ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

1. 1
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
5ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΓΡΙΝΙΟΥ
Δ΄ ΤΑΞΗ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016-2017
«ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΑΙΤΩΛΙΑ...
ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΑΤΡΑ ΤΗΣ
ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ»
ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ
Λιάτσου Ευαγγελία
Παπαχαρίση Άννα
Φωτεινή Ράπτη

2. 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1) Επιλογή θέματος
2) Προσέγγιση θέματος
3) Ομάδες Εργασιών
4) Αιτωλοακαρνανία ,ο τόπος μου
5) Η Αιτωλοακαρνανία στα αρχαία χρόνια(δραστηριότητα)
6) Τα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας(γενικά)
7) Το θέατρο στην Αρχαία Ελλάδα
8) Οργάνωση
9) Κατασκευή θεάτρων
10) Αρχαίοι συγγραφείς (Αισχύλος-Σοφοκλής-Ευριπίδης-
Αριστοφάνης)
11)Γνωρίζοντας τα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας
Η αρχαία Στράτος- θέατρο
Η αρχαία Πλευρώνα- θέατρο
Η αρχαία Μακύνεια- θέατρο
Οι Οινιάδες- θέατρο
Η Καλυδώνα- θέατρο
Το Αμφιλοχικό Άργος- θέατρο
12) Η Παράστασή μας
13)Μια μαθήτρια γράφει…
16) Παράρτημα
17) Απαντήσεις
18) Πηγές

3. 3
ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ
Το φετινό μας πολιτιστικό πρόγραμμα με τίτλο «Κάποτε στην
Αιτωλία…Tα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας» , είναι
συνέχεια του περυσινού μας πολιτιστικού προγράμματος της Γ΄
τάξης «Μύθοι της Αιτωλίας».
Σκοπός του φετινού μας προγράμματος είναι οι μαθητές μας να
γνωρίσουν τα αρχαία θέατρα του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Είναι
ευκαιρία, μιας κι έχουμε το προνόμιο να ζούμε σ΄έναν τόπο που
έχει έξι αρχαία θέατρα και ίσως μελλοντικά αποκαλυφθούν και
περισσότερα!
Στα πλαίσια του μαθήματος της Ιστορίας της Δ’ τάξης, οι μαθητές
και οι μαθήτριές μας μαθαίνουν για το θέατρο στην αρχαία Αθήνα,
τη λειτουργία του και τη σπουδαιότητά του ως «σχολείο του
λαού». Γνωρίζουν τους αρχαίους ποιητές και τα έργα τους.
Αφού, λοιπόν, καταρτιστήκανε θεωρητικά με το βιβλίο της Ιστορίας
μας αλλά κι από άλλες πηγές, οργανώσαμε τις επισκέψεις μας στα
«δικά μας» αρχαία θέατρα. Συγκεντρώσανε πληροφορίες και
γνωρίσανε από κοντά κάποια απ’ αυτά (Στράτου, Οινιάδων,
Πλευρώνας, Μακύνειας).
Εκεί, θαυμάσανε το μυαλό, τις ικανότητες και τον αγώνα των
προγόνων μας! Νιώσανε θαυμασμό και δέος, όταν για λίγο τα
‘’ζωντάνεψαν’’, παίζοντας αποσπάσματα θεατρικών έργων.
Εμείς, ως εκπαιδευτικοί τους, αισθανθήκαμε ότι με αυτό το
πολιτιστικό πρόγραμμα οι μαθητές μας και οι μαθήτριές μας,
γνωρίζοντας λίγο πιο πολύ τον τόπο τους, τον αγάπησαν
περισσότερο και όχι μόνο αυτό. Η ιστορική γνώση, που πήραν από
το μάθημα της Ιστορίας τους, ήταν ελκυστική και ενδιαφέρουσα
γιατί ήταν βιωματική. Δεν διάβασαν απλά, αλλά είδαν,

4. 4
ακούμπησαν, έπαιξαν, συνεργάστηκαν, προβληματίστηκαν,
θαύμασαν, χάρηκαν και για πολλά απ΄ αυτά που είδαν,
συγκινήθηκαν!
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΘΕΜΑΤΟΣ
Το θέμα προσεγγίστηκε με τα παρακάτω μαθήματα ως εξής:
ΓΛΩΣΣΑ
Ανάγνωση και σύνθεση
κειμένου
Εμπλουτισμός
λεξιλογίου
Δημιουργία κρυπτό-
λεξου και ακροστιχίδας
ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ
Εκμάθηση χορευτικών
κινήσεων για την
θεατρική παράσταση
ΙΣΤΟΡΙΑ
Μαθαίνουμε για το
θέατρο στην αρχαία
Ελλάδα, τη σημασία του
στη ζωή των Ελλήνων ,για
τους αρχαίους
συγγραφείς και τα έργα
τους.
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Εξάσκηση τεσσάρων
πράξεων
Επίλυση σχετικών
προβλημάτων
Μετρήσεις
ΜΟΥΣΙΚΗ
Μουσική διασκευή στα
ποιήματά μας και ένταξή
τους στο θεατρικό έργο
μας
ΜΕΛΕΤΗ
Μελέτη του χώρου, της
κατασκευής και των
ιδιαίτερων
χαρακτηριστικών των
αρχαίων θεάτρων του
νομού μας
ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΚΑΙ
ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
θεατρικό σκετς,
ζωγραφιές ,
χειροτεχνίες

5. 5
ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
ΤΑΞΗ Δ1
«ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΡΑΤΟΥ» « ΘΕΑΤΡΟ ΟΙΝΙΑΔΩΝ»
Βασιλείου Χριστόφορος Διαμάντη Βαλεντίνα
Ζώγας Μιχάλης Κόκιου Αγγελική
Κολονέλος Γιώργος Κονδύλη Άννα- Μαρία
Δρίβας Παναγιώτης
«ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΛΥΔΩΝΑΣ» « ΘΕΑΤΡΟ ΠΛΕΥΡΩΝΑΣ»
Αλεξανδράκης Αλέξανδρος Γιαλής Γιώργος
Καρφής Κωνσταντίνος Θηβαίου Νικολέτα
Σαμψώνας Δημήτριος Κάκκος Κων/νος
Μητρούση Ιουλίτα Λανάρα Θεοδώρα
«ΘΕΑΤΡΟ ΜΑΚΥΝΕΙΑΣ»
Δαουλτζής Βαγγέλης
Καραγιώργος Παναγιώτης
Κότσαλος Κων/νος

6. 6
ΤΑΞΗ Δ2
«ΜΕΛΕΑΓΡΟΣ»: Μανιαβός Κων/νος, Παπαναστασίου Γιώργος,
Σκόνδρας Δημήτρης, Λάιος Σωτήρης, Σκόνδρας Σπύρος
«ΑΛΘΑΙΑ» : Μπίκα Δέσποινα, Κουτσουμπίνα Μαριάνθη, Μοσχονά
Θάλεια, Πέτρα Αναστασία, Παπαχρήστου Σπυριδούλα
«ΑΧΕΛΩΟΣ»:Τάγκας Γεράσιμος, Φασούλης Δημήτρης, Καντάνης
Νικόλας, Ταμπάση Αναστασία, Σκόνδρα Αγάθη
«ΟΙΝΕΑΣ»: Λάσκαρης- Βέρρης Μάριος, Χολιασμένος Νίκος,
Παπαδόπουλος Νίκος, Χαρδαλιάς Γιώργος

7. 7
ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ
Ο ΤΟΠΟΣ ΜΟΥ
Ο νομός Αιτωλοακαρνανίας είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση
νομός της πατρίδας μας. Είναι, όμως, κι ένας τόπος πλούσιος
σε φυσικές ομορφιές αλλά και σε ιστορία.
Οι λίμνες της, τα ποτάμια της, οι λιμνοθάλασσές της, τα
απάνεμα λιμάνια της, η πλούσια βλάστησή της αλλά και η
στρατηγική της θέση, την έκαναν να κατοικείται από την
Παλαιολιθική εποχή ασταμάτητα από ανθρώπους.
Σήμερα, υπάρχουν πλήθος αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία
διάσπαρτα σε όλο τον νομό.

