1. สื่อประกอบการสอน
วิชา พระพุทธศาสนา
เรื่อง หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา
ระดับชัน ม.4
้
จัดทาโดย
อ.ประเสริฐ แจ่มแจ้ง
กลุ่มสาระการเรียนรูสังคมศึกษาศาสนาและ
้
วัฒนธรรม

2. หลักธรรม
ทางพระพุทธศาสนา
หลักอริยสัจ 4

3. หัวข้อหลักธรรมอริยสัจ 4
ทุกข์ (ธรรมที่ควรรู้)
ขันธ์ 5
สมุทัย (ธรรมที่ควรละ)
นิยาม 5
อกุศลวิตก 3
นิโรธ (ธรรมทีควรบรรลุ)
่
ภาวนา 4
มรรค (ธรรมที่ควรเจริญ)
อุบาสกธรรม 5
วุฒิธรรม 4
พระสัทธรรม 3
พละ 5

4. ทุกข์
(ธรรมที่ควรรู้)
ขันธ์ 5

5. ขันธ์ 5
รูปขันธ์ รูป
ขันธ์ 5
เวทนา
นามขันธ์
สัญญา
วิญญาณ สังขาร

6. รูปขันธ์ = ร่างกาย
ขันธ์ 5
เวทนา =รู้สก
ึ
สัญญา =จาได้หมายรู้
สังขาร =นึกคิด
วิญญาณ = รับรู้

7. รูปขันธ์ = ร่างกาย,พฤติกรรม
ทั้งหมดของร่างกาย
ปฐวีธาตุ(ดิน) เนื้อ,หนัง,กระดูก
อาโปธาตุ (น้า) น้าในร่างกาย,เลือด
เตโชธาตุ (ไฟ) อุณหภูมิ
วาโยธาตุ (ลม) ส่วนที่สั่นสะเทือน

8. เวทนา = ความรู้สึกที่เกิดต่อสิ่งที่รับรู้
สุขเวทนา ทุกขเวทนา
อุเบกขาเวทนา

9. สัญญา =จาได้หมายรู้
จาได้ คือ รู้จกสิ่งนั้น ๆ เมื่อไปพบเข้าอีก
ั
หมายรู้ คือ รู้ว่า รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัสและอารมณ์ที่เกิดขึ้นนั้นคืออะไร
รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส อารมณ์

10. สังขาร =นึกคิด
สังขาร คือสิ่งทีปรุงแต่งจิต หรือสิงที่
่ ่
หิวจัง..
กระตุ้นผลักดันให้มนุษย์กระทาการ อยากหม่าเบอร์เกอร์
อย่างใดอย่างหนึ่ง หรือ เรียกว่าแรงจูงใจ
สังขาร = วิญญาณ + เวทนา + สัญญา

11. วิญญาณ = รับรู้
จักขุวิญญาณ
ชิวหาวิญาณ
ฆานวิญญาณ
โสตวิญญาณ
มโนวิญญาณ
กายวิญญาณ

12. สมุทัย (ธรรมที่ควรละ)
นิยาม 5 อกุศลวิตก

13. นิยาม หมายถึง กฎธรรมชาติ 5 ประการ
อุตุนิยาม หมายถึง กฎธรรมชาติ
เกี่ยวกับลม ฟ้า อากาศ ฤดูกาล

14. นิยาม หมายถึง กฎธรรมชาติ 5 ประการ
พีชนิยาม หมายถึง
กฎธรรมชาติเกียวกับการสืบพันธุ์
่

15. นิยาม หมายถึง กฎธรรมชาติ 5 ประการ
จิตตนิยาม หมายถึง
กฎธรรมชาติเกี่ยวกับการทางานของจิต

16. นิยาม หมายถึง กฎธรรมชาติ 5 ประการ
ธรรมนิยาม
หมายถึง กฎธรรมชาติเกี่ยวกับ
ความเป็นเหตุเป็นผลของสิ่งทั้งปวง

17. นิยาม หมายถึง กฎธรรมชาติ 5 ประการ
กรรมนิยาม หมายถึง
กฎธรรมชาติเกี่ยวกับพฤติกรรม
ของมนุษย์

18. กฎแห่งกรรม
คนหว่านพืชเช่นใด ย่อมได้ผลเช่นนั้น
ผู้ทากรรมดี ย่อมได้รับผลดี
ผู้ทากรรมชั่ว ย่อมได้รับผลชั่ว

