Master amaierako lana

1.
KORRITRANS
MMLab 2013:KORRIKA
Multimedia Komunikazioa EHU‐EITB
Masterra 2012‐2013
Naiara Uranga Lasarte
naiur13@hotmail.com
@naiur

2. KORRITRANS Naiara Uranga
AURKIBIDEA
1. Sarrera; Multimedia Laborategia 2013ren testuingurua ……………...…...3. orr.
2. Korrika = Transmedia
a.)
b.)
c.)
d.)
Zer da transmedia komunikazioa? ……………………………………………..…. 4. orr.
Nondik dator transmedia kontzeptua?.......................................................................5. orr.
Zergatik Korrika 18ri transmedia proiektu bat lotu?.................................................5. orr.
Transmedia proiektuaren helburuak .........................................................................6. orr.
3. Transmedia proiektua garatzeko erabilitako medioak …………………….6. orr.
I. Bideo birala: 18=18………………………………………………………………7. orr.
II. Telebistarako erreportajeak: 11 egun 11 istorio…………………………………8. orr.
III. Twittersodioak: #korrikatxioka…………………………………………………9. orr.
IV. Gaztea irratia……………………………………………………………….…11. orr.
V. Telebistarako saioa: Korrika 2013……………………………………………..12. orr.
4. MMLab 2013an izandako parte-hartzea………………………..………...12. orr.
5. Gogoetak………………………………………………………..………...15. orr.
6. Ekarpenak eta proposamenak.……………………..……………………..16. orr.
7. Bibliografia……………………………………………………..………...18. orr.
2

3. KORRITRANS Naiara Uranga
1. Sarrera; Multimedia Laborategia 2013ren testuingurua
Multimedia Laborategia 2013 edo MMLab 2013, Euskal Herriko Unibertsitateak, eta
EITBk, AEKrekin elkarlanean bultzaturiko laborategia da. Laborategi hau, Multimedia
Komunikazioa Masterreko ikasleei zuzendua dago eta horri esker, masterrean
jorraturiko kontzeptu teoriko asko praktikan jartzeko aukera izaten dute bertako
ikasleek.
MMLab 2013 Korrikaren inguruan garatu da. Laborategi hauetan, Korrika 2013ri
lotutako transmedia proiektu bat eraiki delarik.
Korrika, AEKk antolatuta, Euskal Herri osoan zehar egiten den euskararen aldeko
lasterketa erraldoia da. Euskararen aldeko kontzientzia suspertzea eta gau-eskola zein
euskaltegien eguneroko lana indartzeko dirua biltzea ditu helburu (Korrikaren
Antolakuntza, 2013).
Helburu hauek lortzeko Euskal Herriko 7 probintziak (Araba, Bizkaia, Gipuzkoa,
Lapurdi, Nafarroa Beherea, Nafarroa Garaia eta Zuberoa) zeharkatzen dituen lasterketa
luze bat antolatzen dute. Gau eta egun 11 egunez etengabe martxan dagoen euskararen
aldeko lasterketa bat da Korrika.
Aurtengoa 18. Korrika izan da. 18. edizio hau, Andoainen hasi eta Baionan amaitu da
Euskal Herrian zehar 2.587 km egin ostean. Korrika 18ren mezua “eman euskara
elkarri” izan da, beste behin ere mezuarekin argi utziz helburu nagusia euskara
bultzatzea dela.
Korrika 18ko testigua eta petoa. AEKren argazkia Flickr-en argitaratua.
Korrikan profil desberdinetako jendeak parte hartzen du; izan ere ekintza honen
helburua euskara Euskal Herrian bizi diren herritar ororen artean zabaltzea da, inongo
bazterketarik egin gabe. Gauzak horrela, haurrak, nerabeak, gazteak, helduak,
euskaldunak, euskalduntzen ari direnak… ditu hartzaile potentzial ekintza honek.
3

4. KORRITRANS Naiara Uranga
Gauzak horrela, xede talde zabala eta anitza duenez, adin, profil eta ohitura
desberdina duten pertsonengana iritsiko den komunikazio estrategia diseinatzea komeni
da ekintza hau bultzatzeko.
MMLab 2013 proiektua Korrikaren inguruan egin denez, Korrikaren xede talde
berbera izan du jomuga. Ondorioz, komunikazio estrategia diseinatzerako orduan,
ikuspuntu transmedia batetik diseinatzea erabaki da, publiko zabal batera iristeko
aukera anitzagoak baitaude kanal eta plataforma desberdinak erabiliz.
2. Korrika = Transmedia
a.) Zer da transmedia komunikazioa?
Transmedia komunikazioa, prozesu narratibo bat da non edukia zatikatu egiten den
ondoren plataforma, euskarri edo kanal desberdinen bidez publikatzeko. Horrela,
medio bakoitzean istorioaren zati bat azalduko da eta medio desberdinetako mezu
guztien baturak osatuko du istorio osoa. Honi esker, mezua bere osotasunean, oso era
pertsonalizatuan kontsumitu ahal izango du eduki-hartzaileak.
Komunikatzeko metodo honekin, hartzailearekiko interakzioa bilatzen da, izan ere,
hartzaileak erabakitzen du, zein kanal, euskarri edo plataformaren bidez jaso nahi dituen
edukiak eta edukien zatiak jasotzeko ordena ere hartzaileak erabakitzen du. Ondorioz,
transmedia komunikazioan ez dago hartzaile pasiborik, mezuaren zati desberdinak
jasotzeko hartzaileak bere “ahalegina” egin behar baitu. Komunikazio bide honek
hartzaileari ematen dio protagonismoa, akziora bultzatuz, konplizitatea eta
askatasuna emanaz.
Bestetik ez dago mezua bere osotasunean era berdinean jasoko duen hartzailerik ere,
hartzaile bakoitzak erabakitzen baitu mezuaren zati bakoitza jaso ala ez, zein ordenatan
jaso…
Ondorioz, transmedia komunikazioa ez da mezuak kontatzeko modu bat bakarrik,
hartzaileari esperientzia bat biziarazteko modu bat baizik, berari protagonismoa
emanaz. Hartzaileak esperientzia hau gogoko badu, autoreak aukera handiagoa du
etorkizunean ere hartzaile horrek bere edukiak kontsumitzeko. Hau da, hartzaile hori
eduki edo produktuetara fidelizatzeko aukera handiagoa izango da esperientzia
positiboa bizi izan badu edukia kontsumitzen (Diego Ribera, 2012).
Gauzak horrela, transmedia komunikazioa diseinatzerako orduan, hainbat faktore
hartu behar dira kontutan. Power to the pixel enpresako Tishna Molla operazio
zuzendariak proiektua garatu bitartean bere buruari galdera desberdinak egiteko
proposatzen dio egileari. Transmedia produktua sortzerako orduan, lehenengo egin
beharko litzatekeen galdera honakoa dela dio “Zer esan nahi dugu?”. Hori aztertu
ostean, egileak bere buruari honelako galderak planteatzea proposatzen du: zein kanalen
4