8. 8
Η ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
Στην αρχαιότητα κατοικήθηκε κυρίως από τους Αιτωλούς και
τους Ακαρνάνες αλλά και από τους Αμφίλοχους και τους
Αγραίους που ήταν συγγενικά φύλλα με τους Αιτωλούς.
Στην περιοχή του Εύηνου και του Μόρνου ποταμού
κατοίκησαν οι Οζόλες και οι Λοκροί που γρήγορα
αφομοιώθηκαν με τους Αιτωλούς.
Οι Αιτωλοί και οι Ακαρνάνες μιλούσαν τη <<δυτικοελληνική>>
διάλεκτο, συγγενική με τη δωρική.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Αιτωλία πήρε το όνομά της από
τον πρώτο βασιλιά , τον Αιτωλό, εγγονό του Δευκαλίωνα, ενώ
η Ακαρνανία από τον Ακαρνάνα, που ήταν εγγονός του
περίφημου μάντη Αμφιάραου και γιος του Αλκέωνα από το
Άργος και της Καλλιρόης, κόρης του Αχελώου.
Οι πρώτοι κάτοικοι της Αιτωλίας ήταν οι Αιολείς και οι
Κουρήτες, μετά , όμως, ήρθαν οι Επειοί με τον Αιτωλό και τους
έδιωξαν προς τα βόρεια και την Ακαρνανία.
Γιοι του Αιτωλού ήταν ο Καλυδώνας και ο Πλευρώνας , που
έκτισαν τις δυο ομώνυμες φημισμένες πόλεις .
Ξακουστός ήρωας της Αιτωλίας ήταν ο Μελέαγρος, που
σκότωσε τον Καλυδώνιο κάπρο.
Σύμφωνα με τον Όμηρο, πέντε αιτωλικές πόλεις, η Πλευρώνα,
η Καλυδώνα ,η Χαλκίδα , η Ώλενος και η Πυλήνη, πήραν μέρος
στον Τρωικό πόλεμο με 40 καράβια και αρχηγό τον Θόα.

9. 9
Τα δυο φύλα- έθνη , των Αιτωλών και Ακαρνάνων, είχαν
φυσικό τους σύνορο τον ποταμό Αχελώο, που τον είχαν
θεοποιήσει.
Ο Αχελώος ήταν βασιλιάς των ποταμών και γιος του Ωκεανού
και της νύμφης Τηθύος.
Ένας από τους πιο γνωστούς μύθους αναφέρεται στην πάλη
του με τον Ηρακλή, η οποία συμβόλιζε τους αγώνες των
κατοίκων να δαμάσουν την ορμή του.
Πόλεις που άκμασαν σε όλες τις ιστορικές περιόδους ήταν η
Καλυδώνα, η Πλευρώνα, η Μακύνεια, η Ναύπακτος, η
Χαλκίδα, η Αλίκυρνα, η Αρσινόη ,οι Οινιάδες ,η Λυσιμάχια, το
Αγρίνιο, ο Θέρμος, το Θέστιο, το Βουκάτιο, το Αμφιλοχικό
Άργος , η Στράτος, το Ανακτόριον κ. α
Οι περισσότερες πόλεις ήταν οργανωμένες με επιβλητικές
οχυρώσεις.

10. 10
ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΑΤΡΑ ΤΗΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
Δεν υπάρχει κανένας άλλος νομός στην Ελλάδα μας, που να
έχει έξι αρχαία θέατρα , σε τόση κοντινή απόσταση μεταξύ
τους (ίσως και περισσότερα). Ανήκουν στις πόλεις: Στράτος,
Οινιάδες, Πλευρώνα, Μακύνεια, Καλυδώνα και Αμφιλοχικό
Άργος. Τα τέσσερα πρώτα, τα οποία θα μελετήσουμε στο
πρόγραμμά μας, είναι τα πιο καλοδιατηρημένα.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Βρείτε στον χάρτη τις περιοχές με τα έξι αρχαία θέατρα του
νομού μας.

11. 11
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ
ΓΕΝΙΚΑ
Το θέατρο στην αρχαία Ελλάδα έχει τις ρίζες του στη λατρεία
του θεού Διόνυσου, θεού του κρασιού και του κεφιού.
Αναπτύχθηκε στα τέλη της Αρχαϊκής περιόδου και
διαμορφώθηκε πλήρως την Κλασική εποχή στην Αθήνα.
Αρχικά είχε θρησκευτικό και μυστηριακό χαρακτήρα αλλά
αργότερα απέκτησε ένα κοινωνικό και πολιτικό χαρακτήρα.
Μέσα στα έργα τους αναφέρονταν θέματα όπως ο πόλεμος, η
ειρήνη, η δικαιοσύνη, η φιλοπατρία, ο ηρωισμός, οι πολιτικές
διαφορές κ.α.
Το θέατρο είχε σημαντική θέση στην κοινωνική ζωή των
αρχαίων Ελλήνων. Οι πολίτες συμμετείχαν με ενθουσιασμό. Η
γιορτή τούς ένωνε με την πόλη τους αλλά και μεταξύ τους.
Θεωρούνταν «σχολείο της δημοκρατίας», όπου οι πολίτες εκεί
μάθαιναν , εκπαιδεύονταν κα διδάσκονταν την ομαδικότητα,
την αξία του διαλόγου, την επικοινωνία, την ύπαρξη και τον
σεβασμό διαφορετικών ιδεών κ.α.
Η λέξη θέατρο προέρχεται από τα αρχαία ελληνικά και σήμανε
αρχικά σύνολο θεατών. Μετά πήρε τη σημασία του τόπου
όπου γίνεται το θέαμα, αλλά και της ίδιας της παράστασης.

12. 12
ΟΡΓΑΝΩΣΗ
Την διοργάνωση των παραστάσεων αναλάμβανε το κράτος. Τις
δαπάνες της παράστασης αναλάμβαναν πλούσιοι πολίτες, που
ονομάζονταν χορηγοί .Το θέατρο ήταν δωρεάν για όλους τους
πολίτες, χάρη στον θεσμό των Θεωρικών. Παίζονταν
τραγωδίες, κωμωδίες και σατιρικά δράματα. Γνωστοί
συγγραφείς ήταν ο Αισχύλος, ο Ευριπίδης, ο Σοφοκλής, ο
Φρύνιχος, ο Αριστοφάνης κ.α.
Τους ρόλους στο αρχαίο ελληνικό θέατρο τους ερμήνευαν
μόνο άντρες, φορώντας μάσκες ( προσωπεία) και για να
φαίνονται από παντού , φορούσαν ειδικά ψηλά παπούτσια ,
τους κοθόρνους.

13. 13
ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΘΕΑΤΡΩΝ
Τα θέατρα χτίζονταν σε πλαγιές λόφων στην ύπαιθρο και
είχαν χωρητικότητα πολλών χιλιάδων θεατών.
Ήταν χτισμένα σε ημικυκλικό σχήμα με σειρές καθισμάτων
(εδώλια), κλιμακωτά από πέτρα. Οι θεατές έτσι, έβλεπαν κι
άκουγαν πολύ καλά.
Στο κέντρο του θεάτρου ήταν η ορχήστρα (κυκλικό σχήμα
σκηνής) με ένα βωμό (θυμέλη) για θυσίες αφιερωμένες στον
Διόνυσο. Το αρχαιότερο θέατρο με την κλασική μορφή
(ορχήστρα, κοίλο, σκηνή) ήταν το θέατρο του Διονύσου κάτω
από την Ακρόπολη.

