1. 49
So với động cơ điện kích thích song song, động cơ điện kích thích nối tiếp tạo
ra mômen mở máy lớn hơn đáng kể và khi bị quá tải về mômen nó ít bị nguy hiểm hơn
do công suất P2 thay đổi ít hơn (*)
khi mômen tải MC=M thay đổi trong phạm vi rộng.
Các động cơ điện kích thích nối tiếp được dùng thích hợp ở những nơi có điều
kiện mở máy nặng nề (yêu cầu phải có mômen mở máy Mmm lớn) và có mômen tải
thay đổi trong phạm vi rộng. Chúng thường được sử dụng trong các đầu tầu điện, vận
tải mỏ hầm lò,...
Cần biết rằng, khi tăng tốc độ quay, động cơ điện kích thích nối tiếp không thể
chuyển sang làm việc ở chế độ máy phát điện được. Điều này thể hiện ở chỗ, đặc tính
I=f(n) trên hình 4.15 không cắt trục tung.
4.4.2.2. Điều chỉnh tốc độ quay bằng cách thay đổi từ thông có thể thực hiện
bằng hai cách:
+ Giảm từ thông bằng cách nối sun dây quấn kích thích với điện trở Rs.t
(hình 4.16a) hoặc giảm số vòng dây kích thích, thông qua các đầu dây đưa ra từ dây
quấn này.
Hình 4.16. Sơ đồ điều chỉnh tốc độ quay động cơ
điện một chiều kích thích nối tiếp bằng cách nối sun
dây quấn kích thích (a), nối sun phần ứng (b) và
mắc nối tiếp điện trở phụ Rf vào mạch phần ứng (c).
Vì điện trở dây quấn kích thích Rt nhỏ và giáng áp trên nó nhỏ, cho nên Rs.t
cũng cần phải nhỏ. Vì vậy, tổn hao trên điện trở Rs.t cũng nhỏ, và tổng tổn hao trên
mạch kích thích khi nối sun thậm chí bị giảm đi, do đó hiệu suất động cơ điện vẫn duy
trì cao. Phương pháp điều chỉnh tốc độ này được sử dụng rộng rãi trên thực tế.
Khi điều chỉnh tốc độ bằng cách giảm từ thông, phải thay k trong các công
thức (4.20) (4.21) bằng k.kg.t, với kg.t là hệ số suy giảm từ thông kích thích. Trường
hợp nối sun kích thích:
tst
ts
tg
RR
R
k
.
.
.
(4.23)
còn trường hợp giảm số vòng dây kích thích:
.
.
.
t
lvt
tg
W
W
k (4.24)