SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 2
Descargar para leer sin conexión
Эх хавтан гэж юу вэ?
                                                                                                                          •5
Зохиогч Э.Халиун
2 дах өдөр, 2008-09-09 16:08




                                      Эх хавтан бол компьютер доторх үндсэн электроник хавтан юм. Компьютерийн бүх
бүрэлдэхүүн хэсэг ямра нэг байдлаар эх хавтантай холбогдсон буюу харилцаа холбоонд боршдог. Зарим нь шууд эх хавтанд
холбогдож зарим нь эх хавтаны оролтод холбогдсон байдаг. Компьютерийн дотор байрлах эх хавтаны үүрэг бол бүх
бүрэлдэхүүн хэсгийг хооронд холбогч тавцан болдог юм.

Эх хавтаны төрөл

Эх хавтаны төрөл анги нь CPU хэрхэн бүтээгдсэнээс шалтгаалдаг. Тиймээс эх хавтанг ямар төрлийн суурьтайгаар нь ялгаж
болно жишээ нь: Socket A, Socket 478 гэх мэт. Тэгэхээр та эх хавтан худалдан авах гэж байгаа бол ямар төрлийн суурьтай
болохыг нь тодруулж, хамгийн гол нь CPU-н үзүүлэлттэй таарч байх ёстой.

CPU гэж юу вэ? гэсэн нийтлэлээс суурийн төрөл мөн ямар CPU-нд тохиромжтой гэдэг талаарх мэдээллийг аваарай.


Эх хавтан худалдан авахдаа юуг анхаарах вэ?

Компьютер дээрх бүхий л эд ангиуд эх хавтанд холбогдож байгаа учир компьютерийн бүрэлдэхүүн хэсэг буюу эд ангиудыг эх
хавтан худалдан авахдаа сайтар анхаарах хэрэгтэй. Жишээлбэл: хэрэв та маш олон дотоод холболттой девайс хэрэглэхийг
хүсэж байгаа бол 3 PCI slots төрлийн эх хавтан авахад хангалттай. Яг үүнтэй адил их хэмжээний санах ой танд хэрэгтэй бол
хангалттай slot-той эх хавтанг сонгон авах нь зайлшгүй юм.

Эх хавтанд мөн Санах ой, График кард, Хатуу диск болон бусад эд ангиудтай холбогдох зөв оролттой байх хэрэгтэй.
Хэдийгээр бүх эх хавтан эдгээрийг агуулдаг боловч яг худалдан авах үедээ дахин нэг нягтлан шалгахад илүүдэхгүй. Хэрэв
хуучин эд ангиудад шинэ эх хавтанг холбон залгах гэж байгаа бол илүү нарийн хандах хэрэгтэй. Учир нь шинэ эх хавтан
хуучин эд ангиудыг дэмжихгүй байх тохиолдол байдаг.
Үндсэн эх хавтангуудын ялгаа бол ижил CPU дэмждэг, гэвч chipset-ийн төрөлд өөр байдаг. Chipset гэдэг нь CPU болон бусад
бүрэлдэхүүнүүдийг холбох олон хавтангууд бөгөөд энэ нь эх хавтан дээр байрладаг, мөн олон төрлийн картууд дээр байдаг.
Өөр өөр chipset нь өөр өөр санах ойн дэмжлэг, AGP оролтын хурд, bus хурдын гүйцэтгэлийг үзүүлдэг байна.

Эх хавтаны хурдыг хэмжих

Эх хавтан бол хурдыг нь хэмжихэд хүндрэлтэй байдаг эд ангиудын нэг юм. Ерөнхийдөө бол ижил төрлийн chipset-тэй эх
хавтангуудын гүйцэтгэл нь ойролцоо байдаг. Бага зэргийн ялгаатай тал нь эх хавтанг хийсэн материал болон үйлдвэрлэгчийн
чанар дээр гарч болно.
Түүний хурдыг хэмжих өөр нэгэн үзүүлэлт бол бусад бүрэлдэхүүн хэсгийн хурдан ажиллах ажиллагааг дэмжих дээд хэмжээ
байж болно. Жишээ нь гэхэд эх хавтаны бүрэлдэхүүнийг дэмжих дээд хэмжээ нь FSB (Front Side Bus) байж болно. Хэдийгээр
CPU байхгүй байсан ч байсан энэхүү хурдыг дэмждэг. Үүнтэй адилхан санах ойг дээд хэмжээнд дэмждэг бол санах ойн хэсэг
хурдан ажиллагаатай байх жишээтэй.
Эх хавтаны Chipset гэж юу вэ?

