Metody aktywizujące w kształtowaniu kompetencji kluczowych uczniów

1. AKTYWIZUJĄCE METODY PRACY
ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE
KLUCZOWE UCZNIÓW
Opracowała: Joanna Hajduk

2. Podstawa programowa kształcenia ogólnego
wyróżnia UMIEJĘTNOŚCI uznane za konieczne
do uzyskania kompetencji kluczowych- należy je
rozumieć jako zadania szkoły.
Rozwijanie tych umiejętności jest zobowiązaniem
szkoły wobec ucznia.
• Kompetencje w szkole kształtujemy nie
poprzez to czego uczymy, ale JAK uczymy!!!

3. ZADANIA NAUCZYCIELA W ROZWIJANIU
KOMPETENCJI KLUCZOWYCH
• Rozwijanie kompetencji wymaga często wyjścia poza przedmioty,
dlatego warto (trzeba) sięgać do:
- metod aktywizujących ucznia;
- zajęć terenowych;
- inscenizacji, itd.
• Odchodzenie od dotychczasowej roli nauczyciela- eksperta, w kierunku
nauczyciela: doradcy, obserwatora i słuchacza, uczestnika procesu
dydaktycznego.
• Przygotowanie uczniów do następujących działań:
-ustawicznego zdobywania nowej wiedzy i umiejętności;
-samodzielnego korzystania z zasobów informacyjnych;
-współpracy z innymi;
-rozwiązywania problemów.

4. WYBRANE METODY
AKTYWIZUJĄCE UCZNIÓW

5. Metoda
WebQuest

6. WEBQUEST
Rodzaj metody
projektów
zorientowanej na
uczniowskie badania
w oparciu o instrukcję
umieszczoną na
stronie internetowej
Forma WebQuestu
przypomina
tradycyjny projekt z
elementami kursu e-
learningowego.
Najbardziej
odpowiada on zatem
pojęciu blended
learning.

7. Model poszukiwania wiedzy w
oparciu o Internet - nazwany
WebQuest - został opracowany w
1995 roku przez Bernie Dodge'a i
Toma Marcha, dwóch nauczycieli z
San Diego State University w USA i
od tego czasu stosuje go wiele szkół
nie tylko w Stanach Zjednoczonych

8. CZYM JEST WEBQUEST?
 WebQuest to nowoczesna metoda pracy dydaktycznej, która
wykorzystuje możliwości technologii informacyjnej.
 Zasadniczym celem edukacyjnym WebQuest'u jest nauczenie
poszukiwania informacji (w różnych źródłach, najczęściej w
Internecie) oraz ich selekcjonowania, opracowywania,
oceniania ich przydatności.
 Metoda ta aktywizuje ucznia, zmusza do samodzielnej pracy.
Może być wykorzystywana w procesie nauczania dowolnego
przedmiotu na każdym etapie edukacji.

9. SZEŚĆ CEGIEŁEK WEBQUESTU
1. temat,
2. wprowadzenie,
3. zadania,
4. proces,
5. źródła,
6. ewaluacja.

10. TEMAT
 Temat (Top) – należy wymyślić i zamieścić temat WebQuest'u.
Ważne, by temat był ciekawy, interesując, powinien zaciekawić
uczniów i zachęcić ich do działania. Trzeba określić jego adresatów
oraz autorów.
 Trzeba pamiętać, że WebQuest jest metodą opartą na wyszukiwaniu
informacji (w całości lub w większości). Sposób poszukiwania
informacji jest interaktywny. Wiadomości, które są poszukiwane,
pochodzą z zasobów internetowych (mogą zostać uzupełnione
telekonferencjami lub materiałami interaktywnymi).
 Jak więc widać, wybrany przez nas temat musi korespondować z
założeniami i celami danej metody.

