1. TUĞBERK CENGİZ
BOĞAZİÇİ ÜNİVERSİTESİ
MAYIS 2012

2. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ

3. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
1633 – Lagari Hasan Çelebi 1632 - Hezârfen Ahmet Çelebi

4. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 KAYSERİ UÇAK FABRİKASI(1926 - 1950)
- 1925 Tayyare ve Motor Türk Anonim
Şirketi (Alman – Türk Ortaklığı)
- 1928 tarihinde kapatılmıştır
- 1930 yılında Tayyare Cemiyeti, şirketi
hesabına tasfiye eder

5. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 KAYSERİ UÇAK FABRİKASI(1926 - 1950)
- 1932 yılında Amerikan ortaklar ile
tekrar üretime başlar
- 1950 yılına kadar İngiliz,Polonyalı,
Alman ortaklarla üretim yapar
- 1950 yılında hava ikmal merkezine
dönüştürülür

6. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 KAYSERİ UÇAK FABRİKASI(1926 - 1950)

7. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 KAYSERİ UÇAK FABRİKASI(1926 - 1950)
Jurkens A-20

8. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 KAYSERİ UÇAK FABRİKASI(1926 - 1950)
Gotha Go 145

9. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
- Başbakan Şükrü Saraçoğlu, Milli
Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel ve THK
Başkanı Şükrü Koçak Ankara'da bir uçak
ve motor fabrikası kurulması, uçak
mühendisliği bölümün teknik
üniversitede kurulması ve aerodinamik
araştırmalar merkezi kurmak için
çalışmalar yaparlar. (1941)

10. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 ETİMESGUT UÇAK FABRİKASI(1948 - 1959)
- 20 milyon lira civarı yatırım
- Alman ve Polonyalı uçak mühendisi
ve teknisyenler
- Yerli dizaynlar ve prototipler

11. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 ETİMESGUT UÇAK FABRİKASI(1948 - 1959)
THK 13(İlk deltakanat) THK 5/5A

12. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 ETİMESGUT UÇAK FABRİKASI(1948 - 1959)
- 1954 yılında Makine ve Kimya
Endüstrisi Kurumuna (MKEK)
devredildi
- 1955'te bugünkü Türk Traktör
Fabrikası haline geldi
- 1959'da üretim durdu

13. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 ÖZEL GİRİŞİMLER-VECİHİ HÜRKUŞ(1986 - 1969)

14. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 ÖZEL GİRİŞİMLER-VECİHİ HÜRKUŞ(1986 - 1969)
- Türk pilot astsubay ve mühendis
- İlk Türk sivil uçağı, VECİHİ K-XIV
- Uçabilirlik izni için Çekoslavakya’ya
gider

15. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 ÖZEL GİRİŞİMLER-VECİHİ HÜRKUŞ(1986 - 1969)
- İlk Türk Sivil Havacılık Okulu (Vecihi
Sivil Tayyare Mektebi) 1932
-İlk sivil havayolu şirketi Hürkuş
Havayolları

16. HAVAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 ÖZEL GİRİŞİMLER-VECİHİ HÜRKUŞ(1986 - 1969)

17. KARAYOLU TEKNOLOJİLERİ

18. KARAYOLU TEKNOLOJİLERİ
- Ford tarafından İstanbul’da serbest
bölgede ilk teşebbüs(1929)
- Tuzla Jeep Fabrikası(1954)
- Ford Motor Company ve Koç grubu
girişimiyle Otosan(1959)
- Otobüs Karoseri A.Ş. tarafından
Magirus üretimi(1963)

19. KARAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 Devrim Otomobili

20. KARAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 Devrim Otomobili(1961)
- 1.400.000.-TL ödenekle 4,5 ayda ordunun
ihtiyaçlarını karşılamak için Cumhurbaşkanı
Cemal GÜRSEL’ in emriyle yapıldı.
- 20 kadar mühendis tarafından TCDD
atölyelerinde yapılmış
- Zamanına göre çağdaş bir otomobil
- “ Batı kafasıyla otomobil yaptınız ama, doğu
kafasıyla benzin ikmalini unuttunuz. ”

21. KARAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 Anadol

22. KARAYOLU TEKNOLOJİLERİ
 Anadol(1966)
-İlk seri olarak üretilen otomobil
markası
- 1984’e kadar üretimi devam etmiş
- Sanılanın aksine yerli otomobil değil
- Otosan A.Ş. tarafından üretilmiş

23. KARAYOLU TEKNOLOJİLERİ
- Tofaş 1971 yılında Murat 124 modelini
üretmeye başlar(Fiat lisanslı)
- Oyak 1971 yılında Renault 12 modelini
üretmeye başlar(Renault lisanslı)
- 1990’lara kadar aynı şekilde
- 1990’lardan sonra Honda, Opel,
Hyundai gibi firmalar yerli üretime
başlıyor

24. DEMİRYOLU TEKNOLOJİLERİ

25. DEMİRYOLU TEKNOLOJİLERİ
- Cumhuriyet’in kurulduğu dönemde
demiryolları devletleştirilmiş ve yeni hatlar
oluşturulmuş
- 1923 yılı itibarı ile 4559 km olan
demiryolu hattı 1940 yılında 8637 km
- 1940 – 1960 arası 300 km demiryolu
yapımı
- 1960 – 2000 arası yılda 40 km demiryolu
yapımı

26. DEMİRYOLU TEKNOLOJİLERİ
-Ulaşım %50 karayolu ile, %30
demiryolu ile sağlanıyor.(1960)
- 1985’te demiryolunun payı %10
- Günümüzde %2(ulaşım), %4(lojistik),
- Demiryolu Ağırlıklı Dönem (1950 öncesi)
- Karayolu Ağırlıklı Dönem (1950 sonrası)

27. DEMİRYOLU TEKNOLOJİLERİ
 TÜLOMSAŞ(1923 - )
- Eskişehir’ de Osmanlı’ dan kalan
atölyelerde kurulur
-40’lı yıllara kadar sadece tamir ve bakım
yapıyor
- İki küçük lokomotif(Efe ve Mehmetçik)
- İlk buharlı Türk lokomotifi(Karakurt)(1961)

28. DEMİRYOLU TEKNOLOJİLERİ
 TÜLOMSAŞ(1923 - )
- Devrim arabası(1961)
- 90’lara kadar yabancı modellerin üretimi
- 90’lardan itibaren tekrar yerli modellerin
üretimi

29. DEMİRYOLU TEKNOLOJİLERİ
 TÜLOMSAŞ(1923 - )
KARAKURT MİNYATÜR LOKOMOTİFLER

30. DENİZYOLU TEKNOLOJİLERİ

31. DENİZYOLU TEKNOLOJİLERİ
- Kabotaj Hakkı(1 Temmuz 1926)
- Türkiye Seyr-i Sefain İdaresi (1923-1933)
- Denizbank(Denizcilik Bankası Türk
Anonim Ortaklığı) (1938)
- Türkiye Denizcilik İşletmeleri(1984)
- TDİ Türkiye Denizcilik İşletmeleri A.Ş.(1994)
- DENİZ NAKLİYATI T.A.Ş(200)

32. DENİZYOLU TEKNOLOJİLERİ
- Cumhuriyet’in ilk dönemlerinde
genellikle devlet kontrollü deniz araçları
- I. Dünya Savaşı’ndan kalan gemiler
onarılıyor
- 1935 yılına kadar üretim kapasitesi artıyor
- 1950’li yıllar gemiler ve üretim tesisleri
modern değil
- 1950’li yıllardan sonra özel sektör

33. DENİZYOLU TEKNOLOJİLERİ
- Yük taşıma:%27,8 yolcu taşıma:%7,5
(1960)
- Dış ticaret taşımalarının %87.4
- kabotaj taşımaları %3.6
- Üretim genellikle özel sektör
vasıtasıyla