19. ความเข้าใจในเรื่องของกรรม
 กรรมและผลของกรรมบางครั้งก็ขึ้นอยู่
กับเงื่อนไขอย่างอื่น เช่น กาลเวลา
 ความเป็นไปในชีวิตไม่ว่าจะดีหรือร้าย
ใช่ว่าจะเป็นผลจากกรรมเก่าเสีย
ทั้งหมด

20. ผลของกรรมระดับผลทางสังคม
 การทาความดีจะได้ผลเต็มที่หรือไม่ในระดับ
ที่เป็นผลทางสังคม ขึ้นอยู่กับว่ามีความ
พร้อมดังนี้หรือไม่
1. ทาดีถูกทีหรือไม่
่

21. ผลของกรรมระดับผลทางสังคม
 การทาความดีจะได้ผลเต็มที่หรือไม่ในระดับ
ที่เป็นผลทางสังคม ขึ้นอยู่กับว่ามีความ
พร้อมดังนี้หรือไม่
2. บุคลิกรูปร่างเหมาะสมหรือไม่

22. ผลของกรรมระดับผลทางสังคม
 การทาความดีจะได้ผลเต็มที่หรือไม่ในระดับ
ที่เป็นผลทางสังคม ขึ้นอยู่กับว่ามีความ
พร้อมดังนี้หรือไม่
3. ทาดีถูกกาลเวลาหรือไม่

23. ผลของกรรมระดับผลทางสังคม
 การทาความดีจะได้ผลเต็มที่หรือไม่ในระดับ
ที่เป็นผลทางสังคม ขึ้นอยู่กับว่ามีความ
พร้อมดังนี้หรือไม่
4. ทาดีเต็มที่หรือไม่

24. ตามหลักจูฬกัมมวิภังคสูตร
ได้กาหนดสิงที่เป็นผลของกรรมเก่าไว้ คือ
่
 ความประณีตสวยงามหรือไม่สวยงาม
ของรูปร่างที่มีมาโดยกาเนิด
 การเกิดในตระกูลสูงหรือต่า
 ความร่ารวยหรือยากจน
 ความสามารถทางสติปัญญา หรือความ
โง่เขลาที่มีมาแต่กาเนิด
 ความสมบูรณ์หรือความอ่อนแอของ
ร่างกาย
 ความยืดยาวหรือสั้นของอายุ

25. คุณค่าทางจริยธรรมของนิยาม 5
 ทาให้มองชีวิตประกอบด้วยเหตุปัจจัยที่หลากหลาย กฎแห่งกร
กรมและกฎธรรมชาติ
 ทาให้เป็นคนใจกว้าง ไม่มองชีวิตเป็นเรื่องคับแคบ สามารถแก้ไข
ปัญหาได้ตรงจุด
 ทาให้มองเห็นว่าชีวิตเป็นกระบวนการทางธรรมชาติ เป็นไปตาม
เหตุและปัจจัย
 ทาให้เข้าใจว่ากรรมนิยามหรือกฎแห่งกรรม เป็นกฎที่มีผล่ต่อมนุษย์มาก
ที่สุด

26. อกุศลวิตก 3

27. อกุศลวิตก 3
คือ ความนึกคิดที่ไม่ดี
 กามวิตก คือ ความนึกคิดที่ประกอบด้วยความโลภ
 พยาบาทวิตก คือ ความนึกคิดที่ประกอบด้วยความอาฆาตพยาบาท
 วิหิงสาวิตก คือ ความนึกคิดที่ประกอบด้วยการเบียดเบียนมุ่งร้าย

28. วิตก คือ การคิด การใคร่ครวญ
กุศลวิตก คือ ความนึกคิดที่ดีงาม อกุศลวิตก 3 คือ ความนึกคิดที่ไม่ดี
1. เนกขัมมวิตก 1. กามวิตก คือความนึกคิด
คือ ความนึกคิดที่ไม่ยึดติดเกี่ยวกับอะไร ที่ประกอบด้วยความโลภ
2. อพยาบาทวิตก 2. พยาบาทวิตก คือความนึกคิด
คือ ความคิดที่ประกอบด้วยเมตตา ที่ประกอบด้วยความอาฆาตพยาบาท
3. อวิหิงสาวิตก คือ 3. วิหิงสาวิตก คือ ความนึกคิด
ความนึกคิดที่ไม่คิดร้ายผู้อื่น ที่ประกอบด้วยการเบียดเบียนมุ่งร้าย