Chipset нь эх хавтаны сувгаар урсаж байгаа бүх датад хяналт тавидаг. Хамгийн Chipset-н анхдагч үйлдэл нь датаг эх хавтаны
байрлах ёстой зөв газарт нь явуулдаг. Чухамхүү Chipset-н тусламжтайгаар л бүх мэдээллүүд зөв бүрэлдэхүүн хэсэг дээрээ
байрладаг.

Эх хавтаны бүрэлдэхүүн хэсгүүд

Эх хавтан нь бүр төрлийн бүрэлдэхүүний олон холболтыг агуулж байдаг. Эх хавтан нэмэлт оролт буюу ISA, PCI, AGP болон
DIMM суурийг мөн агуулдаг байна. Түүнээс гадна гадаад холболт буюу дууны картын холболт, USB оролт, Паралель оролт,
PS/2 оролт буюу гар хулганын орох оролтуудыг агуулдаг. Тэгэхээр эх хавтан нь компьютерийн эд ангиудыг холбогч хамгийн
чухал хэсгийн нэг учраас худалдаж авахдаа бүх холболтууд нь тохирдог байхаар сонгох нь их чухал.

Та доорх линкээс ерөнхийдөө эх хавтаны ямар төрөл, ямар үнэтэй байгааг сонирхоорой.

Ерөнхий зах зээл дээрх эх хавтангийн үнийн харицуулалт

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүдкомпьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүдKhishighuu Myanganbuu
 
үйлдлийн систем
үйлдлийн системүйлдлийн систем
үйлдлийн системshulam
 
компьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүдкомпьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүдTegshee myagmar
 
хэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмуудхэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмуудTsetsenkhuu Otgonbayar
 
Mtms lec-2 [1]
Mtms lec-2 [1]Mtms lec-2 [1]
Mtms lec-2 [1]nyamka0928
 
срU гэж юу вэ?
срU гэж юу вэ?срU гэж юу вэ?
срU гэж юу вэ?shulam
 
компьютерийн сүлжээ
компьютерийн сүлжээкомпьютерийн сүлжээ
компьютерийн сүлжээEnkh Gvnj
 
программ хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголтпрограмм хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголтshulam
 
компьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамжкомпьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамжBaaya Badrakh
 
компьютеийн бүтэц
компьютеийн бүтэцкомпьютеийн бүтэц
компьютеийн бүтэцTeacher's E-content
 
мультмедиа технологи
мультмедиа технологимультмедиа технологи
мультмедиа технологиKhishighuu Myanganbuu
 
програм хангамж
програм хангамжпрограм хангамж
програм хангамжBaaya Badrakh
 
компьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэл
компьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэлкомпьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэл
компьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэлХ. Гэрэлчимэг
 
санах ой
санах ойсанах ой
санах ойshulam
 

La actualidad más candente (20)

3
33
3
 
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүдкомпьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
компьютерийн үндсэн төхөөрөмжүүд
 
үйлдлийн систем
үйлдлийн системүйлдлийн систем
үйлдлийн систем
 
компьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүдкомпьютэрийн төрлүүд
компьютэрийн төрлүүд
 
хичээл
хичээлхичээл
хичээл
 
хэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмуудхэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
хэрэглээний програмууд ба системийн програмууд
 
Mtms lec-2 [1]
Mtms lec-2 [1]Mtms lec-2 [1]
Mtms lec-2 [1]
 
срU гэж юу вэ?
срU гэж юу вэ?срU гэж юу вэ?
срU гэж юу вэ?
 
компьютерийн сүлжээ
компьютерийн сүлжээкомпьютерийн сүлжээ
компьютерийн сүлжээ
 
программ хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголтпрограмм хангамжийн їндсэн ойлголт
программ хангамжийн їндсэн ойлголт
 
компьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамжкомпьютерийн техник хангамж
компьютерийн техник хангамж
 
компьютеийн бүтэц
компьютеийн бүтэцкомпьютеийн бүтэц
компьютеийн бүтэц
 
мультмедиа технологи
мультмедиа технологимультмедиа технологи
мультмедиа технологи
 
Memory
MemoryMemory
Memory
 
It101 1
It101 1It101 1
It101 1
 
Hardware
Hardware Hardware
Hardware
 
програм хангамж
програм хангамжпрограм хангамж
програм хангамж
 
Cpu
CpuCpu
Cpu
 
компьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэл
компьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэлкомпьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэл
компьютер ба түүний дагалдах хэрэгсэл
 
