Presentación sobre a descolonización e terceiro Mundo para 1º de bacharalato

1. DESCOLONIZACIÓN E TERCEIRO
MUNDO

4. • Descolonización: proceso de independencia das
colonias das potencias europeas e a súa conversión en
estados independentes que se desenvolve entre 1950
e 1980
• Xorde a raíz do debilitamento das potencias europeas
tras as guerras mundiais
• Está estimulado pola aparición de movementos
políticos dentro dos territorios coloniais
• Tras o acceso á independencia os novos países tiveron
que facer fronte a numerosas dificultades
- Os novos países seguen a depender
economicamente das metrópolis.
- Desigualdades sociais e inestabilidade política.
• Estes novos países englóbanse baixo a denominación
de Terceiro Mundo.

5. CAUSAS DA DESCOLONIZACIÓN
• O impacto da Segunda Guerra Mundial
• Aparición de movementos anticolonialistas
• Cambios na opinión pública
• A posición da ONU
• A rendibilidade dos imperios
• A influencia da guerra fria
• A conferencia de Bandung

6. O impacto da Segunda Guerra Mundial
• A IIGM mostrou ao mundo a debilidade das potencias
europeas. Derrúbase o mito da invencibilidade europea.
- As colonias participan na guerra con tropas e
recursos, e combaten no seu propio territorio. A formación
das guerrillas e a inclusión de tropas coloniais nos
exércitos.
- As potencias tiveron graves problemas económicos e
militares despois da guerra.
- Desenvolvemento das ideas de liberdade e
democracia fronte ao fascismo e nacismo non podían
xustificar o imperialismo.
formación militar aos cadros de mando que encabezarán os
procesos de independencia..

8. APARICIÓN DE MOVEMENTOS ANTICOLONIALISTAS
• Tras a guerra xorden movementos nacionalistas e
emancipadores, promovidos polas elites locais,
pertencentes á burguesía comercial e administrativa,
educadas nas universidades occidentais como
Ghandi na India
Ho Chi Minh en Indochina
Nkrumah en Ghana.

9. • Os fundamentos ideolóxicos destes movementos
foron:
- A introdución da ideoloxía comunista que
encabeza a loita pola independencia nalgúns países.
- O indixenismo, ideoloxía que propugnan a
recuperación e dignificación das culturas
autóctonas. Aparecen conceptos como
negritude,defendido por Leopold S.Senghor en
Senegal ou o panarabismo de Nasser en Exipto.
- Defensa da identidade relixiosa, sobre todo
islámica.

10. Cambios na opinión pública
• Nos países occidentais a opinión pública
opoñíase ao imperialismo. Políticos e
intelectuais formaron en 1927 en Bélxica a
«liga contra o imperialismo»
• As Igrexas cristiás( católica e protestante)
impulsan iniciativas contra o imperialismo.
• Os partidos socialistas

11. O papel da ONU
Na Carta do Atlántico de
1941, recóllese a oposición ao
colonialismo e o dereito á
autodeterminación dos
territorios coloniais.
En 1952 incluíu na
Declaración Universal dos
Dereitos Humanos o dereito
que teñen os pobos
colonizados a dispoñer de si
mesmos, e en 1960 a
resolución 1514 condenou o
colonialismo.
A maioría dos novos
Estados
incorporaranse á ONU

