19. RUIMTELIJK ONTWIKKELINGSPERSPECTIEF
Principes:
3. Herbronnen en herijken
4. Van eindplan naar koers
5. Van 2-deling naar 3-eenheid
6. Cyclisch en adaptief
7. Ondergrond en bovengrond
8. Chique en basic
9. Mobiliteit en leefkwaliteit
21. 1. Herbronnen en herijken
Wat karakteriseert een goede stad?
- eigen kwaliteit, eigen DNA
- de stad moet dicht bij zichzelf blijven
- historische stad actuele stad toekomstige stad
Andere tijden:
- afvlakkende groeicurven
- grotere onzekerheid
- kleinere stappen
- bestaande stad wordt nog belangrijker
27. 2. Van eindplan naar koers
Koersgebieden:
-selectie (stedelijk belang)
-koers, geen plan
Nadere uitwerkingen:
-wijkvernieuwing in zuid
-rivierzone
-duurzame energie
28. 3. Van tweedeling naar drie-eenheid
Rivierzone:
-hart van de stad
-tweedeling N-Z
-verbinding
-verbindingen over water
-rivierfronten met gezicht
naar de rivier
-Deltaprogramma: dijken
en
kades
-2-deling 3-eenheid
29. 4. Cyclisch en adaptief
Cyclisch: ruimte (herstructurering en transformatie)
energie (fossiel hernieuwbare bronnen)
Adaptief: water (berging en afvoer; RvR, Deltaprogramma),
hitte
48. •Preventiewijken:
•Fysiek: acupunctuur of ingrijpende herstructurering ?
• verduurzamen: - CO2 ~~> ‘de groene bloemkool’
•lagere energiekosten = lagere woonlasten
• grootste energiewinst ligt in de bestaande
woningvoorraad
55. SHIFT IN SCOPE:
QUANTITYQUALITY
FOCUS on the EXISTING CITY
Growth curve is flattening:
the existing housing stock is becoming more and more important
future demand: elderly people, many 1 person-households, new life
styles, sustainable (energy) transformation of the existing city
Notas del editor
Landschappelijke ondergrond als basis voor ruimtelijk beleid (structuurplan van 2000). Ook: Ligging van Arnhem tussen Veluwe en Rivier
Landschappelijke ondergrond: diepste DNA. Niet alleen bepalend voor Landschap dat de stad omgeeft en in de stad doordringt, maar ook voor het stedelijk weefsel; het relief, de ontstaanswijze in een geleidelijkheid in Noord en in grote stappen/ plangebieden in Zuid. Voorheen flankeerde de rivierzone van Rijn en Ijssel de stad; met de sprong over de rivier in de tweede helft vorige eeuw is de zone in het hart van de stad komen te liggen. Alleen in debeleving nog niet het hart van de stad: op veel plaatsen ligt de stad met de rug naar de rivier. Opgaven van stedenbouw/ rivierfronten, bereikbaarheid (verbindingen over water/fietsbrug), en waterveiligheid; Deltaprogramma: versterking dijken en kades geen grotere barrieres naar de achterliggende stad maar juist meer verbinding. Past in de ontwikkelingsgang van de stad: ontstaan als stad op het zand op een kruising van beek en handelswegen: de stad op het zand, toen stad in de polder, en nu ‘de stad aan de rivier’ als opgave: van tweedeling naar drie-eenheid. (‘tweedeling’ is geen ‘diversiteit’. Tweedeling: gebieden, homogeen naar binnen en afgesloten naar buiten. Bij stad/ stedelijkheid gaat het juist om diversiteit en openheid. Diversiteit = stedelijkheid, koesteren.
Cooling down the city is not only about enough open space and open corridors. It is also about enough green area in the city: 1 tree on a sunny day has the cooling power of 10 airco’s (20-30 kW).It is not just shadow but especially the evaporation by the leaves.
Alles op 1 plaatje: stad van landschappen, stad aan netwerk HST, historisch centrum
The position of the Arnhem-region is startegic: in the middle of an axis between –in the West- two socalled mainports (Rotterdam-harbour and Amsterdam-Airport) and in the East the Industrial core area in Germany of the ‘Ruhrgebiet’.
Structuurvisie geeft schets van de ruimtelijke toekomst van de stad. Het gaat over de lange termijn en kijkt naar de belangen op de stedelijk niveau. De nieuwe Wro stelt een structuurvisie verplicht voor gemeenten (en ook voor andere overheidslagen). Deze structuurvisie moet de opvolger worden van het structuurplan uit 2000. schetst de ruimtelijkOorspr idee: nog een tussenproduct (Koersnota). Niet voor gekozen in DT; snelheid maken. Daarom nu in een keer de ontwerp-STRUCTUURVISIE. In mei aantal themabijeenkomsten met college geweest. Er ligt een omvangrijk document (in record-tempo gemaakt), altijd nog 100 pag.’sdunner dan de A’damse Structuurvisie , maar toch. Populaire versie voor extern gebruik maken (na vaststelling van de SV).
