1. Hyrje
K jo thirrje për lutje për Myslimanët fillimisht erdhi gjatë një takimi të shumë
drejtuesve të Krishterë në Lindjen e Mesme në vitin 1992. Shumë besim-
tarë të përfshirë në një lëvizje ndërkombëtare e ndien fort dëshirën e Perëndisë
për të thirrur sa më shumë të Krishterë që të kishte mundësi, për t’u lutur për
botën Myslimane. U planifikua që të kishte një lëvizje lutjeje që të përkonte me
muajin Islamik të Ramazanit, i cili ndjek një kalendar hënor (për vitin 2010
ky zgjat nga 11 gushti deri më 9 shtator). U synua që “30 Ditët” duhej të ishte
gjatë muajit të Ramazanit për të paktën dy arsye: (1) si një mjet që Kristianët
ta identifikojnë veten me Myslimanët gjatë një periudhe fikse të vitit dhe (2)
për të bërë thirrje për ndërhyrjen sovrane të Perëndisë në jetët e Myslimanëve
gjatë një kohe të vitit kur ata janë në mënyrë të veçantë fetarë. Ju lutem vini re Temat dhe Pikat e Lutjes për 2010-n
se lutja gjatë muajit të Ramazanit nuk do të thotë se ne pajtohemi me praktikat
Myslimane të agjërimit dhe të lutjes.
Çdo vit në materialin e lutjes “30 Ditët” ne përpiqemi t’i informojmë lexuesit
Si besimtarë në Jezusin ne nuk biem dakord me idetë, teologjinë dhe prak- më shumë për Islamin. Këtë vit ne kemi një fokus të veçantë lidhur me Kur’anin,
tikat Islamike në shumë fusha. Megjithatë, lëvizja “30 Ditët” thekson dashurinë Eshatologjinë Islame dhe Botën Arabe. Përveç kësaj, po përpiqemi të fokusojmë shumë
e Perëndisë për Myslimanët. Ne i inkurajojmë të gjithë besimtarët në Mesian nga përpjekjet tona në disa nga popujt Myslimanë që ndodhen më larg dhe që janë
që të kultivojnë një frymë përulësie, dashurie, respekti dhe shërbimi ndaj Mys- kryesisht të paarritur me Ungjillin, sidomos në Indi dhe Sudan. Perëndia nuk i ka
limanëve. harruar ata. Ashtu siç tha Psalmisti shumë kohë më përpara, “Le të të lëvdojnë popujt, o
Qëllimi i këtij udhëzuesi lutjeje është ta frymëzojë dhe ta drejtojë çdo lexues, Perëndi, le të të lëvdojnë tërë popujt!” (Ps.67:5).
ndërkohë që ai apo ajo ndërhyn në lutje për botën Myslimane. Megjithatë, ai Tema dhe pikat e lutjes në këtë botim të “30 Ditëve”:
është larg prej të qenit krejtësisht informues. Ne ju inkurajojmë të kërkoni më
tepër informacion dhe kështu ta kuptoni më shumë botën Islame dhe veprim- Hiri dhe Pohimi i së Vërtetës
taritë e Perëndisë mes Myslimanëve. Sërish këtë vit ne kemi përfshirë një numër Lutje për popujt, qytetet, fiset, gjuhët dhe kombet
dëshmish për t’ju inkurajuar në besimin tuaj, ndërsa po luteni. Perëndia i do
Fokusi i veçantë i Lutjes të Premten
Myslimanët. Ai do që ata të vijnë në njohjen e Tij.
Fokusi i veçantë mbi 200 popujt e paarritur, pa asnjë dëshmitar të përkushtuar të Ungjillit
Botuesit Dëshmi të njerëzve që kanë gjetur jetë të re në Mesian
Harta në faqet 24 dhe 25
Shihni faqen tonë në internet në www.30-Ditas.net 1
2. A është i interesuar me të vërtetë
Perëndia për të gjithë popujt e botës?
“Në ty do të bekohen të gjitha
familjet e tokës”
K ur mendojnë për ta shpallur Mesinë te të gjithë
grupet etnike të botës, shumica e njerëzve shpesh
do të mendonin për Mateu 28:18-20. Ai tekst është i
të gjithë ata që do të të mallkojnë; te ti do të jenë të
bekuara tërë familjet e tokës.” (Zanafilla 12:1-3, shih
edhe Zanafilla 18:18 dhe 22:18).
26). Patjetër që Perëndia e ka përmbushur fjalën e tij
lidhur me pasardhësit fizikë të Abrahamit, por ka edhe
më tepër. Johebrenjtë që besojnë te Mesia gjithashtu
rëndësishëm, por, në fakt, baza Biblike për dëshirën e I njëjti premtim iu pasua pasardhësve të Abrahamit. janë të përfshirë në premtimet 4000 vjeçare që Perëndia
Perëndisë për t’i arritur kombet daton më herët. Perëndia i foli Isakut: “Dhe do t’i shumoj pasardhësit e ia bëri Abrahamit.
Shumë veta mund të befasohen që ne e gjejmë atë tu si yjet e qiellit; do t’u jap pasardhësve të tu tërë këto Te Galatasve 3:16 dhe 3:28-29 lexojmë: “Edhe prem-
te libri i Zanafillës. Perëndia flet për bekimin e të gjitha vende, dhe të gjitha kombet e tokës do të bekohen te timet iu bënë Abrahamit dhe Pasardhësit të tij. Nuk
kombeve përmes farës së Abrahamit dhe premtimi pasardhësit e tu” (Zan. 26:4). Perëndia i foli gjithashtu thotë: “Edhe pasardhësve” si për shumë, por si për një:
përsëritet shumë herë. Perëndia pati gjithnjë një plan Jakobit (Izraelit): “Dhe pasardhësit e tu do të jenë si “Dhe Pasardhësit tënd”, që është Krishti. . . . Nuk ka
që i përfshinte të gjithë kombet (në disa tekste përdoret pluhuri i tokës, dhe ti do të shtrihesh në perëndim dhe as jude, as grek, nuk ka as skllav, as të lirë, nuk ka as
shprehja “të gjitha familjet e tokës”). Shihni pjesët e në lindje, në veri dhe në jug; dhe tërë familjet e tokës do mashkull, as femër, sepse ju të gjithë jeni një në Jezu
mëposhtme për lexim. të bekohen nëpëmjet teje dhe pasardhësve të tu (Zan. Krishtin. Dhe në qoftë se jeni të Krishtit, jeni pra pasard-
Por ZOTI i tha Abramit: “Largohu nga vendi yt, nga 28:14). hja e Abrahamit dhe trashëgimtarë sipas premtimit”.
të afërmit e tu dhe nga shtëpia e babait tënd, dhe shko Kristianët e hershëm gjithashtu e panë se Jezusi Ata që janë në Krishtin janë fara e Abrahamit, ne
në vendin që do të të tregoj. Unë prej teje do të bëj një mbartte bekimin e Abrahamit. Ne lexojmë pas Ditës jemi në farën e Abrahamit, Mesinë. Ne jemi të bekuar
komb të madh, dhe do të të bekoj dhe do ta bëj të madh së Rrëshajëve: “Por edhe të gjithë profetët, sa kanë dhe duhet të jemi bekim. Lutjet tona gjatë këtij muaji
emrin tënd, dhe ti do të jesh një bekim. Dhe unë do t’i folur që nga Samueli e këtej, i kanë paralajmëruar të Ramazanit janë pjesë e dëshirës së lashtë të Perëndisë
bekoj të gjithë ata që do të të bekojnë, dhe do të mallkoj këto ditë. Ju jeni bij të profetëve dhe të besëlidhjes që për t’i bekuar të gjithë kombet, madje të gjitha familjet
bëri Perëndia me etërit tanë, duke i thënë Abrahamit: e tokës. A kemi në zemër të njëjtën gjë me Perëndinë? A
“Dhe në pasardhësit e tu, do të bekohen të gjitha fiset jemi të gatshëm për të shkuar përtej rehatisë sonë për t’i
e dheut”. Perëndia më së pari, pasi e ringjalli Birin e tij bekuar kombet? Le të lutemi me besim, duke e ditur se
Jezusin, jua ka dërguar juve që t’ju bekojë, duke larguar Perëndia dëshiron t’i bekojë kombet përmes shërbëtorit
secilin prej jush nga paudhësitë tuaja” (Veprat 3:24- të tij, Jezusit.
2
3. Si ta përdorim
këtë broshurë?
Një sfidë
I fundit i të paarriturve G jatë javëve të ardhshme ju mund të luteni dhe
të agjëroni në mënyra të larmishme. Në disa
ditë, vetëm pesë minuta mund të jenë gjithçka që
Ju mund të organizoni takime javore ose dyjavorë
gjatë periudhës 30 ditore me kishën tuaj, me grupin
e të rinjve, grupet qelizë, ose grupet e fëmijëve. Kërko-
J ezusi tha, “Dhe ky ungjill i mbretërisë do të predikohet
në gjithë botën si një dëshmi për gjithë kombet, dhe
atëherë do të vijë mbarimi” (Mat. 24:14). Vitin e kaluar
Perëndia do t’u kërkonte disave në këtë përpjekje
lutjeje. Megjithatë, pjesëmarrësit ndonjëherë do të
udhëzohen të luten për periudha shumë më të gjata.
ni që të hani vakte speciale bashkë me të tjerët duke e
përdorur temën e lutjes për atë ditë. Ju mund të zbu-
loni gjithçka që mundni për atë kulturë të veçantë,
në materialet e broshurës “30 Ditët” ne theksuam se Ju mund ta përdorni këtë broshurë për t’u lutur në përfshirë ushqimin, veshjet, muzikën etj.
ka afro 220 popuj Myslimanë kudo nëpër botë me kohët tuaja të lutjes, ose të bashkoheni me të tjerët Ndihmon shumë nëse një person zgjidhet si drej-
mbi 100,000 anëtarë secili, dhe këta popuj nuk kanë për t’u lutur së bashku. Ne do t’ju inkurajonim ju të tues / lehtësues i grupit për atë kohë lutjeje. Ky person
dëshmitarë të përkushtuar Kristianë nga vendasit. gjenit mënyra krijuese për të përfshirë sa më shumë mund t’i japë drejtim dhe tërheqje reciproke grupit.
