WM Dergi - 13.SAYI

İNDEX
WM DERGİ 1.YAŞINI KUTLUYOR
WM Dergi 1.yaşını kutlarken, geçen
yılın değerlendirmesi
SEKTÖRDEN HABERLER
Web ve internet sektöründen son
gelişmeler, haberler
WMDB - WEB & İNTERNET TARİHİ
Web ve internet tarihi hakkında
özel hazırladığımız sayfalar
NATRO - ÖZEL RÖPORTAJ
Natro ile gerçekleştirdiğimiz özel
röportaj ve ofis ziyareti
30 MADDE’DE SEO İPUÇLARI
Mehmet Burak İşçi’nin hazırladığı
özel makale
WORDPRESS ÖZEL
WordPress eklentileri ve temalarını
tanıtmaya devam ediyoruz
PAGERANK ALMAK İÇİN BASİT
İPUÇLARI
Oğuzhan İsa Temiz’in hazırladığı
özel makale
HAZİRAN 2013
WM Dergi içeriğinden öne çıkan başlıklar
6
9
28
34
52
62
68
WEBMASTER ARAÇLARI
Tamindir’in desteği ile hazırlanan
webmaster araçları sayfaları 74
80
İNTERNETTEN PARA KAZAN
İnternet’ten para kazanma
yöntemleri ve fırsatları

GENEL YAYIN YÖNETMENİ
Emin Doğu
emindogu@wmdergi.com
Twitter : /emindogu
GRAFİK & DÜZENLEME
Merve Odabaşı
merveodabasi@wmdergi.com
İÇERİK SORUMLUSU
Erdal Tuna
erdaltuna@wmdergi.com
YAZARLAR
Mehmet Burak İşçi
mbisci@wmdergi.com
Oğuzhan İsa Temiz
oitemiz@wmdergi.com
İLETİŞİM & RÖPORTAJ
info@wmdergi.com
REKLAM & KAMPANYA
reklam@wmdergi.com
SIK KULLANILANLAR
sk@wmdergi.com
BLOG SİTELERİ
bs@wmdergi.com
www.wmdergi.com
WM DERGİ
Değerli okuyucularımız, geçtiğimiz yıl Haziran
ayı’ndailksayısıileyayınhayatınabaşlayanWM
Dergi, 1.yaşını kutluyor.Geçen 1 yıllık süreçte
sizlerden gördüğümüz ilgi ve destek ile sürekli
daha geniş kitlelere, kaliteli ve özgün içeriği
sunmak adına çalışmaya devam ediyoruz.
Bu süreçte bizi takip eden ve sürekli artan
ilgilerinden dolayı siz değerli okuyucularımıza
teşekkürü bir borç biliriz.
WM Dergi’nin 1.yaşını kutladığımız bu
ay, okuyucularımıza özel haber ve
hediye sürprizlerimiz de mevcut.
Bu ay Natro kurucu ve yönetici
ortağı Tolga Kabakçı ile bir röportaj
gerçekleştirdik ve Natro ofisi ile
datacenter fotoğraflarına yer veriyoruz.
Bununla birlikte Mehmet Burak İşçi’nin
“30 Madde’de SEO İpuçları” makalesi ve
Oğuzhan İsa Temiz’in “Pagerank Almak İçin
Basit İpuçları” başlıklı makalesini ilerleyen
sayfalarımızda bulabilirsiniz.Bununla
birlikte Tamindir’in desteği ile hazırlanan
“Webmaster Araçları” ve İnternet’ten
Para Kazanma sayfalarına göz atmayı da
unutmayın.
Bizi izlemeye devam edin...
Teşekkürler...
Emin Doğu
Genel Yayın Yönetmeni
WM DERGİ 1YAŞINDA
5

6
WM Dergi 1. yaşını kutluyor!
Değerli okuyucularımız,
geçtiğimiz yıl Haziran
ayı’nda ilk sayısı ile yayın
hayatına başlayan WM Dergi,
1.yaşını kutluyor.Geçen
1 yıllık süreçte sizlerden
gördüğümüzilgivedestekile
sürekli daha geniş kitlelere,
kaliteli ve özgün içeriği
sunmak adına çalışmaya
devam ediyoruz.Bu süreçte
bizi takip eden ve sürekli
artan ilgilerinden dolayı
siz değerli okuyucularımıza
teşekkürü bir borç biliriz.
WM Dergi’nin 1.yaşını
kutladığımız bu ay,
okuyucularımıza özel
haber ve sürprizlerimiz de
mevcut.17 Mayıs’ta yapılan
görüşme sonrası Natro,
WM Dergi’nin sunucu alt
yapısına sponsor olmuştur
ve Haziran ayı itibariyle
Natro sunucularından yayın
yapmaya başlamıştır.
Bununla birlikte,Natro ilk
defa WM Dergi okuyucuları
için tüm web hosting
paketleri’nde geçerli olan
%50 indirim kampanyası
başlatmıştır.
Kampanya detayları ve
indirim kodunuzu 51.sayfada
bulabilirsiniz.Ayrıca Natro
kurucu ve yönetici ortağı
Tolga Kabakçı ile bir röportaj
gerçekleştirdik.
Bunun dışında, Kaan
Gülten’in “Sorularla SEO”
isimlikitabını5okuyucumuza
hediye ediyoruz.Bu konuda
77.sayfada gerekli bilgiyi
bulabilirsiniz.
Bunun yanı sıra 1
okuyucumuza da çekiliş ile
mp3 player hediye ediyoruz.
Bu konuda detaylı bilgiyi de
arka kapakta bulabilirsiniz.
Emin DOĞU
Webmaster Dergi
Genel Yayın Yönetmeni
Twitter: /emindogu
emindogu@wmdergi.com

7
Şimdi sizlerle, WM
Dergi’nin geçirdiği bu 1 yıllık
süreç hakkında bazı bilgi
ve istatistikler paylaşmak
istiyorum;
• WM Dergi toplamda
500.000’i geçen tekil sayfa
okunma tirajına ulaştı.
• Dergi aynı zamanda
okuyucular tarafından
ücretsiz indirilebiliyor ve bu
indirme ortalaması 5.184
oldu.
• WM Dergi bu güne
kadar toplam 16 kişi ve
kuruluş ile röportajlar
yaptı.Bunlar arasında;
DonanımHaber, Markafoni,
İsimtescil, TeknoSeyir, Crytek,
Bursadabugün gibi önde
gelen şirket ve yayınlar var.
• WM Dergi, web sitesi
yanı sıra toplam 4 farklı
kanaldan da takip edilerek,
okunabiliyor.Bu kanallar;
1. Issuu (http://issuu.
com/wmdergi)
2. Scribd (http://tr.scribd.
com/wmdergi)
3. SlideShare (http://
www.slideshare.net/wmdergi)
4. Yumpu (http://www.
yumpu.com/tr/browse/user/
wmdergi)
• WM Dergi’nin içeriği
de bu süre içerisinde
şekillenerek daha kapsamlı
bir hale geldi. Teknik/
Sistemsel & Yönetimsel
konular ve SEO makaleleri
eklendi.
• Bu güne kadar toplam
25yazarWMDergi’deyeraldı.
Aktif olarak her ay ortalama
8 ila 10 yazar, İsimtescil,
Turkcell PR, Webtures gibi
şirketlerin, pazarlama ve
sosyal medya uzmanları
ile sistem yöneticileri,
uzmanlıklarını okuyucular ile
paylaşıyorlar.
• WM Dergi 1 yılda
toplam 48 adet bireysel
blog sitesini “blog tanıtım”
sayfalarına taşıyarak,
tanıtımını yaptı.
• WM Dergi
okuyucularının %88’i
Türkiye’den olmakla birlikte,
Amerika, Almanya, Fransa,
Kanada, İtalya, Polonya,
Azerbaycan, İsviçre ve
Hollanda’dan da takip
ediliyor.
• WM Dergi’ye arama
motorlarından yapılan
ziyaretlerin %91.3’ü Google,
%7.69’u Yandex, %1.28’i ise
Bing’den gerçekleşiyor.
• Haziran sayısında,
geçen 1 yıllık süreç ile
ilgili okuyucularımızın yanı
sıra, Markafoni, Alanadları,
MaestroPanel, Webtures
vb. sektörün önde gelen
şirketleri ve isimlerinin
yöneticilerinin de WM Dergi
hakkında görüş, yorum ve
değerlendirmelerine yer
veriyoruz.
Bize göstermiş olduğunuz
bu ilgiyi karşılıksız
bırakmayarak, sürekli
kendimizi geliştirmek,
içeriğimizi zenginleştirmek
ve sizlere en kaliteli ve
özgün içerikleri sunmak için
elimizden gelen maksimum
çabaveçalışmayıgöstermeye
devam edeceğiz.Bizi takip
etmeye devam edin.

8
Getirdiğiniz zengin içerikli bakış açısıyla ülkemizde hızlı bir
şekilde gelişerek büyüyen web alanına çok büyük katkıda
bulunduğunuza inanıyorum.Son derece kapsamlı bir online
webmaster dergisi olarak bir ilke imza atarken kılavuz kaynak
niteliği kazanan WM Dergisi’nin 1.yaş gününü en içten
dileklerimle tebrik eder,başarılarınızın devamını dilerim.
Sina Afra
Markafoni Yönetim Kurulu Başkanı

Lidyana.com’un yeni projesi“NumberL”kadınlara rehber olacak
Türkiye’nin en büyük
aksesuar ve alışveriş sitesi
olmak üzere yola çıkan
Lidyana.com yeni projesi
“NumberL” kadınlara yeni bir
pencere açacak! NumberL
“Modayı Keşfet!” sloganıyla
yayın hayatına başladı!
Modayı bir keşif olarak
gören,yeniliklere açık herkesin
en çok tercih ettiği alışveriş
sitelerinden olan Lidyana.
com zengin içeriği, dolu dolu
haberleri ve röportajlarıyla
“NumberL” adında yeni bir
online dergi çıkardı. Moda,
yeme-içme, sağlık, güzellik
ve ünlü röportajlarıyla dikkat
çeken derginin ilk sayısında,
makyaj uzmanı Burçin
Göksu’dan kusursuz makyajın
püf noktalarını öğrenebilir,
Sağlıklı Yaşam Koçu Doruk
Güçlü’den doğru beslenme
ile sporun faydalarına
dair aydınlatıcı bir yazı
okuyabilirsiniz.
Ayrıca ünlü manken Özge
Ulusoy’la çok özel bir röportaj,
lezzet düşkünü Yağız İzgül’den
yemek tarifi, ünlü tasarımcı
Derin Sarıyer ile 10 soru
köşesi ve modaya dair her şey
“NumberL”de mevcut.
Modayı moda severlerle
paylaşarak yeni bir pencere
açmayı hedefleyen Lidyana.
com’un yeni projesi NumberL
online dergiye lidyana.com
üzerinden ulaşabilirler.
Herkesin keyifle okuyup
takip edebileceği NumberL
ile modayı tam kalbinden
yakalayın!
9

TÜRKKEP, Kayıtlı Elektronik Posta Hizmet Sağlayıcısı oldu
TÜRKKEP, Kayıtlı
Elektronik Posta Hizmet
Sağlayıcı (KEPHS) yetkisini
alarak şirketlere, kurumlara
ve bireylere tescilli e-posta
adresleri, yasal geçerli ve
güvenli belge gönderim
hizmetleri vermeye başladı.
Dünyada ilk defa
anında KEP adres tescili
ve e-imza hizmetlerini
sağlayan ve yerinde başvuru
hizmeti veren tek KEPHS
olarak TÜRKKEP öncü
uygulamalarını 6 Mayıs’ta
Çırağan Sarayı’nda tanıttı.
TÜRKKEP, Kayıtlı
Elektronik Posta Hizmet
Sağlayıcısı (KEPHS) güven
kurumu olarak,yetkilendirme
sürecinin tamamlanmasıyla
birlikte, 25 Şubat 2013
tarihinden itibaren Bilgi
Teknolojileri ve İletişim
Kurumu (BTK)’ndan aldığı
yetkiyle KEP ve e-tebligat
hizmetleri vermeye başladı.
Anında KEP adres tescili
ve e-imza hizmetlerini
sağlayan ve yerinde başvuru
hizmetiyle fark yaratan
TÜRKKEP, uygulamalarını
BTK Başkanı Tayfun Acarer,
Yönetim Kurulu Başkanı
Metin Kurtuluş Nevruz ve
TÜRKKEP Genel Müdürü
Yüksel Samast’ın katılımıyla
6 Mayıs’ta saat 14.30’da
Çırağan Sarayı’nda tanıttı.
TÜRKKEP hizmetleri ile
elektronik ortamda yazışma,
kredi kartı ekstresi, hesap
ekstresi, sigorta işlemleri,
dekont ve makbuz, talimat,
ödemeemri,tebligat,bildirim,
ihtar, ihbar, mutabakat, teyit,
itiraz, fatura, bordro, izin
formları, üyelik, abonelik,
müşteri bilgilendirme,
telif hakkı, kira kontratı,
beyanname, bildirge, teklif,
sipariş, sipariş onay, başvuru,
dilekçe, bilgi edinme, çağrı,
duyuru,iştiraktaahhütnamesi,
sözleşme yasal geçerli olarak
yapılabiliyor.
10

11
KEP sistemi,bir elektronik
postanın gönderen ve alan
taraflarının gerçekten kim
olduğunun bilinmesini
sağlıyor; alıcıya iletim
zamanını bildirerek,
gönderilen iletinin içeriğinin
yoldayken veya daha
sonradan değiştirilmediğinin
kesin olarak tespit edilmesi
imkanını tanırken, inkâr
edilmesini önlüyor ve
bu süreçle ilgili senet
hükmünde yasal geçerli
kesin delilleri sağlıyor.
Gönderilen içerikler ve
iletiler TÜRKKEP tarafından
okunmuyor, kopyalanmıyor
ve saklanmıyor, sadece
kullanıcıların adresleri tescil
ediliyor. Ancak, kullanıcının
talep etmesi halinde
TÜRKKEP’ten güvenli arşiv
hizmeti temin edilebiliyor.
Gönderilen içerikler ve
iletiler TÜRKKEP tarafından
okunmuyor, kopyalanmıyor
ve saklanmıyor, sadece
kullanıcıların adresleri tescil
ediliyor. Ancak, kullanıcının
talep etmesi halinde
TÜRKKEP’ten güvenli arşiv
hizmeti temin edilebiliyor.
TÜRKKEP Genel Müdürü
Yüksel Samast TÜRKKEP’in
hizmet vermeye başlamasıyla
ilgili olarak, “Kurumsal
ve bireysel kullanıcılar
bildirim, tebligat, ihtar,
ihbar, teklif, sipariş, fatura,
sözleşme, dilekçe, başvuru
ve benzeri e-belge gibi
tüm gönderimlerini KEP ile
yaparak, bu gönderimlerini
yasal açıdan geçerli hale
getirebilirler. TÜRKKEP’in
7/24 müşteri hizmetleri ile
paydaşlarımızın her türlü
soru ve talebine anında
yanıt verebiliyoruz. Ayrıca,
KEP sisteminde göndericinin
de alıcının da KEP adresi
olmasının zorunluluğu çok
önemli. Bunun için, bireysel
ve kurumsal KEP hesap
başvuruları, belgelerle bizzat
TÜRKKEP ofisinden veya
TÜRKKEP internet sitesinden
onlineolarakyapılabilmesinin
yanı sıra,TÜRKKEP görevlileri
tarafından kurumların
kendi merkezlerinden de
alınabiliyor. TÜRKKEP olarak,
özellikle farklı alanlardaki
yetkin deneyimlerimizle
tüm sektörleri kapsama
zenginliğini barındırıyoruz,”
dedi.
Daha sonra söz alan
TÜRKKEP Yönetim Kurulu
Başkanı Metin Kurtuluş
Nevruz ise şunları vurguladı:
“2000’li yıllarda başlayan KEP
hizmetleri, bugün Amerika,
Almanya, italya gibi dünyanın
bir çok ülkesinde yoğun
olarak kullanılmaktadır.
Örneğin İtalya’da 5 milyona
yakın kullanıcı yıllık 400
milyon adedi aşkın adet
gönderi yapmaktadır. Eylül
2011 tarihinden itibaren
KEP uygulamalarında
ETSİ 102640 standartları
uygulanmaya başlamıştır. Bu
standardınenileriuygulaması
öncelikle Türkiye’den sonra
Almanya’dadır.
“Yüzde 100Türksermayesi
ve Türk mühendisleri ile
kurulan TÜRKKEP, daha
şimdiden yazılım ve çözüm
teknolojisini iki ülkeye ihraç
etmek üzere temaslarına
başlamıştır.”
Nevruz’un ardından söz
alan BTK Başkanı Tayfun
Acarer’in konuşmasının
ardından uygulamalı
TÜRKKEP gönderim örneği
sunuldu. TÜRKKEP toplantısı,
basından gelen soruların
yanıtlanmasından sonra
gerçekleştirilen kokteylle son
buldu.
KEP’le ilgili daha geniş
bilgi için: http://www.btk.gov.
tr/bilgi_teknolojileri/kayitli_
elektronik_posta/kephs.php