29. นิยาม 5 อกุศลวิตก
สมุทัย
พิจารณาให้เห็นโทษ
ลด เพื่อ กาจัด
ละ บรรเทา

30. นิโรธ
(ธรรมที่ควรบรรลุ)
ภาวนา 4

31. ภาวนา 4
ภาวนา 4 หมายถึง การทาให้มีขึ้น
การทาให้เกิดขึน การเจริญ หรือ
้
การพัฒนาตน มี 4 ประการ
ได้แก่

32. ภาวนา 4
1. กายภาวนา หรือ กายสังวร ตา
หมายถึง การฝึกอบรมทางกาย หู
จมูก
ลิน
้
กาย

33. ภาวนา 4
กายเมื่อถูกฝึกแล้ว

34. ภาวนา 4
2. สีลภาวนา
หมายถึง การฝึกอบรมตน
ให้มความประพฤติทตงอยู่ในระเบียบวินัย
ี ี่ ั้
ไม่สร้างความเดือดร้อน

35. ภาวนา 4
3. จิตตภาวนา
หมายถึง การฝึกอบรมทางจิตใจให้เข้มแข็ง
มั่นคงเจริญงอกงาม

36. ภาวนา 4
จิตตภาวนา ทาน
ปิยวาจา
สังคหวัตถุ 4
อัตถจริยา
สมานัตตา

37. ภาวนา 4
จิตตภาวนา จิตที่ฝึกแล้วสามารถประสบความสาเร็จได้
โดยปฏิบัติตามหลักอิทธิบาท 4
ฉันทะ
อิทธิบาท 4 วิริยะ
จิตตะ
วิมังสา

38. ภาวนา 4
4. ปัญญาภาวนา
หมายถึง การฝึกอบรมปัญญา
ให้รเู้ ข้าใจสิงทังหลายตามความเป็นจริง
่ ้

39. คุณค่าทางจริยธรรมของภาวนา 4
 มนุษย์สามารถพัฒนาตนเอง เมื่อรู้จักพัฒนาตนเองจะเป็นเครื่องวัดความ
เป็นมนุษย์หรือจาแนกคนและสัตว์ออกจากกัน
 การพัฒนาคนให้เป็นคนดี มีความรู้ความสามารถ จะต้องกระทาครบทั้ง 4
ด้าน คือ กาย ศีล จิต(สมาธิ) ปัญญา
 การพัฒนาที่ถูกต้อง ต้องดาเนินตามขั้นตอนของภาวนาทั้ง 4 ให้ครบถ้วน

40. พระสัทธรรม 3 วุฒิธรรม 4
อุบาสกธรรม 5 พละ 5
มรรค
(ธรรมที่ควรเจริญ)

41. สัทธรรม 3

42. สัทธรรม 3 คือ ธรรมที่ดี หรือธรรมของคนดี
• 1. ปริยัติธรรม คือ การศึกษาเรียนรู้หลักธรรมคาสอนของพระพุทธเจ้าให้
เกิดความรู้ความเข้าใจอย่างถูกต้อง
• 2. ปฏิบัติสัทธรรม คือ การนาหลักธรรมคาสอนที่ได้ศึกษาไปลงมือ
ปฏิบัติ_(มรรค 8) ถือว่าสาคัญมาก
• 3. ปฏิเวธสัทธรรม คือ การได้รับผลจากการปฏิบัติได้แก่ ความสาเร็จ
ความสุข ความสงบใจ

43. ความสัมพันธ์ ปริยัติ ปฏิบัติ ปฏิเวธ
ปริยติ
ั การศึกษาแผนที่ วิธีการเดินทาง
ปฏิบติ
ั การเดินทาง
ปฏิเวธ ถึงจุดหมายปลายทาง

44. วุฒิธรรม 4

45. วุฒิธรรม 4
วุฒิธรรม 4 คือ คุณธรรมหรือหลักการที่ก่อให้เกิดความเจริญงอกงามหรือหลักธรรมที่
สนับสนุนให้มีปัญญา 4 ประการ
• สัปปุริสสังเสวะ คือ การคบหาสัตบุรุษหรือคนดี
• สัทธัมมัสสวนะ คือ การฟังสัทธรรม หรือ เอาใจใส่ศึกษาความรู้จริง
• โยนิโสมนสิการ คือ การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี
• ธัมมานุธัมมปฏิบัติ คือ การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม

46. คุณค่าของวุฒิธรรม 4
• หลักปัญญาวุฒิธรรมเป็นหลักธรรมสนับสนุนให้มีปัญญา
• สามารถนาหลักธรรมนี้พัฒนาชีวิตทั้งชีวิตได้ทุกแง่ทุกมุม