Numrat janë më mirë këtë vit. Tani ka vetem afro 200 njerëz që të mundeni në këtë fokus lutjeje. Jezusi Është ndihmesë nëse grupi i përqendron lutjet e tij
popuj Myslimanë me mbi 100,000 banorë që nuk kanë dha premtime të veçanta për Kristianët që luten si për një tematikë në të njëjtën kohë, në vend që të
asnjë dëshmitar. Mes pak a shumë 20 popujve të tjerë një grup (Mat. 18:20). ndryshojë fokusin vazhdimisht. Çdo person duhet
që u adoptuan vitin e kaluar natyrisht që asnjë prej Ju lutemi përdoreni Biblën sa më shumë të presë përpara se të kalojë në një temë tjetër, duke
tyre nuk është ungjillizuar plotësisht, por të paktën po që të jetë e mundur në lutje. Ne kemi përfshirë i lejuar të gjithë që të luten mbi temën e tashme
bëhet pak progres. Këtë vit në broshurën “30 Ditët” ne referenca të shumta Biblike përgjatë broshurës. të lutjes (1 Kor. 14:40). Perëndia është krijues, dhe
do të vazhdojmë të përmendim shumë grupe që nuk e Do të ishte mirë të meditonit mbi këto tekste na ka bërë ne sipas shëmbëlltyrës së Tij, kështu që
kanë marrë ende Lajmin e Mirë dhe për të cilët nuk ka dhe t’i thonit ato në lutje. Shpallini ato përpara ne mund të presim ide dhe lutje krijuese ndërsa e
dëshmitarë të njohur. Lista me 200 popujt Myslimanë të Perëndisë; kërkojini Atij t’ju frymëzojë. Kjo do ta kërkojmë Atë. Fryma e Shenjtë do t’ju udhëheqë juve
përmendur më sipër mund të gjendet në faqen tonë në ndërtonte besimin tuaj, dhe Perëndia mund t’ju (Rom. 8:26).
internet: www.30-Ditas.net. (Gjithashtu ka edhe qindra japë mendjemprehtësi të re për lutjen bazuar mbi
popuj më të vegjël.) Fjalën e Tij.
3
4. Bazat e Islamit MYSLIMANËT BESOJNË NË ...
S ipas Myslimaneve, Islami filloi që me qeniet e para nje-
rezore, Adamin dhe Evën, të cilët duhej t’ia nënshtronin
veten Perëndisë. Fjala Islam do të thotë nënshtrim. Mysli-
Një Perëndi, Krijuesin e të gjitha gjërave
Engjëjt dhe shpirtrat e këqinj
Profetët (Adami, Noeu, Abrahami, Moisiu,
manët besojnë se Abrahami, Moisiu, Davidi dhe Jezusi ishin
Davidi, Jona, Jezusi, Muhamedi)
që të gjithë profetë të Islamit. Shumë Myslimanë madje se që djalosh, Muhamedi e urrente adhurimin e idhujve
besojnë se Adami e ndërtoi Beit Allah (Shtëpinë e Perëndisë) dhe jetoi një jetë moralisht të pastër. Muhamedi, profeti i fundit dhe më i madhi
fillestare në Mekë, në Qabe. Kjo ndërtesë guri e mbuluar me Zbulesat fillestare: Sipas Myslimanëve, në moshën 40 Librat e Shenjtë: Tora, Zaburi (Psalmet),
një veshje të zezë, ka ekzistuar për një kohë shumë të gjatë. vjeçare, në vitin 610 Pas Krishtit, Muhamedi supozohet Inxhilli (Ungjilli) dhe Kur’ani
Ajo ka ekzistuar madje edhe gjatë jetës së Myslimanit më të se filloi të merrte zbulesat dhe udhëzimet që ai besonte se Ditën e Gjykimit për të gjithë njerëzit
famshëm, Muhamedit. ishin nga krye-engjëlli Gabriel (Xhebraili në Arabisht). Shtrembërimin dhe modifikimin e Biblës
Askush nuk ka mundësi ta kuptojë Islamin pa ditur diçka Këto “zbulesa” formojnë themelin e Kur’anit. Muhamedi nga Judenjtë dhe Kristianët
për jetën e Muhamedit. Ky burrë është vlerësuar nga të gjithë shpalli se zbulesat e tij ishin mesazhi përfundimtar dhe
Myslimanët si profeti i fundit dhe më i madhi. Në Islam, më i lartë nga Perëndia i Vetëm dhe Suprem, ndonëse në
Muhamedi konsiderohet si “njeriu ideal”. Muhamedi në fillim Muhamedi madje e vuri në dyshim nëse ai ishte
asnjë mënyrë nuk është konsideruar i shenjtë, dhe as nuk një profet. Ai e ndaloi adhurimin e idhujve dhe themeloi
është adhuruar, por ai është modeli për të gjithë Myslimanët rendin civil dhe fetar në Medinë dhe përfundimisht edhe
lidhur me se si duhet të sillen ata. Nuk janë lejuar fare asnjë në Mekë. Muhamedi vdiq nga shkaqe natyrore në vitin
nga shëmbëlltyrat e Muhamedit (me qëllim që të paran- 632 në Medinë në Arabinë Saudite.
dalohet idhujtaria). Marrëdhëniet me Judenjtë dhe Kristianët: DGjatë jetës
Jeta e hershme e Muhamedit Profeti i Islamit u lind në së tij, Muhamedi takoi shumë njerëz që ishin të paktën
vitin 570 Pas Krishtit në Mekë, një qytet në Arabinë Saudite. Kristianë nga emri. Ai gjithashtu mësoi shumë ide fetare Jezusi thotë, “Ju do ta duani të
Ai ishte një anëtar i klanit të Hashimit nga fisi i fuqishëm i dhe zakone nga klanet e Judenjve që jetonin në krahinën afërmin tuaj si vetveten.”
Kurejshit. Gjatë pjesës më të madhe të jetës së Muhamedit e Mekës dhe Medinës. Roli i Muhamedit si profet nuk u
adhurimi pagan i idhujve ishte mjaft i përhapur në Arabi. pranua nga Judenjtë, gjë që shpuri në konflikte serioze. A janë mbrujtur nga ky
Vlerësohet se afro 360 perëndi dhe perëndesha adhurohe- Idetë, praktikat dhe historia Kristiane e Judaike janë urdhërim idetë e mia dhe
shin prej Arabëve në Mekë, e cila ishte një qendër kryesore shumë të pranishme në Kur’an, ndonëse ato shpesh janë qëndrimet e mia ndaj
për idhujtarinë në rajon. Historianët Myslimanë mendojnë shtrembëruar. Myslimanëve?
4
5. IDETË MYSLIMANE PËR JEZUSIN PESË SHTYLLAT E ISLAMIT
• Jezusi u ngjiz në mënyrë të
Feja Islamike jetohet sipas pesë “shtyllave” kryesore
mrekullueshme prej Perëndisë në
që janë praktika të detyrueshme fetare për të gjithë
mitrën e Marisë së Virgjër.
Myslimanët e rritur:
• Jezusi është vetëm një profet, ai nuk
1. Recitimi i Kredos (shahada) “Nuk ka asnjë Perëndi
është hyjnor (jo Biri i Perëndisë, jo
përveç Allahut dhe Muhamedi është profeti i tij”.
Perëndia në mish). JEZUSI NË KURAN 2. Lutja (Salati) – Pesë herë çdo ditë.
• Jezusi ishte në fakt një Mysliman i mirë
3. Dhënia e lëmoshës (Zakati) – T’u japësh të
dhe ai u mësoi Judenjve një formë të
hershme të Islamit.
• Jezusi nuk vdiq në kryq. Ai shkoi direkt
J u mund të zbuloni më shumë lidhur me perspektivën
Islamike mbi Jezusin duke lexuar për Të në Kur’an. Më
poshtë janë treguar kapituj (sure) dhe vargje të ndryshëm. Në
varfërve edhe me detyrim, edhe me dëshirë.
4. Agjërimi (saum) – Sidomos gjatë muajit “të
në parajsë. Juda e transformoi fytyrën Kur’an Jezusin e quajnë me emrin Isa. Tituj, role dhe atribute shenjtë” të Ramazanit
e tij dhe vdiq në vend të Jezusit si një të ndryshëm i janë atribuar Jezusit. Këtu ka disa shembuj: 5. Pelegrinazhi (Haxhillëku) – Të paktën një herë në
ndëshkim nga Perëndia. Jezusi është fjala e Perëndisë: jetë, të shkohet në Mekë, gjë që njihet si Haxhillëk.
• Jezusi do të vijë përsëri një ditë, ai do Sure: 3:45; 5:46, 110 dhe 57:27
të martohet dhe do të ketë fëmijë. Ai Jezusi është Mesia: Këtu poshtë dhe në faqen përballë: Kullat Abraj dhe
do të korrigjojë gabimet që kanë thënë Sure: 3:45; 4:171; 5:17, 72, 75 Al Bait, një hotel masiv dhe kompleks tregtar, që po
Kristianët për Të. Ai do të vdesë, do të ndërtohen në Mekë pranë Qabesë. Kulla qendrore, që
Profet ose Lajmëtar nga Perëndia:
varroset në Medinë dhe do të gjykohet do të jetë 595 metra e lartë, do të jetë ndërtesa e dytë
Sure: 3:49; 6:85; 19:30; 57:27
si të gjithë njerëzit në ditën e Gjykimit më e lartë në botë që do të përfundojë në vitin 2011.
të Fundit. Jezusi i ringjalli të vdekurit dhe i shëroi të sëmurët:
Sure: 3:49; 5:110
Jezusi ishte i pastër, i pamëkat:
Sure: 19:19
Edhe sikur idetë e Kur’anit të listuara më sipër të jenë të
njëjta ose të ngjashme me idetë Biblike, Myslimanët kurrë nuk
Sipër: Imazhe të Jezusit nga filmi Islamik mendojnë se Jezusi ishte hyjnor, ose se ai na shpëton me anë të
Iranian për Jezusin, Mesian, në vitin 2005. vdekjes dhe ringjalljes së Tij.
5
6. Pohimi i “Hirit dhe së Vërtetës”: Sepse Ligji u dha
Drejt marrëdhënieve me Myslimanët sipas vullnetit të Krishtit (hyrje)
nëpërmjet Moisiut,
por hiri dhe e
vërteta u bënë me
30 Ditët Ndërkombëtare ka vendosur të marrë
pjesë aktivisht në një pohim mbarëbotëror të
besimtarëve të quajtur “Hiri dhe e Vërteta: Drejt mar-
DOKUMENTI – HIRI DHE E VËRTETA anë të Jezu Krishtit
(Gjoni 1:17)
Ky është një pohim nga një Rrjet Global
rëdhënieve me Myslimanët sipas vullnetit të Krishtit.”