14. 14
ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
ΑΙΣΧΥΛΟΣ
Ο τραγικός ποιητής Αισχύλος γεννήθηκε το 525-524 στην
Αθήνα και πέθανε στη Γέλα το 456-455π.Χ.Καταγόταν από
παλιά αριστοκρατική οικογένεια του δήμου Ελευσίνας και είχε
κοινωνικές επαφές με σπουδαίους ποιητές εκείνης της εποχής,
όπως τον Πίνδαρο και τον Σιμωνίδη .Πήρε μέρος στη μάχη του
Μαραθώνα και στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Από τα έργα του σώζονται 7 τραγωδίες εκ των οποίων μόνο
μία τριλογία ,η Ορέστεια . Κέρδισε 13 φορές την πρώτη νίκη σε
δραματικούς αγώνες .Πρόσθεσε και δεύτερο ηθοποιό δίνοντας
μεγαλύτερη σημασία στον διάλογο.
Έργα του
Πέρσες
Επτά επί Θήβας
Ικέτιδες
Ορέστεια
(Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμένιδες)
Προμηθεύς Δεσμώτης

15. 15
ΣΟΦΟΚΛΗΣ
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 497/6 και πέθανε το
406 π.Χ., έζησε δηλαδή όλα σχεδόν τα
γεγονότα του 5ου
αιώνα. Καταγόταν από
πλούσια και αριστοκρατική οικογένεια ,έτσι,
είχε μια πολύ καλή μόρφωση .Ανέλαβε πολλά
αξιώματα ,όπως του στρατηγού και του ελληνοταμία.
Έγραψε περίπου 120 έργα από τα οποία σώζονται μόνο 7
τραγωδίες και αποσπάσματα από ένα σατιρικό δράμα.
Εισήγαγε πολλές καινοτομίες όπως την αύξηση των χορευτών
από 12 σε 15,των υποκριτών σε , ενώ το περιεχόμενο της
τριλογίας δεν ήταν από τον ίδιο μύθο .Στα έργα του
ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη σχέση του πολίτη τόσο με την
πόλη όσο και με τους νόμους της.
Αίας
Αντιγόνη
Τραχίνιαι
Οιδίπους
τύραννος
Φιλοκτήτης
Οιδίπους-επί
Κολωνώ
Έργα του
Ηλέκτρα (παράσταση μαθητών
του Παπαστρατείου Γυμνασίου)

16. 16
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ
Ο Ευριπίδης γεννήθηκε το 485/4 στο πατρικό του κτήμα στη
Σαλαμίνα. Έζησε στην Αθήνα την περίοδο του
Πελοποννησιακού πολέμου και πέθανε στην Πέλλα όπου ήταν
καλεσμένος του βασιλιά Αρχέλαου. Προς τιμή του στήθηκε
κενοτάφιο στον δρόμο για τον Πειραιά.
Από τα έργα του έχουν σωθεί 19 ,ενώ όσο ζούσε κέρδισε μόνο
τέσσερις φορές το πρώτο βραβείο κι άλλη μια μετά το θάνατό
του. Καινοτόμησε εισάγοντας τον πρόλογο που χρησίμευε ,για
να κατατοπίσει τον θεατή για την προϊστορία της δράσης και
χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον «από μηχανής Θεό», που
εμφανίζεται από ψηλά και δίνει λύση στην τραγωδία.
Έργα του
Άλκηστις , Μήδεια , Ηρακλιδείς ,Εκάβη, Ανδρομάχη ,Ικέτιδες,
Ηλέκτρα, Ηρακλής Τρωάδες, Ίων ,Ιφιγένεια εν Ταύροις , Ελένη
,Φοίνισσαι ,Ορέστης, Ιφιγένεια εν Αυλίδι, Κύκλωψ

17. 17
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ
Ο μεγαλύτερος από τους αρχαίους Έλληνες
κωμωδιογράφους ,ο Αριστοφάνης γεννήθηκε στην
Αίγινα το 450-452 π. Χ. και πέθανε το 385-380 π .Χ
.Ήταν γιος του Φιλίππου που ήταν γνήσιος Αθηναίος
κι έτσι τον θεωρούσαν ντόπιο .Παντρεύτηκε νωρίς
και απέκτησε τρεις γιους.
Από τα έργα του φαίνεται ότι είχε εξαιρετική μόρφωση, γενική
και ειδική. Γνώριζε άριστα τα έργα προηγούμενων ποιητών και
θαύμαζε τον Αισχύλο .
Από την Αίγινα που ήταν εγκαταστημένος παρακολουθούσε με
ενδιαφέρον την πολιτική κίνηση στην Αθήνα και στα έργα του
σατίριζε τα τρωτά της .Ο ίδιος ζούσε μια πολύ ήσυχη ζωή και
για να προστατεύσει αυτή τη γαλήνη ,πολλές φορές
παρουσίαζε τις κωμωδίες του με το όνομά άλλων ποιητών ή
ηθοποιών .Πιστεύεται ‘ότι ήταν ηθικός ,σεμνός ,αφοσιωμένος
στην τέχνη και στις ιδέες του.
Η πρώτη του παρουσία έγινε στο αθηναϊκό κοινό το 427 π. Χ.
με το έργο Δαιταλής .Από τα 44 έργα του (αμφισβητούνται 4)
σώζονται μόνο 11.
Έργα του
Αχαρνείς,Ιππής,Νεφέλαι,Σφήκες,Ειρήνη,Όρνιθες,Λυσιστράτη,
Θεμοφοριάζουσαι,Βάτραχοι,Εκκλησιάζουσαι ,Πλούτος

18. 18
ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΑΤΡΑ ΤΗΣ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ
Η ΑΡΧΑΙΑ ΣΤΡΑΤΟΣ
Η αρχαία Στράτος ήταν η πρώτη πρωτεύουσα του Κοινού των
Ακαρνάνων και κεντρικό ιερό τους από τον 4ο
π.Χ αιώνα έως το
272 π. Χ. Είναι χτισμένη κοντά στον ποταμό Αχελώο, στα σύνορα
με την Αιτωλία. Η πόλη ακμάζει ιδιαίτερα μετά το 314 π. Χ ,που
έχει την υποστήριξη του Μακεδόνα βασιλιά Κάσσανδρου. Το 252
π. Χ. καταλαμβάνεται από τους Αιτωλούς .Η πόλη είχε ισχυρή
οχύρωση με 55 πύργους και 22 πύλες και πυλίδες ,που τμήματά
της σώζονται ως σήμερα . Σε περίοπτη θέση είχε κατασκευασθεί ο
ναός του Στρατίου Διός καθώς επίσης η Αγορά της και το θέατρό
της.
Ο ναός του Στρατίου Διός

19. 19
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
Χτισμένο τον 4ο
αιώνα π.Χ. παραμένει ζωντανό, παρ’ όλες τις
ταλαιπωρίες του χρόνου! Είναι το μεγαλύτερο από τα 6 σωζόμενα
θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας. Είναι ολόκληρο σκαλισμένο σε φυσικό
βράχο. Είναι κατασκευασμένο από γκριζοπράσινο ψαμμιτόλιθο και
λευκό ασβεστόλιθο. Το κοίλο διαιρείται σε 12 κλίμακεςκαι11κερκίδες.
Διατηρούνται σε καλή κατάσταση 33 σειρές εδωλίων και στην πρώτη
σειρά 11 προεδρίες. Έχει χωρητικότητα 6.000 θεατών

20. 20
H ΑΡΧΑΙΑ ΠΛΕΥΡΩΝΑ
Τμήμα του καλοδιατηρημένου τείχους της αρχαίας Πλευρώνας
Η Νέα Πλευρώνα, γνωστή κι ως «Κάστρο της κυρα- Ρήνης»,
βρίσκεται 5 χ.μ ΒΔ του Μεσολογγίου και καταλαμβάνει δύο
λόφους. Ήταν μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Αιτωλίας.
Χτίστηκε το 235/4 π.Χ. όταν ο Δημήτριος ο Β’ ο Μακεδών,
κατέστρεψε την Παλαιά Πλευρώνα, της οποίας τα ερείπια
βρίσκονται προς τα νότια υψώματα, στο Γυφτοκάστρο και
Πετροβούνι. Το ισχυρό τείχος της έχει συνολικό μήκος
2,360χ.μ. και περιλαμβάνει 8 πύλες, 1 πυλίδα, 36 πύργους και
11 κλίμακες ανόδου. Τα κυριότερα μνημεία της είναι το
θέατρο, η αγορά, η λαξευμένη σε βράχο δεξαμενή, λουτρική
εγκατάσταση, χώρος άθλησης, συγκροτήματα οικιών και
νεκροταφεία.

