Basispresentatie voor Roadshows Bibnet 2010 over project collectiecyclus. Wordt à la carte aangevuld met globale collectiecijfers lokaal/regionaal en indicatie van rendement.
8. Leidt tot sectorale richtlijnen‘wieden’ Netwerkmagazijn in 2007 als instrument bij wieden Samenwerking Vlaanderen Provincies Gemeenten Eerste sectoraal collectieproject gefocust op één fase binnen collectiemanagement
9. Ondertussen Initiatieven om efficiënter aan collectiebeheer (plannen, laten selecteren, bestellen kastklaar maken) te doen komen lokaal en provinciaal vanuit de sector. Er is (meer) draagvlak voor verandering, ook bij productleveranciers allerhande (collectieplanning, bestellen, selecteren, kastklaar maken)
13. 2009 |20% OB’s neemt deel aan projecten efficiënte collectievorming & planning + doelgericht lokaal & regionaal + draagvlak voor verandering, ook bij collectieleveranciers Maar versnipperd en niet toegankelijk voor hele sector Overkoepelende rol voor Bibnet
14. Moeten we in Vlaanderen een eigen NBD-Biblion organiseren?
15. Ambitie vanuit bestaande praktijkvoorbeelden werkprocessen voor lokale collectievorming helpen organiseren en faciliteren door een kader te bieden waarbinnen collectiediensten uitgebouwd worden die modulair of als gehele cyclus inzetbaar zijn voor de openbare bibliotheken
18. 3 collectioneurs Goede Praktijkcases van 3 pioniers 1. Collectieprofielen als resultaat van collectieplanning 2. ( Laten) selecteren en bestellen 3. Kastklaar laten leveren Bibnet rijgt projecten aan elkaar en rolt uit op Vlaams niveau
20. Collectie planning Collectie Planning collectieprofielen kastklaar geleverd kwaliteit tot cyclus (laten) Selecteren (laten) Selecteren Leveren Leveren bestelling titels dispatching Bestellen Bestellen Kastklaar maken Kastklaar maken monopolie! Lokale collectieplanning als voorwaarde om aan te (laten) schaffen in vertrouwen. Open Vlacc als draaischijf van collectiedata.
21. Vlaamse collectie afvoer Netwerk collectie Lokale basiscollectie (via collectiecyclus) Vlaamse netwerkcollectie (o.m. via netwerkmagazijn)
26. Meetpuntenvoor rendement Verschillende kwantitatieve methodes om collectie te meten Doucet-Larbre Gütersloh Z-score Münster McClellan C-Opt Eigen methode? Om snel een indicatie te hebben over het globaal rendement van de collectie kan een bibliotheek die minder vertrouwd is met ‘meten’, kijken naar twee eenvoudige meetpunten.
27. Meetpunt 1 AanwezigheidspercentageHoeveel collectie treft de gebruiker aan op het moment van bezoek? 1-[Uitleningen/(omvang*12 )] 100 items omvang* 12 maanden = 1200 potentieel 300 uitleningen/1200 potentieel = 0,25 afwezigheid 1-0,25 = 0,75 of 75% aanwezigheid
28. aanwezigheidspercentage 76% tevredenheid collectieaanbod 74% tevredenheid collectieaanbod Een kleiner aanbod op de plank, hoeft niet te leiden tot minder tevredenheid over het aanbod. 75% aanwezig aanbod is een richtlijn
29.
30. Meetpunt 2 Uitleenfrequentie Elk exemplaar werd op jaarbasis gemiddeld x keer ontleend Gemiddelde in Vlaanderen 2,26 Laagste in Vlaanderen 0,08 / 0,10 Hoogste in Vlaanderen 4,90 tussen 0,08 en 0,10 1 bibliotheken tussen 0,10 en 1,00 10 bibliotheken tussen 1,00 en 2,00 125 bibliotheken tussen 2,00 en 2,26 54 bibliotheken tussen 2,26 en 3,00 83 bibliotheken tussen 3,00 en 4,00 23 bibliotheken hoger dan 4,00 9 bibliotheken
31. Meetpunt 2 Uitleenfrequentie Elk exemplaar werd op jaarbasis gemiddeld x keer ontleend Gemiddelde totale collectie in Vlaanderen 2,26 Gedrukte Materialen (GM) 1,78 AVM 2,63 DVD 5,27 Muziek DVD 3,20 Video, LP, cassette 2,73 CD-rom 2,11 CD 1,84 Daisy 0,74
32. Meetpunt 2 Uitleenfrequentie Elk exemplaar werd op jaarbasis gemiddeld x keer ontleend Gemiddelde totale collectie in Vlaanderen 2,26 GM 1,78 Volwassenen Jeugd Fictie 2,20 2,71 Non fictie 1,51 1,91 Strips 2,95 5,64 Bladmuziek 1,50 Tijdschriften 1,35
37. Acties Bibnet 2010 [korte termijn] als grondvest voor opbouw diensten [lange termijn] 1. Voorbereiding sectorale tool voor collectieplanning 2. Aankoopcentrale veelgevraagde collectie | snel & kastklaar 3. Voorbereiding andere collectiediensten
38. bottom up Bibnet Overleg en reflectie met OB’sDenktank Coördineert Bibnet/SBB’s Bovenlokale Regiegroep Betrokken bij ontwikkeling van collectiediensten BIBLIOTHEKEN
40. Collectieplanning Integraal collectiebeheer - ICB 1 op 6 bibliotheken in Vlaanderen past toe in 2010 Adviestool voor collectieplanning op basis van eigen beleidskeuzes, benchmarking & marktonderzoek. Model Product-Marktcombintatie (PMC) Resultaat Kwantitatieve collectieprofielen [aantallen & budget per collectieonderdeel]
41.