12. • Resolución 1514 da ONU sobre a concesión da Independencia aos países e pobos coloniais, 1960
A Asemblea Xeral,[...]
Declara que:
1. A suxeición de pobos a unha subxugación, dominación e explotación estranxeiras constitúe unha negación
dos dereitos humanos fundamentais, é contraria á Carta das Nacións Unidas e compromete a causa da paz e da
cooperación mundiais.
2. Todos os pobos teñen o dereito de libre determinación; en virtude deste dereito, determinan libremente a súa
condición política e perseguen libremente o seu desenvolvemento económico, social e cultural.
3. A falta de preparación na orde política, económico, social ou educativo non deberá servir nunca de pretexto
para atrasar a independencia.
4. A fin de que os pobos dependentes poidan exercer pacificamente e libre mente o seu dereito á independencia
completa, deberá cesar toda acción armada ou toda medida represiva de calquera índole dirixida contra eles, e
deberá respectarse a integridade do seu territorio nacional.
5. Nos territorios en fideicomiso e non autónomos e en todos os demais territorios que non lograron aínda a súa
independencia deberán tomarse inmediatamente medidas para traspasar todos os poderes aos pobos deses
territorios, sen condicións nin reservas, en conformidade coa súa vontade e os seus desexos libremente expresa
dous, e sen distinción de raza, credo nin cor, para permitirlles gozar dunha liberdade e unha independencia
absolutas.
6. Todo intento encamiñado a quebrantar total ou parcialmente a unidade nacional e a integridade territorial dun
país é incompatible cos propósitos e principios da Carta das Nacións Unidas.
7. Todos os Estados deberán observar fiel e estritamente as disposicións da Carta das Nacións Unidas, da
Declaración Universal de Dereitos Humanos e da presente Declaración sobre a base da igualdade, da non
intervención nos asuntos internos dos demais Estados e do respecto dos dereitos soberanos de todos os pobos
e da súa integridade territorial.
Resolución 1514 da Asamblea Xeral das Nacións Unidas, Nova York, 14 de decembro de 1960

13. A rendibilidade dos imperios
• O mantemento dos imperios xeraba uns custos
económicos e políticos que non compensaban
os beneficios obtidos.

14. A influencia da guerra fría
• Tanto os EEUU como a URSS opoñíanse ao
colonialismo.
• Os EEUU pola súa propia orixe colonial e por
captar novos mercados. Xa en 1918 o
presidente Wilson expoñía nos seus catorce
puntos o dereito á autodeterminación das
colonias.
• A URSS por motivos ideolóxicos.
• Ambas para atraer aos novos países á súa
órbita.

15. A conferencia de Bandung
• Os países que foron logrando a independencia
convertéronse en colaboradores dos que aínda non a
conseguiran.
• A Conferencia de Bandung de 1955( Indonesia) convocou
aos países recen independizados de Asia e África ( 28
países africanos e asiáticos)co fin de tomar posicións
fronte aos bloques e a creación do Movemento dos
países non Aliñados.

16. • Comprométense a:
- Axudar ao movementos independentistas
- Impedir a instrumentalización por parte dos
bloques.
- Condenar o imperialismo ainda que admiten a
cooperación económica cos países desenvolvidos
Asistiron o
presidente exipcio
Nassser,
o presidente de
Indonesia, Sukarno,
Nehru da India e
Tito de Iugoslavia.

17. ETAPAS E PROCESO DESCOLONIZADOR
• A descolonización iníciase no subcontinente indio e logo se
estenderá ao resto de Asia e África.O proceso seguiu dous
modelos diferentes : un mediante diálogo e acordos, no
Imperio británico e outro que comportou o enfrontamento
e guerras coloniais, no resto. Podemos distinguir tres
etapas:
• Entre 1945 e 1955 Afecta sobre todo ao continente asiático
e e a Oriente Medio
• Entre 1955 e 1970. o fenómeno descolonizador se
expansiona por África e últimos territorios asiáticos
• Entre 1970 e a actualidade. Supón a independencia das
últimas colonias africanas e outros territorios.
• Na actualidade aínda existen zonas no mundo
consideradas pola ONU territorios non autónomos.