5. KORRITRANS Naiara Uranga
bidez kontatu nahi dut istorio hori? Non dago nire audientzia? Nola edo zein kanalen
bidez kontatuko dut nire istorioa audientzia horretara ahalik eta era egokienean iristeko?
b) Nondik dator transmediaren kontzeptua?
Aditu askoren arabera narrazioak modu transmedia batean diseinatzen hastearen
fenomenoa, 1980ko hamarkadan hasi zen Estatu Batuetan. Hamarkada horretan editorial
eta medio independente txiki asko enpresa multinazional handien esku geratzen hasi
ziren. Fenomeno hau gaur eguneraino luzatu da, enpresa gutxi batzuen esku geratuz
komunikabide eta mediorik garrantzitsuenak. Ondorioz “bertikalki integraturiko
megamediak” sortu dira. Medio izugarri hauek, oso prestatuak daude edukiak era
transmedia batean produzitzeko, izan ere kanal eta medio desberdinak kontrolatzen
dituzte, beti ere irabaziak maximizatzeko asmoz (Marianne Martens, 2011).
Konpainia multinazional hauen indarra ukaezina bada ere, transmedia
komunikazioan gizabanakoak duen pisua ere kontutan hartu behar da. Transmedia,
konpainiek gidatutako goitik-beherako indarrarekin beste elikatzen da norbanakoek eta
komunitate txikiek bultzaturiko behetik-gorako indarrarekin. Izan ere, konpainia
handiek medio desberdinak kontrolatzeko irabazitako ahalmenarekin batera
teknologiaren “demokratizazioa” iritsi da eta honek norbanako eta komunitate
desberdinei edukiak sortu eta gainontzekoek sortutako edukietara iristeko aukera luzatu
die. Aukera honetaz baliatuz, nornahi edukiak sortu eta zabaltzeko gai da. Orain dela
urte batzuk kontsumitzaile soil izan zitekeen norbanakoak, gaur egun eduki sortzaile
bihurtzeko aukera du teknologia berriei esker (Henry Jenkins eta Mark Deuze, 2008).
Komunikazio era transmedia batean diseinatzen denean oso kontutan hartzen da,
hartzaileak “soil” honek duen interakziorako aukera. Izan ere, hartzaile honek autoreak
sortutako edukiarekin inplikatu eta elkarreragina sortzea lortuz gero, komunikazioa are
eraginkorragoa izango da eta edukia edo enpresarekiko fideltasuna lortzeko aukera
handiagoak daude.
c) Zergatik Korrika 18ri transmedia proiektu bat lotu?
Aurrez aipatu bezala, euskara sustatzea du helburu Korrikak eta horretarako perfil
desberdinetako publikora iritsi behar du. Publiko edo xede talde bakoitzarengana
iristeko, komunikazio bide edo medio desberdinak erabiltzea litzateke egokiena; izan
ere, xede talde bakoitzak bere ohitura eta preferentziak ditu eta talde bakoitzari egokien
datorkion medioa eta moldea erabiliz, komunikazio arrakastatsu bat burutzeko aukera
handiagoa da.
Hori horrela izaki, kanal eta plataforma desberdinak inplikatuko dituen komunikazio
plan bat edo transmedia proiektu bat burutzea erabaki zen MMLab 2013n.
5