42.
43.
44. Geef aan welk medium je daarvoor raadpleegt(boek, tijdschrift, internet, DVD, cd-rom,…)
46. Marktonderzoek Vraagblok 2 | Hoe? Bibliotheekleden raadplegen voor onderwerpen over vrije tijd 94% het boek tegenover 75% het internet Niet leden raadplegen voor onderwerpen over vrije tijd 84% het internet tegenover 71% het boek
47. Marktonderzoek Globaal resultaat in functie van collectieplanning: Overzicht per collectieonderdeel met Marktomvang (waar hebben inwoners behoefte aan) & Marktaandeel (hoe beantwoordt bib die vraag nu reeds) BlauwTotaal aantal inwoners Rood | OMVANG informatiebehoefte voor genre/onderwerp Groen | AANDEEL Hoeveel bib Informatiebehoefte beantwoordt
50. Voordelen ICB-planning maakt buikgevoel concreet extra info als ondersteuning bij beslissing Instrument om met team of collectieverantwoordelijke aan de slag te gaan cijfermateriaal (tabellen & grafieken) communicatie naar beleidsverantwoordelijken
52. “Aanschaffen in vertrouwen” ? Wil ik met een gedegen collectieplanning de selectie van mijn basiscollectie (deels) toevertrouwen aan mijn leverancier?
53. “Aanschaffen in vertrouwen” ? Wat blijft er dan te doen in mijn bibliotheek? Het is toch net ònze job om zelf te selecteren?
54. Marktonderzoek McDonaldisering? Leidt een vraaggestuurde bibliotheek niet tot een verschraald aanbod? Krijgen we geen eenheidsworsten als we enkel de markt volgen?
55.
56. 2. opstart DIENST Snelcollectie ‘Sprinters’? Populaire/veel gevraagde werken fictie/non fictie volwassenen Zo snel mogelijk kastklaar op de rekken na publicatie Mét bijzondere uitleenvoorwaarden (slechts één week, tegen betaling, …)
57. Initiatief om uit te besteden komt vanuit sector Initiatief van Turnhout Pilootproject met 5 Vlaamse bibliotheken Gelanceerd in 2009 Ondersteuning van provincies Antwerpen en Limburg Eind 2009 50 bibliotheken via leverancier Medio Europe Bestaand concept Leverancier stelt op jaarbasis beperkt aanbod samen dat verwacht wordt ‘populair’ te zijn of worden. Bibliotheek selecteert minimum % van de titels uit dat aanbod. Boeken kastklaar geleverd amper week na publicatie
58. Naar sectorale aanpak Bibnet wil bestaande succesvolle uitbestede collectiedienst optimaliseren en vlot beschikbaar maken voor alle Vlaamse bibliotheken. Stapsgewijs naar centrale ondersteuning voor lokale collectievorming met maximale sectorale kwaliteitsbewaking en aandacht voor diversiteit aan behoeften bij bibliotheken Aanschaf lokale basiscollectie via geautomatiseerde collectiecyclus. De beoogde collectiedienst gaat van (laten) selecteren tot kastklaar leveren
59. Wàt is veelgevraagd*?cijfers 2009 voor 120 bibliotheken in provincies & VGC Top 20 auteurs fictie *Met veelgevraagd wordt hier bedoeld: meest ontleend.