Kristianësh të cilët i duan Myslimanët, shumë prej të
Ne u kërkojmë partnerëve tanë të lutjes t’i konsi- cilëve jetojnë dhe shërbejnë mes tyre. Jezusi i thërret
derojnë seriozisht thëniet në këtë tekst dhe të luten për ndjekësit e tij ta përjetojnë dhe ta jetojnë dashurinë
këto gjëra për veten e tyre, për bashkësinë e tyre dhe e Perëndisë. Kjo dashuri është vënë në dispozicion
për trupin e Krishtit. Ne i inkurajojmë besimtarët të të të gjithë njerëzve përmes Krishtit, i cili erdhi në
pendohen lidhur me të gjitha qëndrimet ndaj Mys- botë “plot hir dhe të vërtetë.” Megjithatë, për shkak
limanëve jo sipas vullnetit të Krishtit, të cilat janë të të ndryshimeve kulturore, kërcënimeve të terrorizmit
padenja për Mbretin tonë të kryqëzuar dhe të ringjal- dhe stereotipeve negative të Myslimanëve, shumë
lur. Ne e kemi shkurtuar pak tekstin me qëllim që ta nga njerëzit e Perëndisë zmbrapsen nga plotësimi i
përshtasnim për formatin e “30 Ditët”. Ne i inkurajo- urdhrit të Jezusit për t’i dashur të gjithë njerëzit.
jmë njerëzit ta shkarkojnë të gjithë tekstin e firmosur
Në vërejmë se Bota Islamike përmban një
nga faqja jonë e internetit www.30-Ditas.net (Hiri dhe
shumëllojshmëri të rëndësishme teologjike dhe
e Vërteta).
ideologjike. Spektri i perspektivave dhe praktikave
Kjo që vijon është “Hyrja e Pohimit ‘Hiri dhe e Myslimane varion nga jofetarët, modernistët dhe
Vërteta’.” Dita e parë dhe e dytë e këtij udhëzuesi në disa tradicionalistë, deri te Islamistët ekstremistë
lutje përmbajnë pika nga Pohimi i mësipërm. të cilët nxitin xhihadin militant. Duke e pranuar
. këtë shumëllojshmëri të madhe, ne pohojmë nëntë
udhëzime Biblike që mund t’i aftësojnë ndjekësit
e Jezusit për të shërbyer si përfaqësuesit e Tij në
marrëdhënien me Myslimanët e çdo besimi.
Vazhdon në faqen tjetër . . . (Dita 1)
6
7. 11 gusht, 2010 Dita 1
Hiri dhe E Vërteta:
Drejt Marrëdhënieve me Myslimanët sipas vullnetit të Krishtit (Pjesa 1)
T emat e lutjes për sot u prezantuan në faqen e ka-
luar. Ne si besimtarë duhet të kërkojmë në zemrat
tona dhe të lutemi përmes pikave të lutjes. Sërish ne i
2. Të jemi të përqendruar te Jezusi në ndërveprimin
tonë
Fokusi ynë është Jezusi, për shkak se ai është thel-
inkurajojmë besimtarët që të pendohen në lidhje me të bi i Ungjillit (1. Kor. 2:2) Ne pohojmë një qasje ndaj
gjitha qëndrimet që kanë mbajtur ndaj Myslimanëve, Myslimanëve duke qenë të fokusuar te Jezusi, sepse
jo sipas vullnetit të Krishtit, të cilat janë të padenja për kjo e nxjerr në pah thesarin e Ungjillit. Kjo qasje nuk
Mbretin tonë të kryqëzuar dhe të ringjallur. e përzien lajmin e mirë me Krishtërimin, patriotizmin 4. Të Jemi të Mençur në Fjalët dhe Dëshminë tonë
1. Jini besnikë ndaj të Vërtetës së Perëndisë – të Tërë apo civilizimin tonë. Jezusi është modeli ynë, dhe ne Fjala e Perëndisë na thërret për ta ndarë besimin
të Vërtetës kërkojmë ta mishërojmë jetën e tij në gjithçka themi tonë me urtësi. “Ecni me urtësi ndaj të jashtmëve duke
Ne kërkojmë të futemi në marrëdhënie me Mysli- dhe bëjmë. shfrytëzuar kohën” (Kol. 4:5, Jakobi 3:17-18). Ne duhet
manët mbi bazën e bindjeve kryesore të besimit Kris- Lutuni për këto gjëra për veten tuaj, për bashkësinë ta përqafojmë atë që është e paanshme dhe e sinqertë,
tian, jo duke i fshehur apo duke i zvogëluar ato. Futja tuaj dhe për trupin e Krishtit lidhur me marrëdhëniet tona që as nuk i lustron të vërtetat jetësore dhe as nuk tregon
në marrëdhënie me Myslimanët duke pasur respekt, me Myslimanët. vetëm njërën anë të ngjarjes.
duke i kuptuar dhe duke i dashur përfshin dhënien 3. Të jemi të Vërtetë dhe të Hirshëm në Fjalët dhe Lutuni për këto gjëra për veten tuaj, për bashkësinë
e një dëshmie besnike ndaj të vërtetave thelbësore të Dëshminë tonë tuaj dhe për trupin e Krishtit lidhur me marrëdhëniet
Ungjillit. Jezusi është Zot. Falja, shpëtimi dhe jeta e tona me Myslimanët.
Ne kërkojmë të jemi të saktë kur flasim për Mysli-
përjetshme janë dhuratat e lira të hirit të Perëndisë në
manët dhe besimin e tyre. Zmadhimi, ekzagjerimi dhe
dispozicion të çdo personi përmes pendimit dhe besimit
fjalët e nxjerra nga konteksti nuk duhet të gjenden mes __________________
në vdekjen dhe ringjalljen e Jezusit. Ne kërkojmë që t’i
ndjekësve të Jezusit (Mat. 12:36; Eks. 20:16, Mat. 7:12,
bindemi të tërë vullnetit të Perëndisë, me të gjitha im- Shihni Pjesën 2 Nesër
Mat. 22:39). Ne pohojmë se shpallja e Lajmit të Mirë është
plikimet për çdo pjesë të jetës sonë në këtë botë (Mat.
një prioritet më i lartë se sa mbrojtja e kulturës sonë. (Dokumenti i plotë është i disponueshëm në faqen tonë
22:37, 39; 28:20; Mikea 6:8).
Lutuni për këto gjëra për veten tuaj, për bashkësinë në internet. Ky dokument është një version i shkurtuar pa
Lutuni për këto gjëra për veten tuaj, për kishën tuaj
tuaj dhe për trupin e Krishtit lidhur me marrëdhëniet firmat e përfaqësuesve të organizatave të ndryshme dhe
dhe për trupin e Krishtit lidhur me marrëdhënien tonë me
tona me Myslimanët. të grupimeve të kishave.)
Myslimanët.
7
8. 12 gusht, 2010 Dita 2
Hiri dhe e Vërteta: shprehur besimin e tyre me respekt mes Myslimanëve.
Për më tepër, ne pohojmë të drejtën e Myslimanëve dhe
Drejt Marrëdhënieve me Myslimanët sipas vullnetit të Krishtit (Pjesa 2) të Kristianëve po ashtu për t’i ndryshuar besimin fetar,
praktikat dhe po ashtu bashkësitë, sipas ndërgjegjes
Temat e lutjes për sot u prezantuan në faqet e mëpar- së tyre (2 Kor. 4:2). Prandaj ne jemi kundër të gjitha
shme. Ne si besimtarë duhet të kërkojmë në zemrat tona formave të përndjekjes fetare ndaj Myslimanëve, Kris-
dhe të lutemi përmes pikave të mëposhtme. Sërish ne i tianëve apo kujtdoje tjetër.
inkurajojmë besimtarët që të pendohen në lidhje me të 8. Të jemi të Paqtë dhe ...
gjitha qëndrimet, jo sipas vullnetit të Krishtit, që kanë të mos bëjmë Kompromis në Dialogun tonë
mbajtur ndaj Myslimanëve, të cilat janë të padenja për Dialogu mes Myslimanëve dhe Kristianëve na sig-
Mbretin tonë të kryqëzuar dhe të ringjallur. uron mundësitë për t’i kuptuar Myslimanët, për të
ndërtuar marrëdhënie me ta, për t’u përfshirë në pa-
KËRKESAT PËR Lutje jtime dhe për ta ndarë besimin tonë. Ne kërkojmë ta
ndajmë ungjillin me respekt dhe me guxim, pa kom-
Për çdo tematikë, lutuni për këto gjëra për veten tuaj, 6. Të jemi të Urtë në Botën tonë të pushtuar nga Google promis – ashtu siç “arsyetoi” Pali me njerëzit (dialego-
për bashkësinë tuaj dhe për trupin e Krishtit lidhur me mai – Veprat 17:2, 17).
Në të kaluarën, kur flisnin drejtuesit në një komunitet
marrëdhëniet tona me Myslimanët. fetar, ajo që thoshin dëgjohej vetëm në komunitetin e 9. Të Jemi të Dashur me të Gjithë
5. Të jemi të Respektueshëm dhe të Guximshëm në tyre. Kurse sot fjalët tona bëjnë rikoshet përreth botës. Myslimanët e botës janë të afërmit tanë, ashtu siç e
Dëshminë tonë Kur ne përpiqemi të shpjegojmë se kush jemi, çfarë përdori Jezusi atë term (Lluka 10:29-37). Urdhërimi
Në Frymën e Princit të Paqes, dëshmia e re- besojmë, çfarë bëjmë dhe përse e bëjmë këtë, fjalët tona i Perëndisë ndaj njerëzve të Tij qëndron për të gjithë
spektueshme fokusohet në dhënien e një prezantimi mund të arrijnë deri përtej audiencës sonë parësore. Pas kohën: “Duajeni të afërmin tuaj si vetveten” (Lev.
pozitiv për ungjillin. Ajo nuk e sulmon tjetrin, ose nuk thënies së diçkaje kundërshtuese, një drejtues i sinqertë 19:18; Lluka 10:27b). Edhe pajtuesit, edhe ata që i
e shmang prezantimin e së vërtetës (1 Pjetrit 3:15). mund të përpiqet ta qartësojë thënien e tij. Por dëmtimi duan armiqtë e tyre, përshkruhen si “bij [ose bija] të
Shembuj të shumtë biblikë (psh. Vep. 4:31; 9:27-28; tashmë është bërë. Kërkohet urtësi (Fj. Ur. 17:27). Perëndisë” (Mat. 5:9, 44, Lluka 6:35). Ata janë quajtur
13:46; 14:3; 17:30-31; 19:8) na ftojnë që të lartojmë 7. Të Jemi Këmbëngulës në Thirrjen tonë për Liri Fetare bij të Perëndisë, për shkak se sillen si Ati i tyre: Perëndia
guximin e besimtarëve të hershëm në ndarjen e Lajmit Ne pohojmë të drejtën e lirisë së besimit fetar për çdo i Paqes (Fil. 4:9; 1 Thes. 5:23). Përgjigjja ndaj armiqve
të Mirë. Në bindje ndaj Shkrimit të Shenjtë, ne kërkojmë person dhe për çdo komunitet. Ne e mbrojmë të drejtën me dashuri sakrifikuese, që jep nga vetja, e demonstron
të jemi edhe të respektueshëm, edhe të guximshëm në e Myslimanëve për ta shprehur besimin e tyre me respekt Ungjillin (Rom. 5:10; krahaso me Kol. 1:21).