12
Şubat 2012’de takı ve
aksesuar satış sitesi olarak
kurulup daha sonra moda
dikeyine dönen, güçlü ortaklık
yapısı, zengin ürün gamı ve
ünlülerle yaptığı işbirlikleriyle
adından sıkça söz ettiren
ve 2013 Endeavor Girişimci
Şirketi seçilen Lidyana.com,
geçtiğimiz sene Wired dergisi
tarafından da Avrupa’nın en
gözde girişimlerinden biri
seçilmişti.
Yandex’ten aldığı
yatırımla uluslararası
platformda da genişlemeyi
planlayan Lidyana, Endeavor
Girişimci Şirketi olmaya hak
kazanmasıyla bu yolda önemli
bir adım atmış oldu.
Bu yıl, mevcut Endeavor
Girişimcilerinin seri
girişimlerinin de Endeavor
Girişimci Şirketi sayılıp
desteklerindenfaydalanmaları
için yeni bir süreç oluşturuldu.
İkisi eski ISP panelisti biri
yönetim kurulu üyesi ile
yapılan üçmülakat sonucunda,
Lidyana’nınEndeavorGirişimci
Şirketi seçilmesine karar
verildi.
Endeavor, gelişmekte
olan ülkelerde girişimcileri
destekleyen, merkezi New
York’ta olan ve kâr amacı
gütmeyen bir organizasyon.
Murat Özyeğin
başkanlığındaki Türkiye
yönetim kurulunda Ali Koç,Alp
Saul, Bülent M. Çelebi, Cansen
Başaran Symes, Ebru Özdemir,
Emre Kurttepeli, Ferit Şahenk,
Hayri Çulhacı, Işık Keçeci Aşur,
Mahmut Ünlü, Mustafa E. Say,
Özcan Tahincioğlu, Selçuk
Yorgancıoğlu, Sina Afra, Suzan
Sabancı Dinçer, Ümit Boyner
ve Vuslat Doğan Sabancı yer
alıyor.
Endeavor’da bir ilk!
Lidyana.com kurucu
ortaklarından Hakan Baş, Yale
Üniversitesi’nde eğitimini
sürdürürken Endeavor’da staj
yapmış ve kurucusu olduğu
Peak Games ile daha önce de
Endeavor Girişimcisi olmuştu.
Hakan Baş halen Endeavor
Danışma Kurulu’nda aktif rol
alıyor.
Lidyana.com’un Endeavor
Girişimi seçilmesiyle ilkkezbir
girişimcisinin ikinci bir şirketi
Endeavor’a seçilmiş oluyor.
Lidyana.com“Endeavor Girişimci Şirketi”seçildi

13
Online ilan ve alışveriş
alanında eski alışkanlıklarla
yeni teknolojileri birleştiren
ikinciel.com, iletişim
çalışmalarını Marjinal Porter
Novelli’yle yürütme kararı aldı.
Kullanıcıları için
kişiselleştirilmiş ve mobil
platformlarla uyumluluk
gösteren ticari alan seçeneği
ile benzerlerinden ayrılan ve
GenelLtd.Ştiçatısıaltındayayın
hayatını sürdüren ikinciel.
com, ikinci el otomobilden
emlak piyasasına, iş ve sanayi
araçlarından antika, elektrik,
ev elektroniği, oyuncak ve
bebek ürünlerine kadar çok
geniş bir yelpazede ilan ve
alışveriş hizmeti sunuyor.
ikinciel.com Genel
Müdürü Burak Akgül, Marjinal
Porter Novelli’yle yaptıkları
işbirliğinin, web sitesinin
büyüme sürecinde firma için
kritik bir rol üstleneceğini
belirtti ve sözlerine şöyle
devam etti: “İletişim
faaliyetlerimizi verimli bir
şekilde yürütmenin büyük bir
önem taşıdığına inanıyoruz.
Son teknolojik gelişmelerin
ışığında, eski internet
alışkanlıklarını da göz önünde
bulundurarak her seferinde
kendimiziyeniliyorvekullanıcı
dostu uygulamalarımızla
mobil alanında da daha
fazla büyümeye devam
ediyoruz. Bu çerçevede, aynı
idealler doğrultusunda aynı
dinamizmle ilerlediğimiz
Marjinal Porter Novelli’yle
işbirliğimizin son derece
faydalı olacağına inanıyorum.
Marjinal Porter Novelli,
yalnızca dünya çapında güçlü
bir iletişim-medya ağının bir
parçası değil, aynı zamanda
deneyimli ve güvenilir
bir ajans. MPN ekibiyle
iletişim faaliyetlerimizi en
etkin şekilde yürütmeyi
hedefliyoruz.”
Marjinal Porter Novelli
Ajans Başkanı Asuman Bayrak
ise,ikinciel.comileçalışmaktan
gurur duyduklarını ifade
etti ve “sosyal ticaretin
Türkiye’de yaygınlaşması
için çabalayan ikinciel.
com’un gerçekleştireceği
çalışmaların tanıtılmasında
rol oynayacak olmaktan dolayı
heyecanlıyız çünkü ikinciel.
com,kendi piyasasında sıradışı
kampanyalara imza atan
ve yenilikleri denemekten
çekinmeyen bir platform.Tıpkı
bizim gibi…
Bu nedenle yeni fikir
ve projelerin daha geniş
kitlelere ulaşmasını, hem de
daha çok kişiye dokunarak
fayda sunmasını sağlayacak
olmaktan dolayı mutluyuz”
dedi.
İkinciel.com, iletişim ajansı olarak
Marjinal Porter Novelli’yi seçti

14
n11.com partisinde Enmoda konuşuldu
Doğuş Grubu’nun yeni
girişimi n11.com’un partisine
damgasını vuran defilede
Enmoda markalı ürünler
dikkat çekti.
Enmoda.com’un da
hissedarı olan Doğuş
Grubu’nun yeni girişimi n11.
com 9 Mayıs’ta Antrepo’da
görkemli bir partiye sahiplik
etti. Birçok ünlü simanın
katıldığı partiye, Türkiye’nin
önde gelen tasarımcılarının
koleksiyonlarının sergilendiği
defileler damgasını vurdu.
Defilede ünlü tasarımcı
MehtapElaidi’ninyönetiminde
tasarlanan ve Türkiye’nin
internetteki moda merkezi
Enmoda.com ile n11.com’da
satışa sunulan Enmoda
koleksiyonundan da ürünler
yer aldı. Şehirli kadının
günlük koşuşturması içinde
zamansızlığı düşünülerek
yaratılan ve şıklığı gündüzden
geceye taşıyan parçalardan
oluşan Enmoda kolekisyonu,
açılışını Tuğba Karaca’nın
yaptığı defilede izleyenlerinin
büyük beğenisini topladı.
Kredi kartı puanları ile alışveriş, ilk kez Markafoni’de
Mayıs ayı itibariyle
www.markafoni.com yine
modaseverleri sevindirecek
bir fırsatı duyurdu.
Finansbank, Garanti
Bankası, Halkbank ve İş
Bankası’nı kapsayan bu
uygulama sayesinde kredi
kartlarında biriken “Ödül
Puan”larartıkwww.markafoni.
com’da kullanılabilecek!
Bankaların sadakat
programları çerçevesinde,
tüketicilerin kredi kartları ile
yapacakları tüm harcamalarda
kazandıkları puanlar artık
Markafoni’dedeğerlendiriliyor
ve markafoni.com’daki ödeme
sayfasına gelen müşteriler,
ödeme için kullanacağı kartta
puanları olması durumunda
bunu sayfada görerek
anında alışverişlerinde
kullanabiliyorlar.

15
2008’den bu yana internet
girişimcileriyle yatırımcıları
buluşturan Etohum’un ilk kez
TEB Özel ana sponsorluğu ile
düzenlediği “Startup İstanbul”,
Çırağan Palace Kempinski’de
başladı. Konferansın açılış
gündeminde, yeni yasal
düzenlemelerle birlikte
internet dünyasında tüm
ilgiyi üzerinde toplayan Melek
Yatırımcılık ve devlet desteği
konusu vardı.Yeni ekonominin
ve internet girişimciliğinin
Türkiye’deki en önemli
aktörlerinin katıldığı “Startup
İstanbul”, iş dünyasının
merkezi İstanbul’da, Hazine
Müsteşarlığı üst düzey
yetkililerinin merak uyandıran
Melek Yatırımcılık oturumuyla
Çırağan Palace Kempinski’de
başladı.
Özyeğin Üniversitesi
Girişim Fabrikası Direktörü
İhsan Elgin’in yaptığı
Startup İstanbul’un açılış
konuşmalarını,Etohum’un
Kurucusu Burak Büyükdemir,
TEB Özel Bankacılık Genel
Müdür Yardımcısı Gökhan
Mendi ve Hazine Müsteşarlığı
Mali Sektörle İlişkiler ve
Kambiyo Genel Müdürü
Ali Arslan yaptı.Etohum’un
Kurucusu Burak Büyükdemir,
konuşmasında, sektörde
yatırımcılarla girişimciler
arasında tecrübe aktarımının
her geçen gün daha
fazla sağlandığını, Melek
Yatırımcılık oluşumunun
Türkiye ekonomisinin ve
internet pazarının büyümesini
sağlayacağını belirtti ve
zaman içinde diğer yatırım
türlerini de tetikleyeceğini
vurguladı.
TEB Özel Bankacılık
Genel Müdür Yardımcısı
Gökhan Mendi, Türkiye’ye
özel bankacılığı ilk getiren
banka olarak, kazan-kazan
formülüyle ve oluşturdukları
Melek Yatırımcı Platformu
ile iyi fikri olan girişimcileri
ve Özel Bankacılık
müşterilerini yatırımcılarla
buluşturduklarını söyledi.
Hazine Müsteşarlığı Mali
Sektörle İlişkiler ve Kambiyo
Genel Müdürü Ali Arslan ise,
dün itibarıyla müsteşarlığa
yapılan başvuruların 31’ine
lisans verildiğini, 25’inin de
değerlendirme aşamasında
olduğunuaçıklayarakgeleceğe
yönelik tahmini rakamları şu
şekilde duyurdu: “Yaptığımız
muhafazakar tahminler
sonucunda önümüzdeki beş
yıl içinde Türkiye’deki aktif
bireysel katılımcı sayısının
600’e çıkacağını, bu melek
yatırımcıların Türkiye’de
ortalama 400 milyon TL
yatırım yapacağını ve bu
yatırımların 2 bin başarılı
firma ortaya çıkaracağını,
50 bin kişiye de istihdam
sağlayacağını hesap ediyoruz”
dedi.
Devlet girişimcilerin ve
melek yatırımcıların yanında
Hazine Müsteşarlığı
Mali Sektörle İlişkiler ve
Kambiyo Genel Müdürü Ali
Arslan, “Ülkemizin ekonomik
ve kültürel yapısına göre,
yatırımcılara ve girişimcilere
danışarak oluşturduğumuz
yönetmeliğin asıl amacı, arzı
güçlendirmek, yatırımlarda
belirli standartlar oluşturarak
sektöre çeki düzen vermek
ve kaynak imkânını artırarak
girişimciler ile melek
yatırımcılarımızın finansmana
erişimlerini sağlamak.
Tabii bu süreçte ağlarla
işbirliği halinde ve Ortak
Yatırım Fonu sayesinde
Türkiye’de sayıları 600’e
ulaşan melek yatırımcıların
riskini paylaşacak, kar edildiği
takdirde de, kamu olarak biz
de bu kardan pay alacağız”
dedi.
Melekyatırımcılarınriskini,devletpaylaşacak

Fiber optik altyapı
yatırımlarıyla dikkat çeken
TurkNet, İstanbul, İzmir,
İzmit ve Bursa’da kurduğu
altyapısını genişletmek, daha
fazla kullanıcıya ulaşmak
ve hizmet kalitesini daha
iyi seviyelere taşımak için
Avrupa Kalkınma ve Gelişim
Bankası’ndan (EBRD) 9,5
milyon Euro (21,8 milyon
TL) kredi aldı. Genişbant
internet ve sabit telefon
alanlarında sunduğu yenilikçi
hizmetleriyle Türkiye’nin
önde gelen alternatif
telekom operatörlerinden
olan TurkNet, İstanbul, İzmir,
İzmit ve Bursa’da kurduğu
fiber ağ alanını genişletmek
ve hizmet kalitesini daha üst
seviyelere taşıyarak daha fazla
kullanıcıya erişmek amacıyla
Avrupa Kalkınma ve Gelişim
Bankası’ndan (EBRD) 9,5
milyon Euro (21,8 milyon TL)
kredi aldı.
Turknet bu kredi sayesinde
Türkiye’de en uygun fiyatla
internet ve sabit telefon
hizmeti sunan sağlayıcı
olma özelliğini daha ileri
seviyelere taşımayı ve altyapı
yatırımlarının kapsamını
genişletmeyi hedefliyor.
16
TurkNet, Avrupa Kalkınma ve Gelişim
Bankası’ndan9,5milyonEurokredialdı
“Tarafsız ve anında
haber” ilkesi ile yayın
hayatını sürdüren Ajansspor.
com Tuzla Belediyesi’nin
Spor Yıldızları ödüllerinde
Yılın En Aktif İnternet Spor
Sitesi dalında Spor Özel
Ödülü’nün sahibi oldu.
Online spor
haberciliğinde tarafsız ve
anında haber ilkesiyle en
güncelhaberleriokuyucuları
ile buluşturan Ajansspor.
com, Tuzla Belediyesi
tarafından düzenlenen Spor
Yıldızları Ödül Töreni’nde
Yılın En Aktif İnternet
Spor Sitesi kategorisinde
Spor Özel Ödülü’nü aldı.
Futbol, basketbol, voleybol,
motor sporları ve diğer
tüm spor dallarında en
güncel haberleri anında
takipçileriyle buluşturan,
video haberleriyle dünyanın
sporunu ekranlara getiren
ve forumlarında spor
kamuoyunun nabzını tutan
Ajansspor.com, Türkiye’deki
resmi yayın haklarını aldığı
nba.com’un içeriklerini de
anında ve Türkçe olarak
NBA tutkunlarının evlerine
ve ceplerine getiriyor.
Ajansspor.com Genel
Müdürü Fatih Topçu konuyla
ilgili olarak şunları söylüyor:
“Tuzla Belediyesi’ne bize bu
ödülü layık gördükleri için
teşekkürediyoruz.Ajansspor.
com olarak amacımız sürekli
güncellenen içeriklerimiz
aracılığıyla takipçilerimizi
anbean ilgi duydukları
sporun haberleriyle
buluşturmaktır.”
Yılın en aktif internet spor sitesi Ajansspor.com!