18. Territorio Potencia administradora Reclamaciones
Anguila Reino Unido
Bermudas Reino Unido
Gibraltar Reino Unido España
Guam Estados Unidos
Islas Caimán Reino Unido
Islas Malvinas Reino Unido Argentina
Islas Turcas y Caicos Reino Unido
Islas Vírgenes Británicas Reino Unido
Islas Vírgenes de los Estados Unidos Estados Unidos
Montserrat Reino Unido
Nueva Caledonia Francia
Islas Pitcairn Reino Unido
Polinesia Francesa2 Francia
Sahara Occidental España(para a ONU)
Marruecos («potencia ocupante»)4
República Árabe Saharaui
Democrática (autoproclamada)
Samoa Americana Estados Unidos
Santa Elena Reino Unido
Tokelau Nueva Zelanda

19. A DESCOLONIZACIÓN DE ASIA

21. A INDEPENDENCIA DO IMPERIO BRITÁNICO EN ASIA
• INDIA
• O primeiro territorio en independizarse foi India,
a «xoia da coroa».
• O proceso foi pacífico, debido á relacións
políticas e económicas que reino Unido establece
coas súas colonias, concedendo unha ampla
autonomía aos gobernos locais.
• Ademais estableceuse a
Commonwealt,institución que promovía a
cooperación económica entre as colonias e a
metrópole.

22. • O proceso descolonizador xestouse durante a Segunda
Guerra Mundial.
• As protestas contra a presencia inglesa inícianse por
parte do Partido do Congreso (1885) , un grupo hindú
liderado por Mahatma Gandhi e a Liga Musulmá
encabezada por Alí Jinnan, foron reprimidas

23. • O dirixente indio Gandhi inicia unha política de
resistencia pacífica con campañas de
desobediencia civil que puxo en serios apuros aos
británicos.
• O goberno británico decidiu conceder a
independencia.

24. • O proceso descolonizador seguiu as pautas do Plan
Mountbatten, que consistía en dividir a India en
dous Estados segundo as crenzas relixiosas das súas
poboacións: Unión India (hindú)
Paquistán(musulmá).
• Paquistan á sua vez quedou dividida en dous
territorios separados a ambos lados de India.
• En 1971 un conflito armado entre estes territorios
fixo xurdir un novo Estado na parte oriental:
Bangladesh

27. • INDEPENDENCIA DO RESTO DAS POSESIONES BRITANICAS
EN ASIA
• Ceilan (Sri Lanka)logra a súa independencia tras un
proceso pacífico en 1948.Intégrase na Commonwealth.
• Birmania(Mianmar)obten a independencia en 1948.
• En Malaisia o proceso foi mais complicado a causa de.
-As diferentes etnias e relixións existentes
- Zona de grandes recursos
- posición estratéxica
Retardaron o inicio da independencia que se produciu en
1957.Permanece na Commonwealth.

29. • INDOCHINA. Tras a segunda Guerra Mundial declárase
unilateralmente a independencia por parte da Liga pola
Independencia do Vietnam(vietminh), movemento
controlado polos comunistas.
• Francia n recoñeceu a independencia e
enviou o exército. O conflito prolongouse
ate a derrota do exército francés en
Dien Bien Phú en 1954, na
Conferencia de Xenebra, Francia
recoñeceu a independencia das
súas colonias.
• O territorio quedou dividido polo paralelo 17 en
Vietnam do Norte cun réxime comunista presidido por
Ho Chi Minh e Vietnam do Sur cun réxime prooccidental
apoiado por Francia e EEUU.

30. As colonias holandesas
• INDONESIA. Declárase independente tras a Segunda
Guerra Mundial, pero non é recoñecida por Países
Baixos. A guerra comezou en 1947. Pero as presións
internacionais e as dificultades económicas e militares
obrigaron ao goberno neerlandés a aceptar a
independencia en 1949.
• O novo país estableceu un goberno
federal dirixido por Sukarno

31. ORIENTE PRÓXIMO E ACREACIÓN DE ISRAEL
Conflitividade debido a tres razóns:
• Localización das maiores reservas
de petróleo do mundo.
• Desmembración do imperio turco
tras a IGM repartido entre
RU(Iraq, Palestina e parte de
Arabia) e Francia(Siria e
Líbano)cun trazado de fronteiras
sen ter en conta as necesidades
dos territorios problemas
fronteirizos e inestabilidade
Instauráronse ademais oligarquías
corruptas.
• A creación do Estado de Israel en
territorios árabes.