санах ой
санах ойсанах ой
санах ой
 

Destacado (15)

Computer
ComputerComputer
Computer
 
лекц-1
лекц-1лекц-1
лекц-1
 
Bie daalt
Bie daaltBie daalt
Bie daalt
 
Компьютерийн үзүүлэлт
Компьютерийн үзүүлэлтКомпьютерийн үзүүлэлт
Компьютерийн үзүүлэлт
 
компьютерийн хэрэглээ
компьютерийн хэрэглээкомпьютерийн хэрэглээ
компьютерийн хэрэглээ
 
компьютерийн програм хангамж
компьютерийн програм хангамжкомпьютерийн програм хангамж
компьютерийн програм хангамж
 
Control panel
Control panelControl panel
Control panel
 
Лекц 5
Лекц 5Лекц 5
Лекц 5
 
техник хангамж ба програм хангамж
техник хангамж ба програм хангамжтехник хангамж ба програм хангамж
техник хангамж ба програм хангамж
 
1
11
1
 
Dispositivos de expancion
Dispositivos de expancionDispositivos de expancion
Dispositivos de expancion
 
Lecture 13 os
Lecture 13 osLecture 13 os
Lecture 13 os
 
Instruction sets
Instruction setsInstruction sets
Instruction sets
 
bios-ийн тухай
bios-ийн тухайbios-ийн тухай
bios-ийн тухай
 
хэрэглээний програм
хэрэглээний програмхэрэглээний програм
хэрэглээний програм
 

Similar a эх хавтан гэж юу вэ

Similar a эх хавтан гэж юу вэ (20)

Teh hangamj 8
Teh hangamj 8Teh hangamj 8
Teh hangamj 8
 
Undra компьютерийн иж бүрдэл (7623463)
Undra   компьютерийн иж бүрдэл (7623463)Undra   компьютерийн иж бүрдэл (7623463)
Undra компьютерийн иж бүрдэл (7623463)
 
Computer hardware-1
Computer hardware-1Computer hardware-1
Computer hardware-1
 
техник хангамж
техник хангамжтехник хангамж
техник хангамж
 
02 it concepts
02 it concepts02 it concepts
02 it concepts
 
хичээл
хичээлхичээл
хичээл
 
Lab 4
Lab 4Lab 4
Lab 4
 
Ko2a 4bag
Ko2a 4bagKo2a 4bag
Ko2a 4bag
 
Cs101 lecture2
Cs101 lecture2Cs101 lecture2
Cs101 lecture2
 
Teh hangamj
Teh hangamjTeh hangamj
Teh hangamj
 
Texnik hangamj
Texnik hangamjTexnik hangamj
Texnik hangamj
 
Komp vndes
Komp vndesKomp vndes
Komp vndes
 
Lecture6
Lecture6Lecture6
Lecture6
 
Hardware
HardwareHardware
Hardware
 
02 it concepts
02 it concepts02 it concepts
02 it concepts
 
Tseegii
TseegiiTseegii
Tseegii
 
компьютерийн техник хангамж 7 р анги
компьютерийн техник хангамж 7 р ангикомпьютерийн техник хангамж 7 р анги
компьютерийн техник хангамж 7 р анги
 
компьютерийн техник хангамж 7 р анги
компьютерийн техник хангамж 7 р ангикомпьютерийн техник хангамж 7 р анги
компьютерийн техник хангамж 7 р анги
 
Mtms lec-2
Mtms lec-2Mtms lec-2
Mtms lec-2
 
K bvtets
K bvtetsK bvtets
K bvtets
 

Más de Oyuka Oyuk

11111113333322
1111111333332211111113333322
11111113333322Oyuka Oyuk
 
2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийн
2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийн2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийн
2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийнOyuka Oyuk
 
7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvarOyuka Oyuk
 
цахим ном
цахим номцахим ном
цахим номOyuka Oyuk
 
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэкомпьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэOyuka Oyuk
 
цахим тест1 (copy)
цахим тест1 (copy)цахим тест1 (copy)
цахим тест1 (copy)Oyuka Oyuk
 
нуур хэрхэн үүсдэг вэ
нуур хэрхэн үүсдэг вэнуур хэрхэн үүсдэг вэ
нуур хэрхэн үүсдэг вэOyuka Oyuk
 
өмнөхийг бататгах
өмнөхийг бататгахөмнөхийг бататгах
өмнөхийг бататгахOyuka Oyuk
 
монгол орны гол мөрөн нуурууд
монгол орны гол мөрөн нууруудмонгол орны гол мөрөн нуурууд
монгол орны гол мөрөн нууруудOyuka Oyuk
 
