2. SSeekkttoorr eekkoonnoommiikkooaakk
Nekazaritza
Abelazkuntza
Basogintza
Arrantza
Meagintza
Lehengaiak
eraldatzea
ondasunak
sortzeko

3. NNEEKKAAZZAARRIITTZZAA JJAARRDDUUEERRAAKK

4. MMuunndduukkoo nneekkaazzaarriittzzaa--jjaarrdduueerraakk
• Munduko biztanleriaren %38,5a
nekazaritzan dihardun:
- Herrialde garatuetan: %10 baino
gutxiago
- Herrialde azpigaratuetan: %50etik gora

5. Nekazaritzako jjaarrdduueerreenn bbeerreezzkkoo
mmuuggaakk
• Klimaren eragina
– Temperaturek eta prezipitazioek mugak
jartzen dituzten laboreei

6. EErrlliieebbeeaarreenn eerraaggiinnaa
• Altitudeak tenperaturak murrizten ditu
– 0ºc eta 45ºc bitartean nekazaritza jarduera egin ahalda.
– Aldapa oztopoa da
• Makinizaziorako

7. Faktore Fisikoak, Lurzorua
- Lodiera
- Ehundura
- Azidotasuna
A
B
C
D
E
A : mendiko lurzorua
B: lurzoru beltza eta sakona
C: areatsua
D: kareatsua
E: Lurzoruaren profila

8. LLuurrzzoorruuaarreenn eemmaakkoorrttaassuunnaa

9. GGIIZZAA FFAAKKTTOORREEAAKK
• Demografiaren presioa
– Lurraren gehiegizko ustiapena
– Deforestazioa
• Teknologiaren eragina
– Tresneria arrunta (aitzurra, jorraia, igitaia, goldea)
– Naturaren mugak gainditzea:
• Berotegiak
• Ongarriak
• Pestizidak
• Ureztapen teknikak

10. TTeekknnoollooggiiaarreenn eerraaggiinnaa
Produktibitate baxua Produktibitate handia

11. CLASES DE REGADÍO
UREZTAPEN MOTAK
Regadíos por aspersión
Riego gota a gota
Tantakako ureztatzea
Ihinztadurazko Ureztapena
Tantaz
tantazko
ureztapena

12. NEGUTEGI MODERNOA

15. Satelite
argazkien
bitartez
uztak
kontrola
daitezke

16. TTeekknnoollooggiiaarreenn EErraabbiilleerraa
pestizidak botatzen
airetik
Aplicación de pesticidas
desde el aire o por
fumigación
Lursail bat eskuz fumigatzen

17. TEKNOLOGIAREN ERAGINA
Makinizazioa
Uztak biltzeko

18. NNeekkaazzaarriittzzaa--eekkoonnoommiiaa
• Iraupen-ekonomia
– Autokontsumorako
– Polilaborantza
• Merkatu-ekonomia
– Espezializazioa
– Soberakinak

19. GIZARTEAREN ANTOLAKETA
• Lurraren jabetza:
– Pribatua
• Latifundioa: 100 Ha baino gehiago
• Minifundioa: 10 Ha baino gutxiago
– Kolektiboa edo soziala
• Ustiatzeko erregimena
• Zuzena: jabea edo jornalariak kontratatuta
• Zeharkakoa : lurra alokairuan uzten da

20. Olibondoak (Jaen), Latifundio handiak eta kortijoak

21. NEKAZARITZA POLITIKAK
• Gobernuek nekazaritza hobetzeko martxan
jartzen duten legedia.
• EB.ak egiten duen Nekazaritza Politika Orokorra
• Nekazaritza erreformak
– 1953: “Ley de Concentración parcelaria” lursail txikiak
handiagoetan biltzeko
– Espainian: 1979ko “Ley de fincas manifiestamente
mejorables” Ustiapenean lur gehiago jartzeko.
– Mexikon, Indian: Iraultza Berdea
– LIBIAN: Ghadafik egindako erreforma
– Nekazariei 10Ha. Ematen zitzaizkie, gehi traktor bat
– Milaka ur-putzu ireki ziren lurrak ureztatzeko
– Hazi ahutatuak banatu zituen estatuak nekazarien artean