47. สรุปวุฒิธรรมเพื่อให้จาได้ง่าย คือ
• คบคนดีที่เป็นปราชญ์
• ฉลาดรู้จักฟังคาของท่าน
• วิจารณ์วิจัยด้วยปัญญา
• น้อมนามาปฏิบัติให้สมภูมิ

48. พละ 5
 ธรรมอันเป็นกาลัง หรือธรรมอันเป็นพลังทาให้เกิดความมั่นคง
 ทาให้ดาเนินชีวิตด้วยความมั่นใจ ไม่หวั่นไหวต่อภัยหรืออุปสรรคต่าง ๆ
 เพื่อเป็นแนวทางสู่การบรรลุอริยมรรคอริยผลโดยตรง

49. พละ 5 คือ ธรรมอันเป็นกาลัง
 สัทธา คือ ความเชื่อที่มีปัญญาหรือเหตุผลเป็นพื้นฐาน
 วิริยะ คือ ความเพียรในสิ่งที่ถูกต้อง
 สติ คือ ความระลึกได้ หรือความเป็นผู้มีสติอยู่ตลอดเวลา
 สมาธิ คือ ความตั้งมั่นแห่งจิต หรือการควบคุมจิตให้สงบนิ่งไม่ฟุ้งซ่าน
 ปัญญา คือ ความรอบรู้ ซึ่งมี บ่อเกิดอยู่ 3 ทาง ได้แก่ สุตมยปัญญา
จินตมยปัญญา ภาวนามยปัญญา

50. คุณค่าของจริยธรรมของพละ 5
 พละ 5 จะต้องปฏิบัติให้ได้สมดุลกันเสมอ คือ
สัทธา ต้องพอดีกบ ปัญญา
ั
 วิริยะ ต้องพอดีกับ สมาธิ
 สติ ควบคุมทั้ง สัทธา วิริยะ สมาธิ และปัญญา
คนมีศรัทธา แต่ขาดปัญญา จะกลายเป็นคนงมงาย เชื่อคนง่าย
คนมีปัญญา แต่ขาดศรัทธา จะกลายเป็นคนหัวดื้อ
คนมีวิริยะ แต่ขาดสมาธิ จะกลายเป็นคนเหนื่อยเปล่า หรือฟุ้งซ่าน
คนมีสมาธิ แต่ขาดวิระยะ จะกลายเป็นคนเกียจคร้านติดอยู่ในสุขที่เกิดจากสมาธิ

51. อุบาสกธรรม 5

52. อุบาสกธรรม 5
 มีศรัทธา คือ มีความเชื่อปัญญาการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า และคาสอน
 มีศีล คือ รักษากาย วาจาให้เรียบร้อย
 ไม่ถือเอามงคลตื่นข่าว คือ ไม่เชื่อข่าวลืออย่างไร้เหตุผลแต่ให้เชื่อให้หลักของ
กรรม
 ไม่แสวงหาเขตบุญนอกหลักพระพุทธศาสนา คือ ยึดมั่นในการทาบุญตาม
หลักพระพุทธศาสนา คือ บุญกิริยาวัตถุ 10
 ขวนขวายในการอุปภัมภ์บารุงพระพุทธศาสนา คือ มีส่วนร่วมในศาสนพิธี
บูรณปฏิสังขรณ์ศาสนสถาน อุปภัมภ์ภิกษุ

53. บุญกิริยาวัตถุ 10
 การบริจาคทาน
 รักษาศีล
 การเจริญภาวนา
 อ่อนน้อมถ่อมตน
 ช่วยเหลือกิจการของผู้อื่น
 การให้ส่วนบุญ
 การอนุโมทนาส่วนบุญ
 การฟังธรรม
 การแสดงธรรม
 การนาความคิดเห็นของตนให้ถูกต้องตามทานองคลองธรรม

54. พระสัทธรรม 3 วุฒิธรรม 4
อุบาสกธรรม 5 พละ 5
มรรค
(ธรรมที่ควรเจริญ)

55. มงคล 38
• สงเคราะห์บุตร
• สงเคราะห์ภรรยา
• ความสันโดษ

56. มงคล 38 การสงเคราะห์บุตร
มีคุณธรรม
ตั้งอยู่ในศีล
อภิชาตบุตร
มีคุณสมบัติอื่นๆ
ดีกว่าพ่อแม่ เรน ได้รบคัดเลือกให้
ั
เป็นตัวแทนรณรงค์
สร้างชื่อเสียง ต่อต้านการค้ามนุษย์
ให้แก่วงค์ตระกูล