17
WM Dergi ile bundan bir yıl önce 2.sayısında tanıştık.O zaman MaestroPanel
kuluçka aşamasındaydı ve bizde projemizi duyurma çabasındaydık.WM Dergi
MaestroPanel ile yakından ilgilenip 2.sayısının kapağına taşıdı ve projemize
en büyük katkılardan birisini yapmış oldu.O günden beri her yayınladıkları
sayıda bize yer vererek geniş kitlelere ulaşmamızı sağladılar.Bu bakımdam WM
Dergi’nin bizim için bir kaldıraç etkisi yapmıştır.
Her geçen sayıda kalitesini arttırıp,özgün içerik üreterek istikrarlı bir şekilde
yayınlanmasının arkasındaki özveri için WM Dergi ekibine ve özellkle Emin’e çok
teşekkür ediyorum.Nice senelere.
Oğuzhan Yılmaz
MaestroPanel Developer

Türkiye’nin önde gelen
birçok internet girişimine
destek olarak hayata
geçmesine katkıda bulunan
Etohum ile iş dünyasının önde
gelen isimlerinden Hasan
Aslanoba arasında yatırım
anlaşması imzalandı.
Bu anlaşma ile Etohum
Yatırım A.Ş. ve Hasan
Aslanoba, seçilen girişimlere
üç yıl içinde 6 milyon dolar
yatırım yapacaklar.
Aslanoba Gıda A.Ş. CEO’su
Hasan Aslanoba, Etohum
A.Ş.’ye1,2milyondolaryatırım
yaparak Etohum’un yatırımcı
şirketine yüzde 10 ortak oldu.
Bu miktar, girişimcilerin ilk
yatırımlarına destek olmak
için kullanılacak ve yatırım
tutarı üç yıl içinde 3 milyon
dolara kadar artırılacak.Hasan
Aslanoba, aynı zamanda
Etohum’un üçyıl içinde seçtiği
ve ortak olacağı 30 girişime
Etohum A.Ş. ile birlikte 3
milyon dolar yatırım yapacak.
Etohum A.Ş.’den yatırım
desteği almak isteyen
girişimciler için başvurular
Haziran’da başlayıp Aralık
ayına kadar devam edecek.
Etohum süreci nasıl işler?
Etohum, yeni ekonomiye
odaklanan erken aşamadaki
girişimleri destekleyen
ve kendi internet şirketini
kurmak isteyen girişimcilere
ilk yatırımlarını yaparak
süreci hızlandıran bir
organizasyondur. Erken
aşamada kendi intetnet
şirketini kurmak üzere veya
kurmuş olan girişimciler
Etohum’dan destek almak için
başvuru yapabilirler.
Belirlenen tarihler
arasında Etohum’a başvuru
yapanlar arasından seçilen
15 girişim, ilk etapta Etohum
Kampı’na davet edilir ve
bu süreçte farklı konularda
uzmanlığı olan akıl hocaları,
işlerini başlatmaya yardımcı
olurken, aynı zamanda
seçilen girişimcilere koçluk ve
danışmanlık yaparlar.
Bu girişimlere Etohum A.Ş.
tarafından ilk yatırım yapılır.
Girişimcilere Etohum ve Aslanoba
ortaklığından 6 milyon dolar yatırım
18

Bugüne kadar 200’e yakın
girişimi seçip destekleyen
Etohum, Türkiye’nin önde
gelen internet şirketlerinden
Grupanya, Balerin, Evidea,
Pembepanjur, İndirdik, Infodif,
Ehil, Gamester, Userspots,
Connected2me, Dekoreko gibi
şirketleri de bu süreç içinde
seçmiştir.
Hasan Aslanoba kimdir?
Hasan Aslanoba, 6 Kasım
1963’de Bursa’da doğdu.
İlk ve orta öğrenimini
Bursa’da tamamladıktan
sonra İstanbul Üniversitesi
İşletme Fakültesi’nde yüksek
öğrenim gördü. Daha sonra,
1986 - 1988 yıllarında ABD’de
bulunarak, San Diego National
University’den İşletme İdaresi
Master (MBA) diploması aldı.
1990’da aile şirketi Erikli
Su’da CEO olarak çalışmaya
başladı. Uyguladığı stratejiler
çok olumlu sonuçlar sağladı
ve 2005’de Erikli markası, pet
ve damacana su pazarlarının
lideri oldu.
2006’da Erikli Su ile
ambalajlı su işinin dünyadaki
en büyük şirketi olan Nestle
Waters arasında Türkiye
ortaklığını gerçekleştirdi.Ortak
şirkette sadece yerel bir ortak
olarak değil, aynı zamanda
CEO olarak da görev üstlendi.
Ortaklık süresince de yaptığı
yatırımlar ile dünyanın en
büyük ve en verimli su dolum
fabrikalarından birini Bursa’da
kurdu. Yarattığı ekonomik
değer sayesinde, son yıllarda
Bursa’nın vergi sıralamalarında
kurum ve şahıs olarak sürekli
en üst sıralarda yer aldı.
2012’de internet tabanlı
yenilikçi iş modellerine
odaklanma kararı aldı ve yeni
hedeflerini gerçekleştirmek
için ortaklıktaki CEO
görevinden ayrıldı.
Bugüne kadar toplam
9 yatırım yapan Hasan
Aslanoba’nın melek yatırımcı
olarak yaptığı yatırımlar
arasında Anymeeting, Boni,
Tablet Seminerler, Ehil,
AlwaysFashion ve İncir gibi
girişimler yer alıyor.
Ayrıca, 2013 yılı içinde
kendi şirketi Aslanoba Gıda
A.Ş. bünyesinde tazedirekt ve
webnak markaları ile yenilikçi
iş modellerini pilot olarak
faaliyete aldı.
19

“Sıradaki şarkı” fizy live
kullanıcılarından gelecek!
Türkiye’nin en popüler
online müzik servisi fizy,
interaktif yayıncılığı yeni
bir boyuta taşıyor. Okurları
yazara, izleyicileri yönetmene
dönüştüren teknolojilerden
sonrabukezfizy’ninyeniservisi
fizy live sayesinde dinleyiciler,
radyocu ile yer değiştiriyor.fizy
live’da gerçek bir radyocu gibi
yayın yapabilmek için fizy’nin
kayıtlı kullanıcısı olmak yeterli.
Milyonlarca şarkıdan
oluşan kataloğuyla Türkiye’nin
yasal ve en büyük online
müzik servisi olan fizy, radyo
yayıncılığını yeni bir boyuta
taşıyor. fizy’nin yeni sosyal
radyoservisifizylivesayesinde,
tek tıkla internet üzerinden
canlı yayın yapmak tüm fizy
kullanıcıları için artık mümkün.
fizy live’dan tıpkı bir radyocu
gibi anonslar yaparak, hikaye
anlatarak, şarkı söyleyerek,
konuk alarak, şiir okuyarak,
yarışma düzenleyerek ve fizy
arşivindeki telifi ödenmiş
milyonlarca şarkı arasından
dilediklerinizi seçerek canlı
yayın yapılabiliyor. Bunun için
www.fizy.com adresi üzerinden
kullanıcı adı ve şifre ile kayıt
olmak yeterli.
fizy live ile dilediğiniz an
canlı yayına başlamak için
ekstra hiçbir yazılım ya da
uygulamaindirmekgerekmiyor.
Kayıtlı kullanıcılar www.fizy.
com sayfasına girdiklerine
“yayına başla” sekmesini
tıklayarak anında dinleyicileri
ile buluşabiliyor.
Kullanıcılar, facebook
ve twitter üzerinden kendi
yayınlarının linkini dolaşıma
sokarak dinleyicilere ulaşıyor.
fizy, bu hizmet için herhangi
bir ücret talep etmiyor.
Fizy’ye dair…
2008 yılından bu yana
müzikseverlere hizmet veren
fizy, kısa sürede Türkiye’nin en
popüler online müzik servisi
haline geldi. Milyonlarca
şarkıdan oluşan kataloğuyla
Türkiye’nin yasal ve en büyük
online müzik servisi olan fizy,
Türkiye’de telif haklarına en
çok katkı yapan dijital müzik
platformları arasında yer alıyor.
Turkcell’in 2010 yılında verdiği
destekle tamamen yasal bir
online müzik servisi haline
gelen fizy, yaptığı yeniliklerle
müzikseverlerin tercihi
olurken, müzik endüstrisinin
büyümesine de katkıda
bulunuyor.Tamamen reklamsız
yayındinlemeimkanısunanfizy
premium servisi, dinleyicinin
ruh haline göre kesintisiz şarkı
dinleten 26 farklı mood, belirli
albümleri piyasaya çıkmadan
günler önce dinleyebilme, fizy
kullanıcılarına özel online
konserler gibi özellikleri
sayesinde müzik dinleme
alışkanlıklarınıfarklıbirboyuta
taşıyor.
Yaklaşık 3 milyon kayıtlı
kullanıcısı bulunan fizy’i yılda
30 milyon tekil kullanıcı
ziyaret ediyor. fizy kullanıcıları
günde toplam 11 milyon
dakika müzik dinliyor.
Fizy live - Artık isteyen herkes radyocu olabiliyor
20

Turkcell Superonline iş planını Londra’da CFO Summit’te anlattı
Londra’da düzenlenen
CFO Summit Konferansı’nda
konuşan Turkcell Superonline
CFO’su Önder Şenol, “Fiber
optik altyapı yatırımlarına
başladığımız günden bu yana
her yıl ortalama yüzde 40’ın
üzerinde büyüme sağladık.
Turkcell Superonline’ın
5 yıl gibi kısa sürede elde
ettiği başarılı performansının
arkasında çok ince işlenmiş
uzun vadeli, yatırımın geri
dönüşüne odaklı iş planı
yatıyor.”dedi.
Turkcell Superonline
CFO’su Önder Şenol,
Euromoney Dergisi’nin
22 Mayıs’ta Londra’da
düzenlediği CFO Summit
Konferansı’nda şirketin son 5
yıldaki başarılı yatırımlarını
anlattı. Konferansa bu yıl
Türkiye’den tek konuşmacı
olarak davet edilen Şenol
“Doğru Yatırım Kararları
Almak” başlıklı bir sunum
gerçekleştirdi.Interoute,Hong
KongBroadband gibisektörün
önde gelen temsilcileriyle
birlikte konuşmacılar arasında
yer alan Şenol’un sunumu
konferansın en ilgi gören
bölümlerinden biri oldu.
TurkcellSuperonline’ıneve
kadarfiberinternetkonusunda
Avrupa’nın, hatta dünyanın
lider operatörlerinden
biri olduğunu vurgulayan
Şenol, “Fiber internette
yürüttüğümüz başarılı iş planı
ile Türkiye’yi uluslararası
arenada güçlü ve önemli bir
noktaya taşıdık. Bundan 5 yıl
önce geleceğin teknolojisinin
fiberoptikaltyapıdaolduğunu
gördük. Bu nedenle kendi
altyapımızı fiber optik olarak
kurma kararı aldık ve 2008
yılında dünya ile aynı anda
Türkiye’de fiber yatırımına
başladık. Bu 5 yıl zarfında 1,8
milyar TL üzerinde yatırım
yaparak, 75 şehre değen
32.000 kilometreye yakın
son teknoloji bir omurga inşa
ettik ve 12 şehirde 1 milyon
400 binden fazla haneye
dünya standartlarında fiber
internet hizmeti verebilir hale
geldik.Türkiye’de evlere kadar
1000 Mbps’ye varan hızlarda
internet erişimi sağlayan ilk
telekom operatörü olduk.
21

Türkiye internet piyasasındaki potansiyelin gittikçe yükseldiğinin altı her gün
farklı kaynaklar tarafından çiziliyor.Bu doğrultuda web master’larımızın ve web
master’lar ile doğrudan iş yapan firmaların da bu hızla gelişen alanı her gün
takip etmeleri,her gün yeni birlgiler öğrenmeleri,kendilerini geliştirmeleri
gerekiyor.Bu anlamda WM Dergi,kaliteli,dolu ve eğitici içeriği ile sektörün uzun
zamandır beklediği bir kanaldı bence.Bu ay itibariyle de 1.yaşını kutluyor olması,
tesadüf değildir sanıyorum.Yayın hayatının ilk aylarından beri birlikte yaptığımız
iş ortaklıkları ile hem kendilerine içerik sağlamış olmaktan,hem de yayınları
sayesinde NetAffiliation olarak alanında iyi eğitimli iş ortakları / yayıncılar
kazanmış olmaktan mutluluk duyuyorum.WM Dergi ve ekibine,daha da kaliteli
içerik ve daha fazla okuyucu ile nice yaşlar dilerim!
Müge Çetinkaya
netAFFILIATION Account Manager

2339972305
TIKLA
HEMEN ABONE OL!
a b o n e . w m d e r g i . c o m
WM
Dergi‘ye
ABONE OL
http://abone.wmdergi.com
WM Dergi,
Her Ay
E-Mail’ine
Gelsin

Türkiye’deki emlak ilanları en çok Almanya’dan takip ediliyor
Sahibinden.com, emlak
kategorisini en çok ziyaret
eden ülkeleri belirlediği
verileri açıkladı.
Mütekabiliyet Yasası’nın
yürürlüğe girmesinin
ardından 2012 Mayıs – 2013
Nisan tarihleri arasında
yapılan değerlendirmeye
göre emlak ilanlarını en çok
ziyaret eden ülke Almanya,
ilanları en çok ziyaret edilen
il de İstanbul oldu.
Ayda 3 milyarı aşkın sayfa
görüntülemesi ile Türkiye’nin
en çok ziyaret edilen e-ticaret
sitelerinden sahibinden.
com’un verileri, Türkiye’de
gayrimenkul yatırımı yapmayı
planlayan yabancıların
tercihlerini ortaya koyuyor.
2012 yılının Mayıs ayında
yürürlüğe giren Mütekabiliyet
Yasası sonrasında yıl sonuna
kadar, sahibinden.com
aracılığıyla emlak ilanlarını
en çok ziyaret eden ilk 5 ülke
sıralaması, Almanya, Amerika
Birleşik Devletleri, Fransa,
Hollanda ve İngiltere olarak
gerçekleşti.
2012 yılı verilerine göre
ilanları en çok ziyaret edilen
iller sıralamasında İstanbul
ilk sırada yer aldı. İstanbul’u,
Bursa, Muğla, Çanakkale ve
Samsun takip etti.
Mütekabiliyetin ardından
sahibinden.com’un 2013
yılında ilk 4 aylık verileri
doğrultusunda emlak
ilanlarını en çok ziyaret eden
ülkeler arasına Almanya,
Amerika Birleşik Devletleri,
Fransa’nın yanı sıra Rusya,
İsviçre ve Belçika da eklendi.
2013 yılı Ocak – Nisan
ayları arasında ilanları en
çok ziyaret edilen iller ise
İstanbul, Eskişehir, Kocaeli,
Çanakkale ve Balıkesir olarak
sıralandı.
24