dëshminë tonë. mes të Krishterëve, dhe të drejtën e Kristianëve për ta
8
9. Hiri dhe e Vërteta: 2009 Video për Demografinë Myslimane
Drejt Marrëdhënieve me Myslimanët Ky që vijon është një shembull i dëmit që mund
sipas vullnetit të Krishtit (përkushtimi) të bëhet në një Botë të Google-izuar (pika gjashtë e
deklaratës). Në vitin 2009 shumë njerëz përreth botës e
Përfundimi i Pohimit për Hirin dhe të Vërtetën panë videon e prezantuar në “You Tube” mbi Demografinë
Myslimane. Kjo video përqendrohej mbi statistikat demo-
Neve na është besuar shërbesa e pajtimit (2 Kor. 5:18, 19). Urdhërimi për “të
grafike dhe mbi kulturat që po ndryshojnë. Ndërkohë që
bërë dishepuj nga të gjitha kombet” nuk është shfuqizuar. As nuk janë shfu-
ndoshta ka mundësi të ishte motivuar prej synimeve të
qizuar urdhërimet për të demonstruar dashuri sakrifikuese dhe për të punuar
mira dhe ndoshta edhe ishte duke paraqitur disa statistika
për paqen. Nuk ka ungjill të veçantë për kohën e luftës dhe për kohën e paqes.
interesante, kjo video pati shumë probleme të rëndësishme.
Mesazhi i dashurisë së Perëndisë në Krishtin është për të gjitha kohët, vendet
Shumë njerëz u trembën si rezultat i shikimit të videos.
dhe njerëzit. Ne i konfirmojmë të nëntë udhëzimet biblike që janë prezantuar
këtu për të gjithë besimtarët, që të mund të mbetemi besnikë ndaj Atij dhe të Në video kishte disa gabime shumë të rëndësishme.
bëhemi më të frytshëm në marrëdhëniet tona me Myslimanët. Sidomos numri për Myslimanët në Shtetet e Bashkuara
jepej afërsisht nëntë milionë, duke përdorur një vlerësim
______________________ shumë të lartë nga grupet Islamike. Në të vërtetë, numri
Ne jemi lutur përmes të nëntë pikave gjatë këtyre dy ditëve. Vazhdoftë të na i Myslimanëve Amerikanë është shumë më i vogël, vetëm
ndihmojë Perëndia për të zhvilluar qëndrime të mira ndaj Myslimanëve gjatë pak më shumë se dy milionë. Filmi gjithashtu jepte
javëve në vazhdim të Ramazanit. parashikime të numrave të Myslimanëve në SHBA si 50
milionë deri në vitin 2035. Kjo shifër nuk ka asnjë lloj
baze demografike, mbi ritmet e lindjes, ose mbi statistikat e
Vetëm një gjë e fundit. A keni dëshirë ta firmosni Pohimin? Ju mund të imigrimit . Këto shifra bazohen tërësisht mbi disa vlerësime
firmosni në këtë broshurë dhe po ashtu online nëse dëshironi, në Facebook nën të zmadhuara Myslimane.
“Grace and Truth Affirmation”. Videoja kishte si synim t’i nxiste Kristianët për të shpallur
Unë, i poshtëshënuari, prej hirit të Perëndisë do ta jetoj jetën time sipas pari- Mesinë dhe ka mundësi që e arriti synimin. Megjithatë, të
meve të mësipërme. Unë do të përpiqem të lutem për Myslimanët këtë muaj me pavërtetat dhe frika që lindi prej gabimeve të saj nuk ishin
këto parime në mendje. Ardhtë bekimi i Perëndisë te të gjithë njerëzit përmes ndihmuese dhe as të domosdoshme.
Jezus Mesisë.
1
Anketa mbi situatën Fetare në SHBA – mund të shkarkohet
Firmosur nga ________________________Data ___________ nga adresa në internet: www.pewforum.com titulli në anglisht
është: U.S. Religious Landscape Survey
9
10. 13 gusht, 2010 Dita 3
Thirrja e Mezinit famshëm për dinjitetin, profesionalizmin dhe zërin e bukur e
Fokusi i lutjes së të Premtes cilësitë muzikore të thirrjes së tyre për lutje. Kohët e fundit doli një
film dokumentar nga Sebastian Brameshuber i titulluar “Mezini”,
Çdo ditë në të tërë Botën Islamike ata që quhen mezinë i thërrasin i cili bën fjalë për shprehjen individuale dhe për konkurrimin mes
njerëzit besnikë të luten pesë herë në ditë. Ne agim (fajr), në mesditë mezinëve në Turqi (www.muezzindocumentary.com). Një mezin
(dhuhr), pasdite (asr), në perëndimin e diellit (maghrib) dhe kur bie nata thotë në film “Sa më shumë njerëz që të tërheq në xhami me zërin
(isha’a). Të premteve të gjithë meshkujt Myslimanë supozohet të shkojnë tim, aq më i suksesshëm jam unë.”
të marrin pjesë në lutjet e mesditës, të cilat zakonisht shoqërohen me një
Në vendet Perëndimore dhe jo-Islamike mezinët shpesh nuk
shërbesë fetare. Kështu që, sot, ditën e premte, më 13 gusht 2010, fjalë për
mund të bëjnë thirrje për lutje, përveçse në radio ose në oborret Posteri nga filmi “Mezini”
fjalë qindra mijëra mezinë po i thërrasin besnikët të luten. Shumë milionë
e xhamive vendore, për shkak se ligjet i kufizojnë zhurmat e larta
burra Myslimanë do të shkojnë nëpër xhami, ndërkohë që mezini i tyre
dhe të bezdisshme. Në Afrikë ndonjëherë predikuesit Kristianë i
vendor do të bëjë thirrjen për lutje. Këtu poshtë jepen fjalët që përsëriten
bëjnë konkurrencë Mezinit herët në mëngjes duke i përdorur
ditë pas dite (Myslimanët Shiitë përdorin shprehje pak më të ndryshme në
altoparlantet e tyre për të predikuar, ndërkohë që jepet thirrja Is-
disa rreshta). Poshtë: Minareja e
lamike për t’u lutur. Cilido qoftë reagimi ynë ndaj thirrjes për lutje,
Në shumivcën e vendeve thirrja për lutje bëhet me anë të altoparlantëve famshme në Zvicër e cila
Perëndia na thërret ne që ta duam mezinin. frymëzoi një referendum
nga minareja pranë xhamisë. Shpesh përdoren regjistrime, por shumica
Lutje
kombëtar në vitin 2009
e njerëzve preferojnë zërin origjinal. Disa mezinë janë bërë shumë të KËRKESAT PËR
Lutuni për mezinët në vendin tuaj dhe nëpër botë
Thirrja për lutje: Lutuni për qindra mijëra mezinët përreth botës. Lutuni që
Thuaje dy herë: Allahu Ekber (Perëndia është më i madhi) shumë prej tyre do ta takojnë Perëndinë e gjallë përmes Jezusit,
Thuaje dy herë: Unë dëshmoj se nuk ka asnjë perëndi, përveç Perëndisë Mesisë.
Thuaje dy herë: Unë dëshmoj se Muhamedi është i dërguari i Perëndisë Ndonjëherë mezinët bëhen shumë të përqendruar për rolin e
Thuaje dy herë: Nxitoni për të adhuruar tyre në shoqëri. Ashtu si me të gjitha figurat publike, si pastorët
Thuaje dy herë: Ejani te suksesi i vërtetë apo politikanët, disa mezinë tundohen ta vendosin nderin dhe
Thuaje dy herë: Lutja është më e mirë se gjumi (kjo thuhet vetëm në agim) prestigjin e tyre shumë lart në listën e prioriteteve të tyre. Lutuni
Thuaje dy herë: Allahu Ekber (Perëndia është më i madhi) që të gjithë mezinët do të vijnë me përulësi përpara Perëndisë
Thuaje dy herë: Nuk ka asnjë perëndi, përveç Perëndisë dhe do të mahniten vërtet prej madhështisë së Tij, që të kenë
10 mundësi ta thonë me të vërtetë “Perëndia është i madh.”
11. 14 gusht, 2010 Dita 4
Siria
N ë ditët e Jezusit “lajmi për të u përhap kudo nëpër
Siri” (Mateu 4:24) dhe turma të mëdha erdhën
tek ai dhe e ndiqnin. Disa nga kishat më të vjetra në
si kryeqyteti i mëparshëm i kalifëve Umaiad (661 – 750
Pas Krishtit) i cili kufizohej me Perandorinë Bizantine.
Kristianët e asaj kohe u dobësuan në besimin e tyre
si ekonomikisht, edhe politikisht. Por, ai nuk është i
vetëm në qeveri dhe nuk është e lehtë të kthesh një
anije të madhe. Gjurmët e shtypjes janë shumë të
Krishtërim gjenden në Siri dhe janë dëshmi e shtrirjes dhe u dorëzuan ndaj keqtrajtimeve dhe tundimeve të dukshme te njerëzit, që shpesh janë dyshues dhe të
së ndikimit të Jezusit në rajon. Sot, Lajmi i Mirë i vazhdueshme. trembur.