7 principes als uithangbord: canon van de structuurvisie Principe 3: slogan, die de pers nogal heeft gehaald
>Heel basaal: wat is de bottomline voor een goede stad?: Stad die uitgaat van eigen kwaliteit en DNA; stad die dicht bij zichzelf blijft >Een nieuwe ruimtelijke ontwikkelingsstrategie die denkt en handelt vanuit de bestaande stad etc. Zie 1.3.1 >Dit beeld wordt versterkt door de andere tijden die zijn aangebroken >Strip: fundament van Arnhems DNA, waarop de stad zich in verschillende perioden heeft ontwikkeld………….>> tot het resultaat met een diversiteit aan Arnhemse milieus die A tot A maken
Kaartbeeld van de CH Hoofdstructuur.Is nieuw. We hadden al een erfgoedkaart met monumenten en objecten, Dit gaat over ch- structuren die ertoe doen op stedelijk niveau. Veluws plateau met karakteristieke elementen, gradient/ de overgang met landgoederen (Gelders Arcadie), de historische kern met zijn karakteristieke delen, de poldergronden met historische dijken en wielen, terreinen met archeo waarde………
>ook nieuw, en hierop geent; de Ch-Kansenkaart: Waar liggen de kansen om het historische DNA weer zichtbaar te maken: het Gelders Arcadie met zijn groene en rode wiggen, beken en sprengen, wandeling van Heuvelink, Militair verleden (rond J Frostbrug), rivier als militaire grens (Limes, Ijssellinie), ……..Limes-de oude noordgrens van het Romeinse rijk- door rijk voorgedragen voor Unesco-werelderfgoedlijst
-De ontwikkeling van de stad heeft diversiteit van milieus opgeleverd. -In de sv zijn deze gemarkeerd/ belangrijkste ruimtelijke karakteristieken zijn beschreven: vertrekpunt en context bij nieuwe ontwikkelingen >milieus ontworpen vanuit de tuinstadgedachte; wat zijn karakteristieke kenmerken; daarop voortbouwen bij nieuwe ontwikkelingen >milieus, ontworpen volgens de zgn. CIAM-principes van direct na WOII (Congrès internationaux d’Architecture Moderne)
Indicatie van gebiedsexploitaties met profijt: gebiedsexploitaties in voorbereiding en optioneel, daarnaast de koersgebieden waar ontwikkelingen in het verschiet liggen/ nog onzeker
-Onzekerheid over toek. Ontwikkelingen ander soort structuurvisie. Geen eindplan/ wel een richting/ koers. -Koersgebieden: selectie, gebieden waar zich ontwikkelingen aftekenen met een stedelijk belang/ waar de stad wat vraagt van de gebieden. -Procesgerichtheid: niet alles hoeft tegelijk. De sv agendeert nadere uitwerkingen; opgaven dienen zich aan, aanpak moet nog vorm krijgen
Landschappelijke ondergrond: diepste DNA. Niet alleen bepalend voor Landschap dat de stad omgeeft en in de stad doordringt, maar ook voor het stedelijk weefsel; het relief, de ontstaanswijze in een geleidelijkheid in Noord en in grote stappen/ plangebieden in Zuid. Voorheen flankeerde de rivierzone van Rijn en Ijssel de stad; met de sprong over de rivier in de tweede helft vorige eeuw is de zone in het hart van de stad komen te liggen. Alleen in debeleving nog niet het hart van de stad: op veel plaatsen ligt de stad met de rug naar de rivier. Opgaven van stedenbouw/ rivierfronten, bereikbaarheid (verbindingen over water/fietsbrug), en waterveiligheid; Deltaprogramma: versterking dijken en kades geen grotere barrieres naar de achterliggende stad maar juist meer verbinding. Past in de ontwikkelingsgang van de stad: ontstaan als stad op het zand op een kruising van beek en handelswegen: de stad op het zand, toen stad in de polder, en nu ‘de stad aan de rivier’ als opgave: van tweedeling naar drie-eenheid. (‘tweedeling’ is geen ‘diversiteit’. Tweedeling: gebieden, homogeen naar binnen en afgesloten naar buiten. Bij stad/ stedelijkheid gaat het juist om diversiteit en openheid. Diversiteit = stedelijkheid, koesteren.
KWO-kaart: A heeft hiermee primeur: kaartbeeld voor de hele stad met de kansen voor bodemenergie/ KWO. -Slimme ordeningsprincipes voor KWO om het max. rendement uit de ondergrond te halen. Hitte-attentiekaart: andere primeur. Gemaakt ikv Fut Cities. -risicogebieden voor opwarming en open corridors voor afkoeling van de stad
De derde dimensie, omhoog en naar beneden Hoogbouw 6 principes: bestaand hoogbouwbeleid (raad 2006) compacter opgeschreven
Landschappelijke setting van de stad: hoogwaardige woonmilieus Industriele verleden van de stad: basic woonmilieus waar industrie-arbeiders werden gehuisvest -toevoeging middensegment: doorstroming in de keten
Ambities fietsnetwerk: realiseren ontbrekende schakels in het netwerk, een nieuwe fietsverbinding over de rivier aan de westkant van de stad (tracé nader bepalen) Ambities o.v.: verbindingen HOV-buslijnen, maar ook nieuwe stationhaltes, met name station Pleij (van belang voor bereikbaarheid van de stad maar ook een kwaliteitsimpuls voor de omliggende bedrijventerreinen: opwaarderen van bereikbaarheidprofiel voor de werkmilieus aan de oostkant van de stad.
