15h40 Wet ’79 “Brandpreventie”, wijzigingen ten gevolge van recente evoluties (erkenningen voor berekeningen en controles), Stefaan Maekelberg (FOD Binnenlandse Zaken)
Benoit hugh agence du numérique smart region-agoria
15h40 Wet ’79 “Brandpreventie”, wijzigingen ten gevolge van recente evoluties (erkenningen voor berekeningen en controles), Stefaan Maekelberg (FOD Binnenlandse Zaken)
1. Wet ’79 “Brandpreventie”,
wijzigingen ten gevolge van
ij i i
recente evoluties
Stefaan Maekelberg
05/06/2012 Name
05/06/2012
Fire safety engineering – versus brandpreventie
Inhoud
> Beperking van het brandrisco
> Aanvaardbaar brandrisico
> Gelijkwaardig veiligheidniveau
> Vormen van fire safety engineering
> Formulering van brandpreventiemaatregelen voor FSE
> Hoe komt wetgeving tot stand
> Ontwerp wetgeving op basis van resultaatsverbintenissen
> Basisprincipes voor wetgeving op basis van resultaatsverbintenissen
> Praktische mogelijkheden voor de toepassing van de wetgeving
> Doel van de wetswijziging
> Voorstelling van de ontwerp van wetswijziging.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 2
1
2. Fire safety engineering – versus brandpreventie
Beperking van het brandrisco door middel van:
Passieve brandveiligheid
bouwkundige aspecten (concept, compartimenten, rookcompartimenten, gebruik van bouwmaterialen en
bouwelementen, afstand t.o.v. belendende gebouwen);
Inhoud van het gebouw : meubilair, matrassen, versieringen, toestellen, …;
bedrijvigheid in het gebouw.
Actieve brandveiligheid
blusmiddelen (automatische blusinstallaties: sprinklers, CO2, vervangingsproducten voor hallon, poeder,
schuim, en niet automatische blusinstallaties: hydranten, muurhaspels met axiale voeding, draagbare en mobile
blustoestellen);
detectie;
Alarminstallaties;
rookafvoer.
organisatorische middelen en de menselijke aspecten
voorbereiding voor het ontstaan van brand:
housekeeping, rookverbod, bestrijding- en evacuatieoefeningen, rampenplanning, audits en risicoanalyse maar
ook training en opleiding van de interventieploegen en de relatie met de brandweer (voorafgaandelijk
interventieplan).
alle organisatorische maatregelen die in werking treden bij het ontstaan van een brand.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 3
Fire safety engineering – versus brandpreventie
Branriscico moet herleid worden tot een aanvaardbaar risico
Aanvaardbaar risico = toepassen van een combinatie van mogelijke eisen
Wordt bepaald door het programma van eisen onder de vorm van doelstellingen
Bouwheer
Verzekeringen
Regelgeving
Brandweer
Verschillende combinaties kunnen aanleiding geven tot gelijkwaardige
veiligheidsniveau
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 4
2
3. Fire safety engineering – versus brandpreventie
Verschillende vormen van fire safety engineering
Bepalen en toepassen van mogelijke combinaties voor gelijkwaardig
veiligheidsniveau
De bewijsvoering van sommige eisen door middel van berekening
Gebruik van Eurocodes voor bepalen van de stabiliteit van bouwelementen (ontwerp van
ministerieel besluit)
Berekeningen op basis van natuurlijke brandverloop
Ontwerpen van rook en warmteafvoerinstallaties
Ontwerpen van automatische blusinstallaties
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 5
Fire Safety Engineering – versus branpreventiemaatregelen
Formulering van de brandpreventiemaatregelen voor fire safety engineering
Prestatie gerichte maatregelen ( (perfomance based) - Doelstelingen
Voorkomen van de schade door verhinderen van uitbreken van brand
als de brand toch uitbreekt de schade te beperken
aan slachtoffers,
aan goederen
g
aan de omgeving (milieu).