Mbretërisë nuk është hapur ende në të gjithë Sirinë. Lavdi Perëndisë për ata pak besimtarë të çmuar që Sirianëve u pëlqen që t’i bëjnë vizitorët të ndihen të
Pjesa më e madhe e popullit Sirian (më shumë se 90 % jetojnë në Siri! Shumica janë prej një prejardhjeje mirëpritur. Mikpritja dhe respekti për miqtë është një
janë myslimanë) nuk e njohin Jezusin. Çfarë ndodhi? kulturore Kristiane, nga njerëzit që e ruajtën besimin nga prioritetet e tyre më të larta. Ata janë një popull
Populli në Siri është i shumëllojshëm. Ashtu si e tyre, ndonëse të dobësuar shumë. Ata kanë pasion miqësor dhe punëdashës. I prektë këta njerëz dashuria
qilimat në tregun e lashtë janë plot e përplot me për Jezusin, por janë shumë të kufizuar në shpalljen e e Krishtit për t’i bërë ata aq të bukur sa ç’duhet të jenë.
ngjyra, strukturë dhe dizenjo të ndryshme – secila me besimit të tyre prej shumicës Myslimane. Ata përballen
nga një histori prapa modelit, Siria ka shumë grupe të
ndryshëm popujsh, secili prej tyre me karakteristikat e tij
me pengesa historike dhe kulturore dhe ndoshta edhe
me burgosje për përpjekjet e tyre ungjillëzuese. Ata
KËRKESAT PËR Lutje
të dallueshme dhe me historinë e njohur nga Perëndia. Myslimanë shumë të paktë që kanë besuar në Mesinë Ju lutemi lutuni që Lajmi i Mirë i Jezusit do të dëgjo-
Islami ka një histori të gjatë në Siri, me Damaskun përballen me përndjekje nga familjet e nga qeveria, si het sërish kudo nëpër Siri.
dhe me vështirësitë e izolimit. Lutuni që Myslimanët të mund të vijnë në besim dhe
Një grup etnik kryesisht Mysliman po i përgjigjet të fillojnë të takohen me njëri-tjetrin dhe të inkurajohen.
Jezusit. Kurdët kanë mbërritur në një krizë identiteti. Lavdi Perëndisë që Myslimanët Kurdë po kthehen te
Pas një historie të gjatë përndjekjeje nga fqinjët e tyre Jezusi. Vazhdoftë Perëndia të tërheqë më shumë Kurdë
Myslimanë, atyre iu është dhënë liria nga Perëndimi tek Ai dhe t’i thellojë ata në besimin e tyre.
“Kristian”. Shumë prej tyre po besojnë në Krishtin dhe
Lutuni që Perëndia do të ngrerë ungjilltarë vendas
madje edhe po takohen në bashkësitë e tyre Kurde.
me prejardhje Kristiane dhe Myslimane për t’i arritur
Siria ka pasur disa vite shumë të vështira të shtypjes të tjerët.
dhe të korrupsionit nën mbretërimin e diktatorit
Lutuni për qeverinë, që Partia dhe autoritetet
Hafez Alasad. Megjithatë, djali i tij, Bashaar, ka një
Islamike do të mbretërojnë në një mënyrë të tillë, që
stil tjetër. Ai po e hap vendin përbrenda dhe përjashta,
besimtarët të jetojnë një jetë plot paqe dhe të qetë (1
Tim. 2:1-3). 11
12. 15 gusht, 2010 Dita 5
Arabët Sauditë në biznesin e naftës
A rabia Saudite ka pjesën më të madhe të naftës
krahasuar me kombet e tjera, me mbi 260 miliardë
fuçi nafte si rezerva të provuara. Madje Sauditët tashmë
dhe inxhinierësh të përfshirë në industrinë e naftës kanë
qenë të huaj, por tani afro 85 % e fuqisë punëtore të
Aramco Saudite prej 54,000 punëtorësh janë Sauditë. Po
janë duke i shtuar rezervat e tyre të naftës me hapjen ashtu ka mijëra kontraktues të huaj. Perëndimorët në
e zonave të reja të nxjerrjes së naftës në Khurais dhe Arabinë Saudite janë bërë një komunitet i vogël. Përveç KËRKESAT PËR Lutje
Shayba. Për krahasim, Shtetet e Bashkuara të Amerikës Aramco Saudite, ka shumë kompani të tjera që punojnë
kanë vetem 21 miliardë fuçi nafte si rezerva të provuara, në aspekte të ndryshme të industrisë së naftës kudo nëpër Shkrimet thonë se e tërë toka një ditë do të
kurse Rusia ka ndoshta 60 miliardë fuçi. Sauditët Arabinë Saudite. “mbushet me njohurinë e lavdisë së Zotit, ashtu siç
aktualisht eksportojnë afro 12 milionë fuçi nafte në ditë. ujërat e mbulojnë detin” (Hab. 2:14).
Sauditët janë kryesisht Myslimanë Suni, dhe nga
Korporata Saudite Aramco është kompania më e pasur këndvështrimi i tyre ata janë që të gjithë Myslimanë Lutuni për mijërat e Sauditëve të përfshirë
në botë. Disa vjet më parë, Aramco Saudite kryesoi listën nga lindja. Shumë prej tyre nuk kanë pasur asnjëherë në industrinë e naftës, që ata të mund të vijnë në
e kompanive Jo-Publike me një vlerë të llogaritur prej asnjë mundësi për të dëgjuar një prezantim të ungjillit “njohjen e lavdisë së Perëndisë në fytyrën e Jezus
781 miliardë dollarë amerikanë. në një mënyrë që do t’i bënte ata të ishin të prirur për t’iu Mesisë” (2 Kor. 4:6). Shumë prej tyre jetojnë në këta
Sauditët kanë ndërtuar një infrastrukturë vigane bindur Zotit Jezus të ringjallur. Baza e ligjit Saudit janë qytete, qyteza, porte dhe zona ku kryhet nxjerrja
për të lehtësuar nxjerrjen, përpunimin dhe eksportin e Kur’ani dhe traditat që kanë të bëjnë me Muhamedin. e naftës: Dhahran, Ras Tanura, Jubail, Dammam,
naftës. Ata kanë teknologjinë më të mirë në industrinë Myslimanët Shi’a përndiqen, por ata lejohen që ta Al-Khabar, Hofuf, Abqaiq, Udhailyah dhe Shaybah.
e naftës. Inxhinierët e menaxhojnë të tërë veprimtarinë praktikojnë besimin e tyre në fshatrat dhe qytezat e tyre. (Ju lutem dijeni se ju jeni vetëm një pjesë e grupit
nga zyrat qendrore të Aramco, nga qendra e kontrollit, Prozelitizmi [ndërrimi i fesë] nuk dënohet me vdekje, të vogël kudo nëpër botë që është lutur ndonjëherë
e cila ka shumë kompjutera dhe madje edhe një ekran por me burgim dhe largim nga vendi (humbja e punës për këto qytete një më një me emër.)
dixhital prej 3.5 m x 65 m, i cili pasqyron të gjitha për disa është po aq keq, sa edhe vdekja). Ndërkohë që
veprimtaritë. Çdo objekt dhe çdo valvul e tubacioneve qeveria Saudite nuk ka ekzekutuar me vdekje asnjë njeri
dhe të gjitha veprimtaritë janë të kontrolluara nga për besimin te Mesia, në gusht të vitit 2008, një besimtare
qendra. Është interesante të dihet se Drejtori Ekzekutiv Saudite u martirizua nga duart e vëllait të saj. Ai nuk
i Aramco Saudite thotë “nafta është një dhuratë nga u burgos për aktin e vrasjes. Kthimi në një besim tjetër
Perëndia, por nxjerrja e naftës është puna e njeriut.” ndalohet në Kur’an dhe dënimi për këtë është vdekja.
Historikisht, një numër shumë i madh punëtorësh
12
13. 16 gusht, 2010 Dita 6
Fulani në Nigeri
Ka ndoshta më shumë se 30 milionë Fulanezë në Afrikë, nëpër shkurrishte. Gratë përgatisin mëngjesin që përbëhet
por shumica prej tyre nuk e njohin Ungjillin. Ata janë të nga qull me miell misri me lëng pa mish, dhe të cilin e
shpërndarë nga Senegali deri në Sudan përmes kufirit hanë nga ora 10:30 në mëngjes.
jugor të Shkretëtirës së Saharasë (Sahel). Në Nigeri, më Mesdita dhe pasditja: Pasi kanë ngrënë, djemtë
shumë se 15 milionë Fulanezë Nigerianë banojnë në
vendbanime dhe në qytete të vogla në krahinën veriore të
shkojnë nëpër shkurrishte të kullosin lopët. Një familje KËRKESAT PËR Lutje
tipike ka nga 10 deri në 100 lopë, si edhe dele e dhi.
Nigerisë, ku mbizotërojnë Myslimanët. Brenda Fulanezëve Djemtë i mbajnë lopët e tyre jashtë fermave dhe zonave të Shkrimet thonë se e tërë toka një ditë do të
ka nënfise dhe klane të ndryshme, por në Nigeri ata rrethuara me gardh, dhe i ndihmojnë ato të gjejnë tagji “mbushet me njohurinë e lavdisë së Zotit, ashtu siç
përgjithësisht janë 5 grupe të mëdhenj: Adamaua (1.1 dhe ujë. Burrat shkojnë në qytet ose takohen me shokët ujërat e mbulojnë detin” (Hab. 2:14).
milion), Haabe (2.6 milionë), Sokoto (2.7 milionë), e tyre. Gjatë kohës së mbjelljes dhe të korrjes, disa burra Lutuni për punëtorë. Thjesht nuk ka
Toroobe (7.5 milionë) dhe Mbororo (2.3 milionë). punojnë shumë duke u kujdesur për prodhimet e tyre. mjaftueshëm besimtarë në Mesinë që ta shpallin
Historikisht Fulanët nomadë i përqendronin jetët e Gratë shpesh e çojnë qumështin me pagure në qytet për Lajmin e Mirë te Fulanezët.
tyre te bagëtitë; tani koha ka ndryshuar. Disa Fulanezë e ta shitur. Ato gjithashtu mbledhin dru zjarri dhe sjellin
Kërkojini Perëndisë t’i prekë drejtuesit e Fulanit
kanë braktisur mbarështrimin e bagëtive dhe janë bërë përditë nga larg ujin e pijshëm për familjet e tyre.
dhe imamët që ata t’i binden Zotit Jezus (Vep. 6:7).
peshkatarë! Të tjerët janë banorë qytetesh, të arsimuar Mbrëmja: Pasdite vonë kthehen lopët dhe i lidhin
të cilët kanë të bëjnë shumë pak, ose aspak me bagëtinë. Lutuni për një të kuptuar në rritje mes
gjatë natës. Familja ha darkë rreth orës 8:00 në mbrëmje.
Shumica dërrmuese e Fulanezëve në Nigeri nuk janë ndjekësve të Jezusit dhe Myslimanëve në Nigeri.
Ata bisedojnë përreth zjarrit deri sa shkojnë për të fjetur.
më nomadë. Fulanezët që përshkruhen më poshtë janë Një nevojë kryesore është pajtimi dhe riparimi i
Gratë, fëmijët dhe pleqtë zakonisht flenë në kasolle, kurse
kryesisht banorët Mbororo në zonat fshatare të Nigerisë. adoleshentët shpesh flenë përjashta. dekadave të tëra konfliktesh dhe trazirash civile
Fulanezët e gjurmojnë origjinën e tyre te ky lloj i jetës mes Myslimanëve dhe atyre që ndjekin Jezusin.