6. KORRITRANS Naiara Uranga
Diseinaturiko komunikazio estrategia honi esker, mezuaren atal desberdinak, xede
taldeko azpitalde espezifikoetara egokitutako plataforma edo kanal diferenteetan
publikatzea erabaki zen.
Gainera, plataforma edo kanal desberdinak erabiltzeak badu beste onura bat:
plataforma edo kanal batean luzeegia suerta litekeen edukia, beste plataforma edo
kanalen bidez zabaltzeko aukera aprobetxatu daiteke; horrela, informazioa sakontzeko
gogoz geratu denak, aukera du informazio hori beste kanalen bidez jasotzeko (Adibidez,
11 egun 11 istorioko informazioa twittersodioen bidez osatzeko).
Ikusten denez, transmedia komunikazioak dituen abantailak Korrikak dituen behar
komunikatiboekin ezin hobeto uztartzen dira; horregatik, ekintza honen komunikazio
estrategia modu transmedia diseinatzea erabaki zen MMLab 2013ren baitan.
d) Transmedia proiektuaren helburuak
MMLab 2013ren barnean, Korrika 18ren baitan eraikitako transmedia proiektuaren
helburua, ekintza bera (Korrika) eta honen helburuak (euskara sustatzea) era eraginkor
batez komunikatzea izan da. Hau da, hartzailea Korrikaren inguruko edukia
kontsumitzen ari den bitartean esperientzia atsegin bat biziaraztea. Horrela hartzaile
horrek Korrikarekiko duen atxikimendua handitzea bilatuz eta ekimenarekiko lotura
sendoagoak sortzeko.
3. Transmedia proiektua garatzeko erabilitako medioak
Aipatu bezala, ekintza edo produktu baten komunikazio estrategia modu transmedian
eraiki nahi denean, kanal eta plataforma desberdinak erabiltzen dira mezua bere
osotasunean zabaltzeko eta Korrikaren transmedia proiektuan ere hala egin da.
Alde batetik internetek eskaintzen dituen aukeretatik, sare sozialak (Facebook,
Twitter, tuenti) eta youtube erabili dira. Bestetik, gaur gaurkoz hartzaile gehien dituen
medioa erabili da, hau da telebista eta hortik aparte baita irratia ere.
Medio desberdin hauek erabiliz 5 produktu sortu dira; “18=18” bideo birala, “11
egun 11 istorio” izeneko erreportajeak, “Twittersodioak” twitterren sortutako
kontakizuna, “Gaztea irratian kolaborazioak” eta “Korrika 2013” telebistako saioa.
Produktu bakoitza transmedia proiektu orokorraren pasarte edo istoriotxo
desberdinak kontatzeko erabili da. Medio bakoitzak, xede talde zehatz batekin
harremanetan jarri eta feedback-a lortzeko bidea eman du, baita target edo xede talde
zehatz bakoitzari zegokion “tonuan” eta “forman” aritzekoa ere.
6

7. KORRITRANS Naiara Uranga
Hurrengo lerroetan zehatz-mehatz azalduko ditugu medio bakoitzean publikaturiko
produktuak, baita hauen helburu eta zergatiak ere.
I. Bideo birala: 18=18
Proiektuaren hastapenean geundela ohartu ginen, azkeneko Korrikako edizioetan
14-20 urte bitarteko gazteen inplikazioa galduz zihoala. Ikusi genuen gazte hauek
haurrak ziren bitartean, ikastola eta eskolei esker, Korrikarekin inplikatuta egoten ziren
arren, nerabezarora iristean konexio hau galdu egiten zela.
Korrikarentzat xede talde hau interesgarria dela uste genuenez, gazteak baitira
hizkuntzaren geroa ziurtatuko dutenak, hauei zuzendutako eduki bat sortzea erabaki
genuen.
Edukia diseinatu aurretik, gazteen ohiturak ezagutzeko lanari ekin genion eta Eusko
Jaurlaritzak kaleraturiko “Gazteen Argazkiak 15- Hedabideak” txostena aztertzea
erabaki genuen. Txosten honen arabera Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) 15-29
urte bitarteko gazteen %43ak ordu 1 eta 2 artean pasatzen ditu egunero interneten. Adin
bereko %17ak 3 eta 4 ordu bitartean, eta %19ak berriz ordu bete baino gehiago (Eusko
Jaurlaritza, 2012).
Datu hauek ezaguturik, medio hau, internet alegia, iritsi nahi dugun xede talde
horretara (gazteak) iristeko bide ezin hobea zela ziurtatu genuen. Gauzak horrela
interneterako egokiak diren klabeetara egokitutako bideo biral bat sortu genuen. Hau da,
interneten azkar eta erraz zabal zitekeen bideo labur bat sortu genuen.
Bideo biralaren errodajeko argazkia. Iker Rincón.
Bideo birala sortu ostean Youtube-ra igotzea erabaki genuen, kanal hau gazteen
artean biraltasuna edo zabalkundea lortzeko ezin hobea delako. Behin Youtubera igota,
7

