http://kayzen.az/blog/informatika/2454/informasiya-anlay%C4%B1%C5%9F%C4%B1.html

1. “ İnformasiya anlayışı” mövzusu I Müalicə-profilaktika fakültəsinin 36-cı qrup tələbəsi, prezident və YAP təqaüdçüsü Əliyev Emil tərəfindən tərtib edilmişdir. Qeyd: Müəllif hüquqları qorunur. Müəllifin icazəsi olmadan slaydların elektron üsullarla köçürülməsi qəti qadağandır!

2. İ NFORMAS İ YA ANLAY IŞI

4. İ nformasiya n ədir? İ nformasiya – hadisə və proseslər haqqında məlumatlar küllüsüdür. İ nformasiya – ən unikal qurğu olan insan beyninin məhsuludur, onun tərəfindən emal olunur, çevrilir və istifadəyə yararlı hala gətirilir.

5. İ NFORMAS İ YA N ƏDİR? İnformasiya haqqında o zaman danışmaq olar ki, qeyri-müəyyənlik müəyyənliyə çevrilir, qeyri-müəyyənliyin üstündən örtük götürülür, müəyyən şəkildə məlumat, ya xəbər yaranır.

7. Sivilizasiya informasiya deməkdir !

14. İşarə forması informasiyanın ən sadə təsvir formasıdır. Bu təsvir forması müxtəlif hadisə və proseslər haqqında praktiki olaraq ən sadə siqnalları vermək üçün işlədilir. Məsələn, küçədə yaşıl işıq yolun açıq olduğunu, qırmızı işıq isə əksinə bağlı olduğunu göstərir. Mətn forması informasiyanın daha mürəkkəb təsvir formasıdır. Burada hərflər, rəqəmlər, riyazi işarələr və s. işlədilir. Simvolların qarşılıqlı əlaqəsi və şifahi nitqin yazıya çevrilməsi imkanına görə mətn forması çox əlverişlidir və geniş istifaə olunur. Kitablar, qəzetlər, ictimai-siyasi ədəbiyyatlar, elmi-jurnallar və s. nəşrləri buna əyani subutdur. İnformasiyanın ən mürəkkəb təsvir forması qrafik formadır. Bura aiddir: təbiət mənzərələri, fotoşəkillər, rəsmlər, sxemlər və s. MƏTN FORMASI QRAFIK FORMASI IŞARƏ FORMASI İNFORMASIYANIN TƏSVIR OLUNMA FORMALARI

15. Cəmiyyət, bildiyimiz kimi, böyük və mürəkkəb bir sistemdir. İnformasiyanın bu sistemdə dövriyyəsi baxımından aşağıdakı sahələri qeyd etmək olar: TƏBABƏT EKOLOGiYA VƏ S. TƏHSiL VƏ TƏRBiYƏ İQTiSADIYYAT (SƏNAYE, KƏND TƏSƏRRÜFATI, NƏQLiYYAT VƏ S.); ELM VƏ TEXNiKA İNFORMASIYANIN CƏMİYYƏTDƏ DÖVRIYYƏ SAHƏLƏRI

16. İnformasiyanın göstərilən sahələrində təşkili cəmiyyətdə qulluq edir. Bunların olması üçün aşağıdakı tələblər məqsədəuygundur. TƏRƏQQiYƏ SƏMƏRƏYƏ RAHATLIĞA HƏYATIN KEYFIYYƏTLiLiYiNƏ TƏKMiLLiYƏ

18. İnformasiyanın artma sürəti

19. İNFORMA SIYA NIN ÖTÜRÜLMƏSİ ÜSULLARI Siqnal – informasiya daşıyan ixtiyari əməliyyatdır.

23. İnformasiyanın yazılıb saxlandığı fiziki vasitələrə INFORMASIYA DAŞIYICISI deyilir. INFORMASIYA DAŞIYICILARI NƏDİR? KOMPAKT DISK MAQNIT DISKI MAQNIT LENTI V Ə S. ÇEVIK VƏ BƏRK DISKLƏR PERFOKART PERFOLENT KAĞIZ İNFORMASIYA DAŞIYICI LA RI

24. SIQNALLARIN INFORMASIYA DAŞIYICILARI ÜZƏRINDƏ QEYDIYYATI KAĞIZ Biokimyəvi Insan beyni (üzvi təbiət) Kimyəvi Fotoplyonka, fotokağız maqnitli Maqnit lenti, disket optiki CD SİQNALLARIN QEYDİYYATI ÜSULU INFORMASIYA DAŞIYICISI