22. Castilla kanala
Villa Murriel-etik
pasatzen(Palencia)
Lursailen
izugarrizko
zatiketa ikus
daiteke.

24. EB-ren Esku-hartzearen adibidea

26. LLUURRZZOORRUUAARREENN EERRAABBIILLEERRAAKK

27. LABORANTZA
LURSAILAK
• Tamainagatik
– Txikiak
– Handiak
• Formagatik
– Erregularrak
– Irregularrak

28. TOWNSHIP: EEBBetako lursailen sistema /
sistema de parcelas en EEUU

29. EEBB-etako
NEKAZARITZA PAISAJEAK
EE.UU. (Minnessota, Montana)

30. Mugen arabera: Lursail irekiak

31. LLuurrssaaiill iittxxiiaakk
CCaammppooss CCeerrrraaddooss
((BBooccaaggee))

32. LLaannddaakkoo JJeennddeezzttaattzzeeaa
• Sakabanatua • Bildua

33. NNeekkaazzaarriittzzaa--ppaaiissaaiiaa eettaa
oossaaggaaiiaakk
HHaazztteekkoo ssiisstteemmaakk

34. LLaabboorreeeenn uuggaarriittaassuunnaa
• Monolaborantza • Polilaborantza

35. LLaannddaarreeeekk hhaarrttzzeenn dduutteenn uurraa
• Lehorreko laboreak • Ureztatuak

36. Lurzorua ookkuuppaattzzeekkoo mmoodduuaa
• Lurra etengabe landu • Lugorria erabili

37. LLuurrrraarreenn uussttiiaappeennaa
• Intentsiboa
– Lurra ez da
deskantzatzen
– Errendimendu altuak
• Estentsiboa
– Azalera handia, uzta
bakar bat urtean
– Errendimendu txikiak

38. Laborantza plastikopean
Helburua: komertziala
Nekazaritza
intentsiboa
Dalias (Almeria)

39. NNEEKKAAZZAARRIITTZZAA--PPAAIISSAAIIAA
TTRRAADDIIZZIIOONNAALLAAKK

40. NEKAZARITZA PAISAI
TRADIZIONALAK
Nondik:
Hego Amerikatik,
Afrikatik eta Asiatik.
Hegoekialdeko
Asia
-Iraupen nekazaritza
-Teknologia atzeratua
-Lan eta esku-lan asko
-Produkzio urria
-Autokontsumorako

41. Nekazaritza iibbiillttaarriiaa eeddoo lluubbeerrrriikkooaa
-Alde tropikaleetako oihaneetan egiten da.
-Basoa erretzen da eta errautsen gainean ereiten da.
-Teknologia oso xumea da: aitxura, makila lurzoruan hazia jartzeko
zuloak egiteko,...

42. Nekazaritza ibiltaria
-Teknika xume horiek direla eta,
hiru edo lau uzta ostean lurra
agortuta dago.
-Giza taldeak beste lur berri batzuk
bilatu beharko ditu.
-Nekazaritza sistema honek
bakarrik talde txiki bat irauteko
ematen du.
-Laboreak: Mandioka, Ñame,
kakahuete,...

43. Nekazaritza tradizionala
(Lehorreko nekazaritza
sedentarioa ganadua eta
lugorriarekin)
-Lursail txikiak
-Eskulan asko
-Lugorria
-Lan tresna
tradizionalak
-Laboreak: Artatxiki,
kakahuete, barazkiak,
indabak)
-Etekinak ez oso
handiak
-

44. NEKAZARITZA UURREEZZTTAATTUU MMOONNTTZZOOIIKKOOAA
-Cultivo laborioso
-Oso landutako
laborea
-Exige técnicas
muy elaboradas
-Abono intenso
-Ongarri asko
-Cuidado del agua
y de los diques
-Dike eta uraren
zaintza
-Se pueden lograr
3 y hasta 4
cosechas al año.
-- 3 eta 4 uzta
urtean.
Arroza laborea urpetutako terrazetan

45. NEKAZARITZA TRADIZIONALA
Nekazaritza ureztatu montzonikoa
Zeintzuk dira paisaje
honen ezaugarri
garrantzitsuenak?
Zergatik gertatzen da
hau?

46. ARROZA
Landantzen - Plantando arroz

47. Arroza
landatzen
Plantando el
arroz
Zer da harrigarriena?
¿Qué es lo que más te
llama la atención?

48. Arroza laborantza
tradizionalak esku-lan
asko eta espazioaren
erabilera intentsiboa
behar du.

49. Arrozaren nekazaritza modernoa
Arroza biltzen
Doñanan
Arroza landatzen Japonian

50. AAllddee lleehhoorrrreekkoo nneekkaazzaarriittzzaa
• Abeltzaintza ibiltaria
• Nekazaritza oasietan
• Lurpeko ura erabiliz
Ezaugarriak:
• .Lursail txikiak, herrixkaren
inguruan antolatuta
• Ubide sistema
• Oinarrizko lanabesak erabiliz
• Laboreak estaika antolatzen
dira:
- Palmondoak
- Fruta-arbolak
- Zerealak
- Barazkiak

51. NNEEKKAAZZAARRIITTZZAA
OOAASSIIEETTAANN
• La nueva Gran Muralla Verde ( Green
Wall of China) es una respuesta ante el
avanzado proceso de desertificación. El
desierto avanza causando estragos en la
agricultura y amenazando la región con
cada vez más frecuentes tormentas de
arena, que llegan incluso a la ciudad de
Beijing, a 200 kilómetros al sur.