8. KORRITRANS Naiara Uranga
sare sozialak erabili genituen (Facebook, Tueni eta Twitter) zabalkunde handiagoa
lortzeko.
Sare sozial hauek aukeratzeko hautua egin genuen eginiko azken ikerketen arabera
xede talde honetako pertsonek gehien erabiltzen dituzten sare sozialak direlako. Aurrez
aipaturiko Eusko Jaurlaritzaren txostenean, EAEko 15-29 urte bitarteko gazteei sare
sozialen erabileraz galdetua: azken hilean %78ak Facebooka erabili du , %73ak Tuentia
eta % 17ak Twitterra (Eusko Jaurlaritza, 2012).
Sortutako eduki honekin eta zabaltzeko erabili ditugun bideei esker, gure xede
taldeari egokitutako mezua, xede talde hau aurkitzen den medioan (internet) eta taldea
bera aritzen zen hizkuntza-erregistroan (tonu informalean) osaturiko produktu bat lortu
genuen. Sinesten baikenuen, gazte hauei produktu hau gustatu ezkero, gainontzeko
medioetarako guk sortutako edukiak kontsumitzera ere anima zitezkeela eta honekin
batera, Korrikarekin zuten lotura eta atxikimendua indartuko zela.
II. Telebistarako erreportajeak: 11 egun 11 istorio
Korrikaren beste xede talde garrantzitsuetako bat euskara ikasleak dira, hau da,
AEKko euskaltegietan bertan edo besteren batean euskara ikasten ari diren pertsonak.
Are gehiago, Korrikaren edizio honetan euskara ikasleak omendu nahi izan dituzte,
honela talde honi duen garrantzia errekonozitu nahian.
Xede talde hau oso anitza da; izan ere, heldu zein gazte, etorkin zein bertako,
euskaldun zahar zein euskaraz ez dakitenak izan daitezke euskara ikasle. Ondorioz,
publiko honetara iristeko perfil desberdinetako euskara ikasleak elkarrizketatu eta
hauekin erreportaje txikiak egitea erabaki genuen. Horrela, erreportaje hauek ikustean
perfil desberdinetako euskara ikasleak identifikatuta eta aldi berean errekonozituta
senti zitezen. Era honetan, beste behin ere euskararen mundura eta Korrikara hertsiago
lotzeko.
Guzti hau kontutan hartuta 11 erreportaje sortu genituen telebistaz emititzeko,
Korrikak zirauen egun bakoitzerako bat. Erreportaje bakoitzean euskara ikasle bat
elkarrizketatu genuen. Ikasle bakoitzak ezaugarri desberdinak zituen: gazteak, helduak,
gizonak, emakumeak, etorkinak, hemen jaioak… horrela aurrez aipatu bezala ahalik eta
ikasle perfil anitzena islatzeko.
Gainera, eta Korrikaren ibilbideari lotzeko, egun bakoitzean, Korrika igarotzen zen
herriren bateko ikasle bat bilatu genuen. Horrela, elkarrizketa emititzen zen egunean,
pertsonaiak esaten zuenaz gain, egun horretan Korrika 18 nondik pasatu zen ere islatzen
zen erreportajeen bidez.
8

9. KORRITRANS Naiara Uranga
Gazteako webgunearen argazkia.
11 euskara ikasleak herri desberdinetakoak zirenez, Euskal Herriko hainbat
txokotako jendea eta euskalkiak islatzeko aukera izan genuen erreportajeei esker.
Korrikaren xede taldean Euskal Herriko 7 probintzietako pertsonak daude, 7
probintzietatik igarotzen da eta elkarrizketatuen profilak aukeratzerako orduan faktore
hau kontutan hartu genuen.
Xede talde anitz honetara iristeko medio izarra Telebista da; izan ere, internet
poliki-poliki indarra hartzen ari bada ere, gaur egun ikus-entzule gehien duen medioa
oraindik telebista da. Estudio General de Mediosen (EGM) azken datuen arabera
Espainiar estatuko biztanleriaren % 89.2ak ikusten du telebista egunero, internet
erabiltzaileak berriz %50.7a dira (EGM, 2012ko urrritik- 2013ko maiatzerainoko
txostena).
Hau kontutan harturik 11 erreportaje hauek, ETB 1 eta ETB 3-an emititu ziren,
aurrerago azalduko dugun Korrika 13 saioaren baitan. Baita Hamaika eta Goiena
telebista lokaletan ere.
III. Twittersodioak: #korrikatxioka
Sare sozialak gero eta indar handiagoa hartzen ari dira gure gizartean. Adin
desberdin, klase sozial zein sexu desberdinetako pertsonek erabiltzen dituzte eta
elkarreragina izateko aukera zabala eskaintzen dute; ondorioz, argi genuen gure edukiak
zabaltzeko bide hau ere erabili behar genuela. Bide hau erabiltzearen helburu nagusia
gure xede talde zabalarekin elkarreragin estuago bat lortzea zen.
Horretarako Twitter sare soziala erabili genuen izugarrizko gorakada bizitzen ari
den sare soziala delako eta perfil desberdinetako erabiltzaileak dituelako. Sare sozial
honen gorakada adierazten duten datu batzuk: Espainiar estatuan internet erabiltzaileen
%42ak du Twitterren kontua (Carlos Herrero, 2013) eta azken urtean %37 igo da izen
emate berrien kopurua (The Cocktail Analysis and Zenith, 2013).
9

10. KORRITRANS Naiara Uranga
Audientziaren gorakada izateaz gain unean unekoa kontatzen joateko sare sozial
bikaina da Twitter, mezuak berehala iristen baitzaizkio hartzaileari eta honek oso azkar
irakurtzen ditu oso laburrak baitira (gehienez 140 karaktere). Gauzak horrela, sare sozial
honek Korrikak zirauen bitartean lasterketaren nondik norakoa zuzenean kontatzeko
aukera ere emango zigula ohartu ginen.
Behin sare soziala aukeratuta 11 ikasle hauen elkarrizketetatik lortutako edukia sare
sozial honen bidez argitaratzeko prestatzen hasi ginen. Telebistarako sorturiko 2 edo 3
minutuko erreportajeetan, erreportajeak egiteko baino material interesgarri gehiago
zegoen eta material honekin “Twittersodio”-ak sortu genituen. Twittersodio hauetan,
Korrikaren episodio edo pasarte desberdinak kontatu genituen twitter bidez. Pasarte
hauek lasterketan uneoro bizitzen ari ginen istorioez eta erreportajeetako 11 pertsonek
kontaturiko aipuez osatu genituen.
#korrikatxioka twittersodioen adibidearen argazkiak.
Twittersodio hauetaz baliatu ginen 3 minutuko telebistarako erreportajeetan kontatu
ezin zitezkeen istorioen zatiak kontatzeaz gain, saio hauek emititu aurretik erreportaje
hauen inguruan ikusmina sortzeko ere.
Hala ere, aurrez aipatu bezala, Twittersodioen helburu nagusia hartzaileekin
elkarreragina bilatzea zen. Izan ere, gainontzeko euskara ikasleek beren bizipenak eta
galderak Twittersodioetan partekatzea nahi genuen.
Kontakizuna era ordenatu batean emateko, Twitterrek horretarako duen bidea
aprobetxatu genuen eta #korrikatxioka traola edo hashtag-a sortu genuen. Traola honi
esker, hartzaileak kontakizunaren jarraipena egin zezakeen Twittersodioen pasarterik
galdu gabe eta gainontzeko twitter mezuen artean interesatzen zaizkionak (kasu honetan
#korrikatxioka traola zutenak) bakarrik irakurtzeko aukera erraztuz.
10