Yenibiriş Ödülleri sahiplerini buldu
Yenibiris.com altı
yıldır olduğu gibi bu yıl
da istihdama katkıda
bulunan kurumsal üyelerini
ödüllendiriyor. 21 Mayıs’ta
Trump Towers’da düzenlenen
törende firmalara Sektörünün
En Hızlı Büyüyen Şirketi,
Sektörünün Yükselen İşveren
Markası, Örnek İşveren ve
Sektörünün İstihdam Lideri
ödülleri verildi.
Türkiye’nin iş ve
insan kaynakları sitesi
Yenibiris.com’un kurumsal
üyeleri arasında yaptığı
değerlendirme sonucu, farklı
kategorilerde 77 şirket ödül
almaya hak kazandı.
Bu doğrultuda Sektörünün
En Hızlı Büyüyen Şirketi,
Markası, Örnek İşveren
ve Sektörünün İstihdam
Lideri kategorilerinde ödül
almaya hak kazanan firmalar
açıklandı.
Sektöründe istihdam
alanında en hızlı büyüme
gösteren şirketlerin ödüle
layık bulunduğu Sektörünün
En Hızlı Büyüyen Şirketi
listesi şöyle sıralandı:
• Sampaş
• Tempo Çağrı Merkezi
• Simfer
• Uğur Yayınları
• Anel Elektrik
• Karat Güç Sistemleri San.
Tic.A.Ş.
• Avıvasa Emeklilik ve Hayat
A.Ş.
• Bağdat Pazarlama Tic. Ltd.
Şti.
• Pelit Pastacılık ve Gıda
Sanayi A.Ş.
• Eubsa Turkey
• Eren Holding A.Ş.
• Nobel İlaç
• Koçak Gold Kuyumculuk
Dış Tic.A.Ş.
• Fevzi Gandur Şirketler
Grubu
• Doğuş Otomotiv Servis ve
Tic.A.Ş.
• İbaKimyaSanayiveTicaret
A.Ş.
• Kadıköy Şifa Sağlık Grubu
• Ziraat Sigorta A.Ş.
• Günkar Tekstil Turizm
İnşaat Sanayi ve Ticaret
Ltd.Şti.
• Netaş
• The Green Park
Hotels&Resort
• Fırat Plastik Kauçuk San.ve
Tic.A.Ş.
• Sinpaş Yapı Endüstrisi
Adayların şirketlere
gösterdiği ilgi ve başvuru
tercihleri temel alınarak
seçilen Sektörünün Yükselen
İşveren Markaları ise şunlar
oldu:
• Sımtec Sistem Hizmetleri
• CMC Çağrı Merkezi
• Arçelik A.Ş.
• Doğa Koleji
• Vestel Şirketler Grubu
• Opet Petrolcülük A.Ş.
• Garanti Emeklilik ve Hayat
A.Ş.
• Güney Gıda
• Tab Gıda San.ve Tic.A.Ş.
• Pronet Güvenlik ve
Danışmanlık Hizmetleri
A.Ş.
• Zorlu Holding
• Koçak Farma İlaç ve Kimya
San.A.Ş.
• Doğuş Kozmetik
• Atasay
• Sertrans Uluslararası
Nakliyat ve Tic.A.Ş.
• Mercedes-Benz Türk A.Ş.
• Lukoıl Eurasıa
• Amerikan Hastanesi
• Anadolu Sigorta
• Adil Işık Group
• V o d a f o n e
Telekomünikasyon A.Ş.
• Ets Ersoy Turistik Servisler
A.Ş.
• Porland Porselen
• Garanti Koza İnşaat San.ve
Tic.A.Ş.
25

Adaylarla etkin iletişimde
bulunup başvurularına geri
dönüş yaparak Örnek İşveren
kategorisinde ödüle layık
görülen şirketler ise şunlar
oldu:
Örnek İşveren
Finansbank A.Ş.
Gold Group Şirketleri
CMC Çağrı Merkezi
Dünya Grup
Sınav Eğitim Kurumları
Vestel Şirketler Grubu
Türkiye Petrol Rafinerileri
A.Ş.
Avıvasa Emeklilik ve Hayat
A.Ş.
MTL Gıda ve Dış Ticaret
Ltd.Şti.
Gratis
Würth Sanayi Ürünleri Tic.
Ltd.Şti.
Kale Endüstri Holding
Exelect İşeAlım Hizmetleri
Ltd.Şt.i
Mefar İlaç San.A.Ş.
Hunca Kozmetik San.A.Ş.
Gülaylar Group
Ceva Türkiye
Otokoç Otomotiv Tic. ve
San.A.Ş.
Migros Ticaret A.Ş.
Lukoıl Eurasıa
Medipol Eğitim ve Sağlık
Grubu
Anadolu Sigorta
Taha Group
Telpa Telekomünikasyon
A.Ş.
Swıssotel The Bosphorus
İstanbul
EAE Elektrik Asansör
Endüstrisi İnşaat San. ve Tic.
A.Ş.
YapıKoordinasyonMerkezi
İnsan Kaynakları Danışmanlık
Hem Sektörünün En Hızlı
Büyüyen Şirketi hem de
Markası kategorilerinde
olmak üzere iki kategoride de
ödülü hak eden 3 şirket olan,
Denizbank, EPS Danışmanlık
ve Carrefoursa Sektörünün
İstihdam Lideri ödülüne layık
görüldüler.
Yenibiris.com Genel
Koordinatörü Burçak Pak
Yılmaz, ödül töreninde şöyle
konuştu: “Firmaların büyüme
potansiyelleri ile istihdam
alanında yaptıkları çalışmalar,
ülkemizin ekonomisi
bakımından çok önemli. Üye
firmalarımızın layık olduğu
ödüller, bir anlamda istihdam
profilimizi de ortaya koyuyor.
Her yıl düzenlediğimiz ödül
töreni ile de sistemimizi
farklı kategorilerde
en etkili ve en verimli
şekilde kullanan kurumsal
üyelerimize ödül veriyoruz.
Bu kapsamda Sektörünün En
Hızlı Büyüyen Şirketlerini,
Markalarını, Örnek İşverenleri
ve Sektörünün İstihdam
Liderleriniseçerekkendilerine
istihdam alanında yaptıkları
katkılardan dolayı Yenibiriş
Ödüllerini sunmak son derece
önemli. Bu değerlendirmede
ödül alan tüm firmaları
yürekten tebrik ediyor ve
başarılarının devamını
diliyorum.”
8
26

27
Türkiye’nin ilk anne, baba
ve çocuk alışveriş kulübü
unnadó, kurulduğu 2010
yılından bugüne geçen üç
yılın alışveriş istatistiklerini
değerlendirdi. İstatistiklere
göre, bebek alışverişlerinde
bebek bezinin yeri yüzde 24,61
olurken, babaların en çok
sağlık ve bakım ürünleri aldığı,
annelerin ise çoğunlukla bebek
tekstili ürünlerini tercih ettiği
ortaya çıktı.
2010 yılından bu yana
her hafta çıkardığı onlarca
kampanyayla hem dünyanın
hem de Türkiye’nin ünlü ve
kaliteli markalarını avantajlı
fiyatlarlatüketiciylebuluşturan
unnadó, son üç yılda yapılan
alışverişleri değerlendirdi.
Buna göre, internetten çocuk
alışverişi yapanların yüzde
85’ini kadınlar, yüzde 15’ini ise
erkekler oluşturuyor. Alışveriş
yapan annelerin yüzde 70’ini
halen çocuğu olanlar, yüzde
30’unu ise anne adayları
oluşturuyor.
unnadó’dan alınan verilere
göre,tümalışverişlerinbirincisi,
yüzde 32’lik oranla bebek bezi!
İnternetten alışveriş yapan
ebeveynler çocukları için en
çok sağlık ve bakım ürünleri
(yüzde 21) ve tekstil (yüzde
15) ürünlerini tercih ediyorlar.
Bunları çocuk tekstili (yüzde
11), aksesuarlar (yüzde 10) ve
ayakkabı (yüzde 9) izliyor.Diğer
kalemlerde yapılan alışverişler
ise toplam alışverişin yüzde
34’ünü oluşturuyor.
Yeni nesil babaların
vazgeçilmezi: Hijyen!
Babaların yaptığı
alışverişlerde birincilik sağlık
ve bakım ürünlerinde. Bu
kategoride ikinciliği bebek
tekstili alırken, üçüncülüğe
çocuk tekstili/aksesuarlar
yerleşiyor.
unnadó’nun açıkladığı
bilgilere göre alışveriş yapan
anneler ortalama 32,hamileler
ortalama 30, babalar ortalama
33 ve baba adayları 30 yaşında.
Çalışma saatleri dışında kalan
zamanlar da (18:00’den sonra
yüzde 35 - 24:00’ten sonra
yüzde 10) alışveriş yapılıyor.
0-2 yaş arası çocuklar için
yapılan alışveriş oranı yüzde
45 iken, 2 yaş üstü için yüzde
55’lik bir oran söz konusu. 0-2
yaş arasında en çok ürün satışı
yapılan ay aralıkları ise 0-3 ay
(yüzde 24) olurken, bunu 3-6
ay (yüzde 21), 9-12 ay (yüzde
18),12-18 ay (yüzde 13),18-24
ay (yüzde 13) ve 6-9 ay (yüzde
11) takip ediyor.
Yılınaylarınagöreihtiyaçlar
çeşitlilik gösteriyor. Ocakta
çok çeşitli ürünler satılırken,
şubatta okul malzemeleri,
martta puset, nisanda bebek
ve çocuk tekstili, mayısta
hamile giyimi, haziranda
mayo, temmuzda güneş kremi,
ağustosta okul malzemeleri,
eylülde çocuk tekstili ve okul
malzemeleri, ekimde bebek
ve çocuk tekstili, kasımda
kaban/mont/bot ve aralıkta
noel baba kostümleri gibi özel
ürünler en çoksatışı yapılanları
oluşturuyor.
Bebeklerin en büyük ihtiyacı
bebek bezi!
Tüm giderlerde bebek
bezinin yeri yüzde 24,61. Bir
kişi ayda ortalama 2,7 paket
bebek bezi alıyor.
Son üç yılda en çok tercih
edilen kız isimleri Defne,
Zeynep ve Duru olurken, erkek
isimlerinde en çok Can, Ege
ve Kerem’in tercih edildiği
görülüyor.
8
unnadó, Türkiye’deki bebek ve
çocuk alışverişi haritasını yayınladı

ICANN yeni domain uzantılarında ön talep toplama süreci başladı
Geçtiğimiz yıl başvuruları
alınanvebuyılın3.çeyreğinde
genel kayda açılması
beklenen yeni domain (alan
adı) uzantılarında ön talep
toplama süreci başladı.
Türkiye’de isimtescil.
net tarafından yürütülen
bu sürecin, ICANN’in new
gTLD adını verdiği program
çerçevesinde iş dünyasından
teknolojiye, sanattan
topluma kadar pek çok
kategoride yüzlerce yeni
domain uzantısının internet
ekosistemine yeni bir boyut
kazandırması bekleniyor.
Yeni dönemde hayatımıza
girecek bu uzantılarla
birlikte nelerin değişeceğini,
Türkiye’nin en büyük ICANN
yazmanı isimtescil.net’in
pazarlamadan sorumlu
yöneticisi Melih ANDIÇ şu
sözlerle ifade ediyor:
“Alan adı pazarda uzun
yıllardan beri süregelen ciddi
bir sıkışma var.Özellikle yeni
internet projeleri kendilerini
temsil edecek doğru alan
adını bulmakta zorlanıyor.
Jenerik diye tarif ettiğimiz
pek çok alan adının COM ve
NETgibi popüler versiyonları
halihazırdadolu. Dolaysısıile
yeni girişimciler ve bireysel
kullanıcılar, projelerinde
fazlasıyla uzun veya ilk
bakışta pek de bir anlamı
olmayan domainler ile
yola çıkmak zorunda kalıyor.
ICANN new gTLD programı
ile bu handikapın ortadan
kalkacağına inanıyoruz.
Program kapsamında
pek çok sektörü ayrıştıran
ve muazzam fırsatlar sunan
yeni uzantılar domain
yatırımcıları ve internet
meraklılarının kullanımına
açılıyor. Örneğin blog
yazarları bundan böyle
kendilerini .BLOG uzantısı
ile ifade edebilecek.
Benzer biçimde alış-
veriş siteleri için .SHOP,
sinema meraklıları için
.FILM, İstanbul bölgesindeki
işletme sahipleri ve bu güzel
şehri alan adına taşımak
isteyenler için de .İST ve
.İSTANBUL uzantıları kayda
açılması beklenen yeni
domainlerden.”
İsimtescil.net’in program
kapsamında yürüttüğü
ücretsiz ön talep fazında
kullanıcıların kendi takip
listelerini oluşturmasına ve
ilgilendikleriuzantıhakkında
eş zamanlı ve detaylı bilgi
almasına olanak sağlıyor.
Ayrıca %42’lik Pazar
payı ile Türkiye’nin domain
otoritesi olarak kabul
edilen şirket, bu süreçle
birlikte Türk kullanıcılarını
Global rekabetin olduğu
bir pazarda Avrupa ve
Amerikalı ICANN paydaşları
ile eş zamanlı kayıt imkanı
sunarak, yeni alan adlarına
lokasyon ve teknolojik
altyapı farklılıklarını ortadan
kaldırıp,Dünya’nın neresinde
olursa olsun herkesin
bu sürece eşit mesafede
durmasının da önünü açıyor.
Yenidomainuzantılarıiçin
ücretsiz ön talep programını
w w w. i s i m t e s c i l . n e t /
yenidomainler adresinden
yürüten ICANN akredite
yazmanı, twitter.com/
yenidomainler ve facebook.
c o m / y e n i d o m a i n l e r
kanallarından da süreç
hakkında takipçilerini
bilgilendiriyor.
28

Sizin gibi dergiler,‘’Webmaster’’konusunda birçok arkadaşımıza yol göstermekte.
Bende sizin takipçiniz olmakla birlikte birçok güncel gelişmeyi sizin üzerinizden
takip ediyorum.
Türkiye’de ‘’Webmaster,SEO,WebTasarım’’gibi alanlar daha yeni gelişme
gösteriyor.Bu alanlar hakkında bilgiye sahip olmayan birçok arkadaşımız,sizin
derginiz aracılığıyla yeni bilgiler sahibi oluyor ve kendini geliştiriyor.Bu şahane
dergiyi bize sunduğunuz için teşekkür ederim.
Enes Tektaş
WM Dergi Okuyucusu

30
“WM Dergi ‘nin her sayısında bu
sayfalarda İnternet, Web Dünyası,
Sosyal Medya ‘nın doğuşu, şekillenişi,
bunları gerçekleştiren kişiler ve en büyük
web şirketleri hakkında derlediğimiz çok
özel makale ve bilgilere yer vereceğiz.”
Bugün kullanmakta olduğumuz internet,
web teknolojileri ve web siteleri nasıl
doğdu, kimler temelini attı ve gelişimine
öncülük etti?
WMDergi3.sayısıitibariyleoluşturduğumuz
WMDB sayfalarında her ay bu teknolojiler
ve kişiler hakkında derlediğimiz bilgi,
makale ve hikayelerini yayınlayacağız.Bu
sayede,belkidehiçbilmediğinizilginçbilgi
ve hikayeler okuyacak, bir web teknolojisi
veya web sitesinin doğuşuna tanıklık
edecek, mimarını
tanıyacaksınız.
WMDB sayfalarında yer
alan bilgi ve hikayeler
internet ortamında
çeşitli kaynaklardan
derlenerek bir
araya getirilmekte ve
hazırlanmaktadır.İlgili
bilgi ve hikayelerin
doğruluğu garanti
edilmemekte, mümkün
olduğunda temiz ve
net bilgiler sunulmaya
çalışılmaktadır.
WMDB

31
Yandex’in kuruluşu ve tarihçesi
Yandex’in tarihi 20 yıl önce
başladı. O dönemde şirketin
kurucuları Arkadia adlı bir
işletmedeçalışırkenYandex’in
ilk arama teknolojilerini
geliştirdi.
Bu dönemde bir grup
önemli programcı Rus dili
morfolojisine dayanan
bir dizi arama programı
geliştirdiler. Söz konusu
programlar arasında The
International Classifier of
Patents (Uluslararası Patent
Sınıflandırıcısı) ve Bible
Search (İncil Arama) vardı. Bu
ikincisi daha sonra Yandex’in
arama motoru oldu.
“Yandex”İsmi (1993)
“Yandex” ismini şirketin
baş kurucularından ikisi,
Ilya Segalovich ve Arkady
Volozh koydu. O sıralarda Ilya
yeni teknolojinin temelini
tanımlayacak farklı kelimeleri
deniyordu. Sonunda Rusça
birinci tekil şahıs zamiri
“я” “Ya” kökünden “Yandex”
ismini türettiler. Bu isim
önceleri “Y(et) + A(nother)
+ (i)NDEX” (bir dizin daha)
ifadesinin kısaltması olarak
kullanılıyordu. Günümüzde
“Yandex” ismi Rusça
konuşulan ülkelerde web
aramasıyla eş anlamlı olarak
kullanılmaktadır. Milyonlarca
kişi internette ve özel web
hizmetlerinde istediği bilgiye
erişmek için her gün Yandex’i
kullanılıyor.
www.yandex.ru (1997)
Yandex.ru arama motoru
resmi olarak 23 Eylül 1997’de
Moskova Softool sergisinde
ilk kez kamuya duyurularak
kullanılmaya başladı. Rus dili
morfolojisine dayanan Yandex
arama motorunun 1997
sürümü kelimeler arasındaki
uzaklığı dikkate alıyor ve
bir web belgesinin arama
sorgusuyla ilgi düzeyini
belirlemek için karmaşık bir
algoritma kullanıyordu.