32. A CREACIÓN DO ESTADO DE ISRAEL
• ORIXES DO CONFLITO
• A problemática árabe israelí remóntase remóntase a finais do
sec XIX coa aparición do movemento sionista, que defendía a
creación dun «fogar nacional» para o pobo xudeu espallado
polo mundo.
• En 1922, o Reino Unido obtivo o mandato sobre Palestina, e
permitiu a chegada paulatina de colonos xudeus.
• Os conflitos entre palestinos e xudeus fixo que Reino Unido
propuxera a repartición do territorio, pero ningunha das
comunidades aceptou. O asunto pasou á ONU, que aprobou a
repartición do territorio, en dous Estados ,un xudeu e outro
árabe,Xerusalem mantíñase comoespazo internacional. Fíxose
grazas ao apoio estadounidense onde os xudeos tiñan gran
poder.
• O plan foi aceptado polos xudeos, non polos árabes.

34. • AS GUERRAS ÁRABE ISRAELÍS
• En 1948 proclamouse o Estado de Israel, isto provocou a
primeira guerra árabe- israelí.(Debido á decisión da ONU
de repartir o territorio )A vitoria israelí permitiulle ampliar
o seu territorio ao que chegarán máis de 600.000 xudeus
entre 1948 e 1952 e máis de 700.000 palestinos se viron
obrigados a refuxiarse en Cisxordania e Líbano.
• Desde entón Israel tivo varios conflitos cos seus veciños.
• Segunda guerra árabe –israelí en 1956, únense a
franceses e ingleses no enfrontamento con Exipto pola
nacionalización do Canal de Suez.Franceses e ingleses se
retiran por presións de EEUU e URSS.

35. • En 1967 tivo lugar a terceira guerra árabe –israelí
ou Guerra dos Seis Días cando Exipto bloquea o
golfo de Aqaba , en pouco tempo Israel derrota a
Exipto asociado a Xordania e Siria.
• En 1973 cuarta guerra árabe –israelí ou Guerra
de Ion Kippur, cando Exipto e Siria atacan para
recuperar os territorios perdidos.Israel vencen e o
mundo árabe presiona co petroleo.
• As relacións entre Exipto e Israel normalizáronse
tras os Acordos de Camp David en 1978. No
entanto seguiron os conflitos indirectos como a
Guerra civil do Líbano(1975-1990)e a invasión do
sur do Líbano

37. • O PROBLEMA PALESTINO
• Conflito que manteñen os palestinos con Israel para
crear un Estado. A orixe está na ocupación israelí de
Cisxordania e Gaza na Guerra dos Seis Días, que
provocou o éxodo palestino e a repoboación israelí con
colonias.

38. • Primeiros signos de resistencia palestina
concrétanse na formación da OLP(Organización
para a Liberación de Palestina)en 1964, que
atacaba a Israel con accións terroristas.
• Con Iaset Arafat á fronte da organización se
renuncia ao terrorismo ,
o que posibilitou que
a ONU recoñecese a
OLP como representante
do pobo palestino en 1974.

39. • A nova forma de loita dos
palestinos será a Intifada ,
revolta da poboación civil
contra a ocupación israelí(1987) .

40. • A Conferencia de Madrid de 1991
iniciou a aproximación entre
ambos bandos,
plasmada nos acordos de Oslo de 1993
polo que se crearon zonas autónomas
gobernadas polos palestinos a
través da
Autoridade Nacional Palestina.
• O atraso na culminación do
proceso aumentou a tensión
entre ANP e Israel, o que levou á segunda intifada no 2000.
• Os radicais islamistas de Hamas utilizaron o terrorismo para
atacar a Israel e o seu triunfo nas eleccións do 2006 supuxo un
novo afastameto.