11. WPROWADZENIE
Wprowadzenie – jest elementem strukturalnym WebQuest'u. Wprowadzenie,
podobnie jak temat, ma za zadanie zaciekawić i zaintrygować ucznia oraz
wprowadzić go w tematykę przygotowywanego przez uczniów projektu. Opis
powinien być oryginalny, zachęcający do działania, motywujący. Musi
wskazywać na cele i umieścić jego realizację w szerszym kontekście procesu
dydaktycznego. We wprowadzeniu można także opisać jakie powinny być
efekty pracy nad projektem (czyli czego uczniowie powinni się nauczyć w
trakcie tworzenia projektu), jakie treści programowe będą realizowane
(konkretne odniesienie do Podstawy Programowej oraz Standardów
Wymagań Egzaminacyjnych), oraz zaznaczenie, jakie konkretne standardy
wymagań egzaminacyjnych będą w projekcie realizowane. Należy także
zamieścić opis, jakie umiejętności uczniowie powinni posiadać przed
przystąpieniem do realizacji projektu. Kolejnym krokiem tworzenia
WebQuestu jest krótki opis całego projektu. Trzeba pamiętać, że odbiorcami
opisu nie są inni nauczyciele, ale uczniowie. Dlatego też powinien być
dostosowany dla nich, aby był całkowicie zrozumiały.

12. ZADANIA
Zadania – dla uczniów, powinny być:
 intrygujące sformułowanie problemu do rozwiązania(tak skonstruowane, aby
zaciekawiło ucznia),
 złożone, stanowiące problem do analizy,
 tak skonstruowane, aby zapewniały indywidualne postrzeganie problemu,
 kreatywne i wywołujące kreatywność,
 zawierać wszystko inne, co kreuje proces uczenia się i przetwarzania
informacji.
Należy zaznaczyć, czy finalny produkt wymaga używania narzędzi. Jeżeli tak,
trzeba zaznaczyć, jakie są to narzędzia (np. video, dźwięk, www).

13. PROCES
Proces – w tym punkcie należy zaznaczyć, jak powinien przebiegać proces
dydaktyczny w trakcie realizacji projektu WebQuest. W tym miejscu należy
przedstawić kroki, jakie uczeń powinien wykonać, aby zrealizować zadanie.
Ważne, by użyć wypunktowanej listy zadań w postaci poleceń, kierowanych
wprost do ucznia, np. „ będziesz pracował w grupie składającej się z czterech
osób...” itd. Trzeba pamiętać, że polecenia muszą być klarowne i zrozumiałe.
Należy opisać, czego dokładnie spodziewa się nauczyciel. Należy
zastanowić się, gdzie projekt będzie realizowany ( czy strona www, czy
prezentacja PowerPoint czy inne), jaki jest okres realizacji projektu (tydzień,
miesiąc, semestr), z jakiej dziedziny jest ten projekt (jedna dziedzina,
interdyscyplinarny czy międzyprzedmiotowy). Jeżeli praca ma być wykonana
w grupach, należy wspomnieć, jakie mają to być grupy, z ilu osób się składać.
Jeśli jako nauczyciel potrafisz przewidzieć błędne rozumienie lub potknięcia
studentów opisz je, sugerując drogę uniknięcia lub ominięcia błędów.

14. Źródła
Potrzebne źródła– należy opisać, jakie źródła będą przydatne w
przygotowaniu projektu, np.:
 adresy e-mail dla wszystkich uczniów i nauczycieli,
 programy komputerowe, używane w trakcie realizacji WebQuest'u,
 odniesienie (odsyłacz) do materiałów klasowych lub materiałów ze szkolnej
biblioteki,
 multimedialne materiały (video, materiały dźwiękowe),
 przydatne linki do stron WWW.

15. EWALUACJA
Ewaluacja– należy opisać, które przedsięwzięcia ucznia oraz procesy będą
podlegały ocenie, ewaluacji. Oczywiście musi to być zgodne z zadaniami i
czynnościami przewidzianymi do wykonania przez uczniów w ramach
projektu. Przygotowana ewaluacja musi być przydatna dla ucznia, by
samodzielnie umiał dokonać samooceny oraz dla nauczyciela oraz by mógł
ocenić wykonany projekt.