21. 21
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
Το αρχαίο θέατρο της Πλευρώνας βρίσκεται στη δυτική πλευρά
της οχύρωσης της Νέας Πλευρώνας. Είναι ένα από τα πιο
ενδιαφέροντα αρχαία θέατρα, τόσο για τη μοναδική θέα του προς
τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, όσο και για την
κατασκευαστική του ιδιαιτερότητα:
Το προσκήνιό του είναι σε επαφή με το τείχος, το κοίλο βλέπει
προς τα δυτικά, ενώ τη λειτουργικότητα της σκηνής του θεάτρου
συμπληρώνει ο πύργος 3, ο οποίος θα πρέπει ν’ αποτελούσε
βοηθητικό χώρο της σκηνής και των παρασκηνίων.
Οι πάροδοι του θεάτρου είχαν πλάτος 2,40 μ. με ιδιαίτερους
διαδρόμους. Η ορχήστρα είχε διάμετρο 11,60 μ. Είναι
διαμορφωμένη σε φυσικό έδαφος. Υπολογίζεται πως είχε 25- 30
σειρές εδωλίων. Σήμερα ορατές είναι μόνο 16 σειρές.
Τα εδώλια σε αρκετά σημεία είναι κατασκευασμένα από
ορθογώνιους λαξευμένους λίθους ενώ σε άλλα είναι λαξευμένα
στο φυσικό βράχο.

22. 22
Δεν χάνουμε ευκαιρία και σε κάθε επίσκεψή μας
ζωντανεύουμε κάποιες σκηνές από το θεατρικό μας έργο
«Κάποτε στην Αιτωλία…», που θα παίξουμε το καλοκαίρι!
Η θέα μας κόβει
την ανάσα!
Νομίζω, πως μια χαρά οι
συμμαθητές μας υποδύονται
τον Μελέαγρο και τον
Ηρακλή!

23. 23
…και συνέχεια της πρόβας μας!
Γεια και χαρά σου, βασιλιά
Οινέα! Ο Ηρακλής είμαι
εγώ και χαιρετίσματα σου
φέρνω από τον… γιο σου
τον Μελέαγρο!
Τι λες , νεαρέ μου, τι
λόγια είναι αυτά; Ο γιος
μου έχει φύγει από τη
ζωή παντοτινά!
ΜΠΡΑΒΟ!!!

24. 24
Η ΑΡΧΑΙΑ ΜΑΚΥΝΕΙΑ
Σε απόσταση 6χμ.από το Αντίρριο ,στον λόφο Παλιόκαστρο σώζονται τα
ερείπια της αρχαίας Μακύνειας . Κτίστηκε πιθανόν τον 3ο
π.Χ. αιώνα,
γνώρισε άνθιση λόγω της στρατηγικής της θέσης, αφού είχε τον έλεγχο
του Πατραϊκού κόλπου και καταστράφηκε μετά από τη λεηλασία του
βασιλιά της Μακεδονίας, Φιλίππου Ε΄. Το ισχυρό τείχος της ακρόπολης
έχει μήκος 377μ. και οχυρώνει ολόκληρη την επίπεδη κορυφή του
λόφου. Είχε 8 πύργους και 4 πύλες με την κύρια να είναι η ανατολική.
Στο εσωτερικό της ακρόπολης υπάρχουν κατάλοιπα κτιρίων, τα οποία
φαίνεται ότι ανήκουν σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και βοηθητικά
κτίσματα. Δημόσια οικοδομήματα σώζονται στην ανατολική πλαγιά της
ακρόπολης ,ό πως και μικρό θέατρο.
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
Το θέατρο έχει κοίλο σε σχήμα τόξου από το οποίο σώζονται 14 σειρές
εδωλίων χωρίς διάζωμα και κλίμακες .Έχουν αποκαλυφθεί η ορχήστρα
που έχει τοξοειδές σχήμα, θεμέλια της σκηνής που χωριζόταν σε δυο
μέρη και έχει καταρρεύσει λόγω της απότομης κλίσης του εδάφους.
Επίσης στο βόρειο μέρος της ορχήστρας υπάρχει μια βαθμιδωτή
κατασκευή που αποτελείται από τρεις θέσεις εδωλίων και ένας λίθινος
θρόνος ,για να κάθονται τα τιμώμενα ή επίσημα πρόσωπα ,επειδή η
θέση τους παρείχε τη δυνατότητα οι επίσημοι να βλέπουν τους θεατές.

25. 25
ΟΙΝΙΑΔΕΣ
Το όνομα το πήρε από τον μυθικό βασιλιά της Καλυδώνας ,τον Οινέα. Η
αρχαία πόλη ήταν παραθαλάσσια ,σήμερα όμως απέχει αρκετά από τη
θάλασσα εξαιτίας των προσχώσεων του Αχελώου .Η στρατηγική της
θέση, καθώς είχε τον έλεγχο των εκβολών του ποταμού αλλά και της
εισόδου του Πατραϊκού κόλπου ,την οδήγησε σε οικονομική και
πολιτιστική ακμή. Το γεγονός αυτό έφερε πολλούς εχθρούς έξω από τα
τείχη της και κυρίως τους Αιτωλούς που ήθελαν να επεκταθούν δυτικά
του Αχελώου. Ήδη λοιπόν από τον 5ο
π.χ. αιώνα είχε μια ισχυρότατη
οχύρωση με τείχος που έφτανε τα 6,5 χμ. Ήταν πολυγωνικό με 14 πύλες.
Σήμερα διατηρείται σε άριστη σχεδόν κατάσταση, ενώ έχουν
αποκαλυφθεί τα θεμέλια της αγοράς, κάποιοι τάφοι του πλούσιου
νεκροταφείου και δυτικά του λιμανιού τα απομεινάρια ενός μικρού
ναού.
Αυτό που εντυπωσιάζει ιδιαίτερα είναι οι νεώσοικοι ,που ήταν οι χώροι
επισκευής αλλά και φύλαξης των πλοίων, ο ναύσταθμος δηλαδή των
Οινιαδών.

26. 26
Είναι ένας χώρος λαξευμένος σε βράχο διαστάσεων 41χ47μ. που
περιβάλλεται από τις τρεις πλευρές με τείχος .Ήταν στεγασμένος με έξι
δίρριχτες στέγες που στηρίζονταν σε κιονοστοιχίες και χώριζαν τον
χώρο σε έξι μέρη.
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
Στο βορινό μέρος της πόλης βρίσκεται το θέατρο. Κατασκευάστηκε
αρχικά τον 4ο
π .Χ. αιώνα ,ενώ τον 3ο
π .Χ. αιώνα έγινε μια μετασκευή
και την εποχή των Ρωμαίων μια μικρή παρέμβαση.
Το κοίλο είναι λαξευμένο σε φυσικό βράχο από γκρι ασβεστόλιθο και
έχει 23 σειρές εδωλίων στο ανατολικό τμήμα του ,ενώ στο δυτικό
αποκαλύφθηκαν μόνο δυο σειρές που πιθανόν συμπληρωνόταν από
ξύλινα εδώλια.8 στενές κλίμακες χωρίζουν σε 7 μικρότερα τμήματα τις
κερκίδες σε σχήμα τραπεζίου. Ενδιάμεσα υπάρχει διάζωμα που
βοηθάει στην οριζόντια μετακίνηση.
Η ορχήστρα έχει σχήμα πετάλου με διάμετρο 14,82μ. και περικλείεται
από κράσπεδο φτιαγμένο από λευκό ασβεστόλιθο.
Η σκηνή ήταν ένα διώροφο μακρόστενο οικοδόμημα μήκους 16,45μ. με
τρεις πόρτες που οδηγούσαν τους υποκριτές στα προσκήνια .Δυστυχώς
,σήμερα τίποτα δεν έχει μείνει στη θέση του.