32
Yandex kullanıma
açıldıktan 3 yıl sonra
Rusya’daki en büyük arama
motoru oldu.
İçerik Bazlı İlk Şerit Reklam
(1998)
1998 yılında Yandex’te
ilk içerik bazlı reklamlar
gösterilmeye başladı.
İçerik bazlı reklamlar
kullanıcıların arama
sorgularıyla eşleştiriliyordu.
Bu tür reklamlar, reklamların
doğrudan hedef kitleye
gösterilmesini sağlıyordu.
İçerik bazlı reklamlar il olarak
Yandex’in kullanıcılarının
sorularına yanıt verme
görevinin bir parçası olarak
kullanıldı. Ardından şirketin
ana iş modeli olarak gelişti.
Bağımsız Bir Şirket Olarak
Yandex (2000)
Yandex, 2000 yılında
bağımsız bir şirket olarak
tüzel kişilik kazandı. İlk
yatırımcılar Yandex’in önceli
olan CompTek’in paşdaşlarıydı.
Ayrıca, Ru-Net Vakfı şirket
hisselerinin yüzde 35’i
karşılığında 5 milyon dolar
ödeyerek katılım sağladı.
Yandex’inhissedarlarıarasında,
şirketi CEO olarak yöneten
Arkady Volozh’la birlikte baş
yazılım geliştiricileri ve diğer
yöneticiler vardı.
Direct (2001)
Yandex, 2001 yılında içerik
bazlıreklamcılıktakullanılmak
üzere otomatik reklam
gösterme sistemi Yandex.
Direct’i kullanıma sundu.
Kullanıcılar Yandex.Direct’i
kullanarak ve hiçbir aracıya
gerek kalmadan reklamlarını
Yandex hizmet sayfalarına
doğrudan yerleştirebiliyordu.
Yandex.Direct ilk yılında
2,500’den fazla reklamverenin
reklamını gösterdi.
Rusya Dışındaki İlk Ofis
(2005)
Yandex, 2005 yılında
Ukrayna’da bir ofis açarak
Rusya dışında gelişmeye
başladı. Yeni ofis açılışından
itibaren şirketin hizmetlerini
Ukraynalı kullanıcılar için
geliştirmeye ve bölgedeki
müşterilere reklam fırsatları
sunmaya yoğunlaştı.

(Bugün itibarıyla Yandex,
Rusya ve Ukrayna dışında
Türkiye, Kazakistan ve
Beyaz Rusya’da da faaliyet
göstermektedir.)
Moskova Dışındaki İlkYazılım
Geliştirme Ofisi (2006)
Yandex 2006’da Moskova
dışında yazılım geliştirme
ofisleri açmaya başladı . Önce
St. Petesburg’da bir yazılım
geliştirme merkezi kuruldu.
Bunu takiben Ukrayna,
Simferopol’da ikinci bir
merkez açıldı. 2009 yılında
ise ABD’deki Silicon Vadisi’nde
Yandex Labs (Yandex
Laboratuarları) açıldı.
Veri Analizi Okulu (2008)
2008 yılında, Yandex yerli
uzmanları veri analizi ve bilgi
toplama alanında eğitmek
üzere iki yıllık ücretsiz bir
yüksek lisans programı
olan Veri Analizi Okulu’nu
açtı. Böylece, Yandex yeni
teknolojiler geliştirmeyi
teşvik eden, yeni yetenekler
keşfetmeyi ve Yandex’in
inovasyonda öncülüğünü
korumasını sağlayan bilimsel
bir ortam oluşturarak bu
ortamı muhafıza etmek için
katkıda bulunmaya başladı.
MatrixNet (2009)
Yandex’in yenilikçi
yaklaşımı,2009yılındaşirketin
MatrixNet adlı yeni bir “kendi
kendine öğrenen bilgisayar”
yöntemini uygulamaya
başlamasıyla tekrar ön
plana çıktı. Bu çığır açan
teknolojide binlerce arama
faktörü ve kombinasyonu
dikkate alınmaktadır. Bu
sayede Yandex daha isabetli
aramalar yapabilmenin yanı
sıra birçok arama sorgusu
sınıfı için arama sonuçlarını
daraltarak kaliteyi de arttırdı.
MatrixNet sayesinde, Yandex
arama kalitesinde büyük yol
kat etmiştir.
YNDX (2011)
Yandex, Mayıs 2011’de
YNDX borsa koduyla NASDAQ
Global Select Market’te halka
arz edildi.
DünyaPazarınaAçılım(2011)
20 Eylül 2011’de Yandex’in
Türkçe arama ve web bilgi
portalı yayına geçti. yandex.
com.tr adresindeki Yandex
bilgi portalından web arama,
Yandex.Haritalar, Yandex.
Mail, Yandex.Disk, Yandex.
Browser vb. gibi Türkiye’deki
kullanıcılar için özel olarak
geliştirilen birçok hizmete
ulaşmak mümkündür.
Çalıştığı ülkeler arasında
Rusçanın hiç konuşulmadığı
ilk ülke olan Türkiye için
Yandex, varolan servislerini
Türkçeleştirmek yerine
tamamen yeni ürünleri
geliştirme yöntemini seçmiştir.
Yandex.Browser (2012)
Yandex, kendi geliştirdiği
internet tarayıcısı Yandex.
Browser’ı hizmete sundu.
Bilgi araması yapmaktan
virüslere karşı korumaya kadar
kullanıcıların web arama ile
ilgili her türlü ihtiyaçlarının
karşılanmasını önemli ölçüde
kolaylaştıran Yandex.Browser,
sektörün en üstün açık
teknolojili sistemleri üzerine
kurulu olup; arayüzü diğer
benzer ürünlerde bulunmayan,
kendine özgü yeni elementler
içermektedir. Yandex.Browser,
Rusya, Ukrayna ve Türkiye için
yerelleştirilmiştir.
33

NATRO.COM
ÖZEL RÖPORTAJ
Tolga bey,sizi tanıyabilir miyiz?
Natro’nun kurucu ve yönetici ortaklarından
birisiyim. İki yönetici ortak olarak belirli
konuları paylaşmış durumdayız. Ben, yazılım,
ürüngeliştirme,müşterihizmetlerigibikonular
ile ilgileniyorum.Hüseyin Bey,network,altyapı
ve operasyon konularıyla ilgileniyor.
İşletme ve elektrik mühendisliği okudum.
Uzun süre yazılımcı olarak çalıştım.
Çizgi Telekom’un iki kurucu ortağı olarak
web hosting sektörünü seçtik ve yaklaşık 11
senedir sektör için elimizden geleni yapmaya
çalışıyoruz.
Natro’nun hikayesinden kısaca bahsedebilir
misiniz?
2001 senesinde ortağımla beraber Taksim
civarında bir ofis tutup özel yazılım ve altyapı
projeleri yapmaya başladık. Bu süreçte, bir
kenarda özel olarak ilgilendiğimiz “HelpClick”
adında bir projemiz vardı. Bu proje için, yanlış
hatırlamıyorsam İzmir Efes Net’e bir sunucu
yerleştirmiştik. Proje, şimdi çok yaygın olarak
kullanılan , web sitesi üzerinden chat desteği
verilmesiyle alakalıydı. Fakat zaman içerisinde
proje enerjisini kaybetti.Bizde sunucuyu başka
bir amaç için kullanalım, mesela ek iş olarak
web hosting hizmeti satalım dedik.
Daha önce, “natrocafe” adında eski bir
projemden kalmış bir alan adım vardı. ”natro.
com”.Bualanadınıkullanmayakararverdik.Esas
faaliyet konumuz özel proje geliştirmek olduğu
için başlangıçta bizi çok meşgul etmeyecek bir
iş olmasını istiyorduk. Bu sebeple, hizmetlerin
siparişi takiben otomatik aktifleşeceği, daha
sonrasında müşterilerimizin birçok işlemi
kontrol panellerinden kendilerinin yapabileceği
bir altyapı kurmaya verdik. Malum, o senelerde
yine ekonomik kriz vardı. Yeni proje almakta
zorladığımız bir dönemdi. Vaktimizde vardı. 1-2
ay içerisinde natro.com’u kodlayıp, faaliyete
geçirdik.Ödemeyi takiben alan adlarının ve web
hosting hizmetlerinin aktifleştirildiği, e-posta
adresi oluşturma, ftp şifresi değiştirme gibi
işlemlerin yapılabildiği pratik kontrol paneline
sahip bir hizmet şekli tasarlamıştık.O zamanlar,
Türkiye’de tekti.
BuaykiözelröportajımızdaTürkiye’ninöndegelendomain&webhosting
şirketi Natro’ya konuk oluyoruz ve WM Dergi Genel Yayın Yönetmeni:
Emin Doğu soruyor, Kurucu ve Yönetici Ortak: Tolga Kabakçı yanıtlıyor...
35

Sonra bir gün bir baktık, mesai saatlerimiz
dışında bir hizmet satışı olmuş.Hizmet açılmış,
müşterimiz dosyalarını bile yüklemiş. Sonra
bir tane daha..işte natro.com böyle başladı.
İş ciddileşmeye başlayınca,
konsantrasyonumuzu “natro.com” a
kaydırmaya başladık.Daha iyisini nasıl yaparız
hatta yurtdışındaki şirketlerden bile daha
iyi nasıl oluruz diye düşünmeye, sürekli yeni
projeler üretmeye başladık.Tabi, bir yandan
da müşteri desteği veriyorduk. 3-4 sene kadar
satış, muhasebe, ürün geliştirme ve müşteri
desteğiylebizzatbizilgilendik.Şuanoperasyon
sorumlu yöneticimiz olan Serhat bey ile
beraber toplam üçkişilikbir ekiptik.Birçokgün
sabahlara kadar çalışıyorduk. Çok zor fakat bir
o kadar keyifli zamanlardı. Çünkü verdiğimiz
emeğin karşılığını almaya başlamıştık. Tüm
kazandığımızı işimize yatırıyorduk.Fiyat,altyapı,
hız anlamında değil toplam hizmet kalitesinde
en iyisi olabilmek için çalışıyorduk.Yeni ürünler
geliştiriyorduk. Zaten geriye doğru inceleyin,
natro.com’un yaptığı ne kadar çok farklı proje
var,hemen fark edersiniz.
Webhosting.info verilerine göre Natro şu an
Türkiye’nin 1 numarası olarak sektöründe
lider bir şirket. 205.633 aktif alan adı
barındırıyorsunuz ve Pazar’ın %16.19’una
hakimsiniz.Bukonudanelersöyleyebilirsiniz?
Bu sitedeki rakamlar belli bir portre çizse de
aslında tahmin ettiğiniz verileri doğru olarak
vermiyor.Sonuçta şirketin alan adı sunucularına
yönlendirilen alan adları rakamları üzerinden
bu grafikler oluşturuluyor. Bir çok alan adı
varsayılan olarak satış yapan firmanın ns
sunucularıyla kayıt oluyor.
36

Ben sizinle şu anki güncel rakamlarımızı
paylaşayım.73.000 civarı aktif müşterimiz var.
275.000 civarı alan adı yönetiyoruz. 130.000
civarı da web sitesi barındırıyoruz. 1.500
üstünde kiralık sunucumuz var. Bunlar gerçek
rakamlarımız.
Bir ara TurkTicaret.net öne çıkmıştı
sıralamada ancak artık Natro yer alıyor
1. Sırada ve Türkiye’nin en çok domain &
hosting barındıran servis sağlayıcısı olarak
gözüküyorsunuz.Neler söyleyebilirsiniz?
Yıllarönce,Alanadıkaydınıokadarkolaybir
şekilde son kullanıcıya ulaştırmak, yurtiçinde
pazar oluşturmak, bir Türk firmasının bu
sektörde kabullenilmesini sağlamak ciddi
bir iş, büyük bir vizyon. Turkticaret.net bunu
başardı. Kabul etmek gerekir, biz onların
genişlettiği yol üzerinden ilerledik. Fakat
şimdi fark ettiğimiz kadarıyla, içerik ağırlıklı
projelerine öncelik veriyorlar.
Bizden bahsedecek olursak; Müşteri
desteğine çok önem veriyoruz. Siparişlerin ve
destek taleplerin en hızlı şekilde sonuçlanması,
bizim önceliğimiz. Kalite için ne gerekiyorsa
yapmaya çalışıyoruz. Sanırım bir farklılık
yaratmayı başardık. Bu da sizin takip ettiğiniz
listelerde ön sıralarda gözükmemizi sağlıyor.
Natro 7/24 canlı destek sunuyor, Uzaktan
Destek ekibiniz var ve sürekli yeni alıma açık
tuttuğunuz bir pozisyon. Hizmetlerinizi ve
sistemi bize anlatabilir misiniz?
Bizim uzaktan destek diye bir ekibimiz
var, yazılı sohbet üzerinden çözüm üretmeye
çalışıyorlar.
Ekibe yeni kişilerin katılması için bu
pozisyonu sürekli açık tutuyoruz.
37

Uzaktan destek hizmetinden biraz detaylı
bahsetmek istiyorum. Mesela bu proje, az
önce söylediğim onlarca farklı projemizden
bir tanesidir.
Şuan natro.com vardiya düzeni içerisinde
gece ofiste iki personelimiz görev yapıyor.
Telefon ve e-posta yoluyla gelen talepleri
çözümlemeye çalışıyor. Fakat bazen
yeterli olamayabiliyor. Personel sayımızı
arttırabilirdik. Fakat sadece bazı günlerde,
birkaç saatlik zaman dilimi için bunu yapmak
çok verimsiz bir tercih olurdu. Peki ne
yapabiliriz diye düşündük.
Böylece, öncelikle evinden çalışmak
isteyen engelli vatandaşlarımızı ve hem
okuyup hem de çalışmak isteyen gençleri
değerlendirebileceğimiz “uzaktan destek”
projesini geliştirdik.
Ekip için,zaten teknikyeterliliği olan,konuya
hakim kişileri tercih ediyoruz. Başlangıçta iki
günlük giriş seviyesi teknik destek eğitimi
veriyoruz.Sonrasında hesaplarını açıyoruz.
Kendi tercih ettikleri saatlerde, istedikleri
yerden sisteme girip müşterilerimize yazışarak
destek veriyorlar. Başlarında bir takım liderleri
var. Sürekli görüşmelerini takip ediyor. Bu
arkadaşlar toplam görüşme süreleri üzerinden
ücret alıyorlar. Örnek verecek olursak, bu
ekipteki birçok arkadaşımız okuldan gelip
evlerinde, istedikleri saatlerde çalışarak uygun
bir ek gelire sahip oluyorlar. Bizde klasik mesai
saatlerimizdışındaki destektalepleri için çözüm
üretmiş oluyoruz.
38