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 6
3
4. Fire Safety Engineering – versus brandpreventiemaatregelen
als de brand toch uitbreekt de schade te beperken
aan slachtoffers,
De hoofddoelstellingen moeten verzekeren dat :
– de bezetters uiteindelijk in staat zijn het gebouw levend te verlaten zonder blootgesteld
te worden aan onhoudbare situaties die hun gezondheid schaden;
– de brandweer in staat is veilig reddingswerkzaamheden uit te voeren en de
branduitbreiding te verhinderen;
– bij eventueel instorten van het gebouw geen mensen, met inbegrip van de
brandweerlui, in gevaar komen.
Aan goederen
Aan de omgeving (milieu).
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 7
Fire Safety Engineering – versus brandpreventiemaatregelen
als de brand toch uitbreekt de schade te beperken
Rechtstreekse en onrechtstreekse schade aan goederen eisen komen weinig voor in
regelgeving)
– de structurele schade aan de constructie;
– de schade aan de inhoud van het gebouw;
– het stilleggen van de bedrijvigheid;
– het sociaal karakter van de schade (werkloosheid e.d.);
– het marktverlies
– het aanzien van het bedrijf.
j
Aan de omgeving (milieu).
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 8
4
5. Fire Safety Engineering – versus brandpreventiemaatregelen
als de brand toch uitbreekt de schade te beperken aan de omgeving (milieu).
Grote branden waarbij verschillende gebouwen of grote hoeveelheden gevaarlijke
materialen betrokken zijn, hebben een impact op de omgeving.
Deze impact strekt zich uit buiten de oorspronkelijke brandgrenzen.
Vermijden van branduitbreiding naar nevenliggende constructies
zoveel mogelijk verhinderen dat er gevaarlijke produkten samen met afvloeiend
bluswater en rookontwikkeling in het milieu terecht komen.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 9
Aanvaardbaar risico – versus regelgeving
Hoe komt regelgeving tot stand
Taak van de Hoge Raad voor de beveiliging tegen brand en ontploffing
Voorstellen doen aan de minister
Advies over ieder ontwerpbesluit
Samenstelling: alle betrokken partijen
Bijgevolg: het aanvaardbaar risico wordt weergegeven in de wetgeving
binnen een bepaald toepassingsgebied
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 10
5
6. Fire Safety Engineering – versus regelgeving
Vorm van regelgeving nodig voor Fire safety engineering -
resultaatsverbintenis
Definitie van de brandpreventie onder de vorm van doelstelling (opgenomen in de
wet
Brandpreventie omvat al de veiligheidsmaatregelen die tot doel hebben,
enerzijds,
het ontstaan van een brand te voorkomen,
elk begin van brand op te sporen
de uitbreiding ervan te verhinderen,
anderzijds,
de hulpdiensten te alarmeren
In geval van brand vergemakkelijken van
• de redding van de personen
• de bescherming van de goederen.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 11
Voorstel tot omzetting van doelstellingen tot basisprincipes voor wetgeving
1. Vluchtwegen – aantal - beschermingen
2 V ld d ti tijd
2. Voldoende evacuatietijd
3. Vluchtwegen oordeelkundig verdeeld – voldoende breed
4. Vluchtwegen vrij en bruikbaar
5. Vluchtwegen – aanduiding - herkenbaar
6. Veiligheidsverlichting
7. Waarschuwing en alarm
8. Vluchtwegen redundantie
9. Verticale l h
9 V i l vluchtwegen b beschermd
h d
10. Normaal gebruik van het gebouw gegarandeerd
11. Interventie brandweer
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 12
6
7. Basisprincipes voor wetgeving met resultaatsverbintenissen
1. Vluchtwegen - aantal - beschermingen
Elke constructie, oud of nieuw, door mensen gebruikt, omvat voldoende vluchtwegen
voor een onmiddellijke ontsnapping in geval van brand of een gelijkaardige
noodtoestand.
De conceptie van de vluchtwegen en van andere beschermingen is zo opgevat dat de
veiligheid in geval van brand niet alleen afhangt van één beschermmiddel.