28. Mətn informasiyasının kodlaşdırılması üçün bəzi simvolların ASCII (American Standard Code of Information Interchange) standartlarında kodları cədvəli 01011111 01011110 01011101 01011100 01011011 01011010 01011001 01011000 01010111 01010110 01010101 01010100 01010011 01010010 01010001 01010000 IKILIK 01001111 01001110 01001101 01001100 01001011 01001010 01001001 01001000 01000111 01000110 01000101 01000100 01000011 01000010 01000001 01000000 IKILIK 00111111 00111110 00111101 00111100 00111011 00111010 00111001 00111000 00110111 00110110 00110101 00110100 00110011 00110010 00110001 00110000 IKILIK 00101111 00101110 00101101 00101100 00101011 00101010 00101001 00101000 00100111 00100110 00100101 00100100 00100011 00100010 00100001 00100000 IKILIK DEL 127 o 111 _ 95 O 79 ? 63 / 47 ~ 126 n 110 ^ 94 N 78 > 62 . 46 } 125 m 109 ] 93 M 77 < 61 - 45 | 124 l 108 92 L 76 ; 60 , 44 { 123 k 107 [ 91 K 75 : 59 + 43 z 122 j 106 Z 90 J 74 9 58 * 42 y 121 i 105 Y 89 I 73 8 57 ) 41 x 120 h 104 X 88 H 72 7 56 ( 40 w 119 g 103 W 87 G 71 6 55 ' 39 v 118 f 102 V 86 F 70 5 54 & 38 u 117 e 101 U 85 E 69 4 53 % 37 t 116 d 100 T 84 D 68 3 52 $ 36 s 115 c 99 S 83 C 67 2 51 # 35 r 114 b 98 R 82 B 66 1 50 &quot; 34 q 113 a 97 Q 81 A 65 0 49 ! 33 p 112 ' 96 P 80 @ 64 . 48 - 32 S. KOD S. KOD S. KOD S. KOD S. KOD S. KOD

31. Onluq say sisteminə keçid Məsələn, 1062 – ədədinin onluq say sisteminə keçidi belədir 2 *1 6 *10 0 *100 1 *1000 + + + 1062 = 2 60 0 1000 + + + 1062 = 0 1 2 3 i 2 6 0 1 a i 1 10 100 1000 x i + a 0 *x 0 + a 1 *x 1 a 3 *x 3 + a 2 *x 2 a 3 a 2 a 1 a 0 = 10 0 10 1 10 2 10 3 x =10 Təklik Onluq Yüzlük Minlik adı

32. İkili say sisteminə keçid Məsələn, & 1010 – ədədinin ikili say sisteminə keçidi belədir = 10 0 *1 1 * 2 0 * 4 1 * 8 + + + & 10 10 = 0 2 0 8 + + + & 10 10 = 0 1 2 3 i 0 1 0 1 a i 1 2 4 8 x i + a 0 *x 0 + a 1 *x 1 a 3 *x 3 + a 2 *x 2 a 3 a 2 a 1 a 0 = 2 0 2 1 2 2 2 3 x =2

33. 2  10 – ikilikdən onluq say sisteminə keçid x 0 1 2 3 1 0 1 1 & 1 2 0 + 0 2 1 1 + 2 2 + 1 2 3 1 + 4 + 8 =13 x x x

34. İkilik say sisteminin onluq say sistemində təsviri &101 = 5 &110 = &111 = 6 7 = 8 &1000 = 9 &1001 “ Darəvi rəqəmləmə” &1 = 1 &10 = 2 &100 = 4 &1000 = 8 &10000 = 16 &100000 = 32

35. Onluq dan Ikilik say sisteminə keçid 10  2 25 = &11001 Hesablanması 1 * 2 4 + 1 *2 3 + 0 *2 2 + 0 *2 1 + 1 *2 0 = 1 * 16 + 1 * 8 + 0 * 4 + 0 * 2 + 1 * 1 = 16 + 8 + 0 + 0 + 1 = 25 1 12 24 2 25 0 6 12 2 0 3 6 2 1 1 2 2

36. Перевод самостоятельно (10 – > 2) 18 = &1 0 01 0 Hesablanması 1 * 2 4 + 0 *2 3 + 0 *2 2 + 1 *2 1 + 0 *2 0 = 1 * 16 + 0 * 8 + 0 * 4 + 1 * 2 + 0 * 1 = 16 + 0 + 0 + 2 + 0 = 18 0 9 18 2 18 1 4 8 2 0 2 4 2 0 1 2 2

37. 16 - > 10 – on alt ılıqdan onluq say sisteminə keçid x 0 1 b 4 # 0 b 16 1 4 + 16 1 + 16 4 = 75 x x 11 x

38. Onluqdan on alt ılıq say sisteminə keçid 10 – > 16 4 11 1 76 16 18 0 18 0 = #b4 Məsələn 11 * 16 1 + 4 * 16 0 = 1 1 * 16 + 4 * 1 = 176 + 4 = 18 0 = b

39. ONLUQ SİSTEMİN ƏDƏDLƏRİNİN İKİLİK, SƏKKİZLİK, ONALTILIQ SAY SİSTEMLƏRİNDƏ YAZILIŞI CƏDVƏLİ rəqəmlər müxtəlif say sistemlərində göstərilmişdir 19 10011 23 13 18 10010 22 12 17 10001 21 11 16 10000 20 10 15 1111 17 F 14 1110 16 E 13 1101 15 D 12 1100 14 C 11 1011 13 B 10 1010 12 A 10- da 2- də 8- də 16- da 9 11 1001 9 8 10 1000 8 7 7 111 7 6 6 110 6 5 5 101 5 4 4 100 4 3 3 11 3 2 2 10 2 1 1 1 1 0 0 0 0 16- da 8- də 2- də 10- da

44. MÜASİR İNFORMATİKANIN STRUKTURU İNFORMATİKA NƏZƏRİ PROQRAMLAŞDIRMA HESABLAMA TEXNİKASI İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİ SÜNİ İNTELLEKT