11. KORRITRANS Naiara Uranga
IV. Gaztea irratia
Aurrez aipatu bezala, gure transmedia proiektu honen helburua Korrikaren xede
talde desberdinetara iristea bazen ere, bazen garrantzi berezia eman nahi genion publiko
zehatz bat: gazteak.
Ondorioz, talde espezifiko honetarako bideo birala sortzeaz gain, euskal gazteen
artean sona handia duen irrati batean kolaborazio desberdinak egitea erabaki genuen,
Gaztea irratian hain zuzen ere. Izan ere, aurrez aupaturiko Eusko Jaurlaritzak eginiko
ikerketaren arabera, EAEn 15-29 urte bitarteko gazteek entzuten dituzten irratien artean
2. entzunena da Gaztea eta adin tarte honetako gazteen %32ak entzuten du irrati hori
(Eusko Jaurlaritza, 2012). .
Irrati honetan saiorik entzunena den “Dida” saioan eta gaueko “Akabo bakea”
saioan, egunero kolaborazioak egin genituen MMLab 2013ko 4 kidek. Nitaz aparte,
beste hiru hauek parte hartu zuten irratsaioetan: Ugaitz Alegria, Janire Diaz eta Ander
Garcia. Kliperoak izenarekin bataiatua izan zen lauko talde hau.
Irratsaioetako tarte hauetan egunean zehar Korrikan gertatu zitzaizkigun anekdota
eta bitxikeriak kontatzen genituen. Telebista saioan aproposa ez zen tonu ozar edo
ausarta erabiltzeko gune bat bilatu genuen irratian. Telebistako saioak eskatzen zuen
“formaltasunetik” at, gazteek atsegin duten tonuan gazteei atsegin zaizkien Korrikako
bizipenak kontatzen genituen. Korrika 18ren istorioaren beste zati bat islatzen genuen
horrela, tonu informalago batean xede talde gaztearengana irits zedin.
Kliperoak Baionara iristen. AEKren argazkia Flickr-en argitaratua.
Adibide batzuk:
Martxoak 20 (01:43:00 minututik- 01:49:20” minutura)
Martxoak 25 (01:24:00 minututik - 01:33:30 minutura)
11

12. KORRITRANS Naiara Uranga
V. Telebistarako saioa: Korrika 2013
Azkenik, Korrikaren hartzaile potentzial eta ondorioz gure transmedia proiektuaren
hartzaile potentziala izan zitekeen publiko zabalari zuzendutako produktu bat sortzea
erabaki genuen. Telebistak, dituen ikus-entzule kopuru handia aprobetxatzeko,
Korrikaren inguruko telebista saio bat sortu genuen “Korrika 2013” izenarekin. Saio
hau, Korrikak iraun zuen 11 egunetan emititu zen, 20-25 minutu irauten zituen eta
bertan Korrikaren jarraipena egiten genuen egunez egun.
Saio honen helburua Korrikan parte hartzen duen jendearen bizipenak hartzaileei
helaraztea zen; horrela, beraiek distantziatik bada ere, Korrika “osoa” bizi zezaten eta
ekintzarekiko eta ondorioz euskararekiko lotura eta fideltasuna handitu zedin.
Helburu hau lortzeko saioa gidatzen Kliperook izan ginen (Ugaitz Alegria, Janire
Diaz, Ander Garcia eta ni neu).
Korrikak iraun zuen 11 egunetan,
Korrikaren atzetik ibili ginen
Kliperook. Lasterketa erraldoi
honetan parte hartzen genuen
bitartean
izandako
bizipenak
kontatzen genituen ikus-entzuleak
bere etxean ere emozioa bizi zezan.
Horretaz gain Korrikan parte
hartzen zuten pertsonaia ospetsuei
eta jende arruntari elkarrizketak
egiten genizkien beren bizipenak
ere ezagutarazteko.
Korrika 2013 saioko irudiak.
Saioa borobiltzeko “11 egun 11 istorio”-rako sortutako piezak Korrika 13 saioaren
barruan emititzen ziren, Korrika elkarrizketatuaren herritik pasatzen zen egunean
bertan, horrela euskara ikasleei keinu berezia eginez.
4. MMLab 2013an izandako parte-hartzea
MMLab 2013ren baitan egindako Korrikako transmedia proiektuan, hasieratik egon
naiz inplikatuta. Proiektu hau 2012ko urtearen hondarrean hasi genuen martxan. Korrika
18 proiektuarentzat interesgarriak izan zitezkeen ikus-entzunezko edukiak sortzea izan
zen egin genuen lehenengo lana. Multimedia Komunikazioa Masterreko (MKM) kideen
artean proiektu desberdinak sortu genituen Korrikaren inguruan. Ondoren proiektu
hauek AEKk edo EITBk erabiliko zituen esperantza genuen.
12