27. 27
Η ΑΡΧΑΙΑ ΚΑΛΥΔΩΝΑ
Η αρχαία πόλη της Καλυδώνας υπήρξε μια από τις παλαιότερες και
σπουδαιότερες πόλεις της Αιτωλίας, που εκτεινόταν σε δυο λόφους
νοτιανατολικά του Αράκυνθου και της δεξιάς όχθης του ποταμού
Εύηνου. Είχε θέση εξαιρετικής στρατηγικής σημασίας, αφού είχε τον
έλεγχο στα περάσματα προς το εσωτερικό της Αιτωλίας και την
Πελοπόννησο.
Οφείλει το όνομά της στο μυθικό βασιλιά Καλυδώνα ,γιο του γενάρχη
των Αιτωλών ,Αιτωλού και της Προνόης και συνδέεται με μια σειρά
μύθων όπως του Καλυδώνιου κάπρου αλλά και τον Ηρακλή.
Η πόλη είχε ισχυρό τείχος που έφτανε τα 2,35 χμ., ενώ στο βορειότερο
και ψηλότερο λόφο βρισκόταν η ακρόπολη της πόλης. Η μία από τις 4
πύλες του τείχους η νοτιοδυτική ήταν ιδιαίτερα επιβλητική ,γιατί
οδηγούσε στο μεγαλόπρεπο ιερό της Αρτέμιδας Λαφρίας ,το δεύτερο
σε σπουδαιότητα αιτωλικό ιερό μετά του Θέρμου. Στο εσωτερικό
υπήρχε το χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς .Έξω από τα τείχη της
πόλης έχουν βρεθεί ένα εντυπωσιακό νεκροταφείο μέσα στο οποίο
ανακαλύφθηκε ένα μεγαλοπρεπέστατο κτίσμα ,το Ηρώο.

28. 28
Σύμφωνα με τις επιγραφές ήταν αφιερωμένο στον Λέοντα που
αναφέρεται ως ο νέος Ηρακλής. Το πιθανότερο είναι πως ήταν ένας
αθλητής με ιδιαίτερη σωματική δύναμη που αφηρωίστηκε μετά τον
θάνατό του.

29. 29
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
Τα αρχαίο θέατρο της Καλυδώνας είχε χωρητικότητα γύρω στις 4.000
θέσεις και έχει μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τα άλλα αρχαία θέατρα ,
αφού η ορχήστρα του έχει σχήμα τετράπλευρου με διαστάσεις
16χ14μ.Καθώς οι 9 πρώτες σειρές του κοίλου ακολουθούν το
περίγραμμα της ορχήστρας κατά τις τρεις πλευρές σχηματίζουν ένα Π
.Οι υπόλοιπες σειρές των εδωλίων ως την 29η
που έχει αποκαλυφθεί
από την ανασκαφή έχουν ευθύγραμμη διάταξη, χωρίς όμως να
σχηματίζουν γωνίες ,εκεί που ενώνονται οι πλευρές.
Η σκηνή του θεάτρου είναι μακρόστενη ορθογώνια με τρία ισόχωρα
δωμάτια.
Η χρήση του θεάτρου διαρκεί από τον 4οπ.Χ. αιώνα μέχρι την παρακμή
της πόλης τα ρωμαϊκά χρόνια.

30. 30
ΑΜΦΙΛΟΧΙΚΟ ΑΡΓΟΣ
To Aμφιλοχικό Άργος, σύμφωνα με τον ιστορικό Πολύβιο ,απείχε 200
στάδια (600 βήματα το ένα στάδιο) από την Αμβρακία .Ο Θουκυδίδης
περιγράφει την πόλη ως επιθαλάσσια, δηλαδή κοντά στην θάλασσα ,με
την πάροδο όμως των χρόνων έγιναν προσχώσεις και η πόλη έχασε την
επαφή της με την παραλία.
Δύο μύθοι υπάρχουν σχετικά με την ονομασία της. Σύμφωνα με τον
πρώτο ,την αρχαία πόλη ίδρυσε ο Αμφίλοχος ,γιος του Αμφιάραου και
της Εριφύλης ,όταν γυρίζοντας από τον πόλεμο της Τροίας στο Άργος
βρήκε την κατάσταση εκεί δυσάρεστη και πήγε στην Ακαρνανία όπου
ίδρυσε την πόλη .Σύμφωνα με τον άλλο μύθο ο Αμφίλοχος ήταν γιος
του Αλκμαίωνα που ήρθε στην Ακαρνανία μαζί με τον πατέρα του ,για
να βοηθήσει τον Οινέα εναντίον των Ακαρνάνων, τους οποίους και
νίκησαν .Τότε ο Αμφίλοχος έκτισε μια πόλη προς τιμή του και προς τιμή
του τόπου καταγωγής του.
Σήμερα έχουν απομείνει κάποια απομεινάρια του αρχαίου τείχους που
ήταν ενισχυμένα με πύργους ,κάποιοι τάφοι ,θεμέλια οικοδομημάτων
ενός ναού καθώς και θεάτρου.
Το θέατρο δεν έχει ερευνηθεί ανασκαφικά, οπότε έχουν βρεθεί μόνο
κάποια μέρη του κοίλου.

31. 31
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
1) Γράψε με λίγα λόγια τον μύθο με το κυνήγι του Καλυδώνιου
κάπρου.(Συμβουλέψου το περυσινό μας πολιτιστικό
πρόγραμμα:<< Ένα μύθο θα σας πω…>>).
Μελέαγρος και Καλυδώνιος κάπρος- πίνακας του Ρούμπενς( Μουσείο Getty)
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………

32. 32
2) Γράψε τον μύθο της πάλης του Ηρακλή με τον Αχελώο.
(Συμβουλέψου το περυσινό πολιτιστικό πρόγραμμα )
Ψηφιδωτό με την πάλη του Ηρακλή με τον Αχελώο (Πλατεία Αγρινίου)
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

33. 33
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
Η πάλη του Ηρακλή με τον Αχελώο( η σχολική μας παράσταση-Ιούνιος 2016)

34. 34
ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ
ΜΕ
ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ
ΚΑΙ ΚΡΥΠΤΟΛΕΞΑ

35. 35
Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΤΗΣ ΜΑΚΥΝΕΙΑΣ
Μ_ _ _ _ _ _ _ _ 1) Πριγκιπόπουλο της Αιτωλίας
Α _ _ _ _ _ _ _ 2) Μέρους του αρχαίου θεάτρου (αντίστροφα)
Κ _ _ _ _ _ 3) Εκεί υπήρχαν οι κερκίδες.
Υ _ _ _ _ _ 4)Βρίσκεται… στη Μακύνεια.
Ν _ _ _ _ _ _ _ _ 5) Η Μακύνεια είναι κοντά σ΄αυτήν την πόλη.
Ε _ _ _ _ _ 6) Σ΄ αυτά κάθονταν οι θεατές.
Ι _ _ _ _ _ _ _ 7) Παίζουν στο θέατρο (αντίστροφα).
Α _ _ _ _ _ 8) Μια βασίλισσα της Αιτωλίας
Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΤΗΣ ΚΑΛΥΔΩΝΑΣ
Κ _ _ _ _ _ 1) Κι έτσι λέγεται το γουρούνι.
Α _ _ _ _ _ _ _ _ 2)Εκεί ζούσε ο καλυδώνιος κάπρος.
Λ _ _ _ _ _ 3)Πάνω σε ….φτιάχνονταν τα αρχαία θέατρα.
Υ _ _ _ _ _ 4)Βρίσκεται… στην Καλυδώνα.
Δ _ _ _ _ _ _ _ _ 5 )Ήταν κόρη του Οινέα.
Ω _ _ _ _ 6)Αρχαία Αιτωλική πόλη
Ν _ _ _ _ _ 7) Έτσι λεγόταν ο Κένταυρος του Εύηνου .
Α _ _ _ _ _ _ 8) Ο θεοπόταμος της Αιτωλίας

36. 36
Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΤΩΝ ΟΙΝΙΑΔΩΝ
Ο_ _ _ _ _ _ _ 1) Μέρος του αρχαίου θεάτρου
Ι _ _ _ _ _ _ 2) Κάλυπταν τα έξοδα των παραστάσεων(αντίστ.)
Ν_ _ _ _ _ _ _ _ 3) Επιβλητικά μνημεία των Οινιάδων
Ι _ _ _ _ _ _ _ 4)Αυτοί υποδύονται χαρακτήρες (αντίστ.)
Α _ _ _ _ _ _ 5) Το όνομα του Θεοπόταμου της Αιτωλίας
Δ _ _ _ _ 6) Αλλιώς η τραγωδία
Ε_ _ _ _ _ _ _ _ 7)Τα παίρνουμε στην είσοδο του θεάτρου.
Σ _ _ _ _ 8)Μέρους του θεάτρου
Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΤΗΣ ΠΛΕΥΡΩΝΑΣ
Π_ _ _ _ _ _ _ _ 1) Θείος του Μελέαγρου από την Πλευρώνα
Λ _ _ _ _ _ 2)Εκεί χτίζονταν τα αρχαία θέατρα.
Ε _ _ _ _ _ 3) Οι θεατές κάθονταν στα …
Υ _ _ _ _ _ 4)Γράμμα της Πλευρώνας
Ρ _ _ _ _ 5) Λέγεται και κάστρο της κυρα-….
Ω _ _ _ _ 6) Πόλη που πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο.
Ν_ _ _ _ 7) Ο … Αιτωλοακαρνανίας έχει 6 θέατρα.
Α _ _ _ _ _ 8) Κόρη του Πλευρώνιου βασιλιά Θέστιου

