2. Bakunak eta motak
Makina konplexuak
Izan daitezke
Bakunak Konplexuak
Makina
Makina bakunak,pieza konplexuak,pieza askoz
bakar batez edo pieza osatuta daude.
gutxiz osatuta Esaterako,ordenagailua
daude:mailua adibidez. eta hegazkina.
3. Makinak eta zertarako erabiltzen
dira
Zertarako balio dute makinak?
Makina guztiek jarduerak errazago egiten laguntzen digute:
·Denbora gutxiago behar izaten dugu zereginak egiteko.
·Ahalegin gutxiago egin behar dugu.
·Zereginak zehatz egiten laguntzen digute.
·Zeregin arriskutsuak egiten laguntzen digute.
·Eta energia eralda ditzakegu.
4. MAKINA MEKANIKOAK ETA
TERMIKOAK
Makina mekanikoak erabiltzen dira objetu astunak
higitzeko eta altxatzeko.Makina horietako batzuek indarra
eraginkortasunez aplikatzen eta indar handiagoa egiten
laguntzen digute.Makina mekanikoak,eskuzkoak edo
autamatikoak izan daitezke.
Makina termikoak berotzeko eta hozteko erabiltzen dira.
5. Komunikatzeko eta informazioa
erabiltzeko makinak
Elektrizitatearen, elektronikaren eta informatikaren bidez
hainbat makinak sortu dira,komunikatzeko,eta
testuak,soinuak...
maneiatzeko:
·Telefonoak, irratiak eta telebistak urrutira komunikatzeko
erabiltzen dira.
·Mp3-irakurgailuak musika entzuteko erabiltzen dira.
·Argazki-kamerak irudi finkoak egiteko aukera ematen digute.
·GPS-ak orientatu egiten gaituzte.
6. Makina Zatiak
·Egitura eta karkasa:
Makina baten egitura,elementuak hartzen dituen oinarria
da.Karkasak edo estalkiak makina babesten du,eta
elementuak makinara lotzeko ere balio du.
Playstationko
Playstionko mandoa
mandoa egiturarekin,
karkasarekin edo mandoa karkasarik
estalkiarekin dago. gabe.
7. Motorra eta zati higikorrak
Higidura sortzen
duten makina
automatikoek motor
bat behar dute.
·Erregai
dabiltzan Motor
motorrak: elektrikoa:mota
ibilgailu guztietako
gehinek eta makinetan daude.
beste makina
batzuek dute.
Pieza higikorrek eta eragile
mekanikoek motorraren higidura
makinako beste zati batzuetara
helarazten dute.
8. Zirkuitu elektrikoak eta elektronikoak
Energia elektrikoaren bidez funtzionatzen duten makietan
daude.Zirkuitu batek,milioika osagai izan ditzake;txipak
adibidez.Zirkuito elktrikoak edo elektronikoak dituzten
makinek sare elektrikoa konektatuta edo pilen edo berriz
kargatzeko baterien bidez funtzinatzen dute.
9. SENTSOREAK
Sentsoreen bidez,makina batek makinaren barruko eta makinaz
kanpoko informazioa jaso dezake.
·Tenperatura-sentsore baten bidez,erradiadore bat automati-
koki pitz eta itzal daiteke.
·Argi-sentsore batek ez die igogailuko ateei ixten uzten.
·Telebitako infragorri-sentsoreari esker,urrutitik kontrola
daiteke,urutiko aginte baten bidez.
·Irratiak antena baten bidez jasotzen du informazioa kanpotik.
mugimendu sentsorea
11. Eragile Mekanikoak
Eragile mekaniko deritze makina
mekanikoetan higidura eta indarra
transmititzeko erabiltzen diren
pieza higikorrei.
Adibidez:Gurpilak,ardatzak,uhalak
edo
kateak,palankak,malgukiak,birader
ak eta kremailerak.
Mekanismo deritzo,hainbat eragilez
osatutako multzoari.
12. Engranajeak
Engranajeak,bi eragilez edo gehiagoz osatutako mekanis-
moak dira.Hortz deritzen irtenguneen bidez ahokatzen
dira.Engranajeek higidura transmititzen dute.Engranaje
sinple bat,bi gurpilez osatuta egon daiteke.
13. Kremailera-eta pinoi-
mekanismoa
Gurpilak erabiliz,biraketa abiadura alda
dezakegu.Horretarako, engranaje berezi bat erabili behar
dugu:pinoi-eta kremailera mekanismoa.
14. Martxa-Aldagailuak
Martxa-aldagailu edo transmisio-aldagalu esaten zaie,biraketa
abiadura aldatzeko erabiltzen diren engranajeei.Autoetan eta bizi-
kletan erabiltzen dira.Martxak dituzten bizikletek,hainbat gurpilez
osatuta daude.Atzekoak txikienak,pinoi deritze,eta handiena,au-
rrekoak plater deritze.Bi hauek kate baten bidez lotzen dira.
15. Aurrerapen teknikoak eta gizatea
Lan egiteko moduen aldaketak
Makinak asko aldatu dira.Honek alde onak eta alde txarrak
ditu.Alde onak:
·Makina asko pertsonen lanak egin dezakete.
·Makinak pertsonen lan nekagarriak eta gogorrak egiten
dituzte.
·Informatikak eta elektronikoak zerbitzu sektoren lan egiteko
modua aldatu dute.
Alde txarrak:
·Makinak jendearen lanak egiten badu jendea lanik gabe
geldituko da.
16. Garraiobiden aldaketak
Alde onak eta alde txarrak ditu.
Alde onak:
·Eguneroko bidaiak egiteko garraiobide gehiago ditugu.
·Oporretan urrutiko lekuetara eraman ahal digu.
·Salgaiak mundu osoan zehar ibiltzen dira.
Alde txarrak:
·Erregai fosilak erabiltzen dituzte eta hori berotze globala
sortzen du.
17. Komunikabideetako aldaketak
Gaur egun munduko pertsona guztiekin komunika gaitezke,
telefonoarekin,irratiarekin,telebistarekin eta internetekin.
Gaur egun postak elektrikoak askoz gehiago erabiltzen da posta
arruntek baino, askoz azkarrago aiegatzen dira mezuak gainera
argazkiak,bideoak,...bidali al daitezke.Baina badu alde txar bat
internet gabe ezin dira mezuak bidali.
18. Osasungintzako,kulturako eta
aisiako aldaketak
Osasungintzako aldaketei esker luzaroan bizi gaitezke(Bizi
itzaropen hobea) eta osasun baldintzak hobetan(Bizi kalitetea)
Kultura zabaldu da imprestari ezker liburuak merkeago kopia
daitezke.
Denbora librean gauza desberdinak egiten dira, gaur egun zinea
daukagulako,telebista,internetea eta irratia.