16. PROPOZYCJE WEBQUESTÓW
https://doradca.oeiizk.waw.pl/wqlista.htm

17. METODA
PROJEKTU

18. Czym jest metoda projektu?
Metoda projektu polega na tym, że uczniowie sami zdobywają informacje o
jakimś (szerszym niż zwykle) zagadnieniu, opracowują je (nie tylko w typowej
formie pisemnej), a następnie prezentują wyniki swej pracy innym. Ponadto
projekt opiera się na rozbudowanej instrukcji przygotowanej przez nauczyciela i
jest realizowany przez dłuższy czas (nawet w ciągu całego semestru).
Projekt = zespół uczniów + nauczyciel
Kluczem do sukcesu w metodzie projektu jest przekonanie uczniów, żeby
przejęli odpowiedzialność za wykonywanie zadań określonych w projekcie.
Nauczyciel nie powinien być jedynym ekspertem w danej dziedzinie i jedynym
źródłem wiedzy. Jego rola w znaczącym stopniu sprowadza się do stworzenia
warunków do pracy uczniów, motywowania oraz towarzyszenia im w procesie
kształcenia.

19. Rodzaje projektów
Możemy wyróżnić kilka rodzajów projektów w zależności od przyjętych założeń:
projekt badawczy – mający na celu rozwijanie wiedzy i umiejętności;
projekt działania lokalnego – określona akcja w środowisku lokalnym;
projekty medialne – wykorzystujące i bazujące na tworzeniu określonych
utworów;
projekty artystyczne – wykorzystujące umiejętności uczniów i ich
kreatywność;
projekty społeczno-obywatelskie – opierające się na określonych
problemach społecznych;
Ze względu na realizatorów projekty można podzielić także na indywidualne
lub grupowe.

20. METODA PROJEKTU
Na etapie organizacji organizacji projektu odpowiedzialność spoczywa
głównie na nauczycielu, który dba o prawidłowe zaplanowanie i
przygotowanie pracy swoich uczniów. Podejmując się organizacji projektu,
nauczyciel powinien przede wszystkim odpowiedzieć sobie na kilka
kluczowych pytań:
 Kto? (Kto jest adresatem projektu?),
 Co? (Co jest głównym tematem projektu?),
 Dlaczego? (Dlaczego przedsięwzięcie jest organizowane?),
 Gdzie? (Gdzie projekt będzie realizowany?),
 Kiedy? (Kiedy odbędą się działania projektowe?),
 Jak? (Jak ostatecznie wykonać i ocenić projekt?).

21. Fazy pracy w metodzie projektów
1. zainicjowanie projektu;
2. spisanie kontraktu;
3. wybór tematu;
4. podział na grupy;
5. sformułowanie ogólnych oraz szczegółowych celów projektu;
6. przygotowanie harmonogramu pracy, podział zadań;
7. dobór literatury i poszukiwanie źródeł wiedzy;
8. realizacja projektu;
9. prezentacja wyników projektu;
10. ewaluacja.

22. Projekt może się kończyć „produktem”, czyli materialnym „efektem”, który
będzie mógł być łatwo wykorzystywany w czasie końcowego pokazu.
Możliwości jest wiele, np.:
 album ilustrowany zdjęciami, wykresami, szkicami, mapkami, relacjami
pisemnymi
 plakat, collage, inna forma plastyczna
 książka, broszura, ulotka, gazetka
 prezentacja multimedialna, strona internetowa
 model zjawiska, makieta z opisem
 film, nagranie dźwiękowe
 relacja z debaty lub publiczna dyskusja
 szkolna lub międzyszkolna wystawa, festiwal, „targowisko” prac uczniów
 przedstawienie teatralne, inscenizacja
 edukacyjna gra plenerowa (uliczna lub szkolna).

23. Dlaczego metoda projektu?
Metoda projektu rozwija szereg umiejętności uczniów:
1. Umiejętności związane z wyborem tematu projektu i gromadzeniem informacji:
 formułowanie problemu,
 formułowanie celów,
 korzystanie z różnych źródeł informacji.
2. Umiejętności związane z opracowywaniem informacji związanych z projektem:
 klasyfikacja informacji z punktu widzenia celów projektu (np. podział na mniej i bardziej
ważne, mniej i bardziej ciekawe),
 krytyczne analizowanie informacji (ocena ich wiarygodności).
3. Umiejętności związane z prezentacją projektu:
 ćwiczenie różnych sposobów zapisywania i prezentowania zebranych materiałów (np.
w postaci eseju, rysunku, diagramu, wykresu itp.),
 przygotowywanie i praktykowanie wystąpień publicznych.