42. OS NOVOS ESTADOS ÁRABES
• Tras a Segunda Guerra Mundial os protectorados e as
colonias nos territorios árabes se independizaron. A
maior parte dos novos réximes promoveron o
movemento panarabista, que propugnaba a unidade do
islamismo e a cooperación fronte ao inimigo común:
Israel.
• Foron pouco favorables á colaboración con Occidente , a
quen consideraban proisraelí.

44. • IRAQ
• Desde a súa independencia do Reino Unido en 1930,
estivo gobernado por unha monarquía, pero en 1958
esta foi derrocada e implantouse unha República.
• En 1963 o Partido de Baas , (mestura pensamento
marxista e islámico pero con fundamentos laicos),fíxose
co poder tras un golpe de Estado.
• Destaca Sadam Husseín,
que se fixo co poder
en 1979

45. • IRÁN
• Era unha monarquía gobernada polo Sha Reza Palhevi.
Este réxime autoritario e corrupto
promoveu a occidentalización
do país e desenvolve unha
política moi vinculada aos EEUU.
• Pero a partir de 1973 as condicións
socioeconómicas deterioráronse e
aumentou o malestar nacional.
• En 1979 unha revolución xiita
encabezada polo
aiatolah Homeini derrocou
a monarquía, instalándose
unha república islámica,
antioccidental e antiisraelí.

46. • EXIPTO
• A derrota sufrida na
primeira guerra
árabe israelí, provocou
A revolución de 1952 e o
Derrocamento da
monarquía corrupta e impopular. Sube ao poder
un grupo de militares nacionalistas dirixidos por
Nasser.
Nacionaliza o canal de Suez en 1956, e leva a cabo
un programa laico e de orientación socialista.

47. • SIRIA
• Independente desde 1941, foi gañando
influencia o partido de Baas.
• En 1963 , un golpe de Estado impulsou unha
política económica socializadora.
• En 1980 asina in tratado de
amizade e cooperación coa
URSS.
Michel Aflaq

48. • MONARQUÍAS TEOCRÁTICAS
• Na Península arábiga
instauranse monarquias autoritarias rexidas
pola lei islámica.
• As familias reais posuen
En propiedade os
recursos petrolíferos .

50. A DESCOLONIZACIÓN DE ÁFRICA

51. DESCOLONIZACIÓN DO MAGREB
• ALXERIA
• Era unha importante colonia de poboamento de Francia.
As primeiras manifestacións de independencia
maniféstanse tras a Primeira Guerra Mundial, pero se
intensifican tras a Segunda Guerra Mundial.
• En 1947 o goberno francés concedeulles un estatuto de
autonomía, pero iso non satisfixo aos nacionalistas, que
viron reforzadas as súas demandas coa derrota francesa en
Indochina.
• En 1954 creouse a
Fronte de Liberación Nacional(FLN),
que defendía a guerra como medio
para lograr a independencia.
Ben Bella un dos fundadores da FLN

53. • Iníciase así un longo conflito entre as tropas
francesas e a FLN , durou desde 1954 a 1962 pola
presión da poboación francesa da colonia, o
desprestixio político e os intereses económicos das
empresas francesas
en Alxeria.

54. • MARROCOS
•Era un protectorado dividido entre España e Francia.

55. •No territorio de Marrocos baixo o control de Francia,
a presencia francesa era escasa e os investimentos
económicos pouco importantes a
autoridade se exercía a
de autoridades locais(sultán)
A principios dos anos 50 xorden
Movementos independentistas
como o Istiqal, que promoverán
a rebelión. Despois de
diversos acordos en 1956 se
Declarou a independencia e
Mohamed V proclamouse rei.

56. • SAHARA OCCIDENTAL
• Despois de que as posesións españolas de Ifni e a
rexión do Rif pasaran a Francia, España aínda
conservaba o Sahara.
• Desde finais de 1960 estaba integrada como unha
provincia mais, pero paralelamente foi xordindo un
movemento independentista que se plasmou en
1973 no Frente Polisario, que se enfrontou ás
tropas españolas a través de guerrillas.