55. EUROPAKO NEKAZARITZA
• XVIII. Mendean Nekazaritza Iraultzak bertako
paisaia eraldatu zuen

56. Nekazaritza paisaje garatuak
HERRI BERRIAK ETA
EUROPA
-Mekanizazio maila altua
-Teknologia nekazaritza:
- Semillas seleccionadas
- Transgénicos
- Fotografía aérea
- Híbridos
-Poca mano de obra %-10
-EEUU %3
-Altos rendimientos
-Agricultura comercial

57. Laborantza plastikopean
Nekazaritza produkzioaren helburua: komertziala

58. Nekazaritza
Espezializatua:
Herri berrietan
lautada
erraldoiak
monokultiboz
landuta
Township paisajea

59. EEBBetako nekazaritza paisajea

62. Nekazaritza
Herri Berrietan
- Mekanizazio maila altua
- Nekazaritza teknologikoa:
- Hazi hautatuak
- Transgenikoak
- Produktu kimikoak:
-ongarriak,
-pestizidak,…
- Aireko argazkia
- Hibridoak
- Eskulan gutxi %-10
- EEUU %3
Europan %6
- Etekin handiak
-Nekazaritza komertziala
-Nazio merkatuan nahiz
nazioarteko
merkatuetan saltzeko

63. Nekazaritza Herri Berrietan
Zonalde
espezializatuak.
Artoan
espezializatutako
eskualdeak.
Produkzio
espezializatuena
Produkzio
txikiagoa

64. TOWNSHIP Paisajea
Ipar Amerikako lursail
erregularrak eta erraldoiak,
lehenengo kolonoekin
egindako lur banaketaren
emaitza
Río /
Ibaia

65. BBAASSAAMMOORRTTUU MMOODDEERRNNOOAAKK

67. PLANTAZIOA: Klima tropikaletan
Ezaugarriak:
- Monolaborantza komertziala eta
espekulatiboa
-Azalera handiak
-Kapital inbertsio ikaragarriak
-Jabeak mundu garatuko multinazionalak
izan ohi dira.
- Soldatapeko eskulana
-Ustiapenerako azpiegitura handiak:
* errepideak, ferrokarrilak., itsasportuak
* Kontserba plantak
-Teknologia modernoa
-Etekin handiak
-Elikadura produktuak eta industrialak ere.

68. PLANTAZIOAK
ENPRESA
KAPITALISTAK:
-Kolonialismo-Inperialismo
garaian sortuak
Las plantaciones:
empresas capitalistas con
origen en la época del
colonialismo imperialista

69. BANANA ETA ANANA PLANTAZIOAK

70. KAFE
PLANTAZIOAK

71. Hevea zuhaitzen
Plantazioa (Árbol del caucho)

72. RICE-FRUIT COMPANY HOME. Plantazio kapitalista bat

75. NEMAGON-en
erabileraren kontrako
manifestaldiak.
Nemagok produktua
plantazioetan
erabiltzen zen eta
gaixotasunak eta
heriotzak sortu zituen.

76. Europako nneekkaazzaarriittzzaa--ppaaiissaaiiaa
Merkatuarekin
loturiko
nekazaritza
Handiak:
Paris, Po eta
Guadalquivir
arroetan
Ertainak:
Mendebalde eta
Hegoaldean
Minifundioak
ekialdeko
Europan
Ozeanikoa
Kontinentala
Mediterra
neoa
Abelazkuntza
intentsiboa,
zerealak, bazkak
Abeltzaintza
estentsiboa
Zerealak
Industria-landareak
Lehorreko: zereala,
mahastia olibondoa.
Ureztatuako
nekazaritza intentsiiboa
-Nekazaritza iraunkorra:
-laguntzak
-Nek. Ekologikoa bultzatu
-Produktuen kalitatea
ezartzea
-Nekazaritza lehiakorra
lortzea.
-Kuotak ezartzea
-Soberakinak gutxitzea Prezioak
ezartzea

77. Europako Nekazaritza
• Eskualdeko espezializazioa klimaren arabera
– Holandan, Danimarkan, Britania Handian
• Esplotazio txiki eta ertainak
• Abeltzaintza intentsiboa
– Europa mediterranearra

78. Industria laboreak - Industria-Uztak
Eraldaketa behar
dute:
-Ekiloreak (olioa)
-Tabakoa
-Kolza
-Lupulo
--Kotoia
-Linua
-Azukre
erremolatxa
CULTIVOS QUE PRECISAN UNA TRANSFORMACIÓN:
Girasol (aceite), algodón, tabaco, remolacha azucarera, etc.