Bu ekipte istikrarlı bir şekilde görev yapan
ve kendini geliştiren birçok arkadaşımız daha
sonra natro.com da işe başladı.Bunu da ayrıca
belirtmek isterim.
Müşterilere özel temsilciler var ve
panellerinde görebiliyorlar. Bu sistemden
bahsedebilir misiniz?
Her zaman hedefimiz,ilk çağrıda ve en kısa
sürede çözüm üretebilmek. Bunun için bütün
destek süreçlerimizi defalarca incelemişizdir.
Birkaç önemli tespitimiz oldu. Bunlardan biri,
müşterilerimizin destek taleplerini yaparken
doğru şekilde izah edememeleri. Bu konuda
haklılar. Karşılaştıkları sorun, “havale yapmak
istiyorum” ya da “modemim çalışmıyor”
şeklinde basit ve kapsamı dar bir problem
olmayabiliyor.Farklı kelimeler kullanmaları ve
probleme farklı açılardan bakmaları gerekiyor.
Ve tatbikî sonunda, çözüm için doğru bir
şekilde anlatmaları…
Öncelikle bu problemi en hızlı nasıl çözeriz
diye düşündük;
Mesela, müşterilerimize bunun için teknik
eğitim veremeyiz.
Soru cevap şeklinde ilerleyip sorunu
bulmaya yarayan haritalar yapabiliriz,fakat bu
haritalardan binlerce hazırlamamız lazım. Ya
da,mükemmel analizve empati yetiğine sahip
insanlarla çalışabiliriz. Peki teknik bilgileri
yeterli olacak mı ?
Sonunda en iyi çözümün, müşterilerimizi
destek taleplerinde aynı kişilerle buluşmasını
sağlamak olduğunu düşündük. Çünkü,
zaman içinde müşteri ve destek personeli
birbirini tanıyacak ve birbirlerini daha hızlı
anlamaya başlayacaktı. Aynı destek ekibimiz
aynı müşterilere hizmet verdiği için tekrar
eden bir sorun belki yeniden anlatılmaya bile
gerek olmadan hızlıca çözülebilecekti. Ayrıca
ekip içindeki tecrübe paylaşımı artacak çözüm
süreleri kısalacaktı. Sanırım bunu başardık. Bizi
ilk defa arayan müşterilerimiz bu farkı hemen
hissetmeyebilirler. Fakat zaman içinde artan
taleplerinde farkı hissedeceklerdir.
Ayrıca “müşteri destek ekipleri” projesine
bazı ilaveler yaptık. Mesela, direkt telefon
bağlantısı özelliği. Eğer müşteri bilgilerinizde
kayıtlı telefonlardan birinden bizi arasanız,
hiçbir şey tuşlamadan direkt ekibinize
bağlanabiliyorsunuz. Ya da gönderdiğiniz
e-posta size daha önce en son cevap vermiş
kişiye yönlendiriliyor. Şimdi bir de “natro.com
yanımda” adında bir uygulama hazırladık. Bu
da müşterilerimizin çözüme en hızlı şekilde
ulaşabilmeleri için basit bir araç olacak.
“Natro.com Yanımda” isimli bir uygulamanız
hakkında bilgi alabilir miyiz?
Yakında hayata geçireceğiz, natro.com
yanımda diye bir program, hem mobil hem de
desktop uygulaması çıkacak.
Şunu fark ettik. Müşterilerimiz, Birçok
işlemi müşteri panelinden yapabilecekleri
halde yerini bulamadıkları ya da menüler çok
karmaşık geldiği için telefon etmek zorunda
kalıyorlar.Örnek verecek olursak ; müşterimiz
yeni e-posta hesabı oluşturmak istiyor. Bunu
nereden yapacağını bilmiyor. Oysa “natro.com
yanımda”da çok basit kısa yollar var.
39

Bu kısa yolları bir yıl içinde en çok
yapılan işlemlerden oluşturduk. E-posta
oluşturma seçeneğine tıkladığınızda program
sizi otomatik olarak ilgili işlem sayfasına
yönlendiriyor.
Bu uygulama bile belki %1 çağrımızı
azaltacak.Rehberniteliğitaşıyacakveekstrabir
müşteri memnuniyeti sağlayacak. Programın
başka bir özelliği uzaktan destek personeline
yazılımın içinden ulaşılabiliyor olması. Bir şey
sormak istediğinizde, aynı “Messenger” dan
yazar gibi kolay iletişim kurabileceksiniz.
Müşteri hizmetlerimizdeki farklılıkları bu
tip projelerle yaratmaya çalışıyoruz.
Natro’da kaç kişi çalışıyor?
35 kişi çalışıyor.
Garanti Bankası ile ödeme kolaylığı
sağlayan bir işbirliği gerçekleştirdiniz. Bu
konuda kısaca bilgi alabilir miyiz?
Mesela o da müşteri memnuniyeti odaklı
otomasyon projelerimizden bir tanesi.Çünkü ;
1. Kredi kartı kullanmayan müşterilerimiz
bankatransferiyaparkentutarıyanlışgirebiliyor,
açıklamayı yetersiz yazabiliyor ya da atm den
yaptıkları ödemelerde açıklama yazamıyorlar.
Böyle durumlarda yapılan ödemenin hangi
siparişe karşılık geldiği bulunamadığı
için hizmet aktifleştirilmiyor. Bu durumda
istemeden müşteri memnuniyetsizliğine
sebep oluyor.
2. Ayrıca mesai saatleri dışında banka
hesaplarını kontrol etmek mümkün olmuyor.
Bu durumda gece yapılan ödemeler mesai
başlayana kadar bekletiliyor.
Bu ödemeleri otomasyona sokmak istedik.
Şimdi bu kanaldan yapılan ödemeler birkaç
dakika içinde otomatik olarak işleme alınıyor.
Amaç,tabiki yine müşteri memnuniyeti.
Toplamkaçfarklıürün/hizmetsunuyorsunuz?
Ürün kategorileri var;
1. Alan adı
2. Web hosting
3. Sunucu Hizmetleri
4. Güvenlik Ürünleri
4 farklı kategoride ürünler sunuyoruz.
40

Sunucu hizmetlerinizde sipariş sonrası
anında otomatik kurum vb. hizmetleriniz
var,bahsedebilir misiniz?
Biz bu zamana kadar web hosting ve alan
adı gibi hizmetlere odaklandık. Datacenter
hizmetleriveyasunucuhizmetlerinibirazdaha
geri planda tuttuk. Co-location zaten yapmayı
tercih etmiyoruz. Çok özel müşterilerimiz
istemediği sürece co-location müşterisi
kabul etmiyoruz. Veri merkezimizde karmaşa
istemiyoruz.
Şimdi sunucu hizmetlerimizi ön plana
çıkarmaya başladık. Çünkü web hosting
hizmeti verdiğimiz müşterilerimizin kapasite
ihtiyaçları artmaya başladı. Bu noktada
da sunucu hizmetlerini tam otomasyonda
çalıştırmayı başardık diyebilirim. Yani bir
müşterimiz sipariş verdiğinde, eğer rafta onun
sipariş verdiği özelliklerde sunucu varsa onun
direk power’ı açılıyor, içerisine seçtiği işletim
sistemi otomatik kuruluyor, maksimum bir saat
içinde teslim ediliyor.
Sunucusiparişiverenmüşterimizpanelinden
tüm bu süreci takip edebiliyor. Bizim işimiz
hizmet sektörü ve hizmet sektöründe başarı
için bence 2 tane kural vardır;
1. Hız
2. Kalite
Örnek; bir lokantaya gittiğinizde
yemeğinizin çabuk gelmesini ve geldiğinde de
lezzetli olmasını istersiniz. İçinde hizmet olan
bütün işlerde kural budur bence. Hız ve kalite.
Biz hizmeti ne kadar hızlı teslim edersek ve ne
kadar kaliteli verirsek o kadar başarılı oluruz.
41

Hangi teknolojileri kullanıyorsunuz?
Bizim tüm panellerimiz, altyapımız vs.
her şey kendi kodlamamız. Herhangi bir özel
kontrolpaneli(Plesk,cPanelvb.)kullanmıyoruz.
Genel olarak klasik asp kodlaması ve windows
tabanlı sistemler kullanıyoruz. Ama yer yer C,
Java,Perl kullandığımız ara katmanlar var.
Sunucu tarafında ağırlıklı IBM kullanıyoruz.
IBM storage’ları Blade’leri, hatta ben şöyle
söyleyeyim IBM ile yapılmış bir projemiz var
Türkiye’de sanallaştırmayı ilk bizim o ölçüde
kullandığımızı ifade etmişlerdi kendileri. Yani
ilk Blade ve Storage üzerinde sanal sunucular
ile web hosting hizmetini. Bütün web hosting
sunucularımız kendi özel bulutumuz üzerinde
çalışıyor.
Yani hepsi sanal, fiziksel hiç bir sunucu
yok. Yaklaşık 6 yıl önce, stratejik bir karar
vererek bütün sunucularımızı sanallaştırdık.
O zamanlar bu o ölçekte sanallaşmanın büyük
cesaret olduğunu söylemişlerdi. Projemizi
başarıyla tamamladık. Şimdi, hem disk
kullanımı, hem yedekleme, hem donanım
güvenliği hem de verimlilik açısından büyük
avantajlara sahibiz.
Aktif network cihazlarında, Juniper markalı
cihazlar tercih ediyoruz.Storage olarak IBM ve
Dell merkezli ürünleri tercih ediyoruz.
Kiraladığımız sunucular markalı değil
ama; anakart’larımızı Intel’den özel alıyoruz,
Türkiye’de normalde satılmayan modelleri
sipariş ile getirtiyoruz. Kullandığımız 2U’luk
kasalarımızı özel olarak Çin’den getirtiyoruz.
Power supply’larımızı FSP’den tercih
ediyoruz. Yüksek verimlilikli ve çok dayanıklı
güç kaynakları. Dell, IBM veya benzeri markalı
sunucuları tercih etmiyoruz.Firmamız açısından
marka bağımlılığı yaratmanın doğru olduğunu
düşünmüyoruz.
Zaten dünya’da trendler üretici bağımsız bir
yapıya doğru gitmeye başladı çünkü tek üretici
ile çalışırsanız sürekli onların servis verme
kalitesine ve fiyatlarına mahkum olursunuz.
Satarken iyi fakat 3 yıl sonra servis anlaşmanızı
yenilemek yada ilaveler yapmak istediğinizde,
beklenmedik faturalar çıkartabiliyorlar. Oysa
biz yaptığımız bu tercih sayesinde daha uygun
fiyatlı ve daha yüksek kapasiteli çözümler
sunabiliyoruz.
42

Kaç müşteriniz var?
140.000 kayıtlı ve 73.000 civarı aktif
hizmet alan müşterimiz var.
Toplam aktif alan adı sayısı nedir?
Aktif alan adı 275.000 civarında.
Toplam kaç web sitesi barındırıyorsunuz?
130.000 civarı (aktif)
Aktif kaç adet sunucu barındırıyorsunuz?
1.500’ü geçti diyebilirim.
2.datacenter’ınızıdahazırlayarakkullanıma
açtınız.Bilgi alabilir miyiz?
Mevcut datacenter’ımız dolmak üzere
hatta doldu diyebilirim.2.datacenter’ımızı da
kurduk ve 2.500 sunucu kapasiteli durumda
hazır.2U’luk sunucular tercih ettik orada
çünkü onların soğutması daha kolay ve verimli
olmakta.
Aylık trafik kullanımınız nedir ?
5 Gbit civarı bir hat kullanımımız var
diyebiliriz. Co-Location tercih etmediğimiz için
bu miktar düşük gözükebilir fakat yine de diğer
servis sağlayıcılardan farklı olarak tüm kiralık
sunucularımıza direkt 100 Mbit bağlantı portu
veriyoruz. Trafiğimizi çok verimli yönettiğimizi
düşüyorum. Ayrıca ddos koruma gibi hizmetleri
ücretsiz veriyoruz.
Kiralık sunucularda sunduğunuz hizmet
ayrıcalığı nedir?
Biz direkt 100 mbit port veriyoruz. Bizim
bir sloganımız vardır; bir datacenter’da
sunucunuzun olmasının bir sebebi olmalı.
43

5 mbit,10 mbit bir bağlantı olmamalı,yani
gerektiğinde100mbit’ekadarçıkabilmelisiniz.
Talep eden müşterilerimize Gbit port tahsis
edebiliriz. Fakat hem atak alma hem de atak
yapma kapasitesini arttırmış oluruz. Standart
müşteri profilimiz için 100 Mbit port her
konuda yeterli oluyor.Ayrıca DDos korumasını
ücretsiz veriyoruz.
Bunun yanında otomasyon sistemimiz
sunucu sahiplerine IP KVM, reboot, yeniden
kurulum, Ip dns kayıtları gibi özellikleri hem
ücretsiz hem de online sunabiliyor.
Verdiğiniz bu 100 mbit hat havuz bağlantı
diye tabir edilen sistem mi?
Havuz kelimesinden ben hoşlanmıyorum,
dünya interneti bir havuzun içinde zaten. Bir
şekilde bu havuz kelimesi türemiş. Birine 100
mbit dedike bağlantı vermek diye bir şey yok.
100 Mbit port ve bu hıza çıkabilme garantisi
verirsiniz.Sözleşmenizde bu durum nettir.
Biz trafiğimizi yönetirken her zaman
%20 boş kapasite bırakırız. Ayrıca üst servis
sağlayıcımızdayaptığımızsözleşmedegarantiler
alırız. Böylelikle hizmet verdiğimiz müşterilerin
istedikleri hıza ulaşmak gibi bir sıkıntıları
kesinlikle olmaz.Daha önce bahsettiğim verimli
trafik yönetimi böyle bir şey.
Verimli trafik yönetimine bir örnek vermek
istiyorum. Diyelim ki siz bir sunucunun internet
bağlantısını 2 Mbit ile sınırladınız. Örnek
olarak bu sunucu 100.000 farklı adrese e-posta
gönderecek. Bağlantı 2 Mbit ile sınırlıyken bu
işlem 30 dakika sürebilir. Belki daha fazla. Ve
bu süre boyunca sizin toplam bağlantınızdan 2
Mbit bloke olur.
Yani toplamda servis sağlayıcı olarak 1000
Mbit hattınız varsa, e-postaların hepsi gidene
kadar,saatlerce 998 Mbit hattınız vardır artık.
Oysa bu sunucu 100 Mbit bağlantıya
sahip olursa bu işlem saatler yerine dakikalar
alacaktır. Bir önceki örnekte olduğundan farklı
olarak genel bağlantınızda süreli bir kapasite
düşümü yaşamazsınız.
Ayrıca en önemlisi, müşteri memnuniyeti
sağlamış olursunuz.
44

Ekstra özellikleri veya e-posta’yı para ile
satmıyorsunuz, sınırsız veriyorsunuz ama
para ile satanlar da var. Sizin bu tercihinizi
etkileyen faktör nedir?
Ekstra hizmet satmak için talebi alma,
arkasından işleme, muhasebeleştirme
prosedürü o ekstra hizmetin bedelinden
daha pahalıya gelebiliyor. Müşteri
memnuniyetsizliğini söylememe gerek yok.
Biz maliyet hesabımızı daha gerçekçi
ve adil yapmaya çalışıyoruz. Örnek olarak;
e-posta adedinin miktarından çok e-posta
hesaplarının kapladığı disk alanı ya da
gönderilen e-postaların trafiğidir maliyeti
oluşturan. E-posta hesabı başına saatlik
maksimum 100 adet gönderim ve maksimum
500 Mbyte e-posta alanı sunmak fakat sınırsız
farklı e-posta oluşturabilme imkanı vermenin
adilbiryaklaşımolduğunudüşünüyoruz.Sonuçta
e-posta hesabını disk alanı gibi kullanmak ya
da spam gönderimler yapmak özel taleplerdir
ve paylaşımlı hosting hizmetinin parçası
değildirler. Bu tip talepler için profesyonel
e-posta hizmetleri tercih edilmelidir.
ICANN’in İstanbul’a gelmesi konusunda neler
düşünüyorsunuz?
Avrupa uzun zamandır interneti Amerika’nın
yani ICANN nin tekelinden çıkarmaya çalışıyor.
Burada internet deyince yanlış anlaşılmasın.
Alan adlarının tahsisinden bahsediyoruz.
Gerçi alan adları olmadan internette şimdi
olduğu gibi olmazdı bu ayrı bir konu.
45