Ndërkohë që filmi i Jezusit dhe pjesë nga Ungjilli janë
si barinj. Familjet Fulaneze përbëhen nga një drejtues
vënë në gjuhën Fulani (Fulfulde), prapëseprapë ka shumë
mashkull, një ose më shumë gra, 6-12 ose më shumë
pak Kristianë që janë duke shërbyer mes këtij populli. E
fëmijë dhe anëtarët e tjerë të familjes.
megjithatë, Perëndia ka bërë gjëra të mrekullueshme në
Mëngjes: Të rriturit zgjohen për lutjet Islamike rreth sjelljen e disa Fulanezëve tek Ai. Shihni faqen në internet
orës 4:30 në mëngjes. Burrat e kalojnë mëngjesin duke www.morethandreams.tv për një shembull.
i mjelë lopët dhe duke u përgatitur për t’i kullotur ato
13
14. 17 gusht, 2010 Dita 7
Myslimanët e Raxhastanit në Indi
M yslimanët që jetojnë në shtetin e Raxhastanit
në Indinë Perëndimore, përbëhen nga afro
60 popuj të ndryshëm. Këto grupe etnike përfshijnë
në Raxhastani kanë një llojshmëri punësh. Disa
janë të angazhuar në turizëm, të tjerët punojnë si
transportues me biçikletë dhe me triçikla, gurpunues,
Pathanët, Shaikhët dhe Sayidët, të cilët janë ndër rrobaqepës, kasapë, dyqanxhinj dhe me zanate të tjera.
më të mirënjohurit. Nga popullsia në Raxhastan e Ata që banojnë në zonat rurale, shpesh përfshihen në
llogaritur deri në 61 milionë banorë, 88.8 % janë bujqësi.
Hindu, 8.5 % janë Myslimanë, 1.4 % janë Sikhë dhe Besimtarët në Mesinë kanë qenë duke i arritur
1.2 % janë Xheinë. Ka afro pesë milionë Myslimanë që Myslimanët duke përdorur një “ngjarje të thjeshtë
jetojnë në këtë shtet Indian, të sunduar nga shkretëtira kurbani”, e cila përshkruan flijimet kryesore si në
Thar. Raxhastani ka një sipërfaqe prej 342 mijë km2 Dhjatën e Vjetër, edhe në Dhjatën e Re. Kjo metodë
(gjysma e sipërfaqes së Francës, dhe pak a shumë një tregon se vdekja e Isa Al-Masihut (Jezus Mesisë) ishte
popullsi të njëjtë me Francën).
Myslimanët flasin kryesisht gjuhën Hindustani,
flijimi përfundimtar shlyes. Me anë të vdekjes dhe
ringjalljes së Tij, Jezusi mori edhe shpëtimin për ta.
KËRKESAT PËR Lutje
një përzierje e gjuhëve Hindi dhe Urdu; megjithatë, Besimtarët e rinj tani po e adhurojnë Zotin në grupe Lutuni për Myslimanët nga Raxhastani që e kanë
shumica lexojnë shkrimin Hindi. Kjo do të thotë se shtëpish, të quajtur “xhamate”. zbuluar Mesinë në plotësinë e Tij, që ata do të jenë të
materialet duhen përkthyer në një gjuhë miqësore Shumë besimtarë nga Raxhastani po mësojnë bindur ndaj të vetmit Perëndi të vërtetë dhe të gjallë. Ju
me Myslimanët, që ata t’i lexojnë. Ka një Bibël të gjithashtu që të ndajnë dëshmitë e tyre dhe përvojat lutemi lutuni për një besim që thellohet ndërsa ata futen
plotë në gjuhën Urdu, por nevojitet një Bibël e plotë jetë-ndryshuese duke përdorur Biblën. Disa janë përditë e më shumë në një përvojë të vdekjes dhe ngjalljes
në gjuhën Hindustane, me qëllim që Myslimanët ta në gjendje ta tregojnë përmendësh historinë e me Krishtin. Për ta bërë këtë, një përkthim i plotë i Biblës
kuptojnë më lehtë se çfarë po u thotë atyre Perëndia Perëndisë dhe njeriut bazuar në Bibël në një mënyrë në gjuhën Hindustani është shumë i dëshirueshëm.
përmes Shkrimeve të Shenjta. Fëmijët shpesh mësojnë të organizuar. Kjo mënyrë ndihmon shumë për Vazhdoni të luteni që, ndërsa dëshmojnë me guxim te
gjuhën Urdu në shkollat fetare (Medresetë), por kur besimtarët që nuk dinë të shkruajnë e të lexojnë dhe të tjerët, Jezusi të lartësohet përmbi gjithçka. Ka kundër-
rriten, ata përgjithësisht lexojnë vetëm shkrime në për ata që janë ende në proçesin e kërkimit shpirtëror. shtime ndaj kësaj (Vep. 4:27-31).
gjuhën Hindi (jo në gjuhën Urdu, e cila është gjuha Është ngazëlluese të dëgjosh për ndryshimet në jetën Lutuni që Myslimanët nga Raxhastani prej secilit nga
e tyre tradicionale fetare). e tyre, që kur ata kanë ardhur në njohjen e Mesisë. grupet etnike (Pathanët, Shaikjët dhe Sayidët): që ata do
Një popullsi përfaqësuese e të gjitha grupeve etnike Ndërsa ju e kërkoni Zotin në lutje, ju lutem gjithashtu t’i thërrasin Jezusit për shpëtim (Vep. 4:12).
Myslimane jeton në kryeqytet, në Xhaipur. Myslimanët ngrijini në lutje para Tij Myslimanët nga Raxhastani.
14
15. 18 gusht, 2010 Dita 8
Sudani Lutje për Popujt
S udani është një komb i përbërë nga qindra grupe e klane
etnike, kulturore dhe gjuhësore. Një kër-kues shkencor
ka identifikuar rreth 2,200 grupe, përfshirë klanet lokale. Më
përbashkët me njëri-tjetrin, dhe mes të cilëve mund të përhapet
ungjilli pa hasur në pengesa të rëndësishme për t’u kuptuar dhe
për t’u pranuar.” Pengesat mund të jenë: (1) Fetare, (2) Gjuha,
poshtë jepet një listë me 15 nga 36 grupet e popujve me mbi (3) Ndërveprimi shoqëror dhe (4) Gjeografia (Sudani është shteti
100,000 njerëz, të konsideruar prej disa besimtarëve se janë në më i madh në Afrikë).
nevojën më të madhe për Ungjillin në Sudan. Në fakt, asnjëri
nga këta grupe nuk ka projekte të stabilizuar, afatgjatë, në Populli Daxhu
gjuhën vendase për arritjen e njerëzve për Ungjillin, të cilët
të përfshijnë ose të huajt, ose besimtarët vendas Sudanezë.
Së bashku, këta 15 grupe përbëjnë më shumë se 20 milionë
Duke jetuar në Sudanin Perëndimor dhe në Çadin Lindor,
Daxhu (numri një në listë) janë kryesisht bujq dhe ekonomia
KËRKESAT PËR Lutje
njerëz, ndër të cilët nuk njihet se ka besimtarë. e tyre bazohet kryesisht në prodhimin e drithërave. Drithërat
1. Daxhu kryesore përfshijnë melin, melekuqen dhe misrin. Po ashtu bëjnë Lutuni për grupin Daxhu dhe të tjerët
2. Danaagla / Kanuuz edhe pak gjueti. Gjithsej, nga Daxhu numërohen rreth 150,000 në listë që tek ata të arrijë Ungjilli (Mat.
3. Krahina e Darfurit (Arabët e Sudanit Verior = ASV) banorë në Sudan (260,000 gjithsej në Çad dhe në Sudan). 28:18-20).
4. Krahina Lindore / ASV Daxhu kanë qenë popull Mysliman që nga shekulli i
5. Fellata: Fulani – folës Lutuni që në çdo grup të themelohen
pesëmbëdhjetë. Ata e nderojnë Kur’anin dhe të gjitha betimet e bashkësitë e besimtarëve të bazuar në
6. Fellata: Hausa – folës
7. Kanuri përkushtimet janë bërë sipas shkrimeve të tij. Ndonëse Daxhu janë Bibël (Titi 1:5-9).
8. Krahina Kordofan / ASV Myslimanë dhe i ndjekin përditë mësimet Islamike, ata nuk bëjnë
kështu në kuptimin më strikt të mundshëm. Lutja e së Premtës në Bibla nuk është përkthyer ende në
9. Masalit gjuhën Daxhu. Asnjë burim tjetër i
10. Krahina e Nilit / ASV xhami nuk frekuentohet nga të gjithë dhe shpesh nuk respektohet
mospirja e alkolit. Përveç këtyre, shumë prej besëtytnive të Krishterë, si filmi “Jezus” apo programe
11. Krahina Veriore / ASV
12. Rashaida tyre animiste janë mbajtur dhe janë përzier me besimet e tyre radioje, nuk është në dispozicion të
13. Krahina Juglindore / ASV Islamike. Në fenë e tyre animiste janë formuar kultet, ata besojnë tyre. Megjithatë, në gjuhën e tyre ka
14. Krahina e Nilit të Bardhë / ASV në frymërat e mirë dhe të këqinj, dhe praktikohet magjia. regjistrime me kaseta nga Ungjilli.
15. Zaghaua Për shëndetin dhe mbrojtjen e tyre, foshnjave të sapolindura
Një “grup njerëzish” mund të përkufizohet si: “grupi më ndonjëherë u jepet ujë që ka qenë përdorur për të larë një dërrasë Ky artikull është nga një material i siguruar
i madh i atyre që e perceptojnë veten se kanë një afinitet të ku kishin qenë shkruar vargje nga Kur’ani. nga IMB dhe Projekti “Jozue”.
15
16. Ta kuptojmë Kur’anin
nga Gordon Nickel, Vankuver
K ur’ani është shkrimi i bashkësisë Myslimane.
Myslimanët përreth botës i hedhin sytë nga Kur’ani
për drejtim në besim dhe për jetën. Ata i kanë dhënë
emrin Allah. Në Kur’an, Perëndia e ka dhënë ligjin e tij
në të shkuarën dhe vazhdon ta japë ligjin e tij përmes
“lajmëtarëve.” Perëndia pret që krijesat e Tij ta respek-
librit të tyre autoritet për të përcaktuar të menduarit dhe tojnë ligjin e Tij dhe Kur’ani premton shpërblime ose
sjelljen e tyre. Në faqet e tij, ata pretendojnë të gjejnë ndëshkime për njerëzit në Ditën e Gjykimit. Afro një e
përmbledhjen e vërtetë të shumë ngjarjeve të mirë- treta e vargjeve të Kur’anit kanë të bëjnë me temën e
njohura në Bibël. Doktrina e shkrimit që kanë zhvilluar gjykimit.