Aanvullende beschermmiddelen worden voorzien in geval dat elke
reddingsmogelijkheid onbruikbaar wordt tengevolge van een menselijke f
fout of
f
mechanisch defect.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 13
Basisprincipes voor wetgeving met resultaatsverbintenissen
2. Voldoende evacuatietijd
Elk constructie zal zo geconstrueerd, aangepast, uitgerust, onderhouden en
geëxploiteerd worden dat:
onnodig levensgevaar voor de bezetters tengevolge van vuur en rook ontstaat;
in geval van brand of gelijksoortige noodtoestand paniek beperkt wordt gedurende een
redelijke termijn die nodig is om zich naar veiliger plaatsen te begeven hetzij binnen het
gebouw hetzij buiten het gebouw
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 14
7
8. Basisprincipes voor wetgeving met resultaatsverbintenissen
3. Vluchtwegen – oordeelkundig verdeeld – voldoende breed
In elke constructie worden een aantal vluchtwegen voorzien, die oordeelkundig
verdeeld en voldoende breed zijn rekening houdend met:
de aard van de bewoners;
het aantal personen;
de beschikbare brandbeveiliging;
de aard van de bedrijvigheid
de hoogte en het type van de constructie van het gebouw of de structuur.
f
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 15
Basisprincipes voor wetgeving met resultaatsverbintenissen
4. Vluchtwegen vrij en bruikbaar
In elk constructie zullen de vluchtwegen zo verdeeld en onderhouden worden dat ze,
wanneer het gebouw bezet is, vrij zijn van alle hindernissen zodanig dat de evacuatie vanuit
alle delen van het gebouw mogelijk is. Geen sloten zullen geïnstalleerd worden die de vrije
ontsnapping van binnenin het gebouw verhinderen.
5. Vluchtwegen – aanduiding - herkenbaar
Elke evacuatieweg en de wegen die er naar toe leiden zullen aangeduid worden zodanig dat elke
bezetter die fysisch en mentaal normaal is, de richting en de vluchtwegen vanuit elk punt in het
gebouw kan terugvinden.
Elke vluchtweg zal in zijn geheel aangeduid worden zodat de weg naar de veilige plaats op een
duidelijke manier aangegeven wordt
wordt.
Elke deur of doorgang die niet naar een evacuatieweg leidt en die verwarring kan scheppen met
een evacuatieweg zal zo ingeplant of aangeduid zijn dat de bezetters deze weg niet verwarren met
de aanvaardbare vluchtweg.
De nodige maatregelen worden genomen om te verhinderen dat de bezetters in geval van brand
zich naar doodlopende plaatsen zouden begeven.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 16
8
9. Basisprincipes voor wetgeving met resultaatsverbintenissen
6. Veiligheidsverlichting
Wanneer kunstmatige verlichting in een gebouw of structuur noodzakelijk is zullen de
vluchtwegen en de aanduidingen van de vluchtwegen voorzien zijn van een
veiligheidsverlichting.
7. Waarschuwing en alarm
In elke constructie van enige omvang of bezetting waar een bezetter een brand
onvoldoende kan waarnemen zal een inrichting om brandalarm te geven geplaatst
waarnemen,
worden op plaatsen waar het noodzakelijk is de bezetter te alarmeren.
Brandalarm waarschuwt de bezetter om de evacuatie te starten. Brandalarm
vergemakkelijkt een ordelijk verloop van de evacuatie.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 17
Basisprincipes voor wetgeving met resultaatsverbintenissen
8. Vluchtwegen redundantie
Er zullen minimum 2 vluchtmogelijkheden zijn in elke constructie waarvan de oppervlakte, de
bezetting en de inrichting de bezetters in gevaar brengt wanneer één vluchtmogelijkheid
door rook geblokkeerd wordt. De twee vluchtmogelijkheden zullen zo verdeeld worden dat
de mogelijkheid dat beide onbruikbaar worden door eenzelfde brandhaard tot een minimum
herleid wordt.
9. Verticale vluchtwegen beschermd
Elke verticale vluchtweg en andere verticale openingen tussen de verdiepingen zullen
met geschikte middelen afgesloten of beveiligd worden:
om een aanvaardbare veiligheid aan de bezetters te verzekeren terwijl ze de
vluchtwegen gebruiken;
om de branduitbreiding en rookverspreiding doorheen de verticale opening te
verhinderen totdat de bewoners de evacuatiewegen bereikt hebben.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 18
9
10. Basisprincipes voor wetgeving met resultaatsverbintenissen
10. Normale gebruik van het gebouw gegarandeerd
Het naleven van de regels van goede praktijk mag geen afbreuk doen aan andere
noodzakelijke veiligheidseisen opgelegd door de normale gebruiksomstandigheden van het
gebouw. Zo kan er geen eis opgenomen of opgelegd worden die een gevaar betekent in
normale gebruiksomstandigheden.