13. KORRITRANS Naiara Uranga
Hasieran 3ko taldeetan lan egin genuen eta Josu Garciak, Iurgi Bilbaok eta hirurok
18=18 bideo birala sortu genuen. Proiektu honetan buru belarri aritu nintzen;
Proiektuaren produkzio unea nahiko gogotsu hasi genuen eta espero baino emaitza
hobeak lortu genituen, Donostiako Londres hotela eta Goenkaleko aktoresa izandako
Maialen Velasko gure proiektuan parte hartzeko prest azaldu baitziren. Grabazio
egunean ordea ez genuen hainbeste zorte izan, kanpoko irudiak hartzeko oso eguraldi
txarra eta iluna egin zuen eta ondorioz, beharrezkoa zen jende guztia biltzea ezinezkoa
egin zitzaigun.
Proiektu honen post-produkzioan ere aritu nintzen proiektua bera editatzen.
Proiektua amaitu eta aurkeztu genuenean guretzat izugarrizko notizia izan zen
sorturiko gure bideo birala, spot gisa ETB3an emitituko zutela jakitean. Lan gogorra
egin ostean gustura jaso genuen errekonozimendua.
Beste alde batetik, 11 egun 11 istorio, telebistarako 11 erreportaje txiki sortu
genituen. Proiektu honetan eginiko lanik handiena produkzioan egin nuen. Denbora
aurka genuela, ez zitzaigun batere erraza egin perfil desberdinetako 11 euskara ikasle
aurkitzea. Ugaitz Alegria eta Marijo Deograciasekin batera elkarrizketatuak aurkitu eta
grabazio egutegi bat osatu genuen.
1. taula: 11 egun 11 istorioren lan plana
Atala Emisioa Herriak
Grabaketa
Lekua
Kontaktua Nork grabatu
Edizioa
1 mar. 14
Andoain
Osteguna 7/ 18:00
Lantokia
Ugaitz
Janire, Naiara, Sara
Sara Orue
2 mar. 15
Burlata
Osteguna 7/ 15:00
Plaza
Marijo
Ander,Marijo, Ohian
Janire Diaz
3 mar. 16
Donapaleu Astelehe.11/ 17:00
AEK
Marijo
Marijo, Ander
Naiara Uranga
4 mar. 17
Garralda
Osteguna 7 / 18:00 AEK
Naiara
Ander, Marijo, Ohian
Marijo Deogracias
5 mar. 18
Tafalla
Osteguna 7/ 11:00
Ugaitz
Ander, Marijo, Ohian
Oihan Txabarri
6 mar. 19
Agurain
Asteartea 5/ 11:00
Oihan
Ugaitz, Marijo, Ohian
Oihan Txabarri
7 mar. 20
Elorrio
Astelehena 16
Libe
Marijo, Garazi
Garazi Ramos
8 mar. 21
Igorre
Asteleha.11/ 10:30 AEK
Marijo
Ander, Naiara, Marijo Ander Garcia
9 mar. 22
Barakaldo Osteguna 7/9:30
AEK
Naiara
Naiara,Janire, Ugaitz
Sara Orue
Ostirala 8/ 16:00
AEK
Naiara
Naiara, Xabi, Sara
Iurgi Bilbao
Ugaitz
Naiara, Xabi, Sara
Xabi Larrañaga
10 mar. 23
Zarautz
11 mar. 24
Errenteria Ostirala 8/ 11:30
Plaza
AEK
Aurreko taulan ikus daitekeen bezala grabazioak aurrera eramateko 8 pertsonako
taldea osatu genuen (Ohian Txabarri, Ander Garcia, Marijo Deogracias, Sara Orue,
Janire Diaz, Xabier Larrañaga, Ugaitz Alegria eta ni neu) eta talde txikiagotan banatu
eta 4 egunetan elkarrizketa guztiak grabatu genituen (nik Andoain, Barakaldo, Zarautz
eta Igorreko elkarrizketen grabazioetan hartu nuen parte).
13