Myslimanët për Kur’anin është e pashoqe mes besimeve Një temë tjetër kryesore është polemika me grupet
të botës. Respekti për Myslimanët i nxit Kristianët që të e dëgjuesve, të cilët duket sikur i dëgjojnë recitimet e
kërkojnë ta kuptojnë mesazhin që lexojnë Myslimanët lajmëtarit, por nuk e pranojnë pretendimin që ka ky
në Kur’an dhe autoritetin që Myslimanët i japin shkrimit lajmëtar, se po flet prej Perëndisë. Sidomos në suretët e
të tyre. gjatë të hyrjes në Kur’an, toni i polemikave mes Judenjve
Kur’ani përbëhet nga 114 kapituj, të quajtur Suretu, dhe Kristianëve është goditës. Në këtë polemikë, ashtu si
të rregulluar afërsisht sipas gjatësisë, nga kapitulli më edhe në shumë pjesë të tjera të Kur’anit, janë ndërthurrur nga argjila dhe i fryu jetën atij (Kur’an 5:110), i
i gjatë (suretu 2) deri te më i shkurtri (vetëm një vijë historitë e profetëve nga e shkuara. Historisë së Moisiut, ngjan një historie te apokrifa Ungjilli i Fëmijërisë
për suretu 108). Kapitulli i parë shërben si një prezantim në shumë versione të ndryshme, i është kushtuar deri më i Thomait. Kur i qaset vdekjes së Jezusit, materiali
i shkurtër i shkrimit. Ai quhet “Hyrja,” El Fatiha, i cili tani vëmendja më e madhe. Kur’anik duket i errët e i dykuptimtë duke kaluar nga
është një segment i ngjashëm me lutjen i përdorur gjatë Materiali Kur’anik mbi Jezusin – të quajtur “Isa” në vargjet që duket se marrin për të vërtetë vdekjen e tij
salatit (lutjes) rituale. Çdo kapitull ndahet në vargje, Kur’an – përqendrohet në suretët e tretë, të pestë dhe të (Kur’an 3:55, 19:33) deri në një mohim të qartë se
ajete, numri total i të cilëve është pranuar mes 6204 19të. Vëmendja më e madhe u jepet rrethanave të lindjes Judenjtë e vranë Jezusin (Kur’an 4:157). Megjithatë,
dhe 6236, që varion në varësi të skemave të ndryshme së Jezusit, disa prej të cilave u ngjajnë atyre të kapitullit ka pak mëdyshje në mohimin që bën Kur’ani për
të numërimit. Kur’ani ka afërsisht të njëjtën gjatësi sa të parë të Ungjillit sipas Llukës. Jezusi prezantohet si një Jezusin si Perëndi. Jezusi në Kur’an jepet prerazi se
Dhjata e Re. bërës mrekullish, i cili i shëron të verbrit dhe lebrozët, nuk është Perëndi, as Biri i Perëndisë, as se është i
Një nga temat kryesore që e përshkon Kur’anin është që i ngjall të vdekurit “me anë të lejes së Allahut” ( “lidhur” me Perëndinë, dhe as se është “i treti ndër
se Perëndia është Krijuesi i gjithësisë dhe ai njihet me Kur’an 3:49). Raporti Kur’anik se Jezusi krijoi një zog tre persona.” Nga ana tjetër, Jezusit i jepet emri
16
17. Një faqe e veçantë e burimeve mbi Kur’anin dhe bashku me mohimin e të qenit hyjni të Jezusit dhe një gjuhë me bukuri dhe përsosuri të tillë – dhe për
Ungjillin ofrohet në faqen e internetit të autorit: mohimin e dukshëm të vdekjes së tij në kryq, Kur’ani këtë arsye është provë se është hyjnor. Myslimanët
www.quranandinjil.org është i dobët në përshkrimin që i bën shenjtërisë së gjithashtu e kanë përdorur këtë pretendim si një provë
Perëndisë dhe në analizën e tij për thellësinë e mëkatit se Muhamedi është një profet.
të njeriut. Ai nuk prezanton asnjë plan hyjnor për Komuniteti global Mysliman do të vazhdojë ta shohë
Faqe interneti me tekste Kur’anike: www.quran.com
shpëtimin dhe asnjë nevojë për një shpëtimtar – në Kur’anin si burimin e vet për të vërtetën dhe autoritetin.
(Kjo faqe përmban një listë të zgjeruar të Kur’anit në
të vërtetë nuk ofron asnjë shpëtimtar. Nuk ka asnjë Respekti dhe vlerësimi i Kristianëve për Myslimanët
gjuhë të ndryshme).
Mishërim, që të na tregojë se si është Perëndia (Gjoni
1:14-18). Si rezultat, Kur’ani e përshkruan dashurinë
e Perëndisë për njerëzit si të kushtëzuar, dhe nuk Bibla ka të përbashkët me Kur’anin
Respekti për Myslimanët i nxit besimin e zakonshëm në një Krijues
përmban urdhërimin që njerëzit ta duan Perëndinë ose
Kristianët që të kërkojnë ta kuptojnë njëri-tjetërin. Perëndi, ndaj të cilit njerëzit duhet
mesazhin që lexojnë Myslimanët në Myslimanët besojnë se Perëndia ia zbuloi përmbaj- të japin llogari. Megjithatë, përtej
Kur’an dhe autoritetin që i japin tjen e Kur’anit Muhamedit në periudhat kohore mes kësaj ka një numër ndryshimesh që
Myslimanët shkrimit të tyre të shenjtë. viteve 610-632 Pas Krishtit. Ata besojnë se recitimet
shkojnë deri te thelbi i Ungjillit.
më vonë u regjistruan fjalë për fjalë dhe sot ato
gjenden në tekstin në Arabisht të Kur’anit në të njëjtën
mënyrë saktësisht siç synoi Perëndia. Një nga traditat do të thotë që ta marrin seriozisht mënyrën me të
“Mesia” (Kur’an 3:45) dhe në mënyrë misterioze quhet më të njohura Myslimane për mbledhjen e Kur’anit cilën flasin Myslimanët për përmbajtjen e Kur’anit
“Fjala” e Perëndisë dhe një “frymë” prej Perëndisë ia atribuon atë Zaid ibn Thabit dhe Kalifit të tretë dhe autoritetin e tij për ta. Gjithashtu do të thotë – në
(Kur’an 4:171). ‘Uthman. Myslimanët besojnë se teksti i redaktuar kontekstin e miqësisë dhe besimit – të përfshihen të
u shkrua i plotë dhe u shpërnda në qendrat kryesore vërtetat, ato pretendime të bëra brenda vetë Kur’anit
Një numër pasazhesh në Kur’an duket sikur
të Perandorisë Myslimane që po zgjerohej brenda 25 dhe për Kur’anin nga ana e Myslimanëve. Të pohosh
reflektojnë situata betejash, kryesisht në suret 8 dhe
viteve të vdekjes së Muhamedit. me gëzim duke tundur kokën ose të buzëqeshësh
9, por edhe pjesë në suret e hyrjes dhe diku tjetër. Në
Studiuesit Myslimanë e zhvilluan doktrinën se ndërkohë që një Mysliman pohon si të vërteta gjëra që
këto sure gjenden 21 urdhërime për të luftuar dhe pesë
Kur’ani në Arabisht, të cilin Myslimanët e kanë kanoni- shkojnë kundër me mesazhin e qartë të Perëndisë në
urdhërime për të vrarë.
zuar, përmban të njëjtat fjalë dhe renditje ashtu si një Ungjill nuk tregon as respekt, as dashuri. Dashuria për
Bibla ka të përbashkët me Kur’anin besimin e zakon- miqtë tanë shkon deri atje, sa të mbahet një qëndrim
pllakë floriri që ruhet në parajsë. Studiuesit gjithashtu
shëm në një Krijues Perëndi, ndaj të cilit njerëzit duhet i fortë dhe të jepet shembulli më i mirë i yni, për të
pretendojnë se fjalët e Kur’anit janë të paimitueshme
të japin llogari. Megjithatë, përtej kësaj ka një numër vërtetën që shpëton.
– që do të thotë se asnjë njeri nuk mund të krijojë
ndryshimesh që shkojnë deri te thelbi i Ungjillit. Së
17
18. Të kuptojmë më shumë për Islamin
T ekstet e mëposhtme janë marrë nga një prezantim
për Islamin i bërë nga një Mysliman. Tekstet
gjenden në Kur’an dhe në Haditët.
na u shpall neve, atë që iu shpall Ibrahimit, Ismailit,
Is-hakut, Jakubit dhe pasardhësve (të Jakubit që ishin
të ndarë në dymbëdhjetë kabile), atë që i është dhënë
Pejgamberin arab, (që nuk shkruan as nuk lexon), të
cilin e gjejnë të cilësuar (të përshkruar me virtytet e tij),
te ata në Tevrat dhe në Inxhill.” (Kur’an 7:157).
Islami pretendon se është feja fillestare: “Përkujto Musait, Isait dhe atë që iu është dhënë nga Zoti i tyre
kur Zoti Yt nxori nga shpina e bijve të Ademit pejgamberëve, ne nuk bëjmë dallim në asnjërin prej
pasardhësit e tyre dhe i bëri dëshmues të vetes së tyre tyre dhe ne vetëm atij i jemi bindur.” (Kur’an 2:136).