24. 4. Umiejętności związane z komunikowaniem się w grupie, nabywane przy realizacji
projektów grupowych to między innymi:
 formułowanie i wyrażanie swoich opinii,
 słuchanie opinii wyrażanych przez innych członków grupy;
 podejmowanie decyzji grupowych,
 rozwiązywanie konfliktów,
 samoocena swojej pracy i ocena pracy innych.
5. Umiejętności związane z podejmowaniem konkretnych działań (od fazy planowania i
poszukiwania wsparcia - czasami także finansowego - aż po ich realizację i ocenę),
nabywane przy realizacji projektu działania lokalnego.
6. Kształtowanie poczucia odpowiedzialności.

25. Metoda
jigsaw

26. JIGSAW,
INACZEJ PUZZLE ALBO UKŁADANKA
Jej zadaniem jest aktywne włączenie uczniów w proces uczenia się. Przez
scedowanie na uczniów odpowiedzialności za nauczenie części materiału
swoich kolegów zachęca do uczenia się szczegółowego, głębszego.
Metodę JIGSAW wykorzystuje się wtedy, gdy uczniowie mają do przyswojenia
pewną partię materiału, którą da się podzielić na spójne fragmenty. Stanowią
one elementy, jakby puzzle, tworzące całą układankę. Każdy uczeń w klasie
ma opanować całość wiedzy.

27. ETAPY PRACY
METODĄ JIGSAW

28. Etap 1
Podział na grupy 4-6 osobowe- grupy
eksperckie
 Uczniowie pracują w grupach tzw. eksperckich.
 Każda grupa dostaje do przestudiowania inną część lub inny aspekt tematu,
działu programowego itp.
 Grupy mają za zadanie przedyskutować, rozpracować swoją część wiedzy.
 Każda osoba w grupie musi na tyle dobrze zrozumieć zagadnienie, żeby móc
wytłumaczyć je innej grupie uczniów.

29. Etap 2
Podział na nowe grupy eksperckie
 Teraz uczniowie w grupie odliczają kolejno(podział na nową grupę). Przykładowo –
jeśli w grupie są po 4 osoby,to odliczają do 4.Musimy odliczyć do tylu,ile najmniej
osób liczy któraś z grup. Teraz znów uczniowie przesiadają się i mają pracować w
nowych grupach.
 Po zmianie grup w nowych zespołach uczniowie mają za zadanie: przekazać swoją
wiedzę czyli to, co ustalili w poprzednich grupach swoim kolegom i koleżankom,
powiedzieć co jest najważniejsze w ich tekście wszystkim członkom nowego zespołu.
Tak naprawdę ich zadaniem jest niejako nauczyć pozostałych członków swojej nowej
grupy tego,co wcześniej ustalili w swoich poprzednich zespołach

30. 3 etap
Konfrontacja zdobytej wiedzy
 Teraz uczniowie ponownie wracają do swoich pierwotnych grup, z którymi wspólnie
poznawali swoje części tekstu.
 Członkowie grup tym razem mogą zrobić jedną z kilku możliwości. To nauczyciel
decyduje, który wybiera sposób pracy. Może wybrać np.. plakat lub konkurs.

