Op 19 november 2018 heb ik weer een college gegeven in het kader van de masterclass  “Innovatie van het mbo onderwijs door digitaal leiderschap” die de MBO Academie en Wielinq in Nyenrode hebben georganiseerd.

1. Hoe kan leertechnologie het
MBO versterken?

3. Voor 1990
Eind 1995
Middel, facilitator, katalysator
Mogelijkheden en risico’s
Verrijking - didactische drama’s
Mijn opvatting over ICT en leren

4. Inhoud
• ICT in het onderwijs: vele vormen
• Redenen om ICT binnen het onderwijs te
gebruiken
• Trends
• Menselijke factor
• Discussies en vragen tussendoor

5. ICT in het onderwijs:
vele vormen

6. Vijf ‘delivery modes’
Geen ICT Volledig online
Face
2 Face
Onder-
steunend
Flipped Hybride
Online
afstand
Bron: Tony Bates, OWD 2015
Blended learning
30-80% online
Activiteiten versterken elkaar

7. Mate van
ICT
Welke
technologieën?
Synchroon -
asynchroon
Leermaterialen
Rol docent
Wat online -
wat face-to-
face?
Locatie
Welke
activiteiten?

8. Elf modellen
blended learning

9. Klassikaal ondersteund model
Klassikaal les
(met smartboard of
student response
systeem)
Opdrachten
inleveren
Materialen
online

10. Flipped classroom model
Online
instructie (bijv.
kennisclips)
Check
(thuis of op
school)
Oefenen,
verwerken,
interactie op
school

11. Complete blend model
Online
leren
(asynchroon)
Online
begeleiding
(synchroon)
Werkplek
leren (stage,
werk)
F2F
begeleiding
Oefenen,
verwerken,
interactie op
school, instructie
beperkt
Virtual
class
(synchroon)

12. Variabelen
Hoeveel online (30-80%)?
Welke doceer- en leeractiviteiten?
Wel of geen werkplek leren?
Welk type leertechnologieën?

13. Wat beïnvloedt keuzes bij het maken van een ‘blended ontwerp’?
Leerdoelen
Leerinhoud
Doelgroep
Welke doceer- en leeractiviteiten?
Mate online leren?
Waar gebruik je ICT (o.a. werkplek leren)?
Beschikbare technologieën

14. Redenen
Overleg met buurmens waartoe
jullie ICT in het onderwijs inzetten?

15. Redenen ICT in onderwijs
Foto: Stockfoto © wu kailiang #2077680

16. Redenen ICT in onderwijs
Foto: Stockfoto © wu kailiang #2077680
Flexibilisering en personalisering
Efficiëntie verbeteren
Zicht op voortgang verbeteren
Leeromgeving vergroten
Krachtige leeromgeving realiseren (kwaliteit)

17. Bron: Digital Birmingham
Technologische ontwikkelingen +
inzichten in didactiek =
potentie voor onderwijs en leren
Technologie als middel, ‘enabler’ en katalysator

18. Bron: Digital Birmingham
Formatieve toetsen met ‘feedback’
Gebruik instructievideo’s waar je wilt
Gastcollege ‘op afstand’
Massive open online course
Technologie als middel, ‘enabler’ en katalysator

19. Trends

20. Slechte inschatters impact technologie
Twee voorbeelden

21. https://youtu.be/GEmuEWjHr5c?t=88

22. https://youtu.be/TNwhIHqM60g?t=12

23. Virtual reality
Foto: http://markthalrotterdam.nl/persbericht-ruim-
100-appartementen-in-markthal-rotterdam-verkocht/

24. Microcredentialing (o.a. digital badges)

25. Virtuele klas

26. Condities
Acties
Data
Adaptief leren

27. Condities
Acties
Data
Adaptief leren
Brede scope?

28. Kunstmatige
intelligentie
Chat robot,
‘early warnings’

31. Begin bij wat we weten wat
werkt (bijna altijd)

32. David Merrill (2002), First Principles of
Instruction

33. https://www.learningscientists.org/

34. Voorbeeld actief ophalen informatie
(retrievel practice)

36. Menselijke factor

37. Menselijke factor
Binnen uw organisatie

38. A. Bewustwording en verkenning.
B. Adoptie en vroege implementatie.
C. Volwassen implementatie en groei.
Graham cs, 2-014

39. Foto: Megan
Choo
1 Gaat nooit werken
2
Wachten tot alle issues
zijn opgelost
3
Rustig aan,
problemen voorkomen
4
Logisch en
planmatig opereren
5 Opschieten!
6 Leidt volledig op met ICT
Hoe kijken medewerkers aan
tegen ICT en leren?

40. Focus je bij de
implementatie niet op de
Iejoors en laat de Teigetjes
niet een te dominante rol
spelen!

41. Stelling:
Alles wat na ons 35ste
levensjaar is uitgevonden,
ervaren we als onnatuurlijk

42. Ontwikkel strategie
beperkingen
veranderbereidheid
tegen gaan
Foto: ethomsen

43. Wat beperkt veranderbereidheid?
• Niet in het belang van medewerkers (o.a. status, ‘teacher
bandwith problem’)
• Onduidelijkheid (gevolgen voor functie, onduidelijke
doelen)
• Medewerkers weten het beter (ICT roept meer problemen
op, enzovoorts)
• Angst niet aan nieuwe eisen te kunnen voldoen (o.a.
vertrouwen in eigen kunnen)
Naar: H. Nathans, 1994

44. Wat beperkt veranderbereidheid?
• Opleiders/docenten voelen zich niet serieus
genomen (zij zijn immers specialist op het gebied
van leren)
• ICT-ers voelen zich niet serieus genomen (zij
hebben verstand van security etc)
• Medewerkers zien de zin er niet van in (geen
betekenis, het gaat toch goed….)

45. Opdracht

46. Wat doen jullie om deze beperkingen
hanteerbaar te maken?
• Niet in het belang
• Onduidelijkheid
• Medewerkers weten het beter
• Angst niet aan eisen te voldoen
• Gevoel niet serieus genomen te worden
• Zin niet ervan in zien

47. Foto: http://www.flickr.com/photos/bluedharma/86218554/
Leren komt van Venus, ICT
van Mars
Innoveren vs
beheersen
Diverse
wensen vs
beperkte
capaciteit
Experimenten
vs beveiliging

48. Foto: http://www.flickr.com/photos/
21499556@N04/2701802631/
Organiseer dialoog
ICT-beheer en
opleiden
Communiceer, communiceer,
communiceer

49. Wees reëel

50. Werken aan
een visie!

51. Foto: Marcopako
Geen woorden maar daden

52. Mensen doen niet wat
je zegt.
Ze doen wat je doet.
Wim Schreuders, 2013

53. Geef duidelijke kaders

54. Foto: Sebastiaan ter Burg
Professionalisering - onderwijsontwikkeling
Van elkaar leren

55. Tips
• Vertrek vanuit visie en ontwikkel modellen blended
learning
• Kijk integraal naar leerdoelen, leerinhouden,
didactiek en leertechnologie (en interactie)
• Kijk naar wat werkt, maar durf ook te
experimenteren
• Wat is de aard van weerstanden? -> strategie
• Dialoog onderwijs en ICT
• Geef het goede voorbeeld

56. Vragen?

57. Dank!
wilfred@wilfredrubens.com
@wrubens