14. KORRITRANS Naiara Uranga
Eta azkenik, postprodukzio lanetan aritzeko ikasle bakoitzak elkarrizketa bat
editatzea erabaki genuen. Ikus daitekeen bezala nik Donapaleuko Bixenteren
elkarrizketa editatu nuen.
Aurreko atalean aipatu bezala, 11 egun 11 istoriori lotuta Twittersodioak sortu
genituen Korrikak zirauen bitartean. Proiektu honetan, gainontzeko proiektuetan baino
parte hartze txikiagoa izan nuen. Izan ere, Korrikak zirauen bitartean Korrikan bertan
geunden telebistarako saioa grabatzen eta elkarrizketaturiko 11 lagunen aipuak
txiokatzeaz beste taldekide batzuk arduratu ziren, nagusiki Marijo Deogracias eta
Xabier Larrañaga.
Twitersodioetan nik egindako lana zera izan zen: Korrikan gindoazela, leku
desberdinen eta bizipen desberdinak #korrikatxioka traolarekin argitaratzea, horrela
gure istorio zatia ere 11 elkarrizketatuenarekin batu zedin eta hartzaileak Korrikaren
jarraipena zuzenean egiteko aukera izan zezan.
Gaztea irratian egindako kolaborazioetan ere parte hartze handia izan nuen. Izan
ere lan honetaz 4 Kliperook arduratu ginen. Lan honetarako ere beste egutegi bat osatu
genuen eta egun bakoitzean gutako bakoitzak hartzen zuen kronika prestatu eta
irratsaioan parte hartzeko ardura.
- Dida saiorako egutegia:
Ostirala15: Ugaitz Alegria
Astelehena18: Ander Garcia
Asteartea 19: Janire Diaz
Asteazkena 20: Naiara Uranga
Osteguna 21: Ugaitz Alegria
Ostirala22: Janire Diaz
Astelehena 25: Naiara Uranga
- Akabo bakea saiorako egutegia:
Osteguna 14: Ander Garcia
Astelehena18: Ander Garcia
Asteartea 19: Ander Garcia
Asteazkena 20: Ugaitz Alegria/Janire Diaz
Osteguna 21: Janire Diaz
Aurrez aipatu bezala Korrika 2013 telebistarako saioa transmedia proiektu honen
beste ataletako bat izan zen. Produktu honetan oso inplikaturik egon nintzen; esan
bezala, saioa gidatzen zuten 4 aurkezleetako bat izan nintzen, hau da, Kliperoetako bat.
Gure lana Korrikak zirauen 11 egunetan, lasterketan parte hartzea zen, saioan zehar
gure bizipenak kontatu eta lasterketan gertatzen ziren anekdotak kontatzeko. Honekin
batera, Korrikan parte hartzen zuten pertsonaia ezagunei elkarrizketak egiten genizkien,
baita jende arruntari ere.
Kamara aurrean lan egiteaz gain, Korrikan zehar irudiak jasotzeaz ere arduratu
ginen. Irudi nagusiak grabatzeaz Zirriborro produktorako langilea den Jokin
14

15. KORRITRANS Naiara Uranga
Agirregoikoa arduratzen zen eta irudi hauek editatzeaz enpresa bereko langilea den
Santi Ron. Gu, Kliperook, lasterketa barreneko plano subjektiboak eta elkarrizketa
txikiak grabatzeaz arduratu ginen. Horretarako 3 kamara genituen; GoPro, Flip eta P2-a,
eta egoeraren eta edukiaren arabera kamera bat edo bestea erabiltzen genituen irudiak
jasotzeko.
GoPro
Flip
P2
5. Gogoetak
Transmedia proiektu honetan parte hartzeak, komunikazio era berri honek dituen
aukerez ohartzea ahalbideratu dit. Izan ere, orain arte komunikazio munduan beste era
batera lan egiteko ohitura nuen.
Oraindaino, mezua zehaztu ostean kanal bat aukeratu, beti ere zure xede taldeari
gehien egokitzen zitzaiona eta mezu guztia kanal honetatik bideratzen zen. Lan egiteko
bide honek hartzailearekiko elkarreragina guztiz mugatzen du, izan ere, bidaltzaileak
erabakitzen du, zein mezu, zein bideetatik eta zein ordenatan bidali; hartzailea pasiboa
da komunikazio mota honetan. Lan egiteko modu hau, sinpleagoa izan badaiteke ere,
arrakasta lortzeko aukera gutxiago daudela esango nuke.
Orain mezuak diseinatzeko beste era bat bilatu daitekeela ohartu naiz, hau da,
komunikazioa era transmedia batean diseinatzeak dituen abantailak ezagutzeko aukera
izan dut.
Bide honetatik, mezuaren zati bakoitza, hobekien egokitzen zaion plataforma edo
kanalaren bidez zabal daiteke eta honi esker hartzaile bakoitzak beretzat erosoena den
bidetik jasoko luke mezua, horrela esperientzia erraztuz eta bide batez positiboagoa
bihurtuz. Behin mezuaren zati bat jaso ostean, hartzaileari esperientzia gustatu bazaio,
mezua kontsumitzen jarrai dezake beste kanalen bidez. Gainera, era horretan hartzaileak
berak erabakitzen du mezuaren zein zati jaso nahi duen eta zein ez, zein ordenatan eta
zein kanal edo plataformatik. Honek igorlea eta hartzailearen arteko elkarreragina
errazteko aukera luzatzen du eta esperientzia atseginago bat eskaintzen dio hartzaileari.
Proiektu honetan parte hartzeak, etorkizunean honelako proiektu baten aurrean
aurkitu ezkero jarraitu beharko nituzkeen bideak ikusten lagundu dit. Proiektua martxan
jarri aurretik galdera askoren erantzuna bilatu behar da (Zer komunikatu nahi dut? Nori?
Zein bide da egokiena hartzaile horretara zuzentzeko?...). Behin erantzunak izanda,
15