31. KONKURS
Teraz w swoich pierwotnych grupach uczniowie wymyślają pytania dotyczące ich
fragmentu tekstu, np. po 3 pytania. Mają wymyśleć pytania, ale również mieć
sprecyzowane, jak powinna brzmieć prawidłowa odpowiedź na każde z pytań. Kiedy
już wszystkie zespoły przygotują pytania dotyczące ich tekstów, rozpoczyna się
konkurs.
Każda z grup kolejno zadaje pytania innym grupom. Wygląda to tak: najpierw pierwszy
zespół zadaje swoje pytanie. Wtedy zgłaszają się osoby z innych grup, które znają
prawidłową odpowiedź. Nauczyciel wskazuje osobę, która jako pierwsza podniosła
rękę i to ona udziela odpowiedzi na pytanie. Zespół pierwszy ocenia czy udzielona
odpowiedź jest prawidłowa. Jeśli tak, to zespół którego członek udzielił prawidłowej
odpowiedzi zdobywa punkt. Punkt jest zapisywany na tablicy.
Grupa pierwsza zadaje następnie kolejne ze swoich pytań i procedura postępowania się
powtarza. Potem zadaje ostatnie ze swoich pytań.Kiedy zespół pierwszy zada
wszystkie swoje 3 pytania, to teraz zadawać pytania może zespół drugi,tym razem
zespół pierwszy może już również zgłaszać się do udzielenia odpowiedzi i zdobywać
punkty. Dalej kolejne zespoły zadają swoje pytania, a grupy, które udzieliły
prawidłowej odpowiedzi zdobywają punkty. Na zakończenie konkursu podliczamy
wszystkie punkty, które zdobyły poszczególne zespoły. Zespół, który zdobył najwięcej
punktów zostaje nagrodzony oklaskami.

32. PLAKAT
Uczniowie w swoich grupach rysują plakat prezentujący ich fragment tekstu. Wszystkie
zespoły wywieszają swoje plakaty w klasie. Plakaty zostają omówione w ten sposób:
Najpierw na temat plakatu wypowiadają się uczniowie, którzy go nie rysowali. Próbują
oni odgadnąć, co przedstawia plakat. Dopiero na koniec wypowiadają się twórcy
plakatu. W analogiczny sposób jest omawiany każdy z plakatów.

33. Korzyści dla uczniów:
Uczniowie doskonalą takie umiejętności, jak:
 czytanie ze zrozumieniem,
 selekcja informacji,
 układanie planu,
 aktywne słuchanie,
 wypowiadanie się na forum grupy,
 współdziałanie przy realizacji zadania,
 rozwiązywanie konfliktów w grupie,
 pełnienie różnych ról.

34. Portfolio

35.  Metoda służy planowaniu, organizowaniu i ocenianiu własnej
nauki.
 Portfolio to zbiór prac ucznia, przygotowanych przez niego.
 Portfolio stanowi prezentację osiągnięć ucznia w danym
okresie.
 Może to być teczka, album, film, płyta, zbiór zdjęć, itp. Forma
prac jest nieistotna, liczy się sam proces tworzenia.
 Gdy koncentrujemy się na kompetencjach kluczowych, to
poszukujemy odpowiedzi na pytanie: Jak oceniać umiejętności
uczniów, jak kształtować umiejętność refleksji nad własnym
rozwojem?

36. POPRZEZ PORTFOLIO
uczniowie powinni:
 poznać, które zadania i umiejętności opanowują łatwiej, a
które sprawiają im trudności;
 gromadzić dokumenty, prace, zdjęcia itp. i przejrzyście
dokumentować swoje działania;
 rejestrować jakie formy pracy sprawiają im trudność, kiedy
lepiej im pracować w grupie, a kiedy samodzielnie.

37. ETAPY PRACY - PORTFOLIO
 sformułowanie ogólnych celów i obszarów tematycznych,
które będziemy realizować;
 uczniowie określają swoje cele uczenia się, które
wyznaczają sobie, by mieć lepsze efekty w nauce, w tym:
- w jakim zakresie chcą rozwinąć swoje umiejętności, by
lepiej współpracować z innymi uczniami i nauczycielami?
- jakie zmiany chcą przeprowadzić w klasie, aby
przyjemniej było w niej przebywać?
 wspólne ustalenie jakie prace będą gromadzone w
teczkach;

38. PRZYKŁADOWE KRYTERIA OCENY
PORTFOLIO
 Jak przebiegał proces uczenia się?
 Czy można zaobserwować postępy w nauce?
 Czy uczeń działa twórczo?
 Czy ujęte zostały wszystkie cele/ obszary tematyczne?
 Na ile udane jest wzorcowe portfolio?
 Czy uczeń brał udział w dyskusji podsumowującej semestr/
rok?