57. มงคล 38 การสงเคราะห์บุตร
อนุชาตบุตร
ศีล
เท่าเทียมกับพ่อแม่ ธรรม
คุณสมบัติ

58. มงคล 38 การสงเคราะห์บุตร
อวชาตบุตร
ไม่มีศีล
ด้อยกว่ากับพ่อแม่ ไม่มีธรรม
คุณสมบัติ

59. มงคล 38 การสงเคราะห์บุตร
ปัจจัยในการสงเคราะห์บุตร
อาหาร เอาใจใส่
สงเคราะห์ด้วย สงเคราะห์ด้วย
ความเข้าใจ
อามิส ธรรม
เครื่องนุ่งห่ม
ความอบอุ่น
ยารักษาโรค ความรัก
ที่อยู่อาศัย สั่งสอน

60. หลักการในการสงเคราะห์บุตร
ความรัก
เมตตา ความปราถนาดี
ความสงสาร
กรุณา คิดช่วยให้ลูกพ้น
พรหมวิหาร 4 จากความทุกข์
ความยินดี
มุทิตา เมื่อบุตรอยู่ดีมีสุข
อุเบกขา ความวางใจ
เป็นกลาง

61. หลักการในการสงเคราะห์บุตร
ห้ามทาความชั่ว
ให้ดารงตนอยู่ในความดี
ทิศ 6 ให้ศึกษาศิลปวิทยา
หาคู่ครองที่สมควรให้
มอบทรัพย์สมบัติ
ให้ตามโอกาสอันควร

62. มงคล 38 การสงเคราะห์ภรรยา
• หลักในการเลือกคูครอง มีหลักเกณฑ์ 4 ประการ เรียกว่า
่
หลักสมชีวตาธรรม 4 ได้แก่
ิ
สมสัทธา คือ มีศรัทธาเสมอเหมือนกัน
สมสีลา คือ มีศีลธรรมเสมอเหมือนกัน
สมจาคา คือ มีความเสียสละเสมอเหมือนกัน
สมปัญญา คือ มีความรู้และปัญญาเสมอ
เหมือนกัน

63. มงคล 38 การสงเคราะห์ภรรยา
หลักธรรมในการครองเรือน 4 ประการ
สัจจะ ความซื่อสัตย์จริงใจต่อกัน
ทมะ รู้จักข่มจิตใจ
ขันติ อดทน อดกลั้น
จาคะ เสียสละ ไม่เห็นแก่ตัว

64. มงคล 38 การสงเคราะห์ภรรยา
หลักธรรมทิศ 6 สามี-ภรรยาพึงปฏิบัตตอกัน
ิ่
สามีที่ดีควรปฏิบัติต่อภรรยา 5 ประการ
ยกย่องให้เกียรติ
ไม่ดูกหมิ่นภรรยา
ไม่นอกใจภรรยา
มอบความเป็นใหญ่ในบ้านให้
หาเครื่องประดับมามอบให้ตามโอกาส
อันควร

65. มงคล 38 การสงเคราะห์ภรรยา
ภรรยาทีดี
่
ควรปฏิบตตอสามี 5ประการคือ
ัิ่
จัดการงานภายในบ้านให้ดี
สงเคราะห์ญาติมิตรของสามี
ไม่นอกใจสามี
รักษาทรัพย์สมบัติที่สามีหามา
ขยันในงานกิจการงานทั้งปวง

66. มงคล 38 ความสันโดษ
จีวร
บิณฑบาต
สันโดษที่สอนพระภิกษุ คือ
ความมักน้อย รู้จักพอใจในปัจจัย 4 เสนาสนะ
เภสัช
ยินดีในสิ่งที่ตนมี
สันโดษที่สอนบุคคลธรรมดา ยินดีในสิ่งที่ตนทา
ตามกาลังความสามารถ

67. มงคล 38 ความสันโดษ
มงคล 38 ความสันโดษ
• ความสันโดษตามหลัก
พระพุทธศาสนามี 3 ประเภท
ได้แก่
ยถาลาภสันโดษ คือ ความยินดีตามที่
ได้
ยถาพลสันโดษ คือ ความยินดีตาม
กาลังที่มีอยู่
ยถาสารุปปสันโดษ คือ ความ
ยินดีตามสมควร

68. คุณค่าของสันโดษ
• สอนให้รู้จักพอ
• สอนให้รู้จักประมาณตน
• สอนให้ไม่ละโมบโลภมาก
• ลดความเห็นแก่ตว ั
• คนทีมสนโดษจึงเป็นคนทีสงบสุข
่ีั ่
• คนในสังคมมีความสามัคคีปองดองกัน