16. KORRITRANS Naiara Uranga
proiektua martxan jarri behar da, beti ere kanal desberdinek eman ditzaketen
abantailak kontutan hartuz eta hartzailearekiko elkarreragina bilatuz.
Ondorioz, ohartu naiz transmedia komunikazioa diseinatzerako, mezua era
tradizionalean komunikatzeko baino gauza gehiago hartu behar direla kontutan
(kanalak, plataformak, mezuaren fragmentazioa…) baina behin hausnarketa hauek egin
ostean eratzen den komunikazio estrategia askoz ere eraginkorragoa dela sinesten dut.
6. Ekarpenak eta proposamenak
Egitasmo honetan parte hartzea izugarrizko esperientzia izan da. Masterrean zehar
ikasitako eduki teorikoa praktikan jartzeko aukera paregabea eman dit eta prozesu
honetan zehar asko ikasi dudala esango nuke. Ondorioz, proiektu honen inguruan egiten
dudan balorazioa oso positiboa da, masterrean zehar gehien bete nauen proiektua izan
baita, baita gehien ikasi dudana ere. Unibertsitateko ingurunetik aldendu eta “mundu
errealean” hau da, irrati eta telebistekin lan egiteko aukera izan dut proiektu honetan,
eta esperientzia paregabea izan da.
Hala ere eta proiektu guztietan gertatzen den bezala, zer hobetu badagoela esango
nuke:
Lehenik eta behin MMLab2013: Korrika proiektuaren berri ikasturte hasieran izan
bagenuen ere, eramango genuen lan ildoa eta dinamika ez ziren argitu Korrika hasi
baino aste batzuk lehenago arte. Ondorioz, tartean egon ziren hileetan “noraezean”
lanean egon ginelako sentsazioa izan nuen. Ez baikenekien, egiten ari ginen lanak zer
nolako tratamendua edo difusioa izan zezakeen.
Gauzak horrela, behin EITB, EHU eta AEKren artean proiektuaren ildoak zehaztu
zirenean denbora gehiegirik ez zegoen eta horrek “11 egun 11 istorioren” eta “Korrika
2013” saioaren aurreprodukzioa baldintzatu egin zituen.
Esate baterako, “11 egun 11 istorio” erreportajeetarako elkarrizketatuak bilatzerako
orduan denbora gehiago izanez gero, perfil egokiagoa zuen jendea aurkituko genuela
uste dut eta eduki interesgarriagoa sortuko zela, bai erreportajeetarako eta baita
Twittersodioetarako ere. Hau egiteko aukera izan bagenu, atal honetan audientzia
hobeak lortuko genituela uste dut eta Twittersodioetan sortu genituen perfilen eta
audientziaren artean, elkarreragin handiago sor zitekeela.
“Korrika 2013” saioaren hastapenetan ere denbora faltak edo lan zehaztasun ezak,
hasierako saioetan segurtasun falta sortu zigun. Azken unera arte ez genuen jakin
nortzuk hartuko genuen parte telebista saioan eta behin hori jakinda ere, lan ildo
zehatzak falta izan zitzaizkigun. Horren ondorioz, hasierako saioen kalitatea baxuagoa
izan zen, ez baikenuen argi saioa nondik nora gidatu behar genuen, ez eta zer nolako
16

17. KORRITRANS Naiara Uranga
edukiak jaso nahi ziren ere. Uste dut, planifikazio eta ildo zehatzagoak izan bagenitu
hasieratik hobeto arituko ginatekeela.
Horretaz gain, transmedia proiektu orokorraren barnean, medio desberdinen bitartez
kontaturiko istorioak uztartzeko ere lan handiagoa egin genezakeela uste dut. Izan ere,
batzuetan, kanal batean publikaturiko edukiak, ez zuen hartzailea beste kanal edo
plataformetara bideratzen eta honek hartzailearekin edukiak partekatzeko eta
elkarreragina bilatzeko aukerak murrizten zituen nire ustez.
Adibidez, “11 egun 11 istorio” emititzen zen bitartean #korrikatxioka traola erakutsi
behar zela uste dut. Horrela, eduki honen inguruan informazio gehiago nahi zuen
hartzaileak, nora jo jakingo zuen.
Ez zen horrela izan eta ondorioz kasu batzuetan transmedia proiektu batean hain
garrantzitsua den puntua alde batera utzi genuela esango nuke, kanal desberdinetako
edukiak uztartzearena hain zuzen ere.
Hala ere, eta egindako hutsen gainetik, proiektuarekin oso pozik geratu naiz eta
aurrez aipatu bezala asko ikasi dut. Oso esperientzia aberasgarria izan da horrelako
proiektu batean parte hartzeko aukera izatea.
17

18. KORRITRANS Naiara Uranga
7. Bibliografia
1. Korrikaren antolakuntza, 2013. Korrika 18, Zer da Korrika? URL (2013-08-30 kontsultatua)
http://www.korrika.org/?page_id=45
2. Marianne Martens, 2011.Convergence 2011 17:49. Transmedia teens: Affect, immaterial
labor, and user-generated content.
3. Henry Jenkins ea Mark Deuze 2008. Convergen 2008 14:5. Editorial: Convergence culture.
4. Diego Ribera, 2012. Medios sociales. Que es transmedia y storytelling? URL (2013-08-30
kontsultatua) http://mediossociales.es/transmedia-y-storytelling/
5. Eusko Jaurlaritza, 2012. Gazteen Argazkiak 15- Hedabideak. URL (2013-08-30 kontsultatua)
http://www.gazteaukera.euskadi.net/r587657/en/contenidos/noticia/gazteen_argazkiak_15/eu_gazteen/adjuntos/retratos15_e.pdf
6. EGM, 2013. Resumen General de Resultados de EGM (Estudio General de Medios desde
octubre del 2012 hasta mayo del 2013) URL (2013-08-30 kontsultatua) http://www.aimc.es/Datos-EGM-Resumen-General-.html
7. Carlos Herrero, 2013. Communityme. Situacion de Twister en España.. URL (2013-08-30
kontsultatua) http://communityme.es/situacion-de-twitter-en-espana
8. The Cocktail Analysis and Zenith, 2013. Observatorio de redes socials V. oleada.
URL (2013-08-30 kontsultatua) http://www.slideshare.net/TCAnalysis/5-oleada-observatorioredes-sociales
18