2. Լինում է չի լինում մի զատկական թագավորություն է լինում: Այս
թագավորության գործը լինում է մաքրել այգին: Բոլոր զատիկները
ամբողջ օրը աշխատում էին, բացի չարաճճի Պուտ-Պուտիկից: Նա
ամեն անգամ հորինում է տարբեր պատճառներ և խանգարում մյուս
զատիկներին: Մի օր էլ Պուտ-Պուտիկը փախչում է զատկական
թագավորությունից,որպեզի աշխարհ տեսնի: Նոր աշխարհում նա
հանդիպում է մի շատ գեղեցիկ, բայց չար աղջկա: Աղջիկը շատ էր
սիրում Պուտ-Պուտիկին, բայց չարչարում էր նրան ստիպելով բզալ և
թռչկոտել: Զատիկը հասկանում է, որ իր տունը զատկական
թագաորությունն է:
3. Բանաստեղծություներ
Տարվա մեջ ուրախալի
Դու մի հատ ես, այ Զատիկ
Քեզ պես անուշ, քաղցր օր,
Չկա, չկա ոչ մի օր:
Ուշ ես գալիս, շուտ գնում,
Երկու օր էլ չես մնում,
Քո կարոտը մեր սրտում
Միշտ անպակաս է լինում:
Ես զատիկն եմ, ես զատիկն եմ,
Մեր պարտեզի մի հատիկն եմ:
Մեջքիս ունեմ սև-սև պուտեր,
Ունեմ մանրիկ, սիրուն տոտեր:
Ման եմ գալիս ծաղկեծաղիկ,
Ծծում նեկտար, խմում շաղիկ:
4. Բանաստեղծություներ
Է՜դու՞ր, է՜դ ու՞ր,
Առանց փետուր,
Գիտեմ, քա'ջ ես,
Փոքրիկ ծիտիկ,
Կընկնես, ջարդես
Թև ու ոտիկ:
Թո'ղ մեծանան
Փետուրներդ,
Թո'ղ զորանան
Թևիկներդ,
Հետո թռիր,
Հետո ճախրիր
Անվե՜րջ, անվե՜րջ
Կապույտ ու ջինջ
Երկնքի մեջ:
5. Հանելուկներ
Ճյուղի վրա լիքը հատիկ,
Միրգ է՝ քաղցր ու գեղեցիկ,
Տարբեր համի,տարբեր գույնի,
Ճզմենք, քամենք` դառնա գինի:
Կամաց, դանդաղ սողում է,
Հաճախ մաշկը փոխում է,
Նախշազարդ է, գունավոր,
Իսկ խայթոցը՝ թունավոր:
Ճագարի պես ցատկոտում,
Արագ վազում ու փախչում,
Փորին կարված մեծ պարկում
Ձագուկին է իր պահում:
6. Փոքրիկ ու նուրբ մի միջատ,
Աշխատում է անընդհատ,
Մի մեծ կեղև շալակում,
Իր բնի մեջ կուտակում:
Խորամանկ է այս կենդանին,
Սիրում է բռնել խեղճ մկնիկին,
Կնվնվա,կմռմռա,
Մինչ ձուկ-մուկ չստանա:
Տերևները այդ ժամանակ,
Էլ դեղնում են, էլ կարմրում:
Անձրևային մի եղանակ,
Տաք օրերն են հերթով ցրտում:
7. Զատիկի ակունքները գալիս են բնապաշտական
ժամանակաշրջանից: Այն գարնան զարթոնքի,
բնության կենարար ուժերի տոնն էր` նվիրված
մեռնող-հառնող բնությանը, որ մարմնավորել է Արա
Գեղեցիկի պաշտամունքը: Բուն «զատիկ» բառը
ծագում է զատել, առանձնացնել բայից: Զատիկը նաև
Մայր Անահիտին նվիրված տոն էր: Այն բնության
բեղմնավորման խորհուրդն ունի:
8. Քրիստոնեական Զատիկը սկիզբ է առնում
հրեաների Պասեք տոնից, որ խորհրդանշում է հրեա
ժողովրդի ազատագրումը եգիպտական գերությունից:
Քրիստոնեության ավելի ուշ շրջանում Զատիկը
նշվում է որպես Հիսուսի հարության օր: Ավետարանի
համաձայն` Հիսուսը խաչվելուց հետո հարություն է
առնում մեռելներից ու համբարձվում երկինք:
Զատիկի օրը հավատացյալները բարևի փոխարեն
միմյանց ավետիս են հայտնում. «Քրիստոս հարյավ ի
մեռելոց»: Պատասխանը հետևյալն է` «Օրհնյալ է
հարությունը Քրիստոսի»
9. Ասում էին, որ Զատկի օրը միշտ բախտ են
բաժանում, եւ ով որ ցերեկը քնի, նա կզրկվի իր
բաժին բախտից։ Հավատում էին նաեւ, որ այդ
օրը ծնված երեխան իմաստուն է լինելու եւ իր
եղունգին նայելով' կարող է գուշակություններ
անել։
10. Ասում էին, որ Զատկի օրը միշտ բախտ են
բաժանում, եւ ով որ ցերեկը քնի, նա կզրկվի իր
բաժին բախտից։ Հավատում էին նաեւ, որ այդ
օրը ծնված երեխան իմաստուն է լինելու եւ իր
եղունգին նայելով' կարող է գուշակություններ
անել։