(duke u thënë): “A nuk jam Zoti juaj?” Ata thanë: “Po, “O ju që besuat, besoni vazhdimisht Allahut, të dërguarit
dëshmuam!” ... (Kur’an 7:172). të Tij, librit që gradualisht ia shpalli të dërguarit të Tij
Islami pretendon se që të gjithë njerëzit janë dhe librit që e pat zbritur më parë. Kush nuk i beson
lindur Myslimanë: (Bukhari [funeralet] Volumi 2, Allahut, engjëjve të Tij, librave të Tij, të dërguarve të *(Shënim: Në Dhjatën e Re është shkruar se Jezusi është
Libri 23, Numri 441) Apostulli i Allahut tha, “Secili Tij dhe bottës tjetër, ai ka humbur tepër larg” (Kur’an përmbushja e profecive te Ligji i Përtërirë 18:15 dhe 18:18-
fëmijë është lindur me një besim të vërtetë të Islamit 4:136). 19 (Shihni Veprat 3:22-23 dhe 7:37). Është e dukshme
(dmth që të mos adhurojë askënd tjetër përveç Allahut), Islami pretendon se për Muhamedin është nga konteksti se pazashi te Ligji i Përtërirë po flet për një
por prindërit e tij e konvertojnë fëmijën në Judaizëm, profetizuar në librat e mëparshëm: “Dhe, kur Isai, person Izraelit dhe jo për një “kushëri / vëlla” Arab. Shihni
Kristianizëm, ose Zoroastrianizëm, ashtu sikurse një bir i Merjemes tha: “O beni israilë, unë jam i dërguar i po ashtu të njëjtën shprehje “nga mesi i vëllezërve tuaj”
kafshë lind një bebe kafshe të përsosur. A mos ju duket Allahut te ju, jam vërtetues i Tevratit që ishte para meje te Ligji i Përtërirë 17:15. Është e dukshme nga teksti që
kjo e shtrembëruar?” dhe jam përgëzues për një të dërguar që do të vijë pas mbreti i Izraelit nuk mund të jetë një i huaj (madje edhe
Islami pretendon se Abrahami mësoi për Islamin: meje, emri i të cilit është Ahmed!” ... (Kur’an 61:6). sikur të jetë kushëri).
“Ibrahimi nuk ka qenë as jehudi, as i krishterë, por ai Myslimanët besojnë se vetëm në Muhamedin janë **Fryma e Shenjtë është ai për të cilin flitet te Gjoni 14:16-
ishte larg besimeve të kota, ishte mysliman dhe nuk plotësuar disa profeci Biblike. • Myslimanët besojnë 24. Teksti e thotë shumë qartë “Frymën e së Vërtetës,
ishte prej idhujtarëve.” (Kur’ani 3:67). se vetëm në Muhamedin janë plotësuar disa profeci që bota nuk mund ta marrë, sepse nuk e sheh dhe nuk e
Islami pretendon se Myslimanët duhet t’i Biblike. Pasazhet parësore profetike janë në Dhjatën e njeh; por ju e njihni sepse qëndron me ju dhe do të jetë në
nderojnë profetët e mëparshëm dhe librat e tyre: Vjetër, Ligji i Përtërirë 18:15* dhe në Dhjatën e Re, Gjoni ju.” Do të ishte e vështirë që Muhamedi të qëndronte te
“Ju (besimtarë) thuani: “Ne i besuam Allahut, atë që 14:16**. “Ata që pranojnë të dërguarin (Muhamedin), dikush. Ai nuk e bëri kurrë një pretendim të tillë.
18
19. Shteti Popullsia % Myslimanë
Dëshmi nga Franca Totale Myslimane (Milionë
(Milion banorë)
banorë)
U në u rrita në një familje tradicionale
tuniziane. Nuk isha shumë e lumtur dhe,
si shumë të tjerë, mendova të martohesha,
Austria
Shqipëria
8.4
3.2
4.1
70
0.34
2.2
me qëllim që të shpëtoja prej familjes Belgjika 10.7 4 0.4
sime dhe të gjeja një jetë të re. Një burrë që Bosnja dhe Hercegovina 3.8 60 1.5
jetonte në Francë u kërkoi prindërve të mi
të martohej me mua. Në fillim të jetës sime Bullgaria 7.6 11.9 0.91
në Francë, dukej sikur gjërat do të shkonin Kroacia 4.4 3 0.13
mirë, por shumë shpejt martesa u kthye në e zemrave tona” më vinin vazhdimisht në mendje. E
Danimarka 5.5 5 0.27
një makth. Unë u divorcova dhe u kujdesa hapa Biblën dhe i pashë vargjet për Jezusin që ishte
vetë për tre fëmijët e mi. Pas shumë vitesh u Perëndia në mish (Gjoni 1:1). Më së fundi, shumë Franca 62.3 8.5 5.3
martova përsëri, vetëm pasi këmbëngula që prej pyetjeve të mia u përgjigjën në një program Gjermania 82.5 3.6 3
burri im i dytë të bëhej Mysliman. Ne patëm radiofonik të Krishterë në gjuhën Arabe (Al Kanat Italia 59.9 2.4 0.825
edhe dy fëmijë të tjerë bashkë. al Hayat). Unë i thërrita Perëndisë në atë gjendje
të dëshpëruar siç isha, kur ndieja prezencën e Kosova 2.2 90 2
Një ditë, ndërsa po i çoja fëmijët e mi në
frymërave të këqija, dhe e njoha paqen e Perëndisë Lihtenshteijn 0.04 3.4 0
aktivitetet e tyre sportive, takova një grua,
një besimtare në Mesinë, e cila më ftoi në sipas Gjoni 14:27. Perëndia ka bërë disa gjëra të Maqedonia 2.1 30 0.63
një grup për gratë dhe fëmijët, në lidhje me mrekullueshme në jetën time. Nuk jam më njëlloj
si më parë. Nuk jam më vetëm për t’u përballur me Mali i Zi 0.6 17.7 0.11
Biblën. Ftesa e saj më pëlqeu dhe vendosa të
vështirësitë. Jam pagëzuar; Perëndia është me mua. Hollanda 16.4 5.8 0.95
shkoja. Në një takim dëgjova një grua nga
Afrika e Veriut të përshkruante besimin e Norvegjia 4.8 3.1 0.15
saj të Mesia dhe u përlota. Unë kisha frikë Djathtas: Lista e vendeve Evropiane me një popullsi Rusia 142 11.7 16.5
prej familjes sime dhe të tjerëve që të thoja Myslimane mbi 2 %. Vetëm Rusia ka mbi 16.5 Serbia 7.4 4 0.3
ndonjë gjë për këtë. Me së fundi vendosa se milionë (11.7 % nga 142 milionë banorë). Statistikat
ajo duhej ta kishte gabim, por në fakt më Suedia 9.2 3.1 0.3
ndryshojnë gjerësisht lidhur me Myslimanët në
dukej se besimi tek ajo më soli paqen. Vargje Evropë dhe ka mundësi që kjo listë të ketë gabime. Zvicra 7.6 4.2 0.31
të tilla si Hebrenjve 4:7 për “mosngurtësimin Mbretëria e Bashkuar 61.3 2.8 1.65
19
20. 19 gusht, 2010 Dita 9
Myslimanët në Norvegji
D isa vlerësojnë se popullsia Myslimane në Norvegji
është rreth 150,000 njerëz, nga një popullsi totale
prej 4.8 milionë. Në vitin 1980, kishte rreth 14,000
Një shoqëri shumëkulturore
Sot, duket sikur Norvegjia, ashtu si pjesa tjetër e Evropës,
shfaqet si një shoqëri shumë-kulturore. Gjatë disa viteve
Myslimanë. Shumica e Myslimanëve kanë mbërritur në të fundit, feja është bërë më shumë se një tematikë në
Norvegji përmes imigrimit. Deri në vitin 2008, rreth 1000 media, në retorikën politike dhe në bashkëbisedimet e
Norvegjezë ishin bërë Myslimanë, shumica si rezultat i zakonshme. Disa vjet më parë, shprehjet “imigrant”
martesës. Ka shumë mundësi që rreth 50,000 Myslimanë ose “i huaj” përdoreshin për njerëzit që vinin në këtë
të jetojnë në Oslo dhe përreth tij. Imigrimi i Myslimanëve vend, por kohët e fundit përdoret më shpesh shprehja
nisi vetëm pas Luftës së Dytë Botërore, por ai nuk ishte “Mysliman” në vend të “i huaj”. Megjithatë, jo çdo i huaj
i dukshëm përpara vitit 1970. Grupet më të mëdhenj që vjen në Norvegji është Mysliman; ka shumë mundësi
kanë ardhur nga Pakistani, Iraku, Somalia, Bosnja – që afro 60 % e imigrantëve janë Kristianë ose nga besimet
Hercegovina, Irani, Turqia dhe Kosova. e tjera.
Xhamia e parë u ndërtua në vitin 1974 dhe sot ka Diskutimet pas 11 shtatorit 2001, “lufta ndaj terrorit”
xhami Sunni, Shi’a, Ahmadija dhe gjithashtu xhami të dhe “polemika mbi karrikaturat” që të gjitha këto kanë ka 225,000 Kristianë. Sipas një anketimi, 32 % e
lidhura me grupe specifike etnike që vijnë nga vende të luajtur një rol në bërjen e Islamit temë bisedash. Pasi një Norvegjezëve tregoi se “ata besojnë se ka një perëndi
ndryshme. Më shumë se 80,000 Myslimanë janë anëtarë karrikaturist Danez vizatoi dhe botoi disa karrikatura / Perëndi,” kurse 47 % u përgjigjën se “ata besojnë
të regjistruar të pothuajse 100 bashkësive Myslimane, të Muhamedit, disa vjet më parë, një gazetë Norvegjeze se ka një lloj fryme, ose force jetësore” dhe 17 % u
por komuniteti Mysliman nuk është i bashkuar; ai gjithashtu u bë e famshme në mbarë botën pasi i botoi përgjigjën se “ata nuk besojnë se ka ndonjë lloj
është shumë i copëzuar. Xhamitë kanë qenë vende të ato. Diskutimet pas kësaj, e ndanë opinionin Kristian dhe fryme, perëndi, apo force jetësore.”
rëndësishme për anëtarët nga grupet minoritare etnike atë jofetar mbi rëndësinë e lirisë së fjalës, në kontrast me Disa kisha u kanë shërbyer komuniteteve Mysli-
që ata të takohen me njëri-tjetrin. Disa xhami gjithashtu ndjeshmërinë e Myslimanëve ndaj ndjenjave fetare. mane për shumë vjet. Ka shumë grupe dhe kisha me
drejtojnë projekte në komunitet. Shumica e xhamive në Kristianë që flasin gjuhën Farsi, shumica imigrantë
Shumica më e madhe e Norvegjezëve janë anëtarë
Norvegji nuk u ndërtuan në fillim si xhami tradicionale, nga Irani. Për fat të keq, nuk ka ende grupe me
të Kishës Luterane (mbi 80 %) por relativisht pak janë
por janë pjesë e ndërtesave të zakonshme të qytetit. përmasa të konsiderueshme që të mblidhen bashkë
anëtarë aktivë dhe shumë persona kanë besime që
Xhamia e parë, e ndërtuar veçanërisht për qëllimin e për të adhuruar në gjuhën Arabe. Megjithatë, ka
aktualisht nuk reflektojnë besimin Biblik. Ka mundësi
adhurimit Islamik u ndërtua në vitin 1995, dhe ishte e Myslimanë Arabë të cilët vijnë te besimi në Mesinë
që në denominacione më të vogla të tipeve të ndryshme
vetmja e tillë deri në vitin 2005.
20