37. 37
Βρείτε τους αρχαίους συγγραφείς:
Η Τ Α Ι Σ Χ Υ Λ Ο Σ Μ Ξ Σ
Ε Υ Ρ Ι Π Ι Δ Η Σ Κ Ω Θ Φ
Κ Μ Α Β Χ Ξ Σ Γ Ι Θ Δ Π Ρ
Η Χ Ξ Κ Λ Τ Ο Λ Ο Υ Κ Μ Υ
Γ Ι Ξ Β Υ Δ Φ Κ Τ Σ Ο Θ Ν
Σ Λ Σ Ρ Μ Ρ Ο Α Α Κ Μ Ε Ι
Γ Ξ Μ Κ Λ Β Κ Ρ Σ Τ Ξ Λ Χ
Μ Ο Κ Π Γ Ν Λ Β Θ Ω Λ Β Ο
Β Τ Ξ Κ Ι Θ Η Λ Ξ Υ Κ Ν Σ
Χ Σ Γ Ο Χ Κ Σ Η Ι Ν Ξ Γ Ι
Φ Φ Ν Ο Σ Φ Μ Φ Φ Α Ε Π Μ
Α Ρ Ι Σ Τ Ο Φ Α Ν Η Σ Θ Ν
Κ Ψ Μ Ν Η Ξ Υ Θ Γ Χ Ψ Η Μ

38. 38
Βρείτε τα αρχαία θέατρα της Αιτ/νίας:
Η Λ Μ Α Κ Υ Ν Ε Ι Α Μ Ξ Σ
Α Μ Φ Ι Λ Ο Χ Ι Κ Ο Ω Θ Κ
Ρ Μ Α Β Χ Ξ Ο Γ Ι Θ Δ Π Α
Γ Χ Ξ Κ Λ Τ Ι Λ Ο Υ Κ Μ Λ
Ο Ι Ξ Β Υ Δ Ν Κ Τ Σ Ο Θ Υ
Σ Λ Σ Ρ Μ Ρ Ι Α Α Κ Μ Ε Δ
Γ Ξ Μ Σ Τ Ρ Α Τ Ο Σ Ξ Λ Ω
Μ Ο Κ Π Γ Ν Δ Β Θ Ω Λ Β Ν
Β Τ Ξ Κ Ι Θ Ε Λ Ξ Υ Κ Ν Α
Χ Σ Γ Ο Χ Κ Σ Η Ι Ν Ξ Γ Ι
Φ Φ Ν Ο Σ Φ Μ Φ Φ Α Ε Π Μ
Π Λ Ε Υ Ρ Ω Ν Α Κ Λ Ο Θ Ν
Κ Ψ Ο Ι Ν Ι Α Δ Ε Σ Ψ Η Μ

39. 39
Βρείτε τα μέρη των αρχαίων θεάτρων:
+
Κ Γ Γ Δ Π Κ Ε Ρ Κ Ι Δ Ε Σ
Ο Ρ Χ Η Σ Τ Ρ Α Κ Ν Γ Φ Τ
Ι Π Φ Σ Κ Ο Ι Λ Ο Ν Η Γ Ρ
Λ Α Η Γ Η Β Ω Μ Ο Σ Ξ Η Ε
Ο Ρ Α Ι Ε Δ Ω Λ Ι Α Κ Ξ Α
Ν Α Υ Ο Η Ο Ξ Ι Π Σ Κ Κ Π
Π Σ Ε Δ Ω Λ Ι Α Δ Α Λ Ρ Σ
Α Κ Λ Π Α Ρ Ο Δ Ο Ι Η Λ Κ
Ι Η Π Ρ Ο Ε Δ Ρ Ι Ε Σ Μ Η
Χ Ν Η Δ Ι Α Ζ Ω Μ Α Τ Α Ν
Ν Ι Β Ο Μ Χ Ο Σ Ε Ε Ι Β Η
Ι Α Ν Π Ρ Ο Σ Κ Λ Κ Ι Ο Ζ
Δ Θ Α Η Π Α Ο Μ Γ Φ Υ Ψ Χ

40. 40
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΜΑΣ
Στις 10 Ιουνίου πήραμε μέρος στο Μαθητικό Φεστιβάλ
Αρχαίου Θεάτρου στη Μακύνεια με το θεατρικό μας έργο
«ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΑΙΤΩΛΙΑ…», ένα έργο βασισμένο στους
μύθους της αρχαίας Αιτωλίας. Μυθικά πρόσωπα και ήρωες
όπως ο Οινέας, η Αλθαία, ο Μελέαγρος, η Δηιάνειρα, ο
Αχελώος, ο Ηρακλής, οι Μοίρες κ.α ζωντάνεψαν για λίγο στο
αρχαίο θέατρο της Μακύνειας. Η σοφία των προγόνων μας
ενώθηκε με τη δροσιά , τη ζωντάνια, το κέφι και την πολλή
δουλειά των μαθητών και μαθητριών μας και το αποτέλεσμα
μας ενθουσίασε όλους!
Οι θεοί του Ολύμπου

41. 41
Ο Οινέας , η Αλθαία και ο μικρός Μελέαγρος στο παλάτι της Καλυδώνας
Οι Μοίρες στην κούνια του Μελέαγρου

42. 42
Ο άδικος χαμός του πριγκιπόπουλου της Αιτωλίας
Η συνάντηση του Μελέαγρου και του Ηρακλή στον Άδη

43. 43
Η πάλη του Ηρακλή με τον Αχελώο
Ο γάμος του Ηρακλή με τη Δηιάνειρα

44. 44
Ο Ηρακλής σκοτώνει τον
Κένταυρο Νέσσο στον
Εύηνο ποταμό
Ο Ηρακλής ανεβαίνει οριστικά στον Όλυμπο, πλάι στον Δία, τον πατέρα του.

45. 45
ΜΠΡΑΒΟ
ΜΑΣ!!!

46. 46
Το σχολείο μας αποφάσισε να λάβει μέρος στο μαθητικό φεστιβάλ αρχαίου
θεάτρου που πραγματοποιείται εδώ και τρία χρόνια στο αρχαίο θέατρο της
Μακύνειας .Η παράσταση μας έγινε το Σάββατο στις 10 Ιουνίου.
Το απόγευμα της ίδιας μέρας η Δ΄ τάξη συγκεντρώθηκε στο σχολείο μας και από
πήγε με λεωφορείο στο αρχαίο θέατρο .Εκεί συναντήσαμε τις θεατρικές ομάδες
άλλων δύο σχολείων της περιοχής. Όλοι ήμασταν ντυμένοι με τις στολές μας και
είχαμε αγωνία περιμένοντας να έρθει η σειρά μας.
Το πρώτο σχολείο έπαιξε το έργο Το κουτί της Πανδώρας και ύστερα ήρθε η
σειρά της τάξη μας .Το έργο που θα παίζαμε λεγόταν Κάποτε στην Αιτωλία.
Η παράστασή μας είχε μεγάλη επιτυχία και όλα τα παιδιά τα πήγαν περίφημα
στους ρόλους τους. Τα σκηνικά ,η μουσική και τα χορευτικά μας τους
εντυπωσίασαν όλους κι έτσι στο τέλος της παράστασης οι θεατές μας
χειροκρότησαν θερμά. Όλοι τους μας επαινούσαν και μας έλεγαν πως ήμασταν
καταπληκτικοί.
Όλα τα παιδιά νιώσαμε μεγάλο ενθουσιασμό και περηφάνεια για την τάξη μας
,το σχολείο μας αλλά και τις δασκάλες μας που κουράστηκαν τόσο πολύ.
Σίγουρα, η εμπειρία αυτή στον όμορφο χώρο του αρχαίου θεάτρου της
Μακύνειας θα μείνει σε όλους μας αξέχαστη.
Mια μαθήτρια γράφει…