69. มงคล 38 ความสันโดษ
แนวทางการปฏิบตตนเพือให้สนโดษ
ัิ ่ ั
ได้แก่
รู้จักวิเคราะห์ตนเอง
ฝึกฝนตนเองให้มสติและมีเหตุผล
ี
ควบคุมพฤติกรรมของตน

70. สรุป สันโดษ
รู้จักตนเอง
ความหมาย
สันโดษ ที่แท้จริง
ต้องมีฉันทะ(พอใจ)
ไม่ใช่
ความเกียจคร้าน
ปลีกตัวออกจากสังคม ขาดความกระตือรือร้น

71. กรุณาเลือกคาถาม
 คาถามข้อที่ 1 คาถามข้อที่ 11  คาถามข้อที่ 21
 คาถามข้อที่ 2  คาถามข้อที่ 12  คาถามข้อที่ 22
 คาถามข้อที่ 3  คาถามข้อที่ 13  คาถามข้อที่ 23
 คาถามข้อที่ 4  คาถามข้อที่ 14  คาถามข้อที่ 24
 คาถามข้อที่ 5  คาถามข้อที่ 15  คาถามข้อที่ 25
 คาถามข้อที่ 6  คาถามข้อที่ 16  คาถามข้อที่ 26
 คาถามข้อที่ 7  คาถามข้อที่ 17  คาถามข้อที่ 27
 คาถามข้อที่ 8  คาถามข้อที่ 18  คาถามข้อที่ 28
 คาถามข้อที่ 9  คาถามข้อที่ 19  คาถามข้อที่ 29
 คาถามข้อที่ 10  คาถามข้อที่ 20  คาถามข้อที่ 30

72. จบการน่าเสนอแล้ว
แต่เดี๋ยว...
..วันนี้คุณท่าความดีหรือ
ยังค่ะ.....

73. 1.พระสัมมาสัมพุทธเจ้าในความหมาย
ของพุทธคือข้อใด
ก. พระปัจเจกพุทธ
ข. พระพุทธาพุทธะ
ค. พระอนุพุทธะ
ง. พระสัพพัญญพุทธะ

74. 2. คุณค่าของพุทธะที่แสดงออกมาใน
รูปของโลกัตถจริยา คือข้ดใด
ก. การสั่งสอนธรรม
ข การมีพุทธบริษัท
ค. การตรัสรู้ด้วยตนเอง
ง. การก่อตั้งพระศาสนา

75. 3. ข้อใดจัดเป็นอนุพทธะ
ุ
ก. พระพุทธทาสภิกขุ
ข. พระเทพมุนี
ค. พระพุทธเจ้า
ง. พระอัญญาโกทัญญะ

76. 4.ข้อใดกล่าวไม่ถกต้องเกียวกับอริยสัจ 4
ู ่
ก. ทุกข์ ธรรมที่ควรรู้
ข. นิโรธ ธรรมที่ควรบรรลุ
ค. สมุทัย ธรรมที่ควรระลึก
ง. มรรค ธรรมที่ควรเจริญ

77. 5.ข้อใดกล่าวไม่ถูกต้อง
ก. สัญญา จาได้
ข. สังขาร ร่างกาย
ค. วิญญาณ รับรู้
ง. เวทนา ความรู้สึก

78. 6. สัทธา วิรยะ สติ สมาธิ
ิ
ปัญญา ตรงกับหลักธรรมในข้อใด
ก. อุบาสกธรรม 5
ข. วุฒิธรรม 5
ค. พละ 5
ง. สัทธรรม

79. 7.สานวนไทยทีกล่าวว่า
่
เผอเรอกระเชอก้นรัว ตรงกับข้อใด
่
ก. สมาธิ
ข. สติ
ค. ปัญญา
ง. วิริยะ

80. 8. สามีภรรยาคู่นี้มีความเหมาะสมกันมาก
ชอบให้ทานช่วยเหลือผูอื่นเหมือนกัน
้
ข้อความดังกล่าวกสอดคล้องกันข้อใด
ก. สมสีลา
ข. สมจาคา
ค. สมปัญญา
ง. สมสัทธา

81. 9. โชคดี ไม่ยอมไปกับเพือนๆที่ชวน
่
ไปดื่มเหล้าเพราะนึกถึงภรรยาและลูกๆ
รออยูทบ้าน การกระทาของโชคดี
่ ี่
สอดคล้องกับหลักธรรมในข้อใด
ก. สัจจะ
ข. ทมะ
ค. ขันติ
ง. จาคะ

