----------eskubide kolektiboak
 indibidualismoa------------------komunalismoa
 kultura merkantzia---------------kultur sorkuntza
 erabiltzailea------------------------herritarra
 publikoa----------------------------parte hartzailea

28. ElikaduraElikadura
kontsumitzailea-------------sortzailea
aisia----------------------------sorkuntza
kontsumoa--------------------elikadura
diktadura----------------------eraldatzailea
botere gabetzea----------------boteretzea

29. ElikaduraElikadura
globalizazioa-----------------------identifikazioa
elikadura mac----------------------elikadura burujabea
deslokalizazioa---------------------lokalizazioa
inperialismoa------------------------glokala

30. ElikaduraElikadura
Antidotoa: globalizazioaren aurkako antidoto bat da
euskal kultura.
 Zer ari gara elikatzen?Zer ari gara elikatzen?
 Zerekin ari gara elikatzen?Zerekin ari gara elikatzen?

32. HerrigintzaHerrigintza
Zertarako hau dena?
Joxe Azurmendi: “Hizkuntzaren hautua
substantziala da gure kasuan. (...) Faktore guztiak
hizkuntzaren barruan dira eraginkorrak herria
egiten”.

33. HerrigintzaHerrigintza
Ondorioa V: herrigintzaren etorkizuna euskararen
eta kulturaren egoerak definituko du.
Ondorioa VI: Hizkuntzaren erabilerak, sormenak,
politika beregainek eta komunitategintza gaitasunak
definituko du euskararen eta kulturaren etorkizuna.
 Eta ondorioa VII: Komunitategintza, herrigintzaEta ondorioa VII: Komunitategintza, herrigintza
eta justiziagintza da euskararen borroka.eta justiziagintza da euskararen borroka.

34. Mila esker!Mila esker!