Hereglegdehuun
HereglegdehuunHereglegdehuun
HereglegdehuunOyuka Oyuk
 
цээжлэх 1
цээжлэх 1цээжлэх 1
цээжлэх 1Oyuka Oyuk
 
а авиаг таниулах1
а авиаг таниулах1а авиаг таниулах1
а авиаг таниулах1Oyuka Oyuk
 
Unuruu 53 r sur
Unuruu 53 r surUnuruu 53 r sur
Unuruu 53 r surOyuka Oyuk
 
цахим судалгаа
цахим судалгаацахим судалгаа
цахим судалгааOyuka Oyuk
 
усаа хэмнэ
усаа хэмнэусаа хэмнэ
усаа хэмнэOyuka Oyuk
 
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээрус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээрOyuka Oyuk
 
усаа хэмнэ
усаа хэмнэусаа хэмнэ
усаа хэмнэOyuka Oyuk
 

Más de Oyuka Oyuk (20)

Unurbileg
UnurbilegUnurbileg
Unurbileg
 
11111113333322
1111111333332211111113333322
11111113333322
 
2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийн
2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийн2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийн
2010 2011 оны хичээлийн жилд i-р ангийн зан-ийн
 
7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar7 r angi boloroo yr cadvar
7 r angi boloroo yr cadvar
 
Untitled 1
Untitled 1Untitled 1
Untitled 1
 
цахим ном
цахим номцахим ном
цахим ном
 
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэкомпьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
компьютераа хэрхэн хурдтай сайн ажиллуулах вэ
 
цахим тест1 (copy)
цахим тест1 (copy)цахим тест1 (copy)
цахим тест1 (copy)
 
нуур хэрхэн үүсдэг вэ
нуур хэрхэн үүсдэг вэнуур хэрхэн үүсдэг вэ
нуур хэрхэн үүсдэг вэ
 
өмнөхийг бататгах
өмнөхийг бататгахөмнөхийг бататгах
өмнөхийг бататгах
 
монгол орны гол мөрөн нуурууд
монгол орны гол мөрөн нууруудмонгол орны гол мөрөн нуурууд
монгол орны гол мөрөн нуурууд
 
Hereglegdehuun
HereglegdehuunHereglegdehuun
Hereglegdehuun
 
цээжлэх 1
цээжлэх 1цээжлэх 1
цээжлэх 1
 
үсэг
үсэгүсэг
үсэг
 
а авиаг таниулах1
а авиаг таниулах1а авиаг таниулах1
а авиаг таниулах1
 
Unuruu 53 r sur
Unuruu 53 r surUnuruu 53 r sur
Unuruu 53 r sur
 
цахим судалгаа
цахим судалгаацахим судалгаа
цахим судалгаа
 
усаа хэмнэ
усаа хэмнэусаа хэмнэ
усаа хэмнэ
 
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээрус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
ус бол сайн бүхний эхлэл хэвлэхээр
 