47. 47
ΚΟΙΛΟΝ-
ΟΡΧΗΣΤΡΑ-
ΣΚΗΝΗ
ΟΡΧΗΣΤΡΑ
ΘΕΩΡΙΚΑ
ΧΟΡΗΓΟΙ
ΚΩΜΩΔΙΑ-ΣΑΤΙΡΑ
ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ
ΕΔΩΛΙΑ
ΠΡΟΕΔΡΙΕΣ
ΠΡΟΣΩΠΕΙΟ-
ΚΟΘΟΡΝΟΙ
Πολλά δεν τους
μάθαμε για φέτος;
ΠΛΕΥΡΩΝΑ
ΟΙΝΙΑΔΕΣ-
ΝΕΩΣΟΙΚΟΣ(ναυς+ οίκος)
ΚΑΛΥΔΩΝΑ
ΣΤΡΑΤΟΣ
ΧΟΡΟΣ
ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ
ΘΕΑΤΡΟ
(ΘΕΩΜΑΙ)
ΤΡΑΓΩΔΙΑ(ΤΡΑΓΟΣ- ΩΔΗ)

48. 48
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ
Στην αρχαία Ελλάδα το δράμα έχει τις ρίζες του στις τελετές
και στα πανηγύρια που γίνονται για τον Διόνυσο ,τον θεό της
βλάστησης και της γονιμότητας .Οι πιστοί μεταμφιέζονταν και
έψαλλαν τον διθύραμβο ,που ήταν το λατρευτικό τραγούδι του
θεού.
Στα μέσα του 6ου
αιώνα, ο Θέσπης φέρνει μια μεγάλη αλλαγή.
Ως πρώτος χορευτής στον διθύραμβο στέκεται απέναντι στην
υπόλοιπη ομάδα και φορώντας προσωπείο αρχίζει να
υποκρίνεται, δηλαδή να συζητά με τους άλλους χορευτές.
Την ίδια εποχή ο τύραννος της Αθήνας ,Πεισίστρατος,
προσθέτει στη γιορτή των Μεγάλων Διονυσίων αγώνες
διθυραμβικών χορών, με σκοπό να γίνει αγαπητός στον λαό
.Έτσι τα Μεγάλα Διονύσια γίνονται θεσμός και εξελίσσονται
στην πιο λαμπρή γιορτή του θεάτρου.
ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ
Οι υποκριτές ,τόσο για τους αντρικούς ρόλους όσο και για τους
γυναικείους, φορούσαν έναν μακρύ χιτώνα που έφτανε ως
τους αστραγάλους και είχε μακριά μανίκια που κατέληγαν
στους καρπούς των χεριών .Από πάνω φορούσαν έναν μακρύ

49. 49
μανδύα , το ιμάτιο .Το χρώμα και η διακόσμηση του
κοστουμιού έδειχνε την κοινωνική τάξη και την καταγωγή.
Στην κωμωδία φορούσαν μια ολόσωμη εφαρμοστή φόρμα στο
χρώμα του δέρματος ,στην οποία έβαζαν παραγεμίσματα στην
κοιλιά και τα οπίσθια ,για να φαίνονται πιο αστείοι. Από πάνω
φορούσαν το κοστούμι του ρόλου που υποδύονταν.
ΠΡΟΣΩΠΕΙΑ
Οι θεατρικές μάσκες λέγονταν προσωπεία ,που τα φορούσαν
όχι μόνο οι υποκριτές αλλά και τα μέλη του χορού .Τα αντρικά
ήταν σκουρόχρωμα ,ενώ τα γυναικεία ανοιχτόχρωμα .Υπήρχε
μεγάλη ποικιλία στην κόμμωση, τα φρύδια, τη μύτη και τις
ρυτίδες .Στην κωμωδία τα χαρακτηριστικά των προσωπείων
ήταν υπερβολικά και παραμορφωμένα για να προκαλούν το
γέλιο των θεατών.
Κατασκευάζονταν από λινό ύφασμα που είχε πρώτα
μουσκευτεί σε γύψο ,ενώ υπήρχαν ανοίγματα στη θέση των
ματιών και του στόματος. Στερεώνονταν με δερμάτινα λουριά
και την ευθύνη της κατασκευής τους την είχε ένας ειδικός
τεχνίτης ,ο σκευοποιός.

50. 50
ΥΠΟΔΗΜΑΤΑ
Την εμφάνιση των υποκριτών συμπλήρωναν οι μπότες από
μαλακό δέρμα που έφταναν στη μέση της γάμπας και επειδή
δεν είχαν σόλα μπορούσαν να φορεθούν και στο δεξί και στο
αριστερό πόδι .Ήταν φαρδιές και ευλύγιστες και ονομάζονταν
κόθορνοι .Πολλά χρόνια αργότερα οι κόθορνοι απέκτησαν
ψηλή σόλα, ώστε να φαίνονται οι ηθοποιοί καλύτερα.
Στην κωμωδία οι υποκριτές ήταν ή ξυπόλυτοι ή φορούσαν
χοντρά δερμάτινα παπούτσια που έκλειναν ψηλά.
ΣΚΗΝΙΚΑ
Από τα βασικότερα σκηνικά μιας αρχαίας παράστασης ήταν οι
ξύλινοι ζωγραφικοί πίνακες που τοποθετούνταν στην πρόσοψη
της σκηνής και έδειχναν τοπία ή κτίσματα ή απλά σύμβολα
ανάλογα με την υπόθεση του έργου.
ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ
Εκκύκλημα
Ήταν ξύλινη κατασκευή τοποθετημένη πάνω σε ρόδες. Χρησίμευε για
να παρουσιαστεί το θύμα ενός φόνου, γιατί στο αρχαίο θέατρο
απαγορευόταν η παρουσίαση σκηνών βίας.

51. 51
Μηχανή ή γερανός
Μετέφερε από ψηλά στην ορχήστρα υποκριτές που είχαν ρόλους θεών
κι έτσι έδιναν την εντύπωση πως πετάνε.
Περίακτος
Η περίακτος ήταν τρεις ενωμένοι πίνακες που σχημάτιζαν τρίγωνο και
περιστρέφονταν σε έναν ξύλινο άξονα. Με αυτόν τον τρόπο άλλαζαν
σκηνικό.
Κεραυνοσκοπείο
Ξύλινος άξονας που είχε μεταλλικές επιφάνειες, οι οποίες
αντανακλούσαν το φως του ήλιου, δίνοντας την εντύπωση κεραυνού.
Βροντείο
Τεντωμένο δέρμα πάνω στο οποίο άδειαζαν με δύναμη μολύβδινους
βώλους από ένα χάλκινο δοχείο και προκαλούσαν τον ήχο της βροχής..