Avrupa bu konuda ısrarlı olması, ICANN
ninde hayır biz Amerika merkezli değil global
bir otoriteyizi kanıtlama çabası Türkiye’nin
işine yaradı. Bu Türkiye açısından karizmatik
bir durum. Sonuçta Avrupa ülkelerine Türkiye
deki merkez hizmet verecek.
Yalnız şunu merak ediyorum. ICANN
Türkiye de faaliyet vermeye başladığında
Türk Kanunlarını ve Vergi sistemini ne kadar
muhatap alacak.Adli makamlarımız bu ülkede
faaliyet gösteren bir kurum olarak ICANN den
bilgi isteyebilecekya da hesap sorabilecekmi?
Ya da ICANN Türkiye deki hesapları üzerinden
mi aidat toplayacak? vb..
Sorgulanan domain kayıtlarını tutuyor
musunuz?
Hayır tabii ki! Forumlarda vs. görüyoruz.
Gün içinde yapılan on binlerce sorguyu takip
edeceğiz sonra iyi alan adlarını kendimize
alacağız.Böyle bir şey mümkün mü ?
Fakat dünyada bazı şirketler şunu yapıyor;
Registry firmalar alan adlarının silinme
raporlarını yayınlarlar. şu saatte şu saniyede bu
alan adı silinme sürecinin sonuna gelecek ve
tekrar alınmaya müsait olacak diye. Bu firmalar
o listeleri belirli algoritmalarla; pagerank’inden,
hali hazırda sahip oldu backlink’lerinden falan
kıymetbiçerlerveyenidenalınmakisteneceğine
kanaat getiriler. Riske girip alan adını alırlar
ve daha sonra yüksek fiyata satmaya çalışırlar.
Riske girerler diyorum çünkü alınan alan adının
iadesi belli bir orandan sonra mümkün değildir.
Bu ayrı bir iş koludur.
Alan adı sorgularını kayıt tutmak ve
incelemek gibi bir imkanımız olsa, öncelikli
olarak firmamızı adli makamlarda ciddi şekilde
meşgul eden alan adlarının alınmasına izin
vermezdik.
Natro.com da bütün sipariş süreçleri
insandan bağımsız ve otomasyon içinde işler.
com.tr uzantılı domainlere bakış açınız,
görüşleriniz nelerdir (mevcut işleyiş,
otomasyon vb.) ve.tr uzantılı alan adı tahsisi
konusunda neler düşünüyorsunuz?
Çok merak ediyorum, “.tr” uzantı açılınca
ne olacak? Ben klasik bir işletme olsam, hali
hazırda “com.tr” uzantım olsa, bu zamandan
sonra “.tr”uzantıyı ne yapayım.
46

“com.tr”, artık kabul edilmiş, akıllarda yer
etmiş bir uzantı. ”.tk” çıktı, “.tc” çıktı. Şimdi
“.tr” verilse de bir şey değişmez. Bence esas
yapılması gereken “.tr” uzantılı alan adlarının
artık evraksız tahsise açılması.Bu işlemin tüm
dünyada olduğu gibi gereksiz prosedürlerden
arındırılması ve ülkemizde “.tr” uzantılı alan
adlarının daha yaygın olarak kullanılır hale
getirilmesi gerekir.
Sanırım anlamsız bir bürokrat endişesi
bunun olamamasına sebep oluyor. Benim
şahsi fikrim, “.tr” alan adlarının daha ticari
bir zihniyetle idare edilmesi ve böylelikle
yaygınlaştırılması,arkasında kim olursa olsun.
SSL güvenlik ürünleri satıyorsunuz ve
bunlar arasında Trend Micro da mevcut.
Güvenlik ürünlerine genel ilgi nasıl?
SSL’de Rapid ve Comodo’da yoğunluk daha
fazla. Trend micro lisansını hediye veriyoruz
desek yeri zaten. SSL’lerde satış gayet iyi, belge
gerektirmedikleri için de Rapid ve Comodo
ağırlıklı ilgi var.
Pahalı sertifika ile ucuz sertifika arasında
teknik anlamda ciddi bir fark yoktur. Farkı
alan adınızı doğrulayan, sertifikanıza
markasını ekleyen otorite oluşturur. Firmanızın
güvenilirlikimajını arttırmakiçin daha kapsamlı
firma araştırmalarıyla verilen sertifikaları
tercih edebilirsiniz. Bu tamamen sizin ticari
stratejinizle alakalı.
Biz şahsen “natro.com” da standart Comodo
sertifikası kullanıyoruz.
47

Marka tescili hizmetine ilgi nasıl, kendinizi
bu konuda nerede konumlandırıyorsunuz?
Aslında Türkiye’de web sitesini ve web
sitesi sahibini koruyan tek şey fikri ve sınai
mülkiyet haklarıyla alakalı kanunlardır.
Bir web sitesi yaptınız, bir sürü zaman ve
maddi yatırım yaptınız, onun aynısının
yapılmasını ya da benzer isimle faaliyet
gösterilmesini engelleyebilecek tek güç bu
kanunlardır. Bu yüzden web sitesine yatırım
yapan müşterilerimize marka tescillerini
yaptırmalarını öneriyoruz.
Marka Tescili, güvenliğin bir parçasıdır,
aslında bir bakıma görünmeyen güvenlik
sertifikasıdır. Türkiye’de web sitenizi ve
yatırımlarınızı korur.
Sosyal medya’ya bakış açınız ve kullanım
oranınız nedir?
Burkay Yapağcıoğlu (Pazarlama Yöneticisi):
Sosyalmedya’yışuanblogsayfamız,facebookve
twitter şeklinde kullanıyoruz. Blog sayfamızda
en az haftada 1 yazı yayınlıyoruz. İlerleyen
zamanlarda blog ve sosyal medya hesaplarına
daha da ağırlık vererek marketing ağırlıklı
kullanacağız. Facebook ve Twitter’ı özellikle
daha yoğun kullanacağız çünkü Türkiye’de genç
nüfus çok fazla ve bizim hedef kitlemiz de bu
tarz platformlarda daha fazla bulunuyor.
48

Şu ana kadar çok kullanmadık, adwords
kullandık ağırlıklı olarak ama önümüzdeki
dönem ağırlık verilecek.
Tolga Kabakçı (Kurucu & Yönetici Ortak):
Biz pazarlama aracı olarak daha çok Google
adwords kullanıyoruz. Aslında, kendi içimizde
şöyle bir sloganımız var.,“Reklam yapmıyoruz,
bizi bulmalarını kolaylaştırıyoruz”.
Bu sektörde reklamla sonuç elde etmek
zordur.İhtiyacıolmayanbirinenesatabilirsiniz.
Ya da satsanız bile ne oranda kalıcı müşteriniz
olacaktır. Belki marka bilinirliğinizi arttırmak
için çalışmalar yapılabilir. Bu çalışmaları ayrı
tutuyoruz.
Bu zamana kadarki başarımızın sebebi
müşterilerimiz oldu sanırım. Kendilerinin
olumlu referansları sayesinde yeni
müşterilerimiz oldu. Aslında benim şahsi
düşüncem; hizmet sektöründe reklama
verilecek para işe yatırılmalıdır. Müşteri
memnuniyeti arttırılmalıdır. Bundan daha iyi
reklam olamaz.
Forumlardakişikayetkonularıvesikayetvar.
com’a bakış açınız nasıl?
Forumlardaki müşteri şikayetlerinin ciddi
anlamda referans alındığını sanmıyorum.
Bence artık insanlar iletişim sayesinde daha
geniş açılardan bakmaya başladılar. Her
habere hemen tenezzül edilmediği gibi her
şikayeti de hemen referans kabul etmiyorlar.
Emin olun tüm ekibimiz bütün
samimiyetiyle çalışıyor. Müşteri ayrımı
kesinlikle yapılmıyor. Müşterilerimiz her
şeyden önemli. Bu yaklaşım bizim temel
taşımız. Yine de tabiki hatalar yapılıyor,
tabiki yanlış anlaşılmalar oluyor. On binlerce
müşteriye hizmet veriyoruz. Herkesi mutlu
etmemiz mümkün olamayabiliyor. Hatalarımız
bize fark ettirildiğinde hemen düzeltmeye
çalışıyoruz. Fakat şunu vurgulamak istiyorum;
her şey de olduğu gibi bizim sektörümüzde
de müşterilerimizin olumlu yaklaşımları
sorunlarının daha çabuk ve keyifle çözülmesini
sağlayacaktır.
“sikayetvar.com”gibioluşumlarıonayladığımı
söyleyemem. Ben de bir tüketiciyim.
Benimde karşılaştığım sorunları gidermek
için belli araçlara ihtiyacım var. Fakat bu tip
mekanizmaların amacını aştığını düşünüyorum.
Kimi zaman tehdit aracı, kimi zaman ticari
silah gibi kullanılabiliyor. Bir şirketin emeği,
arkasında kim olduğu net olmayan kişilerin tek
taraflı, yanlı yaklaşımlarına hedef olabiliyor. Bu
tip oluşunlar sanki devlet kurumlarıymış gibi
tüketici haklarını koruduklarını düşünüyorlar.
Bence olacaksa düzene girmeli, kanunla
belirlenmiş bir formatta faaliyet göstermeliler.
Tüketici kimlik, fatura ya da net delil ibraz
etmeden iddialarını yayınlayamamalı.
Ya da bu iddialar yayınlanmadan önce
firmaya iletilmeli, şikayet ve üretilen çözümü
beraber yayınlanmalı. Biz müşterilerimizin tüm
şikayetlerini çözüme ulaştırıyoruz.Bizim şikayet
kanallarımız üzerinden gelmiş ve çözümsüz
kalmış bir tane dahi şikayet yoktur. Fakat,
devletin ilgili bir kurumu aracı olmadıkça bu
tip sitelerde yayınlanan hiçbir şikayeti dikkate
almıyor ve ilgilenmiyoruz.
49

Natro’nun önümüzdeki dönem için yatırım
planları var mıdır?
İşimizin bir parçası sürekli yatırım yapmak,
sürekli kapasiteyi genişletmek. Bunun
haricinde biraz daha Türkiye’nin dışına çıkmayı
planlıyoruz.KuzeyAfrika ve Ortadoğu pazarında
yer almak istiyoruz. Ben şahsen Türkiye’nin,
Osmanlı’nın eskiden en büyük olduğu zamanki
sınırlar çerçevesinde satış yapabileceğimizi
düşünüyorum.AvrupayadaAmerika,Türkiye’den
ancak ve ancak yedekleme için veya içeriğine
buradan daha hızlı erişilebilmesi için hizmet
alır. Ama aynı durumun Ortadoğu ve kuzey
Afrika daki gelişmekte olan ülkeler için geçerli
olmadığını düşünüyorum. Bu sebeple farklı
dillerde lokalizasyon projelerimiz var.
İlk başka NicProxy’nin servislerini oraya
taşıyabiliriz diye düşünüyorum.Alan adı bayiliği
vermek ile giriş yaparak yavaş yavaş gelişmeyi
planlıyoruz. Ofis açmak gibi bir niyetimiz yok,
Türkiye’den ihracat yapmış olacağız. Lokal
dillerde Türkiye’den satış ve çağrı merkezi
desteği olacak.
Bu proje için ilk etapta düşündüğünüz ülke
veya ülkeler?
Ortadoğuülkeleri,kısmenkuzeyafrikavedoğu
afrikada birkaç ülke olabilir.Türki Cumhuriyetleri
düşünmüyoruz çünkü onlar haklı olarak Rusya’yı
tercih edeceklerdir. Rusya internet konusunda
yeterince ileride.Örneğin Yandex...
Son olarak, sektör hakkında görüşleriniz ve
değerlendirmenizi alabilir miyiz?
Türkiye deki web hosting sektörünün zamanla
olgunlaştığını düşünüyorum. Çok kısa bir zaman
içinde öncü ülkelerinin hizmet standartları
ve müşteri formatı da oluşacaktır. Türkiye’de
başlayan her şey çok hızlı gelişiyor.
Merdiven altı diye tabir edilen hosting
firmalarından bütün dünyada var. Neden bundan
şikâyetçi olalım? Bunu engelleyemezsiniz. Ancak
verdiğimiz hizmetin kalitesiyle müşterilerimizi
daha profesyonel ve kurumsal şirketlerden
hizmet almaya teşvik ederiz. Hizmet almak
isteyenlerin tercihlerini şekillendirecek olan
biziz.
50

30 MADDE’DE SEO İPUÇLARIBu yazı dizisinde
sizlere birbirinden önemli
onlarca SEO ipucundan
bahsedeceğim. SEO ipuçları
bildiğiniz gibi sitelerinizi
arama motorlarında ilk sıraya
getirmenize yardımcı olur.
Aslında SEO ipucu deyince
aslında birçok webmaster
arkadaşımız aklına belli başlı
birkaç madde gelir, ancak bu
yazı dizisinde sizlere tam yüz
maddeden bahsedeceğim.
1. Web trafiğinin öneminin
farkına varın
SEO çalışmalarınızın
belirli bir kitle grubunu yani
trafik kaynağını hedeflediğini
unutmamalısınız.
Ziyaretçi sayınızı
istediğiniz miktara
getiremezseniz, potansiyel
müşterilerinize de ulaşmanız
zorlaşacaktır. Bu yüzden
ziyaretçilerinizin varlığının
önemini iyi kavramalısınız.
2. Domain adını dikkatli
seçmelisiniz
Seçeneceğiniz domainin
sitenizin konusunu ile
uyuşması önemlidir. Sonuçta
seçeceğiniz domain sitenizin
kalıcılığı açısından da
oldukça önemlidir, domain
seçerken ziyaretçilerinizin
aklında kolayca kalabilecek
domainler seçmelisiniz. Bu
aynı ziyaretçinin ilerleyen
zamanlarda sitenize tekrar
tekrar girmesini sağlayacaktır.
3. Anahtar kelimelerinizi
oluşturmalısınız.
Arama motorlarında başarı
elde etmeniz için öncelikli
olarak anahtar kelimelerinizi
iyi belirlemelisiniz.
Mehmet
Burak İşçi
www.burakisci.com
mbisci@wmdergi.com
52

