1. O alumnado de Barouta, este curso, vaille dar unha volta á
súa contorna. Imos aprender sobre o noso medio máis
próximo: os camiños e os nomes do lugar, hórreos e
graneiras, fornos, fontes, cruceiros, pontes medievais...
“Barouta: o patrimonio material e
inmaterial”
(As construcións tradicionais e a toponimia propia do lugar)
3. A ponte medieval sobre o Rego dos Pasos, de cantería, cun arco central de medio punto rebaixado
e dous aliviadoiros. Alombada, de trazado curvo e calzada de grandes laxes. Esta ponte quedou fóra
de servizo cando se fixo a concentración parcelaria pero foi restaurada. O camiño pasa ao seu pé.
Neste entorno natural pasou Rosalía de Castro os seus primeiros anos da infancia.
Augapesada:
“auga empezada”, “auga
empozada”.
Aquí nacen dúas fontes e
pasan dous regos, polo tanto
é un lugar de auga que servía
para facer moer os muíños da
zona.
Foi capital do Concello e por
ela pasa o Camiño Real a
Fisterra-Muxía.
Fonte do Acheiro:
Pasada a ponte, á man dereita, atópase esta fonte, hoxe
media soterrada pola estrada.
Á esquerda, queda unha casa cun espazo diante e un pozo;
gravada na pedra a data, 1920, xunto cuns trísquelos.
Contan que era unha taberna onde paraban as recuas antes
de subir a costa. Aínda conserva a anela de ferro para
amarraren as mulas.
5. Subindo polo Mar de Ovellas,
na aldea de Castiñeiro de Lobo.
Patricia, amosounos un peido
de lobo, cheo de esporas.
6. Costa do Mar de ovellas (Mor de Obellias no s XII). Antigamente era unha zona de pastoreo. Aquí viñan
pacer as ovellas e vacas da redonda. E había tantas, que se mirabas desde o cimo, parecía un mar
branco. De aí o nome <<mar de ovellas>>.
Rosalía de Castro dedicoulle un poemiña a este lugar: ¡A probiña, que está xorda...!
Leváime aló, miñas pernas
Paseniño, paseniño,
Aquí paras, aló te sentas,
Irás chegando, Xuana,
A donde as casas fomegan.
I a vella vai, sube, sube
a costa de mar de ovellas,
cun ollo posto no chan
i outro onde as casas fomegan.
7. Monte escolar de Ames. Hai 10 anos, fixemos unha plantación de castaños e
carballos. Participamos varios centros do Concello. E xa dá gusto velos!
Fonte do Breixo. Parada obrigada
despois da pronunciada subida.
Pasamos de 180 a 272 m en pouco treito.
8. Susavila de Carballo, Trasmonte
Amarelle
Casa de Breixo ou do Patiño.
Antiga casa de posta, onde paraban
os arrieiros.
Cruz a un veciño de
Fisterra que morreu
aquí no 1857.
Hórreos típicos da Maía, combinando a
cantería dos penais coa madeira nos claros.
9. Trasmonte, un cruceiro con pousadoiro.
Ao fondo, a escola feita polos emigrantes en Cuba.
Merenda no campo da festa de
Trasmonte. Hai que repoñer forzas!
10. A forxa de Caramés, lembranzas dun ferreiro.
Esta é a forxa de Avelino Caramés.
Recibiunos Fernando, o fillo, e
contounos moitas cousas de como
facían os ferreiros cando non había
electricidade. Todo á man e con
moita maña. Traballaban arreo para
facer machadas, coitelos, fouciños,
sachos...
Grazas, Fernando e Julia por nolo
contar.
11. A fornalla co ventilador. (antes tiñan un fol)
Pía con auga para arrefriar.
Martelo mecánico.
A zafra para martelar e
dar forma ao ferro.
A trade para furar.
A moa, para afiar a
ferramenta.
Que ten que haber nunha forxa?
Formas, para copiar.
12. Hórreos de Reino e
Ponte Maceira (abaixo)
Pazo de Lens
Reloxo de sol en Burgueiros.
13. Alpendre con pía
Pontella, ponte medieval e muíño na Ponte Maceira,
conxunto histórico cunha arquitectura popular moi
importante.
Ponte Maceira
14. Un bo lugar para rematar este percorrido! Cansos pero tamén coa cabeza chea de
historias fermosas, lugares con encanto e moito para contar.
15. Ruta polo Rego Andoriña
Alumnado de 3º e 4º de E.P.
17 de novembro de 2016
1 de decembro de 2016
16. Nós comezamos a andaina na capela de Vilouta, onda o cruceiro e a
Fonte Santa, e rematamos no “muíño de Insua”, na praia fluvial.
Pasamos por regos cheos de auga cos seus muíños (hoxe xa sen
uso), bosques de carballos e castiñeiros, pontellas de pedra,
pisamos o terreo do antigo castro de Piñeiro e ata nos
imaxinabamos alí, na Idade do Ferro, vixiando desde o alto! Vimos
os hórreos de Rúa, a igrexa de San Mamede (antigo mosteiro) e que
aínda conserva un hórreo de boas dimensións. Seguimos baixando
cara ao Tambre, xa de volta, pasando pola “devesa de Sequeiros”,
cun cheiro a loureiro marabilloso.
E, por fin, a beira do gran río, o Tambre, que tantas veces visitamos
no verán para refrescarnos.
Cansos, si! Pois a andaina foi moita. Pero pagou a pena.
A Ruta do Andoriña é circular; percorre a contorna da capela da
Magdalena, varios muíños, os restos do Castro de Piñeiro, o
conxunto parroquial de San Mamede e as cascadas que forma o
regato do Andoriña.
Iníciase na praia fluvial de Tapia, á beira do río Tambre. Ten uns
seis quilómetros de lonxitude; é unha senda chea de beleza e
cunha dificultade baixa. Está sinalizada con paneis informativos
que falan da riqueza natural e arquitectónica da zona.
17. Frenza, Tapia
Fonte santa, capela da Madalena e cruceiro.
Fonte milagreira. A ela acoden as persoas
con doenzas dos ósos.
18. Camiño do Rego Andoriña
Bordeamos regos, cruzamos pontellas,
subimos montes e gozamos do outono.
19. No “castro de Piñeiro” hai dous muíños, un
reconstruído e outro en mal estado que aínda
conserva a moa e o rodicio.
Muíños do Rego Andoriña
20. Os dous muíños, colocados a diferente altura, aproveitaban a
auga dun para moer no outro antes de devolvela ao río.
Toda unha lección de aforro enerxético.
21. Castro de Piñeiro
O espazo do castro, hoxe, é un souto
fermoso á beira do rego Andoriña no que
merendamos tranquilamente.
24. Hórreo de San Mamede, Piñeiro
De estilo fisterrá, todo de cachote, a diferenza dos da
Maía, que levan pedra e madeira.
Hórreo de Rúa, Piñeiro Pombal de Vilouta, Tapia
Igrexa e priorado de San Mamede
25. Bosque de loureiros na
“Devesa de Sequeiros”
Ínsua do
Tambre
Finaliza o percorrido na praia fluvial de Tapia, co seu muíño
reconstruído pero acondicionado para un uso diferente.