65. Top 50 non fictie voor 63 bibliotheken in 3 provincies Grote variatie aan titels
66. Eten en drinken Rijbewijs Lifestyle (mode & afslanken) Landen & Reizen Sexualiteit Wonen BV’sEsoterie Guinness book of records Autobiografie Informatica
67. Rendement van veelgevraagde collecties? Hoge uitleencijfers betekenen niet noodzakelijk het succes van de collectie. Globale indicatie op basis van aanwezigheidspercentage en uitleenfrequentie
68. Aanwezigheidspercentageveelgevraagd Aangezien het om veelgebruikte collectie gaat, is het logisch dat deze in mindere mate op de plank staat, of aanwezig is. Het aanwezigheidspercentage voor veelgevraagde collecties in Vlaanderen ligt binnen de bevraagde groep 120 bibliotheken steevast onder 50% indien de reguliere uitleentermijn van toepassing is. Onderstaande grafiek toont met de kortste staven een reëel aanwezigheidspercentage van minder dan 30% bij de meest ontleende titels fictie in een grootstedelijke bibliotheek met reguliere uitleentermijn (1 x per maand). De langste staven geven aan wat potentieel het aanwezigheidspercentage – of permanent keuzeaanbod - zou zijn indien deze collectie op wekelijkse basis zou ontleend worden.
70. 5 meest ontleende fictiecentrumbib 5 toptitels met 5 exemplaren per titel in centrumbibliotheek aan reguliere uitleentermijn van een maand. Aangezien deze collectie quasi permanent ontleend is, treft de bezoeker op jaarbasis gemiddeld minder dan 10% van deze toptitels aan op de plank. Potentieel aanwezigheidspercentage indien toptitels wekelijks ontleend zouden worden
71. Aanbod bij wekelijkse uitleentermijn Aanwezigheidspercentage van +80% in grootstedelijke bibliotheek van populaire collectie met wekelijkse uitleentermijn (sprinter). . Indien deze collectie maandelijks ontleend zou worden, biedt dat een beduidend lager aanwezigheidspotentieel
72. uitleenfrequentie Uitleenfrequentie of gebruikscoëfficiënt (BIOS) = uitleningen/bezit Of aantal keer per jaar dat een exemplaar ontleend wordt. indien elk exemplaar in reguliere collectie één maal per maand ontleend wordt, is de maximale uitleenfrequentie 12. Vlaams gemiddelde uitleenfrequentie is 2.18
73. Aantal exemplaren aangekocht Meest ontleende collectie Fictie Gemiddeld 3.45 exemplaren in bezit per bibliotheek (op 120 bibliotheken) Meest ontleende collectie Non Fictie Gemiddeld 1.41 exemplaren in bezit per bibliotheek (op 63 bibliotheken)
74. Bibnet als aankoopcentrale Leidt tot: Eerste Vlaamse standing order mét keuzemogelijkheid van titels voor openbare bibliotheken voor veel gevraagde volwassenencollectie fictie en deels non fictie optimale individuele selectiemogelijkheid bij voorafbestelling levering kastklaar één week na publicatie vanaf januari 2011
75. Offertevraagprijs én kwaliteit Beoordeling Preventiefbewijs leveren voor realiseren gelijkaardige dienst niet afhankelijk zijn van één bepaalde klant Prijs boekenprijs korting prijs voor verwerking prijs voor levering Voldoen aan kwaliteitseisen7 categorieën
76. Omschrijving van het voorwerp kwaliteitseisen Collectieprofiel Selecteren Bestellen Kastklaar maken Etiket Leveren Facturatie
80. Boek blijft Dragersveranderen, maar hetboekblijft Digitaallezenzalgroeien Welkeverhoudingdigitaal/papier… 20 – 80 ? 30 – 70 ? “Het boek is als het wiel: een perfecte uitvinding die niet zal verdwijnen” Niet vasthouden aan de vorm maar concentreren op inhoud & beleving!
84. bibliotheek Vandaag Smaakmaker met beperkingen van content? Toekomst via Vlaams E-book Platform (VEP) Doel Ontlenen van e-books met Nederlandstalig actueel aanbod Gebruiker kan online voor beperkte duur downloaden op e-reader
86. 29.421 downloads van de DigiLeen-applicatie leiden tot uiteindelijk 8.442 leners: meer dan de helft van de potentiële leners krijgt de software niet geïnstalleerd?
87. De 50% meest actieve leners (4.221 leners) lenen samen 96,13% van de downloads. De overige leners maken amper gebruik van DigiLeen(maximum 4-8 downloads) en zijn dus probeerders die niet terugkomen. http://www.flickr.com/photos/ingridesign
88. De mate van integratie beïnvloedt het gebruik van DigiLeen sterk. Bibs die vroeg in het project een maximale koppeling in hun zoekomgeving hebben geïmplementeerd, scoren opmerkelijk hoger.
89. De mate van integratie beïnvloedt het gebruik van DigiLeen sterk. Bibs die vroeg in het project een maximale koppeling in hun zoekomgeving hebben geïmplementeerd, scoren opmerkelijk hoger.
94. Nieuwe release & leveringen half 2010To do bibliotheek Installatie binnen bibmuren op pc kiosk(s) Pakketten klaarmaken voor uitleen To do gebruiker thuis/school Vereist | recente pc met internetverbinding Stappen voor thuisgebruik Downloaden & installeren software via internet Reader inpluggen & Fundel op reader leggen Fundel downloaden