39. WARIANTY PORTFOLIO
 Prowadzenie dzienniczka uczenia się,w którym uczniowie
zapisują czego i w jaki sposób się uczył.
 Na koniec tygodnia rozmowa podsumowująca z klasą
dotycząca dotychczasowych postępów w pracy nad
portfolio.
 Uczeń może z teczki wzorcowej wybrać np. 3 prace jego
zdaniem najlepsze według kryteriów oceny podanych przez
nauczyciela. Prace zostają ocenione w formie opisowej i w
formie stopnia.

40.  Pod koniec wyznaczonego czasu uczniowie oceniają
swoje prace samodzielnie, w grupach bądź oddają do
oceny nauczycielowi.
 W oparciu o ocenę własną i innych osób dokonują wyboru
najlepszych swoich prac do tzw. teczki wzorcowej.
 Uczniowie przygotowują opis:
- prezentują w nim proces uczenia się;
- przedstawiają kryteria wyboru prac;
- przedstawiają samoocenę każdej wybranej pracy;
 Uczniowie oceniają cały okres nauki: co im się udało, na
ile efektywnie pracowali, jakie cele wyznaczają sobie na
przyszłość.
 Uczniowie prezentują wybrane prace i samoocenę przed
klasą, nauczycielami czy rodzicami.

41. Metoda
LdL
 Metoda prowadzenia lekcji, w której rolę nauczyciela przejmują uczniowie.
 Prowadzący uczeń ustala z nauczycielem tematykę zajęć, samodzielnie
przygotowuje przebieg lekcji i materiały potrzebne do jej realizacji.
 Zadaniem ucznia prowadzącego nie jest wygłoszenie referatu, lecz
zorganizowanie zajęć tak, aby pozostali uczniowie byli maksymalnie aktywni.
 W LdL uczniowie uczą uczniów. Nauczyciel pomaga, gdy zachodzi taka
konieczność.
 Twórcą metody LdL jest niemiecki nauczyciel języka francuskiego Jean-Pol
Martin.

42. Metoda odwróconej lekcji
FLIPPED CLASSROOM, INACZEJ
ODWRÓCONA KLASA
HASŁO LEKCJI ODWRÓCONEJ
Ucz się sam,
powtarzaj wspólnie!

43. Lekcja tradycyjna
uczeń zazwyczaj
poznaje nowy
materiał na lekcji, a
następnie utrwala go
w domu, odrabiając
„pracę domową”.
Lekcja odwrócona
uczeń dostaje do
opracowania materiał
przed lekcją, a na
zajęciach powtarza i
utrwala nabyte
wiadomości i
umiejętności.

44. Burza mózgów
Metoda burzy mózgów jest odmianą dyskusji polegającą na umożliwieniu
uczniom szybkiego zgromadzenia wielu konkurencyjnych lub uzupełniających
hipotez rozwiązania problemu, któremu poświęcona jest dana jednostka
metodyczna lub jej fragment. Można zgłaszać wszystkie najbardziej śmiałe
lub niedorzeczne pomysły rozwiązania, choćby nietypowe, ryzykowne i
nierealne, w obojętnej formie, żeby nawet chwila namysłu nad poprawnością
językową nie zmniejszała pomysłowości.

45. Zasady burzy mózgów
• każdy pomysł jest dobry;
• ważniejsza jest liczba pomysłów niż
ich jakość;
• każdy pomysł zapisujemy w formie
podanej przez autora;
• nie komentujemy pomysłów;
• nie krytykujemy pomysłów;
• wszyscy na równych prawach
bierzemy udział w zgłaszaniu
pomysłów;
• zgłaszamy pomysły w wyznaczonym
czasie;
Etapy burzy mózgów
 sformułowanie problemu;
 wytwarzanie pomysłów;
 każdy pomysł jest zapisywany;
 cel: zgromadzenie jak największej
liczby pomysłów;
 krytyczna analiza pomysłów -
ustalenie kryteriów oceny (np.
realność, zyski/straty, akceptacja
większości);
 ocena wg przyjętych kryteriów;
 wybór rozwiązania;
 decyzja o wprowadzeniu wybranego
rozwiązania.