82. 10. ข้อใดมีความหมายสอดคล้องกับ
กรรมนิยาม
ก. อดเปรี้ยวไว้กินหวาน
ข. ช้าๆ ได้พร้าเล่มงาม
ค. เกลือจิ้มเกลือ
ง. หว่านพืชเช่นใด ย่อมได้ผลเช่นนั้น

83. 11. รงรอง ยินดีกับผลงานของตนเอง
ซึ่งได้รางวัลรองชนะเลศแสดงว่า รงรอง
มีพฤติกรรมสอดคล้องกับข้อใด
ก. ยถาลาภสันโดษ
ข. ยถาพลสันโดษ
ค. ยถาสารุปปสันโดษ
ง. สันโดษ

84. 12. ข้อใด หมายถึงหลักธรรมทีทาให้
่
ผู้ปฏิบัติประสบกับความเจริญงอกงาม
ก. พละ 5
ข. ภาวนา 4
ค. วุฒิธรรม 4
ง. อุบาสกธรรม

85. 13. สามีและภรรยาทีมีความประพฤติ
่
เหมือนๆ กันจะครองชีวตคูอยูได้นาน
ิ ่ ่
แสดงว่าทังคู่มีความเหมาะสมในเรืองใด
้ ่
ก. สมสีลา
ข. สมจาคา
ค. สมปัญญา
ง. สมสัทธา

86. 14. แมนสรวง รูสกโล่งอก
้ึ
หายเหนือย และมีความสุขทีสามารถ
่ ่
เข้าเรียนในคณะที่ตนเองต้องการ
ก. ปริยัติ
ข. ปฏิบัติ
ค. ปฏิเวธ
ง. ปฏิรูป

87. 15.ภาวนา 4 เป็นหลักธรรมทีจด
่ั
อยูในอริยสัจ 4 ข้อใด
่
ก. ทุกข์
ข. นิโรธ
ค. มรรค
ง. สมุทัย

88. 16.ถ้านักเรียนต้องการให้ตนมีความ
ขยันและอดทนในการศึกษาเล่าเรียน
ต้องฝึกอบรมภาวนาข้อใด
ก. กายภาวนา
ข. สีลภาวนา
ค. จิตตภาวนา
ง. ภาวนา

89. 17.ความนึกคิดทีประกอบด้วยการเบียด
่
เบียนมุงร้าย ตรงกับข้อใด
่
ก. อกุศลวิตก
ข. กามวิตก
ค. พยาบาทวิตก
ง. วิสิงสาวิตก

90. 18.การฝึกอบรมให้ตงอยู่ในระเบียบ
ั้
วินย ไม่เบียดเบียนผูอื่นตรงกับ
ั ้
หลักธรรมในข้อใด
ก. กายสังวร
ข. สีลภาวนา
ค. จิตตภาวนา
ง. ปัญญาภาวนา

91. 19. ในการเดินทางไปท่องเทียว ่
แผนทีเ่ ปรียบเสมือนกับข้อใด
ก. ปริยัติ
ข. ปฏิบัติ
ค. ปฏิเวธ
ค. ปฏิรูป

92. 20.ธรรมที่ก่อให้เกิดความเจริญงอกงาม
แก่ผู้ปฏิบัติตรงกับหลักธรรมในข้อใด
ก. พละ 5
ข. สัทธรรม
ค. วุฒิธรรม
ง. ภาวนา

93. 21.การไม่ถือมงคลตืนข่าว
่
และไม่แสวงหาเขตบุญนอกหลัก
พระพุทธศษสนา สอดคล้องกับ
หลักธรรมในข้อใด
ก. อุบาสกธรรม
ข. พละ 5
ค. สัทธรรม
ง. ภาวนา

94. 22.นาเดีย เป็นลูกทีมีคณธรรม มีศีล
่ ุ
มีคณสมบัตเิ ทียบเท่ากับพ่อแม่
ุ
จัดเป็นบุตรประเภทใด
ก. อภิชาตบุตร
ข. อนุชาตบุตร
ค. อวชาตบุตร
ง. นวชาตบุตร

95. 23. โยนิโสมนสิการมีความหมายตรง
กับข้อใด
ก. การคิดหาเหตุผลโดยถูกวิธี
ข. การปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรม
ค. การคบหาสัตบุรุษหรือคนดี
ง. การเอาใจใส่ศึกษาหาความรู้

