1. Ontwikkeling van een competentieprofiel voor verpleegkundigen op de
afdeling hemodialyse in het Jessa Ziekenhuis.
Kirsten Theunis
Achtergrond
Om kwaliteitsvolle zorg aan hemodialysepatiënten te kunnen bieden, is er nood aan goed opgeleide
dialyseverpleegkundigen. Deze opleiding wordt voornamelijk op de afdeling hemodialyse gegeven. Om
deze opleiding op een correcte en uniforme wijze te kunnen geven, is er in het Jessa Ziekenhuis nood
aan een duidelijk competentieprofiel en persoonlijk opleidingsplan. Het huidig onderzoek beperkt zich
tot het uitwerken van een competentieprofiel voor dialyseverpleegkundigen.
Design en methode
Om tot dit competentieprofiel te komen, werd er kwalitatief onderzoek uitgevoerd. Het opzet van het
onderzoek was het samenstellen van een focusgroep. Deze focusgroep bestond uit 12 experten in de
nefrologie (artsen, leidinggevenden en dialyseverpleegkundigen). Er werden twee bijeenkomsten voor
deze focusgroep georganiseerd. Tijdens de eerste vergadering werd er gebrainstormd over de vereiste
competenties van een dialyseverpleegkundige. Het uitgangspunt voor deze brainstorming was het
Europese competentieprofiel dat in de literatuur werd gevonden. Om de bekomen resultaten van de
eerste vergadering te bespreken en een indeling van deze competenties aan de hand van de niveaus
van Benner te maken, werd er een tweede vergadering georganiseerd. Gedurende het onderzoek
werd er regelmatig aan member check gedaan, om valide resultaten te bekomen.
Resultaten
Tijdens de eerste vergadering werden bestaande competenties besproken en nieuwe competenties
werden uitgeschreven. Volgende categorieën werden bekomen:
1. de hemodialyseverpleegkundige als persoon handelt naar beroepsspecifieke attitudes
2. de hemodialyseverpleegkundige als zorgverlener en klinisch beoordelaar
3. de hemodialyseverpleegkundige als lid van het multidisciplinair nefrologisch team.
Voor elke categorie werden competenties en waarneembare criteria beschreven. Tijdens de tweede
vergadering werden bekomen competenties ingedeeld aan de hand van de niveaus van Benner. Deze
resultaten werden in een tabel weergegeven. Deze tabel geeft duidelijk weer welke evolutie een
dialyseverpleegkundige kan maken.
Conclusie
Goed opgeleide dialyseverpleegkundigen zijn noodzakelijk om kwaliteitsvolle zorg te kunnen bieden.
Om deze opleiding te garanderen, is er nood aan een competentieprofiel. Dit competentieprofiel geeft
duidelijk weer wat er van een dialyseverpleegkundige verwacht wordt. Om een persoonlijk
opleidingsplan uit te werken, kan het competentieprofiel gebruikt worden.
Relevantie voor de praktijk
In het Jessa Ziekenhuis is er reeds een werkgroep actief die de verantwoordelijkheid heeft over de
opleiding van nieuwe medewerkers. Ondanks de efficiënte werking van deze werkgroep, is er nood
aan een raamwerk om deze opleiding op een uniforme wijze uit te voeren. Dit raamwerk bestaat uit
een competentieprofiel en een persoonlijk opleidingsplan. Tijdens dit project werd een
competentieprofiel uitgewerkt. Verder onderzoek is nodig om het persoonlijk opleidingsplan uit te
werken.