Mümkünse kendinize
rakip gördüğünüz sitelerinde
anahtar kelimelerini
analiz ederek, sizin için
en doğrularını seçmeye
özen gösterin. Unutmayın
ki belirlediğiniz anahtar
kelimeler, bundan sonra ki
SEO çalışmalarınızın büyük
bir kısmını yönelteceğiniz
kelimelerdir.
4. Anahtar kelime araçlarını
kullanın
Yukarıda da belirttiğim
gibi anahtar kelimelerinizi
bazı araçlar yardımıyla
rakip sitelerin analizleri
sonucunda belirleyebilirsiniz
diğer yandan belirlediğiniz
anahtar kelimelerin aranma
hacimleri konusunda bazı
araçlar yardımıyla haberdar
olabilirsiniz.Bu ise size zaman
kazandırır, kimse bir hiç
uğruna uğraşmak istemez.
5. Alan adınızda “-”
kullanmayın
Çoğu webmaster
arkadaşımız ne yazık ki güzel
domainler diye içerisinde “-”
geçen domainleri almaktadır.
Ancak bu büyük bir
hatadır. Domain içerisinde “-”
kullanmak hem akılla kalıcılık
konusunda hemde başarı
yönünden sizi kısıtlayacaktır.
6. Domain arama araçlarını
kullanın
Domainizi tam olarak
belirlemeden önce internette
bu işi sizin için yapabilecek
araçlardan yararlanın. Bu
araçlar sizlerin belirlediği
kriterlere uygun domainleri
sizlere listeler. Bu sayede
belki de aklınıza gelmeyecek
kaliteli domainlere sahip
olabilirsiniz.
7.İçeriğinizi belirleyin
Sitenize yazılarınızı
eklemeden önce, ne yazmak
istiyorsunuz onu belirleyin.
Sitenizin konusunu
belirledikten sonra artık yavaş
yavaş sitenize içerik eklemeye
başlayabilirsiniz.
8. Domaininiz hatırlanabilir
olsun.
Yukarıda bazı maddelerde
de bahsettiğim gibi akılda
kalıcı bir domain seçmeniz
gerekiyor. İnsanlar bir
daha sitenize girmek
istediğinde, sitenizi kolay
hatırlayabilmeleri için kısa
ve akılda kalıcı domainler
seçmelisiniz.
9.Daha fazla içerik eklemeye
çalışın
Kimse sürekli sabit
içerikli siteler görmek
istemez, sürekli anasayfanızı
güncellemeniz gerekmektedir.
Arama motorları da güncel
içeriğe oldukça fazla önem
vermektedir. Örneğin tek
bir ürün satışı yaptığınız bir
siteniz olduğunu varsayarsak
ürününüz hakkında
anasayfanızda sürekli sabit
içerikler göstermeniz bazı
ziyaretçileri endişelendirebilir,
vesatışlarınızdadüşüşeneden
olabilir.Budurumuengellemek
içinse anasayfanıza sürekli
ürününüz hakkında bilgiler
girmelisiniz.
10. Resim dosyalarınıza
etiket eklemeyi unutmayın
Aslında SEO işlerinde
çok fazla gözardı edilen
konulardan birisidir resimlere
etiket eklemek. Arama
motorlarının botları sadece
kodları okuyabildikleri için
resimlerin hangi konuda
olduklarını algılayamazlar.
Resimlerinizi arama
motorlarına tanıtmak içinse
onlara birer etiket girmeniz
gerekmektedir.
11. Ürün sunumlarınız
hakkında araştırma yapın
Tanıtacağınız veya
satışa çıkaracağınız bir
ürün hakkında daha önce
araştırma yapmadan bir yazı
yazmamalısınız.
53

Dergi kültürünü seven biri olarak her ay yeni sayısını dört gözle bekliyorum
desem yalan olmaz.Emin ile yüz yüze de tanışma imkanımız oldu ve
kendisi gerçekten işini çok önemsiyor.Her ay dopdolu içeriği ile sektörel
içerikte doyum yarattığını düşünenlerdenim.
Aynı zamanda sektörün gelişiminde de kuşkusuz faydası bulunmaktadır.Başta
Emin Bey olmak üzere tüm WM Dergi ekibine başarılarının devamını dilerim.
Okan Yıldırım
Alanadlari.com Kurucu & Yönetici

Öncelikle bir ürünü
tanıtmadan önce
detaylı bir araştırma
yapmanız gerekmektedir.
Araştırmalarınız sizi kopya
içerik oluşturmaktan kurtarır,
aksi taktirde sizde herkes gibi
aynı şeyleri yazarsınız.
12. Sıkı rakiplerinizi
belirleyin
Kendinize rakip olarak
gördüğünüz sitelerden en
dişlilerini, en güçlülerini
seçin. Bu sayede önemli
rakiplerinizin ne yaptıklarını
kolaylıkla takip edebilir,
karşı atak stratejilerinizi
geliştirebilirsiniz. Bu yüzden
rakip seçimleri oldukça
önemlidir. Kendi SEO
çalışmalarınızın dışında,
bir de rakip sitelerinizin
SEO çalışmalarına karşılık
çalışmalar yapmanız
gerekecek.
13.Anahtar kelimelerinizi en
iyi biçimde belirleyin
Anahtar kelimelerinizi
belirlerken kendinize en çok
trafik sağlayacak kelimeleri
seçmelisiniz. Gidip de aylık
yüz, iki yüz arama hacmine
sahip bir anahtar kelime
seçmeniz sizin için hiç uygun
olmayacaktır. Unutmayın ki
sitenize ne kadar çok trafik
çekerseniz, o kadar çok
potansiyel müşteriye sahip
olursunuz.
14.Sitenizin arama motorları
tarafından ulaşılabilirliğini
kontrol edin
Bazı acemi arkadaşlarımız
henüz bazı şeyleri yeni
öğrenme aşamasında
oldukları için, bazen
istemeden de olsa sitelerini
arama motorlarının erişimine
kapatabiliyorlar. Unutmayın ki
arama sonuçlarında sitenize
yer açmak istiyorsanız,
öncelikle sitenizin arama
motoru botlarında erişilebilir
olması gerekmektedir.
15. Yazı etiketlerinizi en iyi
şekilde belirleyin
Yazınızın başlığı her
ne kadar önemli olsa da,
yazılarınıza belirlediğiniz
etiketlerde oldukça önemlidir.
Sayıları bir elin parmaklarını
geçmeyecek kadar etiket
kullanmanız tavsiyemdir.
Kullandığınız etiketler
kesinlikle konu ile alakalı
olmalıdır. Spam etiketler
kullanmanız durumunda
büyük ihtimalle arama
sonuçlarından ilelebet
silineceksinizdir.
16. Yazı ve sayfa başlıklarını
en iyi biçimde belirleyin
Bir üst maddede
etiketlerin öneminden
bahsetmiştim,şimdiiseyazıve
sayfalarımızda kullandığımız
başlıklar hakkında
konuşmamız gerekiyor.
Kullandığınız başlıklar
konuyu hem özetleyici bir
nitelikte,hem de başlığı gören
ziyaretçi de ilgi uyandıracak
şekilde seçilmelidir. Arama
motorları uzun başlıkları pek
fazla sevmezler, bu yüzden
başlıkları olabildiğince kısa
tutmalısınız.
17.Tanıtımyazıları ile sitenizi
destekleyin
Tanıtım yazılarının SEO’da
ki önemi oldukça fazladır.
Sitenizi tanıtan yeterince
uzunlukta ki bir makaleyi
başka sitelerde yayınlamanız
veya bir ücret karşılığı
yayınlatmanız size hem
sıralama açısından hem de
trafik açısından oldukça fazla
yarar sağlayacaktır.
18. Eş anlamlı kelimeler
kullanın
Makalelerde sürekli aynı
anahtarkelimelerikullanmaya
özen göstermeyin. Sık sık
kullandığınız bazı kelimelerin
eş anlamlılarını kullanmak
arama motorlarına daha doğal
gözükecektir. Unutmayın ki
arama motorları doğal siteleri
çok beğenirler.
56

19.Bağlantıları unutmayın
Az önce yukarıda ki
maddelerden birinde
sitenizi başka sitelerde
tanıtacak tanıtım yazıları
yazmanızı önermiştim. Ancak
unutmamanız gereken bir
nokta var, o da kendi sitenizi
tanıtacağınız bu makalelerde
uygun anahtar kelimeler
üzerinden kendi sitenize link
vermektir.
20. Makaleler benzersiz ve
büyüleyici olmalıdır
Gerek kendi sitenizde
yazdığınız gerekse de
yabancı sitelerde kendinizi
tanıtmak amacıyla yazdığınız
makaleler son derece özgün
olmalıdır. Arama motorları
özgünlük konusunda oldukça
hassastırlar. Özgün makaleler
kullanıcıların daha çok ilgisini
çeker ve daha çok okunma
oranına sahip olurlar.
21.Performans ve sınırlarınızı
iyi belirleyin
Sitenizin ulaşabileceği
en fazla performansı, sizi
çalışmalarınızda kısıtlayacak
belirli faktörleri iyi belirleyip
gelecek dönemlere ait SEO
çalışmalarının planlarını
bunlara göre ayarlamalısınız.
Örneğin en basitinden
örnek vermek gerekirse, SEO
çalışmalarınızı yaptığınız
zamanilkbaşlarsasitenizeaşırı
derecede fazla bir trafik akışı
olacaktır, eğer bunu kaldıracak
bir hostunuz bulunmazsa
trafik aşımından dolayı
sitenize erişim durabilir. Böyle
bir durumda da yaptığınız
çalışmaların faydaları yerine
zararlarını görürsünüz.
22. Dolma kelimelere dikkat
edin
Anahtar kelimelerinizi
belirlerken dolma kelimelere
dikkat etmelisiniz. Son
zamanlarda da yaygın olan
örneklerden vereyim sizlere.
Örneğin bir android siteniz var
diyelim, etrafınızda ki diğer
androidsitelerigibiyapacağınız
ilk şey “android” kelimesini
ana anahtar kelimeniz olarak
belirlemek olacaktır ancak
şunu da düşünün ki kimse
“android” kelimesini aramaz.
Mesela ben “android oyunlar,
android uygulamalar” tarzında
aramalar yapıyorum sizde bu
tip aramalara yönelmelisiniz.
57

23.SERP’e önem vermelisiniz
SERP kelimesi açılımı
“Search engine result page”
olan ingilizce bir terimdir.
Türkçeye çevirdiğimizde ise
karşılığı arama motoru sonuç
sayfası olarak çıkmaktadır.Yani
burada belirtmek istediğim
arama sonuçları sayfalarında
ki sıralamalarınıza dikkat
etmelisiniz.
Sadece anahtar
kelimelerinize yoğunlaşıp
onlardan hit kazanmak yerine
alt sayfalarınız bulunduğu
arama sonuçları sayfalarından
da büyük derecede trafik
sağlayabilirsiniz. Bu yüzden
sitenizde kullandığınız SEO
eklentisine ve yazılarınıza
girdiğiniz başlık, açıklama ve
etiketlere oldukça fazla dikkat
etmelisiniz.
24.Organik trafiğe yönelin
İşe yeni başlayan
arkadaşlarda gördüğümüz bir
düşünce vardır, o da “Siteme
ne kadar çok kişi girerse,
arama sonuçlarında o kadar
yüksekte çıkarım.” şeklindedir.
Böyle bir düşünce tamamen
saçma ve mantık dışıdır. İşte
bu düşünceye sahip arkadaşlar
sitelerini piyasada sadece
reklam amaçlı kullanılan hit
motoru olarak gruplandırılan
sistemlere kayıt ediyorlar.
Kısacası sistemlerden
kredileriölçütündeheronbeşer
saniyelikperiyotlarla sitelerine
ziyaretçiler çekiyorlar. Böyle
bir olay sitede geçirilen
ortalama süreyi azalttığından
SEO çalışmalarınıza zarar
verecektir.
Diğer yandan unutmayın ki
bu sahte hitler anlaşıldığında
sizleri bekleyen büyük cezalar
olacaktır.
25. Kolay navigasyon imkanı
sağlayın
Özellikledesonzamanlarda
arama motorlarının site içi
SEO olarak adlandırdığımız
yapıda oldukça fazla önem
verdiği navigasyon linklerini
muhakkak her sayfanızda
bulundurmalısınız.
Bu sayede arama motorları
botlarının sayfanızın hangi
kategoriye ait olduğunu
belirlemesini sağlayabilirsiniz,
diğer yandan bu yapı
ziyaretçilerehızlıerişimimkanı
ve bulunduğu yeri tespit etme
imkanı sunmaktadır.
Ziyaretçilerin işini
kolaylaştırdığından Google
tarafından oldukça değer
verilmektedir.
58

26.Site haritanızı hazırlayın
Arama motorlarının
sitenize girdikten sonra
baktıkları ilkdosyalar arasında
site haritaları bulunur.
Nedeni ise site üzerinde
ki tüm bağlantıların ve bu
bağlantıların ne sıklıkla tekrar
edilmelerinin gerektiğinin bu
dosya üzerinde bulunmaları.
Site haritası sayesinde
bir arama motoru botu tüm
sitedeki bağlantılara direk
erişim imkanı buluyor, bu
sayede kendisine ise çok
büyük ölçüde zaman kazancı
sağlıyor.Tabii ki bu kazancında
size olumlu bir etkisi olacaktır.
Site haritaları konusunda
WordPress kullanan
arkadaşlara burada ki
makalemi önererek hem
bu maddeyi daha iyi
anlamaları hem de gerekli
eklentinin kurulumu ve
kullanımı konusunda öneride
bulunabilirim.
27. Sayfa içi SEO konusunda
daha fazla bilgi sahibi
olmalısınız
Eskiden sayfa içi SEO’nun
pek fazla bir önemi yoktu.
SEO tamamen site dışı
SEO çalışmalarına bağlı
bir yapı idi ancak arama
motorlarının kendilerini
geliştirmesiyle birlikte site
içi SEO terimi ortaya çıktı ve
her geçen dönem değerini
biraz daha arttırdı. Şimdi ise
özellikle de son zamanlarda
sosyal medyanın büyük güç
kazanmasının ardından site
içi SEO’nun önemi, site dışı
SEO’dan daha fazla oldu.
Günümüzde artık sadece
site içi SEO’ya önem verip
çok nadir backlink alan kişiler
aramamotorlarındaistedikleri
yerlere gelmeye başladılar. Bu
yüzden site içi SEO’ya oldukça
fazla önem vermelisiniz.
28. Kırık bağlantıları
belirleyip en aza indirin
Siteniz üzerinde ki kırık
bağlantıları belirleyip en
aza indirmelisiniz. Kırık
bağlantıdan kastım ise
kendisine ulaşılamayan site
adresleridir.
Özellikle de benim
blogum gibi yüzlerce yazı ve
binlerce yorum bulunduran
sitelerin başına kırık linkler
çok fazla bela açabilecek bir
durumdur. Kırık bağlantıları
belirlemek için çeşitli
eklentiler bulunmaktadır,
biraz araştırmadan sonra
onlara ulaşabilirsiniz.
29. Konuk yazarlık yapmaya
başlayın
Çeşitli bloglarda konuk
yazarlıkyaparakhem çevrenizi
genişletebilir hemde sitenize
konuk yazarlık yaptığınız
blog üzerinden ziyaretçi
akışı sağlayabilirsiniz. Diğer
yandan konuk yazarlığın
sitenize büyük ölçüde takipçi
kazandırabileceğini de
unutmayın.
30.Tartışmalara katılın
Gerekkendibloğunuz,gerek
başka bir blog üzerinde ki bir
yazıda, gerekse de forumlarda
bulunan tartışmalara katılın
ve tartışma konusu hakkında
oldukça ikna edici yorumlarda
bulunmaya önem gösterin.
Hem bu sayede bilgileriniz
artar ve bakış açınız değişir
hemde tartışmalardan
ezici bir şekilde sıyrılmanız
durumunda kendinize büyük
bir hayran yani takipçi kitlesi
yakalayabilirsiniz.
Diğer yandan forumda ki
yardım konularında çözüm
yolu eğer sitenizde bulunan
bir konu ise konu sahibini
kendi sitenize yönlendirin,
diğer yandan foruma
koyacağınız link üzerinden o
konuya oldukça fazla ziyaretçi
akışı gerçekleşecektir.
59

58
Webmasterlara yönelik ilk dergi olmasına rağmen kalite çıtası oldukça yüksek
bir konumda yayına başlamış ve sektörü her açıdan ilgilendiren konulara
yer vermiş olması sektör tarafından ilgiyle takip edilmesini sağlamıştır.Ele
aldığı konuları,işinde uzman kişilerle yürütüyor olması,sektöre verdiği önemi
açıkça göstermektedir.
Çizgisini bozmadan yenilikçi bir yapıya sahip olan WM Dergi’nin 1.yaşını
kutlar,yayın hayatında başarılarının devamını dilerim.
Kaan Gülten
Webtures Kurucu & Yönetici

WM Dergi - 13.SAYI

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

Similar a WM Dergi - 13.SAYI

Similar a WM Dergi - 13.SAYI (13)

WM Dergi - 13.SAYI