57. • A descolonización foi froito das presións marroquís.
Aproveitando a debilidade do goberno español cando
Franco estaba moi enfermo, o goberno marroquí organizou
a Marcha Verde
para ocupar o
Sahara español, encabezada
polo rei
Mohamed V.
•O goberno español optou por retirarse e cedeulles o
territorio a Marrocos e Mauritania, a transferencia territorial
plasmouse nos
acordos de Madrid de 1975

58. A INDEPENDENCIA DA ÁFRICA SUBSAHARIANA
• Entre 1955 e 1975 todas as colonias africanas
lograron a independencia.
• O panafricanismo foi un factor importante na
toma de conciencia da poboación africana e no
desencadeamento da loita pola súa
independencia.
• A unidade e a solidariedade entre os pobos
africanos plasmouse na creación da
Organización da Unidade Africana (OUA) en
1963.

59. • Diferencianse catro zonas xeopolíticas:
• África británica.
• África francesa, rexión da metade norte e a
zona ecuatorial
• África Belga, no Congo
• África portuguesa Angola e Mozambique.

61. • ÁFRICA NEGRA BRITÁNICA
• Os territorios coloniais foron adquirindo a
independencia dun xeito pacífico e pactado coa
metrópole.
• O primeiro en conseguir a independencia foi Ghana en
1957, o principal dirixente nacionalista e xefe do
panafricanismo foi Nkrumah.
• Do mesmo xeito independizáronse Serra leona,
Nixeria e Uganda.
• En Kenya, a aparición do grupo guerrilleiro Mau Mau
provocou unha verdadeira guerra colonial entre 1950
e 1956. En 1963 alcanzou a independencia e Jomo
Kenyatta ocupou o poder.
• Despois da independencia en Nixeria desencadeouse
unha guerra civil en Biafra polo intento de segregación
desta rexión.

62. • AFRICA NEGRA FRANCESA
• Nas colonias francesas a administración dependía da
metrópole, postergando a cultura e a organización
social autóctonas , propiciando así a asimilación.
• A maioría das colonias alcanzaron a independencia
cara 1960. os movementos nacionalistas foron
promovidos por Sekou Touré na Guinea francesa e
Leopold Senghor en Senegal.
• CONGO BELGA
• O goberno belga mantiña excluída da administración
á poboación indíxena. Os grupos acomodados se
foron inclinando cara ao nacionalismo.
• Bélxica concedeu a independencia en 1960, nace así a
República do Congo(Zaire, República democrático do
Congo).

63. • ÁFRICA PORTUGUESA
• A independencia foi aquí máis conflictiva e tardía,
debido á ditadura de Salazar. Estes territorios
eran considerados parte de Portugal . A pesar da
asimilación os movementos nacionalistas
xurdiron en todas as colonias (Cabo Verde, Angola
e Mozambique).

64. • A postura intransixente da ditadura inclinou a
estes movementos cara á guerra.Unha guerra de
guerrillas que se
prolongou ate 1974.
• A impopularidade da guerra foi a causa da
Revolución dos Caraveis , rebelión militar que
derrocou á ditadura portuguesa en abril de 1974 e
facilitou o proceso de independencia.

65. REPERCUSIÓNS DA DESCOLONIZACIÓN
• PROBLEMAS DOS NOVOS PAÍSES
• Problemas económicos e políticos derivados da herdanza
colonial e das dificultades para integrarse no sistema
económico internacional.
• Empobrecemento económico,con niveis de renda moi
baixos,predominio do sector primario, escaseza de
infraestruturas de comunicación, dependencia comerciale
tecnolóxica dos países ricos.
• Insuficiencia de infraestruturas sanitarias e educativas, o
que provoca un nivel de benestar moi baixo.