усаа хэмнэ
усаа хэмнэусаа хэмнэ
усаа хэмнэ
 

эх хавтан гэж юу вэ

  • 1. Эх хавтан гэж юу вэ? •5 Зохиогч Э.Халиун 2 дах өдөр, 2008-09-09 16:08 Эх хавтан бол компьютер доторх үндсэн электроник хавтан юм. Компьютерийн бүх бүрэлдэхүүн хэсэг ямра нэг байдлаар эх хавтантай холбогдсон буюу харилцаа холбоонд боршдог. Зарим нь шууд эх хавтанд холбогдож зарим нь эх хавтаны оролтод холбогдсон байдаг. Компьютерийн дотор байрлах эх хавтаны үүрэг бол бүх бүрэлдэхүүн хэсгийг хооронд холбогч тавцан болдог юм. Эх хавтаны төрөл Эх хавтаны төрөл анги нь CPU хэрхэн бүтээгдсэнээс шалтгаалдаг. Тиймээс эх хавтанг ямар төрлийн суурьтайгаар нь ялгаж болно жишээ нь: Socket A, Socket 478 гэх мэт. Тэгэхээр та эх хавтан худалдан авах гэж байгаа бол ямар төрлийн суурьтай болохыг нь тодруулж, хамгийн гол нь CPU-н үзүүлэлттэй таарч байх ёстой. CPU гэж юу вэ? гэсэн нийтлэлээс суурийн төрөл мөн ямар CPU-нд тохиромжтой гэдэг талаарх мэдээллийг аваарай. Эх хавтан худалдан авахдаа юуг анхаарах вэ? Компьютер дээрх бүхий л эд ангиуд эх хавтанд холбогдож байгаа учир компьютерийн бүрэлдэхүүн хэсэг буюу эд ангиудыг эх хавтан худалдан авахдаа сайтар анхаарах хэрэгтэй. Жишээлбэл: хэрэв та маш олон дотоод холболттой девайс хэрэглэхийг хүсэж байгаа бол 3 PCI slots төрлийн эх хавтан авахад хангалттай. Яг үүнтэй адил их хэмжээний санах ой танд хэрэгтэй бол хангалттай slot-той эх хавтанг сонгон авах нь зайлшгүй юм. Эх хавтанд мөн Санах ой, График кард, Хатуу диск болон бусад эд ангиудтай холбогдох зөв оролттой байх хэрэгтэй. Хэдийгээр бүх эх хавтан эдгээрийг агуулдаг боловч яг худалдан авах үедээ дахин нэг нягтлан шалгахад илүүдэхгүй. Хэрэв хуучин эд ангиудад шинэ эх хавтанг холбон залгах гэж байгаа бол илүү нарийн хандах хэрэгтэй. Учир нь шинэ эх хавтан хуучин эд ангиудыг дэмжихгүй байх тохиолдол байдаг. Үндсэн эх хавтангуудын ялгаа бол ижил CPU дэмждэг, гэвч chipset-ийн төрөлд өөр байдаг. Chipset гэдэг нь CPU болон бусад бүрэлдэхүүнүүдийг холбох олон хавтангууд бөгөөд энэ нь эх хавтан дээр байрладаг, мөн олон төрлийн картууд дээр байдаг. Өөр өөр chipset нь өөр өөр санах ойн дэмжлэг, AGP оролтын хурд, bus хурдын гүйцэтгэлийг үзүүлдэг байна. Эх хавтаны хурдыг хэмжих Эх хавтан бол хурдыг нь хэмжихэд хүндрэлтэй байдаг эд ангиудын нэг юм. Ерөнхийдөө бол ижил төрлийн chipset-тэй эх хавтангуудын гүйцэтгэл нь ойролцоо байдаг. Бага зэргийн ялгаатай тал нь эх хавтанг хийсэн материал болон үйлдвэрлэгчийн чанар дээр гарч болно. Түүний хурдыг хэмжих өөр нэгэн үзүүлэлт бол бусад бүрэлдэхүүн хэсгийн хурдан ажиллах ажиллагааг дэмжих дээд хэмжээ байж болно. Жишээ нь гэхэд эх хавтаны бүрэлдэхүүнийг дэмжих дээд хэмжээ нь FSB (Front Side Bus) байж болно. Хэдийгээр CPU байхгүй байсан ч байсан энэхүү хурдыг дэмждэг. Үүнтэй адилхан санах ойг дээд хэмжээнд дэмждэг бол санах ойн хэсэг хурдан ажиллагаатай байх жишээтэй.
  • 2. Эх хавтаны Chipset гэж юу вэ? Chipset нь эх хавтаны сувгаар урсаж байгаа бүх датад хяналт тавидаг. Хамгийн Chipset-н анхдагч үйлдэл нь датаг эх хавтаны байрлах ёстой зөв газарт нь явуулдаг. Чухамхүү Chipset-н тусламжтайгаар л бүх мэдээллүүд зөв бүрэлдэхүүн хэсэг дээрээ байрладаг. Эх хавтаны бүрэлдэхүүн хэсгүүд Эх хавтан нь бүр төрлийн бүрэлдэхүүний олон холболтыг агуулж байдаг. Эх хавтан нэмэлт оролт буюу ISA, PCI, AGP болон DIMM суурийг мөн агуулдаг байна. Түүнээс гадна гадаад холболт буюу дууны картын холболт, USB оролт, Паралель оролт, PS/2 оролт буюу гар хулганын орох оролтуудыг агуулдаг. Тэгэхээр эх хавтан нь компьютерийн эд ангиудыг холбогч хамгийн чухал хэсгийн нэг учраас худалдаж авахдаа бүх холболтууд нь тохирдог байхаар сонгох нь их чухал. Та доорх линкээс ерөнхийдөө эх хавтаны ямар төрөл, ямар үнэтэй байгааг сонирхоорой. Ерөнхий зах зээл дээрх эх хавтангийн үнийн харицуулалт