96. 24. ข้อใดจัดเป็นหลักธรรม
พรหมวิหาร 4
ก. เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา
ข. เมตตา สัจจะ วิริยะ สติ
ค. ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา
ง. สัทธา ศีล จาคะ ปัญญา

97. 25. พรหล้า คิดแต่จะขโมยของ
แพนเค้ก พฤติกรรมของ
พรหล้าจัดเป็นวิตกในข้อใด
ก. วิหิงสาวิตก
ข. พยายามวิตก
ค. กามวิตก
ง. วิตกจริต

98. 26. การกระทาในข้อใดจัดเป็น
ปัญญาภาวนา
ก. เอมมี่ ตั้งใจอ่านหนังสือทุกวัน
ข. เจนนี่ ปฏิบัติตามกฎระเบียบของ
โรงเรียน
ค. นาธาน ตั้งใจทางานที่ได้รับ
มอบหมายด้วยความสุขุมรอบคอบ
ง. นาเดีย ออกกาลังกายทุกวัน

99. 27. ข้อใดไม่จดอยู่ในหลักอริยสัจ
ั
ในหมวด มรรค
ก. อุบาสกธรรม3
ข. พละ 5
ค. สัทธรรม 3
ง. ขันธ์ 5

100. 28. ข้อใดเป็นความหมายของธรรม
อันเป็นพลังทาให้เกิดความมั่นคง
ก. พละ 5
ข. สัทธรรม
ค. วุฒิธรรม
ง. ภาวนา

101. 29. นารี เป็นนักเรียนทุน ที่มีความ
ประพฤติดีและได้รบทุนจนถึงระดับ
ั
ปริญญาเอก แล้วกลับมาทาให้กับ
ประเทศชาติ นารีจัดเป็นบุตร
ประเภทใด
ก. อภิชาตบุตร
ข. อนุชาตบุตร
ค. อวชาตบุตร
ง. นวชาตบุตร

102. 30. สขีภริยา มีความหมายตรงกับข้อใด
ก. ภรรยาที่ประพฤติตนเยี่ยงโจร
ข. ภรรยาที่ประพฤติตนเยี่ยงนาย
ค. ภรรยาที่ประพฤติตนเยี่ยงเพื่อน
ง. ภรรยาที่ประพฤติตนเยี่ยงทาส

103. 
ถ้าทาถูกเดี๋ยวมีรางวัลจ๊ะ

104. 
ตั้งใจทาใหม่อีกครั้งครับ
สู้..สู้

105. 
ลองใหม่ค่ะ.. ลองใหม่..
คราวนี้อย่าให้พลาดนะค่ะ.

106. 
อะไรนะครับ..อ๋อ.คุณรู้ว่าทายังไม่ถูก
ใช่ไหมครับ..

107. ผิดค่ะ

108. 
ผิดนะค่ะ

109. 
ผิดครับผม...

110. 
ยังไม่ถูกครับ

111. 
ผมเอาใจช่วยครับ
ตั้งใจหน่อย เดี๋ยวก็ต้องทาถูก

112. ขอโทษ...จ๊ะเฮวอน 
ผมจะตั้งใจทาครับ คุณยังทาไม่ถูกนะ
คราวนี้ใม่พลาด.... มินวู

113. 
เอ..ยังไม่ถูก
ตั้งใจ..อีกครั้งครับ

114. 
พยายามเข้า คุณต้องทา
ได้แน่..แน่ค่ะ

115. 
ตั้งใจทาหน่อยครับ

116. 
ผิด..เห็น.. เห็น..
ครับ

117. 
ลองอีกที คราวนี้ต้อง
ตั้งใจให้มากนะค่ะ

118. 
ถูกต้องนะครับ

119. 
ผมรู้ว่าคุณเก่ง...
เจ๋งสุด สุดครับ

120. 
ชนะเลิศ...ถ้วยนี้เป็นของคุณ

121. 
คุณเก่งมากครับ
เยี่ยมจริงๆ

122. 
ถูกต้องครับผม

123.  ถู.. ถูก.. ถูกต้อง...นะครับ

124. 
เยี่ยมไปเลย......
ทาข้อต่อไปเลยนะ
ค่ะ

125. 
ถูกต้องนะค่ะ...เก่งม๊าก มาก

126. 
พี่ชายว่า..ถูกต้อง
..ครับผม..

127. 
ถูกต้องครับ

128. 
ถูกต้องครับ

129. 
ถูกต้องครับ

130. 
ถูกต้องครับ