52. 52
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΥΠΟΚΡΙΤΕΣ
Οι ηθοποιοί τότε ονομάζονταν υποκριτές και ήταν
αποκλειστικά άντρες που έπαιζαν όμως και γυναικείους
ρόλους .Αρχικά στις τραγωδίες οι υποκριτές ήταν δύο και στη
συνέχεια τρεις, ενώ στην κωμωδία ήταν τέσσερις ως επτά
.Κάθε υποκριτής έπαιζε παραπάνω από έναν ρόλο .Στην αρχή
οι υποκριτές ήταν ερασιτέχνες ,όταν όμως το δράμα άρχισε να
γίνεται πιο σύνθετο ,η σημασία των υποκριτών ήταν πιο
μεγάλη και για αυτό έγιναν επαγγελματίες.
ΧΟΡΟΣ
Ο χορός ήταν ομάδα αντρών που τραγουδούσαν και χόρευαν.
Όλα τα μέλη του έπαιζαν τον ίδιο ρόλο ανάλογα με την
υπόθεση ,δηλαδή άλλοτε ήταν γέροντες, άλλοτε γυναίκες κλπ.
Ανάμεσα τους ξεχώριζε ο κορυφαίος που καθοδηγούσε τους
υπόλοιπους. Aρχικά τα μέλη του χορού ήταν 12 . Ο Σοφοκλής
τα αύξησε σε 15 κι αυτός ο αριθμός έμεινε σταθερός μέχρι τα
τέλη του 5ου
αιώνα .Τότε τα μέλη του χορού μειώθηκαν και
μαζί και συμμετοχή του στη δράση της υπόθεσης. Στην
κωμωδία τα μέλη του χορού έφταναν τα 24 και σκοπός τους

53. 53
ήταν να δημιουργήσουν μια θορυβώδη και χαοτική
κατάσταση.
Επώνυμος άρχοντας
Η διοργάνωση των Μεγάλων Διονυσίων ήταν ένα από τα κύρια
καθήκοντα του Επώνυμου άρχοντα .Αυτός ήταν ένας από τους
εννέα άρχοντες που διορίζονταν ετήσια στην Αθήνα .Αυτός
αποφάσιζε ποιοι θα είναι οι υποψήφιοι ποιητές των αγώνων
,αν και δεν ξέρουμε τα κριτήρια επιλογής τους .Επίσης είχε την
ευθύνη για τους χορηγούς των παραστάσεων.

54. 54
ΠΟΙΗΤΕΣ
. Σιγά σιγά όμως με την καθιέρωση της χορηγίας και την
εμφάνιση των υποκριτών περιορίστηκαν στη σκηνοθεσία. Το
βραβείο τους ήταν ένα στεφάνι κισσού .Με το έργο και τα
μηνύματά τους οι τραγικοί ποιητές προσπαθούσαν να
καλλιεργήσουν συνειδητοποιημένους πολίτες με παιδεία .Οι
κωμικοί Οι ποιητές τον πρώτο καιρό αναλάμβαναν
εξολοκλήρου την προετοιμασία των παραστάσεων ήθελαν να
προβάλλουν τα ελαττώματα και τα λάθη της αθηναϊκής
κοινωνίας διασκεδάζοντας ταυτόχρονα τους θεατές.
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ
Οι τραγικοί ποιητές του 5ου
αιώνα ήταν συνήθως και οι
σκηνοθέτες των έργων τους καθοδηγώντας τόσο τους
υποκριτές όσο και τον χορό. Στην κωμωδία δε συνέβαινε
πάντα αυτό .Ο Αριστοφάνης είχε αναθέσει τη διδασκαλία
πολλών έργων του σε άλλο χοροδιδάσκαλο.
ΜΟΥΣΙΚΗ
Η μουσική ήταν πολύ σημαντικό κομμάτι του αρχαίου
δράματος όπου πρωταγωνιστούσαν τα τραγούδια του χορού
.Χρησιμοποιούσαν αυλό και ο αυλητής έμπαινε στην ορχήστρα
μαζί με τον χορό .Σπανιότερα χρησιμοποιούσαν κιθάρα ή
κρουστά όπως το τύμπανο και τα κρόταλα.
ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΣ
Τραγωδία
Η λέξη τραγωδία σχηματίζεται από τις λέξεις τράγος + ωδή.
(Τράγος από την τελετή θυσίας ενός τράγου προς τιμή του

55. 55
Διονύσου, πριν τραγουδήσουν τον διθύραμβο.) Η τραγωδία
αντλούσε τα θέματά της από τους κύκλους της ελληνικής
μυθολογίας αλλά και από τους πολέμους ,τις συγκρούσεις
μέσα στην οικογένεια, ηθικά διλλήματα, τη δίψα για εκδίκηση
κλπ.
Οι τραγικοί ποιητές ήταν πάνω από όλα σοφοί και φορείς
παιδείας ,γιατί οι θεατές συμμετείχαν στα προβλήματα των
ηρώων ,προβληματίζονταν για τον τρόπο που θα
αντιμετώπιζαν οι ίδιοι παρόμοιες καταστάσεις κι έτσι γίνονταν
πιο υπεύθυνοι και συνειδητοποιημένοι πολίτες .Σε μια εποχή
λοιπόν, που δεν υπήρχε επίσημη δημόσια παιδεία ,η τραγωδία
κάλυπτε αυτό το κενό .Το θέατρο ήταν ένα είδος σχολείου ,για
αυτό και η πολιτεία έδινε τα θεωρικά ,ώστε να μπορέσουν
όλοι και οι πιο φτωχοί πολίτες να το παρακολουθήσουν.
Σατιρικό δράμα
Το σατιρικό δράμα είναι πιο σύντομο από τις τραγωδίες ,αλλά
πιο φανερά συνδεδεμένο με τον Διόνυσο από κάθε άλλο είδος
.Τα μέλη του χορού μιμούνταν τους Σατύρους, οι οποίοι με
τους ζωηρούς χορούς και τα τραγούδια τους, δημιουργούσαν
μια διονυσιακή ατμόσφαιρα προβάλλοντας έτσι τον
λατρευτικό χαρακτήρα της γιορτής.
Κωμωδία
Η λέξη κωμωδία προέρχεται από τις λέξεις κώμος που είναι η
εορταστική πομπή και τη λέξη ωδή ,δηλαδή τραγούδι .Οι
κωμικοί ποιητές ασχολούνταν με τα καθημερινά και επίκαιρα
προβλήματα της πόλης. Κανείς, όσο σπουδαίος να ήταν, δε
γλίτωνε από την κριτική τους . Όλα παρουσιάζονταν, βέβαια,
με σατυρική διάθεση και σκληρά λόγια ,χάρη στην ελευθερία

56. 56
του λόγου που τους εξασφάλιζε το δημοκρατικό πολίτευμα.
Με εξαίρεση τα έργα του Αριστοφάνη, κανένα έργο άλλου
κωμικού ποιητή δεν έχει σωθεί ολόκληρο.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΕΣ
Α) Η ακροστιχίδα της Μακύνειας
Μελέαγρος, ορχήστρα, κοίλον, ύψιλον, Ναύπακτος, εδώλια, ηθοποιοί, Αλθαία
Β) Η ακροστιχίδα της Καλυδώνας
Κάπρος, Αράκυνθος, λόφους, ύψιλον, Δηιάνειρα, Ωλένη, Νέσσος, Αχελώος
Γ) Η ακροστιχίδα των Οινιάδων
Ορχήστρα, χορηγοί, νεώσοικοι, ηθοποιοί, Αχελώος, δράμα, εισιτήρια, σκηνή
Δ) Η ακροστιχίδα της Πλευρώνας
Πλήξιππος, λόφους, εδώλια, ύψιλον, Ρήνης, Ωλένη, νομός, Αλθαία
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ
Α) Αιτωλό, Δευκαλίωνα, Ακαρνάνα Αμφιάραου ,Αλκέωνα, Καλλιρόης
Β)Αιολείς, Κουρήτες, Επειοί, Καλυδώνα, Πλευρώνα, Μελέαγρο, καλυδώνιο κάπρο
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΚΡΥΠΤΟΛΕΞΑ
Α) Το κρυπτόλεξο με τους αρχαίους συγγραφείς
Αισχύλος , Ευριπίδης ,Σοφοκλής , Αριστοφάνης ,Φρύνιχος
Β) Το κρυπτόλεξο με τα αρχαία θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας
Μακύνεια , Οινιάδες ,Αμφιλοχικό Άργος, Καλυδώνα , Πλευρώνα , Στράτος
Β) Το κρυπτόλεξο με τα μέρη των αρχαίων θεάτρων
Κερκίδες , ορχήστρα , κοίλον , προεδρία , πάροδοι, διάζωμα ,κερκίδες , εδώλια

57. 57
Πηγές
1) Βιβλίο Ιστορίας Δ’ τάξης Δημοτικού
2) Βιβλίο Γλώσσας Δ’ τάξης
3) Διαδίκτυο
4) «Ένα μύθο θα σας πω ….» Πολιτιστικό Πρόγραμμα 5ου
Δημ. Σχ. Αγρινίου
5) «Εκπαιδευτικό ταξίδι σε αρχαιολογικούς χώρους του νομού Αιτ/νίας»
Κολοβός-Τσέπας-Λανόπουλος