11. Interventie brandweer
Maatregelen worden genomen zodat de interventie van de brandweer zonder onnodige
risico’s kan uitgevoerd worden.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 19
Wetgeving
Wordt in de praktijk gebracht door:
Hetzij het bewijs door fire safety engineering dat voldaan is aan de resultaatsverbintenissen
al dan niet via de afwijkingscommissie.
Bewijs wordt geleverd door competente mensen op basis van goedgekeurde
geharmoniseerde methoden
Hetzij toepassing van een reeks middelen beschreven in een prescriptieve reglementering
die in 90% van de gevallen toepasbaar is (huidige situatie).
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 20
10
11. Wetswijziging
Doel
> Een grotere uniformering van de reglementering op het gebied van de brandvoorkoming tot
stand komen.
> Vereenvoudiging voor de brandweer om brandpreventieverslagen op te stellen
> Onduidelijkheden in de wet worden weggewerkt
> Mogelijkheid bi d geleidelijk FSE i t voeren
M lijkh id bieden l id lijk in te
> Het handhavingsbeleid wordt praktischer door het sanctiemechanisme aan te passen zodat
de naleving van de wet beter gegarandeerd zal worden.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 21
Samenvatting van de wetswijziging
Titel brandpreventiewet
Invoeren van term “bepalingen” i. pl.v. “basispreventienormen”, “normen” en
“preventienormen”
Draagwijdte van term norm en wettelijk bepaling
Uitvoeringbesluiten zijn een op zichzelf staand gedetailleerd en systematisch uitgewerkt
geheel van bepalingen – schrappen van woorddeel “basis” omdat besluiten niet naar
goedunken door een lagere overheid kan aangevuld worden
Aanvulling van eisen enkel voor niet afgedekte risico’s .
De gemeenteraad kan verordeningen inzake preventie van branden en ontploffingen
uitvaardigen. Schrappen van “Hij kan eveneens de voorschriften van de algemene
verordeningen aanvullen. B h l i di d algemene verordening anders b
d i ll Behalve indien de l d i d bepaalt,
lt
blijven de bestaande gemeenteverordeningen van kracht tot bij het verstrijken van de
door de Koning vastgestelde termijn.”
Mogelijkheid tot enkel te verwijzen naar het indicatief van de
Normen
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 22
11
12. Samenvatting van de wetswijziging
Controle van de brandpreventie door brandweer
Verplicht uit te voeren door brandweer
Bij opdracht door burgemeester en bestaan van wettelijke bepalingen
Ambthalve in gevallen door Koning bepaald
Kan door anderen uitgevoerd worden bij opdracht door burgemeester
Sommige deeltaken kunnen door derden uitgevoerd worden, die er verantwoordelijk
voor blijven:
Controle van installaties, bij ingebruikname en periodieke controle : wat en door wie
erkenning van personen en instellingen voor de toepassing van de
berekeningsmethodes inzake brandvoorkoming en voor de controle van de
berekeningen uitgevoerd volgens deze methodes.
Erkende installateurs
Brandweer behoudt coördineerende rol van de brandpreventie
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 23
Samenvatting van de wetswijziging
Toegangkelijkheid van de brandweer en inspectie tot de inrichtingen
Toegankelijk voor het publiek
Verlaten constructies
niet voor het publiek toegankelijk zijn of tot de onderdelen ervan wanneer zij:
ofwel ernstige aanwijzingen hebben dat de openbare veiligheid in het gedrang komt
toestemming hebben verkregen:
van de persoon die gemachtigd is om toegang te verlenen
van de persoon of de p
p personen wiens bescherming van het p
g privé-leven of eerbied voor de woning in het
g
gedrang dreigen te komen.”
Handhaving van de wet – invoering van administratieve boetes.
"Wanneer is Fire Safety Engineering noodzakelijk, nuttig of overbodig?“ - "Quand le Fire Safety Engineering est-il indispensable, utile ou superflu ?" 24
12