67. • Inestabilidade política polo fracaso da aplicación de modelos
políticos democráticos e comunistas o que provocou
establecemento de ditaduras militares ou rexímenes
revolucionarios.
• Conflitos internos derivados da formación de países cunha
grande heteroxeneidade étnica, relixiosa ou cultural. Moitos
deron lugar a guerras civís de gran crueldade como en
Ruanda e Burundi, Biafra, Serra Leoa, Eritrea..
• Conflitos internacionais a consecuencia do desacordo polo
trazado de fronteiras, feito en función dos intereses das
metrópoles sen ter en conta a realidade dos territorios como
as diverxencias fronteirizas entre India e Paquistan, Alxeria e
Marrocos, iraq e Irán, Libia Chad

68. https://www.youtube.com/watch?v=yS0Sy7eu42A

69. A FORMACIÓN DO TERCEIRO MUNDO
• Concepto de Terceiro Mundo desenvolvido polo
economista francés Alfred Sauvy para os países que a
mediados do século XX padecían unha situación de
subdesenvolvemento económico e de pobreza, moitos
deles xurdidos da descolonización.
• O concepto recordaba á situación do Terceiro Estado
antes da Revolución francesa e se definía en
contraposición ao Primeiro Mundo(países desenvolvidos)
e Segundo Mundo( países socialistas)
• Aparece tamén o concepto de países subdesenvolvidos
ou países en vías de desenvolvemento.
• Mais recentemente apareceu a expresión Norte-Sur para
a contraposición entre un norte rico e un sur pobre.

72. EVOLUCIÓN ECONÓMICO DOS NOVOS PAÍSES
• PASO DA ECONOMÍA COLONIAL Á INDEPENDENCIA
• Causas do desenvolvemento remóntanse á dominación
colonial.
• As economías das colonias estaban subordinadas aos
intereses e necesidades das metrópoles.
• Non se desenvolveu un mercado interno nin se
promoveu a modernización económica.
• Inestabilidade política tras a marcha das administracións
coloniais.
• Gobernos corruptos que se apropian da riqueza nacional
no propio beneficio.

73. • CARACTERÍSTICAS DO SUBDESENVOLVEMENTO
• Desarticulación da súa agricultura, orientada á exportación e
incapaz de satisfacer as demandas alimentariasdasúa
poboación.
• Crecemento demográfico moi elevado que xera presión
sobre os recursos.
• Recurso ao endebedamento como medio de compensar os
déficits comerciais e de financiar as necesidades de
investimento, pero vai a mans particulares.
• Aparición dunhas desigualdades económicas e sociais
extremas, unha minoría acapara a maior parte da riqueza e
unha gran maioría carece do necesario.
• Grave déficit educacional, gran parte da poboación non pode
acceder á formación moi baixo desenvolvemento
científico - tecnolóxico moi baixa produtividade

74. • NEOCOLONIALISMO
• Os países do Terceiro Mundo atópanse nunha situación de
dependencia económica , o neocolonialismo. Este termo
define unha situación en que un territorio consigue a
independencia política, pero mantén unha situación de
dependencia económica respecto á súa antiga metrópole.
• Dependencia financeira. Os países desenvolvidos teñen
interese en facilitar préstamos aos subdesenvolvidos, creando
así debeda externa que supón un freo ao desenvolvemento.
• Dependencia tecnolóxica. O atraso tecnolóxico obriga aos
paises pobres a comprar tecnoloxía aos ricos, pagando
elevados royalties.
• Dependencia comercial. Os países do terceiro mundo venden
materias primas a prezos moi baixos e compran produtos
elaborados a precios mais baixos, co que a balanza comercial
é deficitaria.

76. • Fontes
• Para a elaboración desta presentación tomouse como referencia o
• libro de texto de Historia do mundo contemporáneo 1º de bacharalato de VV.AA.
editorial Santillana e o libro de text VV.AA.de Baía Edicións de consorcio
editorial.
• As fotografías foron sacadas do banco de imaxes de Google.
• Páxinas de interese:
• http://es.paperblog.com/el-conflicto-arabe-israeli-3193347/
• http://palestinalibre.org/articulo.php?a=13475
• Mapa interactivo sobre a descolonización
• https://www.thinglink.com/scene/650658517035778050