46. INNE METODY AKTYWIZUJĄCE-
PRZYKŁADY
Metody integracyjne
odprężają, relaksują, wprowadzają w dobry nastrój i
życzliwą atmosferę, zapewniają bezpieczeństwo w
grupie, gwarantują poczucie tożsamości, uczą
efektywnej komunikacji, np.:
„pajęczynka”,
,,ćwierćland”,
„wrzuć strach do kapelusza”,
„graffiti”,
„krasnoludek”,
„kwiat grupowy”.

47. Metody definiowania pojęć
celem jest nauka analizowania i definiowania pojęć, ale
też negocjacji i przyjmowania różnego stanowiska, np.
„burza mózgów”,
„mapy pojęciowe”,
,,zegar skojarzeń”,
„kula śniegowa”.

48. Metody hierarchizacji
uczą klasyfikowania i porządkowania wiadomości
w relacjach niższości i wyższości, np.
,,ranking”,
„piramida priorytetów”,
,,poker kryterialny”;
„diamentowe uszeregowanie”.

49. Metody twórczego rozwiązywania problemów
uczą krytycznego i twórczego myślenia i
łączenia wiedzy z doświadczeniem, np.
„kolorowe kapelusze”,
„rybi szkielet”,
„dywanik pomysłów”,
„technika 6, 3, 5”.

50. Metody pracy we współpracy
uczą współpracy i akceptacji indywidualnych
różnic, pracy w grupie, razem z grupą np.
„zabawa na hasło”,
„układanka”.

51. Metody diagnostyczne
polegają na zbieraniu informacji o przebiegu i
wynikach określonego stanu rzeczy, np.
„metaplan”,
„obcy przybysz”,
„procedura U”.

52. Metody dyskusyjne
uczą dyskusji, prezentowania własnego
stanowiska, np.
„debata za i przeciw”,
„dyskusja panelowa”,
„dyskusja punktowana”,
„akwarium”.

53. Metody rozwijające twórcze myślenie
uczą myślenia twórczego i odkrywania swoich
predyspozycji, swoich zdolności, np.
„słowo przypadkowe”,
,,niezwykłe zadania”,
„fabuła z kubka”.

54. Metody grupowego podejmowania decyzji
preferują efektywne uczestnictwo w dyskusji o i
uczą odpowiedzialności za swoje i grupowe
decyzje oraz podejmowania decyzji na
podstawie faktów, np.
„drzewko dyskusyjne”,
„pustynia”,
„6 par butów”.

55. Metody planowania
pozwalają uczniom planować rzeczywistość,
fantazjować, marzyć i planować
urzeczywistnianie swoich marzeń, np.
„gwiazda pytań”,
„planowanie przyszłości”.

56. Gry dydaktyczne
uczą przestrzegania reguł, właściwej radości z
wygranej i umiejętności przyjmowania
przegranej, np.
„magiczny kalkulator”,
„dziwne powiedzonka”.

57. Metody przyspieszonego uczenia się
szybkie przyswajanie wiedzy, np.
„techniki szybkiego czytania”,
„haki pamięciowe”,
„łańcuchowa metoda skojarzeń”.

58. Metody ewaluacyjne
pozwalają dokonywać oceny siebie, innych, uczą
przyjmowania krytyki, np.
„termometr uczuć”,
„smile”,
„kosz i walizeczka”,
„tarcza strzelecka”.

59. Bibliografia
Krzyżewska J. - "Aktywizujące metody i techniki w edukacji", Wydawnictwo J.
Krzyżewska, Suwałki 2000
Rau K., Ziętkiewicz E. - "Jak aktywizować uczniów", Oficyna Wydawnicza ,
Poznań 2000.
Brudnik E. - "Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie" Zakład Wydawniczy SFS,
Kielce 2000.
Mikina A., Zając B., Jak wdrażać metodę projektów. Oficyna Wydawnicza
"Impuls", Kraków 2001,
https://www.nowaera.pl/o-nas/programy-edukacyjne/ucze-i-
wychowuje/metoda-pracy-projektem/krok-za-krokiem-przez-projekt
http://webquest-metoda.blogspot.com/
https://kreatywnapedagogika.wordpress.com/2019/11/27/metoda-jigsaw/
https://www.enauczanie.com/metody/eportfolio/metoda

60. Dziękuję