ROP, met: - koersgebieden (selectief): gebieden en stationsknooppunten/ Het gaat om plekken en ontwikkelingen van stedelijk belang: waar de stad iets vraagt van de plek en de plek iets te bieden heeft aan de stad. Het gaat erom het beste te halen uit de stad en de plek. Geen blauwdruk maar aanduiding van bestaande karakteristiek (‘de bestaande stad als vertrekpunt voor ontwikkelingen’) en indicaties ontwikkelingsrichting ruimtelijk en functioneel.Toekomstige initiatieven kunnen daar aansluiting bij zoeken. Specifieke kansen in specifieke stadsmilieus. - Stadspassage : samenhang in het hart van de stad (straks meer) -Stations bestaand/ toekomstig -infra: fietsbrug aan de westkant van de stad - nadere uitwerkingen structuurvisie geagendeerd: Wijkvern in Zd (preventiewijken/bloemkoolwijken; er dienen zich opgaven aan; aanpak onbekend/ met corporaties vormgeven ),Duurzame energie (gemeentelijke energiestrategie), Rivierzone: het gebied tussen de dijken maar ook de rivierfronten aan de oevers: de zone waar het om gaat bij het principe van 2-deling naar 3-eenheid/ stad aan de rivier/ een verbindende rivierzone: opgaven van stedenbouw,bereikbaarheid en waterveiligheid…
Alles op een rijtje zettend/ door oogharen: Oost-west zone tekent zich af waar de stedelijke dynamiek de komende jaren zich concentreert/ samenlloop van opgaven: -koersgebieden: aaneeengesloten gebiedsreeks op noord- en zuidoever -stadspassage als centrale schakel -Rivierzone met uit te werken opgaven van: waterveiligheid, stedenbouw, en bereikbaarheid
Bij het vergroten van de veiligheidsnormen, ook door de provincie Gelderland bepleit, zullen naar alle waarschijnlijkheid alle dijken (blauw) en kades (rood) versterkt moeten worden. -Hoge Kade is in de laatste toets waterkering afgekeurd (verplichte 6-jaarlijkse keuring door waterschap). Kademuur niet meer stabiel genoeg door verkeer en bomen. (Onderlangs, tussen de bruggen, Centrum-Oost). -Dijk Malburgen is nog niet door laatste toetsing waterkering gekomen (tussen de bruggen, deel direct ten oosten van J.F.-brug). De normen zijn vastgesteld na de watersnoodramp van 1953. Ondertussen zijn er veel meer mensen komen wonen in de Betuwe en is de economische waarde sterk vergroot. Al met al voldoende reden om voor de Stadsregio een zwaardere norm te bepleiten. De nieuwe kade langs Kleefse Waard-Koningspleij is aangelegd met overhoogte (hoger dan nodig is).
Wederopbouwgebied,duidelijk te onderscheiden van de historische binnenstad (Scheiding langs Kl. Oord, Broerenstraat, Walburgstraat); Architect De Sola Morales ingevlogen (vermaard stedenbouwkundige: openbare ruimte/ waterfront Barcelona). Plan Rijnboog. Sterk opgehangen aan een nieuwe as die binnenstad met rivier moest verbinden: nieuwe haven. Enorme publieke discussie; haven op deze plek klopt niet, fremdkörper, niet het Arnhems DNA, verkieizingen: SP in (haven inzet verkiezingen) , PvdA exit; plan haven exit)
Recent gevolgd door een stevige herijking van het havenplan; nu gebaseerd op historische lijnen in de stad: kromme historische looproutes vanuit de binnenstad naar de rivier
Groen-blauw eiland in de stad. Hart van de stad. RvR: bypass. Recent gebiedsvisie vastgesteld. Phanos: > 1000 woningen bouwen. Nee: ontmoetingsplek voor noord en zuid, groen en blauw, enige bebouwing ondersteunend, publieke functie. Aantakking aan netwerken voetgangers, fietsers.
Artikel in VK over London
Rivier kan ook koude en warmte leveren an de stad: schakel in een warmte-koudenet op stadssniveau?
Opgaven in bloemkoolwijken in Zuid. STRUCTUURVISIE-uitwerking Wijkvernieuwing in zuid
Heel anders gaat het toe in de zusterstad van Arnhem: Wuhan 9 mln inwoners. Ontwerp van Soeters Eldonk op high tech bedrijvenpark in Wuhan (66 km2). Daar is de enorme vastgoedontwikkeling een drager van nieuwe toepassingen duurzame energie: Flower (eigen schaduw, pv-zonnecellen, windturbine)
It is partly an old existing industrial site, partly a new expansion of the site.